Đề tài Vận dụng một số phương pháp thống kê phân tích hiệu quả hoạt động của Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam

sự biến động của hiện tượng qua thời gian. Cụ thể là: + Nội dung, phương pháp tính chỉ tiêu nghiên cứu qua thời gian phải thống nhất. + Phạm vi của hiện tượng nghiên cứu qua thời gian phải thống nhất, có thể là phạm vi địa lý hay hành chính của một địa phương, có thể là đơn vị thuộc hệ thống quản lý. + Các khoảng cách thời gian trong dãy số nên bằng nhau nhất là dãy số thời kỳ. b. Tác dụng của phương pháp dãy số thời gian Dùng để phân tích đặc điểm và tính qui luật , sự biến động của hiện tượng qua thời gian. Dự đoán sự phát triển của hiện tượng trong tương lai. c. Phân loại Có 2 loại: Dãy số thời điểm: phản ánh qui mô (khối lượng) của hiện tượng tại những thời điểm nhất định. Dãy số thời kỳ: phản ánh qui mô của hiện tượng trong độ dài khoảng thời gian nhất định 2.2. Các chỉ tiêu phân tích dãy số thời gian Để nêu đặc điểm biến động của hiện tượng qua thời gian, người ta thường tính các chỉ tiêu: 2.2.1. Mức độ trung bình qua thời gian Phản ánh mức độ đại diện của hiện tượng trong suốt thời gian nghiên cứu. * Đối với dãy số thời kỳ: = = yi (i = ) là các mức độ của dãy số thời kỳ * Đối với dãy số thời điểm + Trường hợp 1: Có khoảng cách thời gian bằng nhau = + Trường hợp 2: Có khoảng cách thời gian không bằng nhau = = yi (i=) là các mức độ dãy số ti (i= ) là độ dài khoảng cách thời gian có yi (i= 1,n) 2.2.2. Lượng tăng (hoặc giảm) tuyệt đối Phản ánh sự thay đổi về quy mô của hiện tượng qua thời gian a. Lượng tăng (giảm) tuyệt đối từng kỳ (liên hoàn): phản ánh sự thay đổi về quy mô của hiện tượng giữa 2 thời gian liền nhau = yi - yi-1 (i = ) b. Lượng tăng (giảm) tuyệt đối định gốc: phản ánh sự thay đổi về qui mô của hiện tượng trong khoảng thời gian dài = yi - y1 Mối liên hệ giữa i và i: i = i => n = yn – y1 c. Lượng tăng (giảm) tuyệt đối bình quân: đại diện cho lượng tăng (giảm) tuyệt đối từng kỳ = = = 2.2.3. Tốc độ phát triển Là một số tương đối biểu hiện bằng lần hoặc % , phản ánh tốc độ và xu hướng biến động của hiện tượng qua thời gian. a. Tốc độ phát triển liên hoàn: phản ánh sự biến động của hiện tượng qua 2 thời gian liền nhau ti = (lần,%) (i = ) b. Tốc độ phát triển định gốc: phản ánh sự biến động của hiện tượng trong thời gian dài Ti = (lần,%) (i =) Mối quan hệ giữa ti và Ti Quan hệ tích: t2.t3.tn = Tn (= ) Quan hệ thương: = ti (i = ) c. Tốc độ phát triển bình quân: là một con số đại diện cho các tốc độ phát triển liên hoàn = = = 2.2.4. Tốc độ tăng (giảm) Cho biết qua thời gian , hiện tượng được nghiên cứu tăng (+) hoặc giảm (-) bao nhiêu lần hoặc bao nhiêu %. a. Tốc độ tăng (giảm) từng kỳ (liên hoàn): là tỉ số so sánh giữa lượng tăng (giảm) liên hoàn với mức độ kỳ gốc liên hoàn. ai = (lần,%) (i = ) ai = b. Tốc độ tăng (giảm) định gốc: là tỉ số so sánh giữa lượng tăng (giảm) định gốc với mức độ kỳ gốc cố định Ai = (lần,%) (i= ) Ai = c. Tốc độ tăng (giảm) tuyệt đối bình quân: là chỉ tiêu tương đối nói lên nhịp điệu tăng hoặc giảm đại diện trong 1 thời kỳ. = - 1 (lần) - 100 (%) 2.2.5. Giá trị tuyệt đối 1% tăng (hoặc giảm) Phản ánh cứ 1% tăng (giảm) của tốc độ tăng (giảm) từng kỳ thì tương ứng với nó 1 quy mô cụ thể là bao nhiêu gi = = = (i = ) Chỉ tính chỉ tiêu này cho tốc độ tăng (hoặc giảm) từng kỳ chứ không tính cho tốc độ tăng (hoặc giảm) định gốc vì nó luôn là một số không đổi (= y1/100) 2.3. Phương pháp biểu diễn xu hướng biến động của hiện tượng Sự vận động của hiện tượng qua thời gian là do tác động của nhiều nhân tố, người ta chia làm 2 loại: * Nhóm nhân tố chủ yếu: xác lập nên xu hướng phát triển cơ bản. Xu hướng được hiểu là chiều hướng biến đổi chung nào đó, một sự tiến hoá kéo dài theo thời gian . Xu hướng này nếu được biểu hiện bằng một hàm hồi quy thì được gọi là hàm xu thế. * Nhóm nhân tố ngẫu nhiên: Tác động vào mặt lượng của hiện tượng làm mặt lượng của hiện tượng lệch khỏi xu hướng cơ bản vì vậy sử dụng một số phương pháp nhằm loại bỏ tác động của những yếu tố ngẫu nhiên, nêu lên xu hướng phát triển cơ bản. Khi sử dụng phương pháp này cần phải xem xem mức độ các dãy số có đảm bảo tính chất so sánh được với nhau không . 2.3.1. Mở rộng khoảng cách: Được áp dụng đối với dãy số thời kỳ có khoảng cách thời gian ngắn và có nhiều mức độ mà qua đó chưa phản ánh được xu hướng biến động của hiện tượng. 2.3.2. Số trung bình trượt Là số trung bình cộng của một nhóm nhất định các mức độ của dãy số được tính bằng cách loại dần các mức độ đầu , đồng thời thêm vào các mức độ tiếp theo sao cho tổng giá trị các mức độ tham gia tính số trung bình trượt không đổi. Thứ tự thời gian Mức độ (yi) Dãy số trung bình trượt = 1 y1 2 y2 = 3 y3 4 y4 . . n - 2 yn-2 n – 1 yn-1 = n yn 2.3.3. Xây dựng hàm xu thế Biểu diễn các mức độ của dãy số thời gian bằng một hàm số và hàm số đó được gọi là hàm xu thế ŷt = f(t) t: thứ tự thời gian (t = 1, 2, 3..) +Xu thế tuyến tính + Phương trình Parabol: ŷt = b0 + b1t + b2t2 = + Hàm mũ: ŷt = b0b1t 2.3.4. Biến động thời vụ Sự biến động của một số hiện tượng kinh tế xã hội thường có tính thời vụ nghĩa là hàng năm trong từng thời gian nhất định sẽ biến động lặp đi lặp lại. Có nhiều phương pháp biến động thời vụ: * Chỉ số thời vụ (ít nhất là 3 năm) Ii = x 100 : trung bình ở thời gian i : trung bình chung Nếu Ik = x 100 > 100: Mở rộng Nếu Il = x 100 < 100: thu hẹp 2.4. Phân tích các thành phần của mức độ trong dãy số thời gian 2.4.1. Các thành phần: * Xu thế (ft): xu hướng chủ yếu của sự biến động hiện tượng qua thời gian , kéo dài theo thời gian. * Thời vụ (St): Sự biến đổi của hiện tượng lặp đI lặp lại trong từng thời gian nhất định của năm. * Ngẫu nhiên: Các kết hợp (Zt) + Cộng: Yt = ft + St + Zt + Nhân: Yt = ft x St x Zt 2.4.2. Phân tích các thành phần theo dạng cộng: Giả thiết: - Xu thế tuyến tính: ft = b0 + b1t - Zt có trung bình = 0 - Biến động thời vụ: St = Sj (4 nếu tài liệu quý, 12 nếu tài liệu tháng) - Kết hợp cộng: Ŷt = b0 + b1t + Sj b1 = ( - T) với T = m . n b0 = - Sj = - - b1 (j - ) với j = 2.4.3. Phân tích các thành phần theo dạng nhân Ŷt = ft x St x Zt * Xác định ft: + Tính trung bình trượt + Xác định hàm xu thế tốt nhất: SE = = => Min + Tính giá trị của ft * Xác định St: St . Zt = + Loại Zt bằng cách tính trung bình xén (loại bỏ giá trị lớn nhấ và nhỏ nhất của tỉ số trong từng quý + Tính hệ số điều chỉnh chung: H = Tống trung bình mong đợi: - Quý: 4 (hoặc 400%) - Tháng: 12 (hoặc 120%) + Chỉ số thời vụ điều chỉnh: St = TB xén x H (lần) * Tính Zt Zt = (lần) => Yt = ft x St x Zt Chương II: Vận dụng các phương pháp thống kê để phân tích hiệu quả hoạt động của ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam I. Tổng quan về ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam Được thành lập ngày 26/04/1957, Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam là một trong 4 NHTM quốc doanh lớn nhất Việt Nam. Khi mới thành lập cho tới năm 1981, ngân hàng được mang tên là Ngân hàng Kiến thiết Việt Nam trực thuộc bộ tài chính, với nhiệm vụ chủ yếu là nhận vốn đầu tư và phát triển của ngân sách nhà nước để tài trợ cho các dự án phát triển kinh tế của đất nước. Sở giao dịch 1 (SGDI)- Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam (NHĐT & PT – tên giao dịch BIDV)được thành lập theo thông báo số 572 TCCB/DT ngày 26/12/1990 của Ngân hàng nhà nước về tổ chức bộ máy của BIDV và quyết định số 76 QĐ/TCCB ngày 28/03/1991 của tổng giám đốc BIDV. SGDI là một đơn vị thành viên lớn nhất của hệ thống BIDV, thực hiện hạch toán nội bộ, có bảng cân đối tài khoản riêng, có con dấu riêng và thực hiện kinh doanh như một NHTM. Trụ sở của SGDI đặt tại 191 toà nhà Vincom – Bà Triệu – Hà Nội, là một trung tâm tập trung nhiều cơ quan, các doanh nghiệp thuộc tổng công ty 90 , 91, các doanh nghiệp lớn và các tầng lớp dân cư thuộc mọi thành phần kinh tế nên có đIều kiện thuận lợi trong hoạt động kinh doanh. Nhận thức được tầm quan trọng của việc thu hút khách hàng, thời gian qua SGDI đã chú trọng phát triển kinh doanh theo hướng phục vụ tốt nhất mọi khách hàng. Bên cạnh đó, SGDI cũng tạo điều kiện thuận lợi cho các cán bộ tham gia các khoá đào tạo, đưa số lượng cán bộ có trình độ đại học trở lên chiếm phần lớn trong số hơn 264 người của SGDI, với trên 14 % cán bộ có trình độ trên đại học. Trên cơ sở nhu cầu khách hàng trong năm 2004, SGDI đã mở thêm 5 điểm giao dịch là các phòng giao dịch, quỹ tiết kiệm, nâng tổng số đIểm giao dịch lên trên 12 điểm ở hầu hết các quận nội thành, trong quý I / 2005 SGDI đã thành lập thêm chi nhánh ở 53 Quang Trung nhằm mở rộng địa bàn kinh doanh khu vực phía Bắc thủ đô. Cùng với việc mở rộng mạng lưới phục vụ khách hàng, ngân hàng rất chú trọng đến việc đầu tư cơ sở vật chất, công nghệ thông tin, đa dạng hoá các sản phẩm dịch vụ như mở rộng dịch vụ ngân hàng tại nhà (HomeBanking, InternetBanking), phát triển dịch vụ trả lương cho các cán bộ công nhân viên của các tổ chức, phát triển mạng lưới máy rút tiền tự động (ATM). Bên cạnh đó, SGDI còn làm đại lý thanh toán thẻ Visa, Master, chuyển tiền nhanh (Western Unions), đưa Website giao dịch vào hoạt động, triển khai các hình thức tiết kiệm tích luỹ, tiết kiệm ngoại tệ, tiết kiệm bảo hiểm, Song song với việc mở rộng và đa dạng hoá sản phẩm dịch vụ phục vụ khách hàng, thời gian qua SGDI đã triển khai áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9000:2000 trên các mặt nghiệp vụ chính là thanh toán, tín dụng và bảo lãnh đã được tổng cục tiêu chuẩn Đo lường chứng nhận đạt tiêu chuẩn quốc gia. 1. Cơ cấu tổ chức của SGDI – BIDV Ban Giám đốc Phòng nguồn vốn Phòng GDKHCN Phòng GDKHDN Phòng tín dụng 1 Phòng tín dụng 2 Phòng tín dụng 3 SGDI Phòng TT quốc tế Phòng TCKT Phòng điện toán Phòng tổ chức HC Phòng QL kho quỹ Phòng thẩm định QLTD Phòng Giao Dịch 1 2. Tình hình hoạt động kinh doanh của SGDI 2.1. Về công tác huy động vốn SGDI đã huy động vốn phục vụ cho đầu tư phát triển, đạt mức tăng trưởng cao từ 6986 tỉ đồng (2001) đã tăng lên 9325 tỉ đồng (2004) với chính sách lãi suất cạnh tranh linh hoạt và các sản phẩm huy động phong phú phù hợp với thị trường. Đối với một ngân hàng hay một xí doanh nghiệp, các yếu tố đầu ra có tác động chính đến hoạt động sản xuất kinh doanh và lợi nhuận của đơn vị. Vốn huy động chính là đầu vào quan trọng nhất của một ngân hàng và ngân hàng có đáp ứng được nhu cầu của xã hội hay không , có đưa được một “ mức giá” cạnh tranh hay không do đó công tác huy động vốn là hoạt động có ý nghĩa quyết định. Với mạng lưới phòng giao dịch, các quỹ tiết kiệm rộng và mức lãi suất hợp lý cho các loại tiền gửi, đảm bảo tính cạnh tranh, SGDI đã thu hút được một lượng vốn lớn, thể hiện sự phát triển nhanh chóng vững chắc trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Bảng 1: Tình hình nguồn vốn huy động của SGDI qua các năm Đơn vị tính: tỉ đồng Năm Nguồn vốn huy động Biến động Tuyệt đối (tỉ đ) Tương đối (%) 2001 6986 - - 2002 8255 1269 18,16 2003 9208 953 11,54 2004 9325 117 1,27 (Nguồn: Báo cáo tổng kết của SGDI – BIDV năm 2003 – 2004) Qua số liệu trên cho thấy, mức độ huy động vốn của SGDI tăng nhanh qua các năm. Cụ thể: Năm 2002 tăng so với năm 2001 là 1269 đồng (ứng với 18,16%), năm 2003 tăng so với năm 2002 là 953 tỉ đồng (ứng với 11,54%), năm 2004 tăng so với năm 2003 là 117 tỉ đồng (ứng với 1,27%). Với mức tăng trưởng liên tục như trên, chứng tỏ SGDI đã nỗ lực rất lớn phát huy các khả năng của mình trong việc thu hút vốn nhàn rỗi của nền kinh tế. Nhờ tăng được nguồn vốn đã giúp SGDI tăng lượng tài sản của mình lên nhanh chóng. Thị phần huy động vốn trên địa bàn vẫn giữ vững trong điều kiện cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các ngân hàng trên địa bàn. Bảng 2: Cơ cấu nguồn vốn huy động của SGDI theo đối tượng huy động Đơn vị tính: tỉ đồng Chỉ tiêu Năm 2003 15/12/2004 Biến động tuyệt đối Tổng nguồn vốn huy động Trong đó 9208 9325 117 1. Huy động từ dân cư Trong đó: - Tiền gửi tiết kiệm - Phát hành GTCG 5447 2766 2681 5402 2663 2739 - 45 - 103 58 2. Tiền gửi các TCKT thông thường 2015 1579 - 436 3. Tiền gửi của TCTC 1746 2344 598 (Nguồn: Báo cáo tổng kết năm 2004 của phòng nguồn vốn SGDI – BIDV) Nguồn vốn huy động của SGDI gồm 3 phần chủ yếu: tiền gửi dân cư, tiền gửi TCTK thông thường và tiền gửi TCTC. Căn cứ vào bảng số liệu trên cho thấy tiền gửi dân cư giảm không đáng kể (45 tỉ đồng), chủ yếu nguồn huy động vốn tăng từ tổ chức (162 tỉ đồng) trong đó tiền gửi của TCTC tăng mạnh (598 tỉ đồng) và tiền gửi TCKT thông thường giảm (436 tỉ đồng). Nguồn vốn huy động dân cư giảm , chủ yếu tại các quỹ tiết kiệm tại Hàng Vôi do nguyên nhân chính là các điểm có số dư huy động cao, hơn nữa trên địa bàn có nhiều cạnh tranh của các TCTD khác do vậy việc giữ vững nền vốn gặp rất nhiều khó khăn . Tại các đIểm huy động vốn còn lại đều duy trì và có tốc độ tăng trưởng ổn định. SGDI đã mở thêm 3 đIểm huy động vốn mới và triển khai nhiều hình thức huy động tiết kiệm tích luỹ, dự thưởng nhằm thu hút tối đa nguồn vốn nhàn rỗi thông qua các hình thức huy động, phát tờ rơi quảng cáo, nâng cao nhận thức và tầm quan trọng của công tác huy động vốn tới từng cán bộ SGDI. 2.2. Về hoạt động tín dụng Ngân hàng đã cung ứng vốn tín dụng phục vụ cho phát triển kinh tế đạt hiệu quả cao và đảm bảo an toàn, tốc độ tăng trưởng tín dụng khá. Đặc biệt trong giai đoạn vừa qua, đơn vị đã từng bước điều chỉnh cơ cấu tín dụng theo hướng lành mạnh và nâng cao chất lượng, tín dụng thương mại được đẩy mạnh, chiếm tỉ trọng ngày càng cao và SGDI đã áp dụng nhiều biện pháp tích cực, tăng cường các dịch vụ hỗ trợ cung ứng cho khách hàng nên công tác tín dụng có những chuyển biến tốt thể hiện ở kết quả sau: Bảng 3: Tình hình hoạt động tín dụng của SGDI – BIDV Đơn vị tính: tỉ đồng Chỉ tiêu 31/12/2003 15/12/2004 Tỉ trọng trong dư nợ(%) 2003 2004 Thị phần trên địa bàn năm 2004 (%) Tổng dư nợ tín dụng 5186 5174 12,87 1.Dư nợ ngắn hạn 917 1148 17,68 22,21 6,04 2.Dư nợ trung,dài hạn 4269 4026 82,32 77,81 13,97 - Tài trợ uỷ thác 685 685 13,21 13,24 61,36 (Nguồn: Báo cáo tổng kết của SGDI – BIDV năm 2004) Ta có thể rút ra nhận xét qua bảng số liệu trên: - Tổng dư nợ tín dụng năm 2004 đạt 5174 tỉ đồng, so với năm 2003 có sự giảm sút (12 tỉ đồng). Sự giảm sút đó chủ yếu là do chính sách tiền tệ của NHNN và bản thân SGDI thực hiện việc củng cố để nâng cao chất lượng tín dụng. - Tín dụng ngắn hạn có xu hướng tăng lên 231 tỉ đồng so với năm 2003, chiếm tỉ trọng 22,21 % trong tổng dư nợ tín dụng. Sự tăng này vẫn chưa cân đối với nguồn vốn huy động. 2.3. Tình hình thu – chi của SGDI – BIDV Hệ thống BIDV trong đó có SGDI, hai năm qua đã cố gắng nỗ lực trong việc cải tiến và nâng cao thu nhập. Các ngân hàng muốn tạo ra thu nhập bằng cách cung ứng các sản phẩm, dịch vụ của mình cho khách hàng thì cùng lúc cũng phải bỏ ra chi phí cho các hoạt động đó. Vì vậy song song với các biện pháp tăng thu nhập , giảm chi phí cũng là vấn đề mà các nhà quản lý ngân hàng rất chú trọng. Điều này được thể hiện qua số liệu của bảng 4 dưới đây: Bảng 4: Tình hình thu – chi tiền mặt của SGDI – BIDV Đơn vị tính: tỉ đồng Chỉ tiêu Năm 2003 Năm 2004 Biến động Tuyệt đối Tương đối (%) Tổng thu nhập 809 899,5 90,5 11,19 Tổng chi phí 645 771,5 126,5 19,61 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2003 – 2004 của SGDI – BIDV) Thu nhập của ngân hàng tăng lên không nhiều, năm 2004 so với năm 2003 tăng lên 90,5 tỉ đồng ứng với 11,19 %. Đồng thời tổng chi phí của ngân hàng cũng tăng 19,61 % ứng với 126,5 tỉ đồng và tăng nhanh hơn mức tăng của tổng thu nhập. Do đó ngân hàng cần quan tâm đến việc giảm chi phí để thu được lợi nhuận tối ưu nhất. 2.4. Về hoạt động kinh doanh đối ngoại: Mạng lưới thanh toán quốc tế của SGDI không ngừng được mở rộng và tăng nhanh qua các năm. Năm 2004 doanh số thanh toán quốc tế đạt 451 triệu USD, bằng 101,2% so với năm 2003, đạt 96,06% kế hoạch. Chuyển tiền đi và chuyển tiền đến thanh toán mậu dịch năm 2004 tăng lên 120% so với năm 2003 về số món. Thu phí dịch vụ từ thanh toán quốc tế đạt 6,5 tỉ đồng, bằng 148,09% năm 2003 và đạt 116,07% kế hoạch năm.Ngoài ra, SGDI còn thực hiện các nghiệp vụ bảo lãnh, phát hành Bank Draf, sec du lịch, thực hiện chiết khấu bộ chứng từ nhờ thu hàng xuất đối với khách hàng có uy tín, có hạn mức tín dụng thường xuyên. Đây là điều kiện để SGDI thu hút thêm khách hàng, tạo cơ sở để tăng thêm thu nhập. II. Vận dụng phương pháp thống kê phân tích hiệu quả hoạt động của ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam. 1. Phân tích một số chỉ tiêu hiệu quả chi phí thường xuyên và nguồn lực 1.1. Phân tích một số chỉ tiêu hiệu quả chi phí thường xuyên 1.1.1. Chỉ tiêu hiệu suất tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế Bảng 5: Chỉ tiêu hiệu suất tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế của SGDI giai đoạn 2001 - 2004 Chỉ tiêu Đơn vị tính Năm 2001 2002 2003 2004 Lợi nhuận sau thuế tỉ đồng 38,4748 56,826 111,152 93 Tổng chi phí tỉ đồng 434,4 603 645 771,5 H/suất tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế tỉ đồng/tỉ đồng 0,0886 0,0942 0,1723 0,1205 Nguồn: báo cáo kết quả kinh doanh của SGDI - BIDV) Kết quả tính toán được biểu thị lên đồ thị hình 1.1 Hình 1.1: Đồ thị hiệu suất tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế của SGDI - BIDV giai đoạn 2001 - 2004 Qua kết quả trên cho thấy hiệu quả sử dụng chi phí tại SGDI tăng qua 3năm 2001 - 2003 nhưng đến năm 2004 lại giảm đáng kể. Có thể thấy năm 2004 tình hình kinh tế của cả nước gặp khó khăn hơn so với năm 2003 neen hoạt động ngân hàng trong bối cảnh chung gặp nhiều trở ngại. Một mặt do chương trình cải cách DNNN và cải cách hệ thống tài chính ngân hàng tiến hành chậm, mặt khác do ảnh hưởng biến động của thị trường, trong năm thị trường huy động vốn bị cạnh tranh mãnh liệt, dân cư chuyển dịch từ đầu tư vào bất động sản sang tiền gửi Ngân hàng, các NHTM đua nhau tăng lãi suất huy động đồng thời các NHTM Việt Nam cũng bị ảnh hưởng của thế giới có nhiều biến động như thiên tai, biến động chính trị dẫn đến lợi nhuận sau thuế giảm trong khi chi phí vẫn tăng. Để phản ánh mức độ nâng cao hiệu quả sử dụng chi phí, ta có các chỉ tiêu sau: Bảng 6: Biến động chỉ tiêu tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế của SGDI - BIDV giai đoạn 2001 - 2004 Năm H/suất tổng cphí theo lợi nhuận sau thuế (tỉ đ/tỉ đ) Lượng tăng tuyệt đối (tỉ đ/tỉ đ) Tốc độ phát triển (%) Tốc độ tăng (%) Liên hoàn Định gốc Liên hoàn Định gốc Liên hoàn Định gốc 2001 0,0886 - - 100,0000 100,0000 - - 2002 0,0942 0,0056 0,0056 106,3205 106,3205 6,3205 6,2305 2003 0,1723 0,0781 0,0837 182,9087 194,4695 82,9087 94,4695 2004 0,1205 - 0,0518 0,0319 69,9362 136,0045 -30,0638 36,0045 BQ 0,1189 0,0106 119,7218 19,7218 Như vậy trong giai đoạn từ 2001 - 2004, bình quân mỗi năm SGDI - BIDV thu 0,1189 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế từ 1 tỉ đồng chi phí. Mỗi năm hiệu suất tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế tăng bình quân 19,7218 % tức là tăng 0,0106 tỉ đồng từ 1 tỉ đồng chi phí. Ta thấy hiệu suất tổng chi phí theo lợi nhuận sau thuế liên tục tăng từ 0,0886 tỉ đồng / tỉ đồng năm 2001 lên 0,1205 tỉ đồng/tỉ đồng năm 2004 tức là tăng 36,0045 % ứng với tăng tuyệt đối 0,0319 tỉ đồng/tỉ đồng. Cụ thể năm 2002 so với năm 2001, hiệu suất tổng chi phí tăng 6,3205 % ứng với tăng 0,0056 tỉ đồng/tỉ đồng. Năm 2003 so với năm 2002, hiệu suất tổng chi phí tăng 82,9087 % ứng với tăng 0,0781 tỉ đồng/tỉ đồng. Năm 2004 so với năm 2003, hiệu suất tổng chi phí giảm 30,0638 % ứng với giảm 0,0518 tỉ đồng/tỉ đồng. 1.1.2. Chỉ tiêu chi phí bình quân một đơn vị tổng thu nhập Chỉ tiêu tổng thu nhập phản ánh kết quả trung gian của Ngân hàng và cơ cấu tổng thu nhập có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. Nỗ lực của các Ngân hàng trong tìm kiếm lợi nhuận là hạ thấp chi phí và xác định một cơ cấu tổng thu nhập tối ưu. Bảng 7: Một số chỉ tiêu hiệu quả của SGDI - BIDV giai đoạn 2001 - 2004 Chỉ tiêu 2001 2002 2003 2004 Tổng tài sản (tỉ đồng) 7852 10332 11342 11658 Tổng chi phí (tỉ đồng) 434,4 603 645 771,5 Tổng thu nhập (tỉ đồng) 492,4 688 809 899,5 H/suất tổng cphí theo tổng thu nhập (tỉ đ/tỉ đ) 0,8822 0,8765 0,7973 0,8577 H/suất tổng cphí theo tổng tài sản (tỉ đ/tỉ đ) 0,05532 0,05836 0,05686 0,0662 Tài sản bq 1 đơn vị tổng thu nhập (tỉ đ/ tỉ đ) 15,9464 15,0174 14,0198 12,9605 (Nguồn: báo cáo tài chính hàng năm của SGDI - BIDV) Để đo lường mức độ biến động, tìm quy luật biến động của chỉ tiêu hiệu quả theo thời gian, ta có kết quả tính toán được thể hiện ở bảng 8 Bảng 8: Kết quả phân tích biến động của chỉ tiêu hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập của SGDI-BIDV giai đoạn 2001 - 2004 Năm H/suất tổng cphí theo tổng thu nhập (tỉđ/ t ỉđ) Lượng tăng tuyệt đối (tỉ đ/ tỉ đ) Tốc độ phát triển (%) Tốc độ tăng (%) Liên hoàn Định gốc Liên hoàn Định gốc Liên hoàn Định gốc 2001 0,8822 - - 100,0000 100,0000 - - 2002 0,8765 - 0,0057 - 0,0057 99,3539 99,3539 - 0,6461 - 0,6461 2003 0,7973 - 0,0792 - 0,0849 90,9641 90,3763 - 9,0359 - 9,6237 2004 0,8577 0,0604 - 0,0245 107,5756 97,2229 7,5756 - 2,7791 BQ 0,853425 - 0,0082 99,2979 - 0,7021 Bảng tính toán trên cho thấy việc hạ thấp chi phí của SGDI - BIDV không ổn định. Bình quân mỗi năm để thu được 1 tỉ đồng thu nhập, SGDI đã phải bỏ ra 0,853425 tỉ đồng. Điều này được biểu hiện cụ thể qua mô hình: (0,8577 - 0,8822) = (0,8765 - 0,8822) + (0,7973 - 0,8765) + (0,8577 - 0,7973) (- 0,0245) = (- 0,0057) + (- 0,0792) + (0,0604) Hay: 0,97229 = 0,99353888 x 0,9096406 x 1,075756 Từ năm 2001 - 2004, hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập giảm từ 0,8822 tỉ đồng/tỉ đồng xuống 0,8577 tỉ đồng/tỉ đồng tức là giảm 2,7771 % ứng với giảm tuyệt đối 0,0245 tỉ đồng/tỉ đồng. Trong đó, năm 2002 so với năm 2001, hiệu suất tổng chi phí giảm 0,6461 % ứng với 0,0057 tỉ đồng/tỉ đồng.Năm 2003 so với năm 2002, hiệu suất tổng chi phí giảm 9,0359 % ứng với 0,0792 tỉ đồng/tỉ đồng. Năm 2004 so với năm 2003, hiệu suất tổng chi phí tăng 7,5756 % ứng với 0,0604 tỉ đồng/tỉ đồng - Hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập (X) chịu ảnh hưởng của 2 nhân tố: + Hiệu suất tổng chi phí theo tổng tài sản (Y) + Tài sản bình quân 1 đơn vị tổng thu nhập (Z) Ta có mô hình: * Năm 2002 so với năm 2001: Biến động tuyệt đối: tỉ đồng/tỉ đồng tỉ đồng/tỉ đồng tỉ đồng/tỉ đồng Biến động tương đối: Kết luận: Hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập năm 2002 so với năm 2001 giảm 0,6461% tức là giảm 0,0057 tỉ đồng/tỉ đồng là do ảnh hưởng của 2 nhân tố: Do hiệu suất tổng chi phí theo tổng tài sản tăng 5,5007 % làm hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập tăng 0,0457 tỉ đồng/tỉ đồng. Do tài sản bình quân 1 đơn vị thu nhập giảm 0,1175 % làm hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập giảm 0,0514 tỉ đồng/tỉ đồng. * Năm 2003 so với năm 2002: Biến động tuyệt đối: tỉ đồng/tỉ đồng tỉ đồng/tỉ đồng tỉ đồng/tỉ đồng Biến động tương đối: Kết luận: Hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập năm 2003 so với năm 2002 giảm 9,0359 % tức là giảm 0,0792 tỉ đồng/tỉ đồng là do ảnh hưởng của 2 nhân tố: + Do hiệu suất tổng chi phí theo tổng tài sản giảm 2,5544 % làm hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập giảm 0,0209 tỉ đồng/tỉ đồng. + Do tài sản bình quân 1 đơn vị tổng thu nhập giảm 6,6515 % làm hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập giảm 0,0583 tỉ đồng/tỉ đồng. * Năm 2004 so với năm 2003 Biến động tuyệt đối: tỉ đồng/tỉ đồng tỉ đồng/tỉ đồng tỉ đồng/tỉ đồng Biến động tương đối: Kết luận: Hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập năm 2004 so với năm 2003 tăng 7,5756 % tức là tăng 0,0604 tỉ đồng/tỉ đồng là do ảnh hưởng của 2 nhân tố: + Do hiệu suất tổng chi phí theo tổng tài sản tăng 16,3929 % làm cho hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập tăng 0,1208 tỉ đồng/tỉ đồng. + Do tài sản bình quân 1 đơn vị tổng thu nhập giảm 7,5756 % làm cho hiệu suất tổng chi phí theo tổng thu nhập giảm 0,0604 tỉ đồng/tỉ đồng. 1.2. Phân tích một số chỉ tiêu hiệu quả chi phí nguồn lực Nguồn lực của Ngân hàng được đo lường bằng nhiều chỉ tiêu khác nhau. Mỗi chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng 1 hay các nguồn lực. ở phần này đề án thực hiện phân tích chỉ tiêu hiệu quả tổng tài sản theo lợi nhuận sau thuế (ROA).Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả sử dụng tài sản của Ngân hàng Bảng 9: Chỉ tiêu ROA của SGDI- BIDV giai đoạn 2001 - 2004 2001 2002 2003 2004 Lợi nhuận sau thuế (tỉ đ) 38,4748 56,826 111,152 93 Tổng tài sản (tỉ đồng) 7852 10332 11342 11658 ROA (tỉ đ/tỉ đ) 0,0049 0,0055 0,0098 0,00798 (Nguồn: báo cáo kết quả kinh doanh của SGDI-BIDV) Số liệu trên được biểu hiện trên đồ thị hình 1.2 Hình 1.2: Đồ thị chỉ tiêu ROA của SGDI - BIDV giai đoạn 2001 - 2004 Căn cứ vào số liệu trên ta thấy hiệu quả tổng tài sản theo lợi nhuận sau thuế của SGDI tăng nhanh qua các năm từ 0,0049 tỉ đồng/tỉ đồng năm 2001 lên 0,00798 tỉ đồng/tỉ đồng năm 2004. Tuy nhiên so với năm 2003 thì hiệu quả này giảm đáng kể. Đây là dấu hiệu của sự không ổn định trong kinh doanh của SGDI. Bảng 10: Kết quả phân tích biến động của chỉ tiêu ROA Năm ROA (tỉ đ/tỉ đ) Lượng tăng tuyệt đối (tỉ đ/tỉ đ) Tốc độ phát triển (%) Tốc độ tăng (%) Liên hoàn Định gốc Liên hoàn Định gốc Liên hoàn Định gốc 2001 0,0049