Giáo án Địa lý lớp 11 - Cộng hòa Liên Bang Đức

CỘNG HÒA LIÊN BANG ĐỨC - Diện tích: 357.000km2 - Dân số: 82.5 triệu người (2005) - Thủ đô: Berlin; Quốc khánh ngày: 3/10 (ngày thống nhất nước Đức). - Có 16 bang; thủ tướng Đức: bà Angela Merkel. I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Nêu và phân tích được một số đặc điểm nổi bật của CHLB. Đức về tự nhiên, dân cư và xã hội. - Vị thế của CHLB. Đức trong EU và trên thế giới. - Xác định và giải thích được đặc trưng kinh tế của CHLB. Đức. 2. Kĩ năng: - Phân tích lược đồ, biểu đồ, bảng số liệu trong SGK. - Khai thác được các thông tin cần thiết từ các lược đồ tự nhiên, công nghiệp, nông nghiệp. 3. Thái độ: - CHLB Đức là một quốc gia nằm ở trung tâm châu Âu nên nước Đức trở thành cầu nối quan trọng giữa các nước; Là nước nghèo khoáng sản: đáng kể chỉ có than nâu, than đá, muối mỏ. - Đức là nước có tỉ lệ sinh rất thấp; Hiện nay Đức là một cường quốc kinh tế đứng đầu châu Âu và trên thế giới. II. Thiết bị dạy học: - Bản đồ địa lí tự nhiên CHLB Đức - Pháp, bản đồ kinh tế chung CHLB. Đức. - Các lược đồ, biểu đồ, bảng số liệu trong SGK. - Bản đồ hành chính châu Âu. III. Trọng tâm bài: - Vị thế trong lĩnh vực kinh tế của CHLB Đức ở châu Âu và trên thế giới. - Trình độ phát triển công nghiệp và nông nghiệp của CHLB Đức. IV. Tiến trình dạy học: - Kiểm tra bài cũ: Việc hình thành thị trường chung châu Âu và việc sử dụng chung đồng Euro đã tạo ra những thuận lợi và khó khăn gì cho các nước thành viên EU? - Mở bài: Sau thế chiến II, Đức là nước phát xit bại trận, đất nước bị tàn phá nặng nề, nền kinh tế bị suy kiệt, uy tín trên trường quốc tế bị giảm sút (Đất nước bị chia cắt từ 1949 -1989). Sau hơn nửa thế kỉ Đức đã trở thành cường quốc hàng đầu trên thế giới, là đầu tàu quan trọng của Liên minh châu Âu, là 1 trong 6 quốc gia sáng lập ra EU, có uy tín cao trên trường quốc tế. Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu một số nét về đặc điểm tự nhiên và KT - XH của CHLB Đức. TG Hoạt động của thầy và trò Nội dung HĐ 1. Cả lớp Tìm hiểu vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên của CHLB Đức. ? Dựa vào nội dung SGK và bản đồ châu Âu cho biết VTĐL và điều kiện tự nhiên của CHLB Đức có đặc điểm gì nổi bật? → Đức trở thành cầu nối quan trọng giữa Đông Âu - Tây Âu, Bắc Âu - Nam Âu, Trung Âu - Đông Âu. - Cảnh quan đa dạng: đồng bằng bắc I. Vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên: - Đức có vị trí địa lí quan trọng ở châu Âu: + Nằm ở trung tâm châu Âu, tiếp giáp 9 nước, 2 biển → Thuận tiện trong việc giao lưu, buôn bán với các nước. Đức, vùng đồi núi Trung tâm, vùng núi Tây Nam, vùng chân núi Alpes và vùng Alpes. - Nhiệt độ TB tháng 1: 1.50C, tháng 7: 180C ? Đặc điểm đó có ảnh hưởng như thế nào đến phát triển kinh tế ? → Sự đa dạng và vẽ đẹp của các cảnh quan thiên nhiên ở Đức đã hấp dẫn du khách nước ngoài. → Nghèo khoáng sản gây khó khăn cho phát triển công nghiệp. Chuyển ý: bên cạnh các điều kiện tự nhiên, đặc điểm dân cư và xã hội có ý nghĩa đặc biệt trong phát triển kinh tế, sẽ được tìm hiểu trong mục II. + Có vai trò chủ chốt trong liên minh EU. - Điều kiện tự nhiên: + Khí hậu: ôn đới lạnh + Cảnh quan đa dạng, đẹp→ hấp dẫn khách du lịch. + Nghèo khoáng sản, đáng kể chỉ có than nâu, than đá và muối mỏ. HĐ 2. Cả lớp Tìm hiểu về đặc điểm dân cư và xã hội của CHLB Đức. Liên hệ so sánh với Việt Nam: II. Dân cư và xã hội: - Số dân: 82.5 triệu người, đứng Diện tích (km2) Dân số (triệu người) - VN : 331.212 84.1 (2006) - Đức: 357.000 82.5 (2005) - GV cho HS quan sát Hình 7.11 nhận xét cấu trúc tháp dân số Đức có sự thay đổi thế nào? ? Khó khăn lớn nhất về dân số đối với nước Đức hiện nay là gì ? (sinh nhiều hay ít). Giải pháp của chính phủ Đức là gì ? → Dành nhiều ưu tiên, trợ cấp xã hội cho những người có gia đình và gia đình đông con. - Học sinh và sinh viên học ở Đức không phải đóng học phí. Giáo dục, đào tạo được được coi là động lực phát triển ở Đức. Chuyển ý: nước Đức bị chia cắt từ 1949-1989, trên đó tồn tại 2 nhà nước với đường lối phát triển KT - XH khác nhau. Sau khi thống nhất đến nay, vị thế thứ 2 châu Âu về dân số (sau LB. Nga). - Tỉ suất sinh thấp, cấu trúc dân số già, người nhập cư đông. - Có nhiều chính sách dân số nhằm khuyến khích lập gia đình và sinh con. - Đức có mức sống, hệ thống phúc lợi xã hội tốt, giáo dục & đào tạo được ưu tiên phát triển. và sức mạnh kinh tế của Đức thể hiện như thế nào? Chúng ta nghiên cứu trong mục III. HĐ 3. Cả lớp Tìm hiểu đặc điểm kinh tế của CHLB Đức. ? Dựa vào Bảng 7.3 và 7.4 và kênh chữ trong SGK hãy chứng minh CHLB Đức là cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới - GV hướng dẫn HS tính tổng giá trị xuất-nhập khẩu, xuất siêu hay nhập siêu ở các nước trong Bảng. - HS trình bày, GV chuẩn kiến thức. →Đức đứng thứ 3 về GDP, thứ 2 về giá trị nhập khẩu và thứ 1 về giá trị xuất khẩu. ? Công nghiệp Đức có vị trí như thế nào? → Ngành công nghiệp có vị trí cao trên thế giới: sản xuất ô tô, chế tạo máy, điện tử- viễn thông, hóa chất… III. Kinh tế: 1. Khái quát: - Đức là một trong những cường quốc kinh tế hàng đầu trên thế giới. - Nền kinh tế phát triển với trình độ cao. - Có vai trò chủ chốt trong EU, đầu tàu kinh tế của EU. 2. Công nghiệp: rất phát triển, nhiều ngành giữ vị trí cao trên thế giới: chế tạo máy, sản xuất ôtô, điện tử - viễn thông, hóa chất… ? Kể tên các hãng sx xe ô tô, điện tử, hóa chất nổi tiếng của Đức mà em biết. → Mercedes, BMW, Volkswagen; Siemens…hóa chất Bayer. ? Yếu tố cơ bản nào đã tạo nên sức mạnh của công nghiệp Đức mà Việt Nam cần học tập. → HS dựa vào SGK trả lời, GV chuẩn kiến thức. ? GV gọi HS dựa vào lược đồ Hình 7.12 SGK và bản đồ kinh tế chung chỉ trên BĐ các trung tâm công nghiệp quan trọng của Đức: Hamburg, Stuttgart, Munich, Cologne, Hanover, Dortmund. ? Nền nông nghiệp ở Đức có đặc điểm gì ? Điều kiện tự nhiên có hoàn toàn thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp không ? Giải pháp ra sao ? - GV cho HS khai thác Hình 7.14 khai Các TTCN quan trọng: Hamburg, Stuttgart, Munich, Cologne, Hannover, Dortmund, Frankfurt. 3. Nông nghiệp: - Điều kiện tự nhiên không thuận lợi (đất kém màu mở, khí hậu ôn đới lục địa) - Trình độ thâm canh cao, hiện đại → năng suất lao động cao. - Nông sản chính: lúa mì, thác kiến thức: kể tên các nông sản chính, phân bố. → 2/3 diện tích đất canh tác trồng cây lương thực, còn lại trồng cỏ cho chăn nuôi và trồng củ cải đường. Sản lượng ngủ cốc hàng năm đạt trên 30 triệu tấn. (lúa mì trồng chủ yếu ở miền tây nam còn lúa mạch trồng ở đồng bằng Bắc Đức). Đàn lợn gần 40 triệu con, đàn bò trên 20 triệu con. - GV thông tin: + Năm 1950: có 3.7 triệu lao động trong nông nghiệp, bình quân đất canh tác là 3.6 ha/người, mỗi lao động có thể nuôi sống 10 người. + 1995: tương ứng (0.7-29.4-104) khoai tây, củ cải đường, bò, lợn, gà. (- Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu sang Đức là: hàng may mặc, giày dép các loại, cà phê, chè, than, thuốc lá, gạo, hoa quả, mật ong, hải sản, cao su, các sản phẩm sành sứ, thủy tinh. - Các mặt hàng nhập khẩu từ Đức là: các thiết bị máy móc, hàng thực phẩm, đồ giải khát, nguyên liệu, tơ sợi tổng hợp, các sản phẩm sắt thép, hóa chất, sản phẩm điện tử, sản phẩm cơ khí chính xác và quang học, dược phẩm…). IV. Đánh giá: 1. Chứng minh rằng CHLB. Đức là nước có nền công nghiệp - nông nghiệp phát triển cao. V. Hoạt động nối tiếp: GV dặn HS xem trước bài 8 Tiết 1. Tự nhiên, dân cư và xã hội LB. Nga; sưu tầm các thông tin về LB. Nga. VI. Phụ lục: *.Danh sách mười người quyền lực nhất thế giới (theo Tạp chí Forbes ngày 4/11/2010). 1. Hồ Cẩm Đào ( Trung Quốc). 2. Barack Obama (Hoa Kì). 3. Quốc vương Arâp Xê Ut (Arabia Saudi). 4. Vladimir Putin (LB. Nga). 5. Giáo hoàng Benedict XVI. 6. Thủ tướng Đức Angela Merkel. 7. Thủ tướng Anh David Cameron. 8. Chủ tịch cục dự trữ LB Mỹ Ben Bernanke. 9. Chủ tịch đảng Quốc đại Ấn Độ Sonia Gandhi. 10. Bill Gates: người sáng lập Micro Soft. 12. Tổng thống Nga Dmitry Medvedev. *Thông tin về du lịch, giáo dục, tính cách người Đức: 1. Du lịch: Nước Đức có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, núi và hồ xen kẻ và có nhiều công trình kiến trúc cổ và đặc sắc, kết cấu hạ tầng hoàn thiện, hiện đại, mức sống người dân cao, chất lượng dịch vụ tốt → Đây là những điều kiện thuận lợi để ngành du lịch nước này phát triển và đứng thứ 9/thế giới về số lượt khách quốc tê trong nhiều năm. Năm 2003 có 18.4 triệu lượt khách quốc tế đến Đức. Hàng năm ngành du lịch mang lại doanh thu hơn 10 tỉ $ cho người Đức. Nước Đức đến năm 2007, đã được Unesco công nhận 32 di sản thế giới. Đây là những nguồn tài nguyên thuận lợi cho phát triển du lịch. 2. Giáo dục: Năm 2002, nước Đức đã đầu tư 8.4 tỉ Euro để đẩy mạnh đổi mới giáo dục, nghiên cứu khoa học. 3. Tính cách người Đức: Đức là một dân tộc thông minh, có tính cần kiệm, kĩ luật cao và tính cách mạnh mẽ. Nước Đức có đội ngũ cán bộ KHKT, công nhân lành nghề có trình độ cao. Đây là sức mạnh góp phần phát triển nước Đức đưa nước này trở thành cường quốc. *Các nhãn hiệu ôtô nổi tiếng của CHLB Đức: 1. Mercedes: là một trong những tập đoàn ôtô lớn có phạm vi hoạt động khắp thế giới. Sản phẩm có mặt tại hơn 200 quốc gia trên thế giới. 2. Volkswagen (VW): là một trong những hãng ôtô lớn nhất trên thế giới 3. BMW: nhãn hiệu ôtô sang trọng hàng đầu thế giới hiện nay.