Giáo án Lịch sử lớp 6 - Tiết 1 - Bài 1: Sơ lược về môn lịch sử

Tuần 1 Ngày soạn: 03/9/2018 HỌC KÌ I Tiết 1-Bài 1: SƠ LƯỢC VỀ MÔN LỊCH SỬ (Tiết 01) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức: - Nhận thức lịch sử là một môn khoa học có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi con người - Học lịch sử là cần thiết. 2. Kỹ năng: - Bước đầu có kỹ năng liên hệ thực tế và quan sát. 3. Thái độ: - HS ý thức về tính chính xác và sự ham thích trong học tập bộ môn. 4. Các năng lực hình thành cho học sinh: + Năng lực tư duy, giao tiếp + Năng lực tự học. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC 1.Giáo viên: + Nghiên cứu tài liệu, soạn bài. Bài giảng điện tử + Tranh ảnh, sách báo có liên quan đến bài. 2. Học sinh: + Nghiên cứu bài mới theo câu hỏi sách giáo khoa. + Tập quan sát kênh hình và giải thích. III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC + Bài dạy sử dụng phương pháp giảng, đàm thoại, so sánh, gợi mở, liên hệ. IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: * Giới thiệu bài : Chương trình lịch sử lớp 6 THCS gồm 3 phần. Phần mở đầu giới thiệu các bài học chung sơ lược về môn lịch sử . Phần I giới thiệu lịch sử lớp 6 thế giới từ khi loài người xuất hiện đến cuối thời cổ đại. Phần II Lịch sử Việt Nam giới thiệu lịch sử dân tộc từ thời nguyên thuỷ đến thế kỷ X . Để học tốt và chủ động trong các bài học lịch sử cụ thể . Trước tiên các em phải hiểu lịch sử là gì? học lịch sử để làm gì ? Đó chính là nội dung của tiết học hôm nay. Hoạt động của GV và HS Kiến thức Hoạt động 1: Tìm hiểu lịch sử là gì Yêu cầu HS quan sát mọi vật xung quanh: đất đá, cây cối, giống vật... Theo em con người, cây cỏ mọi vật xung quanh ta có phải ngay từ khi xuất hiện đã có hình dạng như ngày nay không? - Đều sinh ra, lớn lên và biến đổi. Sinh vật, con người ... ta thấy hiện nay đều trải qua quá trình hình thành phát triển và biến đổi ... đều có một quá khứ đó chính là lịch sử. Vậy lịch sử là gì? Có rất nhiều loại lịch sử, đất đá, loài vật, cây cối lịch sử mà các em sẽ được học từ nay về sau là lịch sử loài người. Lịch sử loài người là gì? - Là toàn bộ hoạt động của con người từ khi xuất hiện đến nay. Lịch sử một con người và lịch sử xã hội loài người có gì khác nhau? - Một con người thì chỉ có hoạt động riêng của mình, xã hội loài người thì liên quan đến tất cả ( nhiều người, nhiều nước, nhiều mốc thời gian khác nhau ). Lịch sử được coi là bộ môn gì? Khái quát, chuyển ý Hoạt động 2: Mục đích của việc học tập lịch sử Yêu cầu học sinh đọc mục 2. Cho HS quan sát kênh hình 1. Em thấy khác với lớp học ở trường em như thế nào? Vì sao lại có sự khác nhau đó? - Xưa và nay khác nhau (nhiều hay ít tuỳ từng địa phương khác nhau). Chúng ta có cần biết những đổi thay đó không? Tại sao lại có những đổi thay đó? GV: Không phải ngẫu nhiên mà có những thay đổi như ta nhận thấy. Mỗi con người, mỗi xóm làng dãy phố, mỗi dân tộc đều trải qua những đổi thay theo thời gian mà chủ yếu do con người tạo nên.Vậy chúng ta cần tìm hiểu và biết quí trọng. Chúng ta cần biết lịch sử để làm gì? Nhiệm vụ vủa mỗi chúng ta là gì? - Quí trọng, biết ơn những con người đã làm nên cuộc sống ngày nay, phải học lịch sử và biết về lịch sử, học lịch sử là cần thiết. Em hãy lấy ví dụ trong cuộc sống của gia đình, quê hương em để thấy rõ sự cần thiết phải hiểu biết lịch sử? Gv chuẩn kiến thức , sơ kết mục 2 Hoạt động 3: Tìm hiểu phương pháp học tập lịch sử Thời gian trôi qua những dấu tích của con người vẫn được giữ lại ở nhiều dạng khác nhau cuộc sống của ông bà... đều trải qua những thay đổi theo thời gian và vĩnh viễn qua đi. Tại sao em biết được những thay đổi đó? - Nhờ những câu chuyện, những lời miêu tả truyền từ đời này sang đời khác ở nhiều dạng khác nhau? Vậy sử gọi là gì? Kể tên một vài câu truyện truyền miệng nói về lịch sử dân tộc ? - Sơn Tinh - Thuỷ Tinh, Con Rồng - cháu tiên. Cho học sinh quan sát hình 1-2 SGK. Bia đá thuộc loại gì? - Hiện vật. Vì sao em biết? - Bia tiến sĩ , nhận biết nhờ chữ khắc trên bia. H .1,2 giúp em hiểu thêm thêm về điều gì? - Người xưa đã để lại nhiều chứng tích giúp cho việc giữ lại lịch sử để dựng lại lịch sử phải có những bằng chứng cụ thể chúng ta có thể tìm lại được. Đến một giai đoạn phát triển cao hơn con người biết sáng tạo ra chữ viết. Sử được ghi lại thành văn nhiều cuốn lịch sử cách đây hàng nghìn năm vẫn được giữ cẩn thận. Kể tên một số tác phẩm lịch sử chữ viết tiêu biểu? - Thời Lí: Sử kí của Đỗ Thiện. - Thì Trần: Đại Việt sử kí của Lê Văn Hưu. -Thời Lê: Đại Việt sử kí toàn thư của các sử gia. -> Để dựng lại lịch sử phải có bằng chứng cụ thể đó là tư liệu như ông cha ta thường nói: “Nói có sách mách có chứng” tức là phải có tư liệu lịch sử mới đảm bảo được sự tin cậy của lịch sử. Gv sơ kết bài: Như vậy lịch sử là một khoa học dựng lại toàn bộ hoạt động của con người trong quá khứ. Mỗi người chúng ta đều phải học và biết về lịch sử vì “ con người tương lai phải nắm vững những kiến thức lịch sử dân tộc và thế giới để có thể trở thành người chủ có ý thức trên hành tinh chúng ta, nghĩa là hiểu: sống và lao động để làm gì? Nhằm bảo vệ và xây dựng một xã hội tốt đẹp như thế nào?”Phương pháp học tập lịch sử là dựa trên các nguồn tư liệu truyền miệng, hiện vật và chữ viêt 1. Lịch sử là gì? - Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ. - Lịch sử là một môn khoa học có nhiệm vụ tìm hiểu và khôi phục lại quá khứ của con người và xã hội loài người. 2. Học lịch sử để làm gì? - Học lịch sử để hiểu được cội nguồn tổ tiên, dân tộc. - Hiểu cuộc sống đấu tranh và lao động sáng tạo của dân tộc mình và của loài người trong quá khứ để xây dựng xã hội văn minh. - Hiểu được những gì chúng ta đang thừa hưởng của cha ông trong quá khứ và biết mình phải làm gì cho tương lai 3. Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? - Tư liệu truyền miệng. - Tư liệu hiện vật. - Tư liệu chữ viết. -> Nguồn tư liệu là nguồn gốc để giúp ta hiểu biết và dựng lại lịch sử. 4. Củng cố Gv yêu cầu hs trả lời: - Tại sao nói lịch sử là thầy dạy của cuộc sống? - Có máy loại tư liệu lịch sử? 5. Hướng dẫn học ở nhà: - Học sinh nắm được nội dung của bài, trả lời các câu hỏi SGK. - Bài tập: Giải thích câu danh ngôn: “ Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống” - Chuẩn bị bài 2. “Cách tính thời gian trong lịch sử”. V. ĐÁNH GIÁ RÚT KINH NGHIỆM: .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................