MỤC LỤC
PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU.Trang 1
1. Tính cấp thiết và lý do chọn đề tài.Trang 1
2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài.Trang 2
3. Mục đích nghiên cứu của đề tài.Trang 3
PHẦN THỨ HAI: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.Trang 4
CHƯƠNG MỘT: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ ĐIỀU KHIỂN PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ.Trang 4
1. Cơ sở pháp lý .Trang 4
2. Dấu hiệu pháp lý của tội “ Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 4
2.1. Khách thể của tội “ Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.Trang 4
2.2. Mặt khách quan của tội “ Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 5
2.2.1- Hành vi khách quan của tội “ Vi phạm quy định về đều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 6
2.2.2- Hậu quả nguy hiểm cho xã hội của tội “ Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 7
2.2.3- Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ và hậu quả tai nạn.Trang 8
2.2.4- Những biểu hiện khác của mặt khách quan.Trang 9
2.3. Chủ thể của tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.Trang 9
2.4. Mặt chủ quan của tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.Trang 10
2.4.1- Lỗi.Trang 10
2.4.2- Động cơ và mục đích của tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 11
3. Đường lối xử lý và chính sách hình sự đối với tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 11
4. Phân biệt tội phạm “Vi phạm quy định về diều kiển phương tiện GT đường bộ” và vi phạm hành chính trong lĩnh vực An toàn giao thông đường bộ.Trang 15
CHƯƠNG HAI: TÌNH HÌNH TỘ PHẠM VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ DIỀU KHIỂN PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ VÀ THỰC TIỄN XỬ LÝ TẠI HUYỆN LỆ THỦY- TỈNH QUẢNG BÌNH.Trang 16
1. Tình hình tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ tại huyện Lệ Thủy-tỉnh Quảng Bình.Trang 16
2. Thực tiễn đấu tranh, điều tra, xử lý tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện GT đường bộ tại huyện Lệ Thủy- tỉnh Quảng Bình.Trang 22
2.1. Công tác đấu tranh, điều tra, xử lý tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.Trang 22
2.1.1- Công tác tham mưu, tuyên truyền.Trang 22
2.1.2- Công tác tuần tra kiểm soát đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ.Trang22
2.1.3- Kết quả điều tra xử lý các hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 23
2.2. Một số vướng mắc trong công tác điều tra xử lý hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ.Trang 24
CHƯƠNG BA: NGUYÊN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP PHÒNG CHỐNG TỘI “VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ ĐIỀU KHIỂN PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ”.Trang 26
1. Nguyên nhân của tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.Trang 26
2. Một số giải pháp góp phần đấu tranh phòng chống tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.Trang 30
2.1. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.Trang 30
2.2. Đối với các cơ quan chức năng.Trang 31
2.3. Xây dựng kết cấu hạ tầng đảm bảo an toàn giao thông đường bộ.Trang 31
2.4. Tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ.Trang 32
2.5. Kiệm toàn hơn nữa hệ thống pháp luật.Trang 32
PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN.Trang 34
38 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 10612 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện Giao thông đường bộ và thực tiễn tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ồng độ cồn trong máu vượt quá 80mg/100ml máu hoặc 40mg/l khí thở ra hoặc các chất kích thích mạnh khác”. Đây là một quy định mang tính định lượng cụ thể, cho phép xác định ranh giới giuữa trường hợp có tội hay không có tội, bị xử lý theo Khoản 1 hay Khoản 2 Điều 202 Bộ luật hình sự 1999. Do đó, việc xác định mức nồng độ các chất đó trong máu người vi phạm đòi hỏi phải có sự đánh giá chính xác thông qua các thiết bị đo chuyên dụng.
3. Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn:
Là trường hợp người phạm tội sau khi gây tai nạn nghiêm trọng đã cố ý bỏ chạy khỏi hiện trường với mục đích che giấu tội phạm hoặc người phạm tội cố ý bỏ mặc không cứu giúp người bị nạn mà lẽ ra họ có trách nhiệm phải áp dụng những biện pháp cần thiết để hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại do họ gây ra về người và tài sản. Thực trạng trên đang gây ra những khó khăn rất lớn cho công tác điều tra,phát hiện tội phạm. Trên thực tế, trong nhiều trường hợp, nếu người phạm tội sau khi gây tai nạn mà có hành vi cứu giúp người bị nạn thì hậu quả gây ra sẽ không ở mức độ nghiêm trọng.
4. Không chấp hành hiệu lệnh của người đang làm nhiệm vụ điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông:
Là trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ cố ý không chấp hành hiệu lệnh của những người đang làm nhiệm vụ điều khiển, hướng dẫn giao thông, gây nên hậu quả nghiêm trọng. Hoặc sau khi vi phạm, mặc dù đã có hiệu lệnh của người đang làm nhiệm vụ nhưng người vi phạm vẫn cố tình tiếp tục điều khiển phương tiện giao thông đường bộ mà không dừng lại.
5. Gây hậu quả rất nghiêm trọng:
Việc xác định hậu quả rất nghiêm trọng căn cứ vào Mục 4.2 Nghị quyết số 02/HĐTPTANDTC ngày 17/04/2003 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng đẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật hình sự 1999 bao gồm những trường hợp sau:
a. Làm chết hai người;
b. Làm chết một người và còn gây hậu quả thuộc một trong những trường hợp được hướng dẫn tại các điểm b, c, d, đ và e tiểu mục 4.1 mục 4 này.
c. Gây tổn hại cho sức khỏe của ba đến bốn người với tỷ lệ thương tật của mỗi người từ 31% trở lên;
d. Gây tổn hại cho sức khỏe của nhiều người với tổng tỷ lệ thương tật của tất cả những người này từ 101% đến 200%;
đ. Gây tổn hại sức khỏe của một đến hai người với tỷ lệ thương tật của mỗi người từ 31% trở lên và còn gây hậu quả thuộc một trong các trường hợp được hướng dẫn tại các điểm c, d, đ và e tiểu mục 4.1 mục 4 này;
e. Gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng đến dưới một tỷ năm trăm triệu đồng.
Khung 3: Phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm nếu hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng:
Tại Mục 4.3 Nghị quyết số 02/ HĐTPTANDTC ngày 17/04/2003 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định những trường hợp sau đây được coi là gây hậu quả rất nghiêm trọng theo Khoản 3 Điều 202 Bộ luật Hình sự 1999 về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.
a. Làm chết ba người;
b. Làm chết hai người và còn gây hậu quả thuộc một trong các trường hợp được hướng dẫn tại các điểm b, c, d, đ và e tiểu mục 4.1 mục này;
c. Làm chết một người và còn gây hậu quả thuộc một trong các trường hợp được hướng dẫn tại các điểm c, d, đ và e tiểu mục 4.2 mục 4 này;
d. Gây tổn hại cho sức khỏe năm người trở lên với tỷ lệ thương tật của mỗi người từ 31% trở lên;
đ. Gây tổn hại cho sức khỏe của nhiều người với tổng tỷ lệ thương tật của tất cả những nhười này từ 200% trở lên;
e. Gây tổn hại cho sức khỏe của ba hoặc bốn người với tỷ lệ thương tật của mỗi người từ 31% trở lên và còn gây thiệt hại về tài sản được hướng dẫn tại điểm e tiểu mục 4.2 mục 4 này;
g. Gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ một tỷ năm trăm triệu đồng trở lên.
Khung 4: Quy định hình phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm áp dụng đối với người phạm tội trong trường hợp hành vi vi phạm về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ nếu không được ngăn chặn kịp thời thì có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Đó là khả năng rõ ràng, tất yếu đối với hành vi vi phạm đó. Trong hoàn cảnh cụ thể ấy, nếu không được ngăn chặn, khắc phục kịp thời thì hậu quả nghiêm trọng tất yếu sẽ xảy ra.
Hình phạt bổ sung: Ngoài những hình phạt chính được nêu ở trên, người phạm tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc cấm làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
4. Phân biệt tội phạm và vi phạm hành chính trong lĩnh vực An toàn giao thông đường bộ:
Luật Hành chính và luật Hình sự có nhiều điểm tương đồng nhau và có nhiều mối quan hệ bởi cả hai ngành luật này đều là luật công. Trong cùng một lĩnh vực quản lý Nhà nước về an toàn giao thông đường bộ, cả hai ngành luật đều được áp dụng để xử lý hành vi vi phạm. Người phải chịu trách nhiệm hành chính hay bị truy cứu trách nhiệm hình sự đều là chịu trách nhiệm trước Nhà nước. Về nguyên tắc, một cá nhân không đồng thời bị truy cứu cả hai loại trách nhiệm trên về cùng một hành vi vi phạm.
Hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực An toàn giao thông đường bộ và hành vi “vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” đều là hành vi nguy hiểm cho xã hội, nhưng điểm khác nhau cơ bản giữa hai hành vi này là tình chất và mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm và hậu quả do hành vi đó gây ra. Nếu một hành vi vi phạm về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ mà không gây thiệt hại về tính mạng, thiệt hại nghiêm trọng về sức khỏe, tài sản của người khác thì chỉ bị xử phạt hành chính chứ không phải là tội phạm.
CHƯƠNG HAI
TÌNH HÌNH TỘI “VI PHẠM QUY ĐỊNH VỀ ĐIỀU KHIỂN PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ” VÀ THỰC TIỄN XỬ LÝ TẠI HUYỆN LỆ THỦY-TỈNH QUẢNG BÌNH.
1. Tình hình tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” tại huyện Lệ Thủy- Quảng Bình:
Lệ Thủy là một huyện thuộc tỉnh Quảng Bình, huyện lỵ là thị trấn Kiến Giang. Nằm ở phía nam tỉnh Quảng Bình, phía bắc giáp huyện Quảng Ninh, phía nam giáp huyện Vĩnh Linh- tỉnh Quảng Trị, phía tây giáp Lào, phía đông là biển. Dân số 15 vạn dân, đơn vị hành chính gồm 28 xã, thị trấn. Với vị trí địa lý như vậy, Lệ Thủy có hệ thống giao thông đường bộ khá phát triển với nhiều tuyến đường quan trọng chạy qua như tuyến quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, đường 16… Bên cạnh đó là mạng lưới đường giao thông liên thôn, liên xã phát triển rất nhanh.
Giao thông là huyết mạch của nền kinh tế quốc dân, là điều kiện để nâng cao cuộc sống con người. Giao thông mang chức năng giao lưu gắn liền hoạt động của con người từ địa phương này đến địa phương khác và trên phương diện toàn cầu. Do đó, giao thông đường bộ có mối quan hệ gắn kết quan trọng đối với các hoạt động của đời sống, đồng thời góp phần phục vụ đắc lực cho công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Bên cạnh những lợi ích to lớn về kinh tế xã hội như vậy thì một trong những mặt trái của giao thông đó là “tai nạn giao thông”. Trong những năm gần đây, toàn quốc nói chung và trên địa bàn huyện Lệ Thủy nói riêng đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông đường bộ, gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về tính mạng, sức khỏe và tài sản của nhân dân. Nguyên nhân thường là do người dân khi tham gia vào hoạt động giao thông đường bộ không chấp hành luật An toàn giao thông đường bộ, có những hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ như vi phạm về tốc độ, tránh vượt sai quy định, không quan sát, sử dụng chất kích thích khi điều khiển phương tiện…và điều quan trọng nhất, nguyên nhân chủ yếu nhất là do người tham gia giao thông không có ý thức chấp hành luật an toàn giao thông đường bộ, không tìm hiểu cũng như có ít hiểu biết về luật an toàn giao thông đường bộ và các quy định pháp luật liên quan.
Thực hiện Nghị quyết số 13/2002/NQ-CP ngày 19 tháng 12 năm 2002 của chính phủ về các giải pháp nhằm kiềm chế tiến tới giảm dần tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông; Chỉ thị số 22-CT-CT/TW ngày 24/02/2003 của ban bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ, từ năm 2003 đến 2005, các cấp, các ngành, các địa phương đã tích cực triển khai và thực hiện mục tiêu kiềm chế tai nạn giao thông.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình hình trật tự an toàn giao thông đường bộ đã có những diễn biến hết sức phức tạp, tai nạn giao thông đường bộ tăng so với những năm trước. Theo thống kê của cục cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt, chỉ riêng sáu tháng đầu năm 2007, cả nước đã xảy ra 7386 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 6320 người, bị thương 5866 người, giảm 165 vụ, 771 người bị thương nhưng lại tăng 536 người chết so với cùng kỳ năm 2006. Và theo thống kê của tổng cục cảnh sát, trong sáu tháng cuối năm 2007, cả nước đã xảy ra 7616 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 6465 người, bị thương 5929 người. So với sáu tháng cuối năm 2006 thì số vụ tai nạn giao thông đã giảm 205 vụ, số người bị thương giảm 881 người, tuy nhiên số người chết lại tăng 523 người. Số vụ tai nạn giao thông đường bộ đặc biệt nghiêm trọng ngày càng tăng. Trên cả nước, tỷ suất tử vong do tai nạn giao thông đường bộ là 27,6 người/100000 dân, như vậy trung bình mỗi ngày có khoảng 40 đến 50 người chết vì tai nạn giao thông đường bộ trên cả nước, đây là tỷ lệ đứng đầu về nguyên nhân tử vong ở Việt Nam.
Lệ Thủy là một huyện đang có những bước phát triển về kinh tế, với vị trí địa lý khá đặc biệt với nhiều tuyến đường giao thông huyết mạch của đất nước chạy ngang qua, có đủ các loại hình giao thông thuận tiện cho việc giao lưu và phát triển kinh tế, xã hội. Lệ Thủy đang trong quá trình đô thị hóa, cơ sở hạ tầng dần được chỉnh trang, mức sống người dân ngày càng được nâng cao. Những năm gần đây, do tình trạng nhập ồ ạt các loại phương tiện ô tô, xe máy trong nước ngày càng nhiều nên hầu hết các gia đình ở huyện Lệ Thủy đều có xe gắn máy, nhiều gia đình còn có xe ô tô, xe tải để phục vụ cho việc sản xuất kinh doanh. Cũng như cả nước, thời gian gần đây, tình hình tai nạn giao thông trên địa bàn huyện diễn biến hết sức phức tạp, nhất là tai nạn giao thông đường bộ. Theo thống kê, chỉ riêng trong quý I năm 2008, trên địa bàn huyện đã xảy ra 12 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 16 người, bị thương 9 người, thiệt hại về tài sản ước tính lên tới 124 triệu đồng, phần lớn các vụ tai nạn giao thông là do người điều khiển xe môtô, xe gắn máy gây ra.
Bảng 1:
Năm
TNGT (vụ)
Số người chết
Số người bị thương
Thiệt hại tài sản (triệu đ)
2005
2006
2007
2008
28
34
35
43
4
45
29
9
21
45
129
305
Tổng
126
139
87
500
Bảng thống kê tình hình tai nạn giao thông đường bộ
Trên địa bàn huyện Lệ Thủy năm 2005-2008
(Nguồn: Công an huyện Lệ Thủy)
Theo những số liệu có được, có thể thấy rằng, tình hình tai nạn giao thông đường bộ trên địa bàn huyện Lệ Thủy từ năm 2002 – 2008 có diễn biến rất phức tạp. Giai đoạn 2005 – 2006 có sự gia tăng lớn về tổng số vụ tai nạn giao thông và cả những thiệt hại mà nó gây ra. Số vụ tai nạn giao thông tăng 23 vụ, số người chết tăng 6 người, bị thương tăng 41 người, thiệt hại về tài sản tăng 24 triệu đồng.
Thực hiện chủ trương của Đảng và nhà nước trong việc kiềm chế đi tới giảm dần tai nạn giao thông, công an huyện Lệ Thủy đã tăng cường thực hiện giám sát tuần tra giao thông đường bộ thông, phối hợp với các ban, ngành, địa phương đề ra được những phương án kịp thời, hiệu quả như tăng cường công tác tuyên truyền việc chấp hành luật an toàn giao thông đường bộ khi tham gia giao thông, không lấn chiếm lòng lề đường, mở nhiều lớp học về luật giao thông và tổ chức thi sát hạch cấp bằng lái xe, vv...
Song song với các giải pháp giáo dục tuyên truyền, các biện pháp xử lý vi phạm giao thông đường bộ bao gồm công tác giải tỏa hành lang đường bộ bị lấn chiếm, phương tiện tham gia lưu thông không đủ tiêu chuẩn, các hành vi vi phạm giao thông nói chung, người điều khiển phương tiện giao thông nói riêng gây ra được tăng cường xử lý nghiêm nên đã góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông, đảm bảo an toàn, trật tự trên các tuyến đường. Vì vậy công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông trong thời gian qua đã có những bước tiến mới.
Theo số liệu hàng năm báo cáo trước Hội đồng nhân dân huyện trong những năm từ 2006-2008, số vụ tai nạn giao thông trên địa bàn huyện liên tục giảm, từ 44 vụ năm 2006 xuống còn 33 vụ năm 2007 và đến năm 2008 thì chỉ còn 28 vụ tai nạn giao thông . Số người bị thương do tai nạn giao thông cũng giảm đáng kể, nhất là năm 2008 chỉ còn 9 người bị thương. Mặc dù tổng số vụ tai nạn giao thông có giảm đáng kể nhưng mức độ hậu quả và số vụ tai nạn nghiêm trọng lại có xu hướng tăng. Từ 2006-2008, số ngừời chết do tai nạn giao tăng lên 9 người, thiệt hại về tài sản tăng cao, từ 45 triệu đồng năm 2006 lên 305 triệu đồng năm 2008.
Trên thực tế, những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng thường xảy ra trên tất cả mọi tuyến đường và trên tất cả địa bàn các xã thị trấn. Tuy nhiên trên các tuyến đường như Quốc lộ 1A, Đường Hồ Chí Minh, đường Tỉnh lộ 16. Các “điểm đen” – điểm thường xảy ra tai nạn giao thông gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản là các các xã Hồng Thủy, Thanh Thủy, Cam Thủy, Hưng Thủy, Sen Thủy trên đường Quốc lộ 1A đi qua trong đó “điểm đen” nổi nhất là xã Hồng Thuỷ và xã Sen Thuỷ; Trên đường Hồ Chí Minh là cá đoạn chạy qua các xã Phú Thủy, Sơn Thủy, Trường Thủy, Văn Thủy, Nông trường Lệ Ninh.
Bảng 2:
Tuyến đường
Tai nạn giao thông (vụ)
Va chạm giao thông (vụ)
Quốc lộ 1A
Đường Hồ Chí Minh
Đường 16
Đường liên xã khác
22
6
1
4
50
6
12
23
Bảng thống kê số vụ tai nạn giao thông xảy ra tại các tuyến đường
trên địa bàn huyện Lệ Thủy năm 2007
(Nguồn:Công an huyện Lệ Thủy).
Từ những số liệu thu thập được về tình hình tai nạn giao thông đường bộ trên địa bàn huyện Lệ Thủy trong những năm qua cho thấy cơ cấu và tính chất của các hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là hết sức phức tạp.
Về cơ cấu lỗi:
Người dân khi tham gia vào hoạt động giao thông đường bộ, do không có ý thức chấp hành luật an toàn giao thông nên dẫn đến hậu quả là tai nạn xảy ra. Những lỗi mà người tham gia giao thông đường bộ thường gặp là rất đa dạng nhưng nguyên nhân chủ yếu đều do người dân không nắm vững về luật an toàn giao thông đường bộ và một nguyên nhân mang tính chất nguyên nhân chính của các vụ tai nạn đó là ý thức chấp hành pháp luật của người điều khiển phương tiện và người tham gia giao thông đường bộ còn quá thấp dẫn đến việc vi phạm các quy định của luật an toàn giao thông đường bộ như đi không đúng phần đường quy định; thiếu quan sát; tránh vượt sai quy định; không làm chủ tốc độ…
Chiếm tỷ lệ cao nhất trong các lỗi dẫn đến tai nạn giao thông đường bộ là do người điều khiển phương tiện giao thông không đi đúng phần đường quy định (chiếm tới 50.79%) , đứng vị trí thứ hai trong các lỗi dẫn đến tai nạn giao thông là do thiếu quan sát khi tham gia giao thông (15.08%) và lỗi tránh vượt không đúng quy định (13.49%) … Ngoài ra còn có những nguyên nhân khác như do người đi bộ gây ra hoặc do người điều khiển phương tiện tự ngã…
Bảng 3:
Lỗi
Tai nạn giao thông
Va chạm giao thông
Số vụ
Tỉ lệ (%)
Số vụ
Tỉ lệ (%)
Đi không đúng phần đường
Tránh vượt không đúng quy định
Thiếu quan sát
Không làm chủ tốc độ
Không chấp hành biển báo
Do người đi bộ
Nguyên nhân khác
64
17
19
8
7
4
7
50.79
13.49
15.08
6.35
5.56
3.17
5.56
181
62
59
25
34
12
14
46.77
16.02
15.25
6.46
8.79
3.1
3.61
Bảng cơ cấu lỗi trong các vụ tai nạn giao thông đường bộ
trên địa bàn huyện Lệ Thủy năm 2005-2008
(Nguồn: Công an huyện Lệ Thủy).
Về hậu quả do tai nạn giao thông đường bộ gây ra:
Trong thời gian từ năm 2005-2008, trên địa bàn huyện Lệ Thủy đã xảy ra 126 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 139 người, bị thương 87 người, thiệt hại về tài sản lên tới 500 triệu đồng. Mức độ vi phạm và hậu quả xảy ra ngày càng nghiêm trọng. Theo số liệu của ngành y tế tỉnh Quảng Bình, cứ 100 người vào cấp cứu thì đã có 21 người là do tai nạn giao thông đường bộ, và có tới 59% bệnh nhân chết nếu cần đến phẫu thuật. Các phương tiện giao thông sau khi xảy ra tai nạn thường hư hỏng rất nặng và không thể tiếp tục sử dụng được nữa. Thiệt hại về tài sản là rất lớn.
Về cơ cấu các loại phương tiện gây tai nạn giao thông đường bộ:
Những năm gần đây, hòa cùng với sự phát triển của nền kinh tế đất nước, Lệ Thủy đang có những bước đổi mới về mọi mặt. Hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ được chú trọng nâng cấp, mức sống của người dân ngày càng được nâng cao, nhu cầu đi lại ngày càng tăng, cùng với đó là việc nhập ồ ạt các loại phương tiện xe môtô, xe gắn máy trên cả nước nên hầu như các gia đình ở Lệ Thủy đều có xe gắn máy, xe ô tô…phục vụ cho việc đi lại và sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, cùng với sự gia tăng của các loại phương tiện giao thông thì số vụ tai nạn giao thông đường bộ cũng tăng theo. Theo thống kê của công an huyện Lệ Thủy thì chiếm tỷ lệ cao nhất trong các loại phương tiện gây tai nạn giao thông đường bộ là xe môtô, tiếp theo đó là ôtô và xe đạp. Trong đó, loại phương tiện gây tai nạn giao thông đường bộ chiếm tỷ lệ cao nhất là xe môtô, luôn trên 50%.
Bảng 4:
Phương tiện
Tai nạn giao thông
Va chạm giao thông
Số vụ
Tỉ lệ (%)
Số vụ
Tỉ lệ (%)
Môtô
Ôtô
Xe đạp
Phương tiện khác
18
9
1
3
54.54
27.27
3.03
9.16
64
24
2
1
70.33
26.37
2.20
1.10
Bảng cơ cấu các loại phương tiện gây tai nạn giao thông đường bộ
Trên địa bàn huyện Lệ Thủy năm 2007
(Nguồn: Công an huyện Lệ Thủy).
Những năm gần đây, nhằm thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc kiềm chế tai nạn giao thông đường bộ, công an huyện Lệ Thủy đã có những biện pháp cụ thể, hiệu quả góp phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, do nhu cầu đi lại của người dân ngày càng lớn, số lượng các loại phương tiện tham gia giao thông đường bộ thông ngày càng đông với nhiềuloại hình khác nhau trong khi điều kiện cơ sở hạ tầng phát triển chưa đồng bộ, lực lượng cảnh sát giao thông đường bộ còn mỏng khó có thể kiểm soát được cả địa bàn rộng lớn, vì vậy,dù đã có nhiều cố gắng nhưng tình trạng tai nạn giao thông vẫn xảy ra. Đối tượmg tham gia giao thông đường bộ thông đông nhất trên địa bàn huyện là thanh niên trong lứa tuổi từ 20 đến 35 tuổi, chiếm khoảng 70 % số người tham gia giao thông, và số người bị tai nạn giao thông đường bộ đông nhất cũng là thuộc nhóm này.
2. Thực tiễn đấu tranh, điều tra, xử lý đối với tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” trên địa bàn huyện Lệ Thủy-Quảng Bình.
2.1: Công tác đấu tranh, điều tra, xử lý tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”:
2.1.1: Công tác tham mưu, tuyên truyền:
Thực hiện chủ trương của Đảng và nhà nước về việc kiềm chế đi tới giảm thiểu tai nạn giao thông đường bộ, những năm qua, công an huyện Lệ Thủy đã có những biện pháp cụ thể, hiệu quả, góp phần đáng kể trong việc giảm thiểu tai nạn giao thông, đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ.
Hằng năm, tham mưu cho chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện ban hành các công văn, chỉ thị về đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ như: Chỉ thị 06/2007 ngày 23 tháng 04 năm 2007; công văn số 259/ UBND-CA ngày 14 tháng 05 năm 2007…, tham mưu cho Ủy ban nhân dân huyện về việc giải quyết các điểm đen về tai nạn giao thông trên địa bàn huyện.
Phối hợp với các địa phương thường xuyên tổ chức tuyên truyền về luật an toàn giao thông đường bộ, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, các bài hò vè, pano, áp phích…Đồng thời, nhằm giáo dục và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật nói chung và luật an toàn giao thông đường bộ nói riêng cho cán bộ và nhân dân thì hằng quý,công an huyện Lệ Thủy sẽ gửi thông báo về tình hình tai nạn giao thông đường bộ và vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ của cán bộ, giáo viên, học sinh đến từng đơn vị.
2.1.2: Công tác tuần tra kiểm soát đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ:
Tăng cường việc tuần tra, kiểm soát trên các tuyến đường, thành lập các ban an toàn giao thông ở các xã, thị trấn. Phối hợp với công an các xã, thị trấn tiến hành tuần ttra kiểm soát, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm về an toàn giao thông đường bộ…Chỉ tính riêng trong năm 2007, công an huyện Lệ Thủy đã tiến hành 237 ca tuần tra với số lượt các bộ chiến sĩ tham gia là 1007 đồng chí. Đã có 4131 phương tiện bị đón dừng, trong đó đã lập biên bản 1987 trường hợp với tổng số tiền xử phạt là 507295000 đồng. Đánh dấu vi phạm trên 87 giấy phép lái xe, tước giấy phép lái xe đối với 34 trường hợp và thu giữ 51 xe không có nguồn gốc hợp pháp.
2.1.3: Kết quả điều tra xử lý các hành vi “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”:
Cùng với công tác tuyên truyền, giáo dục về luật an toàn giao thông đường bộ,tăng cường tuần tra kiểm soát hoạt đông giao thông trên các tuyến đường thì việc điều tra, xử lý nghiêm minh đối với những người có hành vi vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ là một nguyên tắc trong công tác phòng chống tội phạm nói chung và tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” nói riêng. Xử lý nghiêm minh những người thực hiện hành vi phạm tội là nguyên tắc cơ bản của luật Hình sự nước ta. Người thực hiện hành vi phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự tương xứng với tính chất, mức độ và hậu quả do hành vi phạm tội mà họ gây ra. Việc xử lý nghiêm minh người phạm tội không chỉ nhằm mục đích trừng phạt, giáo dục chính họ mà còn nhằm răn đe, giáo dục người khác không phạm tội, mang tính phòng ngừa chung trong xã hội.
Trong thời gian qua, trên địa bàn huyện Lệ Thủy, hầu hết các loại tội phạm đều được xử lý nghiêm minh, đúng theo quy định pháp luật, trong đó có tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.
Theo báo cáo của Viện kiểm sát nhân dân huyện Lệ Thủy từ năm 2005-2008, riêng đối với tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” theo quy định tại Điều 202 Bộ luật Hình sự 1999, đã khởi tố 75 vụ với tổng số bị can là 97 bị can. Theo báo cáo kết quả điều tra xử lý tai nạn giao thông đường bộ của Công an huyện Lệ Thủy, năm 2007 đã có 33 vụ tai nạn giao thông đường bộ, trong đó đã khởi tố 14 vụ về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ” ; không khởi tố 9 vụ; chuyển qua PC:14 là 2 vụ; chuyển quân đội 1 vụ và xử lý hành chính 7 vụ.
Để giảm thiểu tai nạn giao thông đường bộ , bên cạnh việc xử lý nghiêm minh đối với những người vi phạm, giáo dục ý thức chấp hành luật an toàn giao thông đường bộ trong cộng đồng dân cư thì lãnh đạo địa phương cũng đưa ra nhiều biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ như đẩy mạnh nâng cấp cơ sở hạ tầng, thường xuyên tổ chức thi sát hạch lấy bằng lái xe cho người diều khiển phương tiện, tuyên truyền cho người tham gia giao thông nắm vững luật an toàn giao thông đường bộ với nhiều hình thức phong phú. Các cơ quan chức năng tích cực tham gia vào công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ, đã giải quyết căn bản những xe quá thời hạn sử dụng theo đúng NĐ92/CP của Chính phủ. Đã tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, kiểm định kỹ thuật phương tiện cơ giới đường bộ đảm bảo các điều kiện tiêu chẩn theo đúng quy định pháp luật, tổ chức đăng ký biển số các phương tiện chuyên dùng có tham gia giao thông đường bộ .
2.2: Một số vướng mắc trong công tác điều tra, xử lý tội phạm “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.
Mặc dù công tác quản lý Nhà nước về trật tự an toàn giao thông đường bộ được tăng cường hơn trước, luật giao thông đường bộ, các nghị định được ban hành, nhiều chủ trương, biện pháp của Nhà nước, của Chính phủ và Ủy ban nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân huyện được áp dụng và thực thi có hiệu quả. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố khác nhau nên trong quá trình thực hiện công tác điều tra, xử lý, giải quyết đối với các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ vẫn gặp phải những khó khăn vướng mắc như hiện trường vụ án; xác định hậu quả ban đầu; công tác giám định; công tác khám nghiệm…
Do các điểm đen về tai nạn giao thông đường bộ trên địa bàn huyện thường tập trung chủ yếu trên dọc tuyến đường quốc lộ 1A đoạn chạy qua các xã Hưng Thủy, Sen Thủy, Hồng Thủy, Cam Thủy, Thanh Thủy…và đường Hồ Chí Minh đoạn chạy qua các xã Phú Thủy, Sơn Thủy,Trường Thủy, Văn Thủy…Đây là những địa bàn khá thưa dân, nhà dân ít, xe chạy trên những tuyến đường này lại chủ yếu là xe chạy đường dài, chạy tuyến Bắc-Nam…Tai nạn phần lớn xảy ra ban đêm nên thường khó phát hiện sớm được. Do vậy, khi các cơ quan chức năng đến giải quyết thì hiện trường vụ án thường đã có sự thay đổi, không được giữ nguyên như ban đầu. Điều này gây khó khăn rất nhiều cho công tác điều tra xử lý của cơ quan chức năng.
Ngoài ra, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ sau khi gây tai nạn thường có tâm lý hoả
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- NIÊN LUẬN LUẬT HÌNH SỰ.doc