Giáo án Hình học khối 6 - Tiết 24: Đường tròn

Tiết 24: ĐƯỜNG TRÒN A. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức:- Học sinh hiểu đường tròn là gì? Hình tròn là gì? - Học sinh hiểu thế nào là cung, dây cung, đường kính, bán kính. - Biết thêm công dụng khác của compa. 2. Về kĩ năng:- Học sinh biết vẽ đường tròn, cung tròn, dây cung. - Sử dụng compa thành thạo, biết giữ nguyên độ mở compa. 3. Về thái độ:- Học sinh có thái độ nghiêm túc khi học. - Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác khi sử dụng compa, vẽ hình. B. CHUẨN BỊ - Giáo viên: SGK, giáo án, máy chiếu, thước thẳng, compa. - Học sinh: Ôn lại kiến thức về đường tròn đã học và chuẩn bị bài mới. Thước thẳng, compa. C. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY 1. Ổn định lớp và kiểm tra sĩ số (1 phút). 2. Kiểm tra bài cũ 3. Nội dung HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Hoạt động 1: Dẫn dắt bài mới (3 phút) - Cho điểm O, Vẽ các điểm A,B,C cách điểm O bằng 2 cm. (GV nêu quy ước: 2cm dưới vở tương ứng với 20cm) ? Ngoài các điểm trên ta còn vẽ được các điểm cách O bằng 2cm nữa không? ? Có bao nhiêu điểm như vậy? HS vẽ Còn vẽ được. Có vô số các điểm như vậy. ĐVĐ: Tập hợp các điểm cách O một khoảng bằng 2cm đgl đường tròn tâm O bán kính 2cm. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về đường tròn và các yếu tố liên quan đến đường tròn. Tiết 24: §8: ĐƯỜNG TRÒN HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ VIẾT BẢNG Hoạt động 2: Đường tròn và hình tròn (14 phút) 1) Đường tròn và hình tròn ? Để vẽ đường tròn ta dùng dụng cụ gì? ? Nêu cấu tạo của compa Dùng compa để vẽ đường tròn. Compa gồm một chân quay và một chân trụ. Chân trụ được vót nhọn đặt ở tâm. Chân quay có kẹp phấn (hoặc bút) để vẽ. a, Đường tròn - Để vẽ đường tròn O bán kính 2cm ta làm như sau: + Lấy điểm O bất kì trên mặt phẳng. + Mở compa sao cho khoảng cách hai chân compa là 2cm. + Cố định chân trụ tại O, dịch chuyển chân quay . Ta được đường tròn tâm O bán kính 2cm. HS quan sát. 1HS lên bảng, HS khác vẽ đường tròn vào vở -Đường tròn tâm O bán kính 2cm là hình gồm các điểm cách O một khoảng 2cm. ? Tổng quát: Đường tròn tâm O bán kính R là hình gồm các điểm như thế nào? Giới thiệu ký hiệu: (O;R) Đường tròn tâm O bán kính R là hình gồm các điểm cách O một khoảng bằng R. +,Định nghĩa:(SGK_ 89) Kí hiệu: (O;R) Ví dụ: (O;2cm) [Máy chiếu] Bài tập: Hãy viết tâm và bán kính của các đường tròn trên hình. (O;1,6cm) (B;1,4cm) (N;1,03cm) (N;1,84cm) -Cho M,N, P như hình vẽ. Bằng thước thẳng so sánh OM, ON, OP với R. HS đo và kết luận OM = R ON < R OP > R O R M N P Điểm M nằm trên đường tròn (O;R) Û OM=R Điểm N nằm bên trong đường tròn Û ON < R Điểm P nằm bên ngoài đường tròn Û OP > R ? Để biết một điểm nằm trên, nằm trong hay nằm ngoài đường tròn ta làm như thế nào? So sánh khoảng cách từ điểm đó tới tâm của đường tròn với bán kính Ngoài việc dùng thước thẳng ta có thể sử dụng compa để so sánh hai đoạn thẳng, ta sẽ tìm hiểu ở phần sau. Các con vừa học đường tròn. Đây là hình tròn (HS quan sát. GV đặt hình tròn nên trên đường tròn). Vậy hình tròn là hình gồm những điểm nào? Hình tròn là hình gồm các điểm nằm trên đường tròn và các điểm nằm trong đường tròn ? GV đưa ra màn hình hai hình đường tròn và hình tròn. Yêu cầu HS phân biệt đường tròn và hình tròn. ? Điểm O có thuộc đường tròn không? có thuộc hình tròn không? ? Lấy ví dụ thực tế về đường tròn và hình tròn. Đường tròn là hình gồm các điểm cách O một khoảng bằng R. Hình tròn là hình gồm các điểm cách tâm một khoảng bằng R và các điểm nằm trong đó. Điểm O không thuộc đường tròn. thuộc hình tròn. Hoạt động 3: Cung và dây cung (8 phút) [Thao tác với máy chiếu] Lấy hai điểm C,D trên đường tròn, CD chia đường tròn làm mấy phần? Mỗi phần gọi là một cung tròn(gọi tắt là cung).=> Đây là nội dung phần 2 CD chia đường tròn ra làm hai phần Hai điểm C,D là hai điểm mút của cung CD. Đoạn thẳng nối hai mút gọi là dây cung (gọi tắt là dây) HS vẽ hình vào vở HS vẽ hình 2)Cung và dây cung a, Cung C,DÎ (O). C,D chia đường tròn làm hai phần, mỗi phần được gọi là một cung. C,D là hai mút của cung CD. b, Dây cung. -Đoạn thẳng nối hai mút gọi là dây cung. Dây cung đi qua tâm gọi là đường kính. ? Đoạn AB có là dây cung không? ? Dây cung này có đặc điểm gì? -Dây đi qua tâm được gọi là đường kính. AB có là dây cung. Dây cung đi qua tâm. AB là đường kính chia đường tròn làm hai cung bằng nhau. ? Quan sát hình so sánh đường kính và bán kính? HS giỏi chứng minh AB=2R Đường kính gấp đôi bán kính. Vì O nằm giữa A,B nên AB = OA + OB = R + R = 2R [Máy chiếu] Bài tập: Đoạn thẳng AB nào là dây cung của đường tròn. Đoạn AB là dây cung của đường tròn tâm O là H2 và H4 Hoạt động 4: Một số công dụng của compa (8 phút) Ngoài công dụng vẽ đường tròn, Compa còn có công dụng khác. Chúng ta sang: 3)Một số công dụng của compa [Máy chiếu] Ví dụ 1: Cho hai đoạn thẳng AB và MN. Dùng compa so sánh 2 đoạn thẳng ấy mà không đo độ dài từng đoạn thẳng. 3)Một số công dụng của compa. a) Ví dụ 1(SGK) GV đưa lên màn hình cách làm. Yêu cầu cả lớp làm theo hướng dẫn. HS làm theo hướng dẫn Cũng dùng compa, nếu cho hai đoạn thẳng AB và CD, làm thế nào để biết tổng của hai đoạn thẳng mà không cần đo riêng từng đoạn thẳng? Ví dụ 2: Cho hai đoan thẳng AB và CD. Làm thế nào để biết tổng độ dài của hai đoạn thẳng đó mà không cần đo riêng từng đoạn. Đọc ví dụ 2 SGK_trang 91. Sau đó hãy nêu cách làm cho bài này. GV đưa từng bước lên màn hình HS đứng tại chỗ nêu từng bước. Ví dụ 2: (SGK) Hoạt động 5: Củng cố ( 9 phút) Qua bài ngày hôm nay, chúng ta cần ghi nhớ nội dung gì? hiểu đường tròn là gì? Hình tròn là gì? Thế nào là cung, dây cung, đường kính. +Định nghĩa đường tròn, hình tròn. +Các khái niệm cung, dây cung, đường kính. +Các công dụng khác của compa Bài 38 (SGK_trang 91). Cho hai hình tròn (O;2cm) và (A;2cm) cắt nhau tại C,D. Điểm A nằm trên đường tròn tâm O (như hình vẽ). Vẽ đường tròn tâm C, bán kính 2cm. Vì sao đường tròn (C;2cm) đi qua O,A? HS làm vào vở b)C∈(O;2cm) =>OC=2cm => O∈(C;2cm) C∈(A;2cm) =>AC=2cm => A∈(C;2cm) Vậy đường tròn (C;2cm) đi qua O,A. Hoạt động 5: Dặn dò (1 phút) Nắm vững khái niệm đường tròn, hình tròn,cung tròn và dây cung. Bài 39. bài 40, bài 41, bài 42 (SGK_trang 92,93) Tiết sau chuẩn bị một dụng cụ hình tam giác.