Giải pháp nhằm tăng cường công tác giám sát các hoạt động trên thị trường chứng khoán, kinh nghiệm trên thế giới

, khuyến khớch, phỏt huy kịp thời cỏc hành vi tốt đảm bảo giữ vững mục tiờu hoạt động của thị trường Nội dung của hoạt động giỏm sỏt Giỏm sỏt sở giao dịch Cơ quan quản lý nhà nước giỏm sỏt hoạt động của cỏc sở giao dịch thụng qua việc đọc, kiểm tra và phõn tớch sổ sỏch của sở giao dịch, xem xột tỡnh hỡnh tài chớnh và hướng phỏt triển sở giao dịch. Việc giỏm sỏt hoạt động của cỏc sở giao dịch của cơ quan chủ quản thường được phõn chia thành cỏc vụ chức năng như: giỏm sỏt phỏt hành, giỏm sỏt niờm yết, giỏm sỏt giao dịch… nhằm thực hiện hai nhiệm vụ: theo dừi chứng khoỏn và giỏm sỏt thị trường . Việc theo dừi chứng khoỏn nhằm mục đớch sau: Một là, theo dừi liờn tục giỏ chứng khoỏn và khối lượng giao dịch ở cỏc thời điểm khỏc nhau, phõn tớch mức độ tăng giảm để phỏt hiện ra cỏc giao dịch khụng bỡnh thường. Hai là, thu nhập và điều tra những tinh đồn về cỏc cụng ty niờm yết và cỏc thụng tin khỏc cú ảnh hưởng đến giỏ cả thị trường. Ba là, theo dừi việc thay đổi quyền sở hữu của cỏc cổ đụng chớnh ở cỏc cụng ty niờm yết ,tỡnh trạng sở hữu của nhà đầu tư quốc tế. Giỏm sỏt thị trường chứng khoỏn nhằm mục đớch : Một là, phỏt hiện cỏc giao dịch nội giỏn , thao tỳng thi trường hoặc thao tỳng giỏ cả ,cỏc hành vi gian lận trờn thị trường . Hai là, Thi hành kỷ luật đối với cỏc giao dịch gian lận , bất hợp phỏp trờn thị trường . Ba là, bỏo cỏo với cơ quan quản lý nhà nước những bất ổn của thị trường nhằm cú sự điều chỉnh hợp lý. Giỏm sỏt thành viờn SGDCK Được thực hiện trờn cơ sở kiểm tra định kỳ và kiểm tra đột xuất nhằm phỏt hiện ra những sai lệch để sửa chữa, uốn nắn kịp thời. Giỏm sỏt thành viờn của SGDCK bao gồm: giỏm sỏt tổ chức niờm yết, giỏm sỏt cụng ty mụi giới chứng khoỏn, giỏm sỏt cụng ty kinh doanh chứng khoỏn. + Giỏm sỏt tổ chức niờm yết: Việc giỏm sỏt tổ chức niờm yết gồm ba nội dung chớnh là: việc lập hồ sơ của cỏc tổ chức niờm yết để theo dừi; giỏm sỏt việc tuõn thủ, duy trỡ cỏc tiờu chuẩn niờm yết; giỏm sỏt hoạt động cụng bố thụng tin. + Giỏm sỏt cụng ty mụi giới, kinh doanh chứng khoỏn và cụng ty quản lý quỹ: Việc giỏm sỏt này nhằm mục đớch bảo vệ cỏc nhà đầu tư và tạo lập sự cụng bằng cho thi trường. Với nghiệp vụ kinh doanh, SGDCK thực hiện việc giỏm sỏt cỏc cụng ty chứng khoỏn theo cỏc nội dung sau : Cung cấp thụng tin giao dịch kịp thời ,chớnh xỏc . Phương thức nhận lệnh của khỏch hàng phải hợp phỏp. Cỏc nhõn viờn của cụng ty khụng được lợi dụng danh nghĩa cụng ty để thực hiện cỏc giao dịch của riờng mỡnh. Đối với cỏc cụng ty quản lý quỹ, SDGDCK tiến hành giỏm sỏt về cơ cấu tổ chức, phương thức hỡnh thành quỹ, tỡnh hỡnh tài chớnh và cỏc hoạt động trờn thị trường. Việc giỏm sỏt của SGDCK cũng được thực hiện với hai nội dung chớnh: Lập hồ sơ giỏm sỏt cụng ty quản lý quỹ gồm : Giỏm sỏt việc tuõn thủ cỏc quy định hoạt động của SGDCK của phỏp luật, đặc biệt phải đảm bảo cỏc chỉ tiờu tài chớnh như : vốn tự cú, quỹ dự phũng , tỷ lệ nợ trờn tổng tài sản… Với nghiệp vụ mụi giới, phỏp luật luụn yờu cầu cỏc cụng ty phải cú trỏch nhiệm thực hiện giao dịch một cỏch cụng bằng, đỳng luật. Cụ thể phải thực hiện lệnh đỳng thời hạn, định mức giỏ phự hợp với giỏ thị trường.Cung cấp đầy đủ cỏc thụng tin cho khỏch hàng. Phương thức giỏm sỏt Để giỏm sỏt thị trường chứng khoỏn ,người ta cú hai phương thức chủ yếu là theo dừi và thanh tra. 4.1. Theo dừi chứng khoỏn Cụng tỏc theo dừi giao dịch chứng khoỏn được phõn loại theo thời gian gồm :  theo dừi chứng khoỏn trong ngày và theo dừi chứng khoỏn theo khoảng thời gian * Theo dừi chứng khoỏn trong ngày  Người ta tiến hành theo dừi chứng khoỏn trong ngày trong cỏc trường hợp sau: -   Giỏ chứng khoỏn hoặc khối lượng giao dịch ngoài mức chuẩn đó định -   Giỏ chứng khoỏn đạt tới mức giới hạn trần hoặc giợ hạn sàn trong phiờn giao dich - Xuất hiện tin đồn về một loai chứng khoỏn cú giao dich khả nghi - Cú những thay đổi về cơ cấu tổ chức, ban lónh đạo của cụng ty niờm yết - Những chứng khoỏn mới phỏt hành và đăng kớ niờm yết, giao dịch  Sau quỏ trỡnh phõn tớch ,cơ quan giỏm sỏt sẽ đưa ra cỏc quyết định sau: - Thụng bỏo cho phộp chứng khoỏn đú tiếp tục được giao dịch bỡnh thường , kết thỳc việc theo dừi - Tiếp tục theo dừi thờm - Bỏo cho cơ quan chủ quản tiến hành thanh tra đột xuất - Thao dừi chứng khoỏn nhiều ngày  * Theo dừi chứng khoỏn trong khoảng thời gian       Quy trỡnh theo dừi chứng khoỏn trong nhiều ngày được thực hiện qua cỏc bước sau: - Phỏt hành cỏc giao dịch khụng bỡnh thường bằng cỏch theo dừi phõn tớch kết quả giao dịch trong ngày - Tiến hành theo dừi kết quả giao dịch trong nhiều ngày liờn tục ,nếu thấy cú sự biến động lớn về giỏ hoặc khối lượng giao dịch  thỡ thu thập tiếp thụng tin để điều tra - Thu thập, phõn tớch tin đồn và cỏc thụng tin liờn quan -  Kết thỳc việc theo dừi ,đưa ra kết luận và bỏo cỏo về cơ quan chủ quản 4.2. Thanh tra Đối tượng thanh tra TTCK bao gồm: cỏc tổ chức niờm yết ;cỏc cụng ty chứng khoỏn, quỹ đầu tư chứng khoỏn ,cụng ty quản lý quỹ  đầu tư ,thành viờn lưu ký chứng khoỏn ,ngõn hàng giỏm sỏt ;…….. Đối tượng bị thanh tra cú nghĩa vụ cung cấp đầy đủ chớnh xỏc và kịp thời cỏc thụng tin cú liờn quan để tổ chức thanh tra xỏc minh ,phõn tớch : -         Số lượng chứng khoỏn đó phỏt hành -     Biến động về giỏ và khối lượng chứng khún đó giao dịch -         Tớnh lành mành trong mối quan hệ giữa tổ chức niờm yết với cụng ty chứng khoỏn và cụng ty kiểm toỏn -         Mối quan hệ giữa những người nắm được thong tin nội bộ của tổ chức phỏt hành với nhau và với những đúi tượng khỏc -   Mối quan hệ giữa những nhà đầu tư nắm giữ phần lớn số lượng chứng khoỏn phỏt hành -         Cỏc giao dịch cú giỏ trị lớn, mờ ỏm -         Những hành vi gian lận khỏc như : nhiều giỏ, đầu cơ….. 4.3. Xử lý kỷ luật * Cỏc hỡnh thức xử lý kỷ luật : - Yờu cầu sửa đổi, sửa chữa khi đối tượng phỏt sinh cỏc vấn đề khụng hợp lý so với cỏc quy định hiện hành - Phạt cảnh cỏo ,khiển trỏch :hỡnh thức này được ỏp dung trong trường hợp đối tượng vi phạm khụng cố ý hoặc vi phạm lần đầu với quy mụ nhỏ , kụng gõy thiệt hại đỏng kể cho thị trường và cỏc đối tỏc khỏc - Phạt tiền: được thực hiện khi đối tượng thực hiện hành vi vi  phạm cố ý gõy tổn hại đến nguyờn tắc cụng bằng ,gõy cản trở hoạt động quản lý, giỏm sỏt của SGD - Yờu cầu bồi thường thiệt hại cho  người bị hại ư - Đỡnh chỉ một phần hoặc toàn bộ gao dịch trong mộy thời hạn nhất định khi hành vi vi phạm là cố ý, gõy tổn hại đỏng kể đến cỏc chủ thể khỏc - Tước quyền sử dụng giấy phộp .Hỡnh thức này được ỏp dụng khi cỏc hành vi vi phạm cố ý, và cú tớnh hệ thống, xảy ra nhiều lần - Tịch thu toàn bộ cỏc khoản thu cú được từ việc thực hiện cỏc hành vi vi phạm và số chứng khoỏn liờn quan .Đõy là một hỡnh thức bổ sung được ỏp dụng kốm theo hỡnh phạt chớnh  * Việc xử lý kỉ luật phải tuõn theo thủ tục và trỡnh tự nhất định Bứớc 1: Thanh tra bỏo cỏo lờn tổ chức ,cỏ nhõn cú thẩm quyền Bước 2: Họp xột thi hành kỷ luật : kết luận được đưa ra trờn cơ sở tham khảo ý kiến của cỏc tổ chức, cỏ nhõn cú liờn quan Bước 3: Bỏo cỏo lờn ủy bao kỷ luật Bước 4: Ra quyết định cuối cựng thi hành kỷ luật đối tượng vi phạm Bứớc 5: Nhận và giải quyết khiếu nại TèNH HèNH GIÁM SÁT CÁC HOẠT ĐỘNG TRấN TTCK Những quy định chung về giỏm sỏt cỏc hoạt động trờn TTCK ở Việt Nam 1.1. Đối tượng, phạm vi thanh tra và hỡnh thức thanh tra    Theo Luật chứng khoỏn ngày 26/06/2006, cú hiệu lực từ ngày 1/1/2007, đối tượng và phạm vi thanh tra được quy định tại điều 109 như sau : a. Đối tượng thanh tra: Đối tượng thanh tra bao gồm : a. Tổ chức chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng ; b. Cụng ty đại chỳng; c. Tổ chức niờm yết chứng khoỏn ; d. Sở giao dịch chứng khoỏn, Trung tõm giao dịch chứng khoỏn ; đ. Trung tõm lưu ký chứng khoỏn, thành viờn lưu ký ; e. Cụng ty chứng khoỏn, cụng ty quản lý quỹ, cụng ty đầu tư chứng khoỏn, ngõn hàng giỏm sỏt, chi nhỏnh và văn phũng đại diện của cụng ty chứng khoỏn, cụng ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam ; g. Người hành nghề chứng khoỏn ; h. Tổ chức, cỏ nhõn tham gia đầu tư và hoạt động trờn thị trường chứng khoỏn ; i. Tổ chức, cỏ nhõn khỏc cú liờn quan đến hoạt động chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn. b. Phạm vi thanh tra Phạm vi thanh tra bao gồm : a. Hoạt động chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng ; b. Hoạt động niờm yết chứng khoỏn ; c. Hoạt động giao dịch chứng khoỏn ; d. Hoạt động kinh doanh chứng khoỏn, đầu tư chứng khoỏn, dịch vụ về chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn ; đ. Hoạt động cụng bố thụng tin ; e. Cỏc hoạt động khỏc cú liờn quan đến chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn. c. Hỡnh thức thanh tra Ở Việt Nam, hỡnh thức thanh tra được quy định tại điều 110 của luật chứng khoỏn như sau : a. Thanh tra theo chương trỡnh, kế hoạch đó được Chủ tịch Ủy ban Chứng khoỏn Nhà nước phờ duyệt; b. Thanh tra đột xuất được tiến hành khi phỏt hiện tổ chức, cỏ nhõn tham gia đầu tư và hoạt động trờn thị trường chứng khoỏn cú dấu hiệu vi phạm phỏp luật về chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn ; theo yờu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cỏo hoặc do Chủ tịch Ủy ban Chứng khoỏn Nhà nước giao. 1.2. Cỏc cơ quan Nhà nước thực hiện việc thanh tra Uỷ ban chứng khoỏn nhà nước (SSC) là cơ quan trực thuộc chớnh phủ,cú nhiệm vụ chuẩn bị cỏc điều kiện về phỏp lý, hàng hoỏ, con người và cơ sở vật chất cho TTCK.SSC là cơ quan quản ly nhà nước cao nhất. Chức năng nhiệm vụ của cỏc phũng giỏm sỏt : Phũng giỏm sỏt cụng ty phỏt hành cụng bố thụng tin : tỡnh hỡnh tài chớnh, khả năng chi trả cổ tức,lói suất Tỡnh hỡnh nhõn sự Thực trạng sản xuất kinh doanh Thụng tin liờn quan đến đợt phỏt hành Phũng giỏm sỏt thị trường Thu thập thụng tin nhằm phỏt hiện nội giỏn,gian lận, nất hợp phỏp trờn thị trường. Thi hành kỷ luật đối với cỏc vi pham Bỏo cỏo với cơ quan quản lý NN những bất ổn của thị trường Phũng giỏm sỏt cụng ty chứng khoỏn, Đối với nghiệp vụ mụi giới : + Giỏm sỏt việc thực hiện cỏc lệnh, thời hạn thực hiện lệnh + Định mức giỏ phự hợp với gớ thị trường + Cung cấp đầy đủ thụng tin liờn quan cho khỏch hàng Đối với nghiệp vụ kinh doanh chứng khoỏn + Cung cấp thụng tin giao dịch kịp thời chớnh xỏc + Phương thức nhận lệnh của khỏch hàng phải hợp phỏp + Giỏm sỏt cỏc nhõn viờn trong cụng ty trỏnh hiện tượng lợi dụng danh nghĩa cụng ty để thực hiện giao dịch của riờng mỡnh. Ph ũng giỏm sỏt cụng ty quản lý đầu tư Giỏm sỏt cơ cấu hỡnh thành quỹ Tỡnh hỡnh tài chớnh và cỏc hoạt động trờn thị trường SƠ ĐỒ BỘ MÁY THANH TRA Chỏnh thanh tra Cỏc phú chỏnh thanh tra Phũng giỏm sỏt cụng ty phỏt hành và cụng bố thụng tin Phũng cưỡng chế Phũng xem xột giải quyết khiếu nại Phũng kiểm tra kế toỏn Phũng giỏm sỏt thị trường Phúng giỏm sỏt cụng ty chứng khoỏn Phũng giỏm sỏt cụng ty quản lý đầu tư Phũng tổng hợp nhõn sự 1.3. Cỏc hỡnh thức xử lý vi phạm Cỏc hỡnh thức xử lý những vi phạm hành chớnh trờn thị trường chứng khoỏn được quy định tại mục 2 Chương IX, Luật Chứng khoỏn (2006) từ Điều 118 đến Điều 130. Nhỡn chung cỏc hỡnh thức xử phạt vi phạm hành chớnh thường là một trong cỏc dạng sau (theo điều 119 của luật này).    - Phạt cảnh cỏo;    - Phạt tiền;    - Tựy theo mức độ cũn ỏp dụng nhiều hỡnh thức xử phạt bổ sung như là đỡnh chỉ hoạt động; thu hồi giấy phộp, giấy chứng nhận liờn quan đến hoạt động chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn.    - Ngoài ra, cỏc tổ chức và cỏ nhõn khi vi phạm cũn phải thực hiện cỏc biện phỏp bao gồm buộc chấp hành đỳng quy định của phỏp luật; buộc hủy bỏ, cải chớnh thụng tin sai lệch, thụng tin sai sự thật; buộc phải thu hồi số chứng khoỏn đó phỏt hành, hoàn trả tiền đặt cọc hoặc tiền mua chứng khoỏn cho nhà đầu tư.    Những quy định cụ thể về xử lý vi phạm được quy định trong Luật chứng khoỏn (2006) từ điều 121 đến điều 130. Những quy định này được cụ thể húa trong Nghị định số 36/2007/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chớnh trong lĩnh vực chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn. Theo nghị định này thỡ những hành vi vi phạm bị xử lý như sau :    - Đối với những hành vi vi phạm quy định về hoạt động chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng như : cố ý cụng bố thụng tin sai lệch hoặc che giấu sự thật; sử dụng thụng tin ngoài bản cỏo bạch để thăm dũ thị trường trước khi được phộp chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng; phõn phối, phỏt hành khối lượng chứng khoỏn tối thiểu theo quy định... sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đến 50 triệu đồng.    - Phạt tiền từ 1% đến 5% tổng số tiền đó huy động trỏi phỏp luật đối với tổ chức phỏt hành hoặc giỏm đốc, tổng giỏm đốc, kế toỏn trưởng của tổ chức phỏt hành.    - Phạt tiền từ một đến năm lần khoản thu trỏi phỏp luật đối với tổ chức phỏt hành chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng khi chưa cú giấy chứng nhận chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng và sẽ kốm theo cỏc hỡnh phạt bổ sung như; đỡnh chỉ việc bỏn chứng khoỏn trong vũng 45 ngày, thu hồi giấy chứng nhận chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng... và phải cú cỏc biện phỏp khắc phục hậu quả đó gõy ra.    - Những hành vi vi phạm về cụng ty đại chỳng như: khụng nộp hồ sơ đăng ký với Ủy ban Chứng khoỏn Nhà nước trong thời hạn 90 ngày, khụng đăng ký, lưu ký chứng khoỏn tập trung tại Trung tõm lưu ký chứng khoỏn, vi phạm chế độ hạch toỏn kế toỏn ỏp dụng đối với cụng ty đại chỳng sẽ bị phạt từ 5 triệu đến 20 triệu đồng.    - Nếu cụng ty đại chỳng cú cổ phiếu niờm yết tại sở giao dịch chứng khoỏn khụng cụng khai thụng tin khi mua lại cổ phiếu của mỡnh trước 7 ngày hoặc thụng tin khụng đầy đủ về việc mua lại cổ phiếu sẽ bị phạt từ 10 triệu đến 20 triệu.    - Về hành vi vi phạm niờm yết chứng khoỏn, sẽ phạt tiền từ 20 triệu đến 70 triệu khi hồ sơ niờm yết tại sở giao dịch chứng khoỏn cú những thụng tin sai lệch, gõy hiểu lầm hoặc tổ chức niờm yết khụng chấp hành cỏc quy định về thời gian, nội dung và phương tiện cụng bố thụng tin về việc niờm yết.    - Cỏc tổ chức khai trương hoạt động trong lĩnh vực chứng khoỏn trong khi chưa cú giấy phộp, giấy phộp khụng cũn hiệu lực sẽ bị phạt tiền đến 20 triệu đồng hoặc tịch thu giấy phộp hoạt động và toàn bộ khoản thu nhập trỏi phỏp luật.    - Cũng theo Nghị định, hành vi vi phạm quy định về giao dịch nội bộ trong giao dịch chứng khoỏn như sử dụng, tiết lộ thụng tin nội bộ để mua, bỏn chứng khoỏn; hành vi thao tỳng thị trường chứng khoỏn bằng cỏch thụng đồng trong giao dịch nhằm tạo ra cung cầu giả tạo sẽ bị phạt tiền đến 70 triệu đồng.Tuy nhiờn, Nghị định chỉ quy định mức phạt tiền đối với lĩnh vực chứng khoỏn từ 5 triệu đồng đến 70 triệu đồng. Những mặt nổi bật 2.1. Sự ra đời cuả cỏc văn bản phỏp luật mới, hoàn thiện hơn hệ thống luật phỏp liờn quan đến hoạt động chứng khoỏn. Thụng tư Số: 38/2007/TT-BTC ngay 18/4/2007,hướng dẫn chi tiết về việc cụng bố thụng tin của Cụng ty đại chỳng, tổ chức phỏt hành thực hiện chào bỏn trỏi phiếu ra cụng chỳng, tổ chức niờm yết, cụng ty chứng khoỏn, cụng ty quản lý quỹ, cụng ty đầu tư chứng khoỏn, Sở giao dịch chứng khoỏn (SGDCK), Trung tõm Giao dịch Chứng khoỏn (TTGDCK) và cỏc cỏ nhõn liờn quan. ã   Thụng tư Số: 97/2007/TT-BTC, Hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 36/2007/NĐ-CP ngày 08 thỏng 3 năm 2007 của Chớnh phủ về xử phạt vi phạm hành chớnh trong lĩnh vực chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn 2.2. Ủy ban chứng khoỏn nhà nước (UBCKNN) đó thành lập bộ phận giỏm sỏt chuyờn theo dừi cỏc giao dịch, đặc biệt những giao dịch thụng qua ủy quyền. Trờn thị trường chứng khoỏn Việt Nam hiện nay, hiện tường làm giỏ, thao tỳng thị trường xảy ra rất phổ biến. Ngay cả khi đó ỏp dụng phương thức khớp lệnh liờn tục ở cả Sở giao dịch chứng khoỏn Hồ Chớ Minh và Trung tõm giao dịch chứng khoỏn Hà Nội thỡ cũng cú giỏ của vài cổ phiếu lờn xuống bất thường.       Cỏch làm giỏ thường thấy hiện nay trờn thị trường là nhà đầu tư tung tin tốt về một loại cổ phiếu trờn sàn và sau đú đặt mua cổ phiếu này với giỏ “trần” trong 2-3 phiờn liờn tiếp, khiến cỏc nhà đầu tư khỏc “đu” theo. Tại một thời điểm nào đú, khi giỏ cổ phiếu đú đang trờn đà tăng, nhà đầu tư này đột ngột bỏn ra với số lượng lớn hơn rất nhiều so với lượng cổ phiếu “mồi” đó mua vào. Những nhà đầu tư nhỏ, khụng hiểu biết, khụng giữ vững kế hoạch đầu tư, đầu tư theo phong trào… thường là nạn nhõn của kiểu làm giỏ này.       Theo quy định, một nhà đầu tư chỉ được mở một tài khoản, nhưng lại được phộp nhận ủy quyền tài khoản của nhà đầu tư khỏc. Chớnh vỡ vậy, một nhà đầu tư cú thể quản lý đến cả chục tài khoản và họ cú thể vừa đặt lệnh mua vừa đặt lệnh bỏn một loại cổ phiếu trong một phiờn giao dịch với cỏch “làm giỏ” này.     Để giảm thiểu hiện tượng này cũng như bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà dầu tư nhỏ, UBCKNN đó thành lập bộ phận giỏm sỏt chuyờn theo dừi cỏc giao dịch, đặc biệt những giao dịch thụng qua ủy quyền. Bờn cạnh những phũng chuyờn sõu như: Phũng giỏm sỏt cụng ty phỏt hành và cụng bố thụng tin, Phũng kiểm tra kế toỏn, Phũng giỏm sỏt thị trường,…bộ phận này đó gúp phần vào việc hoàn thiện hơn hệ thống giỏm sỏt giỳp UBCKNN quản lý chặt chẽ hơn mọi hoạt động trờn thị trường. 2.3. Cỏc vụ xử phạt vi phạm hành chớnh trong lĩnh vực chứng khoỏn và thị trường chứng khoỏn trong trời gian gần đõy. Cú thể núi, vi phạm trong hoạt động chứng khoỏn xảy ra như “cơm bữa” trờn thị trường chứng khoỏn Việt Nam. Chỉ trong hai ngày 5 và 6/11/2007, Thanh tra Chứng khoỏn đó ban hành 10 quyết định xử phạt 10 trường hợp vi phạm. Đõy là mật độ dày nhất từ trước tới nay. Trước đú, cả 6 thỏng đầu năm 2007, Thanh tra Chứng khoỏn (Ủy ban Chứng khoỏn) cũng chỉ ban hành khoảng 10 quyết định loại này. - Ngày 5/11/2007, Thanh tra Chứng khoỏn ban hành 4 quyết định xử phạt 4 ngõn hàng thương mại, gồm Ngõn hàng TMCP Đụng Á (EAB) (Quyết định số 29/QĐ-TT ), Ngõn hàng TMCP Sài Gũn ( Quyết định số 30/QĐ-TT ), Ngõn hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Quyết định số 31/QĐ-TT)và Ngõn hàng Gia Định (Quyết định số 32/QĐ-TT). Cả 4 ngõn hàng này đều thực hiện phỏt hành cổ phiếu để tăng vốn điều lệ những khụng bỏo cỏo đầy đủ và đỳng thời hạn theo quy định hiện hành (vi phạm điểm a, khoản 1 Điều 33 Nghị định 36/2007/NĐ-CP). Xột tớnh chất và mức độ vi phạm, Thanh tra Chứng khoỏn quyết định cảnh cỏo đối với 4 ngõn hàng núi trờn. - Trong ngày 6/11/2007, Thanh tra Chứng khoỏn tiếp tục ban hành 6 quyết định, xử phạt 4 cụng ty đại chỳng và 2 cụng ty chứng khoỏn. Đú là Cụng ty Chứng khoỏn chõu Á – Thỏi Bỡnh Dương và Cụng ty Chứng khoỏn Hà Nội. Cả hai cụng ty này đó cú sự thay đổi về thành viờn Hội đồng Quản trị nhưng khụng bỏo cỏo theo đỳng thời hạn quy định. Mỗi cụng ty bị phạt 20 triệu đồng. 4 cụng ty đại chỳng khỏc là Cụng ty Cổ phần Giấy Sài Gũn, Cụng ty Cổ phần Lilama 10, Cụng ty Cổ phần Cao su Sao Vàng và Cụng ty Cổ phần Phỏt triển đụ thị Từ Liờm. Mức phạt nhiều nhất 70 triệu đồng thuộc về Cụng ty Cổ phần Giấy Sài Gũn. Trong thời gian Ủy ban Chứng khoỏn xem xột hồ sơ đăng ký chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng, cụng ty này đó thực hiện 6 lần phỏt hành riờng lẻ mà khụng bỏo cỏo. Giấy Sài Gũn đó vi phạm quy định về cụng bố thụng bỏo phỏt hành, cụ thể: Ngày 14/6/2007, Ủy ban Chứng khoỏn đó cấp giấy chứng nhận chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng cho đợt chào bỏn 3,2 triệu cổ phiếu của Cụng ty. Tuy nhiờn, cụng ty này đó khụng thực hiện cụng bố thụng bỏo phỏt hành theo quy định. Cụng ty Cổ phần Phỏt triển đụ thị Từ Liờm cũng bị phạt 70 triệu đồng do đó phõn phối chứng khoỏn khụng đỳng nội dung của đăng ký chào bỏn theo quy định; hồ sơ đăng ký chào bỏn chứng khoỏn ra cụng chỳng cú thụng tin sai lệch, khụng cú đầy đủ thụng tin cần thiết theo quy định. Đặc biệt, đợt phỏt hành cổ phiếu của Cụng ty Cổ phần Phỏt triển đụ thị Từ Liờm cũn cú nhiều điểm khụng rừ ràng, trỏi với quy định của Luật Doanh nghiệp và Điều lệ Cụng ty. Trong quỏ trỡnh phỏt hành, Hội đồng Quản trị đó khụng thực hiện đỳng Nghị quyết Đại hội cổ đụng, cú hành vi hợp phỏp húa việc làm sai của mỡnh.   Hai trường hợp cũn lại là Cụng ty Cổ phần Lilama 10 và Cụng ty Cổ phần Cao su Sao Vàng, bị phạt ở mức 30 triệu đồng do đó thực hiện phõn phối chứng khoỏn khụng đỳng thời hạn phỏt hành theo quy định của phỏp luật. - Ngày 13 thỏng 11 năm 2007, Chỏnh Thanh tra Uỷ ban Chứng khoỏn Nhà nước đó ký cỏc Quyết định xử phạt vi phạm hành chớnh dối với một số cụng ty cổ phần như sau, cụ thể như sau: - Quyết định số 40/QĐ-TT về việc xử phạt vi phạm hành chớnh đối với Cụng ty cổ phần Lương thực Đà Nẵng (Danafood) + vi phạm Quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định 36/2007/NĐ-CP(Hồ sơ phỏt hành chứng khoỏn ra cụng chỳng khụng cú đầy đủ thụng tin cần thiết theo quy định,) + Phạt tiền 20.000.000 đồng -  Quyết định số 41/QĐ-TT về việc xử phạt vi phạm hành chớnh đối với Cụng ty Cổ phần Viglacera Từ Sơn + Vi phạm Quy định tại điểm a khoản 3 Điều 32 Nghị định 36/2007/NĐ-CP: nội dung cụng bố thụng tin về BCTC  cú chứa đựng những thụng tin sai sự thật, gõy hiểu lầm cho cụng chỳng đầu tư trờn thị trường, + Phạt tiền 30.000.000 đồng - Quyết định số 42/QĐ-TT về việc xử phạt vi phạm hành chớnh đối với Cụng ty cổ phần Bờ tụng và xõy dựng Vinaconex Xuõn Mai, + Vi phạm quy định tại điểm c khoản 2  Điều 9 Nghị định 36/2007/NĐ-CP: phỏt hành cổ phiếu cho cỏn bộ cụng nhõn viờn chủ chốt của Cụng ty vượt quỏ 5% vốn cổ phần đang lưu hành + Phạt tiền 50.000.000 đồng Những vấn đề tồn tại Lực lượng thanh tra chứng khoỏn chưa theo kịp được sự phỏt triển quỏ nhanh của thị trường. Hiện tại, nhõn lực thanh tra chứng khoỏn chỉ cú khoảng 20 người, trong khi thị trường cú nhiều vấn đề, nhiều đầu mối và nhiều giao dịch phải theo dừi. Việc giỏm sỏt cũn rất thủ cụng khiến hoạt động điều tra khỏ khú khăn. Nhiều nước trờn thế giới cú hệ thống cho phộp xem xột lại toàn bộ lịch sử giao dịch, nhất là trong một thời gian dài như từ 4 – 5 thỏng, một cỏch nhanh chúng. Cũn ở Việt Nam, làm thủ cụng thỡ cũng được nhưng rất khú và vẫn phải làm việc bằng giấy tờ. Nguồn nhõn lực phục vụ cụng tỏc giỏm sỏt cũn hạn chế về cả chất lượng lẫn sừ lượng. Do đú làm giảm khả năng bảo vệ thị trường và tất yếu việc bảo vệ nhà đầu tư chắc chắn bị ảnh hưởng. Năng lực giỏm sỏt cưỡng chế, thực thi của cơ quan quản lý nhà nước cũn yếu. Hệ thống chớnh sỏch cũn thiếu. Điều chỉnh hoạt động giỏm sỏt chỉ cú Bờn cạnh đú mức xử phạt đối với những trường hợp vi phạm cỏc hoạt động thị trường chứng khoỏn vẫn cũn thấp, chủ yếu là xử phạt hành chớnh với số tiền tối đa là 70 triệu/vụ. Việc phỏt hiện những sai phạm, và xử lý trong hoạt động giỏm sỏt cũn nhiều yếu kộm. Trong thỏng 8, t rờn thực tế sai phạm xảy ra nhiều hơn so với việc phỏt hiện được. GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG CễNG TÁC GIÁM SÁT CÁC HOẠT ĐỘNG TRấN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN Trước những bất cập cũn tồn tại trong cụng tỏc giỏm sỏt cỏc hoạt động trờn thị trường chứng khoỏn hiện nay, trong phạm vi bài thảo luận này, chỳng tụi xin được đề xuất một số giải phỏp chủ yếu nhằm khắc phục những tồn tại và tăng cường cụng tỏc giỏm sỏt cỏc hoạt động trờn thị trường chứng khoỏn như sau : Uỷ ban Chứng khoỏn phải phối hợp chặt chẽ với Ngõn hàng Nhà nước, cỏc cơ quan chức năng khỏc chỉ đạo tăng cường giỏm sỏt hoạt động của thị trường, phỏt triển thị trường cỏc giao dịch chớnh thức, tăng cường quản lý cỏc cụng ty đại chỳng theo quy định của Luật Chứng khoỏn nhằm thu hẹp thị trường phi tập trung (OTC). Ủy ban Chứng khoỏn phải tăng cường cụng tỏc giỏm sỏt cỏc hoạt động của cỏc quỹ đầu tư chứng khoỏn, đặc biệt đối với cỏc quỹ đầu tư chứng khoỏn nước ngoài phải bảo đảm hoạt động theo đỳng cỏc quy định của phỏp luật về tỷ lệ cổ phiếu, cụng bố thụng tin và cỏc quy định hiện hành khỏc. Ủy ban Chứng khoỏn cũng phải tăng cường giỏm sỏt hoạt động giao dịch trờn cỏc Sở Giao dịch chứng khoỏn, Trung tõm giao dịch chứng khoỏn; chỳ trọng kiểm soỏt việc thực hiện quy định về cụng bố thụng tin của cỏc tổ chức, cỏ nhõn hoạt động trờn thị trường chớnh khoỏn; bảo đảm tuõn thủ quy trỡnh về đặt lệnh giao dịch, lưu ký, thanh toỏn chứng khoỏn để cỏc hoạt động này đều được thực hiện một cỏch cụng khai, minh bạch, đỳng phỏp luật. Bộ tài chớnh nghiờn cứu, ban hành hoặc trỡnh Thủ tướng Chớnh phủ ban hành cơ chế tài chớnh phự hợp đối với Uỷ ban Chứng khoỏn, Sở Giao dịch chứng khoỏn, Trung tõm Giao dịch Chứng khoỏn, Trung tõm Lưu ký chứng khoỏn, để cú thể thu hỳt, khuyến khớch cỏn bộ cú năng lực và chuyờn mụn làm việc tại cơ quan quản lý, giỏm sỏt thị trường chứng khoỏn. Bộ Tài chớnh phải chỉ đạo Uỷ ban Chứng khoỏn phối hợp với cỏc cơ quan thụng tin đại chỳng đẩy mạnh việc thụng tin tuyờn truyền với nội dung và phương thức đa dạng để cụng chỳng cú hiểu biết hơn về những lợi ớch cũng như những rủi ro khi tham gia thị trường. Cần tiếp tục giỏm sỏt hoạt động của cỏc ngõn hàng thương mại trong hoạt động repo, huy động, cho vay, cầm cố để đầu tư chứng khoỏn; xõy dựng, củng cố về tổ chức và ỏp dụng cỏc cụng cụ quản lý thớch hợp để bảo đảm giỏm sỏt được luồng vốn đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoỏn trong mối liờn hệ giữa thị trường chứng khoỏn và thị trường tiền tệ. Thành lập Ban giỏm sỏt thị trường chứng khoỏn. Ban giỏm sỏt thị trường sẽ phối hợp chặt chẽ với cỏc trung tõm giao dịch chứng khoỏn thành một hệ thống giỏm sỏt liờn tục, để thanh tra thực hiện việc cưỡng chế cỏc sai phạm trờn thị trường chứng khoỏn. Xõy dựng hệ thống cụng nghệ thụng tin hỗ trợ. Ở nước người ta cú