Giáo án Lịch sử lớp 6 năm học 2016

¾c s¬n ( ®å ®· gi÷a vµ då ®· míi ) ng­êi nguyªn thuû ViÖt Nam chÕ t¸c c«ng cô nh­ thÕ nµo ? Hä biÕt mµi, r×u mµi v¸t mét bªn cã chu«i tra c¸n Ngoµi ra häc cßn biÕt dïng tre , gç, sõng, s­¬ng lµm c«ng cô vµ nh÷ng ®å dïng cÇn thiÕt. BiÕt lµm ®å gèm. ( ý chèt ) Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng cña ng­êi nguyªn thuû ? Tõ ghÌ ®Ïo th« s¬ -> r×u mµi v¸t 1 bªn -> r×u cã trç tra c¸n . ViÖc lµm ®å gèm cã g× kh¸c so víi viÖc lµm c«ng cô ®· ? Nguyªn liÖu b»ng ®Êt sÐt, ph¶i nÆn, ph¬i kh« råi nung , chø kh«ng thÓ ®Ïo hay mµi ®­îc. ( gi¶i thÝch thªm ) khi lµm ng­êi ta dïng ®Êt sÐt , dÎo, ®Ó nÆn thµnh h×nh ®å dïng nh­ vß, v¹i, ®Ó kh« råi ®em nung ®Õn møc cøng , ®Ó nguéi míi ®em dïng. -§Êt sÐt chñ yÕu chØ lµm ®å ®ùng. ( Kh¸i qu¸t ) Nhê tiÕn bé trong kÜ thuËt chÕ t¸c ®¸, ng­êi nguyªn thuû ®· lµm ®­îc nhiÒu c«ng cô cã nhiÒu lo¹i h×nh æn ®Þnh. Nh÷ng c«ng cô ®¸ ( nh­ r×u ®¸ ) ®­îc ghÌ ®Ïo, tu xöa cÈn thËn ë r×a l­ìi , sau ®ã ®­îc mµi cho nh½n s¾c. Tõ nh÷ng c«ng cô nµy ng­êi nguyªn thuû ®· biªt lµm g× ®Ó æn ®Þnh cuéc sèng ? => ( Ph©n tÝch ) Tõ nh÷ng c«ng cô mµi nh½n s¾c phÇn l­ìi ( ®Æc biÖt lµ c«ng cô r×u ®¸ mµi ) häc cã thÓ chÆt c©y , ph¸t rõng -> b­íc ®Çu biÕt trång trät ( rau, d­a bÇu , bÝ , hoa qu¶ .... ) Còng do sö dông nh÷ng c«ng cô ®ã, nh÷ng chuång tr¹i ®­îc dùng lªn -> b­íc ®Çu biÕt ch¨n nu«i ( chã, lîn ..) B­íc ®Çu biÕt trång trät , ch¨n nu«i, ®ã lµ hai sù kiÖn quan träng ®¸nh dÊu b­íc ph¸t triÓn cña loµi ng­êi tinh kh«n vµ ®ã lµ nhê sù xuÊt hiÖn cña r×u ®¸ . ViÖc ng­¬× nguyªn thuû biÕt trång trät , ch¨n nu«i cã t¸c dông g× ? Nguån thøc ¨n chñ ®éng h¬n, con ng­êi cã thÓ ®Þnh c­ l©u dµi ë mét n¬i, bít phô thuéc vµo tù nhiªn. s¨n b¾t, h¸i l­îm lµ t×m kiÕm nh÷ng thøc ¨n cã s½n trong rõng , ttªn nói.. cßn trång trät vµ ch¨n nu«i lµ do con ng­¬× t¹o ra nh÷ng thøc ¨n cÇn cã gi¶m bít cuéc s«ng nay ®©y mai ®ã. VËy ng­êi nguyªn thuû sãng ë ®©u ? => §ª tr¸nh m­a n¾ng thó d÷, n¬i ë gÇn nguån n­íc (chuyÓn ý ) Cïng víi ®êi sèng vËt chÊt ®­îc c¶i thiÖn dÇn tõng b­íc vÌ tæ chøc x· héi nguyªn thuû cã chuyÓn biÕn nh­ thÕ nµo ? -Gäi 1 häc sinh ®äc môc 2 SGK trang 28 -H­íng dÉn häc sinh liªn hÖ kiÕn thøc cò ë bµi 3 Lóc ®Çu khi míi tho¸t khái ®éng vËt, tæ chøc sinh sãng cña người nguyen thuû nh­ thÕ nµo ? Lóc ®Çu sèng theo bÇy kho¶ng 20 – 30 ng­êi ( bÇy ng­êi nguyªn thuû ) sèng lang thang phô thuéc hoµn toµn vµo tù nhiªn. Lóc ®Çu ng­êi nguyªn thuû chØ kho¶ng 20- 30 ng­êi ®Ó ®¶m b¶o kiÕm ®ñ thøc ¨n.VÒ sau nhê tiÕn bé trong s¶n xuÊt nguån thøc ¨n chñ ®éng h¬n. Ng­êi nguyªn thuû cã thÓ sèng nhiÒu ng­êi h¬n ë cïng mét n¬i thuËn tiÖn. => *TÝch hîp m«i tr­êng T¹i sao chóng ta biÕt ng­êi nguyªn thuû sèng ®Þnh c­? sèng thµnh tõng nhãm ®«ng ng­êi ? Trong nhiÒu hang ®énh Hoµ b×nh – B¾c s¬n cã líp vá sß dµy 3 – 4 m, chøa nhiÒu c«ng cô , x­¬ng thó . ( kh¶ng ®Þnh thªm ) chøng tá ng­êi nguyªn thuû håi ®ã sãng l©u dµi ë ®©y vµ sèng thµnh tõng nhãm ®«ng ng­êi ( kho¶ng vµi tr¨n ng­êi ) (nªu vÊn ®Ò ) T¹i sao hä ph¶i sèng ®«ng nh­ vËy? Tr¶ lêi ) ( gi¶i thÝch ) hä ph¶i sèng tËp chung tíi vµi tr¨m ng­êi nh­ vËy v× chØ cã sè ®«ng nh­ vËy míi cã thÓ cïng nhau khai ph¸ ®­îc nh÷ng kho¶ng rõng lín cïng nhau b¶o vÖ ®­îc nh÷ng ®ång ruéng khái sù ph¸ ho¹i cña c¸c loµi thó d÷ . VËy quan hÖ x· héi cña ng­êi nguyªn thuû thêi Hoµ b×nh- B¾c s¬n nh­ thÕ nµo ? Quan hÖ huyÕt thèng ( cïng lµm cïng h­ëng ) Lóc nµy kinh tÕ h¸i l­îm vÉn d­îc ®ãng vai trß chñ yÕu. VËy trong nhãm ng­êi nguyªn thuû ( kho¶ng vµi tr¨m ng­êi ) ph¶i cã ng­êi ®øng ®Çu chØ huy, gi¶i quyÕt mäi viÖc. Hä t«n vinh ai lµm ng­êi ®øng ®Çu ? Ng­êi mÑ lín tuæi nhÊt ( Chèt ý ) Ng­êi nguyªn thuû sèng tõng nhãm, cïng dßng m¸u, mäi cña c¶i lµ cña chung , cïng lµm cïng h­ëng, ng­êi mÑ lµm chñ gia ®×nh x· héi. Quan hÖ nhãm huyÕt thèng ThÞ téc MÑ mÉu hÖ VËy tæ chøc x· héi ®Çu tiÖ ®­îc gäi lµ g× ? => Sù ra ®êi thÞ téc mÉu hÖ lµ ®iÓm míi quan träng trong dêi sèng x· héi cña ng­êi nguyªn thuû. => ®©y lµ x· héi cã tæ chøc ®Çu tiªn. ( chuyÓn ý ) Hoµn c¶nh míi cña ®êi sèng vËt chÊt ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®êi sèng tinh thÇn. *TÝch hîp m«i tr­êng Cho häc sinh quan s¸t h×nh 26 ( SGK – 28 ) V× sao ng­êi nguyªn thuû thêi Hoµ b×nh- B¾c s¬n h¹ long l¹i lµm ra nhiÒu vßng tay , khuyªn tai ? §Ó ®eo, lµm ®Ñp §å trang søc ®­îc lµm b»ng g× ? Vá èc, b»ng ®¸, b»ng dÊt nung.. Sù xuÊt hiÖn nh÷ng ®å trang søc cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ? Cuéc sãng vËt chÊt æn ®Þnh -> nhu cÇu trang søc vµ tr×nh ®é s¶n xuÊt ®¸p øng nhu cÇu ®ã . ( liªn hÖ ngµy nay) Cuéc sèng vËt chÊt hiÖn ®¹i, con ng­êi lµm ®Ñp b»ng nh÷ng ®å trang søc ®Ñp vµ tèt h¬n HS quan s¸t h×nh 27 –SGK T¹i sao ng­êi nguyªn thuû l¹i vÏ h×nh mÆt ng­êi rõng ? ( môc ®Ých ) => H×nh mÆt ng­êi cã sõng cho phÐp suy ®o¸n r»ng ng­êi thêi ®ã cã tÝn ng­ìng thê vËt tæ , vËt tæ cña hä lµ mét loµi ®éng vËt ¨n cá, cã thÓ lµ h­¬u , khØ v× lóc bÊy giê c¸c hiÖn t­îng thiªn nhiªn ch­a gi¶i thÝch ®­îc. Qua di chØ thÊy ng­êi thuû ch«n cÊt ngưêi chÕt cã kÌm theo c«ng cô lao ®éng, nãi lªn ®iÒu g× ? T×nh c¶m cña ng­êi sèng ®èi víi ng­êi chÕt , ng­êi ta nghÜ r»ng gi÷a thÕ giíi bªn kia ng­êi chÕt cÇn ph¶i lao ®éng. §iÒu nµy chøng tá mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng ng­êi trong thÞ téc s©u s¾c h¬n, ng­êi ta th­¬ng yªu nhau h¬n kÓ c¶ khi ng­êi ®ã qua ®êi. Ngµy nay quan niÖm vÒ t×n ng­ìng ë mçi vïng, mçi d©n téc l¹i kh¸c nhau. 1. §êi sèng vËt chÊt (13phút) + Người tinh khôn thường xuyên cải tiến và đạt được những bước tiến về chế tác công cụ. + Từ thời Sơn Vi, con người đã ghè đẽo các hòn cuội thành rìu; đến thời Hoà Bình - Bắc Sơn họ đã biết dùng các loại đá khác nhau để mài thành các loại công cụ thư rìu, bôn, chày. + Họ biết dùng tre, gỗ, xương, sừng làm công cụ và biết làm đồ gốm ; biết tròng trọt (rau, đậu, bí, bầu...) và chăn nuôi (chó, lợn). 2.Tæ chøc x· héi: (10phút) + Người tinh khôn sống thành từng nhóm ở trong hang động. Những vùng thuận tiện, thường định cư lâu dài ở một số nơi (Hoà Bình - Bắc Sơn). + Bước đầu biết : do công cụ sản xuất tiến bộ: sản xuất phát triển, nên đời sống không ngừng được nâng cao, dân số ngày càng tăng, dần dần hình thành mối quan hệ xã hội. Chế độ thị tộc: tổ chức của những người có cùng quan hệ lâu dài, cùng huyết thống đã họp thành một nhóm riêng cùng sống trong một hang động hay mái đá hoặc trong một vùng nhất định nào đó. Thị tộc mẫu hệ (hay thị tộc mẫu quyền): là chế độ của những người cùng huyết thống, sống chung với nhau và tôn người mẹ lớn tuổi nhất lên làm chủ. 3. §êi sèng tinh thÇn: (12 Phút) + Biết chế tác và sử đụng dùng đồ trang sức , biết vẽ những hình mô tả cuộc sống tinh thần của mình. + Hình thành một số phong tục tập quán : thể hiện trong mộ táng có chôn theo lưỡi cuốc đá. +Trong thời kì nguyên thuỷ con người bắt đầu quan tâm đến đời sống tinh thần thể hiện ở việc làm đẹp bản thân và bày tỏ tình cảm đối với người chết. Đó là một buớc tiến đáng kể trong sự phát triển của loài người. 3. Luyện tập, Củng cố (4phút) ? (Tb)Em hãy so sánh thị tộc và bầy người nguyên thuỷ ? - Thị tộc: đông hơn mẹ làm chủ gia đình , sống định cư - Bầy người nguyên thuỷ: ít hơn, chưa có người đứng đầu, sống lang thang GV: ( sơ kết ) Cuộc sống của người thời Hoà Bình- Bắc sơn – Hạ long đã khác trước nhiều : nhờ trồng trọt chăn nuôi nên cuộc sống dần ổn định, ngày càng tiến bộ, cuộc sống phong phú hơn ( thị tộc mẫu hệ ) tốt đẹp hơn. Đay là một giai đoạn quan trọng mở đầu cho bước tiếp theo, vượt qua thời nguyên thuỷ . 4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà ( 1phút) Học theo câu hỏi : 1, Những điểm mới trong đời sống vật chất và xã hội của người nguyên thuỷ thời Hoà bình- Bắc sơn- Hạ long. 2, Những điểm mới trong đới sống tinh thần của người nguyên thuỷ là gì ? Em có suy nghĩ gì về việc chôn công cụ sản xuất theo người chết ? Ngày soạn: 2/ 11/2016 Ngày dạy: 5/ 11/2016 Lớp: 6A Ngày dạy:6/ 11/2016 Lớp: 6B Tiết 10: KIỂM TRA MỘT TIẾT I. MỤC TIÊU - Đời sông của người tối cổ và người tinh khôn - Nêu được sự xuất hiện các quốc gia cổ đại phương Đông ( thời điểm địa điểm) - trình bày sơ lược về tổ chức và đời sống XH ở các quốc gia cổ đại - Giúp học sinh nắm được Thành tựu văn hoá của các quốc gia cổ đại - Tên các quốc gia cổ đại Phương Tây,các quốc gia cổ đại phương Đông - Những điểm mới trong đời sống vật chất và xã hội của người nguyên thuỷ thời Hoà Bình- Bắc Sơn –Hạ Long -Kiểm tra những kiến thức cơ bản trong nộidung đã học từ bài 3 – bài 10 của phần Lịch sử thế giới và Việt Nam. - Giáo dục ý thức tự giác học tập và thái độ với bộ môn. II. NỘI DUNG ĐỀ 1. Ma trận đề Đề:1 Cấp độ Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cộng TN TL TN TL TN TL LSTG Chủ đề I Xã hội nguyên thuỷ Hiểu về Đời sống vật chât của người tối cổ người nguyên thuỷ Số câu Số điểm Tỉ lệ % 2/3 1 10 2/3 1 10 Chủ đề II Xã hội cổ đại Xã hội chiếm hữu nô lệ và C¸c quèc gia cæ ®¹i ph­¬ng §«ng gåm cã mÊy quèc gia Vì sao xã hội cổ đại phương Tây và xã hội c hiếm hữu nô lệ, là nhà nước chuyên chế Em có suy nghĩ gì về việc chôn công cụ sản xuất theo người chết Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1/3 0,5 5 1 2 20 1 2 20 2+1/3 4,5 45 Câu 2: Giúp học sinh nắm được Thành tựu văn hoá của các quốc gia Phương Đông cổ đại Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1 1,5 15 1 1,5 15 LSVN Chủ đề I Buổi đầu lịch nước ta Biết đặc điểm của ngưòi tối cổ ,dấu tichđược tìm thấy ở những đâu trên đát nước việt nam Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1 3 30 1 3 30 Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1/3 +1+1 5 50 2/3 +1 3 30 1 2 20 5 10 100 Đề:2 Cấp độ Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cộng TN TL TN TL TN TL LSTG Chủ đề I Xã hội nguyên thuỷ Hiểu về Đời sống vật chât của người tối cổ người nguyên thuỷ Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1 1 10 1 1 10 Chủ đề II Xã hội cổ đại Nhí ®­îc tªn c¸c quèc gia cæ ®¹i Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1 2 20 1 2 20 LSVN Chủ đề I Buổi đầu lịch nước ta Biết đặc điểm của ngưòi tối cổ ,dấu tichđược tìm thấy ở những đâu trên đát nước việt nam Nh÷ng ®iÓm míi trong ®êi sèng vËt chÊt vµ x· héi cña ng­êi nguyªn thuû thêi Hoµ B×nh B¾c S¬n H¹ Long ? Số câu Số điểm Tỉ lệ % 1 3 30 1 4 40 2 7 70 Tổng số câu Tổng sốđiểm Tỉ lệ % 1+1 5 50 1 1 10 1 40 40 5 10 100% 2. Đề kiểm tra *Đề 1: A. PHẦN TRẮC NGHIỆM Câu1:(1,5 điểm ) §iÒn ®óng sai vµo c¸c c©u sau 1.Người tối cổ sống theo Bầy 2.Người nguyên thuỷ sống ở Hang động, mái đá 3.Công cụ chủ yếu của người nguyên thuỷ là Đồ gỗ 4.Sự tiến bộ của rùi mài lưỡi so với rùi ghè đẽo là,Sắc hơn cho năng xuất lao động cao hơn, chế tạo dễ dàng các công cụ bằng tre, gỗ, nứa 5.Xã hội chiếm hữu nô lệ gồm hai giai cấp cơ bản là nô lệ – chủ nô 6.Các quốc gia cổ đại phương Đông là Ai cập, Trung Quốc, Lưỡng Hà, Ên ®é Câu 2:(1,5 điểm ) Điền các Từ ngữ sau đây: chữ tượng hình, giấy pa pi rút, trên các phiến đất sét, lĩnh vực toán học , lĩnh vực Văn học , phép đếm đến 10 , phép đếm đến 100 vào chỗ chống sao cho đúng với các thành tựu văn hóa các dân tộc Phương Đông thời cổ đại a. Người Phương Đông cổ đại đều dùng .............. mô phỏng vật thật để nói lên ý nghĩa của con người những chữ này được viết trên ............. , trên mai rùa trên thẻ tre hoạch ........................ướt rồi đem nung khô b. Trong ................... Người Ai cập cổ đại đã nghĩ ra .....................và rất giỏi về hình học B. PHẦN TỰ LUẬN : Câu 3:(2 điểm ) Vì sao xã hội cổ đại phương Tây và xã hội chiếm hữu nô lệ, là nhà nước chuyên chế ? Câu 4:(2 điểm ) Em có suy nghĩ gì về việc chôn công cụ sản xuất theo người chết ? Câu 5 : (3 điểm ) Nêu đặc điểm của người tối cổ ? Dấu tích của người tối cổ được tìm thấy ỏ những khu vực nào trên đất nước ta *Đề 2: A. PHẦN TRẮC NGHIỆM Câu1: (1 điểm ) §iÒn ®óng sai vµo c¸c c©u sau 1.Người tối cổ sống theo Bầy 2.Người nguyên thuỷ sống ở Hang động, mái đá 3.Công cụ chủ yếu của người nguyên thuỷ là Đồ gỗ 4.Xã hội cổ đại phương Đông gồm có các tầng lớp, Qúi tộc, Nông dân công xã. Nô lệ. Câu 2:(2 điểm ) Điền tên các quốc gia cổ đại Phương Đông, Phương Tây Phương tây Phương Đông B. PHẦN TỰ LUẬN : Câu 3:(3 điểm ) Nêu đặc điểm của người tối cổ ? Dấu tích của người tối cổ được tìm thấy ỏ những khu vực nào trên đất nước ta ? Câu 4: (4 điểm ) Những điểm mới trong đời sống vật chất và xã hội của người nguyên thuỷ thời Hoà Bình- Bắc Sơn –Hạ Long ? III.ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM Đề 1 : Câu Nội dung cần đạt Điểm Câu1 1,5điểm 1: § 2: § 3: S 4: § 5: § 6: § 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 1,5 Câu2 1,5 điểm a. Người Phương Đông cổ đại đều dùng chữ tượng hình mô phỏng vật thật để nói lên ý nghĩa của con người những chữ này được viết trên giấy pa pi rút , trên mai rùa trên thẻ tre hoạch trên các phiến đất sét ướt rồi đem nung khô b. Trong lĩnh vực toán học Người Ai cập cổ đại đã nghĩ ra phép đếm đến 10 và rất giỏi về hình học 1 0,5 1,5 Câu3 2điểm - Các quốc gia cổ đại phươngTây hình thành hai giai cấp cơ bản: chủ nô và nô lệ - Các quốc gia cổ đại phương đông nhà Vua có quyền cao nhất. 2 Câu 4 2 điểm Thể hiện quan niệm tín nghưỡng: ngừơi chết là sang thế giới khác họ vẫn phải lao động. -Thể hiện mối quan hệ giữa những người trong thị tộc ngày càng gắn bó, người ta thương yêu nhau hơn cả khi người đó đã qua đời. 2 Câu 5 3 điểm +Đặc điểm của người tối cổ : Vẫn còn dấu tích của loài vượn trán thấp và bợt ra phía sau , mày nổi cao , xương hàm nhô ra phía trước trên người có một lớp lông bao phủ , đã hoàn toàn đi bằng hai chân , hai chi trước đã biết cầm nắm, hộp sọ đã phát triển +Dấu tích : Tiìm thấy các dấu tích người tối cổ Hang Thẩm Khuyên Thẩm hai Lạng Sơn, Núi Đọ Thanh Hoá , Xuân Lộc Đồng Nai .. 3 10 ĐỀ 2: câu Nội dung cần đạt Điểm Câu1 1điểm 1: § 2: § 3: S 4: § 0,25 0,25 0,25 0,25 1 Câu2 2điểm Câu 2: - Phương Đông: Trung Quốc, Ấn Độ, Ai Cập, Lưỡng Hà. - Phư¬ng T©y: Hy L¹p, R«- ma. 2 Câu3 3điểm +Đặc điểm của người tối cổ : Vẫn còn dấu tích của loài vượn trán thấp và bợt ra phía sau , mày nổi cao , xương hàm nhô ra phía trước trên người có một lớp lông bao phủ , đã hoàn toàn đi bằng hai chân , hai chi trước đã biết cầm nắm, hộp sọ đã phát triển +Dấu tích : Tiìm thấy các dấu tích người tối cổ Hang Thẩm Khuyên Thẩm hai Lạng Sơn, Núi Đọ Thanh Hoá , Xuân Lộc Đồng Nai . 3 Câu 4 4điểm Câu 4: - Đời sống vật chất; người nguyên thủy thời Hoà Bình – Bắc Sơn - Hạ Long luôn cải tiến công cụ lao động : công cụ đá từ ghè đẽo thô sơ đến rìu mài vát một bên ( rìu đá mài) và nhiều loại công cụ khác bằng xương, bằng sừng, bằng tre.. + Biết làm đồ gốm + Biết trồng trọt chăn nuôi + Cuộc sống ổn định + Ở trong hang ®éng hoÆc lÒu lµm b»ng cá, l¸ c©y. - X· héi:ThÞ téc mÉu hÖ 4 10 * Thu bài- nhận xét * Hướng dẫn học bài :Về nhà nghiên cứu bài10 những chuyển biến trong đời sống kinh tế, Những điểm mới trong đời sống vật chất và xã hội của ngời nguyên thuỷ thời Hoà Bình- Bắc Sơn –Hạ Long ? IV. ĐÁNH GIÁ NHẬN XÉT SAU KHI CHẤM BÀI KIỂM TRA - Kiến thức: ................................................................................................................ - Kĩ năng...................................................................................................................... - Trình bày: ................................................................................................................... - Diễn đạt: ..................................................................................................................... Ngày soạn:7/ 11/2016 Ngày dạy: 11/ 11/2016 Lớp: 6A Ngày dạy: 12/11/2016 Lớp: 6B CHƯƠNG II: THỜI ĐẠI DỰNG NƯỚC VĂN LANG - ÂU LẠC Tiết 11, baì 10: NHỮNG CHUYỂN BIẾN TRONG ĐỜI SỐNG KINH TẾ I.MỤC TIÊU 1.Kiến thức Qua bài học nhằm giúp học sinh hiểu được - Trình độ sản xuất , công cụ của người việt cổ thể hiện qua các di chỉ phùng nguyên (Phú thọ )hoa lộc (Thanh hoá )Phát minh ra thuật luyên kim - Hiểu được ý nghĩa tầm quan trọng của sự ra đời nghề nông trồng lúa nước - Những biểu hiện về sự chuyển biến xã hội : chế độ phụ hệ dần thay thế chế độ mẫu hệ 2.Kĩ năng - Bồi dưỡng kĩ năng nhận xét, so sánh, liên hệ thực tế. - Tích hợp môi trường phần 1,2 , Tích hợp di sản văn hoá phần 1 3.Thái độ Nâng cao tinh thần sáng tạo trong lao động II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên: tranh ( như sách giáo khoa ) ảnh chụp cục tiền, xỉ đồng, gạo cháy ở Phùng Nguyên, hoa Lộc 2. Chuẩn bị của học sinh: Đọc kĩ bài trong Sách giáo khoa III .TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cũ (4phút) a. Câu hỏi Những điểm mới trong đời sống vật chất và xã hội của người Nguyên Thuỷ thời Hoà Bình- Bắc Sơn , Hạ Long ? b.Đáp án, biểu điểm (10đ) - Đời sống vật chất Người Nguyên Thuỷ thơì Hoà Bình – Bắc Sơn – Hạ Long luôn cải tiến công cụ lao động : công cụ đá từ ghè đẽo thô sơ đến mài dùi vát một bên ( rùi đá mài) và nhiều lọai công cụ khác bằng xương, bằng sừng, bằng tre (2đ) +Biết làm đồ gốm (1 đ) +Biết trồng trọt chăn nuôi (1đ) +Cuộc sống ổn định (2đ) +ở trong hàng động hoặc lều làm bằng cỏ, lá cây.. (2đ) -Xã hội: Hình thành hệ thống xã hội : Thị tộc mẫu hệ (2đ) * Đặt vấn đề (1phút) Ơ bài trước các em đã tìnm hiểu về thời nguyên thuỷ trên đất nước ta.Địa bàn cư trú chủ yếu của người nguyên thuỷ là ở rừng núi ? Có phải nước ta chỉ có rừng núi? HS: Nứơc ta còn có đồng bằng . đất ven sông, ven biển GV: Con người từng bước di cư và đây là thời điểm hình thành những chuyển biến lớn về kinh tế. 2. Dạy nội dung bài mới (35 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung ghi bảng GV ? (Tb) HS GV ? (Tb) HS ? (K) HS ? (Tb) HS GV ? (Tb) HS ? (Tb) HS GV GV ? (Tb) HS GV ? (Tb) HS GV ? (G) HS GV GV ? (Tb) HS ? (Tb) HS GV ? (Tb) HS ? (K) HS ? (Tb) HS ? (G) HS * Tích hợp môi trừơng : Gọi hs đọc mục 1 trong SGK và hướng dẫn học sinh quan sát hình 28, 29 ,30 SGK ( 30 ) và những hiện vật được phục chế. Địa bàn cư trú của người Việt cổ trước đay là ở đâu ? Sau đó mở rộng ra sao ? Trước đây là ở vùng chân núi, thung lũng, ven sông, suối.Sau đó một số người đã chuyển suống đồng bằng, lưu vực những con sông lớn để sinh sống với nghề nông nghiệp nguyên thuỷ. Cùng với quá trình di cư của con người, sản xuất tiếp tục phát triển. Sự phát triển của sản xuất được biểu hiện qua việc caỉ tiến công cụ sản xuất. Quan sát các hình trong SGK , theo em có những công cụ , đồ dùng gì ? Công cụ đá, mảnh gốm So với công cụ thời trước em có nhận xét gì ? ( Thảo luận nhóm ) đại diện trả lời Gợi ý : Kĩ thuật mài, loại hình công cụ, kĩ thuật làm đồ gốm..? => Những công cụ này được tìm thấy ở đâu ? vào những thời gian nào ? ở Phùng Nguyên ( Phú thọ ) , Hoa lộc ( Thanh Hoá ) Lung leng ( kom tum ), có niên đại cách đây 4000 – 3500 năm. * Tích hợp môi trừơng : ( Khái quát ) Người nguyên thuỷ đã cải tiến công cụ lao động bằng kĩ thuật đục, mài. Từ trình độ kĩ thuật chế tác đá và làm đồ gốm, con người đã tiến hành thêm 1 bước căn bản – phát minh ra thuật luyện kim. Gọi học sinh đọc mục 2 SGK Nhờ việc cải tiến công cụ cuộc sống của người Việt cổ như thế nào ? ổn định hơn, xuất hiện nhiều bản làng ven các sông lớn, với nhiều tị tộc khác nhau. Để định cư lâu dài trong điều kiện dân số ngày càng tăng con người phaỉ làm gì ? Phải cải tiến hơn nữa các công cụ sản xuất và đồ dùng hàng ngày . ( Chốt ) Yêu cầu của cuộc sống buộc con người phải tiếp tục nâng cao trình độ sản xuất cảu mình. *Tích hợp di sản văn hoá: Cho học sinh quan sát ảnh chụp ( xỉ đồng ) ở Phùng Nguyên – Hoa Lộc. Việc phát hiện ra những cục đồng, xỉ đồng nói lên diều gì ? Thuật luyện kim đã ra đời, con người phát minh ra thuật luyện kim. ( Giải thích ) Thuật luyện kim là cách sử dụng kim loại như đồng, kẽm, chì... để chế tác công cụ và đồ dùng cần thiết. Thuật luyện kim được phát minh nhờ sự phát triển của nghề nào ? tại sao ? Nghề làm đồ gốm => vì: Làm đồ gốm biết được kĩ thuật nung, làm khuôn đá bằng đồ gốm. Trong tự nhiên kim loại tồn tại dưới dạng quặng ( nghĩa là không có kim loại nguyên chất ) phải nấu quặng mới lọc ra được kim loại, mà muốn nấu được chảy quặng phải có độ nóng cao và điều này đã làm được khi người ta đốt lò nung gốm. -Sau đó muốn làm được những công cụ , đồ dùng theo ý muốn người ta làm khuôn đúc bằng đất sét, nghề làm đồ gồm giúp người ta làm được các khuôn đá đó . Vì vậy ghề làm đồ gốm đã tạo điều kiện phát minh ra nghề luyện kim. Thuật luyện kim được phát minh có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống của người Việt cổ ? => Thuật luyện kim giúp cho người xưa tạo ra được nhiều công cụ sản xuất mới sắc hơn, bền hơn, tốt hơn, giúp cho sản xuất phát triển, con người có thể khai phá nhiều vùng đất mới để canh tác nông nghiệp. Yêu cầu học sinh đọc mục 3 SGK * Tích hợp môi trừơng : Những dấu vết nào chứng tỏ người Việt cổ đã phát minh ra nghè trồng lúa ? Công cụ ( cuốc đá) dấu vết gạo cháy, thóc lúa bên cạnh các bình vò đất nung lớn. Nghề nông trồng lúa nước ra đời ở đâu và trong điều kiện nào ? => ( Giới thiệu cho học sinh ) Cây lúa trước đay là cây lúa hoang, qua bàn tay cải tạo của con người -> nửa hoang -> thành lúa trồng thực sự. Các loại lúa: lua nương, lúa nếp, lúa tẻ... Việc phát minh ra nghề trồng lúa nước có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sônhgs của con người ? -> ( Liên hệ ) em hãy lấy VD qua chuyện ăn uống hàng ngày của mình để chứng minh? Thóc -> gạo -> cơm là lương thực chính hàng ngày không có cơm thì đói... Ngoài nghề trồng lúa người xưa còn phát triển cá nghề gì nữa ? Đánh cá, chăn nuôi, trống các loại cây hoa màu.... Theo em hiểu vì sao từ đây con người có thể định cư lâu dài ở đồng bằng ven các sông lớn ? Đất đai phù xa màu mỡ, đủ nước tưới cho cây lúa, thuận lợi cho cuộc sống. 1.Công cụ xản xuất , Thuật luyện kim đã được cải tiến và phát minh như thế nào ? a.Công cụ xản xuất được cải tiến như thế nào (13 phút) - Người nguyên thuỷ trên đát nước ta sinh sống ở hang động tiếp tục mở rộng vùng cư chú đến các vung chân núi thung lũng ven khe suối vùng đất bãi ven sông - ở một số di chỉ : các nhà khảo cổ đã phát hiện hàng loạt công cụ được mài toàn bộ. -Hình dáng cân xứng, đẹp, đa dạng về kích thước. -Đồ gốm có hoa văn phong phú. b.Thuật luyện kim đã được phát minh như thế nào ? (12 phút) - Người phùng nguyên hoa lộc phát minh ra thuật luyện kim - Kim loại được dùng đầu tiên là đồng - Thuật luyện kim ra đời đánh dấu bước tiến trong chế tác công cụ sản xuất làm cho sản suất phát triền 3. Nghề trồng lúa nước ra đời ở đâu và trong điều kiện nào ? (10 phút) - Ơ các di chỉ Phùng Nguyên Hoa Lộc các nhà khoa học đã phát hiện hang loạt lưỡi cuốc đá được mài nhẵn toàn bộ , gạo cháy, dấu vết tóc lúa bên cạnh bình vò chứng tỏ nghề trồng lúa nước trên đất nước ta đã ra đời - Ơ các đồng bằng ven sông, biển, thung lũng ven suối cây lúa trở thành cây lương thực chính . -Nghề trồng lúa nước có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong quá trình tiến hoá của congngười 3.Củg cố, luyện tập (4phút) Hỏi: Sự thay đổi trong đời sống kinh tế của con người thời kì Phùng Nguyên-Hoa Lộc so với thời kì Hoà bình –bắc Sơn ? HS: Thuật luyện kim và nghề nông trồng lúa nước ra đời. GV: ( sơ kết ) Trên bước đường phát triển sản xuất để nâng cao cuộc sống con người đã biết: -Sử dụng những ưu thế của đất đai -Tạo ra 2 phát minh lớn thuật luyện kim và trồng lúa nước. Một cuộc sống mới bắt đầu chuẩn bị cho con người bước sang thời đại mới – thời đại dựng nước. 4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà (1phút) Câu hỏi: 1/ Điểm lại những nét mới về công cụ sản xuất và ý nghĩa của việc phát minh ra thuật luyện kim ? 2/ Theo em sự ra đời của nghề nông trồng lúa nước có tầm quan rọng như thế nào ? 3/ Sự thay đổi trong đời sống kinh tế của người thời Phùng Nguyên- Hạ Long với thời Hoà Bình- Bắc Sơn . Dặn dò: Ôn tập các bài đã học để tiết sau kiểm tra. *************************************** Ngày soạn: 15/ 11/2016 Ngày dạy: 18/ 11/2016 Lớp: 6A Ngày dạy:19/ 11/2016 Lớp: 6B Tiết 12, baì 11: NHỮNG CHUYỂN BIẾN TRONG Xà HỘI I. MUC TIIÊU 1. Kiến thức Qua bài học giúp học sinh nắm được: -Những biểu hiện về sự chuyển biến xã hội : chế độ phụ hệ chuyển dần dần thay thế cho chế độ mẫu hệ -Sự nảy sinh những vùng văn hoá lớn trên khắp ba miền đất nước, chuẩn bị bước sang thời dựng nước, trong đó đáng chú ý nhất là văn hoá Đông Sơn. 2. Kĩ năng Bồi dưỡng kĩ năng biết nhận xét , so sánh sự việc, bước đầu sử dụng bản đồ. 3.Thái độ Bồi dưỡng ý thức về cội nguồn dân tộc II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên Sgk,Nghiên cứu kĩ tài liệu 2. chuẩn bị của học sinh Chuẩn bị bản đồ. tranh ảnh trong SGK III .TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cũ ( 5 Phút) a. Câu hỏi 1. Công cụ xản xuất được cải tiến như thế nào ? 2. Nhữnh biến chuyển trong đời sống kinh tế của con người thời kì Phùng Nguyên- hoa Lộc ? b. Đáp án biểu điểm 1. Người nguyên thuỷ trên đất nước ta sinh sống ở hang động tiếp tục mở rộng vùng cư chú đến các vung chân núi thung lũng ven khe suối vùng đất bãi ven sông ( 2 điểm ) - ở một số di chỉ : các nhà khảo cổ đã phát hiện hàng lo