Nhân dân ta từ xưa đến nay luôn có truyền thống yêu nước nồng nàn ,ý thức bảo vệ tổ quốc ,nó được hình thành và phát triển trên cơ sở lịch sử vững chắc và được tôi luyện trong đấu tranh dựng nước và giữ nước từ hàng nghìn năm .
Những bản sắc củadân tộc ta .giá trị tinh thần đạo đức luôn lý sống vẫn được ta coi trọng gìn giữ và phát huy .Ngày nay ,con ngừơi sống trong một nền kinh tế thị trường điều kiện vật chất dư giả ,những tư tưởng lối sống ở bên ngoài được du nhập khá là mạnh mẽ .Nhưng không vì thế ,chúng ra đánh mất đi những gì bản sắc của dân tộc ta .Mà còn đang ngày càng phát huy những giá trị tốt đẹp đo
Sự xác định đúng đắn con người là điểm tựa tinh thần đầu tiên để con người phát triển thành một nhân cách .
19 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 2166 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Vấn đề con người –nguồn lực con người trong qúa trình xậy dựng nền kinh tế mới, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
quan điểm cho rằng các duy nhất tạo nên bản chất con người là đặc tính sinh học là bản năng sinh vật của con người .Mác -Ănghen đã phân tích vai trò của lao động sản xuất ở con người “Bản thân con người bắt đầu bằng sự phân biệt với súc vật ngay khi con người bắt đầu sản xuất ra những tư liệu sinh hoạt của mình -đó là một bước tiến do tổ chức cơ thể con người quy định “Đồng thời Mác cũng chỉ ra rằng “con vật chỉ tái sản xuât ra bản thân nó , con người thì tái sản xuất ra toàn bộ giới tự nhiên ”.Hay theo Phrankinh : “con người khác con vật ở chỗ con người biết sử dụng công cụ lao động ” ,Arixtox đã gọi con người là “một động vật có tính xã hội ,Pascan nhấn mạnh đặc điểm con người và sức mạnh của con người là ở chỗ con ngừoi biết suy nghĩ
Bản chất sinh học sẽ là nền tảng điều kiện tiền đề cho việc thực hiên bản chất xã hội của con người .Nó là một mặt của bản chất con người cần phải tôn trọng và tạo điều kiện đáp ứng thực hiện quyền con người (sống lao động …)
a.2. Bản chất xã hội của con người
con người là tổng hoà các mối quan hệ xã hội .Mà con người là chủ thể của các mối quan hệ giữa người và người mà quan hệ đầu tiên và cơ bản nhất la quan hệ sản xuất .Triết học Mác nhận thức vấn đề con người một cách toàn diện ,cụ thể ,trong toàn bộ tính hiện thực xã hội của nó ,mà trước hết lao động sản xuất ra của cải vật chất .Thông qua hoạt động lao động sản xuất ,con người sản xuất ra của cải vật chất và tinh thần ,phục vụ đời sống của mình hình thành và phát triển ngôn ngữ và tư duy ,xác lập quan hệ xã hội .Bởi vậy lao động là yếu tố quyết định hình thành bản chất xã hội củ con người đồng thời hình thành nhân cách cá nhân trong cộng đồng xã hội như ở Mỹ có thành phố Pokafello bang lowa là một thành phố “thường trực nụ cười trên môi ”những người ở đó khi tới những nơi công cộng không đựoc “mặt nặng ,mày nhẹ ”đặc biệt thành phố này hàng năm còn tiến hành Festival cười mỉm .
Tuy vậy con người cũng là sản phẩm của các mối quan hệ xã hội ,con người chịu sự chi phối của các mối quan hệ sống và hoạt động theo các quy định của xã hội .Trên cơ sở nắm bắt quy luật của lịch sử xã hội ,con người thông qua hoạt động vật chất và tinh thần ,thúc đẩy xã hội phát triển từ thấp đến cao .phù hợp với mục tiêu và yêu cầu do con người đề ra ,không có hoạt động của con người thì cũng không tồn tại quy luật xã hội
Mặt xã hội của con người còn thể hiện ở bản chất ở bản năng xã hội đó chính là ý thức , con người thông qua hoạt động thực tiễn của mình để làm phong phú thêm thế giới tự nhiên ,tái tạo lại một tự nhiên thứ hai theo mục đích của mình .Trong quá trinh cải biến tự nhiên , con người cũng làm ra lịch sử của mình .
Bản chất xã hội của con người suy đến cùng là :quan hệ với tự nhiên ,quan hệ với xã hội và quan hệ với chính bản thân con người ,vì vậy ta cũng cần tôn trọng và thực hiện các quyền lợi xã hội của con người.
a.3. Mối quan hệ giữa mặt tự nhiên và xã hội
Với phương pháp duy vật biện chứng chúng ta thấy rằng quan hệ giữa mặt sinh học và mặt xã hội ,cũng như nhu cầu sinh học và nhu cầu xã hội trong mỗi con người là thống nhất không tách rời ,luôn gắn bó với nhau ,
Vì vậy ,để phát triển bản chất con người theo hướng tích cực ,càng phải làm cho hoàn cảnh ngày càng mang tính người nhiều hơn ,hoàn cảnh đó chính là môi trường tự nhiên và xã hội tác động đến con người theo khuynh hướng phát triển nhằm đạt tới các gía trị có tính mục đích ,tự giác ,có ý nghĩa định hướng giáo dục .Đó là biện chứng của mối quan hệ giữa con người và hoàn cảnh trong bất kỳ giai đoạn nào của lịch sử xã hội loài người
b Nguồn lực con người
Con người sáng tạo ra lịch sử của mình song vai trò quyết định sự phát triển của xã hội là thuộc về quần chúng nhân dân hay của cá nhân có phẩm chất đặc biệt –vĩ nhân lãnh tụ ?
Tư tưởng tôn giáo cho rằng mọi sự thay đổi trong xã hội là do ý chí của đấng tối cao ,do mệnh thời ,ý chí đó được cá nhân thực hiện
Chủ nghĩa duy tâm cho rằng lịch sử nhân loại là lịch sử của bậc vua chúa , anh hùng hào kiệt thiên tài lỗi lạc
Chủ nghĩa duy vật trước Mác nhận định nhân tố quyết định sự phát triển xã hội là tư tưởng đạo đức ,là các sĩ nhân sớm nhận thức được chân lý vĩnh cửu
- Chủ nghĩa Mác –Lên nin chứng minh một cách khoa học vai trò quyết đinh của quần chúng nhân dân trong lịch sử và xác định đúng đắn mối quan hệ giữa vai trò cá nhân và vai trò quần chúng trong sự phát triển xã hội ,được thể hiện ở các mặt :
+ Quần chúng nhân dân là lực lượng sản xuất cơ bản của xã hội ,trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất ,là cơ sở của sự tồn tại và phát triển của xã hội . Trong thời kỳ hiện nay ,cách mạng khoa học kỹ thuật phát triển mạnh mẽ và có vai trò đặc biệt đối với sự phát triển của lực lượng sản xuất .Song vai trò của khoa học chỉ có thể phát huy thông qua thực tiễn sản xuất của quần chúng nhân dân lao động .
+Quần chúng nhân dân lao động là động lực cơ bản của mọi cuộc cách mạng xã hội ,trong cuộc cách mạng làm chuyển biến xã hội từ hình thái kinh tế –xã hội này chuyển sang hình thía kinh tế xã hội khác ,nhân dân lao động là lựclượng tham gia đông đảo .
+ Quần chúng nhân dânlà người sáng tạo ra những gía trị văn hoá tinh thần .Những sáng tạo về văn học nghệ thuật , khoa học ,y học ,quân sự ,kinh tế ,chính trị , đạo đức …của nhân dân vừa là cội nguồn ,vừa là điều kiện để thúc đẩy sự phát triển của nền văn hoá tinh thần của các dân tộc trong mọi thời đại .Chính các giá trị văn hoá tinh thần của con người đã gắn kết các dân tộc lại với nhau (vừa qua có cuộc biểu diễn “dêm của lửa” với sự hiện diện của rócker Italia ,trầnlập và những ban nhạc rock ơ Việt Nam .Một phần doanh thu từ bán vé được dành tài trợ cho làng trẻ mồ côi nhiễm HIV/AIDS ,thuộc trung tâm giáo dục lao động số 2 tại xã Yên Bái ,huyện Ba Vì ,tỉnh Hà Tây )
+Trong mối quan hệ với quần chúng nhân dân , những vĩ lãnh tụ ,cá nhân kiệt suốt là sản phẩm là con đẻ của phong trào quần chúng nên sức mạnh của họ ,trí tuệ của họ bắt nguồn từ từ quần chúng nhân dân .Lênin viết : “trong lịch sử chưa hề có một giai cấp nào giành đựơc quyền thống trị ,nếu có khong đào tạo được trong hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị , những đại biểu tiên phong có đủ sức tổ chức và lãnh đạo phong trào ”.
Cơ sở thực tế
Nước ta đang trong thời kỳ quá độ lên CNXH ,thời kỳ này chế độ xã hội cũ vẫn còn và những quan quan hệ sản xuất mới cũng được hình thành , nhất là nước ta đang trong thời kỳ quá độ hội nhập quốc tế ,nền kinh tế quốc tế ,nền kinh tế chuyển sang hướng thị trường và có rất nhiều những thay đổi trong cơ chế bộ máy của nhà nước .Nó tạo mọ khả năng, điều kiện để phát triển ,để phát huy tài năng của mình thì vấn đề con ngừời cũng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết .Con ngừời vừa là mục tiêu đồng thời cũng là đông lực của sự phát triển kinh tế –xã hội .Bởi vậy bất cứ vấn đề gì ,dù là phạm vi nhân loại hay cá nhân ,dù trực tiếp hay gián tiếp ,nếu lợi ích con người và xã hội là thống nhất thì chính ở đó bắt gặp mục đích và động lực của sự nỗ lực chung vì một tương lai tốt đẹp .
Nước ta đang hoà nhập vào dòng chảy của thế giới với sự phát triển chóng mặt của KHKT đã tác động rất nhiều đến sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam . Các công ty muốn phát triển tốt ,nâng cao chất lượng sản phẩm thì cần đến kỹ thuật mới hiện đại .Như vậy đòi hỏi cần có trình độ hiểu biết thêm về kỹ thuật mới để áp dụng vào sản xuất ,vận hành máy móc .Nhu cầu ,đội ngũ công nhân có trình độ cao tăng lên .Đòi hỏi con người cần phải nâng cao trình độ của mình ,đáp ứng với nhu cầu xã hội .
Tuy nhiên với nền kinh tế bao vâo sau chiên tranh ,nước ta rơi vào tình trạng trì trệ kém phát triển .Từ thực trạng đó Đảng và nhà nước ta cần phải có chính sách kinh tế mới phù hợp với sự phát triển đất nước .Trong đại hội VI của Đảng Cộng Sản Việt Nam ta đã nhìn lại một chặng đương mói qua và xem xét suy nghĩ lại từ đó đã có những bước đi mới đầy táo bạo khi chuyển đổi cơ cấu kinh tế sang có chế thị trường có sự quản lý của nhà nước .Chính những chính sách cải cách kinh tế đã phần nào giúp Viêt Nam gia nhập WTO tạo điều kiện phát triển kinh tế đất nước .Mỹ dự tính tổng vốn đầu tư vào Việt Nam là 4 tỷ $ vào năm 2006 len tới 8tỷ $ trong 2007 .Đâylà sự thành công của chính sách cải cách kinh tế ở Việt Nam ,tạp chí World business tháng 5/2007 đã xếp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đứng hàng thứ năm trong số 20 nhân vật có đầu óc cải cách ở Châu á .
Việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật ,nâng cao trình độ người lao động,những chính sách của Đảng –Nhà nước đang đưa Việt Nam tiếnlên trong trương quốc tế.
Thực trạng các vấn đề nghiên cứu
1. Truyền thống con người Việt Nam
a. Ưu điểm –thành công
Xã hội ngày càng phát triển thì nhu cầu ,lợi ích của con người càng đa dạng và có điều kiện để tiếp thu nhận những giá trị vật chất và tinh thần .Chúng ta vẫn tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc trong giai đoạn hiện nay .Các giá trị đạo đức truyền thống là bộ phận cốt lõi trong các giá trị tinh thần truyền thống Việt Nam như :hàng năm cứ vào ngày 10-3 âm lịch ,người dân trên khắp mọi miền tổ quốc đều hướng về “ngày lễ giỗ tổ hùng vương ”;với việc tổ chức rất nhiều các hoạt động văn hoá dân gian :rước kiệu ,dâng hương các vua hùng …
Thương yêu ,quý trọng ,tin tưởng ở sức mạnh của con người là một nội dung chủ yếu của quan hệ đạo đức giữa con người với người ,con người Việt Nam từ xưa đến nay luôn yêu thương đùm bọc lẫn nhau ,dù chúng ra có tới 54 dân tộc anh em ,sự đoàn kết ,yêu thương nhau đã giúp ta vượt qua bao nhiêu những cuộc chiến tranh ,đánh bại mọi sự xâm lược của kẻ thù .Không những thế ,chúng ta luôn nhớ đến “công cha”, “nghĩa mẹ”là đạo hiếu của con người Việt Nam. Đạo hiếu cũng là một tiêu chí ,lối sống thanh bạch ,lòng nhân ái ,sẵn sàng giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn hoạn nạn vẫn là những khuynh hướng chủ đạo chi phối tâm thức và hành vi của người Việt Nam hiện nay .
Bên cạnh những giá truyền thống đó thì trong điều kiện nền kinh tế mới hiện nay 1 tháng trật tự xã hội mới và một thang trật tự xã hội mới và một những truyền thống cơ bản tiêu biểu cho bản sắc và phẩm giá dân tộc vẫn được tuyệt đại đa số nhân dân tôn trọng và tự hào ,vẫn làm những định hướng chủ đạo cho tâm thức,hành vi của con người Việt Nam ,những giá trị truyền thống cũng phải được kế thừa và phát huy theo hướng hiện đại hoá phù hợp và đáp ứng cuộc sống dân giàu nước mạnh ,xã hội công bằng dân chủ ,văn minh.
Hiếu học ,ham học hỏi ,ham hiểu biết cũng là một truyền thống quan trọng của người Việt Nam từ xa xưa đến nay ,ngày nay phát huy tinh thần đó lớp trẻ không ngừng trau dồi kiến thức ,mở mang thêm tầm hiểu biết về thế giới xung quanh mình .Họ ngày càng tiếp cận về thông tin liên lạc ,các kỹ thuật tiến bộ của thế giới một cách nhanh hơn .
b. Hạn chế và thất bại
Do sự tác động mạnh mẽ của quy luật cạnh tranh của lợi ích nên cơ chế thị trường có những tác động tiêu cực mâu thuẫn với bản chât của CNXH ,là một trong những nguyên nhân gây nên hiện tượng suy thoái đạo đức ở một số bộ phận dân cư .Một số cán bộ có quyền suy thoái về đạo đức ,tình trạng tham ô tham nhũng vẫn là vấn đề vấn nạn của đất nước .Con người vì lợi ích của bản thân mà bất chấp mọi thủ đoạn đánh mất đi cái bản chất tốt đẹp của mình .
Cũng chính cuộc sống cơ chế thị trường làm cho nhiều giá trị truyền thống trong lối sống cũng thay đổi theo hướng đó ,dần làm cho mất đi cái bản sắc dân tộc một thang giá trị mới đang đựoc hình thành .Con người không có ý thức bảo vệ với các di sản văn hoá dân tộc ,theo thống kê ,các loại hình nghệ thuật truyền thống ,số người ham thích ở những con số rất khiêm tốn (chèo 18,9% ,tuồng 6,8% )
Chương trình giáo dục chưa hợp lý chưa có sự đồng bộ trong việc giáo dục ở trường lớp ,gia đình .Đặc biệt ,việc đào tạo của ta chưa thực sự phát huy được những hiệu quả của nó .Hầu như ,những gì mà ta học ở trường đều không áp dụng vào việc đi làm sau này .Ta chưa có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành .Thiếu những cơ sở đào tạo việc làm cho ngời lao động dẫn đến nhiều công ty thiếu nhân công ,trong khi đó thị trường lại đang thừa lao động
Những thực trạng trên đây đang là thách thức lớn đối với sự nghiệp đổi mới theo định hướng XHCN ở nước ta .
c. Nguyên nhân của thực trạng
Con người sống trong môi trường nền kinh tế mới nền kinh tế theo cơ chế thị trường còn nặng vật chất .Bởi vì ngày nay ,con người luôn có sự cạnh tranh thiếu quyết liệt với nhau để tồn tại ,đối với họ các giá trị về tinh thần đều có thể quy đổi về giá trị vật chất .
Đồng thời các nước trên thế giới đang tăng cường giao lưu trao đổi văn hóa ,thì bên cạnh những nét đẹp ,nét mới đáng học hỏi từ các nước trên thế giới .Cũng có những luồng văn hóa xấu xâm nhập dễ dàng vào lớp trẻ ,làm thay đổi dần các quan niệm sống của họ và hình thành những quan niệm sống mới không tốt đối với giới trẻ hiên nay .Mặt trái của việc hội quốc tế bên cạnh thúc đẩy sự phát triển của xã hội ,nhưng nó cũng khiến cho con người vì mải chạy theo xu thể hội nhập ,chạy theo những lợi ích cá nhân mà đánh mất đi những phẩm giá tốt đẹp của con người Việt Nam.
Rồi thì sự thờ ơ ,thiếu quan tâm của mọi người các cấp đến các ngành đến các giá trị truyền thông .Các gía trị văn hóa ngày càng bị mai một đi .Họ đã lãng quên đi những giá trị chung của xã hội ,những giá trị truyên thống của dân tộc ta từ trước đến nay vẫn đang được phát huy .Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân khác nhau mà những mặt tiêu cực của nó đang có xu hướng tăng lên ,đang dần làm mất đi những giá trị tốt đẹp của văn hoá dân tộc ta .
Nhân cách của con người Việt Nam
Trước tiên ta cẩn phải biết nhân cách là gì ?
Nhân cách là khái niệm chỉ bản sắc dân tộc ,riêng biệt của mỗi cá nhân ,là nội dung và tính chất bên trong của mỗi cá nhân .Nó chỉ là tổng hợp tất cả các yếu tố năng lực nguyện vọng ,sở trường ,thể chất ,phẩm chất của mỗi cá nhân xét theo yêu cầu xã hội .Nhân cách là nhân cách của từng người trong từng cá thể sinh động của nó trong sự biểu hiện và tự khẳng định chất lượng của nó với tư cách là một cá nhân .
a. Ưu điểm –thành công
Nhân dân ta từ xưa đến nay luôn có truyền thống yêu nước nồng nàn ,ý thức bảo vệ tổ quốc ,nó được hình thành và phát triển trên cơ sở lịch sử vững chắc và được tôi luyện trong đấu tranh dựng nước và giữ nước từ hàng nghìn năm .
Những bản sắc củadân tộc ta .giá trị tinh thần đạo đức luôn lý sống vẫn được ta coi trọng gìn giữ và phát huy .Ngày nay ,con ngừơi sống trong một nền kinh tế thị trường điều kiện vật chất dư giả ,những tư tưởng lối sống ở bên ngoài được du nhập khá là mạnh mẽ .Nhưng không vì thế ,chúng ra đánh mất đi những gì bản sắc của dân tộc ta .Mà còn đang ngày càng phát huy những giá trị tốt đẹp đo
Sự xác định đúng đắn con người là điểm tựa tinh thần đầu tiên để con người phát triển thành một nhân cách .
Xã hội đang phát triển một cách mạnh mẽ ,nâng cao trình độ học vấn của mình đang là điều tiết tất yếu trong xã hội với những người luôn muốn phát huy hết khả năng bản thân mình ,theo kịp thời đại .Nâng cao trình độ ở mọi lứa tuổi ,mọi tâng lớp là lớp trẻ ngày nay .Những con người sẽ chịu trách nhiệm cho sự phát triển của xã hội .Họ mang tâm lý và tình cảm mới đang hình thành nên một kiểu nhân cách mới không phủ nhận bản sắc của dân tộc ,không nhìn cuộc sông hiện nay với con mắt của thời đại mình ,nhưng vẫn giữ được bản sắc con người Việt Nam
Hiện nay nền kinh tế thị trường đã thúc đẩy việc hình thành nên những thang giá trị đạo đức mà con người mới sống có lý tưởng lành mạnh ,trung thực giàu lòng nhân ái .Nền kinh tế đó thúc đẩy con người ta phải sáng tạo năng động hơn ,tự mình quyết định vận mệnh của mình .Họ giúp cuộc sống của mình tốt hơn ,xã hội thì phát triển
Mọi người trong xã hội sống yêu thương lẫn nhau sốngkhông vị kỷ .Điểu quan trọng họ có ý thức với bản thân mình có trách nhiệm với xã hội .Bác Hồ từng nói : “Nước độc lập mà dân không đựơc hạnh phúc thì độc lập ấy cũng không có nghĩa lý gì”
Nước ta là một nước XHCN với nền kinh tế nhiều thành phần phát triển dưới sự quản lý của nhà nước .Việc hiểu biết về pháp luật là rất cần thiết đặc biệt là khi ra đã gia nhập WTO sẽ có rất nhiều những thay đổi trong pháp luật ,quy chế pháp luật .Người dân bắt đầu những hiểu biết nâng cao về pháp luật .
b . Thất bại –hạn chế
Xã hội càng phát triển bao nhiêu thì con người ta càng coi trọng vật chất mà coi nhẹ đạo đức mối quan hệ mối quan hệ giữa người với người bị đồng tiến và lợi ích vật chất len lỏi và chi phối bản thân mình .Có rất nhiều vì đồng tiền họ có thể bán rẻ bản thân mình ,bất chấp mọi thủ đoạn .Có những gia đình anh em đâu đá nhau để tranh giành tài sản ,vì đồng tiền họ có thể làm tất cả thậm chí hại cả người thân mình ,chính sự tha hoá về đạo đức nền tảng cho hàng loạt các tệ nạn xã hội :nghiện hút cờ bạc …
Vai trò giáo dục đạo đức trong nhà trường gia đình bị buông lảng ,kém hiệu quả .Nhà trường không có những biện pháp cứng rắn ,hiệu quả để giáo dục học trò của mình .Sự phổ biến kiến thức về đạođức trong nhà trường chưa cao .Gia đình lới lỏng việc quản lý con cái .Nhiều nhà nuông chiều con quá khiến con cái sinh hư .Pháp luật không nghiêm thiếu đồng bộ trong các cơ quan thực thi pháp luật và công dân ,đã góp phần tạo nên xu thế coi thường pháp luật
Rất nhiều những kẻ lợi dụng pháp luật để làm lợi ích cho mình .Theo thống kê năm 2006 đến nay ,cơ quan chức năng các cấp đã phát hiện ra 1728 vụ tham nhũng .Theo đó giá trị tài sản tham nhũng là 1607 thỷ đồng 24527 ha đất .
c. Nguyên nhân của thực trạng
Đất nước đang trong thời kỳ quá độ lên CNXH giữa cái cũ và cái mới chưa có sự phân chia rõ ràng ,vẫn đan xen nhau ,con người mới và con người cũ có nhiều mâu thuẫn tồn tại .Lớp trẻ nhìn nhận xã hội với sự hiện đại hoá của xã hội ,tư tưởng tiến bộ lối sống thoải mái tự do .Còn lớp người trước thì vẫn chịu ảnh hưởng tư tưởng còn mang đậm bản sắc phong kiến trói buộc con người vào một nề nếp ,bắt họ phải làm theo những thủ tục phong kiến kìm hãm sự phát triển của con người .Vì vậy ,nó gây lên sự bất đồng quan niệm giữa người cũ và người mới .
Những con người mới của xã hội mới này với những tư tưởng mới mà đã có không ít người đã có không ít người đã quádễ dãi với bản thân mình ,tự buông lảng không cho mình vào khuôn khổ cuộc sống ,dẫn đến sự tha hoá về bản chất ,mải chạy theo những phù phiếm của xã hội mà mất đi chính mình ,mặt trái của cơ chế thị trường mang lại .Nền kinh tế thị trường đang thúc đẩy sự phát triển của lựclượng sản xuất ,nâng cao năng suất lao động ,lợi ích cá nhân ngày càng được chú ý ,tạo ra cơ hội mới để phát triển cá nhân .Tuy nhiên cơ chế này vẫn dẫn tới sự tuyệt đối hoá lợi ích kinh tế ,dẫn tới sự phân hoá giàu nghèo ,trong xã hội ,chứa đựng những khả năng đối lập giữa cá nhân và xã hội
2. Nguồn lực con người
Sự phát triển kinh tế –xã hội phụ thuộc vào nhiều yếu tố ,nhiều điều kiện nhưng chủ yếu nhất vẫn là phụ thuộc vào con người .So sánh các nguồn lực với tư cách là điều kiện tiền đề để phát triển đất nước và tiến hành CNH,HĐH thì nguồn nhân lực có vai trò quyết định Đảng ta “lấy việc phát huy nguồn lực con người làm yếu tố cơ bản cho việc phát triển nhanh và vững bền” còn “nâng cao dân trí bồi dưỡng và phát huy nguồn lực to lớn của con người Việt Nam là nhân tố quyết định thắng lợi của công cuộc CNH,HĐH”
(Văn kiện đại hội Đảng VIII ).
a. Ưu điểm –thành công
Nước ta có nguồn lực rất dồi dào .Số người ở độ tuổi lao động chiếm tỷ trọng cao trong xã hội
Nguồn lao động dồi dào đó rất cần cho việc phát triển kinh tế .Các công ty không còn bận tâm đến việc thiếu lao động ,đồng thời có thể tuyển trọn được những lao động vừa ý có trình độ tay nghề cao ,phục vụ tốt cho sản xuất phát triển .Đó là tiềm năng phong phú đa dạng của con người ,đào tạo nhân tài là hướng đi tương lai của sự nghiệp CNH,HĐH .Con người không những là động lực mà còn là mục tiêu của sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội
Chính con người đã thúc đẩy sản xuất phát triển do đó với một lực lượng đông đảo nước ta sẽ kích thích cho quá trình phát triển nhanh chóng từ đó nâng cao đời sống nhân dân
Người Việt Nam còn có truyền thống chăm chỉ cần cù khéo léo ham học hỏi và chiu đựng tốt luôn có ý chí phấn đấu nâng cao trình độ học tập tiếp cận các tiến bộ khoa học có ý thức học hỏi người đi trước ,học hỏi các nước bạn .Bước đầu ta đã đạt được những thành tựu trong lĩnh vực công nghệ thông tin .Nguồn lực con người là mục tiêu động lực quan trọng cho sự phát triển kinh té xã hội và chí tuệ của con người thực sự quan trọng .Cố vấn Đỗ Mười đã từng khẳng định: “Có trình độ có kiến thức mới nắm bắt được thời cơ ,phải thực hiện được nhiệm vụ khó khăn phức tạp trong hoàn cảnh mới …không có kiến thức thiếu trình dộ hiểu biết sẽ trở thành lực cản của sự phát triển” .Sự thay đổi chuyển dịch cơ cấu kinh tế sang cơ chế thị trường đòi hỏi con n gười phải có sự thay dổi thích nghi với quá trình phát triển của xã hội chính nhờ tinh thần ham học hỏi vượt khó khăn mà người lao động nhan h chóng bắt kịp với nhịp sống mới ,vai trò của con người qua mỗi giai đoạn lịch sử là khác nhau và sự nỗ lực của chúng ta thực sự phát huy tốt khi niềm tin ý chí ,nghị lực ,óc sáng tạo nhiệt tình cách mạng của quần chúng được kết hợp chặt chẽ với sự hiểu biết sâu sắc của các quy luật phát triển khách quan như vậy nguồn lực con người Việt Nam phải dưới sự lãnh đạo của đảng mới phát huy được vai trò sức mạnh của minh
b . Thất bại –hạn chế
Trình độ văn hoá ,tay nghề chưa đồng đều , điều này dẫn đến việc ta có rất nhiều lao động nhưng một số công ty vẫn thiếu người làm ,bởi các công ty đòi hỏi người lao động phải có tay nghề để làm được ,sử dụng các trang thiết bị hiện đại của mình ,trong khi đó số người lao động la trí thức chiêm tỷ lệ vẫn còn thấp so với số người không có trình độ ,dẫn đến tình trạng nhiều ngươì không có việc làm gây ảnh hưởng đến sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
Bên cạnh việc thiếu thốn về nguôn lao động có kỹ thuật tay nghề thì còn có một bộ phận không nhỏ những người thiếu năng lực vẫn giữ chức quản lý các chức vụ lãnh đạo quan trọng .Dẫn đến sự trì trệ kém phát triên trong năng suất lao động và hiệu quả sản xuất ,phải nó ảnh hưởng không nhỏ đến sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế đổi mới công nghệ
Sự phân bố về nguồn lao động thiếu hợp lý giữa các ngành , các vùng và khu vực khi mà hầu hết những người lao động đều muốn sống và làm việc tại các thành phố khiến cho việc tập trung quá đông lao động thành phố ,việc thiếu các lao động trí tuệ ở các vùng rừng núi và nông thôn gây mất cân bằng phát triển kinh tế, rồi ở các ngành như giáo dục ,y tế lực lượng lao động lực lượng trí thức khá đông trong khi đó các ngành như công nghiệp chế biến chế tạo,khaithác mỏ ,sản xuất và phân phối điện khí dốt nước ta ,thì lực lượng thẩp chiếm dưới 2,5%.
Quá trình chuyển đổi nền kinh tế sang kinh tế theo cơ chế thị trường tạo khả năng cho các cá nhân ,tổ chức phát huy năng lực của mình song cũng tư đóđã có nhiều người vì lòng tham vì các lợi ích trước mắt chay theo đồng tiền đã làm những việc như:tham ô ,tham nhũng…gây ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế Việt Nam.
Bên cạnh đó bộ máy nhà nước của ta còn khá cồng kềnh ,nó cản trỏ sự đầu tư phát triển của các doanh nghiệp nước ngoài cũng như sự phát trỉen của các doanh nghiệp trong nước ,trong bao kinh tế và đô thị bao 80 có đoạn viết : “kinh doanh ở Việt Nam cũgn gặp nhiều thách thức giống như ở nhiều nước đang phát triển ,luật đầu tư tạo thuận lợi cho các nhà doanh nghiệp không phảibao giờ cũng đựoc thực thi đầy đủ ,các nhà đầu tư nước ngoài phải tri những khoản hối lộ cho các quan chức địa phương để hoạt động kinh doanh của minh hoạt động suôn sẻ”.
Số người ở độ tuổi lao động rất cao nhưng nước ta vẫn còn ở tình trạng thiếu nhân công lành nghề ,họ chưa qua đào tạo trường lớp nên không có hiểu biết về nghê ,các cơ sở đào tạo nghề cho người lao động vẫn còn thiếu thậm chí không có ,Người lao động đếnlàm ở các công ty mà không hiểu biét gì về máy móc trang thiết bị gây rất nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp ,một số doanhnghiệp vì quá thiếu lao động mà họ đành tuyển lao động không có tay nghề trong quá trình làm việc họ sẽ dần thích nghi với công việc sử dụng máy móc ,nó ảnh hưởng tới sự phát triển của doanh nghiệp.
c. Nguyên nhân của thực trạng
Sự bùng nổ dân số nước ta sau chiên tranh là nguyên nhân tất yếu dẫn đến sự tăng nhanh của lực lượng lao động ,các gia đình có quá nhiều con cũng ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục,vì họ có nhiều con không có điều kiện cho con cái ănhọc tử tế ít được học cao ,nó làm cho trình độ người lao dộng của ta không cao và không đều ,sự mất cân dối trong giáo dục đào tạo sự đa dạnghoá các loại hình đào tạo dẫn đến tình trạng khó kiểm soát về mặt chất lượng ,nhièu tác động tiêu cực của cơ chế thị trường của đồng tiền đã len lỏi vào tận bục giảng .Nhiều hiện tượng tiêu cực trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo ,điều đó không chỉ ảnh hưởng tới nền giáo dục mà còn có tác động xấu tới nhân cách của những người sẽ làm chủ nhân tương lai của đát nước .Kết quả là chúng ta đã đào tạo ra không ít những người có bằng cấp nhưng trình đọ và khả năng thực tế không tương đương với bằng cấp đã được nhận .
Sự quản lý thiếu chặt chẽ của các cấp các nghành đã không có chính sách cụ thể với nguồn lực con người trong thời gian dài không thựchiện tốt
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 75349.DOC