MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I. PHÁP LUẬT VỀ BẢO HỘ QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG ĐIỀU KIỆN VIỆT NAM ĐÃ LÀ THÀNH VIÊN CỦA WTO 3
I.Pháp luật bảo hộ quyền SHTT 3
1.Các văn bản pháp luật điều chỉnh việc bảo hộ quyền SHTT 3
2. Một số khái niệm được đề cập tại luật SHTT 4
II. Quyền tác giả 5
1. Loại hình được bảo hộ. 5
2. Về các đối tượng không thuộc phạm vi bảo hộ. 6
3. Giới hạn quyền SHTT 7
4. Nội dung,giới hạn,thời hạn bảo hộ quyền tác giả. 8
III. Quyền sở hữu công nghiệp 9
1. Sáng chế 9
2. Kiểu dáng công nghiệp 11
3. Thiết kế bố trí mạch tích hợp 12
4. Nhãn hiệu 12
5. Chỉ dẫn địa lí, bao gồm cả tên gọi xuất xứ hàng hoá 14
6. Các yêu cầu đối với thông tin bí mật, bao gồm bí mật thương mại và dữ liệu thử nghiệm. 15
IV. Bảo hộ giống cây trồng 15
CHƯƠNG II. THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ BẢO HỘ QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ 16
I. Các thủ tục và chế tài Dân sự 16
II. Các biện pháp tạm thời 18
III. Các thủ tục và chế tài hành chính 19
V. Các thủ tục và chế tài hình sự 24
VI. Những hạn chế trong việc thực thi pháp luật về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ 26
CHƯƠNG III. NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO TÍNH HIỆU QUẢ CỦA LUẬT SHTT 32
I. Đối với nhà nước 32
II. Đối với doanh nghiệp 33
III. Đối với người tiêu dùng 33
35 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 1742 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Những vấn đề đặt ra đối với luật sở hữu trí tuệ trong điều kiện Việt Nam đã là thành viên của WTO, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
luật SHTT 2005)và chủ sở hữu sáng chế phải trả thù lao cho tác giả sáng chế nếu như chủ sở hữu không đồng thời là tác giả(điều 135 luật SHTT 2005).
Quyền chuyển giao quyền sở hữu hoặc để thừa kế đối với sáng tác của mình và quyền kí kết hợp đồng li-xăng được bảo đảm bởi điều 123.1 của luật SHTT 2005.
Luật pháp Việt Nam và Quốc tế đều bảo đảm quyền tác giả về văn học,nghệ thuật cho cả tác phẩm đã đăng kí lẫn chưa đăng kí bản quyền.Điều này có thể chấp nhận vì nó tỏ rõ tính ưu việt của luật pháp đối với mọi công dân.Bất kỳ một sản phẩm nào ra đời là nhận ngay được sự bảo hộ của luật pháp.
Từ năm 1986 đến 2003 đã có 14.161 tác phẩm đăng kí bản qyền. Điều này đã thể hiện ý thức giữ gìn, tôn trọng bản quyền tác giả của tri thức và văn nghệ sĩ.
Trong các trường hợp ngoại lệ, việc sử dụng sáng chế được bảo hộ không được coi là vi phạm, đó là sử dụng không nhằm mục đích thương mại, phân phối, lưu thông đã được chủ sở hữu, người có quyền sử dụng trước hoặc người được chuyển giao quyền sử dụng đưa ra thị trường; hoặc sử dụng sáng chế trên các phương tiện vận chuyển của nước ngoài đang quá cảnh hoặc tạm thời nằm trong lãnh thổ Việt Nam và việc sử dụng này chỉ nhằm duy trì hoạt động của các phương tiện đó.
2. Kiểu dáng công nghiệp
Chủ sở hữu kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ có độc quyền sử dụng,chuyển giao quyền sở hữu hoặc chuyển giao quyền sử dụng kiểu dáng công nghiệp đó cho người khác(Điều 123 của luật SHTT 2005),`quyền yêu cầu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền buộc người khác chấm dứt hành vi xâm phạm và quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm đó gây ra(Các điều 225 và 751của Bộ luật dân sự 2005 và Điều 198 của luật SHTT 2005).
Pháp luật hiện hành của Việt Nam về kiểu dáng công nghiệp cũng đã phù hợp với các yêu cầu của Điều 26.1 Hiệp định TRIPS. Mặc dù các quy định liên quan không được diễn đạt giống như lời văn của Hiệp định TRIPS nhưng các quy định của Điều 123.1,124.2,126.1 của Luật SHTT 2005 cũng đã bao hàm việc sản xuất, bán hoặc nhập khẩu sản phẩm mang khiểu dáng “về cơ bản là bản sao” của kiểu dáng được bảo hộ.
3. Thiết kế bố trí mạch tích hợp
Thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn được bảo hộ theo các điều 4.4,6.3(a) và phần III luật Sở hữu trí tuệ 2005. Việt Nam đã ban hành Nghị định của Chính phủ số 103/2006NĐ-CP ngày 22/9/2006 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một só điều của luật sở hữu trí tuệ 2005 về sở hữu công nghiệp, trong đó có các quy định liên quan đến thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn.
4. Nhãn hiệu
Nhãn hiệu có thể là từ ngữ, chữ cái, ảnh, hình ảnh – bao gồm cả hình khối – hoặc sự kết hợp các yếu tố đó, được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc(Điều 72 của Luật SHTT 2005). Một dấu hiệu có khả năng phân biệt hàng hoá hoặc dịch vụ của các chủ sở hữu khác nhau có thể được bảo hộ dưới danh nghĩa là nhãn hiệu,trừ khi bị loại trừ bảo hộ theo quy định tại Điều 73 Luật SHTT 2005.Các dấu hiệu không được bảo hộ bao gồm các dấu hiệu trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với quốc kỳ,quốc huy;cờ,biểu tượng , huy hiệu, tên viết tắt, tên đầy đủ của cơ quan Nhà nước,tổ chức chính trị, tổ chức chính trị –xã hội,tổ chức nghề nghiệp chính trị xã hội, tổ chức xã hội và các tổ chức xã hội nghề nghiệp của Việt Nam hoặc các tổ chức quốc tế,trừ trường hợp được các cơ quan tổ chức này cho phép;tên thật, biệt hiệu, bút danh hoặc hình ảnh của lãnh tụ, anh hùng dân tộc và danh nhân của Việt Nam hoặc nước ngoài;dấu chứng nhận,dấu kiểm tra và dấu bảo đảm của các tổ chức quốc tế;và các dấu hiệu dễ gây hiểu sai lệch,nhầm lẫn hoặc lừa dối người tiêu dùng về nguồn gốc xuất xứ, tính năng, công dụng,chất lượng, giá trị hoặc các đặc tính khác của hàng hoá và dịch vụ.Pháp luật của người Việt Nam không liệt kê tên người là dấu hiệu có khả năng được bảo hộ là nhãn hiệu nhưng tên người là từ ngữ nên tương nhiên được thừa nhận là dấu hiệu có khả năng được đăng kí làm nhãn hiệu theo quy định tại Điều 72.1 của Luật SHTT 2005. Theo Điều 89.2 của Luật SHTT 2005 cá nhân nước ngoài không thường trú tại Việt Nam và pháp nhân nước ngoài không có cơ sở công nghiệp hoặc thương mại tại Việt Nam phải nộp đơn đăng kí nhãn hiệu thông qua đại diện sở hữu công nghiệp hợp pháp do mình lựa chọn.Việc sử dụng không phỉa là điều kiện đẻ nộp đơn đăng kí nhãn hiệu. Một dấu hiệu không có tính phân biệt có thể được bảo hộ nếu đã được sử dụng và thừa nhận một cách rộng rãi ở Việt Nam(Điều 74.2 của Luật SHTT 2005). Pháp luật hiện hành cũng được áp dụng đối với nhãn hiệu dịch vụ. Nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ theo Điều 74.2,75và 129.1 của Luật SHTT 2005. Những quy định này đều phù hợp với công ước Paris và Hiệp định TRIPS.
Mọi hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu đối với nhãn hiệu đều phải được đăng kí tại Cục sở hữu trí tuệ. Hợp đồng chuyển nhượng chưa được đăng kí sẽ không có hiệu lực. Pháp của Việt Nam không bắt buộc người chuyển nhượng quyền sở hữu nhãn hiệu phải chuyển giao cơ sở kinh doanh cùng với nhãn hiệu đó(Điều 139 Luật SHTT 2005). Vì vậy chủ sở hữu nhãn hiệu có quyền chuyển nhượng quyền sở hữu nhãn hiệu của mình mà không cần phải chuyển giao cơ sở kinh doanh theo quy định tại Điều 21 Hiệp định TRIPS.
Định nghĩa nhãn hiệu nổi tiếng là “nhãn hiệu được người tiêu dùng biết đến rộng rãi trên toàn lãnh thổ Việt Nam” và các tiêu chí thừa nhận nhãn hiệu nổi tiếng được quy định tại các Điều 4.20 và 75 của Luật SHTT 2005. Theo Điều 75,các tiêu chí bao gồm thông tin về số lượng người tiêu dùng liên quan đã biết đến nhãn hiệu thông qua việc mua bán,sử dụng hàng hoá hoặc dịch vụ mang nhãn hiệu;số lượng quốc gia mà tại đó hàng hoá và dịch vụ mang nhãn hiệu được bán ra,bảo hộ nhãn hiệu hoặc thừa nhận nhãn hiệu là nổi tiếng;doanh số bán hàng hoá hoặc cung cấp dịch vụ mang nhãn hiệu;giá trị của nhãn hiệu dưới hình thức chuyển giao quyền sử dụng, góp vốn đầu tư v.v…Quyền sở hữu nhãn nổi tiếng được xác lập trên cơ sở sử dụng mà không cần đăng kí ( Điều 6.3 của Luật SHTT 2005 ).
5. Chỉ dẫn địa lí, bao gồm cả tên gọi xuất xứ hàng hoá
Điều 750 đến 753 của Bộ luật Dân sự năm 2005 và phần III của Luật SHTT 2005. Luật SHTT 2005 quy định một hình thức bảo hộ cho tất cả các loại chỉ dẫn địa lí bao gồm cả tên xuất xứ hàng hoá. Theo Điều 6.3 của Luật này, quyền sở hữu công nghiệp đối với chỉ dẫn địa lí được bảo hộ vô thời hạn. Điều 79 của Luật SHTT 2005 quy định các điều kiện bảo hộ chỉ dẫn địa lí. Các sản phẩm mang chỉ dẫn địa lí phải có nguồn gốc từ khu vực, địa phương, lãnh thổ hoặc nước tương ứng với chỉ dẫn địa lí đó và có danh tiếng, chất lượng hoặc đặc tính chủ yếu do điều kiện địa lí của khu vực, địa phương, lãnh thổ hoặc nước tương ứng chỉ dẫn địa lí quyết định. Chỉ dẫn địa lí tương ứng với khu vực và địa phương thuộc một quốc gia hoặc lãnh thổ xuyên biên giới quốc tế đựoc bảo hộ nếu đáp ứng tất cả các yêu cầu theo quy định của pháp luật. Cho đến đầu năm 2006, đã có 5 chỉ dẫn địa lí được bảo hộ tại Việt Nam.
Các hành vi xâm phạm chỉ dẫn địa lí được xử lí theo quy định tại phần V của Luật SHTT 2005 về bảo vệ quyền SHTT. Người có quyền sử dụng chỉ dẫn địa lí có thể yêu cầu các cơ quan Nhà nước có thảm quyền chấm dứt việc sử dụng bất hợp pháp chỉ dẫn địa lí và yêu cầu người sử dụng bất hợp pháp bồi thường thiệt hại ( các điểm (b) và (c) của Điều 198.1 Luật SHTT 2005). Tuy nhiên, người có quyền sử dụng chỉ dẫn địa lí sẽ không có độc qyền đối với chỉ dẫn địa lí đó cũng như không được trao quyền sử dụng cho những người khác.
Điều 129.3 của Luật SHTT 2005 quy định về bảo hộ bổ sung đối với rượu vang và rượu mạnh. Theo Điều 129.3 này, việc sử dụng chỉ dẫn địa lí được bảo hộ cho rượu vang hoặc rượu mạnh không có nguồn gốc xuất xứ từ lãnh thổ tương ứng với chỉ dẫn địa lí đó, kể cả khi đã chỉ ra xuất xứ thật của hàng hoá hoặc chỉ dẫn được sử dụng dưới dạng dịch nghĩa hoặc phiên âm hoặc kèm theo các từ như “ loại “, “kiểu”, “dạng”, “phỏng theo”, hoặc từ tưong tự như vậy đều bị coi là xâm phạm quyền đối với chỉ dẫn địa lí được bảo hộ. Hành vi xâm phạm có thể bị xử lí theo các thủ tục dân sự, hành chính hoặc hình sự. Các quy định này phù hợp với các yêu cầu của Điều 23.1 Hiệp định TRIPS.
Các yêu cầu đối với thông tin bí mật, bao gồm bí mật thương
mại và dữ liệu thử nghiệm.
Bí mật kinh doanh, bao gồm bí mật thương mại và dữ liệu thử nghiệm được bảo hộ theo các quy định của Luật sở hữu trí tuệ 2005 về quyền sở hữu công nghiệp trong đó có các điều 4.4, 6.3(c) và phần III Luật sở hữu trí tuệ 2005. Bí mật kinh doanh được bảo hộ nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định mà không phải đăng kí. Chủ sở hữu kinh doanh có quyền cấm việc sử dụng trái phép bí mật kinh doanh của mình và yêu cầu các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ra lệnh chấm dứt hành vi xâm phạm và bồi thường thiệt hại ( các Điều 121, 123 đến 125, 127 và 198 của Luật sở hữu trí tuệ 2005 ).
IV._Bảo hộ giống cây trồng
Theo Điều 157.1 Luật SHTT 2005 quy định tổ chức, cá nhân được bảo hộ quyền đối với giống cây trồng là tổ chức cá nhân chọn , tạo hoặc phát hiện và phát triển giống cây trồng hoặc đầu tư cho công tác chọn tạo hoặc phát hiện và phát triển giống cây trồng hoặc được chuyển giao quyền đối với giống cây trồng.
Các quy định về nội dung của Luật SHTT 2005 về bảo hộ giống cây trồng được lấy từ UPOV. Các điều kiện bảo hộ được áp dụng cho giống cây trồng tai Điều 158 đến 162 Luật SHTT 2005 hoàn toàn tương thích với các điều kiện bảo hộ quy định tại các Điều 5 đến 9 của UPOV bao gồm tính mới, tính khác biệt, tính đồng nhất và tính ổn định.
Quy định về tên giống tại Điều 163.2 “ tên của giống cây trồng được coi là phù hợp nếu tên đó có khái niệm dễ dàng phân biệt được với tên của các giống cây trồng khác được biết đến rộng rãi trong cùng một loài hoặc loài tương tự “. Quy định này cũng tương thích với các quy định tại Điều 20 UPOV về quy định về thời hạn bảo hộ quyền của người tạo giống là 25 năm đối với thân gỗ và thân nhỏ và 20 năm đối với giống cây trồng khác kể từ ngày các quyền được xác lập.
Chương ii
Thực thi pháp luật về bảo hộ quyền
sở hữu trí tuệ
I. Các thủ tục và chế tài Dân sự
Toà ỏn nhõn dõn (Toà dõn sự) cấp huyện và cấp tỉnh cú thẩm quyền xột xử cỏc tranh chấp về xõm phạm quyền sở hữu trớ tuệ. Toà ỏn Nhõn dõn cú quyền xột xử cỏc vụ việc liờn quan tới lạm dụng quyền sở hữu cụng nghiệp, cỏc tranh chấp liờn quan đến giỏ chuyển giao hoặc tiền đền bự, khiếu kiện về quyền đăng ký và về quyền tỏc giả, và cỏc tranh chấp liờn quan đến hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu hoặc hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng đối tượng sở hữu cụng nghiệp. Khi đưa ra yờu cầu hoặc khởi kiện trước toà, nguyờn đơn, hoặc người đại diện hợp phỏp của họ phải cung cấp chứng cứ về quyền sở hữu trớ tuệ của mỡnh cũng như chứng cứ về hành vi xõm phạm quyền (Điều 203 của Luật SHTT năm 2005). Bị đơn cú quyền bỏc bỏ chứng cứ và lý lẽ của nguyờn đơn trước Toà. Theo yờu cầu của bất kỳ bờn nào hoặc một cỏch chủ động, Toà ỏn cú quyền yờu cầu cung cấp thờm chứng cứ hoặc tài liệu và chủ động thu thập chứng cứ nếu cần thiết (cỏc Điều 85 & 94 Bộ luật tố tụng Dõn sự năm 2004). Cỏ nhõn và tổ chức được yờu cầu cung cấp chứng cứ được 15 ngày để xuất trỡnh chứng cứ. Cỏc bờn liờn quan cú quyền khiếu nại việc thu thập chứng cứ của Toà với Viện kiểm sỏt nhõn dõn, Viện kiểm sỏt nhõn dõn cú quyền yờu cầu toà ỏn thẩm tra và thu thập chứng cứ theo yờu cầu của cỏc bờn liờn quan. Viện kiểm sỏt nhõn dõn chịu trỏch nhiệm kiểm tra và giỏm sỏt việc xột xử và cỏc quyết định của Toà dõn sự và bảo đảm việc giải quyết kịp thời và đỳng phỏp luật Việt Nam (Điều 21 Bộ luật tố tụng dõn sự 2004). Tất cả cỏc quyết định của toà được cung cấp cho cỏc bờn liờn quan và Viện kiểm sỏt nhõn dõn bằng văn bản trong vũng 10 ngày (Điều 241 Bộ luật tố tụng dõn sự 2004). Quy định chi tiết về chứng cứ cần thiết được đưa vào điều 203 của Luật SHTT 2005. Theo điều 203, cỏc tài liệu phải nộp để chứng minh quyền sở hữu trớ tuệ cú thể bao gồm: bản sao hợp phỏp Văn bằng bảo hộ, bản trớch lục Đăng bạ sỏng chế, kiểu dỏng cụng nghiệp… giấy chứng nhận đăng kớ quyền tỏc giả, hoặc giấy chứng nhận đăng kớ quyền liờn quan, đối với những quyền đó được đăng kớ. Đối với những quyền chưa được đăng kớ, bất kỡ tài liệu nào chứng minh sự tồn tại quyền tỏc giả, cỏc quyền liờn quan hoặc nhón hiệu nổi tiếng… cú thể được chấp nhận. Nguyờn đơn khụng phải nộp cho toà ỏn bản cam kết về quyền sở hữu. Hiện cũng cú cỏc quy định về thủ tục hoà giải đối với cỏc tranh chấp về tiền bản quyền, tiền đền bự, hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng và hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu.
Toà ỏn cú thể buộc chấm dứt hành vi xõm phạm, thừa nhận cỏc quyền hợp phỏp đối với cỏc đối tượng sở hữu cụng nghiệp, yờu cầu cỏc cơ quan nhà nước cú thẩm quyền tiến hành cỏc thủ tục xỏc lập quyền, và buộc bồi thường thiệt hại. Tiền bồi thường dược xỏc định trờn cơ sở “thiệt hại vật chất thực tế” hoặc lợi nhuận thu được một cỏch bất hợp phỏp của bờn xõm phạm, và “thiệt hại về tinh thần”. Việc tớnh “thiệt hại vật chất thực tế” phải tớnh đến cả tổn thất về tài sản, chi phớ ngăn chặn hoặc giảm thiểu thiệt hại, và giảm sỳt về thu nhập (Điều 307.2 của Bộ luật Dõn sự 2005). “Thiệt hại về tinh thần” bao gồm thiệt hại về danh dự, nhõn phẩm và uy tớn của nạn nhõn (Điều 204.1(b) của Luật SHTT 2005). Luật SHTT 2005 đó cú quy định chi tiết về cỏch tớnh thiệt hại (Điều 204), bồi thường cho người nắm giữ quyền (Điều 205), chế tài (Điều 202), cỏc biện phỏp tạm thời (Điều 207), nghĩa vụ chứng minh (Điều 203) và thẩm quyền của toà ỏn nhõn dõn trong việc ỏp dụng cỏc biện phỏp tạm thời (Điều 210). Theo bộ luật tố tụng Dõn sự 2004, Toà ỏn cú thể quyết định tỷ lệ ỏn phớ dựa trờn sự đỳng sai của cỏc bờn liờn quan và cỏc bờn cú quyền khiếu nại cỏc quyết định sơ thẩm của vụ ỏn dõn sự lờn Toà ỏn cấp cao hơn.
Cỏc quy định cụ thể về bồi thường thiệt hại cho bị đơn trong trường hợp nguyờn đơn lạm dụng cỏc thủ tục thực thi dõn sự đó được quy định trong Bộ luật tố tụng dõn sự 2004 và Luật SHTT 2005 (Điều 208.2)
Trong những năm gần đõy, Việt Nam đó rất coi trọng việc củng cố hệ thống toà ỏn, đặc biệt là hệ thống toà ỏn dõn sự. Ngoài việc ban hành Luật SHTT 2005, cỏc khoỏ đào tạo ngắn hạn chuyờn sõu về sở hữu trớ tuệ cho cỏc thẩm phỏn đó được tổ chức với sự hỗ trợ của một số thành viờn WTO.
II. các biện pháp tạm thời
Cỏc Toà ỏn cú thẩm quyền xột xử cỏc vi phạm và cỏc tranh chấp cú liờn quan tới quyền SHTT cú thể quyết định ỏp dụng cỏc biện phỏp tạm thời. Cỏc điều khoản cụ thể được quy định trong Bộ luật tố tụng dõn sự 2004 và Luật SHTT 2005. Theo Điều 207.1 của Luật SHTT 2005, cỏc biện phỏp tạm thời bao gồm việc thu giữ, kờ biờn hoặc niờm phong hàng hoỏ bị nghi ngờ xõm phạm quyền sở hữu trớ tuệ, nguyờn liệu, vật liệu hoặc phương tiện dung đề sản xuất hoặc buụn bỏn cỏc hàng hoỏ này, cấm thay đổi hoặc dịch chuyển cỏc hàng hoỏ và nguyờn liệu này; và cấm chuyển giao quyền sở hữu đối với cỏc hàng hoỏ và nguyờn liệu này. Cỏc biện phỏp tạm thời cú thể được đỡnh chỉ nếu cỏc cơ quan cú thẩm quyền ỏp dụng xột thấy khụng cũn cần thiết.
Toà ỏn cú thể ra lệnh ỏp dụng cỏc biện phỏp tạm thời một cỏch chủ động hoặc theo yờu cầu của viện kiểm sỏt hoặc cỏc bờn cú liờn quan (cỏc Điều 99 và 119 của Bộ luật tố tụng dõn sự năm 2004). Theo Điều 206.2 của Luật SHTT năm 2005, toà ỏn cú thể ra quyết định ỏp dụng biện phỏp tạm thời và quyết định này cũng cú hiệu lực ngay, trước khi nghe ý kiến của bờn bị ỏp dụng biện phỏp tạm thời. Cỏc bờn đều co quyền khiếu nại quyết định ỏp dụng biện phỏp tạm thời của toà ỏn với chỏnh ỏn, trong trường hợp đú viện kiểm sỏt cú thẩm quyền khỏng nghị với chỏnh ỏn, chỏnh ỏn phải trả lời trong vũng 3 ngày (cỏc điều 124 và 125 của Bộ luật tố tụng Dõn sự năm 2004)
III. Các thủ tục và chế tài hành chính
Luật SHTT có tác động răn đe, hạn chế các vi phạm SHTT. Các chế tài xử phạt trong luật được quy định rất nặng và chi tiết.Nếu như trước khi có luật xử phạt hành chính SHTT cũng phải tuân theo pháp luật xử phạt hành chính SHTT cũng phải tuân theo pháp lệnh xử phạt hành chính (mức tối đa 100 triệu đồng)thì nay mức phạt tối đa gấp 5 lần thiệt hại gây ra, hàng hoá vi phạm được áp dụng đối với trường hợp sẩn phẩm đó có giá trị trên 60 triệu đồng thì mức phạt tiền từ 4-5 lần giá trị sản phẩm ( tức là mức phạt tiền có thể lên đến trên 300 triệu đồng ).
Mức phạt tiền từ 100.000đ-300.000đ được áp dụng đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi không xuất trình hoặc xuất trình không đầy đủ các tài liệu, thông tin, số liệu cho cơ quan quản lí Nhà nước về Sở hữu công nghiệp hoặc cho người có thẩm quyền khi được yêu cầu.
Phạt tiền từ 7 đến 10 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định về bảo mật đối với dữ liệu kết quả thử nghiệm trong thủ tục xin cấp giấy kinh doanh, lưu hành dược phẩm, nông sản phẩm.
Hành vi xâm phạm quyền sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí do cá nhân, tổ chức thực hiện nhằm mục đích kinh doanh, gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc xã hội ( hoặc không chấm dứt hành vi vi phạm quyền mặc dù đã được chủ sở hữu quyền yêu cầu trong trường hợp sản phẩm, hàng hoá vi phạm có giá trị đến 20 triệu đồng ) thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1-2 lần giá trị sản phẩm, hàng hoá bị vi phạm.
Theo Điều 200.1 của Luật SHTT năm 2005 và phỏp lệnh xử lý vi phạm hành chớnh năm 2002 cỏc cơ quan cú thẩm quyền xử lý hành chớnh đối với hành vi xõm phạm quyền SHTT là cơ quan quản lý thị trường thuộc Bộ thương mại (Cục quản lý thị trường và cỏc chi cục quản lý thị trường), cơ quan hải quan (Cục hải quan, cỏc chi cục hải quan, cỏc phũng điều tra chống buụn lậu), cỏc cơ quan thanh tra chuyờn ngành gồm thanh tra văn hoỏ – thụng tin cấp trung ương và cấp tỉnh, thanh tra khoa học và cụng nghệ cấp trung ương và cấp tỉnh, UBND cấp huyện và cấp tỉnh, và cơ quan cụng an (cụng an huyện, cụng an tỉnh và cảnh sỏt kinh tế). Đại diện của Việt nam đó bổ sung rằng Luật SHTT năm 2005 giới hạn việc xử lý hành chớnh đối với hành vi xõm phạm quyền SHTT trong phạm vi giả mạo nhón hiệu, sao chộp lậu, cố ý xõm phạm và cỏc hành vi xõm phạm cú tỏc động xó hội đỏng kể (Điều 211)
Khi được hỏi về việc phõn bổ cỏn bộ chống xõm phạm quyền SHTT và cỏc kế hoạch, nếu cú, nhằm thành lập và/hoặc bổ nhiệm cỏn bộ hoặc đơn vị chuyờn trỏch, nhiệm vụ phõn bổ cỏn bộ chống xõm phạm quyền SHTT và cỏc kế hoạch được giao cho cỏc cơ quan thực thi phỏp luật chung và khụng cú cỏn bộ chuyờn trỏch về lĩnh vực này. Khụng cú ưu đói đặc biệt nào dành cho những cỏn bộ này để khuyến khớch cụng tỏc điều tra và truy tố những người xõm phạm quyền SHTT. Nghị định số 106/2006/NĐ – CP ngày 22/9/2006 của chớnh phủ về xử phạt vi phạm hành chớnh trong lĩnh vực sở hữu cụng nghiệp. Theo NĐ này, cảnh sỏt kinh tế cú quyền điều tra hành vi xõm phạm quyền sở hữu trớ tuệ và ỏp dụng cỏc chế tài hành chớnh, nhưng khụng cú quyền khởi tố hoặc xột xử tội phạm. Ngoài ra, với mục tiờu nõng cao hơn nữa năng lực của cỏn bộ thực thi phỏp luật, cỏc quy định cụ thể về đào tạo đó được đưa vào Luật SHTT năm 2005. “Dự ỏn về nõng cao hiệu quả thực thi quyền SHTT” cũng đó được xõy dựng. Dự ỏn sẽ thiết lập một hệ thống thụng tin nhằm hỗ trợ cỏc cơ quan cú thẩm quyền trong việc điều tra, kiểm soỏt và xử lý cỏc hành vi xõm phạm quyền
SHTT, và một kờnh thụng tin và diễn đàn liờn ngành để cung cấp và trao đổi thụng tin và kinh nghiờm trong việc ỏp dụng cỏc chế tài và cỏc hỡnh thức xõm phạm. Cỏc kế hoạch nhằm phỏt triển hoạt động thống kờ và một hệ thống đỏnh giỏ chung về xõm phạm quyền sở hữu trớ tuệ để bảo đảm sự phối hợp tốt giữa cỏc cơ quan thực thi cũng đang được xem xột.
Cỏc biện phỏp và chế tài hành chớnh được diều chỉnh, theo khung phỏp luật mới, đú là nghị định số 106/2006/NĐ – CP ngày 22/9/2006 của chớnh phủ về xử lý vi phạm hành chớnh trong lĩnh vực sở hữu cụng nghiệp và nghị định số 105/2006/NĐ – CP ngày 22/9/2006 của chớnh phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật SHTT năm 2005 về bảo vệ quyền SHTT và quản lý nhà nước về SHTT. Theo Luật khiếu nại và tố cỏo năm 1998, được sửa đổi năm 2005, mọi cỏ nhõn và phỏp nhõn, kể cả cỏc cụng dõn nước ngoài khụng thường trỳ và phỏp nhõn nước ngoài khụng cú đại diện tại Việt Nam đều cú quyền và nghĩa vụ tố cỏo vi phạm bằng cỏch thụng bỏo bằng văn bản hoặc bằng cỏc phương tiện khỏc cho cơ quan cú thẩm quyền.
Theo điều 214 của Luật SHTT năm 2005, cỏc biện phỏp hành chớnh cơ bản bao gồm cảnh cỏo và phạt tiền từ 1 tới 5 lần giỏ trị hàng hoỏ xõm phạm bị phỏt hiện. Cỏc biện phỏp bổ sung bao gồm đỡnh chỉ hoạt động kinh doanh cú thời hạn và trong trường hợp hàng giả và hàng sao chộp lậu và cỏc nguyờn liệu và phương tiện được sử dụng để sản xuất hoặc buụn bỏn những hàng hoỏ này, tịch thu tiờu huỷ, phõn phối, sử dụng nhằm mục đớch phi thương mại, hoặc buộc đưa hàng hoỏ quỏ cảnh ra khỏi lónh thổ Việt nam hoặc tỏi xuất sau khi đó loại bỏ cỏc yếu tố xõm phạm.
Tuy nhiờn, việc ỏp dụng bồi thường thiệt hại lờn tới 1 triệu đồng theo cỏc thủ tục hành chớnh đó được bói bỏ năm 2002 theo phỏp lệnh số 44/2002/PL – UBTVQH10 về xử lý vi phạm hành chớnh. Hiện nay, bồi thường thiệt hại chỉ được tiến hành theo cỏc thủ tục dõn sự. Cỏc thu tục hải quan đối với hàng hoỏ xuất nhập khẩu cú thể bị đỡnh chỉ để bảo vệ quyền SHTT theo quy định tại cỏc điều 57, 58 và 59 của Luật hải quan ngày 29/6/2001 được sửa đổi và bổ sung năm 2005 theo luật số 42/2005/QH11, nghị định số 154/2005/NĐ – CP ngày 15/12/2005, và điều 218 của Luật SHTT năm 2005.
Quyết định ỏp dụng biện phỏp hành chớnh được làm thành văn bản trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày lập biờn bản về việc xõm phạm, hoặc 30 ngày đối với cỏc vụ việc phức tạp. Thủ tục khiếu nại được điều chỉnh theo phỏp lệnh về thủ tục giải quyết cỏc vụ ỏn hành chớnh năm 1996, và Luật khiếu nại và tố cỏo năm 1998 được sửa đổi theo luật số 58/2005/QH11 (cỏc điều 1.19 và 2.2). Cỏc quyết định hành chớnh cú thể bị khiếu nại bởi bất kỳ bờn nào, trước tiờn với cơ quan ra quyết định đú, sau đú với toà ỏn hành chớnh hoặc cơ quan chủ quản của cơ quan ra quyết định đú. Cỏc quyết định của cơ quan chủ quản cú thể bị khiếu nại lờn toà ỏn hành chớnh.
Thủ tục hành chớnh được thực hiện nhanh chúng, đơn giản, khụng tốn kộm, cụng bằng và cỏc chủ thể quyền chủ yếu dựa vào cỏc cơ quan hành chớnh, đặc biệt là cơ quan quản lý thị trường.Tuy nhiờn hệ thống hành chớnh đó được tiếp tục củng cố theo Luật SHTT 2005. Cụ thể, phạm vi ỏp dụng cỏc biện phỏp hành chớnh đó được hạn chế và chuyển theo hướng ỏp dụng cỏc biện phỏp dõn sự, thủ tục hành chớnh tiếp tục được cải tiến (Chương XVII của Luật SHTT 2005), nguyờn tắc phạt hành chớnh vượt quỏ lợi nhuận thu được do hành vi xõm phạm đó được ỏp dụng (Điều 214.4 Luật SHTT 2005), chức năng của cỏc cơ quan thực thi đó được xỏc định rừ ràng hơn nhằm trỏnh cỏc thủ tục phiền hà và chồng chộo, và một cơ quan điều phối hợp đó được thành lập (Điều 200 Luật SHTT 2005). Việc kết hợp giữa thủ tục và chế tài hành chớnh với chế tài bồi thường thiệt hại theo thủ tục dõn sự và xử lý hỡnh sự đối với hành vi giả mạo nhón hiệu và ăn cắp bản quyền với quy mụ thương mại toạ ra khả năng răn đe như quy định tại Điều 41 của hiệp định TRIPS, bồi thường thiệt hại cho bị đơn quy định tại Điều 48 và cỏc biện phỏp hỡnh sự quy định tại Điều 61.
IV. các biện pháp kiểm soát biên giới đặc biệt
Cơ quan hải quan cú thẩm quyền tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hoỏ nhập khẩu hoặc xuất khẩu theo yờu cầu của chủ thể quyền. Theo điều 217 Luật SHTT 2005, yờu cầu tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hoỏ phải nộp cho cơ quan hải quan nơi hàng hoỏ được nhập khẩu hoặc xuất khẩu kốm theo chứng cứ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp phỏp đối với đối tượng sở hữu trớ tuệ, và chứng cứ về hành vi xõm phạm. Chủ thể quyền cũng phải nộp khoản tiền bảo đảm tương đương với 20% giỏ trị lụ hàng hoặc ớt nhất 20 triệu đồng trong trường hợp khụng xỏc định được giỏ trị lụ hàng, hoặc nộp chứng từ bảo lónh nhằm bảo đảm bồi thường thiệt hại cho chủ lụ hàng trong trường hợp yờu cầu sai (Điều 217.2 Luật SHTT 2005). Chi cục trưởng chi cục hải quan cú quyền ra quyết định về việc tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với lụ hàng theo quy định tại điều 218.1 Luật SHTT 2005, và cỏc bờn liờn quan sẽ được thụng bỏo về việc này. Hàng hoỏ cú thể bị tạm dừng làm thủ tục hải quan trong thời gian 10 ngày làm việc tớnh từ ngày ra quyết định và cú thể kộo thờm 10 ngày làm việc nữa (Điều 218.2 Luật SHTT 2005). Chứng cứ chứng minh hành vi xõm phạm phải được đưa ra trong thời gian này. Chủ lụ hàng bị tam giữ cú cơ hội đưa ra chứng cứ hoặc biện hộ về quyền sở hữu trớ tuệ đối với hàng hoỏ bị tạm giữ. Cơ quan hải quan phải quyết định tiếp tục làm thủ tục hải quan cho lụ hàng hoặc cấm lưu thụng hàng hoỏ trờn cơ sở tham vấn cỏc cơ quan quản lý nhà nước về sở hữu trớ tuệ (Cục SHTT và cục bản quyền tỏc giả văn học nghệ thuật).
Theo điều 217.1 (b) của Luật SHTT 2005, chủ thể quyền chỉ phải cung cấp thụng tin cần thiết để xỏc định hoặc phỏt hiện hàng hoỏ bị nghi ngờ xõm phạm. Cỏc loại thụng tin khỏc như tờn và địa chỉ của nhà xuất khẩu và nhập khẩu, ảnh chụp của hàng hoỏ hoặc thụng tin về thời gian và điểm đến dự đoỏn của hàng hoỏ sẽ chỉ phải cung cấp nếu cú, quy định này hoàn toàn phự hợp với Điều 51 của hiệp định TRIPS. Thời hạn để chủ thể quyền cú hành động phản ứng trước việc phỏt hiện ra cỏc hàng hoỏ xõm phạm đó được tăng lờn 3 ngày làm việc trong Luật SHTT 2005.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 35865.doc