Giáo án Địa lý lớp 9 - Sự phát triển và phân bố sản xuất lâm nghiệp, thuỷ sản

SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ SẢN XUẤT LÂM NGHIỆP , THUỶ SẢN I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : 1.Kiến thức : HS cần nắm được: - Các loại rừng ở nước ta: Vai trò của ngành lâm nghiệp trong việc phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ môi trường ; các khu vực phân bố chủ yếu của ngành lâm nghiệp. - Nước ta có nguồn lợi khá lớn về thuỷ sản, cả về thuỷ sản nước ngọt, nước lợ và nước mặn. Những xu hướng mới trong phát triển và phân bố ngành thuỷ sản. 2. Kỹ năng: - Rèn kĩ năng làm việc vơi bản đồ, lược đồ - Kĩ năng vẽ biểu đồ đường lấy năm gốc 100,0% 3. Giáo dục tư tưởng - Lòng yêu quê hương, ý thức bảo vệ môi trường II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS GV : - Bản đồ kinh tế Việt Nam - Lược đồ lâm nghiệp-thuỷ sản trong SGK HS: Chuẩn bị theo hướng dãn III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Kiểm tra bài cũ : Nhận xét và giải thích sự phân bố các vùng trồng lúa ở nước ta ? 2. GT Bài mới : Nước ta có ¾ diện tích là đồi núi và đường bờ biển dài 3260 km…. 3. Bài mới Hoạt động của GV và HS Nội dung chính HĐ1: HS Làm việc theo nhóm GV nói sơ qua về diện tích rừng nước ta ở những năm qua CH: Dựa vào bảng 9.1, cho biết cơ cấu các loại rừng ở I. LÂM NGHIỆP 1. Tài nguyên rừng - Năm 2000 diện tích đất lâm nghiệp có rừng là 11,6 triệu ha, độ che phủ cả nước là 35% Hoạt động của GV và HS Nội dung chính nước ta. CH: Nhận xét về diện tích rừng tự nhiên và vai trò của rừng tự nhiên? GV: Hơn 8/10 diện tích rừng là rừng tự nhiên - Rừng tự nhiên đóng vai trò quan trọng nhất trong sản xuất và bảo vệ môi trường - Trong tổng diện tích rừng 11,5 triệu ha , thì khoảng 6/10 là rừng phòng hộ và rừng đặc dụng, chỉ có 4/10 là rừng sản xuất. - Rừng sản xuất có vai trò như thế nào? CH: Rừng phòng hộ chiếm - Rừng sản xuất cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp , cho dân dụng và cho xuất khẩu. - Rừng phòng hộ phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường Hoạt động của GV và HS Nội dung chính bao nhiêu phần trăm diện tích rừng và đóng vai trò quan trọng như thế nào? (là khu rừng đầu nguồn các con sông, các cánh rừng chống cát ven biển miền Trung, các dải rừng ngập mặn ven biển). Phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường (lũ lụt, chống xói mòn, bảo vệ bờ biển…) CH: Kể tên những rừng đặc dụng? ( Nước ta có một hệ thống rừng đặc dụng: Cúc Phương, Ba Vì, Ba Bể, Bạch Mã, Cát Tiên…) - Rừng đặc dụng bảo vệ sinh thái, bảo vệ các giống loài quý hiếm bảo tồn văn hoá , lịch sử môi trường. 2 Sự phát triển và phân bố ngành lâm nghiệp - Khai thác khoảng hơn 2,5 triệu mét khối gỗ / năm - Công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản phát triển gần các vùng nguyên liệu. Hoạt động của GV và HS Nội dung chính GV cho HS đọc lược đồ ngành lâm nghiệp H 9.2 để thấy được sự phân bố các loại rừng GV có thể hướng dẫn HS đọc lược đồ công nghiệp H 12.4 để xác định một số trung tâm công nghiệp chế biến lâm sản, nhất là ở Trung du miền núi Bắc Bộ và Tây Nguyên. CH: Cơ cấu ngành lâm nghiệp gồm những hoạt động nào? ( khai thác gỗ, lâm sản và hoạt động trồng rừng và bảo vệ rừng) GV cho HS quan sát hình 9.1 để HS thấy được sự hợp lí về - Phấn đấu đến năm 2010 trồng thêm 5 triệu ha rừng đưa tỉ lệ che phủ rừng lên 45% bảo vệ rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và trồng cây gây rừng. II. NGÀNH THUỶ SẢN 1. Nguồn lợi thuỷ sản Hoạt động của GV và HS Nội dung chính kinh tế sinh thái của mô hình này GV cho HS đọc lại lược đồ 8.2 để thấy diện phân bố của các mô hình nông – lâm kết hợp là rất rộng, do nước ta phần lớn là đồi núi. CH: Việc đầu tư trồng rừng đem lại lợi ích gì? Tại sao chúng ta phải vừa khai thác vừa bảo vệ rừng? CH: Chính sách Đảng ta về lâm nghiệp như thế nào? CH: Nước ta có những điều kiện tự nhiên nào thuận lợi cho ngành thuỷ sản phát triển * Khai thác: - Nước ta có điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên khá thuận lợi để phát triển khai thác và nuôi trồng thuỷ sản nước mặn, lợ và nước ngọt. Khai thác khoảng 1 triệu km2 mặt nước biển. - Có 4 ngư trường trọng điểm. * Nuôi trồng: Có tiềm năng lớn. * Khó khăn: Biển động do bão, gió mùa đông bắc, môi trường suy thoái và nguồn lợi bị suy giảm. 2. Sự phát triển và phân bố ngành thuỷ sản Hoạt động của GV và HS Nội dung chính ?(bờ biển dài 3260km vùng đặc quyền kinh tế rộng, khí hậu ấm,ven biển có nhiều bãi triều, vũng vịnh,đầm , phá) CH: Kể tên các ngư trường trọng điểm?. Hãy xác định trên hình 9.2 những ngư trường trọng điểm ở nước ta? CH: Hãy cho biết những khó khăn do thiên nhiên gây ra cho nghề đi biển và nuôi trồng thủy sản. Khó khăn này chủ yếu ở những vùng nào?(vốn ít nhiều ngư dân còn nghèo, nhiều vùng ven biển ô nhiễm) - Khai thác hải sản: Sản lượng khai thác khá nhanh chủ yếu do số lượng tàu thuyền và tăng công suất tàu. Các tỉnh dẫn đầu: Kiên Giang, Cà Mau, BR-V Tàu và Bình Thuận. - Nuôi trồng thuỷ sản: gần đây phát triển nhanh: Cà Mau, An Giang và Bến Tre - Xuất khẩu thuỷ sản có bước phát triển vượt bậc. Năm 1999 đạt 917 triệu USD năm 2002 đạt 2014 triệu USD Hoạt động của GV và HS Nội dung chính CH: Bảng 9.2.Hãy so sánh số liệu năm 1990 và năm 2002, rút ra nhận xét về sự phát triển của ngành thủy sản. CH: Hãy xác định các tỉnh trọng điểm nghề cá ở nước ta ? (dẫn đầu là tỉnh Kiên Giang, Cà Mau. Bà Rịa- Vũng Tàu và Bình Thuận) 4.Củng cố và đánh giá a. Xác định trên bản đồ hình 9.2 các vùng phân bố rừng chủ yếu? b. Hãy xác định trên hình 9.2 những ngư trường trọng điểm ở nước ta? Câu 3 vẽ biểu đồ biểu diến sản lượng thuỷ sản thời kì 1990 – 2002 biÓu ®å s¶n l­îng thuû s¶n thêi k× 1990 - 2002 0 1000 2000 3000 1990 1994 1998 2002 N¨m N gh ×n tÊ n CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM Câu 1; năm 2000 độ che phủ rừng nước ta đạt; a. Gần 30% b. Hơn 30% c. 35% d. 40% (ý c) Câu: Có độ che phủ rừng lớn nhất nước ta là vùng: a. Trung du và miền núi Bắc Bộ b. Bắc Trung Bộ c. Duyên hải Nam Trung Bộ d. Đông Nam Bộ (ý d) Câu 3. Nguyên nhân nào sau đây làm cho diện tích rừng nước ta suy giảm nhiều nhất a. Cháy rừng b. Chiến tranh c. Đốt rừng làm rẫy d. Khai thác rừng bừa bãi (ý d) Câu 4. Tỉnh có sản lượng thuỷ sản lớn nhất của vùng duyên hải Nam Trung Bộ là: a. Bình Định b. Ninh Thuận c. Khánh Hoà d. Bình Thuận (ý d) Câu 5. Thuỷ sản là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực nước ta hiện nay; a. Đúng b. Sai (ý a) Câu 5. Tỉnh có sản lượng thuỷ sản lớn nhất của vùng đồng bằng sông Cửu Long là: a. Bến Tre b. Cà Mau c. Tiền Giang d. Kiên Giang (ýd)