MỤC LỤC
Phần một: Những vấn đề lí luận chung về lãi suất
I. Lãi suất-Cấu trúc -Chức năng và vai trò
1. Định nghĩa lãi suất
2. Cấu trúc của lãi suất
3. Chức năng của lãi suất
4. Vai trò của lãi suất
II. Nguyên tắc cơ bản hình thành lãi suất
1. Nguyên tắc
2. Hình thức lãi suất
3. Chính sách lãi suất
III. Sự phân biệt
1. Lãi suất và lợi tức
2. Lãi suất thực tế và lãi suất danh nghĩa
IV. Phân loại lãi suất :
1.Căn cứ vào thời hạn tín dụng
2.Căn cứ vào các loại hình tín dụng
3.Căn cứ vào giá trị thực của lãi suất
4.Căn cứ vào mức độ ổn định của lãi suất
V. Nhân tố tác động đến lãi suất
1. Sự thay đổi của tổng cầu
2. Chi tiêu của Chính phủ
3. Nhu cầu tiêu dùng và đầu tư
4. Chính sách tiền tệ của Chính phủ
Phần hai: Thực trạng của việc thực hiện chính sách lãi suất tín dụng ở Việt Nam
I. Đánh giá khái quát quá trình đổi mới chính sách lãi suất
1. Giai doạn 1988-1992: thời kì lãi suất âm
2. Giai đoạn cuối 1992
3. Giai đoạn vừa qui định các mức lãi suất tiền gửi và cho vay cụ thể, vừa cho vay theo lãi suất thoả thuận
4. Giai đoạn từ 1/1/96
5. Nhìn lại diễn biến của lãi suất tín dụng trong năm 199 vừa qua
II. Tình hình điều hành lãi suất
1. Những sai lầm cũ
2. Đặc điểm thị trường tín dụng Việt Nam
3. Những mặt được cơ bản của chính sách lãi suất trần
4. Những mặt hạn chế của chính sách lãi suất trần
III. Thực trạng của việc giảm lãi suất trong chính sách kích cầu ở Việt Nam hiện nay
1. Nguyên nhân tại sao NHNN Việt Nam đã giảm lãi suất trần đến 4 lần mà mục đích kích cầu vẫn chưa thực hiện được
a. Tình hình kinh tế thế giới
b. Xu hướng giảm lãi suất trên thế giới
c. Các nguyên nhân trong nước
2. Mục đích của việc giảm lãi suất
Phần ba: Xu hướng- giải pháp để đổi mới và hoàn thiện chính sách tín dụng
I. Một số vướng mắc pháp lí giữa lãi suất ngân hàng với các qui định về lãi suất trong các văn bản pháp luật
1. Các qui định về lãi suất trong Bộ luật dân sự
2. Các qui định liên quan đến lãi suất tiết kiệm trong Luật lao động
3. Kết luận và kiến nghị
II. Định hướng điều hành lãi suất theo ý tưởng của Luật Ngân hàng Nhà nước
1. Vừa áp dụng lãi suất trực tiếp vừa áp dụng lãi suất gián tiếp nhưng tạm thời nghiêng về áp dụng lãi suất trực tiếp
2. Tự do hoá dần lãi suất thông qua lãi suất tái cấp vốn
III. Thực hiện lãi suất cơ bản để tiến tới tự do hoá lãi suất
1. Điều kiện cần và đủ để chuyển sang điều hành theo lãi suất cơ bản
2. Căn cứ xác định và các phương án điều hành lãi suất cơ bản
3. Các bước cải cách lãi suất
45 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 1777 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng của việc thực hiện chính sách lãi suất tín dụng ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
khi c¸c doanh nghiÖp l¹i gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. Tõ thùc tr¹ng nµy , Quèc héi kho¸ IX, k× häp thø 8 th¸ng 10/95 ®· th«ng qua nghÞ quyÕt bá thuÕ doanh htu ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng, ®ång thêi yªu cÇu c¸c NHTM ph¶i tiÕt gi¶m chi phÝ ®Ó gi¶m l·i suÊt cho vay. §ång thêi khèng chÕ chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt huy ®éng 0,35%/th¸ng. §ã lµ lÝ do ®Ó chuyÓn sang mét giai ®o¹n thùc hiÖn chÝnh s¸ch trÇn l·i suÊt.
Tõ 1/1/96 lµ giai ®o¹n thùc hiÖn chÝnh s¸ch trÇn l·i suÊt
Trªn c¬ së NghÞ quyÕt cña quèc héi vÒ bá thuÕ doanh thu ho¹t ®éng tÝn dông , yªu cÇu ng©n hµng gi¶m chi phÝ ®Ó h¹ l·i suÊt cho vay vµ khèng chÕ chªnh lÖch b×nh qu©n gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt huy ®éng ë møc 0.35%/th¸ng, nªn NHNN ®· quyÕt ®Þnh ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt theo trÇn l·i suÊt nh»m khèng chÕ l·i suÊt cho vay tèi ®a vµ c¸c NHTM chØ ®îc hëng chªnh lÖch 0,35%/th¸ng bao gåm c¶ phÝ, thuÕ, lîi nhuËn thay cho viÖc qui ®Þnh c¸c møc l·i suÊt cô thÓ vµ xo¸ bá l·i suÊt cho vay theo thoÎ thuËn . ChÝnh s¸ch ®iÒu hµnh l·i suÊt võa qui ®Þnh trÇn l·i suÊt võa khèng chÕ chªnh lÖch nªn cã quan ®iÓm cho r»ng thùc chÊt cña nã lµ võa qui ®Þnh trÇn, võa qui ®Þnh sµn l·i suÊt.
TrÇn l·i suÊt cho vay ®îc qui ®Þnh nhiÒu møc trÇn kh¸c nhau, xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cã nhiÒu lo¹i h×nh thøc tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng trªn c¸c ®Þa bµn kh¸c nhau, cung cÇu vèn kh¸c nhau, qui m« kh¸c nhau vµ do ®ã chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c nhau, nªn qui ®Þnh nhiÒu møc trÇn cho vay kh¸c nhau. Lóc ®Çu cã 4 lo¹i :
TrÇn l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n ( ¸p dông cho khu vùc thµnh thÞ)
TrÇn l·i suÊt cho vay trung , dµi h¹n
TrÇn l·i suÊt ¸p dông cho c¸c tæ chøc tÝn dông cho vay trªn ®Þa bµn n«ng th«n
TrÇn l·i suÊt cho vay cña quÜ tÝn dông nh©n d©n
Gi÷a c¸c trÇn l·i suÊt nµy lóc ®Çu cã møc chªnh lÖch víi nhau kh¸ xa nhng sau mçi lÇn ®iÒu chØnh kho¶ng c¸ch nµy ®· rót ng¾n l¹i vµ chØ cßn chªnh lÖch Ýt.
Mét thùc tÕ kh¸ch quan cña c¬ chÕ thÞ trêng lµ n¬i cã chi phÝ cao , cho vay mãn nhá chi phÝ lín, rñi ro cao, thiÕu vèn lµ khu vùc n«ng th«n cã nhu cÇu vèn lín nhng huy ®éng t¹i chç ®îc rÊt Ýt vµ chi phÝ ho¹t ®éng ng©n hµng ë ®©y cao, nªn NHNN qui ®Þnh trÇn l·i suÊt cho vay n«ng th«n cao h¬n thµnh thÞ nh»m thu hót vèn tõ thµnh thÞ vÒ n«ng th«n cho vay b»ng c«ng cô l·i suÊt vµ b¶o ®¶m cho c¸c NHTM ë n«ng th«n bï ®¾p ®îc chi phÝ. Nhng nhiÒu quan diÓm cho r»ng l·i suÊt cho vay n«ng th«n ph¶i thÊp h¬n hoÆc b»ng thµnh thÞ míi u ®·i n«ng nghiÖp, míi khuyÕn khÝch n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Cho nªn, víi quyÕt ®Þnh sè 39/1998/Q§/NHNN1 cña Thèng ®èc NHNN tõ 21/1/98 ®· xo¸ bá sù c¸ch biÖt vÒ l·i suÊt cho vay gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, rót tõ 4 møc trÇn cuèng cßn 3, kho¶ng c¸ch gi÷a chóng còng kh«ng xa nhau nh tríc vµ kh«ng qui ®Þnh chªnh lÖch 0,35%/th¸ng. Qui ®Þnh nµy cã u viÖt lµ gi¶m sù chªnh lÖch l·i suÊt cho vay s¶n xuÊt kinh doanh ë thµnh thÞ víi møc l·i suÊt cho hé n«ng d©n vay nhng ë n«ng th«n l¹i thiÕu vèn vµ kh«ng b¶o ®¶m an toµn hÖ thèng c¸c tæ chøc tÝn dông nhÊt lµ ë khu vùc n«ng th«n.
§èi víi l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ, NHNN còng khèng chÕ trÇn l·i suÊt cho vay vµ khi cã sù biÕn ®éng tû gi¸, ®· phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c«ng cô l·i suÊt vµ tû gi¸ nh khèng chÕ trÇn l·i suÊt tiÒn göi c¸c doanh nghiÖp ®Ó t¨ng cêng qu¶n lÝ ngo¹i tÖ vµ chèng hiÖn tîng ®«la ho¸.
5.Nh×n l¹i diÔn biÕn l·i suÊt tÝn dông n¨m 1999 võa qua:
N¨m 1999 ,NHNN tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt tÝn dông theo c¬ chÕ l·i suÊt trÇn vµ l·i suÊt t¸i cÊp vèn ®èi víi c¸c TCTD ;trong kh«n khæ trÇn l·i suÊt cho vay ,TCTD ®îc phÐp qui ®Þnh c¸c møc l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tiÒn göi cô thÓ phï hîp víi quan hÖ cung cÇu vÒ vèn tÝn dông tõng giai ®o¹n ,nh»m më réng tÝn dông ,gãp phÇn quan träng vµo viÖc kÝch thÝch t¨ng trëng kinh tÕ trong n¨m võa qua.
TrÇn l·i suÊt trong n¨m 1999 ®îc NHNN ®iÒu chØnh liªn tôc ,phï hîp víi chØ sè l¹m ph¸t ,quan hÖ cung cÇu vèn tÝn dông t¹i tõng thêi ®iÓm vµ gãp phÇn thùc hiÖn gi¶i ph¸p kÝch cÇu vÒ ®Çu t cña ChÝnh phñ th«ng qua c¬ chÕ níi láng l·i suÊt tÝn dông.Cã thÓ nãi ®©y lµ n¨m NHNN ®iÒu chØnh l·i suÊt tÝn dông nhiÒu nhÊt tõ tríc ®Õn nay ,l·i suÊt n¨m 1999 lu«n co sxu híng gi¶m sau c¸c lÇn ®iÒu chØnh ,cô thÓ nh sau :
Ngµy 17/1/1999 ,Thèng ®èc NHNN cã chØ thÞ 01/1999/Ct-NHNN1 ®iÒu chØnh gi¶m l·i suÊt cho vay b»ng ®ång ViÖt Nam cña c¸c NHTM quèc doanh ®èi víi kh¸ch hµng ë khu vùc thµnh thÞ tõ 1.2-1.25% /th¸ng xuèng 1.1-1.15%/th¸ng;c¸c TCTD kh¸c vÉn thùc hiÑntheo møc trÇn 1.2%/th¸ng ®èi víi cho vay ng¾n h¹n vµ 1.25%/th¸ng ®èi víi cho vay trun gvµ dµi h¹n.
Ngµy29/05/1999 do nÒn kinh tÕ ®ang cã dÊu hiÖu thiÓu ph¸t ,t¨ng trëng kinh tÕ chËm l¹i ,søc mua gi¶m sót .,Thèng ®èc NHNN ®· cã QuyÕt ®Þnh 184/199/Q§-NHNN1 vÒ viÖc ®iÒu chØnh gi¶m trÇn l·i suÊt cho vay b»ng ®ång ViÖt Nam tõ 1.2-1.25%/th¸ng xuèng møc 1.15%/th¸ng ¸p dông chung cho c¸c TCTD cho vay trªn ®Þa bµn thµnh thÞ vµ n«ng th«n .Cïng víi viÖc gi¶m trÇn l·i suÊt cho vay ,NHNN cßn gi¶m l·i suÊt t¸i cÊp vèn cña NH tõ 1%/th¸ng vµ l·i suÊt t¸i cÊp vèn vÒ cho vay chØ ®Þnh thu mua t¹m tr÷ xuÊt khÈu 0.9%/th¸ng xuèng thèng nhÊt mét møc lµ 0.85%/th¸ng.Nh vËy ,tõ th¸ng 6/1999 tõ chç nhiÒu trÇn l·i suÊt ng¾n ,trung ,dµi h¹n ,trÇn l·i suÊt cho vay khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n kh¸c nhau ®· thèng nhÊt mét tr©n f¸p dông chung cho c¸c TCTD ,kh«ng ph©n biÖt quèc doanh hay cæ phÇn .
Th¸ng 9/1999,Thèng ®èc NHNN cã chØ thÞ 05/1999/CT-NHNN1 ®iÒu chØnh gi¶m l·i suÊt cho vay b»ng ®ång ViÖt Nam cña c¸c NHTM qèc doanh ®èi víi kh¸ch hµng ë khu vùc thµnh thÞ tõ 1.05%/th¸ng xuèng 0.95%/th¸ng §©y lµ mét bíc tiÕn chÝnh trong chÝnh s¸ch l·i suÊt ,t¹o thÕ chñ ®éng h¬n cho c¸c TCTD trong viÖc Ên ®Þnh l·i suÊt tiÒn göi vµ cho vay phï hîp víi ®iªï kiÖn vÒ chi phÝ ,cung cÇu víi trªn tõng vïng kh¸c nhau vµ møc ®é rñi ro cña tõng kho¶n vay ,t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc ¸p dông c¬ chÕ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt cña NHNN theo l·i suÊt c¬ b¶n
T×nh h×nh ®iÒu hµnh l·i suÊt
Nh÷ng sai lÇm cò
Trong thêi k× quan liªu tr× trÖ tríc n¨m 1988, l·i suÊt cña ViÖt Nam kh«ng theo qui luËt l·i suÊt thùc nªn l·i suÊt ©m do NHNN ¸p ®Æt lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra vµ kÐo dµi l¹m phÊt phi m·. §Õn th¸ng 3.89, qui luËt l·i suÊt thùc míi ®îc c«ng nhËn nhng t tëng l·i suÊt ng©n hµng ph¶i ¸p s¸t l·i suÊt thÞ trêng ®· dÉn ®Õn l·i suÊt tiÕt kiÖm cùc k× cao 12%/th¸ng mÆc dï tû lÖ lËm ph¸t nöa cuèi n¨m 1988 chØ cßn 7%/th¸ng , th¸ng 5/89 cßn 0,87%. L·i suÊt cùc k× cao vÉn cßn ¶nh hëng t©m lÝ ®Õn ngµy nay, ngêi göi tiÒn ®ßi hái l·i suÊt cao.
N¨m 1994, NHNN c«ng bè chñ tr¬ng h¹ l·i suÊt trong cuéc häp Gi¸m ®èc ®Çu n¨m. Nhng chñ tr¬ng nµy kh«ng ®îc thùc hiÖn víi lÝ do tû lÖ l¹m ph¸t bÞ ®Èy cao lªn gÊp ®«i n¨m 1993. Trong 3 n¨m chËm h¹ l·i suÊt, tiÒn göi c¸c ng©n hµng chØ sö dông hÕt mét nöa.
C¸c doanh nghiÖp ®· Ì cæ ra g¸nh mét l·i suÊt cao ®Ó tr¶ cho nh÷ng ngêi níc ngoµi ®em ngo¹i tÖ vµo ®æi lÊy VND ®Ó göi tiÕt kiÖm víi l·i suÊt cao gÊp 4-5 lÇn l·i suÊt thÕ giíi trong hµng lo¹t sæ tiÕt kiÖm hµng tû ®ång mét sæ.
V× vËy, khi dån dËp h¹ 3 lÇn l·i suÊt trong n¨m 1996, sè d nguån vèn tiÒn göi ®· gi¶m ®ét ngét vµo quÝ 4 n¨m ®ã, chuyÓn c¸c NHTM tõ vÞ thÕ thõa vèn sang thiÕu vèn. Céng víi c¸i v« lÝ lµ b¾t c¸c NHTM ph¶i g¸nh chÞu sè lç do thùc hiÖn chÝnh s¸ch h¹ l·i suÊt, vµ ¸p ®Æt chªnh lÖch l·i suÊt 0,35%, c¸c NHTM vµ nhÊt lµ c¸c ng©n hµng cæ phÇn ®· bÞ gi¶m lîi nhuËn nÆng nÒ. Tµi chÝnh vÉn duy tr× møc thuÕ lîi tøc 45% vµ cho r»ng tû lÖ ®ã vÉn phï hîp, céng víi viÖc tÝnh thuÕ kh«ng cho ghi c¸c kho¶n chi phÝ trÝch tríc ®· dån c¸c ng©n hµng vµo t×nh tr¹ng hÇu nh kh«ng tÝch luü ®îc vèn. ViÖc t¨ng vèn ®iÒu lÖ v× vËy hÇu nh kh«ng thùc hiÖ ®îc. C¸c NHTM ®· yÕu vµ ®Ó nî qu¸n h¹n, nî xÊu t¨ng cao l¹i bÞ suy yÕu thªm v× nh÷ng chÝnh s¸ch dån c¸c NHTM vµo chç khong duy tr× ®îc tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n.
N¨m 1997, l·i suÊt cho vay trÇn l¹i ®îc h¹ xuèng cßn 1% ®Ó kÝch thÝch kinh tÕ ph¸t triÓn, nhng c¸c ng©n hµng cæ phÇn kh«ng t¸n thµnh v× c¸c níc l¸ng giÒng ph¶i n©ng l·i suÊt tiÒn göi lªn ®Ó chèng lµn sãng rót tiÒn göi ra khái ng©n hµng ®Ó mua USD.§Ó phßng ngõa c¬n b·o tiÒn tÖ cã thÓ lít qua, c¸c ng©n hµng trong níc còng ph¶i gi÷ l·i suÊt gÇn nh cò, ®Õn møc l·i suÊt tiÒn göi cã k× h¹n chØ cßn chªnh víi l·i suÊt cho vay tõ 0,05% ®Õn 0,1% gg©y lç vÒ tÝn dông.. Céng thªm vµo ®ã, tin tøc c¸c vô Epco, Minh Phông lµm cho mét sè ngêi göi tiÒn ®æ x« vµo rót tiÒn göi ë c¸c ng©n hµng mµ hä nghi lµ cã cho 2 c«ng ty nµy vay. C¸c ng©n hµng nµy bÞ mét phen hó vÝa ph¶i vay cao , vay cÊu bªn ngoµi ®Ó ®èi phã kÞp thêi vµ khi ®· gi¶i thÝch lµm dÞu c¬n sèt rót tiÒn th× ®· phaØ t¨ng chi phÝ ®Õn møc tû suÊt lîi nhuËn gi¶m h¼n. NHNN ®· kh«ng cã lo¹i tÝn dông ®iÒu chØnh nh ë Mü ®Ó øng phã cho vay tiÕp quÜ kÞp thêi vµo nh·ng lóc khã kh¨n nh vËy l¹i thê ¬ víi t×nh tr¹ng ph¶i gi¶m m¹nh lîi nhuËn nªn c¸c NHTM ®· ph¶n øng kh¸ m¹nh. V× vËy, ®Çu n¨m 1998, NHNN ®· ph¶i n©ng l·i suÊt trÇn lªn 1,2%, lµm cho chªnh lÖch l·i suÊt tiÒn göi vµ cho vay cã ®îc c¶i thiÖn h¬n nhng vÉn cßn qu¸ thÊp kh«ng ®ñ ®¶m b¶o tû suÊt lîi nhuËn ngµnh Ng©n hµng xÊp xØ lîi nhuËn b×nh qu©n vµ kh«ng hÊp dÉn ngêi mua cæ phiÕu ng©n hµng. Mét ng©n hµng quèc doanh n©ng ngÇm l·i suÊt b»ng c¸ch tr¶ l·i tríc, lªn ®Õn 1,167% vµ 1,357% s¸t nót vµ vît l·i suÊt trÇn cho vay trong mét ®ît huy ®éng vèn ®ét xuÊt ®Çu n¨m 1998 cµng lµm cho cuéc ch¹y ®ua n©ng l·i suÊt tiÒn göi lªn ®Õn møc nguy hiÓm.
§Æc ®iÓm cña thÞ trêng tÝn dông ViÖt Nam
Níc ta ®æi míi xuÊt ph¸t tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu khi kinh tÕ thÞ trêng míi tho¸t ra khái møc s¶n xuÊt cña chÕ ®é phong kiÕn. V× vËy, thÞ trêng tÝn dông vÉn bao hµm c¶ thÞ trêng cho vay nÆng l·i ë vïng n«ng th«n réng lín vµ ngay c¶ ë c¸c chî ë thµnh phè. L·i suÊt cho vay ë c¸c chî thµnh phè lµ 3%-4%, l·i suÊt tiÒn göi lµ 1,5-2%. ë n«ng th«n, l·i suÊt thÞ trêng còng lµ 3-4%. V× vËy, n«ng d©n rÊt mõng khi ®îc vay víi l·i suÊt “sÐ rµo” tíi 3-3,3% n¨m 1996 cña c¸c ng©n hµng n«ng th«n.
Tû lÖ ngêi göi tiÒn ng©n hµng ë níc ta , n¨m 1994, ®îc mét tµi liÖu níc ngoµi íc tÝnh chØ cã 6% d©n sè. §Æc biÖt ë n«ng th«n miÒn Nam, ngêi n«ng d©n cã thãi quen mua vµng cÊt tr÷. MiÒn B¾c ®· cã phongtrµo göi tiÕt kiÖm kh¸ cao ë n«ng th«n håi kh¸ng chiÕn chèng Mü víi c¸c hîp t¸c x· tÝn dông x·. Nhng phong trµo nµy ®· tan vì v× l·i suÊt ©m trong thêi k× l¹m ph¸t phi m· vµ cha håi phôc. T×nh h×nh nµy t¹o ra ®Æc ®iÓm: thÞ trêng tÝn dông ë níc ta kh«ng ®ång nhÊt vµ tù nhiªn tån t¹i nh÷ng l·i suÊt kh¸c biÖt kh¸ xa ë c¸c vïng kh¸c nhau, do cung cÇu tÝn dông kh¸c nhau. Nã ®· dÉn tíi t×nh tr¹ng cã lóc l·i suÊt tiÒn göi cña mét vµi ng©n hµng ë thµnh phè cao h¬n c¶ l·i suÊt cho vay cña c¸c ng©n hµng kh¸c g©y ra t×nh tr¹ng ph¶i ®ång lo¹t n©ng l·i suÊt ®Ó tr¸nh bÞ hót mÊt tiÒn göi.
Níc ta míi cã tõng m¶nh thÞ trêng tµi chÝnh vµ tiÒn tÖ nh thÞ trêng tÝn phiÕu kho b¹c ho¹t ®éng kh«ng thêng xuyªn vµ cung cÊp kh«ng ®ñ lîng tÝn phiÕu cho thÞ trêng liªn ng©n hµng qua nh÷ng ®Êu thÇu qu¸ Ýt ái. ThÞ trêng liªn ng©n hµng ®· cã tõ l©u nhng hÇu nh kh«ng ho¹t ®éng v× c¸c ng©n hµng Ýt vay mîn lÉn nhau hoÆc vay mîn trùc tiÕp qua b¶o ®¶m b»ng tÝn phiÕu kho b¹c . §Õn khi lîng tÝn phiÕu kho b¹c c¹n dÇn do kh«ng ph¸t hµnh thªm th× hÇu nh thÞ trêng liªn ng©n hµng kh«ng cßn ho¹t ®éng. NHNN sö dông vèn ph¸t hµnh qua tÝn dông b»ng c¸ch cung øng nguån vèn trùc tiÕp cho c¸c ng©n hµng quèc doanh ®Ó thùc hiÖn nh÷ng lo¹i cho vay u ®·i nh cho vay mua g¹o xuÊt khÈu. §ã lµ trë ng¹i rÊt lín cña viÖc h×nh thnµh l·i suÊt thÞ trêng cã sù chØ ®¹o cña l·i suÊt c¬ b¶n.
ThÞ trêng chøng kho¸n s¾p h×nh thµnh thÝ ®iÓm ë ViÖt Nam trong bèi c¶nh khñng ho¶ng tiÒn tÖ diÔn ra trªn c¸c ch©u lôc vµ nh÷ng ®ßi hái ph¶i c¶i c¸ch thÞ trêng tµi chÝnh thÕ giíi khiÕn ta ph¶i c¶nh gi¸c vµ thËn träng . Nhng suy tõ ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n c¸c níc, cã thÓ h×nh dung ra hai híng mua b¸n chøng kho¸n sÏ x¶y ra khi khai tr¬ng 2 trung t©m giao dÞch chøng kho¸n:
Híng thø nhÊt lµ viÖc c¹nh tranh mua nh÷ng cæ phiÕu cã cæ tøc cao h¬n l·i suÊt tiÕt kiÖm. Ngêi mua nhiÒu, ngêi b¸n Ýt ( v× muèn gi÷ lÊy ®Ó hëng cæ tøc cao) sÏ ®Èy gi¸ cæ phiÕu nµy lªn cao h¬n møc b×nh thêng.
Híng thø hai lµ b¸n tèng th¸o nh÷ng cæ phiÕu cã cæ tøc thÊp h¬n l·i suÊt tiÕt kiÖm. ThÞ gi¸ cæ phiÕu h¹ thÊp qu¸ cã thÓ g©y ®æ v÷ ng©n hµng.
Nh vËy sÏ lËp tøc h×nh thµnh l·i suÊt tù ph¸t cña thÞ trêng tiÒn tÖ mµ ¶nh hëng cña nã tíi l·i suÊt tÝn dông sÏ kh«ng nhá.
Nh÷ng mÆt ®îc c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch l·i suÊt trÇn
§iÒu hµnh l·i suÊt theo trÇn lµ NHNN chØ qu¶n lÝ l·i suÊt cho vay tèi ®a, dÇn tõng bíc tù do ho¸ l·i suÊt theo ®Þnh híng cña NghÞ quyÕt Tw 4. Trong ph¹m vi trÇn l·i suÊt ®· qui ®Þnh, c¸c TCTD ®îc tù do Ên ®Þnh c¸c møc l·i suÊt cho vay vµ tiÒn göi cô thÓ mét c¸ch linh ho¹t, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng, t×nh h×nh cung cÇu vèn , chÝnh s¸ch kh¸ch hµng vµ c¹nh tranh cña tõng TCTD vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm, chi phÝ ho¹t ®éng ng©n hµng gi÷a c¸c vïng kh¸c nhau.
§iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt theo trÇn khuyÕn khÝch c¸c TCTD trong viÖc c¹nh tranh lµnh m¹nh vµ t¨ng cêng vai trß tù chñ trong kinh doanh tiÒn tÖ , chñ ®éng trong viÖc ®iÒu hoµ quan hÖ cung cÇu vÒ vèn kinh doanh b»ng c«ng cô l·i suÊt mét c¸ch linh ho¹t, nh¹y bÐn theo c¬ chÕ thÞ trêng.
ViÖc qui ®Þnh cho vay theo trÇn l·i suÊt t¹o ra mÆt b»ng chung vÒ l·i suÊt cho vay trong ph¹m vi c¶ níc, xo¸ bá t×nh tr¹ng cho vay theo l·i suÊt tho¶ thuËn vît xa c¸c møc l·i suÊt do NHNN qui ®Þnh.
C¸c TCTD kh«ng cho vay víi l·i suÊt vît trÇn, b¶o vÖ ®îc lîi Ých cña ngêi vay, t¹o mÆt b»ng vÒ ph©n phèi lîi nhuËn gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi c¸c TCTD vµ ngêi göi tiÒn.
§¶m b¶o ®îc vai trß qu¶n lÝ Nhµ níc cña NHNN vÒ l·i suÊt vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch l·i suÊt cña NHNN.
Nh÷ng h¹n chÕ cña chÝnh s¸ch trÇn l·i suÊt
ViÖc qui ®Þnh cho vay theo trÇn l·i suÊt cña NHNN, thùc chÊt lµ c¸c TCTD ®îc cho vay theo møc trÇn tèi ®a. V× vËy mét sè TCTD ®· cã xu híng lu«n cho v©y hÕt trÇn l·i suÊt ®Ó ®¹t møc lîi nhuËn tèi ®a. Kh«ng ph©n biÖt c¸c møc l·i suÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng cã ®iÒu kiÖn khã kh¨n thuËn lîi vµ cung cÇu vÒ vèn kh¸c nhau.
ViÖc qui ®Þnh chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt huy ®éng vèn lµ 0,35%/th¸ng trong thêi k× ®Çu ®· t¹o nªn sù gß bã, cøng nh¾c vµ triÖt tiªu tÝnh c¹nh tranh, tÝnh chñ ®éng tù chñ trong kinh doanh cña c¸c TCTD.
Thùc tr¹ng cña viÖc gi¶m l·i suÊt trong chÝnh s¸ch kÝch cÇu ë ViÖt Nam hiÖn nay.
Nguyªn nh©n t¹i s©o NHNN ®· gi¶m l·i suÊt trÇn ®Õn 4 lÇn mµ môc tiªu kÝch cÇu vÉn cha thùc hiÖn ®îc?
T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi
Theo b¸o c¸o míi nhÊt cña IMF ,trong n¨m 1998, nÒn kinh tÕ thÕ giíi t¨ng trëng chËm l¹i ë tèc ®é h¬n 2% so víi møc 3,5% cña n¨m 1997 vµ ë tõng khu vùc ®Òu cã nh÷ng khã kh¨n trong t¨ng trëng kinh tÕ.
Ch©u ¸ ®ang lón s©u h¬n vµo t×nh tr¹ng suy tho¸i kinh tÕ khi nÒn kinh tÕ cña c¶ Ma-lai-xia, Hµn quèc bÞ gi¶m sót trong 3 quÝ liªn tiÕp. Hai níc nµy ®· gia nhËp nhãm c¸c níc vµ khu vùc suy tho¸i kinh tÕ.
Sù hçn lo¹n vÒ ngo¹i hèi ®· dÉn ®Õn sù gi¶m sót ®ét ngét vÒ xuÊt khÈu, c¸c thÞ trêng cæ phiÕu vµ bÊt ®éng s¶n suy sôp, thÊt nghiÖp trµn lan, møc tiªu dïng gi¶m m¹nh, nh÷ng vô ph¸ s¶n vµ sè c«ng ty bÞ ®ãng cöa t¨ng lªn. Theo c¸c nhµ nghiªn cøu kinh tÕ hµng ®Çu t¹i ViÖn nghiªn cøu NhËt B¶n: “ Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë ch©u ¸ ®ang ngµy cµng nghiªm träng. Trong khi ®ã, nÒ kinh tÕ Trung Quèc- ®éng lùc thóc ®Èy ®èi víi nÒn kinh tÕ ch©u ¸- ®ang sa sót v× xuÊt khÈu vµ nhu cÇu trong níc gi¶m ®¸ng kÓ do ¶nh hëng tiªu cùc cña n¹n lôt vµ khñng ho¶ng tõ c¸c níc ch©u ¸ kh¸c”.
T×nh h×nh kinh tÕ yÕu kÐm ë ch©u ¸ ®· ¶nh hëng ®Õn nÒn kinh tÕ NhËt B¶n trong khi møc t¨ng trëng ©m cña NhËt l¹i t¸c ®éng trë l¹i ch©u ¸. NÕu NhËt kh«ng phôc håi nÒn kinh tÕ cña m×nh, níc nµy vµ ch©u ¸ cã thÓ g©y ra mét cuéc suy tho¸i trªn toµn thÕ giíi. §©y lµ ®iÒu ®Æc biÖt ®¸ng lo ng¹i nÕu nÒn kinh tÕ Mü b¾t ®Çu suy yÕu tríc khi NhËt b¾t ®Çu phôc håi. Theo IMF, t¨ng trëng kinh tÕ ch©u ¸ n¨m 1998 chØ ®¹t kho¶ng 1,8%.
Xu híng gi¶m l·i suÊt trªn thÕ giíi
Gi¶m l·i suÊt ®îc xem lµ mét ph¬ng thøc truyÒn thªm sinh khÝ cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang suy yÕu hiÖn nay qua kÝch thÝch nhu cÇu tiªu dïng. IMF c¶nh b¸o t¨ng trëng kinh tÕ thÕ giíi ®ang ngµy cµng gi¶m sót vµ ®a ra lêi kªu gäi c¸c quèc gia hµng ®Çu h·y s½n sµng gi¶m l·i suÊt ®Ó chèng l¹i nguy c¬ suy tho¸i.
ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt do IMF s¾p ®Æt vµ sù ph¸ gi¸ c¹nh tranh ë c¸c níc thÞ trêng míi næi ®· lµm l·i suÊt thùc ë ®©y lªn qu¸ cao, c¸c ng©n hµng kh«ng cho vay, c¸c doanh nghiÖp ®ang ®i vµo ph¸ s¶n. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt sai lÇm cña IMF ®ang lµm cho t×nh h×nh vèn ®· tåi tÖ cµng trë nªn tåi tÖ h¬n nhiÒu. T¹i c¸c níc ph¬ng T©y vµ NhËt, lËm ph¸t tiªu dïng ®· gi¶m m¹nh nhng c¸c NHNN vÉn gi÷ nguyªn l·i suÊt c¬ b¶n ng¾n h¹n, thËm chÝ cßn t¨ng l·i suÊt nµy. V× vËy, l·i suÊt thùc trung b×nh ë NhËt, Anh, Ph¸p...®· t¨ng gÊp 2 lÇn tõ th¸ng ®Çu cña n¨m 97, tõ møc 1,2 lªn 2,4%.
Theo c¸c nhµ kinh tÕ cÇn cã sù phèi hîp gi¶m l·i suÊt trªn toµn cÇu mµ ngêi ®øng ®Çu ph¶i lµ Mü, ®iÒu nµy sÏ lµ hµnh ®éng duy nhÊt quan träng ®Ó æn ®Þnh sù suy tho¸i toµn cÇu, vµ b©y giê chÝnh lµ thêi ®iÓm hµnh ®éng.
T¹i Mü: trong vßng 2 th¸ng qua, Mü ®· 3 lÇn liªn tiÕp gi¶m l·i suÊt.
T¹i ch©u ¸: ®ång tiÒn c¸c níc ch©u ¸ ®ang dÇn ®îc phôc håi, lµ c¬ së ®Ó c¸c níc nµy gi¶m l·i suÊt, khuyÕn khÝch t¨ng trëng kinh tÕ.
T¹i Th¸i Lan, theo Bé trëng tµi chÝnh, l·i suÊt c¬ b¶n sÏ gi¶m Ýt nhÊt lµ 1,5% vµo cuèi n¨m nay. L·i suÊt c¬ b¶n hiÖn nay ë Th¸i Lan lµ 14,25% vµ thÞ trêng ®ang kªu gäi gi¶m l·i suÊt. ¤ng cho biÕt cuèi n¨m nay l·i suÊt cã thÓ sÏ ë møc díi 13%.
T¹i Trung Quèc , ngµy7/12/98, NHT¦ quyÕt ®Þng c¾t gi¶m 0,5% l·i suÊt tiÒn göi vµ l·i suÊt cho vay. §©y lµ lÇn thø 3 NHT¦ Trung quèc c¾t gi¶m l·i suÊt trong n¨m 99 nh»m hç trî cho khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh kÐm hiÖu qu¶ , ng¨n chÆn nguy c¬ gi¶m ph¸t.
Nguyªn nh©n trong níc
Nguyªn nh©n cña c¸c ®ît ®iÒu chØnh lµ t×nh tr¹ng thiÓu ph¸t diÔn ra trong nÒn kinh tÕ tõ ®Çu n¨m nay: lo¹i trõ hai th¸ng ®Çu n¨m chØ sè gi¸ tiªu dïng th¸ng sau t¨ng so víi th¸ng tríc do nhu cÇu tiªu dïng cña d©n c t¨ng lªn trong dÞp TÕt Nguyªn ®¸n; tõ th¸ng 3 tíi th¸ng 8, chØ sè gi¸ tiªu dïng liªn tôc gi¶m xuèng vµ so víi thêi ®iÓm cuèi th¸ng 12/98, chØ sè gi¸ tiªu dïng chØ t¨ng 0,8%.
MÆt kh¸c, do chØ sè gi¸ tiªu dïng thÊp dÉn ®Õn tiÒn göi cña d©n c vµo hÖ thèng ng©n hµng t¨ng lªn kh¸ m¹nh, trong khi ®ã ®Çu ra cña c¸cNHTM l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n, vèn ø ®äng trong hÖ thèng ng©n hµng kh¸ lín do t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong nÒn kinh tÕ bÞ ®Þnh trÖ. ThËm chÝ trong trêng hîp c¸c TCTD ®· buéc ph¶i gi¶m l·i suÊt huy ®éng th× khèi lîng tiÒn göi tiÕt kiÖm còng t¨ng kh¸ m¹nh, bëi v× trong khi l¹m ph¸t 6 th¸ng ®Çu n¨m chØ lµ 2,3%/n¨m th× trÇn l·i suÊt tiÒn göi ng¾n h¹n lµ 0,85%/th¸ng ( !0,2%/n¨m),nh vËy ngêi göi tiÕt kiÖm vÉn thu ®îc l·i thùc lªn ®Õn 7,9%/n¨m. §©ylµ mét tû lÖ lîi nhuËn hÊp dÉn vµ an toµn trong ®iÒu kiÖn ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn nay ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, lîi nhuËn thÊp vµ rñi ro kinh doanh lín.
Bªn c¹nh nguyªn nh©n l·i suÊt thùc vÉn cßn cao, cßn c¸c nguyªn nh©n kh¸c nh: ®èi víi nh÷ng ngêi cã lîng tiÒn tiÕt kiÖm nhá, kh«ng cã kh¶ n¨ng kinh doanh th× dï l·i suÊt cã thÊp th× vÉn lµ cã l·i , vèn vÉn ®îc b¶o toµn. Nh÷ng ngêi cã lîng tiÒn tiÕt kiÖm lín th× kh«ng cã c¬ héi ®Çu t do ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh cã tû suÊt lîi nhuËn thÊp, rñi ro cao, trong khi ngîc l¹i göi tiÒn vµo ng©n hµng th× rñi ro thÊp vµ lîi nhuËn cao, chi dïng còng kh«ng lín v× ®a sè tho¶ m·n ®îc nhu cÇu trung b×nh tèi thiÓu hiÖn nay; cho dï l·i suÊt cho vay ®· gi¶m kh¸ m¹nh song c¸c doanh nghiÖp vÉn kh«ng d¸m vay v× tû suÊt lîi nhuËn cña hä vÉn thÊp h¬n so víi tû lÖ l·i suÊt cho vay cña ng©n hµng, do vËy, nÕu tiÕp tôc vay vèn ng©n hµng ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh th× víi viÖc lîi nhuËn kh«ng ®ñ ®Ó tr¶ l·i ng©n hµng sÏ lµm t×nh tr¹ng nî nÇn cña doanh nghiÖp cµng nÆng thªm ( thªm vµo ®ã lµ sù gi¶m gi¸ hµng tiªu dïng liªn tôc trong thêi gian qua cµng lµm kh¶ n©ng thua lç t¨ng lªn) . Víi mét phÐp tÝnh ®¬n gi¶n chóng ta cã thÓ dÔ dµng tÝnh ra ®îc møc trÇn l·i suÊt cho vay hiÖn nay vµo kho¶ng 10-11%/n¨m, liÖu cã bao nhiªu phÇn tr¨m doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay kinh doanh ®¹t tû suÊt lîi nhuËn cao h¬n møc l·i suÊt cho vay cña ng©n hµng ®Ó d¸m vay vèn ng©n hµng më réng s¶n xuÊt kinh doanh; ®èi víi khu vùc n«ng th«n, cho dï nhu cÇu tiªu dïng , nhÊt lµ hµng tiªu dïng ®èi víi c¸c lo¹i hµng t liÖu s¶n xuÊt lµ rÊt lín song còng kh«ng thÓ vay ®îc v× thñ tôc qu¸ ohøc t¹p, kh«ng cã vËt cÇm cè ®Ó thÕ chÊp vµ còng gÇn nh kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî do tû lÖ l·i suÊt cho vay cha hîp lÝ.
Tãm l¹i, do sù nghÌo nµn vÒ chñng lo¹i c¸c s¶n phÈm ®Çu t tµi chÝnh ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng tiÒn göi tiÕt kiÖm ng©n hµng vÉn t¨ng trong khi l·i suÊt huy ®éng liªn tôc gi¶m xuèng.
Môc ®Ých cña viÖc gi¶m l·i suÊt
C¸c quan chøc ng©n hµng cho r¨ng ®©y lµ mét quyÕt ®Þnh quan träng nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng ¾ch t¾c ®Çu ra tÝn dông trong t×nh h×nh nÒn kinh tÕ ®ang cã nhiÒu híng ®i xuèng nh hiÖn nay; gãp phÇn kÝch thÝch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ t¹o sù chñ ®éng h¬n cho c¸c tæ chøc tÝn dông trong viÖc Ên ®Þnh l·i suÊt huy ®éng tiÒn göi vµ cho vay phï hîp víi ®iÒu kiÖn vÒ chi phÝ , cung cÇu vèn trong tõng vïng kh¸c nhau vµ møc ®é rñi ro cña tõng kho¶n vay.
PhÇn ba:
Xu híng – gi¶i ph¸p ®Ó ®æi míi vµ hoµn thiÖn
chÝnh s¸ch tÝn dông.
Mét sè víng m¾c ph¸p lÝ gi÷a
l·i suÊt ng©n hµng víi c¸c qui ®Þnh vÒ l·i suÊt
Trong c¸cv¨n b¶n ph¸p luËt.
C¸c qui ®Þnh liªn quan ®Õn l·i suÊt cho vay trong Bé luËt d©n sù
Møc trÇn l·i suÊt cho vay cña c¸c TCTD hiÖn nay ®îc NHNN qui ®Þnh t¬ng ®èi râ rµng, t¬ng øng víi 2 lo¹i thêi h¹n: cho vay ng¾n h¹n vµ trung- dµi h¹n. Nhng khi lÊy nã lµm c¨n cø ®Ó thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh vÒ thêi h¹n vµ l·i suÊt cho vay theo c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c l¹i ph¸t sinh kh«ng Ýt víng m¾c.
Kho¶n 1 ®iÒu 473 Bé luËt d©n sù qui ®Þnh l·i suÊt cho vay do c¸c bªn tho¶ thuËn nhng kh«ng ®îc vît qu¸ 50% cña l·i suÊt cao nhÊt do NHNN qui ®Þnh ®èi víi lo¹i cho vay t¬ng øng.
Theo quyÕt ®Þnh sè 39/1998/Q§-NHNN1 ngµy 17/1/98 cña Thèng ®èc NHNN, qui ®Þnh vÒ l·i suÊt cho vay b»ng ®ång ViÖt Nam th× hiÖn nay cã 2 møc l·i suÊt cao nhÊt : cho vay ng¾n h¹n lµ 1,2%/th¸ng vµ cho vay trung-dµi h¹n lµ 1,25%/th¸ng . Nhng theo ®iÒu 10 qui chÕ cho vay cñaTCTD ®èi víi kh¸ch hµng ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh 324/1998/Q§-NHNN1 ngµy 30/9/98 cña Thèng ®èc NHNN, th× cho vay ng¾n h¹n vµ cho vay trung, dµi h¹n ®Òu cã thÓ lµ 12 th¸ng. Kh«ng hiÓu lÝ do g× mµ thêi h¹n cho vay l¹i cã sù thay ®æi, dÉn ®Õn 1 thêi ®iÓm trïng lÆp khi ph¶i ¸p dông l·i suÊt theo ®iÒu 473 Bé luËt d©n sù.
Tõ tríc ®Õn nay, trong c¸c thÓ lÖ vµ v¨n b¶n liªn quan vÒ tÝn dông cña NHNN ®Òu qui ®Þnh: cho vay ng¾n h¹n lµ lo¹i cho vay cã thêi h¹n kh«ng qu¸ 12 t¸ng . Nhng ®èi víi 1 sè ngµnh , khi vËn dông c¸c v¨n b¶n cña NHNN l¹i x¸c ®Þnh vµ híng dÉn kh¸c vÒ thêi h¹n cho vay. T¹i ®iÓm b, môc 1, phÇn I Th«ng t liªn tÞch sè 01/TTLT ngµy 19/6/97 cña Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao, Viªn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao Bé t ph¸p vµ Bé tµi chÝnh, híng dÉn viÖc xÐt xö vµ thi hµnh ¸n vÒ tµi s¶n.
Theo quyÕt ®Þnh sè 26/Q§-NH1, l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n tèi ®a lµ 1,25%/th¸ng, tøc l·i suÊt qu¸ h¹n tèi ®a lµ 1,875%/th¸ng chø kh«ng ph¶i lµ 2,025%/th¸ng theo nh híng dÉn cña th«ng t liªn tÞch.
C¸c qui ®Þnh liªn quan ®Õn l·i suÊt tiÕt kiÖm trong Bé luËt lao ®éng vµ Bé luËt d©n sù
Trong lÜnh vùc kinh doanh tiÒn tÖ, kÓ tõ ngµy 1/1/96, viÖc NHNN kh«ng cßn qui ®Þnh cô thÓ vÒ c¸c møc l·i suÊt tiÕt kiÖm lµ hoµn toµn ®óng ®¾n. Nhng hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu qui ®Þnh ph¸p luËt c¨n cø vµo l·i suÊt tiÒn göi tiÕt kiÖm do NHNN qui ®Þnh: Kho¶n 1 ®iÒu 59 Bé luËt lao ®éng qui ®Þnh “ ngêi lao ®éng ®îc tr¶ l¬ng trùc tiÕp, ®Çy ®ñ, ®óng thêi h¹n vµ t¹i n¬i lµm viÖc. Trong trêng hîp ®Æc biÖt ph¶i tr¶ l¬ng chËm th× kh«ng ®îc chËm qu¸ 1 th¸ng vµ ngêi sö dông lao ®éng ph¶i ®Òn bï cho ngêi lao ®éng mét kho¶n tiÒn Ýt nhÊt b»ng l·i suÊt tiÒn göi tiÕt kiÖm do NHNN c«ng bè t¹i thêi ®iÓm tr¶ l¬ng”. §iÒu 6 NghÞ ®Þnh 197CP ngµy 31/12/94 cña ChÝnh phñ qui ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thi hµnh 1 sè ®iÒu cña Bé luËt lao ®éng vÒ tiÒn l¬ng ®· x¸c ®Þnh, l·i suÊt nãi trªn lµ lo¹i l·i suÊt tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng × h¹n.
Kho¶n 4 , ®iÒu 471, Bé luËt d©n sù qui ®Þnh vÒ nghÜa vô tr¶ nî cña bªn vay trong trêng hîp vay kh«ng cã l·i nh sau: “ Trong trêng hîp vay kh«ng cã l·i mµ khi ®Õn h¹n, bªn vay kh«ng tr¶ nî hoÆc tr¶ kh«ng ®Çy ®ñ th× bªn vay ph¶i tr¶ l·i ®èi víi kho¶n nî chËm , tr¶ theo l·i suÊt tiÕt kiÖm cã k× h¹n cña NHNN t¬ng øng víi thêi h¹n chËm tr¶ t¹i thêi ®iÓm chËm tr¶ nÕu cã tho¶ thuËn”.
Kho¶n 2 ®iÒu 473, Bé luËt d©n sù vÒ l·i suÊt còng qui ®Þnh: “Trong trêng hîp c¸c bªn cã tho¶ thuËn vÒ viÖc tr¶ l·i trong viÖc vay, nhng kh«ng x¸c ®Þnh râ l·i suÊt hoÆc cã tranh chÊp vÒ l·i suÊt, th× ¸p dông l·i suÊt tiÕt kiÖm cã k× h¹n do NHNN qui ®Þnh t¬ng øng víi thêi h¹n vay t¹i thêi ®iÓm tr¶ nî”.
Nhng liªn quan ®Õn l·i suÊt tiÕt kiÖm nãi riªng vµ l·i suÊt huy ®éng vèn nãi chung, NHNN chØ qui ®Þnh ; “Tû lÖ chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt huy ®éng
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 72560.doc