Giáo án môn Sinh học lớp 9 - Tiết 54: Sự phát triển của giới thực vât

Ngày soạn:1/4/2010 Ngày dạy: 1/7/2010- Dạy lớp: 8A Tiết 54: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA GIỚI THỰC VÂT 1. Mục tiêu a. Về kiến thức - Phát biểu được giới thực vật xuất hiện phát triển từ đơn giản đến phức tạp hơn, tiến hoá hơn. Thực vật hạt kín chiếm ưu thế và tiến hoá hơn cả trong giới thực vật. b. Về kĩ năng . - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm , kĩ năng tư duy độc lập và làm việc với sách giáo khoa c. Về thái độ : - Có ý thức bảo vệ thực vật 2.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: a. Chuẩn bị của Giáo viên : - Một số tranh ảnh minh hoạ - Nghiên cứu bài. b. Chuẩn bị của học sinh : - Nghiên cứu bài - Ôn tập lại các ngành thực vật đã học: Tảo, rêu, dương xỉ, hạt trần, hạt kín. 3. Tiến trình bài dạy. a. Kiểm tra bài cũ C©u hái: ? KÓ tªn c¸c ngµnh thùc vËt ®· häc? nªu ®Æc ®iÓm cña mçi ngµnh ®ã? §¸p ¸n: C¸c ngµnh thùc vËt ®· häc - C¸c ngµnh t¶o: Ch­a cã th©n, rÔ, l¸, sèng ë d­íi n­íc lµ chñ yÕu - Ngµnh rªu: RÔ gi¶, l¸ nhá hÑp, cã bµo tö, sèng ë n¬i Èm ­ít - Ngµnh d­¬ng xØ: RÔ thËt, l¸ ®a d¹ng, sèng ë c¸c n¬i kh¸c nhau, sinh s¶n b»ng bµo tö - Ngµnh h¹t trÇn: RÔ thËt, l¸ ®a d¹ng, sèng ë c¸c n¬i kh¸c nhau, cã nãn, h¹t n»m trªn l¸ no·n hë. - Ngµnh h¹t kÝn: RÔ thËt, l¸ ®a d¹ng, sèng ë c¸c n¬i kh¸c nhau, cã hoa, qu¶ h¹t ®­îc dÊu kÝn trong qu¶. Đặt vấn đề: (1’): §ã lµ tÊt c¶ c¸c nghµnh thùc vËt cã mÆt trªn tr¸i ®Êt hiÖn nay .Nh­ng kh«ng ph¶i chóng xuÊt hiÖn cïng 1 lóc vµ ph¸t triÓn nh­ ngµy nay mµ ph¶i tr¶i qua qu¸ tr×nh l©u dµi .Tõ d¹ng cã c¬ thÓ tæ chøc thÊp ®Õn dạng có cơ thể tổ chức cao .§ã chÝnh lµ sù ph¸t triÓn vµ tiÕn ho¸ cña giíi thùc vËt . VËy sù ph¸t triÓn ®ã diÔn ra NTN? §Ó hiÓu ®­îc ®iÒu ®ã c« trß ta nghiªn cø­ néi dung bµi h«m nay........ b. Dạy nội dung bài mới. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv Gv ? Gv ? Gv ? Gv Gv Gv Gv Gv ? Gv ? Gv ? ? Gv Gv Sự xuất hiện và phát triển của giưói thực vật diễn ra như thế nào -> Giới thực vật ngày nay từ các dạng Tảo đến các cây hạt kín, không xuất hiện cùng một lúc, mà trải qua quá trình xuất hiện dần dần gắn liền vớiư điều kiện môi trường. Đó cũng chính là quá trình phát triển của giới thực vât. Người ta tóm tắt quá trình tóm tắt quá trình phát triển của giưói thựuc vật bằng sơ đồ sau Chiếu sơ đồ H 44.1. Giới thiệu - Hướng dẫn học sinh quan sát: Khi quan sát lưu ý: Trong sơ đồ có các vạch ngang phân chia , phía bên trái có đánh số từ I đến III tương ứng với 3 giai đoạn phát triển của giới thực vật, phía bên phải ghi tóm tắt các điều kiên môi trường sống tương ứng với từng gia đoạn đó. Yêu cầu các em nghiên cứu sơ đồ đọc kỹ các câu sau đây và sắp xếp lại trật tự cho đúng : Chiếu nội dung bài tập - Hướng dẫn Hs làm Phát phiếu học tập - yêu cầu Hs thảo luận nhóm (4'). Hướng dẫn Hs thảo luận Yêu cầu Hs báo cáo, nhóm khác nhận xét - bổ sung Đáp án đúng - Yêu cầu các nhóm đối chiếu điều chỉnh. Yêu cầu 1 học sinh đọc lại nội dung bài tập theo thứ tự đúng. Yêu cầu 1 học sinh lên trình bày lại sự phát triển của giới thựuc vật trên sơ đồ. Trình bày lại: Dựa vào trật tự đúng trên bảng yêu cầu cá nhân suy nghĩ trả lời các câu hỏi sau. Tổ tiên chung của các thực vật là gì? Nhận xét - kết luận Giới thực vật (từ tảo đến hạt kín) đã tiến hoá như thế nào (về đặc điểm, cấu tạo và sinh sản)? Phát triển từ đơn giản -> đến phức tạp VD: Sự hoàn thiện của một số cơ quan: + Rễ giả -> rễ thật + Thân chưa phân nhánh -> thân phân nhánh. + Sinh sản bằng bào tử -> sinh sản bằng hạt. Có nhận xét gì về sự xuất hiện các nhóm thựuc vật mới với điều kiện môi trường sông thay đổi. Nhận xét - kết luận Trong điều kiện phát triển này ta thấy rõ thực vật và điều kiện sống bên ngoài liên quan mật thiết với nhau. Khi điều kiện sống thay đổi thì những thực vật nào không thích nghi sẽ bị đào thải và thay thế bởi những dạng thích nghi hoàn hảo hơn và do đó tiến hoá hơn. Vậy quá trình phát triẻn của giới thực vật qua mấy giai đoạn, đó là những giai đoạn nào -> Quá trình phát triển của giới thực vật là liên tục từ thấp đến cao, trong đó 3 giai đoạn phát triển quan trọng được đánh dấu bằng sự xuất hiện các nhóm thực vật liên quan đến những thay đổi lớn của điều kiện môi trường. Chiếu sơ đồ: H 44.1. - Yêu cầu Hs quan sát. Nhìn vào sơ đồ cho biết 3 giai đoạn đó là gì Nhận xét - kết luận Thực vật (ở nước) Tảo xuất hiện trong điều kiện nào? vì sao chúng sống được trong môi trường đó? Nhận xét - sửa sai Thực vật ở cạn xuất hiện trong điều kiện nào? Cơ thể của chúng có gì khác so với thực vật ở nước? Thực vật hạt kín xuất hiện trong điều kiện nào? Đặc điểm gì giúp chúng thích nghi được với điều kiện đó? Điều kiện sống thay đổi là nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi và tiến hoá của thực vật, nói cách khác giữa cơ thể và môi trường có quan hệ chặt chẽ với nhau: Khi điều kiện sống thay đổi, những thực vật nào không thích nghi đựoc sẽ bị tiêu diệt và thay thế bằng những dạng thích nghi hơn và do đó tiến hoá hơn. Yêu cầu Hs đọc KLC/143. 1. Quá trình xuất hiện và phát triển của giới thực vật. - Hs quan sát H 44.1 - Hs thảo luận nhóm - Yêu cầu Hs báo cáo, nhóm khác nhận xét - bổ sung - Đáp án đúng: 1-a. 2-d, 3-b, 4-g, 5-c, 6-e. - Đọc nội dung - Trình bày trên sơ đồ - Hs.. - Tổ tiên chung của thực vật là các cơ thể sống đầu tiên. - Giới thực vật phát triển từ đơn gảin -> phức tạp. - Khi điều kiện sống thay đổi -> thực vật có những biến đổi thích nghi với điều kiện sống mới. - Hs 2. Các giai đoạn phát triển của giới thực vật. - Hs quan sát sơ đồ - 3 giai đoạn.. - Giai đoạn 1: Sự xuất hiện thựuc vật ở nước. - Giai đoạn 2: Các thựuc vật ở cạn lần lượt xuất hiện. - Giai đoạn 3: Sự xuất hiện và chiếm ưu thế của hạt kín. - Đại dương là chủ yếu -> Tảo có cấu tạo đơn giản thích ngi với môi trường nước. - Các lục địa mới xuất hiện -> thực vật lên cạn, có rễ, thân, lá thích nghi ở cạn. - Khí hậu khô hơn do mặt trời chiếu sáng liên tục -> thực vật hạt kín có đặc điểm tiến háo hơn hẳn: Noãn được bảo vệ trong bầu. - Học sinh đọc KLc/143 c. Củng cố, luyện tập.(3’) Bài 1: Điền vào chỗ trống (1,2,3) các câu sau đây bằng những từ thích hợp: a.Tổ tiên chung của mọi sinh vật cũng như của giới thực vật ngày nay là .........(1)., chúng xuất hiện trong các..(2) b.Dạng thực vật đầu tiên xuất hiện là ..(3).................. dạng thực vật xuất hiện sau cùng là .(4)................. c.Sự chuyển môi trường sống từ dưới (5) Lên .(6).. là nguyên nhân chính thúc đẩy sự tiến hoá của giới thực vật Bài tập 2: Khoanh tròn vào chữ(a,b,c)chỉ ý trả lời đúng trong các câu sau: Quá trình phát triển của giới thực vật được chia làm mấy giai đoạn: a.Hai giai đoạn:Xuất hiện thực vật ở nước và xuất hiện thực vật ở cạn b. Ba giai đoạn: Thực vật chưa có mạch; Thực vật có mạch nhưng chưa có hạt; Thực vật có hạt c. Ba giai đoạn: Thực vật có thân ,lá nhưng chưa có mạch dẫn; Thực vật có mạch dẫn nhưng chưa có hoa; Thực vật có hoa d. Ba giai đoạn: Xuất hiện thực vật ở nước; Các thực vật ở cạn lần lượt xuất hiện; Sự xuất hiện và chiếm ưu thế của thực vật hạt kín. Bài 3: Trong quá trình xuất hiện và phát triển của giới thực vật thì thực vật nào tiến hoá nhất ? Vì sao? Trả lời: Trong quá trình xuất hiện và phát triển của giới thực vật thì Hạt kín tiến hoá hơn hẳn so với các ngành thực vật trước nó. Vì: có noãn và hạt được dấu kín nên đảm bảo tránh được những điều kiện bất lợi bên ngoài, xuất hiện hoa và quả. Mặt khac cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản có cấu tạo đa dạng phù hớp với mọi điều kiện sống khác nhau nên thực vật hạt kín phân bố rộng rãi và tiến hoá nhất. d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà.( 1’ ) - Học bài theo nội dung ghi + các câu hỏi sách giáo khoa. - Nghiên cứu trước nội dung bài: Nguồn gốc cây trồng. - Sưu tầm một số cây dại và một số cây trồng. ===========================================