Đề tài Quản lí Nhà nước về báo chí

MỤC LỤC

 

PHẦN MỞ ĐẦU

PHẦN NỘI DUNG

Chương 1: Đảng lãnh đạo hoạt động báo chí

1. Nguyên tắc Đảng lãnh đạo hoạt động báo chí

1.1. Tính Đảng là nguyên tắc của hoạt động báo chí cách mạng

1.2. Tính tất yếu của nguyên tắc tính Đảng trong hoạt động báo chí nước ta

1.3. Biểu hiện của nguyên tắc tính Đảng trong hoạt động báo chí nước ta

1.3.1. Báo chí kiên quyết đứng trên lập trường của Đảng của giai cấp công nhân

1.3.2. Báo chí trở thành tiếng nói thể hiện quyền lợi của mọi tầng lớp nhân dân lao động

1.3.3. Báo chí chịu sự lãnh đạo của Đảng

1.3.4. Báo chí tuyên truyền tổ chức thực hiện đường lối chính sách của Đảng Cộng sản

1.4. Tính Đảng và quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận của nhân dân.

2. Nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng.

2.1. Nội dung lãnh đạo của Đảng đối với báo chí.

2.1.1. Đảng định hướng tư tưởng chính trị.

2.1.2. Đảng lãnh đạo công tác tổ chức cán bộ.

2.1.3. Đảng kiểm tra, đôn đốc, uốn nắn việc thực hiện đường lối của Đảng

2.2. Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí

3. Nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí hiện nay

3.1. Sự cần thiết phải nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng

3.2. Nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng của Đảng đối với báo chí

3.2.1. Quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng về báo chí truyền thông

3.2.2. Kiện toàn hệ thống cơ quan lãnh đạo của Đảng về báo chí

3.2.3. Xây dựng đội ngũ cán bộ truyền thông có trình độ chính trị, nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp

3.2.4. Xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh trong các cơ quan báo chí

Tiểu kết chương 1

Chương 2: Quản lí Nhà nước về báo chí

1. Hệ thống cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí

1.1. Chính phủ thống nhất quản lí Nhà nước về báo chí

1.2. Cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí ở Trung ương

1.3. Cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí ở địa phương

2. Nội dung quản lí Nhà nước về báo chí

2.1. Xây dựng và thực hiện chiến lược, qui hoạch, kế hoạch phát triển sự nghiệp báo chí

2.2. Ban hành và tổ chức việc thực hiện các văn bản qui phạm pháp luật về báo chí

2.3. Tổ chức thông tin cho báo chí, quản lí thông tin của báo chí

2.4. Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ báo chí.

2.5. Tổ chức, quản lí hoạt động khoa học công nghệ trong lĩnh vực báo chí

2.6. Cấp, thu hồi giấy phép hoạt động báo chí và thẻ Nhà báo

2.7. Quản lí hợp tác quốc tế về báo chí

2.8. Kiểm tra báo chí lưu chiểu, quản lí kho lưu chiểu báo chí

2.9. Tổ chức công tác khen thưởng hoạt động báo chí

2.10. Hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Luật Báo chí

3. Nâng cao hiệu quả quản lí Nhà nước đối về báo chí

3.1. Yêu cầu thực tế

3.1.1. Sự phát triển vượt bậc của báo chí Việt Nam

3.1.2. Những yếu kém, khuyết điểm trong việc quản lí Nhà nước về báo chí

3.2. Một số giải pháp cụ thể

3.2.1. Thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chính sách, pháp luật của Nhà nước về báo chí

3.2.2. Bổ sung một số nội dung mới của chiến lược thông tin quốc gia

3.2.3. Bổ sung, sửa đổi Luật Báo chí và các văn bản qui phạm pháp luật liên quan.

3.2.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lí báo chí

3.2.5. Tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan quản lí báo chí và cơ quan chủ quản báo chí

Tiểu kết chương 2

PHẦN KẾT LUẬN

Danh mục tài liệu tham khảo

 

 

 

 

doc48 trang | Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 8406 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Quản lí Nhà nước về báo chí, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hí truyền thông. Ở điạ phương, Ban tuyên giáo tỉnh uỷ (thành uỷ) phụ trách lĩnh vực văn hoá tư tưởng, giao trách nhiệm cho phòng Báo chí – xuất bản trực tiếp lãnh đạo hoạt động báo chí ở địa phương. Ở cấp Quận, huyện, chỉ có sự hoạt động của Đài phát thanh hoặc Đài truyền thanh. Hệ thống Phát thanh- truyền thanh này hoạt động dưới sự lãn đạo của Ban tuyên giáo Quận uỷ (huyện uỷ) và các tổ chức Đảng cấp trên. Tương tự như vậy, ở xã, phường, thị trấn có hệ thống Đài truyền thanh dưới sự lãnh đạo của Bí thư (phó bí thư) phu trách văn xã cũng như cấp uỷ địa phương. Hệ thống lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí được tổ chức chặt chẽ, thống nhất từ trên xuống dưới. Do đó, nó đảm bảo được tính hai chiều của thông tin và tránh tình trạng vượt cấp. Tổ chức Đảng cấp dưới chịu sự lãnh đạo của tổ chức Đảng cấp trên. Một nguyên tắc nữa trong sự lãnh đạo của Đảng là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Đường hướng, chủ trương được tập thể Đảng thông qua, biểu hiện ý chí của toàn Đảng; song cá nhân phụ trách để đảm bảo công việc được htực hiện trôi chảy. Do vậy, các cá nhân lãnh đạo, quản lí hoạt động báo chí bao giờ cũng là Đảng viên Đảng Cộng sản, có trình đọ lí luận chính trị và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao. Đó là yếu tố tiên quyết đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng đi sâu, đi sát vào thực tiễn báo chí và đem lại hiệu quả cao. 3. Nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chí hiện nay. 3.1. Sự cần thiết phải nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng Hơn 80 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, báo chí cách mạng Việt Nam khong ngừng phát triển về số lượng và chất lượng. Báo chí đã thực sự trở thành tiếng nói của Đảng, các tổ chức đoàn thể và là diễn đàn của nhân dân. Đặc biệt, trong giai đoạn hai mươi năm đổi mới, từ năm 1986 tới nay, báo chí nước ta đã tích cực truyền bá chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; cổ vũ, động viên phong trào thi đua yêu nước, nêu gương người tốt việc tốt; đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; chống âm mưu “diễn biến hoà bình, bạo loạn lật đổ” của các thế lực thù địch; tăng cường thông tin đối ngoại, nâng cao vị thế của Việt Nam trên thế giới. Vai trò của báo chí được Đảng, nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Có thể khẳng định rằng, trong những thành công của đất nước trong công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá có sự thành công của báo chí, và sự nghiệp đổi mới đất nước muốn thành công không thể không có sự đóng góp của báo chí. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích, ưu điểm nổi bật, hoạt động báo chí của nước ta trong thời gian qua cũng biểu hiện lệch lạc, tiêu cực cần nghiêm túc nhìn nhận và có giải pháp khắc phục. Các chỉ thị 22- CT/TW của Bộ Chính trị về “ Tiếp tục đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo, quản lí báo chí trong tình hình hiện nay”, kết luận hội nghị lần thứ 12, Ban chấp hành TW khoá IX và một số văn bản khác của Trung ương Đảng và Bộ Chính trị đã vạch chỉ ra những khuyết điểm của báo chí cũng như các giải pháp chấn chỉnh. Tuy nhiên, trên thực tế, những khuyết điểm ấy còn chậm được khắc phục, sửa chữa. Trong những khuyết điểm, yếu kém của báo chí hiện nay, nguy hiểm nhất là khuynh hướng “ Thương mại hoá”. Thương mại hoá báo chí là khuynh hướng hạ thấp vai trò, chức năng của báo chí cách mạng, coi nhẹ chức năng chính trị và giáo dục, chạy theo thị hiếu tầm thường, nặng về phê phán, đăng tải những chuyện giật gân, câu khách, các chuyện tình dục, bạo lực, mê tín dị đoan, các chuyện đời tư li kì, những chuyện vụn vặt, thiếu thông tin, xa rời tông chỉ, mục đích và đối tượng phục vụ của báo chí…. Thương mại hoá báo chí là hoàn toàn xa lạ với chủ trương “Xã hội hoá báo chí” của Đảng và Nhà nước ta. Xã hội hoá báo chí là quá trình nâng cao chất lượng nội dung, hình thức; làm tốt nhiệm vụ chính trị, thoả mãn ngày càng cao nhu cầu thông tin, văn hoá, tri thức lành mạnh của xã hội. Từ đó, báo chí phát triển, lợi ích kinh tế tăng lên, tạo điều kiện đầu tư trở lại và cải thiện đời sống người làm báo, đóng góp cho Nhà nước. Xã hội hoá báo chí là làm cho báo chí đến gần quần chúng nhân dân, là món ăn tinh thần hàng ngày của nhân dân trên cơ sở nâng cao chất lượng báo chí về mọi mặt chính trị, văn hoá, khoa học, giáo dục….Báo chí luôn là vũ khí sắc bén để tuyên truyền, tập hợp, tổ chức và vận động nhân dân. Trong thời gian qua, đã xuất hiện trê một số tờ báo, tạp chí những quan điểm đi chệch định hướng chính trị: phê phán, phủ nhận chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đòi xoá bỏ điều 4, Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, coi nhẹ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đòi đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập, đưa tin xuyên tạc đời tư lãnh tụ, đòi xoá bỏ sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí….Những tư tưởng đó là hoàn toàn sai lạc, thiếu định hướng, gây hoài nghi trong nhân dân. Ở nước ta không có toà soạn báo “lá cải”, các tờ báo “lá cải”, nhưng đã xuất hiện những nhà báo “lá cải” và các bài báo “lá cải”. Đó là những bài báo khơi gợi những ham muốn tầm thường, thiếu giáo dục, thiếu thẩm mĩ. Đó là những nhà báo yếu về phẩm chất chính trị và không có đạo đức nghề nghiệp trong sáng. Mục đích của họ chỉ là kiếm tiền và bằng mọi cách bán được báo để kiếm tiền, dựa vào những thông tin rẻ tiền, giật gân, câu khách….Những người bán báo rong chẳng mấy khi rao những bài báo mang định hướng chính trị, giáo dục cao mà chỉ luôn rêu rao những thông tin án mạng, cưỡng dâm, tình dục…Đó là một biểu hiện xấu, vẫn đang tồn tại từng ngày. Một số cơ quan báo chí chưa bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, của ngành, địa phương, đoàn thể mình; quá sa đà vào việc phê phán, phản ánh các tiêu cực, sai trái trong xã hội, thậm chí tiết lộ bí mật quốc gia, tạo tư liệu cho các thế lực thù địch khai thác, vu cáo ta về các vấn đề nhạy cảm như tôn giáo, dân tộc, nhân quyền…; chưa quan tâm đúng mức tới việc phản ánh các hoạt động kinh tế- xã hội, tăng cường củng cố an ninh quốc phòng; chưa quan tâm thích đáng tới việc nêu gương điển hình tiên tiến, tạo niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Một bộ phận không nhỏ những người làm báo chưa quán triệt sâu sắc đường lối, chính sách của Đảng, lười học lí luận, lười học chính trị và không thường xuyên trau dồi đạo đức nghề nghiệp. Tình trạng thông tin không trung thực, viết ẩu, viết sai, không được xác minh có xu hướng gia tăng. Một số nhà báo vội vàng trong việc đưa tin các vụ án lớn, không nắm vững luật pháp, tự cho mình quyền phán xét, kết tội một cách tuỳ tiện. Xuất hiện các nhà báo lợi dụng nghề nghiệp thực hiện các hành vi vụ lợi, kết bè, kết nhóm để tung hô hoặch hạ bệ người này, người khác gây mất lòng tin trong nhân dân. Những yếu kém đó trong hoạt động báo chí được giải thích bởi nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân lớn nhất là việc quán triệt thực hiện các nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về báo chí chưa được nghiêm túc. Mặt khác, công tác giáo dục, nâng cao trình độ lí luận cho cán bộ, biên tập viên, phóng viên ở các cơ quan báo chí chưa được quan tâm đúng mức. Trên cơ sở vạch chỉ những khuyết điểm và những nguyên nhân của những biểu hiện lệch lạc, sai trái, cần đưa ra các giải pháp khắc phục, trong đó, quan trọng nhất là vấn đề nâng cao hơn nữa vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí trong thời kì mới. 3.2. Nâng cao vai trò lãnh đạo của đảng đối với hoạt động báo chí hiện nay Do yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước, báo chí phải không ngừng phát triển, xứng đáng là vũ khí sắc bén của Đảng, Nhà nước để tuyên truyền, tập hợp, tổ chức và vận động nhân dân, tiếp tục tạo ra những tác động tích cực cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Báo chí Việt Nam cần quán triệt sâu sắc hơn nữa những quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí là một đòi hỏi thực tiễn, trong đó, những bước đi, phương thức đều phải chuẩn mực để thu được hiệu quả cao. Trên cơ sở phân tích vai trò lãnh đạo của Đảng cũng như thực tế báo chí nước ta hiện nay, có thể đưa ra các giải pháp cơ bản sau nhằm tăng cường hơn nữa vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí: 3.2.1. Quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng về báo chí truyền thông trong thực tiễn Trong bối cảnh công nghệ thông tin- truyền thông phát triển như vũ bão ngày nay, khi con người chỉ cần ở trong ngôi nhà của mình cùng một chiếc máy tính nối mạng Internet là cả thế giới thông tin hiện ra trước mắt. Những thông tin ấy có thể mang tính định hướng và hữu ích; cũng có thể là vô giá trị, thậm chí là xấu xa. Việc tạo ra bộ lọc cho các tầng lớp nhân dân là một tất yếu khách quan. Bộ lọc ấy chỉ có thể có được khi có sự định hướng thống nhất về hoạt động truyền thông từ trung ương tới cơ sở. Theo đó, vấn đề quan trọng nhất là định hướng tư tưởng, định hướng thông tin của Đảng Cộng sản Việt Nam với tư cách Đảng cầm quyền. Với lĩnh vực báo chí truyền thông, các quan điểm, đường lối chỉ đạo của Đảng là phù hợp và sát thực. Song việc quán triệt những quan điểm, đường lối đó trên thực tế chưa sâu sắc. Trong thời gian tới, cần tiếp tục thực hiện đầy đủ, nghiêm túc quan điểm, đường lối của Đảng về hoạt động báo chí. Tiến hành tổng kết việc thực hiện Chỉ thị 22- CT/TW của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo, quản lí công tác báo chí xuất bản”, triển khai thật tốt đợt sinh hoạt chính trị quán triệt, thực hiện nội dung thông báo kết luận số 41- TB/TW của Bộ Chính trị… Quán triệt quan điểm, đường lối của Đảng về báo chí phải toàn diện từ Trung ương tới địa phương, tới các toà soạn báo và từng nhà báo, phóng viên, biên tập viên…Trên cơ sở đó, các toà soạn báo, các nhà báo sẽ cho ra các tác phẩm báo chí đậm đặc tính chính trị, tư tưỏng, văn hoá…, định hướng tư tưởng, thẩm mĩ cho công chúng, góp phần xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa và xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở nước ta. 3.2.2. Kiện toàn hệ thống cơ quan lãnh đạo của Đảng về báo chí Hệ thống cơ quan lãnh đạo của Đảng về báo chí được tổ chức từ Trung ương đến địa phương. Hệ thống cơ quan này chịu trách nhiệm trước Đảng và trực tiếp lãnh đạo hoạt động báo chí truyền thông. ở Trung ươnglà Ban Tư tưởng văn hoá Trung ương, ở địa phương là Ban tuyên giáo các cấp…. Trên thực tế, các cơ quan này đã đảm bảo vai trò lãnh đạo của mình đối với hoạt động báo chí. Song cũng có thể chỉ ra rằng, đội ngũ cán bộ hoạt động ở cơ quan này chưa đảm bảo chuẩn về trình độ nghiệp vụ, trình độ lí luận báo chí. Vậy nên, không tránh khỏi tình trạng giáo điều, xa rời thực tiễn. Trong thời gian tới, cần chuẩn mực hoá đội ngũ cán bộ chuyên trách này bằng cách đào tạo và đào tạo lại. Việc có một hệ thống cơ quan lãnh đạo báo chí giỏi về năng lực lãnh đạo, chuyên sâu về nghiệp vụ báo chí sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và đem lại hiệu quả thực tế đối với hoạt động báo chí. 3.2.3. Xây dựng đội ngũ cán bộ truyền thông có trình độ chính trị, trình độ nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp trong sáng Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng vai trò của con người trong mọi lĩnh vực, đặc biệt đối với những người cầm bút. Trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hoá, Người nhận định: “ Văn nghệ là một mặt trận, nghệ sĩ là chiến sĩ, tác phẩm văn nghệ là vũ khí sắc bén trong đấu tranh cách mạng, trong xây dựng xã hội mới, con người mới” Hiện nay, ở nước ta, công tác đào tạo, giáo dục, sử dụng cán bộ, phóng viên, nhân viên ở một số cơ quan báo chí chưa tốt. Báo chí là một nghề đặc thù. Người làm báo phải có trình độ chính trị, năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp. Tuy nhiên, việc tuyển sinh vào các cơ sở đào tạo báo chí hiện nay được tiến hành giống như bất kì ngành học nào khác.Việc tiếp nhận, sử dụng cán bộ, phóng viên, nhân viên ở nhiều cơ quan báo chí chưa đảm bảo nguyên tắc, qui trình. Có nhà báo bị kỉ luật, sa thải ở cơ quan này lại được cơ quan khác tiếp nhận, được bố trí vào chỗ làm việc có thu nhập cao hơn, thậm chí vào vị trí quản lí, lãnh đạo. Công tác giáo dục, nâng cao trình độ lí luận chính trị cho cán bộ, biên tập viên, phóng viên ở các cơ quan báo chí chưa được quan tâm đúng mức. Nhiều nhà báo ngại học chính trị, ít đọc sách, báo chính trị, thậm chí, bị các thế lực “dắt mũi” mà không biết. Trong buổi mít-tinh kỉ niệm 80 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, đồng chí Phan Diễn, uỷ viên Bộ Chính trị, thường trực Ban bí thư Trung ương Đảng nhấn mạnh: “Hơn lúc nào hết, thế hệ báo chí Hồ Chí Minh hom nay nguyện ra sức học tập, thấm nhuần và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh về báo chí cách mạng, luôn luô khắc sâu lời dạy của Bác: Báo chí là một mặt trận, cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạn, cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc”. Thay mặt Đảng, đồng chí Phan Diễn kêu gọi các nhà báo “Sáng tạo nhiều tác phẩm báo chí có chất lượng cao hơn nữa nhằm phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, góp phần thực hiện mục tiêu cao đẹp của Đảng và nhân dân ta là xây dựng đất nước ta thành một nước dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.Chỉ khi nào đội ngũ cán bộ báo chí được chuẩn hoá, báo chí nước ta mới thực sự phát triển, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ làm cầu nối giữa Đảng và nhân dân 3.2.4. Xây dựng tổ chức Đảng trong sạch,vững mạnh trong các cơ quan báo chí Chúng ta khẳng định rằng, khi Đảng nắm quyền lãnh đạo Nhà nước và xã hội thì công cụ tuyên truyền tất yếu do Đảng nắm nhằm phục vụ ý chí của Đảng. Đảng lãnh đạo các cơ quan báo chí bằng tổ chức của mình trong các cơ quan đó. Trong mỗi toà soạn, Đảng cơ sở tiếp nhận sự chỉ đạo của các cấp bộ Đảng trực thuộc và tiếp tục chỉ đạo để toà soạn luôn đi đúng định hướng của Đảng. Hiện nay, trong các cơ quan báo chí, có nơi có Đảng viên, thành lập được tổ chức Đảng, song cũng có nhiều nơi chỉ có một đến hai Đảng viên, phải sinh hoạt ghép với sơ quan khác. Thậm chí, có toà soạn báo mới thành lập chưa có Đảng viên nào trực thường xuyên ở toà soạn. Đó là một hạn chế làm giảm sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng trong mỗi toà soạn. Mặt khác, ngay trong mỗi toà soạn chưa xác định rõ về cơ chế lãnh đạo của Đảng, gây ra lúng túng khi đứng trước một vụ việc, không biết cần hỏi ý kiến Đảng uỷ hay Ban biên tập… Ở những toà soạn báo lớn, thành lập được tổ chức Đảng do Tổng biên tập hoặc phó tổng biên tập làm bí thư Đảng uỷ hay Bí thư chi bộlà một điều rất tốt để gắn công tác Đảng với công tác chuyên môn. Song, ở những toà soạn nhỏ, ít Đảng viên, phải sinh hoạt ghép với các đơn vị khác không cùng chuyên môn gây ra không ít những khó khăn. Nhiệm vụ cơ bản trong thời gian tới là xây dựng tổ chức Đảng vững mạnh trong các toà soạn để gắn công tác Đảng với công tác chuyên môn, phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí ở toà soạn và tham mưu cho tổ chức Đảng cấp trên nhằm đưa ra một hệ thống quan điểm, đường lối lãnh đạo chuẩn mực của Đảng về báo chí. Hơn nữa, cần chú trọng tới công tác phát triển Đảng trong đội ngũ cán bộ báo chí, đặc biệt là cán bộ trẻ. Trên cơ sở có một đội ngũ cán bộ báo chí là Đảng viên am tường chính trị, giỏi về chuyên môn, chắc chắn nhiệm vụ tuuyên truyền báo chí sẽ giành được những thắng lợi, để báo chí thực sự là tiếng nói của Đảng, của Nhà nước và là diễn đàn của nhân dân. Tiểu kết chương 1: Đảng lãnh đạo hoạt động báo chí là một nguyên tắc của báo chí cách mạng. Nhưng đó không phải là nguyên tắc chung, trình độ đạt đến của mọi nền báo chí, mọi nhà báo. Với những đặc trưng về thể chế chính trị, tình hình thực tiễn xã hội cũng như con đường mà cả dân tộc đang xây dựng, thì nguyên tắc tính Đảng là phù hợp, đúng đắn với một nền báo chí mà sứ mệnh của nó là phụng sự dân tộc, phục vụ nhân dân. Nguyên tắc tính Đảng được hình thành từ những ngày đầu của nền báo chí cách mạng Việt Nam như một tất yếu. Trong thời kì mới, khi nhiều giá trị đã thay bậc, đổi ngôi thì nguyên tắc đó vẫn giữ được bản chất tốt đẹp của nó. Những thành tựu của báo chí Việt Nam trong thời kì đổi mới là không thể phủ nhận, nhưng bên cạnh đó cũng bộc lộ những khuyết điểm, yếu kém, đi chệch định hướng chính trị của Đảng. Điều này đặt ra một yêu cầu thực tế là phải tăng cường hơn nữa vai trò lãnh đạo của Đảng. Đây không chỉ là yêu cầu của riêng báo chí mà là yêu cầu của mọi ngành, mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Làm được điều này là không dễ dàng, cần phải có sự nỗ lực của toàn Đảng trong việc kiện toàn tổ chức, cũng như việc nâng cao năng lực lãnh đạo. Muốn vậy, cần phải có những bước đi thích hợp, hiệu quả, trong đó chính báo chí và những người làm báo cũng phải ý thức được vai trò, sứ mệnh to lớn của mình là kênh thông tin tuyên truyền, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. Chương 2. QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ BÁO CHÍ 1. Hệ thống cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí. 1.1. Chính phủ thống nhất quản lí Nhà nước về báo chí. Điều 109, Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam qui định: “Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan hành chính Nhà nước cao nhất của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất, Chính phủ thống nhất việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của Nhà nước; bảo đảm hiệu lực bộ máy Nhà nước từ Trung ương tới cơ sở; bảo đảm việc tôn trọng và chấp hành Hiến pháp và pháp luật; bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; bảo đảm ổn định và nâng cao đời sống vật chất và văn hoá cho nhân dân. Chính phủ thống nhất quản lí hoạt động báo chí và phân công quản lí báo chí cho các Bộ, Ban, Ngành cấp dưới nhằn thực hiện quản lí thông suốt từ Trung ương tới địa phương. Thực hiện vai trò quản lí vĩ mô nền báo chí, Chính phủ ban hành các Nghị định Qui định chi tiết thi hành Luật báo chí, các văn bản pháp qui về báo chí và giám sát việc thực thi Luật báo chí trong cuộc sống. Thủ tướng Chính phủ kí ban hành các chỉ thị mang tính hoạch định, chiến lược phát triển báo chí cũng như quản lí báo chí. Trong hệ thống cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí, Chính phủ giữ vai trò trung tâm, đầu não. Song để việc quản lí báo chí thực chất hơn, chuyên sâu hơn và bám sát thực tiễn hơn, Chính phủ phân công trách nhiệm cho các cơ quan cấp dưới. 1.2. Cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí ở Trung ương. Bộ Văn hoá- Thông tin là cơ quan chức năng thuộc Chính phủ, được Chính phủ giao trách nhiệm trực tiếp quản lí Nhà nước về báo chí. Nhiệm vụ chính của Bộ Văn hoá- Thông tin là tổ chức thực hiện các hoạt động của báo chí trong khuôn khổ luật pháp, tham mưu cho Nhà nước trong việc lập qui hoạch, kế hoạch phát triển báo chí, trực tiếp quản lí hoạt động báo chí của các toà soạn báo… Bộ Văn hoá- Thông tin giao cho Cục Báo chí thực hiện chức năng quản lí Nhà nước về báo chí trong cả nước. Tuy nhiên, quản lí Nhà nước về báo chí không chỉ thuộc quyền hạn và trách nhiệm của Bộ Văn hoá - Thông tin mà còn liên đới với các Bộ, cơ quan ngang Bộ khác thuộc Chính phủ. Sự phân công quản lí Nhà nước đối với hoạt động báo chí chủ yếu do đặc thù của từng loại hình báo chí. Với hệ thống phát thanh, truyền hình, Bộ Văn hoá - Thông tin quản lí Nhà nước về hoạt động báo chí, Bộ Bưu chính - Viễn thông quản lí về đường truyền, hệ thống thu phát sóng, về tần số và máy phát vô tuyến điện. Với báo mạng Internet cũng tương tự, nhưng thêm vào đó, Bộ Công an là cơ quan quản lí Nhà nước về an ninh mạng, Bộ Bưu chính - Viễn thông quản lí về đường truyền. Do vậy, giữa các Bộ, cơ quan ngang Bộ luôn cần có sự thống nhất và chia sẻ trách nhiệm quản lí Nhà nước của mình đối với hoạt động báo chí. Các Bộ, cơ quan ngang Bộ ở nước ta phần nhiều còn là cơ quan chủ quản của các toà soạn báo cụ thể. Điều 12, Chương 4, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí ghi rõ: “Cơ quan chủ quản báo chí là tổ chức đứng tên xin cấp giấy phép hoạt động báo chí”. Theo đó, cơ quan chủ quản của báo Giáo dục và thời đại là Bộ Giáo dục và đào tạo; báo Quân đội nhân dân là Bộ Quốc phòng; báo Pháp luật là Bộ Tư pháp…Các Bộ, cơ quan ngang Bộ này cần phối hợp với Bộ Văn hoá- Thông tin trong việc quản lí báo chí, ngoài ra cần thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của cơ quan chủ quản, trực tiếp chỉ đạo, quản lí cơ quan báo chí trực thuộc… Trong hệ thống quản lí này, Bộ Văn hoá- Thông tin giữ vai trò trung tâm. 1.3. Cơ quan quản lí nhà nước về báo chí ở địa phương. Theo điều 17a, Chương V, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí: “Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện quản lí Nhà nước về báo chí trong phạm vi địa phương theo sự phân cấp của Chính phủ”. Uỷ ban nhân dân thành lập các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân. Sở Văn hoá- Thông tin Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương là cơ quan chuyên môn có nhiệm vụ tham mưu, giúp Uỷ ban nhân dân Tỉnh, Thành phố thực hiện chức năng quản lí báo chí ở địa phương theo sự uỷ quyền của Uỷ ban nhân dân và theo qui định của pháp luật. Cơ quan trực tiếp quản lí báo chí ở địa phương thường là Phòng Báo chí- Xuất bản thuộc Sở Văn hoá- Thông tin các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Do hệ thống báo chí ở nước ta được sắp xếp tới cấp huyện, nên Uỷ ban nhân dân cấp huyên, quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh sẽ quản lí báo chí ở địa phương mình. Phòng Văn hoá - Thông tin trực tiếp thay mặt Uỷ ban nhân dân quản lí báo chí, mà ở đây là hệ thống Đài phát thanh- truyền thanh cấp huyện. Phòng Văn hoá - Thông tin có thể cử một cán bộ chuyên trách mảng này mà chủ yếu là quản lí đài phát thanh của huyện. Ở xã, phường, thị trấn có tồn tại hệ thống truyền thanh. Các Đài truyền thanh ở đây chủ yếu thu phát sóng từ các đài cấp trên, hoặc tự sản xuất một số chương trình phát thanh, đa số là đọc các thông báo chỉ dẫn những chính sách của cấp trên hoặc công việc của địa phương mình. Ở cấp xã, thường là đồng chí Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch phụ trách Văn xã quản lí Đài truyền thanh và giao trách nhiệm cho một hoặc vài người phụ trách đài truyền thanh này. 2. Nội dung quản lí Nhà nước về báo chí. 2.1. Xây dựng và thực hiên chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển sự nghiệp báo chí. Chiến lược phát triển thông tin là một bộ phận quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Sự thành bại của mỗi quốc gia tuỳ thuộc rất lớn vào khả năng làm chủ, nắm giữ lợi thế thông tin. Ở địa phương, Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là cơ quan quản lí nhà nước về báo chí, có nhiệm vụ xây dựng dự án qui hoạch phát triển báo chí địa phương. Dự án đó phải phù hợp với tình hình phát triển báo chí của địa phương sở tại, đồng thời không được trái với Chiến lược thông tin quốc gia. Ở Trung ương, Bộ Văn hoá - Thông tin chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong việc lập và chỉ đạo thực hiện qui hoạch, kế hoạch phát triển sự nghiệp báo chí bao gồm báo in, báo điện tử, thông tấn, phát thanh, truyền hình. Sau khi lập qui hoạch, kế hoạch phát triển báo chí phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước, cũng như tình hình thực tiễn báo chí quốc gia, Bộ Văn hoá - Thông tin sẽ trình Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ là người kí quyết định phê duyệt Chiến lược phát triển thông tin quốc gia. Đến nay, nước ta đã có nhiều Chiến lược thông tin quốc gia được phê duyệt. Hiện nay, Chiến lược thông tin quốc gia có hiệu lực là “ Chiến lược phát triển thông tin đến năm 2010” được ban hành theo Quyết định số 219/2005/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 9/9/2005. Chiến lược thông tin đề ra các mục tiêu chung về phát triển báo chí, truyền thông; cũng như các giải pháp chủ yếu để thực hiện các mục tiêu đó. 2.2. Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản qui phạm pháp luật về báo chí, xây dưng chế độ chính sách về báo chí. Bộ Văn hoá - Thông tin chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lí Nhà nước về báo chí, có nhiệm vụ soạn thảo dự án luật, văn bản dưới luật, chính sách, chế độ về báo chí. Các văn bản trên, sau khi được Bộ Văn hoá - Thông tin soạn thảo sẽ được trình Quốc hội phê duyệt, nếu được 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội tán thành sẽ được thông qua thành luật. Hệ thống Luật Báo chí đã được ban hành gồm: Luật về chế độ báo chí năm 1957, Luật báo chí 1990, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí năm 1999. Hiện nay, hoạt động báo chí của nước ta đang được điều chỉnh trong khuôn khổ của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí năm 1999. Luật Báo chí, sau khi được Quốc hội thông qua, Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành Nghị định qui định chi tiết thi hành Luật. Các cơ quan quản lí nhà nước về báo chí có nhiệm vụ thi hành Luật Báo chí, kiểm tra việc thực hiện pháp luật, chính sách, chế độ về báo chí đối với cơ quan báo chí ở địa phương. Thực hiện quản lí nhà nước đối với hoạt động báo chí Trung ương và báo chí địa phương khác doạt động tại địa phương mình theo uỷ quyền của Bộ Văn hoá - Thông tin. Ngoài Luật Báo chí, các cơ quan quản lí Nhà nước về báo chí có quyền hạn và trách nhiệm ban hành, hướng dẫn, tổ chức thực hiện các văn bản dưới Luật do mình đề ra. Các văn bản quy phạm pháp luật về báo chí phải phù hợp với Luật Báo chí và thiết thực với thực tiễn hoạt động báo chí ở địa phương. 2.3. Tổ chức thông tin cho báo chí, quản lí thông tin của báo chí. Để nguồn thông tin đưa đến cho công chúng là chuẩn mực

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docQuan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước từ trước tới nay về công tác báo chí.doc