Đề tài Tìm hiểu định kiến xã hội đối với nữ giới (Nghiên cứu tại xã Mỹ lộc- huyện Hậu Lộc- tỉnh Thanh Hoá)

: “Đàn ông là người mang họ của dòng họ”. Cùng với quan điểm có ý kiến cho rằng : “ở địa phương tôi hội họp làng xã thì cả hai cùng đi được, còn dòng họ thì chỉ có nam giới. (phiếu 62). Điều này càng minh chứng rõ ràng nét định kiến với người phụ nữ trong gia đình. phải chăng, vì “con gái là con người ta”, vì con gái đàn bà không mang họ của dòng họ vì họ không mạnh mẽ mà họ không được đến dự các cuộc họp của dòng họ.... Tuy nhiên, với ý kiến này ta thấy, người phụ nữ phần nào được nhìn nhận ngoài xã hội, còn trong gia đình vị trí của họ vẫn là dấu chấm hỏi phải cần được giải đáp. Với 12, 4% ý kiến cho rằng người phụ nữ có thể đến dự các cuộc họp này, chúng ta có thể thấy đã bắt đầu có sự tiến bộ trong nhận thức của người dân song, lý do mà họ đưa ra lại là : “gia đình không có đàn ông hay người chồng bận việc khác không đến được. ” Điều này càng thể hiện rõ hơn sự yếu thế của người phụ nữ trong gia đình. Họ chỉ biết làm theo sự chỉ bảo sai khiến của đức ông chồng mà không mảy may do dự. Tuy nhiên, xét một cách khách quan thì Báo cáo thực tập 20 đây cũng là một điều đáng mừng. Bởi nếu trước đây, người phụ nữ phải chọn đời ôm một chữ “tòng” của xã hội phong kiến, thì nay, trong những trường hợp đặc biệt họ có thể phá bỏ nó và đứng vào thay thế vị trí của người nam giới. Mặc dù những trường hợp như thế còn rất hạn chế nhưng cũng đủ để khởi nguyên cho sự tiến bộ của một thiết chế gia đình hiện đại. Đáng mừng hơn, kết quả nghiên cứu còn cho thấy 37% ý kiến trả lời : Cải hai đều có thể tham dự với lý do bình đẳng xã hội : “nam giới và phụ nữ đều có quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm như nhau”. Nên điều quan trọng mà họ nhận thấy là “ Nam hay nữ đều có quyền họp bàn trong lĩnh vực, miễn là ý kiến của họ có tính thuyết phục. ” (phiếu 64 nam). Như vậy, qua nghiên cứu cho thấy, mặc dù đã có sự chuyển biến rõ rệt trong nhận thức của người dân về vị trí của người phụ nữ đối với dòng họ nhưng thực tế thì định kiến về họ vẫn còn không hề mất đi. Họ vẫn mang cái nhãn mác của một người yếu đuối, không quyết định được việc lớn. Họ vẫn là đàn bà, con gái “ không mang họ của dòng họ…” và do vậy họ vẫn phải chịu thiệt thòi hơn nam giới. 1.2. Định kiến về người phụ nữ trong gia đình của họ. Đối với gia đình phần lớn là dòng họ, người phụ nữ đã phải chấp nhận việc như nam giới. Còn về gia đình nhỏ của họ, vị trí của họ được nhìn như vào đấy? Đi sâu vào lĩnh vực này, chúng tôi hiểu trước hết là nghĩa vụ của con của họ và đưa ra câu hỏi : Theo ông (bà) “trong những ngày nghỉ tết, ai là người tiến hành làm lễ thờ cúng tổ tiên. ” Kết quả câu hỏi nay được thể hiện trong bảng sau : Bảng 3 : người tiến hàng làm lễ thờ cúng tổ tiên trong gia đình : Người tiến hành Số phiếu Tỷ lệ % Nam giới Phụ nữ Cả hai 94 34 21 64, 4% 23, 3% 14, 3% Tổng 149 100% Báo cáo thực tập 21 Căn cứ vào bảng 3 ta thấy : Nam giới tiến hành làm lễ thờ cúng tổ tiên chiếm tỷ lệ cao nhất 64, 4%. Trong khi đó phụ nữ làm việc này chiếm 23, 4% và cả hai làm việc này chiếm 14, 3%. Lý giải về việc nam giới tiến hành làm lễ thờ cúng tổ tiên 64, 4%. Số người được hỏi cho rằng công việc này là của nam giới. Bởi chính họ là trưởng trong gia đình, là người nối dõi dòng tộc, tổ tiên hoặc phải đảm nhiệm phần thông báo với các bậc bề trên tình hình gia thất, mời chào kính cáo tổ tiên. Còn phụ nữ chỉ là dân con, công việc của họ là ở nhà dưới. Một lý do khác khá đồng nhất trong các câu trả lời mà chúng tôi nhận được là : Bàn thờ là nơi linh thiêng nhất của gia đình. Do đó không những phải để bàn thờ ở chỗ sạch sẽ nhất trong nhà, mà còn phải có một không gian tôn nghiêm thành kính, một không khí trang trọng khi đứng trước bàn thờ. Mà với người phụ nữ, do vấn đề sinh lý giới tính mà họ không được coi là sạch sẽ. Bởi thế, người ta sợ điều đó sẽ làm uế tạp, nhơ bẩn “cái thiêng” của nhà mình cho nên phụ nữ không được phép làm công việc đó. Chính điều này đã thể hiện rõ phụ nữ không được phép làm, chính điều này đã thể hiện rõ lề lối, nếp nghĩ cách làm của xã hội phong kiến xưa. Nếu như, trong xã hội xưa, để bảo vệ bầu không khí linh thiêng ở những nơi thờ tự, những người phụ nữ không được “lai vãng” đến gia nhà đó. Thì nay, về cơ bản không khác là bao khi mà họ cũng được coi là một điều gì đó không sạch sẽ. Tuy nhiên, họ đã được tự do sử dụng không gian trong nhà song tuyệt đối không được động vào đồ thờ cúng. Với các ý kiến chỉ ra rằng trong gia đình họ phụ nữ là người tiến hành làm lễ thờ cúng tổ tiên, tỷ lệ này chỉ chiếm 23, 3%. Song lý do mà họ đưa ra rất thực tế. Vì phụ nữ hay đi chùa. họ làm các công việc này tốt hơn. Còn nam giới lo lắng các công việc ngoài xã hội nên họ ít để ý đến các khía cạnh này. Thêm vào đó chúng ta dễ nhận thấy nét đặc thù của người phụ nữ là cẩn thận, tỉ mỉ chau chuốt nên việc chăm sóc bàn thờ gia tiên sẽ hợp hơn với họ…Những ý kiến này phần nào đã bỏ qua quan niệm cổ hủ của lối phong kiến xưa. Xưa nay nơi bàn thờ cúng tổ tiên vẫn được coi là nơi có không gian linh thiêng nhất trong nhà, nó thể hiện gia phong của mỗi gia đình. Song thiết nghĩ chúng ta không nên quá Báo cáo thực tập 22 suy diễn áp đặt vấn đề sinh lý của người phụ nữ mà làm họ phải hổ thẹn, day dứt, tủi thân về thân phận nữ giới của mình. Ngày nay, từ góc nhìn thực tế của cuộc sống, có không ít gia đình mà cả vợ và chồng đều có thể làm được việc này. Trong nghiên cứu của chúng tôi, 14, 3% ý kiến cho rằng vợ chồng bình đẳng nên nếu có thời gian thì ai làm cũng như vậy. Họ coi trọng đến “cái tâm, cái đức” của mình. Một số lượng không lớn, 14. 3% đủ để nhận thấy đã có sự chuyển biến theo hướng tích cực trong nhận thức của người dân về vai trò của người phụ nữ. Nhưng không thể phủ nhận rằng định kiến với nữ giới vẫn còn tồn tại khá nặng nề trong xã hội ngầy nay. Vị trí của họ vẫn còn mờ nhạt rất nhiều so với nam giới. 1.3. Đối với gia đình riêng Đi sâu vào đời sống thường ngày, chúng tôi băn khoăn tự hỏi không biết rằng phụ nữ ngày nay có còn chịu nhiều thiệt thòi của lề lối xưa hay không? Làm rõ vấn đề này, chúng tôi đã đặt ra câu hỏi : “Ông (bà) có phản đối quan niệm cho rằng : phụ nữ làm các công việc trong gia đình (giặt quần áo, cơm nước…) còn nam giới làm các công việc xã hội không?’’ Kết quả mà chúng tôi thu được là 64, 5% số người được hỏi phản đối, 35, 5% không phản đối. Kết quả này được thể hiện như sau : Bảng 4 : Về quan niệm : phụ nữ là các công việc gia đình (cơm nước, giặt quần áo…) để nam giới làm các công việc xã hội. Ý kiến Số phiếu Tỷ lệ% Phản đối Đồng tình 97 54 64, 4% 35, 6% Tổng 151 100% Kết quả ở bảng trên cho thấy đa số người được hỏi phản đối quan niệm người phụ nữ chỉ làm các công việc gia đình để nam giới làm các công việc xã hội. Tỷ lệ này cao nhất chiếm 64, 4%. Họ không đồng ý với việc xã hội quan niệm chỉ nên núp sau cánh cửa nhà bếp với những lo toan vụn vặt đời sống Báo cáo thực tập 23 thường nhật. Họ luôn mong muốn được xã hội nhìn nhận không chỉ chức năng làm vợ, làm mẹ mà với công việc xã hội, họ luôn muốn được tham gia. Theo truyền thống, người phụ nữ trong xã hội xưa chỉ cần biết sinh con, đẻ cái, lo những việc vặt trong nhà và làm theo những gì mà người chồng quyết định. Chỉ cần như vậy cũng đủ để đánh giá sự đảm đang của người phụ nữ. Xưa nay phụ nữ làm việc nhà được coi là chiều thuận trong nét nghĩ của không ít người. Điều này được coi là hợp lý và được duy trì trong xã họi với một nét định kiến sâu sắc, nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì vị trí của người phụ nữ trong gia đình. Ngày nay, mặc dù điều đó vẫn nhận được sự hoan nghênh của xã hội, song hầu hết các chị em đã lên tiếng phản đối định kiến này. Họ chấp nhận hoàn thành các công việc của cộng đồng. Tuy nhiên, bên cạnh đó một số chị em lại cam chịu thừa nhận quan niêm ấy. Và với họ, chỉ như thế là đủ! Họ nghỉ rằng, phụ nữ từ bao đời nay vẫn được sinh ra để đảm nhiệm việc sinh đẻ, chăm lo cho chồng con và làm những việc vặt trong nhà. Họ không đòi hỏi, cũng không phấn đấu. Thậm chí, họ không cần biết, ở ngoài kia xã hội đang có những chuyển biến gì. Bởi để đảm bảo là người phụ nữ tốt, khi đứng trước sự lựa chọn giữa hoàn thành các công việc gia đình và đi làm các công việc xã hội thì họ sẵn sàng chọn việc gia đình, có đến 35, 6% số người được hỏi, cũng không phấn đấu và có đến 35, 6% số người được hỏi cho rằng quan niệm đó là đúng. Đi sâu tìm hiểu về sự phân công lao động trong gia đình, chúng tôi được biết 73, 5% khách thể nói rắng người vợ sẽ thực hiện các công việc chăm sóc con cái, dọn dẹp nhà cửa …25% trả lời cả hai vợ chồng cùng thực hiện và trong đó có 53, 3% đàn ông cũng làm việc đó. Kết quả này được thể hiện như sau : Bảng 5 : Thể hiện người làm các công việc vặt trong gia đình : Người thực hiện Số phiếu Tỷ lệ Vợ Chồng Cả hai 107 4 38 73, 5% 3, 1% 27% Báo cáo thực tập 24 Tổng 185 100% Nhìn vào bảng 5 ta thấy : Số người cho rằng chăm sóc con cái, dọn dẹp nhà của là công việc của người vợ vẫn chiếm ưu thế với 73, 5% Tỷ lệ này cho thấy trọng trách về gia đình vẫn còn khá nặng nề với người phụ nữ. Lý do mà họ đưa ra rất đơn giản. Rằng người phụ nữ đảm đang hơn, cần mẫn hơn nam giới, do đó công việc này phù hơp với phụ nữ hơn. họ cho rằng đó là thiên chức của người phụ nữ. Hơn nữa, “vì nữ công gia tránh, người phụ nữ bao giờ cũng khéo, đảm đang hơn chồng trong việc chăm sóc con cái. ” thậm chí có những nam giới còn cho rằng người phụ nữ cần làm như thế để tạo điều kiện cho chồng làm việc. Nhìn chung, ý kiến của họ không sai, song xét một cách khách quan thì nó lại không hề đúng. Bởi vô hình trung, như thế, chính họ đang kìm hãm, hạn chế sự phát triển tự nhiên của vợ mình. Thực tế cho thấy, không ít người có năng lực sáng tạo song vì một lý do rất chủ quan ấy mà họ cam chịu ở nhà chăm sóc chồng và con và để cho những hiểu biết ấy mai một dần. Đó là điều hết sức lo ngại. Khi nhận thức của người dân còn hạn chế thì việc thực hiện quyền bình đẳnh giới lấy gì làm cơ sở? Song có 27% ý kiến cho rằng việc chăm sóc con cái, dọn dẹp nhà cửa là trách nhiệm của hai người. Bởi họ nghĩ rằng, khi xã hội đã thực hiện bình đẳng nam nữ thì ngoài công việc gia đình, người vợ cũng còn có công việc xã hội. Do đó, tuỳ theo điều kiện công tác của mỗi người chồng cũng phải giúp đỡ vợ. Đặc biệt, trong số này có ý kiến nhấn mạnh đến sự cần thiết phải có bàn tay chăm sóc của người cha ở mỗi đứa trẻ. Nó ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của bé. Đây là một ý kiến hết sức khoa học. Bởi một cá thể, ngay từ khi sinh ra đã cần đến tình yêu thương quan tâm chăm sóc của người lớn, đặc biệt là của cha mẹ. Thực tế xã hội cho thấy, hiện tượng trẻ thiếu tình thương của cha hoặc mẹ, lớn lên sẽ bị ảnh hưởng về nhân cách. Nhiều đúa trẻ trở nên lì lợm, nhút nhát hay thô bạo, ích kỷ…. cũng chỉ vì cái cách mà chúng được yêu thương dạy dỗ từ thuở ấu thơ. vì thế, chúng ta lại càng thấy rõ tầm quan trọng của việc có trách nhiệm đối với con cái và gia đình của các ông bố bà mẹ. Nhưng tỉ lệ Báo cáo thực tập 25 này chưa cao, chỉ có 27% và như vậy, theo kết quả điều này thì việc dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc con cái là công việc của người vợ. Điều này đồng nghĩa với việc nam giới ngày nay còn quá coi thường phụ nữ và đề cao tính sĩ diện, cái uy của mình. Họ cho rằng đó là công việc nhỏ mọn, vụn vặt mà các đấng trượng phu không cần phải bàn tới. Điều mà họ cần phải bàn là những việc đại sự trong gia đình như : làm nhà, cưới vợ cho con, làm chủ hôn lễ …. Tuy nhiên, khi được hỏi về vấn đề này, chỉ có 18, 5% trả lời là người chồng quyết định những việc này, 2, 3% trả lời là người vợ phần lớn 77, 6% trả lời là quyền quyết định ở cả hai vợ chồng. Kết quả này được thực hiện như sau : Bảng : người quyết định những việc quan trọng trong gia đình : Đối tượng Số phiếu Tỷ lệ % Người chồng 28 18, 7% Người vợ 4 30% Cả hai 117 79, 5% Tổng 149 100% Nhìn vào bảng trên ta thấy : Tỷ lệ những người cho rằng người chồng quyết định các công việc trọng đại trong gia đình chỉ chiếm 18, 7% Còn tỷ lệ cao nhất 79, 5% lại thuộc về quyết định cả hai vợ chồng. Điều này cho thấy, sự bình đẳng nam nữ trong gia đình dường như ngày một nâng cao. Nếu ở xã hội xưa, nam giới toàn quyền quyết định những việc trọng đại như vậy : phụ nữ không hề được đóng góp ý kiến, thậm trí còn không được tới. Thì ngày nay, vấn đề này gần như được đảo lộn. Hầu hết các ý kiến đều công nhận tiếng nói của người phụ nữ. Không những thế, họ còn được xếp ngang hàng với nam giới để cùng quyết định. Như vậy, cách nhìn người phụ nữ ngày nay đã có nhiều nét tích cực hơn. ở họ, những nét tích cực yếu đuối, nhu mì đã giảm đi thay vào đó, họ có thể đứng lên làm chủ gia đình. chỉ với 3% ý kiến đồng ý để người vợ quyết định các công việc trong đại trong gia đình cũng đủ thấy sự thông minh, đảm Báo cáo thực tập 26 đang, tính mạnh mẽ quyết đoán của một người phụ nữ hiện đại, đang dần được nhen nhóm trong xã hội. Những nét tính cách tích cực ấy khiến người phụ nữ trong xã hội hiện đại trở nên độc lập hơn. Họ không bị lệ thuộc vào người đàn ông như xưa nữa. Tiếng nói quyết định của họ đã góp phần xây dựng nên chính cuộc đời của họ. Hơn ai hêt, họ chính là người quyết định cho cuộc sống của mình. Nguyên nhân của những kết quả này là : Hầu hết các khách thể nhận thấy sự bình đẳng giữ nam giới và phụ nữ đã cho phép phụ nữ được quyền cùng người chồng quyết định mọi việc. Thêm vào đó, không phải người phụ nữ nào cũng chỉ biết “nghe lời chồng”. Họ cũng có những chứng kiến của cái nhân họ. Và nhiều khi các quyết định của nam giới chỉ mang nặng tính gia trưởng độc đoán chứ không hề có kết quả tốt. Với phụ nữ ngày nay, tính sáng tạo luôn thường trực trong sự thông minh của họ. Tất cả đã tạo nên một người phụ nữ hiền dịu, đảm đang, một người phụ nữ cùng chồng quyết định cuộc sống của chính họ lại được coi là văn minh và được xã hội hoan nghênh, hưởng ứng nhiệt thành. Hầu hết các thành phố trong xã hội ngày nay luôn cổ vũ khuyến khích chị em thể hiện “cái tôi” của bản thân, lấy lại hình ảnh, vị trí của mình trong gia đình và trong nhân quan của toàn xã hội. 2. Định kiến về việc thể hiện tinh cảm của người phụ nữ trong quan hệ nam nữ, vợ chồng : Trong xã hội truyền thống, tư tưởng trọng nam khinh nữ bao trùm, chi phối mọi hoạt động sống của con người đặc biệt là người phụ nữ, nét truyền thống quyết định cho người phụ nữ các phẩm chất nhu mì, yếu đuối, dung dị, đoan trang, tiết hạnh …Bởi thế, người phụ nữ sống ở xã hội ấy “nói không đám nói to, ho không dám ho mạnh” Họ rất sợ phạm phải những quy chuẩn, lề lối mà xã hội đã định ra cho họ. mọi hoạt động, mọi phương thức hành vi của họ đều là làm theo sự chỉ bảo của người khác mà cụ thể là của cha mẹ, các bậc bề trên, hoặc sau này là của chồng họ. Thậm chí, cuộc đời của họ cũng phải chấp nhận theo sự định đoạt của lề lối gia phong, của các quy tắc xã hội. Họ không dám thổ Báo cáo thực tập 27 lộ lời yêu thương với người khác giới cũng chỉ bởi xã hội quy gán cho họ bản chất kín đáo, tế nhị. Còn với ngày nay thì sao? Ngày nay người ta quan niệm như thế nào về việc người phụ nữ chủ động bầy tỏ tình cảm trong quan hệ vợ chồng, nam nữ ? Trả lời câu hỏi này của chúng tôi, 40, 5% ý kiến đồng tình, 37, 7% ý kiến phản đối và 21, 7% khó trả lời. Để cụ thể hoá điều này, chúng tôi đi tính điểm trung bình (ĐTB) của mỗi giới cho từng phương án trả lời, với câu trả lời “đồng tình” sẽ tương ứng với 3 điểm, “phản đối”-được 1 điểm, “khó trả lời” - được 2 điểm. Theo đó, nếu ĐTB mà càng tiến gần tới 3 thì định kiến càng giảm, nếu ĐTB mà càng lùi dần về số 1 thì định kiến càng thể hiện rõ. Kết quả này được thể hiện trong bảng sau : Bảng 6 : Thể hiện quan niệm phụ nữ chủ động bày tỏ tình cảm với nam giới : Nam Nữ Câu trả lời Số phiếu Tỷ lệ% Số phiếu Tỷ lệ% Đồng tình Phản đối Khó trả lời 35 23 16 46% 35% 21% 23 27 17 37, 2% 45, 1% 24, 2% Tổng 74 100% 67 100% Điểm trung bình 42, 7 23, 3 Kết quả này cho thấy số người đồng tình với việc phụ nữ có thể chủ động bày tỏ tình cảm với nam chiếm tỷ lệ cao nhất, ở nam giới là 46% và ở nữ là giới là 37, 2%. Bởi họ nghĩ rằng “ quan hệ vợ chồng là nhu cầu sinh lý nên không nhất thiết người chồng phải chủ động”. Bên cạnh đó, đại đa số các ý kiến đều thống nhất quan điểm : Tình cảm xuất phát từ trái tim nên dù là người phụ nữ hay nam giới khi đã có tình cảm với ai đó thì không thể cãi lại con tim mình. Bởi thế cho nên, dù họ là ai, nam hay nữ, họ vẫn có quyền bày tỏ tình cảm lòng mình. Đó là điều mà ở xã hội xưa, người phụ nữ không thể làm được. Vì như thế, họ bị coi là lẳng lơ, không được Báo cáo thực tập 28 cháp nhận là người phụ nữ chân chính. Mà chính người chồng sẽ là người kết tội cho họ và sau đó là miệt thị của xã hội đối với họ. Họ bị xã hội bủa vây, tâm hồn buộc phải đông cứng lại. Dường như họ trở thành một cỗ máy chỉ biết làm mà không biết đến xúc cảm. Trải qua bao nhiêu năm như vậy, đến nay vấn đề này chưa có gì thay đổi ? Kết quả nghiên cứu cho thấy, với mức điểm trung bình đạt gần đến 2 (ở nam là 1, 97; nữ là 1, 95 ) thì định kiến đối với vấn đề này vẫn còn tồn tại khá rõ nét. Song mức độ thể hiện thì đã thay đổi đáng kể. Điều này đã đánh dấu bước chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân về người phụ nữ. Song chúng ta thấy những con số này lại không phủ nhận việc định kiến vẫn còn khá nặng nề đối với người phụ nữ. Hầu hết những lý do giải thích về vấn đề nay lại chỉ ra rằng : phụ nữ thì dù ở đâu, trong xã hội nào, họ vẫn là phụ nữ. Do đó, nếu trời cho đàn ông mạnh mẽ, quyết đoán thì người phụ nữ nhất định phải yếu đuối nhu mì. Và vì thế, họ không thể chủ động bày tỏ tình cảm của mình trước được. Vì như thế là “đáng xấu hổ” mà các cụ vẫn nói “ trâu đi tìm cọc” chứ không ai bảo “ cọc đi tìm trâu”. Hơn thế nữa, có ý kiến cho rằng “ con gái nên giữ thế cho mình, khi đã va chạm rồi họ sẽ khó tránh khỏi việc bị xúc phạm, và không còn được tôn trọng nữa”. Đó là một thực tế hiện nay. Vì tình yêu, đã có không ít các bạn trẻ bỏ qua lòng tự trọng của mình để học theo lối sống phương tây. Và có thể thấy một cách chắc chắn rằng trong giới trẻ hiện nay định kiến về vấn đề này không rõ nét, đang ngày càng mờ nhạt và có thể sẽ mất hẳn trong những thế hệ sau. Khi chúng tôi đưa ra câu hỏi này đã khiến một số người phải lúng túng, họ thấy khó trả lời. Tỉ lệ này chiếm 21% ở nam và 24, 2% ở nữ. Nguyên nhân mà họ đưa ra là “ còn tuỳ thuộc vào hoàn cảnh của mỗi người”. Song hầu hết các lý do đều xoay quanh yếu tố sức khoẻ, tư tưởng của những người trong cuộc. Nhìn chung, trong lĩnh vực thể hiện tình cảm của bản thân, ngày nay, định kiến với nữ giới không còn nặng nề như trước nữa. Tuy nhiên, hầu hết các ý kiến đề nhấn mạnh đến giới hạn cần có trong quan hệ nam nữ tiền hôn nhân. Báo cáo thực tập 29 3. Giá trị con trai, con trai trong gia đình. Phải chăng, trong mắt đàn ông, người phụ nữ chỉ là người nâng khăn, sửa túi, phục vụ chồng con. Họ không hề được coi trọng trong xã hội. Vẫn theo truyền thống từ xưa để lại, xã hội ngày nay chưa mất đi tâm lý trọng nam khinh nữ. Nó vẫn duy trì được sứ sống bền lâu, dai dẳng và được biểu hiện qua mong muốn về giá trị của đúa con trai trong gia đình. Tìm hiểu về vấn đề này, chúng tôi đua ra câu hỏi : “Theo ông (bà) có nhất thiết phải có con trai không?”. Kết quả thu được là : 91% trả lời không và 11% trả lời là có. Kết quả này được tóm tắt trong bảng sau : Bảng 7 : Thể hiện việc nhất thiết phải có con trai. Câu trả lời Số phiếu Tỷ lệ% Có Không 137 14 91% 11% Tổng 151 100% Kết quả điều tra cho thấy : 91% Số người được hỏi trả lời không nhất thiết phải có con trai trong nhà. Điều này cho thấy nhận thức của người dân đang thay đổi đáng kể. Nếu trước đây, xã hội phong kiến đề ra quan niệm “Nhất nam viết nữ thập nữ viết vô”, theo đó, người đàn ông không có con trai luôn bị xã hội gièm pha, khinh miệt. Và vì thế họ cố gắng sinh cho được một cậu ấm để “bằng người”. Thì nay, họ đã thấy rằng “con nào cũng là con”. Việc có con trai, con giá với họ không còn quan trọng nữ, mà quan trọng là con nào có hiếu với cha mẹ. Thêm vào đó, họ lo sợ việc quá coi trọng con trai sẽ dẫn đến hiện tượng đẻ nhiều. Như thế, họ không thể chăm lo chu đáo đến cuộc sống của các con họ. Hậu quả của vấn đề này ắt hẳn sẽ dành cho xã hội. Bởi thế họ nói rằng : “Chúng tôi rất sợ nhiều con, khồng nuôi được ăn học, có khi con rể còn tốt hơn con trai” Đó chính là điều đáng lo ngại hiện nay. Hầu hết các khách thể được hỏi đều thấy rằng việc kỳ vọng có con trai, sinh ra đẻ nhiều mà không nuôi dậy được chúng thì sẽ trở thành gánh nặng cho xã hội. Bởi thế họ nhận thấy “Con Báo cáo thực tập 30 nào cũng là con, nếu con trai hư đốn thì không bằng con gái”. (phiếu 53). Và “Con trai hay con gái nếu được nuôi dạy tốt đều có ích cho xã hội”. Vì thế trong sâu thẳm suy nghĩ, họ chỉ mong muốn các con của họ thành đạt. Nhận thức là như vậy song, thực tế họ lại thấy “ không có con trai bị hạn chế rất nhiều”. 11% những người được hỏi trả lời nhất thiết phải có con trai cho rằng : “ Trong gia đình người việt nam, nhất thiết phải có con trai để nối dõi tông đường, không có con trai thì mất giống ( mất gốc )” Dường như, đây chính là điều hết sức thiết thực của cuộc sống. Trong gia đình người Việt, từ xưa, họ luôn mang trong tâm thức một mong muốn cháy bỏng là sinh được một cậu con trai “Để lấy người chống gậy”. Với ngày nay cũng thế, song ít nhiều quan niệm này cũng đã giảm đi phần nào tính cấp thiết của nó. Có rất nhiều gia đình không dám “cố” để được con trai vì nhiều lý do kìm hãm họ. Họ sợ ảnh hưởng đến công việc, đến chức vụ, và đặc biệt họ sợ không đảm bảo được cuộc sống cho chúng…. Tất cả những điểm ấy buộc họ phải kìm nén sự khao khát của muôn đời để lại. Và sau đó, họ lại do dự : “Cuộc sống này rất cần có con trai đẻ duy trì dòng họ, song cũng rất cần duy trì cuộc sống nên không nhât thiết” ( phiếu 54). Câu trả lời phần nào nói lên nỗi băn khoăn của những người chưa có con trai. làm rõ vấn đề này chúng tôi đặt câu hỏi : “ở địa phương ông ( bà), những người không có con trai có bị coi thường không ?”. Kết quả thu được hết sức khả quan, có đến 84, 6% số người được hỏi trả lời là không và chỉ có16, 2% trả lời là có. Kết quả này được thể hiện trong bảng sau : Bảng 8 : nhận xét của mọi người về việc không có con trai : Câu trả lời Số phiếu Tỷ lệ % Bị coi thường Không bị coi thường 22 128 16, 2% 82, 7% Tổng 150 100% Báo cáo thực tập 31 Với 82, 7% số người được hỏi cho rằng những người không có con trai cũng không bị coi thường khi họ đến chỗ đông người, con số này thể hiện nét văn minh tiến bộ trong xã hội ngày nay. Định kiến với người không có con trai đang dần mất đi. Song điều cần phải lưu tâm là 16, 2% còn lại, họ nói gì? Hầu hết các ý kiến cho rằng, cái bất tiện lớn nhất của việc không có con trai là khi đến đám hiếu, thì họ hay bị trêu đùa, gièm pha. Nào là “Có đàn vịt giời, nuôi lớn nó bay đi thôi”, nào là “không có con trai thì ngồi chiếu dưới”. Những câu bông đùa ấy kết hợp với một vài chén rượu đã tạo ra không ít những hậu quả đáng buồn. Nếu lớn tiếng họ có thể “choảng nhau ngay tại trận” còn xa một chút họ đổ lỗi cho vợ không biết đẻ và đánh đập ngược đãi vợ con …Cộng với hậu quả kế tiếp sau đó nữa. Như vậy, qua đó mặc dù định kiến đối với con gái đã giảm đi đáng kể, song trên thực tế hậu quả của vấn đề này còn khá nặng nề. Để kiểm chứng cho nhận thức của người dân về việc sóa bỏ định kiến đối với con trai và con gái trong gia đình, chúng tôi đi thực tế và có cơ hội được tiếp xúc các nguồn nhân lực mà bố mẹ giành cho con trai con gái trong gia đình họ. Trả lời câu hỏi : “khi có cả con trai con gái ông( bà ) dự định cho con học tập đến cấp học nào ?”, thì kết quả mà chúnh tôi thu được là : “Hầu hết họ cho con cái học theo khả năng tiếp thu của con cái mình” và tương quan bằng nhau chiếm 87, 8% con trai học hơn con gái 6% và 2, 3% là câu trả lời con gái học hơn con trai. Kết quả này được thể hiện trong bảng sau : Bảng 8 : quan điểm của người dân : Quan điển Số phiếu Tỷ lệ % Con trai > gái 11 6% Gái > trai 3 2, 3% Bằng nhau 134 87, 8% Tổng 274 100% Báo cáo thực tập 32 Qua kết quả được thực hiện bảng 8 ta thấy tương quan được học tập như nhau giữa con trai và con gái chiếm tỉ lệ cao nhất là 87, 8%. Đây là một kết quả đáng mừng thể hiện nét mới trong nếp nghĩ của người dân hiện nay. Nếu trước đây, nho giáo chỉ cho phép nam giới được đến trường với một quan niệm hết sức miệt thị coi thường người phụ nữ, thì ngày nay cơ hội như nhau đã dành cho cả hai người. Hầu hết người giả thích rằng : “Con trai hay con gái, nếu được học hành đầy đủ cũng có ích như nhau và có ích