Giáo án môn Sinh học Lớp 8 - Bài 36: Tiêu chuẩn ăn uống nguyên tắc lập khẩu phần

TIÊU CHUẨN ĂN UỐNG. NGUYÊN TẮC LẬP KHẨU PHẦN I. MỤC TIÊU : 1.Kiến thức: - Trình bày được nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. - Đánh giá được giá trị dinh dưỡng của các loại thức ăn. - Trình bày được nguyên tắc lập khẩu phần đảm bảo đủ chất và lượng. 2. Kĩ năng: - Phát triển kĩ năng thu thập kiến thức. - Các KNS cơ bản được giáo dục: + Xác định giá trị: Cần cung cấp hợp lí và đủ chất dinh dưỡng để có một cơ thể khỏe mạnh. + Thu thập và xử lí thông tin. + Hợp tác, lắng nghe tích cực. + Tự tin bày tỏ ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 3.Thái độ: - Giáo dục ý thức tiết kiệm nâng cao chất lượng cuộc sống. II. ĐỒ DÙNG DẠY HOC - GV: Tranh một số loại thực phẩm, tháp dinh dưỡng. III. PHƯƠNG PHÁP: - Hoạt động nhóm , giải quyết vấn đề, vấn đáp – tìm tòi. IV.TỔ CHỨC DẠY HỌC: 1. Kiểm tra bài cũ (4 phút) +Kể tên một số loại vitamin? Nêu vai trò của chúng? 2. Khởi động (1 phút) - Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS tìm hiểu về tiêu chuẩn ăn uống và nguyên tắc lập khẩu phần. - Cách tiến hành: 3. Các hoạt động dạy học (35 phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động1(17 phút) Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể - Mục tiêu: Trình bày được nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. - CTH: -GV yêu cầu học sinh đọc các thông tin SGK/113 để trả lời câu hỏi: +Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em, -HS nghiên cứu thông tin SGK, thảo luận trả lời: +Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em cao hơn I- Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể người trưởng thành, người già khác nhau như thế nào giải thích? + Vì sao trẻ em suy dinh dưỡng ở những nước đang phát triển lại chiếm tỉ lệ cao? + Sự khác nhau về nhu cầu dinh dưỡng ở mỗi cơ thể phụ thuộc vào người trưởng thành đặc biệt là prôtêin vì cần tích luỹ cho cơ thể phát triển. Người già nhu cầu dd thấp hơn vì sự vận động của cơ thể kém hơn trẻ . + Ở những nước đang phát triển chất lượng cuộc sống của người dân còn thấp nên tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng cao . + Nhu cầu dinh dưỡng của mỗi người khác nhau phụ thuộc vào các yếu tố: những yếu tố nào? - GV lưu ý học sinh: hằng ngày cơ thể cần các chất: prôtêin, lipit, gluxit, nhưng ở mỗi người hoặc mỗi giai đoạn phát triển khác nhau thì khác nhau . -GV nhận xét chốt kiến thức. * Giới tính : Nam có nhu cầu cao hơn nữ * Lứa tuổi: Trẻ em có nhu cầu cao hơn người già vì ngoài việc đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cho hoạt động ,còn cần để xây dựng cơ thể, giúp cơ thể lớn lên *Dạng hoạt động: người lao động nặng có nhu cầu cao hơn vì tiêu tốn năng lượng nhiều hơn *Trạng thái cơ thể : người có kích thước lớn thì nhu cầu cao hơn, - Nhu cầu dinh dưỡng của từng người không giống nhau - Nhu cầu dinh dưỡng phụ thuộc vào: +Lứa tuổi +Giới tính người bệnh mới ốm khỏi cần cung cấp chất dinh dưỡng nhiều hơn để phục hồi sức khoẻ +Trạng thái sinh lí +Lao động Hoạt động 2 (18 phút) Giá trị dinh dưỡng của thức ăn. Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần - Mục tiêu: +Đánh giá được giá trị dinh dưỡng của các loại thức ăn. +Trình bày được nguyên tắc lập khẩu phần đảm bảo đủ chất và lượng. - Đồ dùng: Tranh một số loại thực phẩm, tháp dinh dưỡng. - CTH: -GV yêu cầu học sinh thực hiện lệnh trong SGK/ 113+114 và hoàn -HS thoả luận nhóm hoàn thành bảng . II- Giá trị dinh dưỡng của thức ăn thành bảng sau: Loại thực phẩm Tên thực phẩm -Giàu gluxit -Giàu prôtêin -Giàu lipit -Nhiều vitamin và chất khoáng Yêu cầu: Loại thực phẩm Tên thực phẩm Giàu gluxit -Giàu prôtêin -Giàu lipit -Nhiều vitamin và chất khoáng - Gạo, ngô, khoai sắn - Thịt,cá,trứng, sữa - Mỡ động vật, dầu thực vật -Rau quả tươi và muối khoáng + Sự phối hợp các loại thức ăn trong bữa ăn có ý nghĩa gì? - GV giải thích: giá trị dinh dưỡng có thức ăn được thể hiện ở thành phần và năng lượng( tính bằng calo) chứa trong nó. -GV kết luận. * Do tỉ lệ các chất hữu cơ có trong thực phẩm không giống nhau, tỉ lệ các loại vitamin ở những thực phẩm khác nhau cung cấp khác nhau, nên cần có sự phối hợp các loại thức ăn trong bữa ăn để cung cấp đủ cho nhu cầu của cơ thể *Mặt khác, sự phối hợp các loại thức ăn trong bữa ăn còn giúp chúng ta ăn ngon miệng hơn - Giá trị dinh dưỡng của thức ăn biểu hiện ở: + Thành phần các chất . + Năng lượng chứa trong nó - GV thông báo: khẩu phần là lượng thức ăn cung cấp cho cơ thể trong 1 ngày . - GV nêu câu hỏi: do đó sự hấp thụ thức ăn của cơ thể cũng tốt hơn -HS ghi nhớ kiến thức. +Khẩu phần cho các đối tượng khác nhau không giống nhau và ngay với một người, trong những giai đoạn khác nhau cũng khác nhau vì nhu cầu năng lượng và nhu cầu dinh dưỡng ở những thời + Cần phối hợp các loại thức ăn để cung cấp đủ cho nhu cầu của cơ thể . III- Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần + Khẩu phần của người mới khỏi bệnh có gì khác so với người bình thường? Tại sao? + Vì sao cần tăng rau, quả tươi trong khẩu phần? +Tại sao những người ăn chay vẫn khoẻ mạnh? điểm khác nhau không giống nhau + Người mới ốm khỏi cần thức ăn bổ dưỡng để tăng cường sức khoẻ. +Tăng cường vitamin +Tăng cường chất xơ dễ tiêu hoá +Dùng sản phẩm từ thực vật như: đậu, vừng, lạc chứa nhiều prôtêin ( Ở tuổi đang lớn cần cung cấp TĂ có nhiều prôtêin, Ca, khi mới ốm + Để xây dựng khẩu phần hợp lí cần dựa vào những căn cứ nào? dậy cần tăng cường thức ăn bổ dưỡng để mau chóng phục hồi sức khoẻ.Trong khẩu phần ăn uống nên tăng cường rau, quả tươi vừa đáp ứng nhu cầu vitamin của cơ thể, vừa cung cấp thêm các chất xơ giúp hoạt động tiêu hoá dễ dàng hơn *Những nguyên tắc lập khẩu phần: -Đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể -Đảm bảo cân đối các thành phần và giá trị dinh dưỡng của thức ăn - Khẩu phần là lượng thức ăn cung cấp cho cơ -Đảm bảo cung cấp đủ năng lượng, VTM, MK và cân đối về thành phần các chất hữu cơ. thể trong một ngày . - Nguyên tắc lập khẩu phần: + Căn cứ vào giá trị dinh dưỡng của thức ăn . + Đảm bảo đủ lượng calo , đủ chất(lipit, prôtêin, gluxit, vitamin , muối khoáng) . 4.Tổng kết và hướng dẫn về nhà ( 5phút) *Tổng kết. - Học sinh đọc kết luận SGK trang 114. Bài tập trắc nghiệm: Đánh dấu x vào câu trả lời đúng nhất trong các câu sau Câu 1:Những thực phẩm nào giàu chất đường bột a)Thịt, cá, đậu, đỗ b)Mỡ động vật, dầu thực vật ( dầu lạc , dầu vừng) c)Các loại ngũ cốc (khoai , sắn, ngô) X d)Cả a,b Câu 2 Bữa ăn hợp lí có chất lượng là a)Đảm bảo đủ thành phần dinh dưỡng, vitamin và muối khoáng b) Phối hợp, cân đối tỉ lệ các thành phần thức ăn c) Bảo đảm vệ sinh sạch sẽ d)Cả a,b X *Hướng dẫn về nhà : -Trả lời câu hỏi SGK . - Chuẩn bị bài 37