Đồ án Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn quận 7

sinh hoạt: hệ thống thu gom công lập và hệ thống thu gom dân lập. Hệ thống công lập gồm 22 Công ty Dịch vụ công ích của các Quận. Hệ thống này đảm nhận toàn bộ việc quét dọn vệ sinh đường phố, thu gom rác chợ, rác cơ quan và các công trình công cộng, đồng thời thực hiện dịch vụ thu gom rác sinh hoạt cho khoảng 30% số hộ dân trên địa bàn, sau đó đưa về trạm trung chuyển hoặc đưa thẳng tới bãi rác. Một số đơn vị ký hợp đồng với Công ty Môi trường Đô thị để vận chuyển rác trên địa bàn. Hệ thống thu gom dân lập bao gồm các cá nhân thu gom rác, các nghiệp đoàn thu gom và các Hợp tác xã vệ sinh môi trường. Lực lượng thu gom dân lập chủ yếu thu gom rác hộ dân (thông qua hình thức thỏa thuận hợp đồng dưới sự quản lý của UBND Phường), trên 70% hộ dân trên địa bàn và các công ty gia đình (Nguồn: Điều tra chỉ số hài lòng về dịch vụ thu gom 2008, Cục Thống kê và Viện Nghiên cứu Phát triển). Rác dân lập chịu trách nhiệm quét dọn rác trong các ngỏ hẻm, sau đó tập kết rác đến các điểm hẹn dọc đường hoặc bô rác trung chuyển và chuyển giao rác cho các đơn vị vận chuyển rác. Số lượng lao động thu gom công lập và dân lập tại các quận/huyện được thống kê tại bảng sau. Bảng 2.14 Số lượng lao động thu gom chất thải rắn đô thị tại các quận/huyện của thành phố Hồ Chí Minh (năm 2006) Lao động thu công (người) STT Quận/Huyện Công lập Dân lập 1 Quận 1 270 73 2 Quận 2 30 50 3 Quận 3 131 370 4 Quận 4 68 130 5 Quận 5 140 200 6 Quận 6 158 185 7 Quận 7 86 120 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 34 8 Quận 8 150 125 9 Quận 9 33 160 10 Quận 10 136 140 11 Quận 11 100 250 12 Quận 12 32 110 13 Quận Phú Nhuận 96 288 14 Quận Bình Thạnh 236 220 15 Quận Tân Bình 325 464 16 Quận Tân Phú 96 130 17 Quận Thủ Đức 32 115 18 Quận Bình Tân 120 95 19 Quận Gò Vấp 74 165 20 Huyện Hóc Môn 23 40 21 Huyện Nhà Bè 30 85 22 Huyện Bình Chánh 96 215 23 Huyện Củ Chi 60 50 24 Huyện Cần Giờ 19 - Tổng cộng 2.541 3.780 Nguồn: Sở Tài nguyên và Môi trường, 2006. Từ bảng trên cho thấy lực lượng thu gom dân lập chiếm gần 60% lực lượng thu gom của toàn Thành phố, là lực lượng thu gom chủ yếu trong các đường nhỏ, đường hẻm mà xe cơ giới không vào được. Mặc dù còn nhiều mặt hạn chế trong công tác thu gom nhưng không thể phủ nhận vai trò quan trọng của lực lượng rác dân lập trong công tác bảo vệ môi trường cho Thành phố. Đối với hệ thống thu gom rác công lập thì vấn đề tổ chức thu gom đã đi vào nề nếp, từng bước ổn định. Đây là lực lượng nòng cốt có trách nhiệm duy trì các hoạt động thu gom rác khu vực công cộng, quét dọn đường phố. Còn với lực lượng thu gom rác dân lập do được hình thành một cách tự phát từ rất lâu nên lực lượng này thường làm việc một cách độc lập và thường không ký hợp đồng thu gom bằng văn bản với các hộ dân. Chính quyền địa phương hầu như không thể quản lý được lực Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 35 lượng này, vì thế đã gây nhiều khó khăn trong công tác quản lý chung của Thành phố. − Quy trình thu gom Quy trình thu gom của lực lượng thu gom công lập Quy trình thu gom thủ công: Công nhân xuất phát từ địa điểm tập trung thùng, công nhân đẩy thùng 660L đi thu gom hết các hộ ở một bên tuyến đường sau đó quay về bên còn lại của tuyến đường để thu gom tiếp. Nếu tuyến thu gom có một người thì người công nhân có thể đẩy từ 1 tới 2 thùng 660L, tuyến có 2 người có thể đẩy từ 2-3 thùng 660L đến khoảng giữa tuyến đường, đẩy từng thùng đi thu gom rác hộ dân dọc theo 2 bên đường đến khi đầy, sau đó đẩy các thùng đến điểm hẹn. Quy trình thu gom cơ giới: Một xe lam chạy chậm dọc theo lề đường của các tuyến được quy định trước, một công nhân đi nhặt các túi rác bỏ vào trong xe. Xe đầy, chạy về trạm trung chuyển đổ rồi tiếp tục đi thu gom cho tới hết tuyến quy định. Đối với các khu vực phát sinh chất thải lớn: Công ty cho xe tới thu gom một hoặc vài cơ sở vào ngày thoả thuận trước rồi vận chuyển về trạm trung chuyển để xe lớn vận chuyển đi bãi chôn lấp. Quy trình thu gom của lực lượng dân lập Lực lượng rác dân lập sử dụng phương tiện cá nhân đến thu gom rác tại các nguồn thải (chủ yếu là hộ dân) theo giờ đã thỏa thuận với chủ nguồn thải hay theo giờ họ quyết định. Sau khi thu gom tại nguồn thải họ phân loại một số chất thải rắn có thể tái chế đem bán phế liệu. Sau đó, một số rác dân lập đẩy xe (thùng) đến điểm hẹn đổ vào xe cơ giới theo giờ quy định của đơn vị vận chuyển, một số khác đến đổ rác trực tiếp tại bô rác gần nhất. Tại các điểm hẹn, chất thải rắn từ xe đẩy tay sẽ được đưa lên các xe ép nhỏ (2- 4 tấn) và đưa về trạm trung chuyển. Tại trạm trung chuyển, một số công nhân thu gom sẽ thu nhặt lại một lần nữa chất thải rắn có thể tái chế, sau đó xe tải và xe ép lớn (từ 7-10 tấn) tiếp nhận chất thải rắn và vận chuyển ra bãi chôn lấp. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 36 − Phương tiện thu gom chất thải rắn Phương tiện thu gom chất thải rắn hiện nay vẫn chưa thống nhất, mỗi địa bàn sử dụng phương tiện thu gom khác nhau, có khi một địa bàn sử dụng cùng lúc nhiều loại phương tiện tùy vào mức độ tiện dụng và tổ chức thu gom sử dụng. Các loại phương tiện tại TPHCM rất đa dạng, chủ yếu là các loại xe thô sơ, điển hình như các loại xe đẩy tay, xe ba gác đạp, ba gác máy, xe lam. Ngoài ra còn có các loại xe khác như xe tải, xe công nông cải tiến, xe máy cày cải tiến,… Chính các phương tiện thu gom thô sơ này đã không bảo đảm yêu cầu vệ sinh môi trường, gây bốc mùi, để rơi vải rác dọc đường vận chuyển. Theo số liệu của Phòng Quản lý chất thải rắn vào năm 2005, TPHCM có tổng cộng 3675 xe thu gom các loại như xe thùng 660L, xe ba gác đạp, ba gác máy, xe lam,… Dung tích chứa của các phương tiện này đều bị lực lượng thu gom tận dụng tối đa, thậm chí quá tải do phần lớn các phương tiện đều bị cơi nới cao lên. Các loại phương tiện như xe lam, lavi, xe ba gác máy (do lực lượng rác dân lập sử dụng),…có khả năng thu gom rác với khối lượng lớn gấp 1,5 – 2 lần so với các loại thùng 660L và vận tốc vận chuyển cũng nhanh hơn rất nhiều. Tuy nhiên, hầu hết các phương tiện này là tự chế, không theo quy chuẩn hay thiết kế đảm bảo đạt tiêu chuẩn môi trường nên các phương tiện này thường không bảo đảm vệ sinh môi trường trong khi thu gom. Đa số lực lượng thu gom công lập sử dụng phương tiện thu gom là xe thùng 660L thu gom chủ yếu trên các tuyến đường chính, còn các phương tiện như xe ba gác, xe lam được lực lượng dân lập sử dụng thu gom trên các đường nhỏ, các hẻm trong Thành phố. Ngoài xe thùng 660L có cấu trúc như nhau trên toàn địa bàn Thành phố và được thiết kế dành riêng cho việc thu gom CTR, các loại phương tiện còn lại đều do người thu gom cải tiến từ các loại xe mà không qua kiểm định của cơ quan chức năng. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 37 Thu gom bằng xe bagác có cơi nới Thu gom bằng thùng 660l Thu gom bằng xe bagác máy, có khả năng cơi nới thêm Thu gom bằng thùng 650l Hình2.2 Hiện trạng phương tiện thu gom chất thải rắn tại Quận 6 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 38 CHƯƠNG 3: ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN – KINH TẾ - Xà HỘI CỦA QUẬN 7 3.1. Đặc điểm về tự nhiên - Vị trí địa lý Quận 7 được hình thành từ 05 xã phía Bắc và một phần Thị trấn huyện Nhà Bè cũ với tổng diện tích tự nhiên là 3576 ha nằm về phía Đông nam Thành phố. ƒ Phía Bắc giáp quận 4 và quận 2; ranh giới là kênh Tẻ và sông Sài Gòn. ƒ Phía Nam giáp huyện Nhà Bè; ranh giới là rạch Đĩa, sông Phú Xuân. ƒ Phía Đông giáp quận 2, Đồng Nai; ranh giới là sông Sài Gòn và sông Nhà Bè. ƒ Phía Tây giáp quận 8 và huyện Bình Chánh; ranh giới là rạch Ông Lớn. Quận 7 có vị trí địa lý khá quan trọng với vị trí chiến lược khai thác giao thông thuỷ và bộ, là cửa ngõ phía Nam của Thành phố, là cầu nối kmở hướng phát triển của Thành phố với biển Đông và thế giớị Các trục giao thông lớn như xa lộ Bắc Nam, đường cao tốc Nguyễn Văn Linh. Sông Sài Gòn bao bọc phía Đông với hệ thống cảng chuyên dụng, trung chuyển hàng hoá đi nước ngoài và ngược lại, rất thuận lợi cho việc phát triển thương mại và vận tải hàng hoá cũng như hành khách đi các vùng lân cận. Quận 7 có diện tích 3576 ha với dân số 241.348 người (tính đến tháng12/2009), với tổng số hộ dân 59.207 hộ, mật độ dân số 6.762 người/km2. Địa giới hành chính được chia thành 10 phường với 575 tổ dân phố. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 39 3.2. Dân số Quận 7 là một quận nhỏ với dân số khá đông. Bảng 3.1 Diện tích, dân số và mật độ dân số của từng phường STT Phường Dân số (người) Diện tích (km2) Mật độ (người/km2) 1 Phú Mỹ 14.033 3,85 3.645 2 Phú Thuận 25.920 8,83 2.935 3 Tân Phú 19.092 4,3 4.440 4 Tân Thuận Đông 33.955 7,51 4.521 5 Bình Thuận 30.849 1,62 19.043 6 Tân Thuận Tây 25.810 1,05 24.581 7 Tân Kiểng 26.687 1,0 26.687 8 Tân Quy 21.526 0,86 25.030 9 Tân Phong 12.005 4,47 2.686 10 Tân Hưng 31.471 2,2 14.305 Tổng số 241.348 35,69 6.762 Nguồn: Uỷ ban nhân dân quận 7, 2009 3.3. Hệ thống giao thông Tổng diện tích đường bộ trên địa bàn quận khoảng 38 ha, chiếm 1,86% diện tích tự nhiên. Trong đó các cầu Tân Thuận 1, Tân Thuận 2, Kinh tẻ và Rạch Ông kết nối giữa Quận 7 với nội thành, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của quận. 3.4. Về kinh tế Kinh tế trên địa bàn Quận phát triển đúng định hướng công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp - thương mại dịch vụ, qua đó Quận đã khai thác được nhiều lợi thế về lực lượng sản xuất, mang lại nhiều hiệu quả. Bên cạnh đó các thành phần kinh tế do Quận quản lý đã chuyển dịch theo đúng định hướng là phát triển thương mại dịch vụ - công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp. 3.5. Về văn hóa – xã hội Công tác giáo dục được quan tâm đúng mức. Quận đã hoàn thành việc quy hoạch mạng lưới trường lớp, giành một quỹ đất thích đáng cho phát triển mạng lưới Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 40 trường lớp. Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị nhà trường đạt chuẩn qui định. Mỗi cấp học đều có trường đạt chuẩn trường trọng điểm chất lượng cao, trường đạt chuẩn quốc giạ Luôn chú trọng ưu tiên dành quỹ đất để xây 3.6. Y tế Tổng số cơ sở y tế trên địa bàn quận là 22 cơ sở với 1 trung tâm y tế, 2 nhà hộ sinh, 1 phòng khám trung tâm, 3 phòng khám khu vực, 15 trạm y tế, ngoài ra còn có 90 phòng khám tư nhân và 70 hiệu thuốc 3.7. Giáo dục – đào tạo Hoạt động giáo dục và đào tạo là một trong những công tác Quận 4 đươc quan tâm hàng đầu. Toàn quận có 61 trường học với 17 nhà trẻ gia đình, 15 trường mầm non, 21 trường phổ thông cơ sở cấp 1 và 2, 2 trường PTTH và 5 trường Đại Học và một trung tâm kỹ thuật hướng nghiệp. Ngoài ra quận còn có một trung tâm dạy nghề với các ngành đào tạo như: may, sửa chửa xe máy và xe ô tô, điện lạnh… 3.8. Văn hóa – thể thao Hoạt động văn hóa: Quận 7 có 1 Nhà văn hóa, 1 thư viện, 24 tụ điểm văn nghệ và 4 đội thông tin lưu động. Hoạt động thể dục thể thao của Quận cũng được tổ chức thường xuyên. Nhìn chung hoạt động văn hóa thể dục thể thao được Quận tổ chức thường xuyên, tạo nề nếp sinh hoạt lành mạnh trong khu dân cư. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 41 CHƯƠNG 4: HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN7 4.1. Nguồn phát sinh rác thải sinh hoạt của quận 7 - Hộ gia đình: có 60.337 hộ, dân số năm 2009 là 241.348 người, mỗi hộ có 4 người, lấy số dân chia cho số người trong mỗi hộ sẽ được tổng số hộ gia đình của quận. Chất thải rắn sinh ra từ hộ gia đình là: rác thực phẩm, giấy, carton, nhựa, túi nilon, vải, da, rác vườn, gỗ, thủy tinh, lon, thiếc, nhôm, kim loại, tro, lá cây, chất thải đặc biệt nhu pin, dầu nhớt xe, lốp xe, ruột xe, sơn thừa…. - Khu siêu thị: có 3 siêu thị (nguồn Niên Giám Thống Kế Năm 2007), rác sinh ra từ các siêu thị gồm: giấy, carton, nhựa, túi nilon, rác thực phẩm. - Nhà hàng, quán ăn: có 26 nhà hàng, quán ăn (nguồn Niên Giám Thống Kế Năm 2007), rác sinh ra gồm: rác thực phẩm, giấy, carton, nhựa, túi nilon, vải, da, rác vườn, gỗ, thủy tinh, lon, thiếc, nhôm, kim loại, tro, lá cây, chất thải đặc biệt nhu pin, …. - Nhà nghỉ, khách sạn: có 15 nhà (nguồn Niên Giám Thống Kế Năm 2007), rác sinh ra gồm: rác thực phẩm, giấy, carton, nhựa, túi nilon, vải, da, rác vườn, gỗ, thủy tinh, lon, thiếc, nhôm, kim loại, tro, lá cây, chất thải đặc biệt như pin, …. - Trường học: có 60 trường ( nguồn Niên Giám Thống Kế Năm 2007), rác sinh ra gồm: rác thực phẩm, giấy, carton, nhựa, túi nilon, vải, da, rác vườn, gỗ, thủy tinh, lon, thiếc, nhôm, kim loại, tro, lá cây, chất thải đặc biệt như pin, …. - Chợ: có 12 chợ rác thực phẩm, giấy, carton, nhựa, túi nilon, vải, da, rác vườn, gỗ, thủy tinh, lon, thiếc, nhôm, kim loại, tro, lá cây, chất thải đặc biệt như pin, dầu nhớt xe, lốp xe, ruột xe, sơn thừa. 4.2. Hệ thống quản lý chất thải rắn sinh hoạt của quận 7 4.2.1. Hệ thống quản lý nhà nước (Công ty Dịch vụ Công ích quận 7) 4.2.1.1. Nhiệm vụ hoạt động của Công ty Dịch vụ Công ích quận 7 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 42 - Quản lý, duy tu bảo dưỡng và xây dựng xây dựng công trình giao thông, công trình đô thị công cộng (cầu đường, thoát nước, chiếu sáng, cây xanh, vệ sinh đô thị...) phân cấp quận quản lý, chỉ tiêu, kế hoạch hoặc đơn đặt hàng của Nhà nước. - Xây dựng cầu đường, xây dựng dân dụng, kinh doanh địa ốc, dịch vụ khảo sát thiết kế, san lấp mặt bằng, sản xuất vật liệu xây dựng. - Quản lý, cho thuê (kể cả bán nhà theo Nghị định 61/CP và bảo dưỡng, nâng cấp nhà thuộc sở hữu Nhà nước giao cho quận quản lý. - Vận tải hàng hóa đường bộ. 4.2.1.2. Sơ đồ tổ chức Hình 4.1 Sơ đồ tổ chức của Công ty Dịch vụ Công ích quận 7 4.2.1.3. Nhân lực Hiện tại, Công ty Dịch vụ Công ích có 7 tổ thu gom rác với 80 công nhân và 40 nhân viên văn phòng. 4.2.1.4. Thời gian và lộ trình thu gom - Thời gian hoạt động của các tổ thu gom Công ty Dịch vụ Công ích quận 7 bắt đầu từ 7 giờ sáng hôm nay đến 5h sáng hôm sau. + Ca đêm thu gom bắt đầu từ 20h – 5h Giám đốc Phó Giám đốc phụ trách Môi trường Phó Giám đốc phụ trách Quản lý Nhà Phòng Kỹ Thuật Các đội thi công xây lắp Phòng Kế tóan Tài vụ Đội cây xanh Phòng Kế hoạch Phòng Tổ chức hành chính Đội công trình đô thị Đội Thoát nước Đội Quản lý Nhà Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 43 + Ca ngày thu gom (rác quét đường phố) từ 6h đến 11h30 4.2.1.5. Phương tiện thu gom Mỗi công nhân trong từng tổ đều được trang bị bảo hộ lao động và các dụng cụ lao động khác nhằm bảo vệ sức khỏe cho người công nhân cũng như giúp cho công tác thu gom nhanh chóng và hợp vệ sinh Bảo hộ lao động bao gồm: đồng phục, găng tay, giày, nón, khẩu trang, áo phản quang, áo mưa. Dụng cụ lao động: chổi, xẻng, đèn bão. Phương tiện thu gom gồm: + Thùng 660L: 51 thùng 660L + 15 xe chuyên dùng để vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt Bảng 4.1 Các loại xe chuyên dùng vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt STT LOẠI XE BIỂN SỐ TẢI TRỌNG (TẤN) 1 Xe eùp raùc 57L 0695 11.805 2 Xe eùp raùc 57L 6878 12.100 3 Xe eùp raùc 57M 1970 12.100 4 Xe eùp raùc 57H 9611 11.000 5 Xe eùp raùc 57K 1018 11.000 6 Xe eùp raùc 57K 4009 7.325 7 Xe eùp raùc 57K 4010 8.420 8 Xe eùp raùc 57K 4278 9.935 9 Xe eùp raùc 57K 4115 4.000 10 Xe eùp raùc 57H 5506 4.500 11 Xe eùp raùc 57H 6980 4.500 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 44 12 Xe taûi thuøng 54T 9731 3.500 13 Xe taûi thuøng 54T 9732 3.500 14 Xe taûi ben 57L 6620 0.430 15 Xe taûi ben 57L 0587 4.500 Nguồn: Công ty Dịch vụ Công ích quận 7, 2010 4.2.1.6. Điểm hẹn thu gom chất thải rắn sinh hoạt Bảng 4.2 Danh sách các điểm hẹn thu gom chất thải rắn sinh hoạt Toå thöïc hieän Ñieåm leân raùc Soá löôïng xe Toång soá xe/toå - TTCâ Tö Soø 02 xe Toå 1 - TTC Laâm Vaên Beàn 04 xe 06 xe - TTC Laâm Vaên Beàn 05 xe Toå 2 - Lotte 04 xe 09 xe Toå 3 - TTC Tö Soø 10 xe 10 xe - Nguyeãn Vaên Linh 01 xe - caàu Haøn 03 xe Toå 4 - Beán ñoø Long Kieång 01 xe 05 xe - Nguyeãn Văn Linh 01 xe Toå 5 - Taân Thuaän 1 05 xe 06 xe - Caàu Phuù Xuaân 02 xe - Hoaøng Quoác Vieät 01 xe Toå 6 - Goø O Moâi 02 xe 07 xe Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 45 - KDC Phuù Myõ 02 xe - TTC Laâm Vaên Beàn 03 xe - Taân Myõ 04 xe Toå Nam Saøi Goøn - Taân Quy Ñoâng 09 xe 19 xe - KDC Phaïm Höõu Laàu 01 xe - Hoaøng Quoác Vieät 01 xe - caàu Taân Thuaän 2 02 xe - caàu Taân Thuaän 1 02 xe - Lotte 01 xe Ca ngaøy - KDC 4,6 ha 02 xe 09 xe Nguồn: Công ty Dịch vụ Công ích quận 7, 2010 4.2.2. Lực lượng rác dân lập Lực lượng rác dân lập chịu sự quản lý của phường, tuy nhiên không phải lúc nào cũng vậy. Một thực tế phải chấp nhận hiện nay là người thu gom rác dân lập sở hữu tuyến thu gom của mình. Người sở hữu có thể trực tiếp làm hoặc thuê người khác thu gom, họ có thể sang nhượng tuyến thu gom cho người khác với một giá bất kỳ (tự thương lượng giữa hai bên). Những người trực tiếp thu gom này có thể tự tổ chức thu gom và có thể vận động thêm các thành viên trong gia đình phụ giúp. Thời gian thu gom từ 20h đến 5h sang hôm sau (theo giờ quy định của Ủy ban nhân dân quận 7). Hiện nay, trên địa bàn quận 7 có 10 đội thu gom thuộc 10 phường. Phương tiện thu gom còn thô sơ như dùng xe ba gác máy lấy rác thay vì dung xe đẩy tay (thùng 660L). Các thiết bị thu gom này làm mất vẻ mỹ quan đô thị, ô nhiễm môi trường vì các xe này không có vật che chắn. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 46 Ủy ban nhân dân quận 7 đang có chương trình hỗ trợ cho lực lượng rác dân lập chuyển đổi các xẻ, 4 bánh tự chế thu gom rác. Nếu gia đình thuộc diện xóa đói giảm nghèo thì Ủy ban nhân dân quận 7 sẽ chi ngân sách mua tặng thùng 660L thay cho xe ba gác máy. Ngoài diện chính sách thì các hộ sẽ được cho vay không lãi suất để chuyển đổi các xe kém chất lượng này. ™ Hình thức thu gom Chất thải rắn phát sinh từ hộ gia đình trên địa bàn quận 7 được lực lượng rác dân lập sử dụng xe ba gác máy rỗng, không chứa rác từ trạm xe đến vị trí thu gom đầu tiên của tuyến thu gom, đổ rác từ thùng chứa rác của các hộ gia đình lên xe thu gom và trả thùng rác rỗng tại ví trí cũ, sau đó tiếp tục lấy rác các hộ tiếp theo. Quá trình này được thực hiện cho đến khi xe không chứa được thêm rác. Khi xe thu gom đầy rác sẽ được di chuyển đến điểm hẹn hoặc trạm trung chuyển rác gần nhất trước khi sử dụng xe tải vận chuyển đến bãi chon lấp. Sau khi đổ rác xuống trạm trung chuyển, xe thu gom tiếp tục lấy rác ở các tuyến khác. Bảng 4.3 Lực lượng rác dân lập cũng như Công ty Dịch vụ Công ích quận 7 đều thực hiện thu phí rác theo Quyết định 88/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố Đối tượng Mức phí (đồng/tháng) Mặt tiền đường 20.000 Nội thành Trong hẻm 15.000 Mặt tiền đường 15.000 Ngoại thành - vùng ven Trong hẻm 10.000 4.3. Đánh giá hệ thống quản lý thu gom rác trên địa bàn quận 7 Hiện nay, trên địa bàn quận 7 có 2 hệ thống thu gom rác đó là lực lượng rác dân lập và Công ty Dịch vụ Công ích quận 7 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 47 Hệ thống thu gom rác dân lập hoạt động do Ủy ban nhân dân các phường phụ trách nhưng đôi khi vẫn không quản lý được thời gian thu gom của họ, thu gom không đúng thời gian quy định. Lực lượng dân lập không trang bị dụng cụ bảo hộ lao động, vẫn còn sử dụng các xe thô sơ, không có vật che chắn nên khi vận chuyển làm chảy nước rỉ rác trên đường phố gây mất vẻ mỹ quan đô thị và ảnh hưởng đến người đi đường. Việc thu gom rác trên địa bàn chưa triệt để 100%, các hộ nằm trên kênh rạch tự ý vứt rác xuống kênh, rạch làm ô nhiễm môi trường. Các hộ này nằm ở vị trí hẻm nhỏ, khó thu gom. Vì vậy, lực lượng rác dân lập không thu gom ở các nơi này. Bên cạnh đó, người dân đem rác để trước nhà vào ban ngày, không thực hiện đúng thời gian quy định làm mất vẻ mỹ quan đô thị. Tóm lại, hiện trạng quản lý, thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn quận 7 chưa đảm bảo vệ sinh và đạt yêu cầu. Ủy ban nhân dân quận cần phải đầu tư các trạm ép rác kín, hợp vệ sinh. Bên cạnh đó, công tác thu gom và vận chuyển cần thống nhất về thời gian. Ngoài thời gian quy định về việc mở cửa trạm trung chuyển thì không tiếp nhận rác của bất kỳ xe nào để đảm bảo giờ giấc cũng như thu gom cùng lúc tránh tình trạng vận chuyển rác ban ngày trên đường phố gây ô nhiễm môi trường. Cần nâng cao ý thức và nhận thức của người dân về công tác bảo vệ môi trường, tránh tình trạng vứt rác bừa bãi. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 48 CHƯƠNG 5: DỰ BÁO DÂN SỐ VÀ LƯỢNG RÁC PHÁT SINH ĐẾN NĂM 2030 5.1. Dự báo dân số đến năm 2030 Phương pháp ước tính dân số Giả sử tốc độ gia tăng dân số theo thời gian tỉ lệ thuận với dân số hiện tại 0 dP kP dy = Lấy tích phân 2 vế theo cận tương đương 0 0 0 0 0 ln ln ln ln P t P dP kdy P P P kt P P kt = ⇒ − = ⇔ = + ∫ ∫ Trong đó: P: dân số của năm tính toán (người) P0: dân số của năm lấy làm gốc (người) k: tốc độ gia tăng dân số (2,1%) t: hiệu số năm tính toán và năm lấy làm gốc Đặt x = t a = k y = P b = P0 Phương trình tương đương: y = ax + b Ước tính sự gia tăng dân số tại quận 7 đến năm 2030 theo phương pháp trên được thể hiện ở bảng sau: Bảng 5.1 Giá trị tính toán bằng phương pháp bình phương cực tiểu Năm X P(người) Y (lnP) X2 XY 2000 0 114,039 11.644 0 0 2001 1 115,024 11.653 1 11.653 2002 2 132,616 11.795 4 23.59 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 49 2003 3 146,540 11.895 9 35.685 2004 4 158,436 11.973 16 47.892 2005 5 182,617 12.115 25 60.575 2006 6 187,326 12.141 36 72.846 2007 7 209,000 12.250 49 85.75 2008 8 225,000 12.324 64 98.592 2009 9 241,348 12.394 81 111.546 Tổng 45 1,711,946 120.18 285 548.13 Bảng 5.2 Ước tính dân số quận 7 đến năm 2030 Năm lnP Dân số dự đoán (người) 2010 12,506 269.952 2011 12,5947 294.991 2012 12,834 322.352 2013 12,7721 352.251 2014 12,8608 384.923 2015 12,9495 420.626 2016 13,0382 459.640 2017 13,1269 502.273 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 50 2018 13,2156 548.861 2019 13,3043 599.769 2020 13,393 655.399 2021 13,4817 716.189 2022 13,5704 782.618 2023 13,6591 855.208 2024 13,7478 924.531 2025 13,8365 1.021.211 2026 13,9252 1.115.931 2027 14,0139 1.219.437 2028 14,1026 1.332.543 2029 14,1913 1.456.140 2030 14,28 1.591.201 5.2. Dự đoán khối lượng phát sinh từ các hộ gia đình đến năm 2030 Lượng rác phát sinh (0,8 – 1,2 kg/người.ngày) bình quân mỗi người là 1,0 kg/người.ngđ áp dụng cho các đô thị lớn. Cứ 5 năm, tốc độ phát sinh rác tăng 0,1 kg/người.ngđ. Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim Trâm 51 Bảng 5.3 Ước tính lượng rác sinh hoạt phát sinh của quận 7 đến năm 2030. Năm Dân số Tốc độ phát sinh rác Lượng rác phát sinh (kg/ngđ) 2010 269.952 1,1 296.947 2011 294.991 1,2 353.989 2012 322.352 1,2 386.822 2013 352.251 1,2 422.701 2014 384.923 1,2 461.908 2015 420.626 1,2 504.751 2016 459.640 1,3 597.532 2017 502.273 1,3 652.955 2018 548.861 1,3 713.519 2019 599.769 1,3 779.700 2020 655.399 1,3 852.019 2021 716.189 1,4 1.002.665 2022 782.618 1,4 1.095.665 2023 855.208 1,4 1.197.291 2024 924.531 1,4 1.294.343 Nghiên cứu hiện trạng và đề xuất các giải pháp quản lý CTRSH trên địa bàn quận 7 GVHD: ThS. Vũ Hải Yến SVTH: Nguyễn Thị Kim T