Ebook 101 Câu hỏi khởi nghiệp

đã được cấp bằng sáng chế loại thuốc này như một loại thuốc làm mọc lông mi và cộng tác với hãng mỹ phẩm Maybelline. Tôi muốn dùng loại thuốc này kết hợp với một dung dịch mỹ phẩm được dùng để xoa vào da đầu như sản phẩm Nioxin hiện có trên thị trường. Tôi có phải thực hiện một thử nghiệm y học để được thực hiện điều này không? Đáp: Giả sử bạn là một bác sĩ chuyên về da liễu chứ không phải về nhãn khoa. Một ngày nào ñó, bạn nhỏ một loại thuốc nào ñó vào mắt một bệnh nhân, và người ñó sẽ nói: “Bệnh loạn thị của tôi ñã khỏi rồi!” Bạn cũng ñã phát hiện ra rằng một bác sĩ da liễu khác ñã ñược cấp bằng sử dụng loại thuốc này ñể làm giảm bệnh ñục nhân mắt. Dựa trên phát hiện này, bạn viết cho một nhà báo của Forbes và hỏi rằng liệu việc sử dụng loại thuốc này ñể chữa bệnh loạn thị có ñòi hỏi phải ñược thử nghiệm y học không và làm thế nào bạn biết ñược liệu bác sĩ da liễu kia có quyền ñược chữa trị mắt hay không. Bạn có hiểu tôi ñang muốn nói gì không? Bạn, với tư cách là một bác sĩ nhãn khoa, có thể nói gì với bác sĩ da liễu ñó? #39. Tôi có nguồn tài trợ và kế hoạch khởi nghiệp một công ty chuyên cung cấp dịch vụ trên mạng. Tôi biết rằng một người và tôi muốn thuê – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [33] người đó làm Giám đốc điều hành về công nghệ. Chúng tôi có mối quan hệ cá nhân tốt, và anh ta rất quan tâm đến dự án này, trừ một điều là anh ta muốn trở thành người góp vốn chung với tôi. Ông có thể cho tôi một lời khuyên không? Nếu bạn thích người ñó và nếu bạn tin rằng anh ta sẽ là một kỹ sư công nghệ giỏi và nếu bạn tin rằng anh ta xứng ñáng với vị trí người sáng lập, thì hãy biến người ñó thành một cộng sự/sáng lập. Chú ý rằng: Có ba chữ “nếu” trong ñiều tôi vừa nói. Tôi không ñơn giản bảo: “Hãy biến người ñó thành một cộng sự”. Bạn phải quyết ñịnh câu trả lời cho ba chữ nếu ñó. Nói ngắn gọn, ñầu tư là sự lấp lỗ hổng trên thị trường tiền tệ, là việc mua rẻ và bán ñắt, và mua ở thị trường các doanh nghiệp khó ñổi sang tiền mặt và không hiệu quả, nhưng bán thông qua Nasdaq rất dễ thanh toán và cực kỳ hiệu quả. Các ñộc giả của ông với “những ý tưởng hay” có thể chấp nhận lời miêu tả của tôi về các nhà kinh doanh vốn vừa rồi, hoặc tin vào bài “Luôn có tiền tài trợ cho các ý tưởng hay” của Ngài Kawasaki, rồi tìm ñược danh sách hàng trăm nhà kinh doanh vốn (VC), ñọc các trang web của họ, viết các bản kế hoạch kinh doanh và kế hoạch quản lý, liên hệ với các nhà ñầu tư ñó, sửa lại các kế hoạch của mình, cố gắng lần nữa với tất cả lòng quyến tâm và “bản lĩnh của người khởi sự doanh nghiệp”,… trong nhiều tháng hoặc nhiều năm trời, rồi sau ñó mới chấp nhận những lời miêu tả của tôi. – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [34] Nếu bạn cho rằng việc ñầu tư vốn của các nhà ñầu tư chỉ là một trò chơi tài chính - lấp các lỗ hổng trên thị trường tiền lệ, mua rẻ bán ñắt và chuyển công ty mua ñược sang một thị trường mang tính thanh khoản cao hơn – thì bạn biết các nhà ñầu tư rất khác so với các nhà ñầu tư mà tôi biết. Kinh doanh vốn là việc tìm kiếm các công ty trẻ có triển vọng sáng sủa, ñầu tư hết mình vào ñó và giúp các công ty ñó hái vầng trăng mơ ước của họ. Cho rằng việc kinh doanh vốn chỉ là những công cụ tài chính chẳng khác gì cho rằng thể thao chỉ là những vấn ñề về bản quyền TV và tài trợ. Trong cả hai trường hợp, tiền là yếu tố quan trọng, nhưng ñể chiến thắng trong kinh doanh vốn và thế thao, trước tiên bạn phải say mê trò chơi ñó. #40. Ước mơ của tôi là tự điều hành công ty của chính mình, nhưng tôi thiếu ý tưởng kinh doanh (hoặc thiếu lòng can đảm?) để có thể có được một cơ sở tốt. Lý tưởng nhất là tôi muốn tiếp quản một công ty nhỏ, còn bản thân tôi là một người góp vốn chủ động. Vấn đề là tôi phải tìm những công ty như vậy ở đâu? Ông có thể cho tôi vài lời khuyên không? Tôi không ñồng ý với ý tưởng này. Như vậy chẳng khác nào nào một nhà doanh nghiệp vô chủ ñi tìm một người chủ. Nếu bạn muốn mua một công ty, hãy mua công ty cung cấp một dịch vụ hoặc sản phẩm mà bạn yêu thích. (Tương tự như vậy, nếu bạn muốn thành lập công ty, hãy thành lập một công ty cung cấp một dịch vụ hoặc sản phẩm mà bạn yêu thích.) Bạn sẽ tìm thấy công ty ñó bằng cách nhìn lại xem bạn ñang sở hữu, sử dụng hay yêu thích cái gì. – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [35] #41. Trong bài báo trước, ông nói rằng các nhà đàu tư tìm kiếm một nhóm làm việc tốt, công nghệ tuyệt hảo, một thị trường đã hình thành và có khả năng sinh lời. Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chỉ có hai yếu tố sau. Tôi biết rằng tôi có công nghệ tốt (hay một mô hình kinh doanh tốt) và thị trường chín muồi. Nhưng tôi không có nhóm làm việc tốt. Tôi nên làm gì đây? Trước hết xin nói rằng có hai trong ba yếu tố ñó cũng không phải là tồi. Hai yếu tố ñó xem chừng có triển vọng hơn hầu hết các công ty kinh doanh công nghệ còn non nớt khác. Bạn ñã gặp một vấn ñề mà bề ngoài có vẻ như vấn ñề về con gà và quả trứng: Nếu tôi có tiền, tôi có thể có một nhóm làm việc tốt; và nếu tôi có một nhóm làm việc tốt, tôi có thể có tiền. Thực ra, ñây không phải là vấn ñề về con gà và quả trứng. Trước tiên cần có nhóm làm việc tốt. Một trong những thứ nghiệm tốt nhất về tài tháo vát của một nhà doanh nghiệp là khả năng bán giấc mơ của mình khi không có tiền. Vì thế hãy thực hiện những ñiều cần làm: lựa chọn, thuyết phục và tốt nhất là có một sản phẩm hoặc dịch vụ tốt. Hãy trải nghiệm cuộc sống khắc nghiệt trước khi trở thành một người khởi sự doanh nghiệp thành công. #42. Tôi có rất nhiều ý tưởng, nhưng tôi thường băn khoăn không biết cách tiếp cận tốt nhất để được đầu tư là gì? Tôi nên bắt đầu từ đâu? Khi lần ñầu tôi khởi sự kinh doanh, tôi ñã nghĩa rằng phần khó nhất là có một ý tưởng hay. Khi có ý tưởng ñó, – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [36] phần thực hiện là khó nhất. Giờ tôi có một vòng tròn hoàn chỉnh: Tôi cho rằng các ý tưởng thì dễ, thực hiện chúng mới khó. Vì thế ñiều ñầu tiên tôi sẽ làm nếu trong hoàn cảnh của bạn là làm một mẫu sản phẩm hoặc dịch vụ theo ý tưởng của mình. Hãy dùng chương trình CAD, búa, ñinh, cưa, mỏ hàn, bất cứ phương tiện gì, ñể làm ra một cái gì ñó. Đừng dùng Word, Power Point và Excel ngay từ ñầu. Nên ñăng ký bằng sáng chế nếu bạn tạo ra ñược một dụng cụ y học hoặc sản phẩm sinh học. #43. Tôi đã chứng kiến ông hạ gục hầu như tất cả những người xin ông một lời khuyên để có được vốn kinh doanh. Trừ khi quyền tác giả bài báo của ông bị đe doạ, ông có thể cắt bớt những chuyện dài dòng và đưa ra luôn một danh sách ngắn những tiêu chuẩn mà theo ông thì cần thiết để có thể được các nhà đàu tư để ý hay không? Tôi mừng là thông ñiệp của tôi ñã ñược hiểu rõ như vậy. Đại ña số các công ty sẽ không ñược rót vốn kinh doanh. Tôi sẽ giải thích về khả năng ñược rót vốn ñầu tư bằng cách ñưa ra hai bước kiểm tra: Bức tranh Lớn và Bức tranh Nhỏ. Bức tranh Lớn: - Khi không dùng ma tuý hoặc uống các ñồ uống như rượu bia, bạn có nghĩ rằng công ty của bạn có thể kiếm ñược $200 triệu doanh thu trong mười năm tới không? - Trong lịch sử loài người, ñã có công ty nào thuộc ngành của bạn ñược ñem ra mua bán trên thị trường chứng khoán chưa? – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [37] Bức tranh Nhỏ: Giả sử bạn ñã qua ñược thử nghiệm về Bức tranh Lớn, thì hãy trả lời những câu hỏi sau ñây: - Bạn có thể làm người khác tin rằng ý tưởng hay mẫu sản phẩm của bạn ñáng giá ít nhất $2 triệu với những người không có liên quan gì ñến bạn không? Niềm tin này có nghĩa là bạn ñã có sản phẩm ñó hoặc ñang làm việc ñể có (a) một bằng Ph.D thuộc một lĩnh vực khoa học hay cơ khí; hoặc (b) bạn là một ngôi sao trong công ty có liên quan chặt chẽ ñến ngành mà công ty của bạn sẽ hoạt ñộng. Tại sao lại như vậy? Bởi vì con số tối thiểu mà một nhà kinh doanh vốn muốn ñầu tư vào một công ty là khoảng $500.000 (và hầu hết các nhà ñầu tư sẽ ñầu tư với số vốn cao hơn), và $500.000 phải có thể mua ñược 20% -30% công ty. - Bạn có sẵn lòng gác mọi ý tưởng thông minh khác mà bạn nghĩ ra và dành hoàn toàn bản thân cho ý tưởng ñang có trong vòng mười năm tới không? - Ngoài ý tưởng thông minh hiện có ra, bạn có phương pháp ñáng tin cậy nào ñể thực hiện ý tưởng ñó không? Chẳng hạn nếu ý tưởng của bạn là tạo ra 802 sát thủ có mặt trong phạm vi 100 dặm và có thể ñột nhập vào bất kỳ một toà nhà nào, nhưng bạn lại ñang làm việc trong một cửa hàng bán thức ăn cho chó, thì bạn sẽ trải qua một thời gian khó khăn ñấy. Ý tưởng thì dễ thôi. Thực hiện mới khó. Và ñừng hiểu lầm tôi: Tôi có một con chó – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [38] và rất quý những người làm việc tại cửa hàng bán thức ăn cho chó mà tôi hay mua. - Bạn có thể chịu ñựng việc phải làm việc cùng với những người hiểu về công việc kinh doanh của bạn ít hơn bạn nhưng lại nói cho bạn cần phải ñiều hành kinh doanh như thế nào không? Nếu bạn qua ñược tất cả các bài kiểm tra này, thì hãy gửi kế hoạch kinh doanh cho tôi. #44. Các nhà đầu tư có đầu tư vào bất cứ ngành nào mang lại lợi nhuận không? Phần lớn nguồn hỗ trợ về IT cho công ty mới khởi nghiệp của tôi ñều từ Bangalore, Ấn Độ. Với những mối lo ngại lớn của Hoa Kỳ về chuyển việc làm ra nước ngoài, liệu ñiều này có ảnh hưởng xấu ñến khả năng ñược tài trợ của tôi không? Chỉ khi bạn ñang tìm kiếm một sự hỗ trợ về mặt chính trị. Việc chuyển công việc hỗ trợ tới Bangalore sẽ làm tăng khả năng ñược tài trợ của công ty mới khởi nghiệp của bạn. #45. Ông sẽ làm gì khi ông có một sản phẩm tốt, sự quan tâm của một số nhà đầu tư, nhưng lại đang băn khoăn về nhóm làm việc của chính mình? Trong trường hợp của tôi, nhóm tôi có bốn người, nhưng trên thực tế chỉ có ba người chúng tôi làm phần lớn công việc. Người thứ tư khó theo kịp chúng tôi. Nhưng chúng tôi cảm thấy bị ràng buộc với anh ta vì tất cả chúng tôi đã khởi sự cùng nhau. – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [39] Nếu một người kém năng lực và gây tổn hại ñến công ty thì các bạn hãy tự giải thoát khỏi anh ta. Bốn người các bạn không hề bị ràng buộc phải ñi cùng nhau mãi mãi. Cái chính là bạn bị ràng buộc với các cổ ñông và những nhân viên ñể xây dựng công ty tốt nhất có thể ñược. Đó là lý do vì sao những người sáng lập phải trao cổ phiếu của họ bốn năm một lần. Nếu bạn gạt anh chàng vô tích sự kia ra (hoặc anh ta xin rút), thì chắc hẳn bạn không muốn anh ta ra ñi với một ñống cổ phiếu trong tay phải không. #46. Tôi hiểu rằng bị từ chối là một phần trong quá trình trở thành một doanh nghiệp, nhưng làm thế nào tôi có thể có được lời nhận xét từ một nhà đầu tư từ chối tôi? Hầu hết những lần tôi bị từ chối đều chẳng có một lời giải thích nào. Bạn sẽ không bao giờ có ñược một lời giải thích trung thực về lý do từ chối vì ñôi khi nó chỉ bắt nguồn từ một lời tranh cãi: “Ông ñịnh nói rằng nhóm chúng tôi chưa ñủ mạnh ư?” “Ông có ý gì khi nói rằng chúng tôi cạnh tranh với một công ty khác nằm trong danh mục ñầu tư của ông?” Còn nữa, các nhà ñầu tư phải ñưa ra quá nhiều lời từ chối ñế nỗi không còn thời gian ñể nghĩ ra một lời tư chối nghe cho hợp lý. Tôi sẽ cho bạn một ví dụ so sánh giúp bạn hiểu: Khi bạn từ chối một người xin việc, bạn có nói với anh ta lý do vì sao không? Bạn có nói với anh ta ñó là vì giọng nói của anh ta hay vì mùi mồ hôi của anh ta không? Không ñâu, bạn nói ñiều gì ñó chung chung như: “Nhu cầu của chúng tôi không phù hợp với những ñiểm mạnh của anh” hay – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [40] ñiều ngốc nghếch nào ñó tương tự. Một ví dụ khác, khi bạn bị một trường học từ chối, trường không nói chính xác lý do từ chối là vì sao? Tương tự như vậy khi các nhà ñầu tư từ chối tài trợ cho bạn. Hãy vượt qua ñiều ñó. Các công ty, trường học và nhà ñầu tư không có nghĩa vụ thông báo với bạn vì sao bạn bị từ chối. #47. Công ty của chúng tôi chuyên về một lĩnh vực tương đối bị ngăn cấm – đó là giải trí cho người lớn và đánh bạc trên mạng. Chúng tôi đã tỏ ra rất thành công trong cả hai lĩnh vực này, nhưng nhiều nhà đầu tư không dành thời gian cho chúng tôi chỉ dựa trên nội dung kinh doanh của chúng tôi. Làm thế nào chúng tôi có thể khiến một nhà đầu tư lắng nghe đủ lâu để chúng tôi có thể chứng minh sự xuất sắc của chúng tôi và nhận số tiền đầu tư mà chúng tôi cần để mở rộng kinh doanh? Vấn ñề không phải ở chỗ “chứng minh sự xuất sắc” của các bạn. Bạn có thể tỏ ra làm tốt hơn Microsoft nhưng vẫn không thu hút ñược nhà ñầu tư chính bởi mảng thị trường của bạn. Cần hiểu rằng tiền vốn của nhiều nhà ñầu tư ñến từ các quỹ lương hưu, cơ quan chính phủ và trường học. Các cơ quan ñó không muốn ñầu tư, dù là gián tiếp ñi chăng nữa, vào ngành kinh doanh cờ bạc và giải trí người lớn. #48. Ông có thể nói về các loại nhà đầu tư vốn hiện đang có và họ tìm kiếm điều gì không? Lợi và hại khi làm việc với một cửa hàng nhỏ và với một tổ chức lớn là gì? Về cơ bản, có hai loại nhà ñầu tư vốn: một loại sẽ ñầu tư vốn cho bạn và một loại thì không. Đó là sự khác biệt – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [41] quan trọng nhất. Việc của bạn là tăng khả năng ñược ñầu tư. Để thực hiện ñược ñiều này, bạn cần phải xem xét một số ñặc ñiểm quan trọng sau. Bạn có ñang thuộc vùng ñịa lý mà các nhà ñầu tư quan tâm hay không? Phần lớn các nhà ñầu tư không muốn bay vòng quanh trái ñất ñể họp hội ñồng quản trị. Công ty của bạn có ñang ở giai ñoạn phù hợp hay không? Một số nhà ñầu tư muốn các công ty ñã qua thử thách và ñã có doanh thu. Một số khác chỉ muốn làm việc với một người ñầy tham vọng với các phác thảo sơ về kế hoạch kinh doanh. Bạn có hoạt ñộng trong lĩnh vực mà nhà ñầu tư ñang quan tâm không? Ví dụ, nếu bạn là một công ty sản xuất chất bán dẫn, ñừng ñến với những nhà ñầu tư chuyên ñầu tư cho các công ty sinh học. Bạn có thích ñối tác nhà ñầu tư mà bạn ñang làm việc cùng hay không? Bạn và công ty sẽ chủ yếu quan hệ với chính người này ñấy. #49. Những nhà đầu tư có xét đến lịch sử tài chính của nhà kinh doanh khi ra quyết định về đầu tư hay không? Bây giờ tôi đang ở trong tình trạng tốt, nhưng trước đây tôi đã từng có một số vấn đề về tài chính (khoảng 15 năm trước), trong đó có phá sản. Tôi có thể hy vọng gì vào nhà đầu tư vốn khi tìm nguồn tài trợ? Tôi có cần phải cởi mở thông tin này không? – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [42] Điều này không thể nói rõ ràng, mà nó tuỳ thuộc vào nhiều thứ. Nếu bạn có một ý tưởng thực sự tốt, thì chấm ñiểm trong quá khứ của bạn sẽ không phải là vấn ñề lớn. Nếu nhà ñầu tư không thích ý tưởng của bạn thì nó sẽ là lý do “chính ñáng” ñể từ chối ñầu tư. Tuy nhiên, việc bị phá sản khác xa với các tội nghiêm trọng khác. Nếu bạn phạm phải một tội nghiêm trọng, thì bạn có thể quên việc nhận ñầu tư ñi. Chắc chắn bạn sẽ bị kiểm tra về lý lịch sống và kinh doanh, và sẽ không thể che giấu ñược việc bị phá sản. Vì thế, nếu là bạn, tôi sẽ sớm cho nhà ñầu tư biết thông tin này. – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [43] Con gà hay quả trứng có trước? #50. Ngày nay, phần lớn các nhà kinh doanh vốn đều có một sản phẩm và thị trường đã qua thử thách trước khi đầu tư vào một Series A nào đó. Tuy nhiên, nếu không có tiền thì rất khó có thể sản xuất được một mẫu hàng có thể thu hút khách hàng. Đó là tình huống con gà và quả trứng. Ông có gợi ý gì để vượt qua tình huống này không? Đáp: Hãy tự nỗ lực ñể phát triển. Đây ñúng là hoàn cảnh mà người ta gọi là con gà và quả trứng, nhưng bạn sẽ không có ñược sự thông cảm của tôi ñâu. Hãy làm bất kỳ ñiều gì cần thiết ñể có ñược một mẫu sản phẩm hoàn chỉnh. Bạn ñừng hy vọng có ai ñó viết séc chi tiền cho bạn mà chỉ căn cứ trên ý tưởng tốt của bạn. Nếu dễ dàng có thể khởi sự một doanh nghiệp không cần dựa trên cái gì và ñạt ñược thành công thì tất cả mọi người ñều sẽ khởi sự doanh nghiệp. #51. Năm nay tôi 19 tuổi và đã hăng say đọc các tạp chí kinh doanh và tài chính từ 13 tuổi. Tôi đã tích luỹ được nhiều kiến thức cần thiết. Giờ đây tôi muốn khởi nghiệp và muốn hỏi ông liệu một bằng cử nhân ở Babson có tương đương với một bằng cử nhân từ Athens, Hy lạp, hay bằng MBA từ một trường đại học nổi tiếng ở Mỹ hay không. Liệu bằng cử nhân ở Babson có giúp ích được gì không? Tôi ñã ñọc báo Tin tức Khúc côn cầu trong hai năm và giờ ñây tôi chơi khúc côn cầu chẳng giỏi hơn trước ñó. Tại sao bạn có thể nghĩ rằng ñọc các tạp chí và báo thì có nghĩa là tích luỹ ñược “nhiều kiến thức cần thiết”? Bạn chỉ tích luỹ ñược kiến thức về quan hệ công chúng của các – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [44] công ty và ấn tượng về các nhà báo - những người chưa bao giờ thành lập công ty. Babson là nơi ñã ban tặng tôi bằng tiến sỹ danh dự, vì vậy rõ ràng trường ñó có ñánh giá rất chính xác, nhưng bạn ñặt câu hỏi sai rồi. Vấn ñề không phải là bạn học ở trường nào, mà vấn ñề là bạn ñã tích luỹ ñược bao nhiêu kiến thức, và những kiến thức bạn ñạt ñược không chỉ từ học tập mà còn từ làm việc. #52. Tôi đã sáng chế ra hai đồ vật dành cho người già và người tàn tật, nhưng tôi gặp phải khó khăn trong việc thu hút nhà đầu tư. Tôi cố gắng giải thích rằng người già và người tàn tật là số đông lặng lẽ, nhưng các nhà đầu tư lại muốn tập trung vào “bức tranh lớn”. Làm thế nào tôi có thể thuyết phục họ rằng phiên bản xe mua hàng được thay đổi cho thích hợp cho các đối tượng này của tôi là một sản phẩm mang lại lợi nhuận lớn, ngay từ khi bắt đầu quá trình xin bằng sáng chế? Tôi nghĩ rằng bạn sẽ rất khó khăn trong việc thu hút các nhà kinh doanh vốn. Như là tôi ñã nói trong một bài báo trước, vốn kinh doanh không phải dành cho tất cả mọi người, và không phải ai cũng cần vốn kinh doanh. Bạn có thể ñang có một kế hoạch kinh doanh hoàn toàn khả thi, nhưng các nhà ñầu tư vẫn không quan tâm ñến lĩnh vực của bạn. #53. Cách tốt nhất để có một cuộc hẹn gặp với một nhà kinh doanh vốn để giới thiệu sản phẩm của mình là gì nếu không có một mối liên hệ cá nhân nào? Hãy tìm cách có ñược lời giới thiệu từ một người có mối quan hệ cá nhân với nhà kinh doanh vốn. – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [45] #54. Tôi vừa kiếm được một nhà đầu tư đã đồng ý đầu tư 5 triệu đô la cho công ty của tôi. Điều tôi muốn biết là ông ta muốn can thiệp vào công việc của công ty như thế nào? Khi mọi việc vẫn diễn ra tốt ñẹp thì nhà ñầu tư sẽ ñể mặc bạn một mình. Bạn cần hiểu cuộc sống của một nhà ñầu tư vốn: Ông ta có mặt trong khoảng mười hội ñồng quản trị, mỗi hội ñồng phải họp ít nhất mỗi quý một lần và ñôi khi một lần mỗi tháng; ông ta phải gây vốn ñể ñầu tư, phải thông tin và làm vừa lòng khoảng 25 nhà ñầu tư khác; ông ta phải xem xét vài hợp ñồng mỗi ngày; ông ta ñang làm việc với năm ñối tác khác. Vì vậy ông ta không có thời gian ñể quản lý một cách chi tiết công việc của bạn - và nếu ông ta nghĩ là ông ta cần phải làm ñiều ñó thì có lẽ là ông ta sẽ không ñầu tư cho bạn. Một câu hỏi quan trọng nữa là “Tôi có thể trông ñợi gì ngoài một nhà ñầu tư tốt?”. Câu trả lời cho vấn ñề này là: bạn có năm giờ mỗi tháng bàn luận cùng nhà ñầu tư, trong các cuộc bàn luận này ông ta mở ra cho bạn các khách hàng tiềm năng, các ñối tác và giúp bạn phỏng vấn tìm người cho các vị trí cao trong công ty của bạn. #55. Liệu các doanh nhân có phải chấp nhận sự định giá của nhà kinh doanh vốn muốn đầu tư vào doanh nghiệp của họ hay không? Dù ñề nghị ñầu tiên là bao nhiêu chăng nữa, bạn hãy yêu cầu tăng thêm 25% bởi vì nhà kinh doanh vốn chờ ñợi bạn mặc cả. Trên thực tế, nếu bạn không mặc cả thì bạn sẽ làm nhà ñầu tư lo lắng khi cho rằng bạn không có khả năng ñàm phán. Nếu bạn thấy vẫn chưa ñủ lý do ñể mặc – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [46] cả thì xin nói thêm rằng tranh luận về việc tại sao bạn tin rằng công ty bạn ñáng giá cao hơn là một ñiều rất thú vị. Dù sao ñến cuối ngày, nếu việc ñánh giá là hợp lý thì hãy nhận số tiền và tiến hành công việc của mình. Bạn sẽ thấy rằng bạn có thể kiếm rẩt nhiều tiền hơn cả mong ñợi hoặc công ty của bạn sẽ phá sản. Trong cả hai trường hợp, sự ñịnh giá và việc sở hữu thêm vài phần trăm cũng không khác nhau nhiều lắm. Để ñịnh giá phỏng chừng công ty vào năm 2004, bạn có thể sử dụng cuốn Quy luật Định giá của Kawasaki (Law of Pre-Money Valuation) như sau: với mỗi kỹ sư làm việc cả ngày, cộng thêm 500.000$; với mỗi MBA làm việc cả ngày, trừ ñi 250.000$. Nếu cách tính này ñối với bạn là quá không khoa học, thì bạn có thể sử dụng dịch vụ như VentureOne hoặc VentureWire ñể có ñược thông tin về các các tính toán hiện nay. #56. Làm thế nào để giữ kín ý tưởng kinh doanh khi chỉ có vài nhà đầu tư chịu ký thoả thuận không tiết lộ (NDA - Non-Disclosure Agreement)? Bạn nói ñúng: Chỉ có vài nhà ñầu tư chịu ký thoả thuận. Tuy nhiên, tôi chưa bao giờ thấy trường hợp nào mà khi người kinh doanh nói ý tưởng của mình với nhà ñầu tư, nhà ñầu tư lại nói lộ ý tưởng ñó ra. Các nhà ñầu tư tìm kiếm những người có thể thực hiện các ý tưởng, chứ không chỉ ñơn giản là là ñem ý tưởng ñến. Việc có ñược các ý tưởng không khó. Việc thực hiện – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [47] ý tưởng và kiếm ñược tiền mới khó. Nói thật là, chỉ một số ít nhà ñầu tư có khả năng thực hiện các ý tưởng – ñó là lý do mà họ trở thành các nhà ñầu tư – nhưng tôi ñã ñi lạc ñề rồi. Sau ñây là một số ñiểm quan trọng khi sử dụng NDA : • Đừng bao giờ yêu cầu nhà ñầu tư phải ký kết một bản thoả thuận như vậy ñể có cuộc gặp mặt ñầu tiên hay ký kết ngay trong cuộc gặp ñầu tiên. Một nhà ñầu tư ký thoả thuận quá sớm như vậy sẽ không phải là nhà ñầu tư mà bạn mong muốn ñâu. • Nếu bạn yêu cầu ký một NDA ñơn thuần chỉ ñể bàn luận về ý tưởng của bạn, thì ñừng tốn thời gian vô ích vì bạn sẽ chẳng ñi ñến ñâu cả. Tôi cũng vừa ñược yêu cầu ký một NDA chỉ ñể nghe về ý tưởng bán sách trực tuyến! • Hãy phổ biến bản ñánh giá về doanh nghiệp của bạn một cách tự do và sử dụng PowerPoint ñể quảng cáo. Những tài liệu này thường khuyến khích ñược các nhà ñầu tư ñi bước tiếp theo. Họ sẽ không phát hiện ra ñược món nước sốt thần kỳ của bạn ñâu. • Hãy yêu cầu nhà ñầu tư ký NDA nếu họ quan tâm ñến kế hoạch kinh doanh của bạn và muốn tìm hiểu chi tiết về kế hoạch ñó. Nhà ñầu tư quan tâm thường yêu cầu hợp ñồng này khi ñã ñến giai ñoạn cần thiết. Điều này là phù hợp nhất với các công ty liên quan ñến các ngành khoa học cuộc sống và khoa học vật liệu. • Bạn hoàn toàn an toàn một khi ñã nhận ñược bằng sáng chế ñể bàn luận về món nước sốt thần kỳ của bạn dưới sự bảo vệ của một NDA – không nên tốn thời gian và tiền bạc ñể kiện việc xâm phạm bằng sáng chế. Điều quan trọng nhất vẫn là công cụ bảo vệ tốt nhất cho ý tưởng là thực hiện thật tốt ý tưởng ñó. – Nghệ thuật của sự khởi ñầu – Diển ñàn chuyên ñề con ñường khởi nghiệp. Guy Kawasaki [48] #57. Thứ tự cần tiếp cận với các loại nhà đầu tư: loại một, sau đó là loại hai, loại ba hay còn cách nào khác? Bạn lại ñang quá cả nghĩ ñấy. Hãy quảng bá kế hoạch của bạn cho bất cứ công ty nào có thể. Sau khi cố gắng huy ñộng tiền trong vòng chín tháng, bạn sẽ nhận ra rằng tất cả tiền ñều tiêu ñược. Thêm nữa, không dễ dàng nhận biết ñược nhà ñầu tư nào là loại một, loại hai, hay loại ba ñâu. #58. Khi nào thì tôi nên kết thúc việc tìm kiếm hay thương thuyết để có một hợp đồng tốt hơn và chấp nhận đề nghị được mời chào? Nên ngừng tìm kiếm và ñàm phán khi bạn không nhận ñược tiền tài trợ. Nếu hợp ñồng mà bạn ñược ñề nghị một nguồn tài trợ bằng 20% lượng tiền bạn muốn, hãy nhận nó. Hãy tập trung vào việc xây dựng doanh nghiệp của bạn, chứ ñừng tìm kiếm nguồn tài trợ tốt nhất. Trong dài hạn, chất lượng kinh doanh của bạn quyết ñịnh lượng tiền mà bạn kiếm ñược chứ không phải là số tiền bạn lấy ñược từ nhà ñầu tư nhiều năm trước. Liệu tôi có nên quan tâm ñến cái gì nhiều hơn: sự thay thế trong ñiều hành công ty, nhu cầu thật sự của doanh nghiệp của tôi hay lượng tiền mà nhà ñầu tư muốn ñầu tư? Sau ñây là thứ tự ưu tiên: những thứ doanh nghiệp