Ebook Bí mật Tam Quốc Diễn Nghĩa

ễ khoan thủng được chỗ nào là ào luôn vào mũi đó... Sau khi bình xong Tây Thục, Lưu Bị từng giao kèo với Lỗ Túc sẽ trả lại Kinh Châu cho Tôn Quyền, Lưu Bị không muốn trả, tất nhiên Quan Vũ cũng không đời nào chịu buông cái mảnh đất béo bở mà mình đang cai quản. Quan Vũ luôn “cà khịa” với Tôn Quyền, với Lỗ Túc là bởi nếu minh ước này được tuân thủ thì Quan Vũ mất chỗ. Về phía Tôn Quyền thì sau khi đã nhịn nhục gả em gái của mình cho Lưu Bị hơn em mình mấy chục tuổi, mong dùng gái trinh “hối lộ” Lưu Bị mà lấy lại được thêm mấy thước đất cho bõ công cất quân ra đánh nhau với Tào Tháo trong trận Xích Bích và khỏi mất mặt với đám quần thần. Không lấy lại được đất, Tôn Quyền cho bắt em gái về. Mất vợ, Lưu Bị cắt luôn tình giao hảo, minh ước liên minh Ngô Thục này coi như chỉ còn trên giấy. Như vậy khi phái Quan Vũ đánh Uyển Thành, Lưu Bị chắc chắn cũng đã lường trước việc khả năng Tôn Quyền trở mặt đánh úp Kinh Châu; thế tại sao Lưu Bị vẫn cho tiến hành chiến dịch phiêu lưu quân sự này? Phát động chiến dịch Uyển Thành, một mũi tên Lưu Bị bắn ra nhằm tới nhiều mục đích: Thử thời vận, nếu Tào Tháo đến thời mạt vận thì chơi luôn Tào Tháo; nếu Quan Vũ không làm nên công cán gì thì đây là bài học để dạy cho gã “hãnh tướng” này biết lễ độ; nếu Tôn Quyền thừa cơ bỏ trống Kinh Châu, xông sang “đánh trộm” thì Lưu Bị sẽ có cớ cử đại quân sang nói chuyện phải trái với Tôn Quyền. Quân của Lưu Bị bây giờ đang rỗi, đang sung, đang “ngứa ngáy” chân tay. Nếu không đánh được Nguỵ thì nhất quyết Thục phải quay sang tìm cớ “chơi” Ngô. Chín quận tám mươi mốt châu Giang Nam cũng đáng để Lưu Bị cử binh sang thăm hỏi lắm. Theo chúng tôi đó chính là tính toán, là “tim đen” của Lưu Bị. Về phương diện này những “chí lớn” như Lưu Bị và Gia Cát Lượng ắt đã gặp nhau khi quyết định chiến dịch phiêu lưu quân sự đánh Uyển Thành. Như vâỵ Quan Vũ là một con tốt được Lưu Bị và Gia Cát Lượng ném qua hà, một thứ “ tiền đạo cắm” của Lưu Bị xua qua để thử phản ứng, thử thời vận và còn để nhử mồi đao binh... Một vấn đề khi con tốt này gặp nguy nhưng sao cả Lưu Bị lẫn Gia Cát Lượng đều tịnh không có một hành động ứng cứu tượng trưng nào? Gia Cát Lượng ngoảnh mặt đi thì đã rõ, vậy còn “tình nghĩa vườn đào” đối với Lưu Bị chẳng lẽ đã quên? Theo chúng tôi, Lưu Bị chủ trương “thanh lý” con tốt Quan Vũ bởi lợi ích thì ít mà đãi ngộ thì không chừng nào cho vừa. Lưu Bị thí tốt Quan Vũ để có cớ phát động một chiến dịch quân sự lớn nói chuyện phải trái với Đông Ngô. Như vậy “dự án” này sẽ là tiền đề cho một “dự án” khác lớn hơn. Mặt khác nếu Lưu Bị có cử binh đi cứu Quan Vũ thì khi cứu được về Lưu Bị cũng phải chặt đầu Quan Vũ. Bởi lúc này là quan hệ vua tôi chứ không lơ mơ anh anh tôi như trước đây: quân thua chém tướng. Vào triều thì phải đi theo bước của cung phi, một kẻ đầu nóng, tim nóng, ngông ngạo như Quan Vũ thì khó lòng bảo toàn được thủ cấp. Nếu Lưu Bị cứ tiếp tục giữ quan hệ xuề xoà, huynh huynh đệ đệ với một ông mãnh như Quan Vũ thì làm sao sai phái các tướng khác dốc lòng dốc sức. Khi xưa sau trận Hoa Dung, Quan Vũ tha cho Tào Tháo, nếu là tướng khác thì khó lòng giữ được mạng sống; Lưu Bị cho qua bởi nếu chém Quan Vũ sẽ làm tổn thương đến cái gọi là tình nghĩa anh em trong nội bộ quân mình, là chiêu thức mà Lưu Bị đang cần giương cao để chiêu binh, mãi mã, thu phục nhân tài. Vào thời điểm đó, Lưu Bị đang trong thế thắng và đang cần người do đó chém tướng là điều khó lòng làm công tác tư tưởng với ba quân. Sau trận Uyển Thành, để Tôn Quyền “thịt” Quan Vũ, về chính trị thuận cho Lưu Bị và “được giá” về quân sự vì có cớ cử binh phạt Ngô. Tào Tháo và Tôn Quyền kẻ sớm người muộn cuối cùng đều đã nhận ra độc chiêu này của Lưu Bị. Do đọc, tính ra nước cờ hiểm này, hiểu rõ tim đen, hiểu rõ thế, lực lẫn cuồng vọng của Lưu Bị nên để đối phó với 3 vạn quân của Quan Vũ, Tào Tháo đã cử năm cánh quân đi cứu viện cộng thêm 10 vạn quân đi sau tiếp ứng, vừa để diễu võ dương oai, vừa nhằm đập tan từ trong trứng cuồng vọng nhòm ngó lãnh thổ của Lưu Bị. Kết cục Quan Vũ đã bị quân Tào đánh cho tơi tả. Do hiểu được cuồng vọng của Lưu Bị và mối quan hệ giữa Lưu Bị và Quan Vũ nên Tào Tháo đã không cho quân truy tới cùng mà nhường chiến công truy sát Quan Vũ, anh hùng nổi tiếng một thời cho Lã Mông, Phan Chương. Đám Trương Chiêu của Tôn Quyền cuối cùng cũng hiểu rõ nước cờ “ thí tốt” của Lưu Bị nên mới khuyên mang thủ cấp Quan Vũ nộp Tào Tháo. Tháo biết tỏng âm mưu này nên đã cho làm đám tang cho Quan Vũ còn hậu hơn, đình đám hơn những tướng lĩnh của mình khi chết trận... Tóm lại cử Quan Vũ xuất binh đánh Uyển Thành là một “dự án cấp nhà nước” đã được Lưu Bị “lập trình phê duyệt” sẵn; Tào Tháo là “nhà doanh nghiệp” lớn nên đã xúc tác, “đầu tư cổ phiếu” cho “ dự án” này sớm được triển khai... Mối quan hệ “kết nghĩa vườn đào thề cùng sống chết” của 3 anh em Lưu, Quan, Trương được người Trung Quốc nhắc tới nhiều suốt gần 2000 năm qua như một thứ khuôn mẫu về tình nghĩa thuỷ chung, sống chết có nhau của Lưu Bị. - Ảnh: Internet những con người cùng chí hướng. Qua những gì diễn ra trong mối quan hệ giữa Lưu Bị và Quan Vũ, theo chúng tôi thứ tình nghĩa “anh anh, em em” này chỉ tinh khiết ở chốn vườn đào, hoặc khi họ còn chung với nhau mái lếu tranh, đang cùng nhau trên đường thiên lý đỏ lửa gian truân. Mỗi khi kẻ đã là vua và người đã thành tôi thì xin chớ có mơ hồ, ai an phận nấy; ai không biết yên chỗ của mình, lộn xộn vượt qua giới hạn thì chỉ có thể nói chuyện với nhau bằng mạng sống... Qua thân phận của Quan Vũ, người em kết nghĩa của Lưu Bị, hậu thế thấy được cái ngọn cờ giả nhân giả nghĩa mà Lưu Bị giương lên đó không chỉ đã che mắt, mê dụ được khối người đương thời mà còn làm cho biết bao bậc thức giả Trung Hoa gần 2000 năm nay vẫn còn xúm vào xây đền, đúc tượng... Qua vở “kinh” kịch Quan Vũ bị giết ở Uyển Thành, hậu thế nếu nghiên cứu kỹ sẽ có điều kiện hiểu sâu thêm các “đại gia” thời Tam Quốc đã kết nghĩa đồng minh, đã chơi với nhau và đánh lộn nhau như thế nào... “Mỹ nhân kế” hay trai anh hùng gặp gái thuyền quyên?! Hôn nhân giữa Lưu Bị và Tôn phu nhân là một cuộc hôn nhân có thật. Đối chiếu với chính sử, Lưu Huyền Đức kết hôn với Tôn phu nhân đúng lúc ông đã ngoài năm mươi tuổi. Tôn phu nhân, em gái Tôn Quyền là một cô gái mới lớn xấp xỉ tuổi đôi mươi và chưa cùng ai. Vậy đây là một cuộc hôn nhân chính trị, nhằm củng cố và thắt chặt liên minh Ngô-Thục, một cuộc đổi chác có đi có lại? Phải chăng đây là chuyện lỡ làng xuất phát từ âm mưu dùng “mỹ nhân kế” không thành, không còn cách nào thoái thác, há miệng mắc quai đối với một gia đình gia thế đứng đầu nước Ngô nhỡ “dọn cơm trước kẻng"? Hay cuộc hôn nhân này thật sự là một cuộc tao ngộ giữa trai anh hùng gái thuyền quyên trong thời buổi loạn lạc vẫn thường được mô tả trong nhiều thiên diễm tình? Để làm sáng tỏ điều này chúng ta hay cùng lần giở một vài trang tư liệu ít ỏi mà La Quán Trung cung cấp qua đôi dòng "Tam Quốc diễn nghĩa" để cùng chú giải, suy đoán... Xuất phát điểm của cuộc hôn nhân này là âm mưu của Chu Du khi nghe tin Lưu Bị thất ngẫu (goá vợ). Cam phu nhân vợ cả Lưu Bị chết trong trận Đương Dương - Trường Bản, Mi phu nhân vừa mới qua đời; Chu Du muốn mượn cớ “mối lái” cho Lưu Huyền Đức kết duyên với em gái Ngô hầu Tôn Quyền là Tôn phu nhân để mời Lưu Bị hạ cố sang Đông Ngô cùng kết duyên Tần - Tấn. Thực chất Chu Du muốn dụng kế: nhân cơ hội bắt giữ Lưu Bị, buộc ông hoàn trả Kinh Châu cho Đông Ngô... Âm mưu này của Chu Du đã không lọt qua mắt Gia Cát Lượng. Trong "Tam Quốc diễn nghĩa", khi mô tả đoạn Lữ Phạm gặp Lưu Bị để trình bày việc riêng hệ trọng này, Gia Cát Lượng không tham gia mà nấp sau bình phong để nghe trộm; nghe xong Gia Cát Lượng đã gieo quẻ thấy được quẻ đại cát nên ông đã khuyên Lưu Bị nên mượn kế Chu Du để mưu đạt lợi ích cho mình.Theo chúng tôi, đó chỉ là một cách thêu dệt để huyền thoại hoá con người Gia Cát Lượng. Sở dĩ Gia Cát Lượng thuyết phục Lưu Bị vui vẻ chấp nhận lời mối lái này mặc dù biết đây là âm mưu của Chu Du, bởi các tính toán tỉnh táo sau đây: 1. Lưu Bị vào Ngô là việc nguy hiểm nhưng trước đó trong thời gian cùng cộng tác với Chu Du trong trận Xích Bích, từng sống tại đây một thời gian dài, có điều kiện tiếp xúc, giao lưu với nhiều bậc anh tuấn Đông Ngô, Gia Cát Lượng đã biết rõ nội tình Giang Đông. Ông biết rõ Tôn Quyền là một chủ tướng có khả năng tập hợp và sai khiến các dũng tướng, một chủ tướng quyết đáp chuyện quân cơ nhưng lại không bao giờ làm trái ý mẹ vì chữ Hiếu. Đây là một đặc điểm của Tôn Quyền mà Gia Cát Lượng đã “bắt thóp” được nên đã biết tận dụng và tìm cách khai thác triệt để nhằm hoá giải độc kế của Chu Du nhằm phục vụ cho mưu cơ chính trị của mình. 2. Vào thời điểm đó, sau nửa đời người Lưu Bị mới có được mảnh đất cắm dùi đó là 9 quận Kinh Tương, trong khi đó Tào Tháo thống lĩnh cả Trung Nguyên binh mạnh lương nhiều nhân tài nhiều như nước vẫn đang gầm ghè sau trận Xích Bích. Ngô được tiếng là đánh bại quân Tào dựa vào cái thể hiểm trở của sông Trường Giang, sau nhiều lần xuất binh đánh Ngụy nhưng vẫn không lân nào chiến thắng. Chu Du còn bị trúng tên của Tào Nhân rồi ốm chết; Tôn Quyền thì suýt chết với tay Trương Liêu. Qua đó cho thấy Ngô và Thục đều yếu hơn Ngụy, chỉ có thể phòng ngự chứ chưa thể chủ động tấn công tranh hùng sòng phẳng với Tào Tháo. Từ xuất phát điểm này, Gia Cát Lượng chủ trương phải hoà hiếu với Ngô để cự Tào là sách lược mà ông từng vạch ra trước khi ra khỏi lều tranh. Do Gia Cát Lượng có thời sống tại Đông Ngô, ông biết rõ nội tình của Ngô. Bên cạnh phái “diều hâu” chủ trương dùng quân đội đánh, giành lại Kinh Tương thì cũng có phái chủ trương “ôn hoà” trong đó Lỗ Túc là đại biểu. Trong "Tam Quốc diễn nghĩa", La Quán Trung tỏ ra vụng về khi tác giả đã tả Lỗ Túc như một người nhẹ dạ, cả tin luôn bị Gia Cát Lượng xỏ mũi và bị Quan Vân Trường làm nhục. Theo chúng tôi không hẳn đúng như La Quán Trung mô tả. Lỗ Túc không thể là một nhà chính trị tầm thường mà lại được Tôn Quyền trọng dụng. Tôn Quyền không là kẻ ú ớ trong chuyện dùng người. Hiện nay lăng mộ Đại phu Lỗ Túc vẫn còn bên bờ hồ Động Đình, chứng tỏ lúc còn sống ông là người có thế lực. Theo chúng tôi, phái chủ hoà trong nội bộ Đông Ngô không phải là phe thiểu số, chủ trương hoà Thục để tập trung đối phó với Tào Tháo là một cái nhìn sáng, biết hy sinh, nhịn cái lợi nhỏ trước mắt để giữ cho được sự cân bằng đại cục. Do Gia Cát Lượng biết bên Ngô còn nhiều người ủng hộ quan điểm liên minh với Lưu Bị để cự Tào Tháo nên ông mới đánh nước cờ mạo hiểm, mạnh dạn đánh nước cờ “xuất tướng”. Chắc chắn Gia Cát Lượng nắm được Kiều Quốc lão, bố vợ Tôn Sách, một người có ảnh hưởng lớn tới Tôn Quyền, tới các đường lối đối nội đối ngoại của Đông Ngô, hiểu rõ thời thế, lại là người theo chủ kiến hoà Thục cự Tào nên Gia Cát Lượng mới chấp nhận chơi ván cờ này với Chu Du. Khi Lưu Bị sang Đông Ngô, việc đầu tiên của Gia Cát Lượng là cho tuỳ tùng mang quà đến Kiều Quốc lão đánh tiếng là uý lạo nhưng thực chất là để thông tin và phao tin việc Lưu Bị sang để cầu việc kết duyên với em gái Ngô hầu. Gia Cát Lượng đã đi một nước cờ sắc bén... 3. Sau nhiều năm sống cạnh Lưu Bị, Gia Cát Lượng hiểu ông không chỉ là một bậc kỳ tài lại có uy danh, phong thái đường bệ mà còn là một đấng mày râu sáng giá. Mặc dù biết Lưu Bị đã cao tuổi nhưng ông vẫn tin Lưu Bị còn có đủ khả năng làm xiêu lòng Tôn phu nhân. Gia Cát Lượng dám tin vào tính toán và cảm quan của mình nên mới mạo hiểm “xuất tướng”, đây là một nước cờ “một mũi tên nhằm đạt hai đích”: vừa cưới được cho chủ tướng một cô vợ con nhà gia thế mà còn củng cố được ý đồ chiến lược của mình: liên kết bền chặt với Đông Ngô. Kết cục không ngoài dự tính của Gia Cát Lượng, Lưu Bị đã lấy được Tôn Phu nhân, cuộc hôn nhân này đã vượt xa tính toán đầu cơ của Chu Du: từ mưu kế nhằm mưu cầu những lợi ích chính trị biến thành cuộc tao ngộ giữa trai anh hùng với gái thuyền quyên. Tôn phu nhân đã đứng hẳn về phía Lưu Bị, xuất giá tòng phu lên đường về Kinh Châu chứng tỏ Lưu Bị đã thật sự chinh phục được trái tim của Tôn phu nhân. Tôn phu nhân không hẳn là người phụ nữ chỉ biết nghe theo tiếng gọi của trái tim mà cũng là người bị giằng co giữa chữ Tình và chữ Hiếu. Việc Tôn phu nhân sau này rời bỏ Kinh Châu quay về Đông Ngô bí mật đem theo A Đẩu chứng tỏ Tôn phu nhân cũng thấy trách nhiệm và vai trò của mình với sự nghiệp của anh trai. Rõ ràng Tôn phu nhân đã hiểu được các đường đi nước bước của ván cờ chính trị này và bị cuốn vào cuộc chơi một cách tự giác, tự nguyện... Tôn phu nhân - Ảnh: dienanh.net Một câu hỏi đặt ra liệu Tôn phu nhân là người chấp nhận mình là một con cờ trong ván cờ do Chu Du - Gia Cát Lượng bày ra hay từ chỗ bị động đến chỗ Tôn phu nhân chủ động can dự vào cuộc cờ này. Sử liệu tuy ít ỏi , nhưng những gì được ghi lại trong "Tam Quốc diễn nghĩa" cho thấy rõ ràng chuyện tình éo le giữa Lưu Bị và Tôn phu nhân là điều có thật... Kết thúc số phận của cuộc tình này, La Quán Trung ghi lại trong hồi thứ 84 của "Tam Quốc diễn nghĩa": Nghe tin quân Thục thua trận, tiên chủ chết trong đám loạn quân, Tôn phu nhân bèn sai đẩy xe ra phía tây khóc lóc rồi đâm đầu xuống sông tự tử. Chỗ Tôn phu nhân tuẫn tiết người đời sau lập miếu thờ gọi là đền Khiêu Cơ. Đời sau có thơ than: Tiên chủ thua quân tới Bạch Thành Phu nhân nghe nạn vội quyên sinh Bến sông nay vẫn còn bia tạc Chói lọi nghìn thu tiếng gái trinh! Chi tiết này chứng tỏ sự éo le của cuộc tình này là xác thực. Nó còn chứng tỏ Lưu Bị không chỉ là một chính khách lão luyện trên sa trường mà còn là một gã đàn ông “hoành tráng” trong tình trường. Hậu thế không thể không “ngả mũ” trước cuộc hôn nhân có máu của con tim hoà vào trong đó giữa một gã đàn ông đã ngoài năm mươi, “phẩm chất” chính trị và tư cách đàn ông còn có nhiều điểm đáng ngờ thế mà vẫn làm xiêu lòng một cô gái trẻ đôi mươi tự nguyện gắn bó, tự nguyện xin chết theo mình theo đúng nghĩa đen của từ này. Phải gắn bó, phải gieo được vào lòng Tôn phu nhân những tình cảm sâu nặng như thế nào mới xô đẩy được nàng nhảy xuống sông. Chi tiết này cho thấy: Phụ nữ xưa nay họ vẫn là phụ nữ, họ chung tình hơn cánh đàn ông mỗi khi trái tim họ được thu phục. Họ cũng bị giằng xé bởi khối óc và con tim, giữa chữ tình và chữ hiếu, giữa trách nhiệm và sự thôi thúc của bản năng con người nhưng họ vẫn đáng tin hơn, trong sáng hơn, đáng yêu hơn cánh đàn ông chúng ta... Có cả Ngoạ Long lẫn Phượng Sồ, Lưu Bị tài mỏng không đoạt được thiên hạ Gia Cát Lượng và Bàng Thống đều là những mưu sĩ đình đám số một trong Tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, một người được coi là rồng, một được xưng là phượng. Ẩn sĩ Tư Mã Huy từng nói một cách khoa trương rằng: “Ngọa long, phượng sồ, được một trong hai người ấy thì có thể an được thiên hạ vậy”. Thế nhưng Lưu Bị có trong tay cùng lúc một rồng một phượng, vì sao vẫn không thể bình thiên hạ, phục hưng cơ đồ nhà Hán, thống nhất Trung Hoa mà lại ngậm ngùi trao thiên hạ vào tay kẻ khać? Không thể phủ nhận rằng, những mưu sĩ có một vai trò cực kỳ quan troṇg đối với việc điṇh hươńg chiến lược, thâṃ chí quyết định cả sự tôǹ vong cho các tập đoaǹ quân phiệt thời kỳ Tam Quốc. Một cách tự nhiên, họ cũng hình thành nên một tập đoaǹ những người đồng môn, những người mưu sĩ giôńg như anh em kết nghĩa của Lưu Bị, anh em, họ haǹg Taò Tháo, hay cha con họ Tôn, gia tộc Tư Mã. Chỉ khác với tập đoaǹ khác là sự hợp tác giữa họ tản mác, tiêm̀ ân̉ và chỉ haṇ chế ở việc thúc đẩy tư tươn̉g chính trị thời kỳ này từ Tân Phaṕ gia đêń Tân Nho gia và cuối cùng đêń chỗ Nho Pháp kết hợp. Hươńg tới mục tiêu đó, nhưñg mưu sĩ này cuñg hình thành một thế lực riêng, với vô vàn những mối quan hệ vô hình nhưng lại đońg vai trò quyết điṇh trong việc phân điṇh chia thiên hạ thời Tam Quốc. Lam̀ rõ mối quan hệ naỳ, chuńg ta sẽ hiểu vì sao, Lưu Bị được tiếng là có một rôǹg môṭ phươṇg trong tay vẫn phải chiụ thất bại cay đăńg. 1. Bốn đại quân sư và hai loaị mưu sĩ Bàng Thống Trong Tam Quốc diễn nghĩa có bốn mưu sĩ nổi tiếng, tài năng nhưng họ lại không hề giống nhau chút nào đó la:̀ Trình Dục, Từ Thứ, Gia Cát Lượng, Bàng Thống. Sự khác biệt ở họ chủ yếu thể hiện ở mấy điểm: Thứ nhât́ là thời gian. Bậc cao nhân thường nhìn xa, có thể thâm trầm ẩn mình, xuất đạo khi rất muộn. Trong Tam Quốc diễn nghĩa, trong bốn người vừa kể trên thì thứ tự xuất đạo là Dục, Thứ, Lượng, Thống. Thứ hai là người tài năng có năng lực khôńg chế rất lớn, quản lý phạm vi rất rộng. Vì thế mới có cách nói “tài mười dăṃ”, “tài trăm dặm” và “tài ngàn dặm”. Chiến công đầu tiên khi xuất đạo của bốn mưu sĩ này cũng gia tăng theo phạm vi không gian như vậy: Trình Dục lấy huyện Đông A, Từ Thứ lấy Phàn Thành, Gia Cát Lượng lấy Kinh Châu, Bàng Thống lấy Tứ Xuyên. Nhưng chuńg ta rât́ dễ nhâṇ thấy răǹg thành tựu cuối đời của Gia Cát, Trình Dục vượt xa hẳn so với Từ Thứ, Bàng Thống, điều này là do đâu? Nguyên là giữa bốn người họ còn có một phương diện khác biệt nữa đó là sự khác biệt về âm – dương. Trong bốn người vừa kể trên thì Thống và Thứ giỏi “dương mưu” còn Lượng và Dục thì giỏi về “âm mưu”. Trong đó, Lượng cao hơn Dục một bậc. Chuyên về dương mưu là kẻ trung thuận, ngược lại những người giỏi âm mưu thường là những kẻ phản loạn. Khổng Minh thuộc về loại đó. Ở đây cần phải nói rõ rằng, “thoán nghịch” (làm phản) đối với kẻ thống trị thì gọi là mãnh thú, hồng thủy nhưng đối với “dân tộc” mà nói thì đó lại là sự thay đổi âm dương không thể thiếu được, tức là sự thay đổi các triều đại. Chỉ phân biệt hợp lý hay bất hợp lý. Vả lại, việc dùng binh thì không ngại gian trá. Tôn Tử đã nói rằng những “dương mưu” của mình thực ra cũng chỉ là quỷ kế, bởi vì âm dương cũng giống như trung hay nghịch, bản thân khó mà phân định rạch ròi được, quan trọng vẫn là nắm bắt cân đối, vận dụng hài hòa hợp lý. Chính xác mà nói thì âm mưu thuộc vào phạm trù tấn công tâm lý. Trong xã hội phong kiến trọng dương khinh âm, nên âm mưu là thứ không thể học được từ thầy giáo hay sách vở, chỉ có thể tự mình tìm hiểu, tự mình nghiên cứu và phát hiện mà thôi. Người duǹg âm mưu có thể một ngày giành được thắng lợi phi thường, thay đổi vận mệnh của bản thân. Trình Dục, Gia Cát Lượng chính nhờ mưu lược toàn diện mới có thể đứng đầu “bảng xếp hạng” các đaị mưu sĩ trong thế giới Tam Quốc. 2. Nhìn rõ Lưu Bị, Bàng Thống lấy caí chết để nhường Khổng Minh Đối với Gia Cát Lượng, người viết trong bài Phá giải kết cấu “Tam Quốc ngũ phương” trong Tam Quốc diễn nghĩa đã nói rất rõ việc Gia Cát Lượng ngay từ lúc xuống núi đã có ý làm phản Lưu Bị, tranh đoạt thiên hạ, đó cũng chính là cái ẩn ý của nụ cười Khổng Minh trong đoạn văn: “Mọi người hỏi chí của Khổng Minh ra sao? Khổng Minh chỉ cười mà không đáp”. Do vậy ở đây sẽ không nói đến việc Khổng Minh theo Lưu Bị mà có ý phan̉, muôń tranh đoạt thiên hạ nữa mà chỉ baǹ tới việc Baǹg Thôńg, vị quân sư tài năng số một trong Tam Quốc cuñg có tâm phản lại Lưu Bị. Thực tế thì ban đầu Bàng Thống hoàn toàn trung thành với Lưu Bi.̣ Đầu tiên ông sang cư ngụ ở Đông Ngô chính là để tranh tài cùng với Gia Cát Lượng phía Thục và Từ Thứ phía Ngụy, quyết thắng Xích Bích. Đó là đường vòng để ông đến với Lưu Bị. Vì thế cuộc đại chiến Xích Bích kết thúc, Bàng Thống trực tiếp đến gia nhập quân của Lưu Bị. Để không làm khó cho Lưu Bị, Bàng Thống tình nguyện làm từ chức quan thấp nhất, nhất định không chịu đưa bức thư của Lỗ Túc và Khổng Minh giới thiệu mình với Lưu Bị. Quả nhiên, ông đã chứng tỏ chân tài thực học của mình cho Lưu Bị thấy và Khổng Minh đã không thể không thừa nhận Bàng Thống tài cao hơn mình “mười lần”. Gia Cát Lượng có thể giúp Lưu Bị lấy Kinh Châu, nhưng đối diện với “đất hiểm dân mạnh” ở Tứ Xuyên lại “vô kế khả thi”. Ông ta không biết làm thế nào để thuyết phục kẻ luôn miệng nói điều nhân nghĩa như Lưu Bị cướp đất của Lưu Chương, cũng không dám tổ chức thêm một trận Xích Bích để lấy vùng Tứ Xuyên. Vì thế, ông ta mới mượn việc phúng viếng Chu Du để đến Đông Ngô mời Bàng Thống. Sau đó, Gia Cát Lượng giữ Kinh Châu, Bàng Thống tấn công Tứ Xuyên, hai người trở thành hai cánh tay quan trọng của Lưu Bị. Thực ra trong việc này, Khổng Minh còn có một dụng ý nữa là che đậy chí lớn của mình, giữ gìn hình tượng một kẻ ngu trung từ trước đến nay trong nguyên tắc gìn giữ nghiêm ngặt về sơ thân của gia tộc họ Lưu. Nhưng điều này taṃ thời không bàn đêń ở đây. Về thực lực, rõ ràng Bàng Thống tài không kém gì Khổng Minh. Thôńg ý thức được rằng Lưu Bị giữ Kinh Châu , luôn giả nhân giả nghĩa nghĩ đến tương lai của Lưu Chương nhưng đến lúc này Lưu Bị chỉ còn cách bức Lưu Chương “thoái vị”. Về mặt lý luận, Bàng Thống chỉ dùng bốn chữ “nghịch (thì) lấy, thuận (thì) giữ” mà thuyết phục được kẻ cố chấp như Lưu Bị một cách nhẹ nhàng. Về mưu lược, ông ta chỉ dùng Hoàng Trung, Ngụy Diên vốn chỉ là dạng “mạt tướng” mà Khổng Minh không muốn dùng đến để hiện thực hóa mưu đồ đột phá Tứ Xuyên. Bàng Thống Nhưng khi việc lấy Tứ Xuyên đã trở thành điều tất yếu, đại công đã sắp sửa thành thì sự tình lại có biến chuyển. Khổng Minh gửi đến Bàng Thống một bức thư đe dọa. Và chính bức thư này đã làm thay đổi toàn bộ tình hình cuñg thay đổi luôn tâm lý trung thaǹh tuyệt đối của Baǹg Thống đối với Lưu Bị. Hành động này của Khôn̉g Minh so với việc Trình Dục lừa Từ Thứ cũng không khác là bao nhiêu. Trình Dục lợi dục sự hiếu thuận của Từ Thứ, đầu tiên uy hiếp mẹ Từ Thứ bắt bà viết thư đòi gặp Từ Thứ. Gia Cát Lượng thì lợi dụng lòng trung của Bàng Thống đối với Lưu Bị và sự ưu ái cuả Lưu Bị đối với Bàng Thống, đầu tiên kích động Lưu Bị, sau đó mới đe doạ Bàng Thôńg. Cả Trình Dục và Khổng Minh đều có cách hành động tương tự nhau, cùng tác động vào một người ơ ̉giữa, buôc̣ họ phải cam chịu thất bại. Sự tiǹh diễn ra như sau: Baǹh Viêṭ mật baó với Lưu Bị rằng phía quân địch có người muôń nhâń chim̀ quân của Ngụy Diên và Hoaǹg Trung ở doǹg Bồi Giang. Còn nói: “Sao Canh tại phía Tây, sao Thái Bạch sắp đêń gần đó, chắc chắn sẽ có việc chẳng lành xảy đến, tốt hơn là nên cẩn trọng”. Tin tức tình báo này không chỉ cứu được haǹg vạn tính mạng cuả quân Lưu Bị mà còn ngăn chăṇ âm mưu cuả Linh Bao, hoá hung thaǹh cát. Thực tế thì ai là người taọ ra sự nguy hiểm cho những người ở tiền tuyến? Đó chính là Lưu Bị. Tươńg cuả đât́ Xuyên Linh Bao trước đó vốn đã bị Ngụy Diên bắt nhưng Lưu bị lại muôń thả hắn. Ngụy Diên nói: “Người này không thể thả về. Nếu để hắn thoát thân, sẽ không thể bắt về nữa”. Nhưng Huyêǹ Đức noí: “Ta lấy nhân nghĩa đãi người, người sẽ không phụ ta”. Nơi trâṇ điạ anh chết thì tôi sôńg, tại thời điểm khó khăn, ưu thế vẫn chưa được xác lập rõ ràng mà vẫn baỏ thủ giữ giọng điêụ nhân nghĩa không biết kết hợp tình hình thực tê,́ Lưu Bị quả cuñg có chỗ thâṭ đańg chê cười. Đã chắc nhân nghĩa đổi được nhân nghĩa hay rôt́ cuộc chỉ chuốc lấy sự phản bội, thoán nghịch? Nếu là nhân nghĩa đôỉ được nhân nghĩa, thì Taò Thaó đã cho Lưu Bị một tấc đất nào chưa? Có thể thấy Lưu Bị từ sự nhu nhược cuả chữ Nhân Nho giaó mà trở thành kẻ ngu muội, ham̀ hồ, bêṇh di truyền của họ Lưu đã lại phát tác. Ngay khi hoá giải được tiǹh thế nguy hiêm̉, Gia Cat́ Lượng đã phái Mã Lương đưa thư đêń noí: “Lượng đêm tińh số Thái Ât́, năm nay không tôt́. Sao Canh ở phía Tây, cuñg xem caǹ tượng thấy sao Thaí Bạch tiêń gâǹ nơi đo.́ Chủ tươńg laǹh ít dữ nhiều. Mọi điều nên cân̉ trọng”. Cùng một loại hiǹh thế cuả các sao nhưng Gia Cát Lượng lại đề xuât́ cách giải thích khác. Bàng Thôńg cũng cười khẩy vào “thiện ý” của Gia Cát Lươṇg, lại đề xuất cách giải thích thứ ba: “Thôńg cuñg tính sao Thái Ât́, đã biết sao Canh taị phía Tây, ưńg với việc chủ công lấy Tây Xuyên, chứ không phải là việc dữ. Thôńg cuñg bói thiên văn, thấy sao Thaí Bạch chiếu ở Lạc Thaǹh, trước đã cheḿ Linh Bao, ứng với điêm̀ xấu cuả Tây Xuyên. Chủ công không nên nghi ngờ, nên mong chońg tiêń binh”. Thực là mỗi người một cách mà chăn̉g ai chịu ai. Ý kiến cuả môṭ rồng, môṭ phượng lam̀ cho Lưu Bị hêt́ sức hồ nghi. Một mặt Lưu Bị rất sủng ái một mưu thâǹ tài cao như Baǹg Thôńg, một mặt lại mười phâǹ tin tưởng Gia Cát Lượng liệu việc như thần. Để đam̉ baỏ không có sai sót gì, Lưu Bị quyết định lui quân về giữ Kinh Châu. Ngày thứ hai, Lưu Bị coǹ duǹg giấc môṇg cuả mình để khuyên giải Baǹg Thôńg. Bị nói: “Ta đêm m