Đề tài Thiết kế dây chuyền sản xuất bút bi

Chöông 1: TOÅNG QUAN VEÀ TÖÏ ÑOÄNG HOAÙ ,SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA TÖÏ ÑOÄNG HOAÙ TRONG GIAI ÑOAÏN HIEÄN NAY Tröôùc khi ñi tìm hieåu veà vaán ñeà chính trong chöông naøy laø khaùi nieäm veà töï ñoäng hoùa vaø söï phaùt trieån cuûa noù trong giai ñoaïn môùi, ta xem sô löôïc veà tình hình ngaønh cô khí cuûa nöôùc nhaø vaø söï phaùt trieån cuûa noù trong töông lai ñeå thaáy roõ söï caàn thieát phaûi coù töï ñoäng hoaù nhö theá naøo? Vieäc aùp duïng töï ñoäng hoaù cho caùc nhaø maùy, xí nghieäp trong vieäc laép raùp caùc chi tieát vôùi nhau laø caàn thieát hay khoâng ? Coù ñöôïc caùi nhìn chung nhö theá,ta môùi naém vöõng, hieåu roõ vaø phaùt huy heát taùc duïng cuûa noù vaø aùp duïng moät caùch linh hoaït vaø phuø hôïp vôùi neàn saûn xuaát nöôùc nhaø,töøng böôùc caûi tieán kyõ thuaät, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. 1.1Tình hình ngaønh cô khí Vieät Nam vaø trieån voïng trong töông lai: 1.1.1 Nhöõng neùt cô baûn veà söï hình thaønh: Baét ñaàu töø naêm 1956 coù ñònh höôùng ôû mieàn Baéc: Nhaø maùy cô khí trung, qui moâ Haø Noäi: Cheá taïo maùy coâng cuï. Nhaø maùy cô khí Caåm Phaû: Phuïc vuï khu moû Hoøn Gai. Nhaø maùy cô khí xe löûa Gia Laâm. Nhaø maùy oâ toâ Traàn Höng Ñaïo, Hoaø Bình, Diesel Soâng Coâng: Phuïc vuï giao thoâng vaän taûi vaø söùc keùo cho noâng laâm nghieäp. Caùc nhaø maùy ñoùng taøu Baïch Ñaèng, Phaø Röøng. Moät loaït caùc nhaø maùy qui moâ 500tr/naêm saûn phaåm cô khí phuïc vuï coâng nghieäp ñòa phöông vaø chieán ñaáu taïi choã. Moät loaït caùc nhaø maùy cô khí quoác phoøng vaø ngaønh.  Nhöõng ñaëc ñieåm: Qui moâ nhoû, vaø nhaø maùy coù qui moâ vöøa, phuïc vuï nhu caàu böùc thieát tröôùc maét trong nöôùc. Saûn xuaát saûn phaåm coù yeâu caàu kyõ thuaät khoâng cao Coâng ngheä vaø toå chöùc kheùp kín töø taïo phoâi ñeán laép raùp thaønh phaåm. Coâng ngheä vaø thieát bò laïc haäu, hôn 30 naêm nay ít ñöôïc ñoåi môùi. Hieân nay ñang ôû trình ñoä khoa hoïc – coâng ngheä nhöõng naêm 40 cuûa theá kyõ naøy  Nhaân löïc: Thôï baäc cao, töø baäc 6 trôû leân: khoaûng 7ngaøn nhöng tuoåi bình quaân treân 40, coù haïn cheá Ñaùng keå coù 10 ngaøn töø kyõ sö trôû leân: Nhöng chöa phaùt huy toát tieàm naêng. Toång taøi saûn coá ñònh toaøn ngaønh khoaûng 300 trieäu USD laø heát söùc nhoû beù. Hieän traïng ngaønh cô khí thaønh phoá Hoà Chí Minh  Ñaëc ñieåm chung: - Tieáp nhaän töø moät ngaønh cô khí non yeáu chæ laøm dòch vuï söûa chöõa vaø saûn xuaát moät soá phuï tuøng ñôn giaûn - Töø sau naêm 1975 chöa coù moät nhaø maùy cô khí naøo ñöôïc ñaàu tö thieát bò – coâng ngheä ñoàng boä vôùi moät höôùng saûn xuaát roõ reät ban ñaàu - Voán ñaàu tö thaáp, thieát bò ñaàu tö leû teû nhöng laïi coá taïo ra moät khaû naêng kheùp kín coâng ngheä neân laïi caøng non yeáu veà naêng löïc saûn xuaát veà trình ñoä coâng ngheä. - Moät vaøi naêm gaàn ñaây moät soá xí nghieäp ñaõ coá ñoåi môùi coâng ngheä- thieát bò nhöng raát chaät vaät treân neàn cuõ cuûa mình - Naêng löïc saûn xuaát - Maùy ñoäng löïc vaø phuï tuøng noâng ngö nghieäp - Phuï tuøng ñôn giaûn cho laøm ñaát - Thieát bò cheá bieán noâng laâm saûn, thöïc vaät - Laép raùp oâ toâ xe maùy - Ñoùng xaø lang vaø taøu nhoû ven bieån - Thieát bò ñieän: ñoäng cô, maùy bieán theá - Cô khí tieâu duøng: xe ñaïp, quaït ñieän, phuï tuøng x e gaén maùy … - Giaù trò toång saûn löôïng 1996, laø 200 tyû ñoàng - Naêng suaát lao ñoäng trung bình 40trieäu /ngöôøi /naêm Qui moâ vaø nhaân löïc: - Nhoû, chuû yeáu laø saûn xuaát ñôn chieác, loaït nhoû - Toång taøi saûn coá ñònh: treân 70tyû raát beù. - Toång soá coâng nhaân saûn xuaát treân 3000. Trong ñoù coù hôn 13000 coâng nhaân baäc 4 trôû leân. - Treân 400 caùn boä kyõ thuaät coù trình ñoä kyõ sö trôû leân, nhöng ít coù cô hoäi ñöôïc ñaøo taïo laïi thöôøng xuyeân theo söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc – coâng ngheä Veà khoa hoïc vaø coâng ngheä - Trong boái caûnh chung cuûa caû nöôùc: laïc haäu khoaûng 50naêm - Ñaëc bieät yeáu veà caùc coâng ngheä vaät lieäu vaø taïo phoâi - Ñaùng chuù yù la ømoät soá xí nghieäp quoác doanh vaø tö doanh ñaàu tö nhaäp coâng ngheä thieát bò hieän ñaïi trong khuoân maãu. Tyû troïng thieát bò tieân tieán chæ khoaûng 15%. - Vaãn coøn thôøi kyø cô khí hoaù. Toång quaùt: - Maëc duø heát söùc naêng ñoäng, töï vöôn leân nhöng vaãn yeáu keùm veà naêng löïc saûn xuaát caû veà qui moâ vaø chaát löôïng saûn phaåm. - Coøn khaù xa tröôùc nhieäm vuï trang thieát bò laïi moät phaàn cô baûn cho caùc ngaønh kinh teá. - Coøn phaân taùn, töï phaùt thieáu ñoàng boä vaø caàn coù qui hoaïch chieán löôïc taäp trung ñaàu tö ñi vaøo nhöõng troïng ñieåm. Coù cô caáu saûn phaåm ñònh höôùng hôïp lyù cho moät trung taâm coâng nghieäp phía nam. - Tuy ñoäi nguõ nhaân löïc khaù vaø naêng ñoäng nhöng coøn thieáu khaû naêng ñaøo taïo tieáp caân moät caùch khoa hoïc coâng ngheä tieân tieán. Thaønh töïu khoa hoïc – coâng ngheä tieân tieán cuûa theá giôùi trong lónh vöïc cô khí: Nhu caàu veà moät hình thaùi saûn xuaát linh hoaït: Ñaëc ñieåm veà thôøi ñaïi veà nhu caàu: Ña daïng veà maãu maû, chuûng loaïi. Luoân thay ñoåi thò hieáu. “ tuoài thoï “ cuûa saûn phaåm ngaén, coù loaïi chæ xuaát hieän vaøi thaùng laø maát heát thò tröôøng. Nhaø saûn xuaát ñöùng tröôùc nhöõng bieán ñoäng khoù löôøng. Ñònh höôùng veà khoa hoïc – coâng ngheä: Treân cô sôû coâng ngheä tin hoïc taïo ra moät neàn “ saûn xuaát linh hoaït” ñaùp öùng söï bieán ñoäng khoân löôøng cuûa nhu caàu vaø khaû naêng caïnh tranh nhôø ñoåi môùi saûn phaåm. Hieäu quaû ñaëc tröng quan troïng nhaát cuûa coâng ngheâ tin hoïc laø naêng löïc giuùp cho nhöõng yù töôûng cuûa con ngöôøi – duø coù ña daïng vaø bieán ñoäng caùch maáy – trôû thaønh hieän thaät moät caùch nhanh choùng nhaát, ít toán coâng söùc nhaát Töï ñoäng hoaù nhôø kyõ thuaät – coâng ngheä tin hoïc: Duøng coâng cuï CAD: Giuùp phaân tích thieát keá, tính toaùn vaø theå hieän nhanh, chính xaùc ; löu tröõ vaø thay ñoåi deã daøng trong khi thieát keá caùc saûn phaåm. Khi duøng CAD caàn hieåu ñuùng: Yù töôøng vaø nhöõng vaán ñeà thuoäc veà tö duy linh hoaït thì do ngöôøi thöïc hieän. Nhöõng coâng vieäc phaân tích, so saùnh, choïn löïa, tính toaùn theo moät qui luaät xaùc ñònh do maùy tính thöïc hieän töï ñoäng Maùy tính thöïc hieän nhanh vieäc theå hieän thaønh baûn veõ 2 hoaëc 3 chieàu. Moãi lónh vöïc coù töøng loaïi CAD chuyeân duøng thích hôïp môùi coù söùc maïnh thöïc thuï cho ngöôøi duøng. Duøng coâng cuï CAM Treân cô sô veà döõ lieäu veà saûn phaåm ñaõ thieát keá nhôø CAD. Vôùi söï quyeát ñònh caùch thöùc vaø qui trình gia coâng cuûa nhaø coâng ngheä. Taïo ra caùc maùy tính töø maùy gia coâng CNC töï ñoäng thöïc hieän moät caùch chính xaùc quaù trình gia coâng. Duøng coâng cuï CIM. Tích hôïp caùc boä phaän cuûa quaù trình saûn xuaát töø CAD, CAM kieàm tra chaát löôïng CAQC, keá hoaïch saûn xuaát … Thaønh moät heä thoáng ñöôïc ñieàu chænh nhôø maùy tính. Ñònh höôùng vaø khaû naêng öùng duïng khoa hoïc – coâng ngheä tieân tieán vaø cô khí taïi nöôùc ta: Ñònh höôùng veà muïc tieâu qui hoaïch phaùt trieån Sôû coâng nghieäp thaønh phoá ñaõ ñöa ra “ Ñònh höôùng quy hoaïch phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp cô khí Thaønh Phoá thôøi kyø 1996 –2000 vaø 2001 “ Noäi dung cô baûn: Laøm xöông soáng cho neàn kinh teá: Saûn xuaát laïi vaø trang bò laïi cho mình vaø caùc ngaønh kinh teá. Ñaàu tö chieàu saâu vaøo nhöõng khaâu quyeát ñònh khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm. Ñi thaúng vaøo coâng ngheä tieân tieán moät soá lónh vöïc taïo ra saûn phaåm coù chaát löôïng cao. Chuù troïng xaây döïng trung taâm nghieân cöùu – phaùt trieån. Qui hoaïch vaø toå chöùc laïi ngaønh thaønh 4 khoái lôùn. Ñònh höôùng caùc saûn phaåm cô baûn. Ñaàu tö chieàu saâu cho 4 nhaø maùy. Ñònh höôùng öùng duïng coâng ngheä tieân tieán Öùng duïng CAD trong thieát keá cô khí Hieän taïi chuùng ta vaãn duøng phöông phaùp coå truyeàn trong thieát keá. Chöa söû duïng söï hoã trôû cuûa maùy tính vaø caùc phaàn meàm thích hôïp. Vì vaäy tieàm naêng saùng taïo cuûa ngöôøi thieát keá chöa phaùt huy heát tieàm naêng veà veõ, tra cöùu, tính toaùn veà thieát keá, ngay caû luùc thaønh phoá HCM ñaõ coù nhieàu nhu caàu veà thieát keá nhö: caùc thieát bò cheá bieán noâng saûn, haûi saûn, thieát bò phuïc vuï laøm ñaát thu hoaïch trong noâng nghieäp; caùc khuoân maãu vöøa ña daïng vöøa luoân luoân ñoåi môùi, caùc saûn phaåm cô khí daân duïng. Ngöôøi Vieät Nam hoaøn toaøn coù khaû naêng tieáp thu vaø duøng caùc phaàn meàm thích hôïp ôû nöôùc ngoaøi phuïc vuï muïc tieâu cuûa mình. Ngöôøi Vieät Nam coøn coù khaû naêng taän duïng nhöõng phaàn meàm thích hôïp cuûa nöôùc ngoaøi keát hôïp vôùi phaàn meàm töï xaây döïng ñeå phuïc vuï cho thieát keá cô khí – chaúng haïn phaàn meàm cô khí BK –CAD cuûa caùn boä khoa hoïc cô khí tröôøng ñaïi hoïc Baùch Khoa TP.HCM ; Me CAD cuûa trung taâm tin hoïc IDEA cuûa Haø Noäi. Traùnh ngoä nhaän caàn hieåu roõ chöùc naêng cuûa caùc phaàn meàm CAD treân thò tröôøng ñeå duøng khi thieát keá. Khoâng phaûi CAD naøo cuõng duøng ñöôïc cho thieát keá. Öùng duïng CAD trong coâng ngheä gia coâng cô khí. Hieän caàn thieát cho gia coâng caùc loaïi khuoân phöùc taïp treân caùc maùy coâng cuï ñieàu khieån soá NC Hieän coù phaàn meàm CAD/CAM /CIMATRON 90 chuyeân duøng, keát hôïp giöõa moâ hình hoaù, taïo baûn veõ caàn gia coâng vôùi vieäc moâ hình hoaù, taïo baûn veõ saûn phaåm caàn gia coâng vôùi vieäc moâ hình hoaù quaù trình gia coâng laäp trình ñieàu khieån maùy CNC vaø CIMATRON-90 coù theå ñieàu khieån quaù trình cuûa coâng ngheä khoan, phay 2, 5 –5 toaï ñoä, coâng ngheä tieän, ñoät, daäp theo ñöôøng vaø coâng ngheä caét baèng daây. Chuù yù ñaàu tö caùc coâng cuï thieát bò duøng trong coâng ngheä taïo maãu ñeå naêng cao hieäu quaû cuûa heä thoáng CAD/CAM. Ñaàu tö maùy coâng cuï ñieàu khieån soá nhôø maùy tính CNC. Caàn phaân bieät maùy coâng cuï NC vaø CNC. Naêng löïc cuûa 2 loaïi khaùc nhau raát nhieàu. Chæ coù maùy CNC môùi duøng coâng ngheä CAD ñöôïc vaø môùi thöïc söï hieäu quaû. Hieän taïi coù moät cô sôû ñaõ duøng maùy naøy, ñaùng chuù yù laø doanh nghieäp tö nhaân laïi ñaàu tö maïnh hôn doanh nghieäp nhaø nöôùc. Caàn löïa choïn coâng ngheä thích hôïp cuûa maùy cho maët haøng cuï theå cuûa cô sôû saûn xuaát. Khoâng queân ñaàu tö cho coâng vieäc taïo phoâi vaø xöû lyù vaät lieäu, xöû lyù beà maët laø khaâu keùm hieän nay ôû TP_HCM Muoán chaát löôïng saûn phaåm cô khí ñöôïc naêng cao, khoâng theå thieáu söï ñoùng goùp ñoàng boä caùc coâng ngheä truyeàn thoáng nhö gia coâng caùc daäng baùnh raêng, caùc beà maët coù daïng coù ñoä chính xaùc vaø ñoä boùng cao baèng coâng ngheä maøi, nghieàn, ñaùnh boùng … Ñaøo taïo nhaân löïc cho caùc coâng ngheä tieân tieán Ñaøo taïo nhaân coâng: Ñuû naêng löïc vaän haønh thieát bò tieân tieán, bieát phaùt hieän nhöõng baát thöôøng ñeå kòp xem xeùt. Ñaøo taïo kyõ sö: Hieåu nguyeân lyù hoaït ñoäng, choïn coâng ngheä thích hôïp, naém chaéc caùc phaàn meàm vaø thieát bò Laøm chuû, söû duïng caùc phaàn meàm vaø thieát bò ñeå ñieàu khieàn vaø laäp trình moät caùch hieäu quaû. Coù naêng löïc vaø coâng ngheä toát ñeå quyeát ñònh qui trình vaø thoâng soá coâng ngheä khi söû duïng CAM. Khaû naêng baûo döôõng thieát bò hieäu quaû. Khaû naêng ñaøo taïo trong nöôùc. Ngoaøi vieäc göûi tu nghieäp nöôùc ngoaøi, hieän nay ôû trong nöôùc cuõng coù moät soá cô sôû coù naêng löïc ñaøo taïo: Vieän maùy coâng cuï taïi Haø Noäi, tröôøng ñaïi hoïc BK HN Tröôøng ñaïi hoïc BKTP_HCM khoa Cô Khí Trung taâm Vieät Ñöùc tröôøng ñaïi hoïc BKTp- HCM Ñang ñaàu tö tröôøng Lyù Töï Troïng Coù theå ñaøo taïo coâng nhaân Kyõ thuaät vieân kyõ sö Caàn chuù yù ñaøo taïo nhaân löïc thöïc haønh, daïng Kyõ Sö thöïc haønh maø hieän taïi chuùng ta raát caàn nhöng caùc cô sôû ñaøo taïo trong nöôùc laïi raát yeáu trong vieäc naøy. Quan taâm hôn nöûa vieäc ñaøo taïo nhaân löïc: Khoâng coù con ngöôøi ñuû naêng löïc thì khoâng tieáp thu vaø phaùt huy ñöôïc caùc coâng ngheä tieân tieân cuûa theá giôùi duø coù tieáp caän veà. Ñaàu tö trang thieát bò vaø coâng ngheä hieän ñaïi, göûi ñi ñaøo taïo ñoäi nguõ kyõ thuaät vieân vaø giaûng vieân ( cho caùc cô sôû coù chöùc naêng ñaøo taïo ) Nhaø nöôùc cuõng noái tieáp caùc doanh nghieäp cuøng goùp cho vieäc ñaøo taïo nhaân löïc cho mình. Caùc cô sôû ñaøo taïo trong nöôùc, trong thaønh phoá neân lieân keát ñeå boå sung cho nhau trong ñaøo taïo, ñoàng thôøi hôïp taùc vôùi nöôùc ngoaøi treân cô sô hai beân cuøng coù lôïi. Ñoù laø moät hieän thöïc ôû moät soá cô sôû ñaøo taïotrong nöôùc ñaõ laøm ñöôïc. Nhaän xeùt: Nhìn chung vôùi xu höôùng chung cuûa theá giôùi, ngaønh cô khí nöôùc nhaø cuõng ñaõ coù söï phaùt trieån vöôït baäc trong vieäc aùp duïng töï ñoäng hoaù ôû moät soá boä phaän. Xong noù chæ mang tính chaát rieâng leõ, cuïc boä chöa phaùt huy heát khaû naêng cuûa noù vaø söï phaùt trieån thieáu ñoàng boä ñoù cuõng do nhieàu nguyeân nhaân khaùc gaây ra. Do ñoù ñeå naém vöõng vaø aùp duïng noù moät caùch ñuùng möùc ta laàn löôït ñi tìm hieåu veà caùc vaàn ñeà sau ñeå coù caùi nhìn chung veà noù vaø phaùt huy moät caùch hieäu quaû nhaát ñeå ñaùp öùng nhu caàu xaõ hoäi ngaøy nay.