Kết luận: Trong mọi trường hợp, khi
số đường sức từ xuyên qua tiết diện
S của cuộn dây dẫn kín biến thiên thì
trong cuộn dây xuất hiện dòng điệnHoạt động 4: Vận dụng
GV: Yêu cầu cá nhân HS hoàn thành câu C5, C6.
HS: vận dụng được điều kiện xuất hiện dòng điện
cảm ứng để giải thích câu C5, C6.
cảm ứng.
III. Vận dụng:
C5: Khi quay núm của đinamô xe
đạp, nam châm quay theo. Khi một
cực của nam châm lại gần cuộn dây,
số đường sức từ xuyên qua tiết diện
S của cuộn dây tăng, lúc đó xuất hiện
dòng điện cảm ứng. Khi cực đó của
nam châm ra xa cuộn dây thì số
đường sức từ xuyên qua tiết diện S
của cuộn dây giảm, lúc đó cũng xuất
hiện dòng điện cảm ứng.
C6: Tương tự câu C5
8 trang |
Chia sẻ: trungkhoi17 | Lượt xem: 522 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án môn Vật lý Lớp 9 - Bài 32: Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ĐIỀU KIỆN XUẤT HIỆN DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG
I. Mục tiêu tiết dạy:
1- Kiến thức:
- Xác định được có sự biến đổi (tăng hay giảm) của số đường sức từ
xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín khi làm thí nghiệm với nam châm
vĩnh cửu hoặc nam châm điện.
- Dựa trên quan sát thí nghiệm, xác lập được mối quan hệ giữa sự xuất
hiện dòng điện cảm ứng và sự biến đổi của số đường sức từ xuyên qua tiết diện
S của cuộn dây dẫn kín.
- Phát biểu được điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng.
- Vận dụng được điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng để giải thích và
dự đoán những trường hợp cụ thể, trong đó xuất hiện hay không xuất hiện
dòng điện cảm ứng.
2- Kĩ năng:
- Quan sát thí nghiệm, mô tả chính xác tỉ mỉ thí nghiệm.
- Phân tích, tổng hợp kiến thức cũ.
3- Thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên:
- Mô hình cuộn dây dẫn và đường sức từ của một nam châm hoặc tranh phóng
to hình 32.1.
- Kẻ sẵn bảng 1 (SGK) ra bảng phụ hoặc phiếu học tập.
2. Mỗi nhóm hs:
- 1 cuộn dây có gắn bóng đèn LED hoặc có thể thay bằng 1 điện kế chứng minh
(điện kế nhạy).
- 1 thanh nam châm có trục quay vuông góc với thanh, 1 trục quay quanh trục
kim nam châm.
III- PHƯƠNG PHÁP:
Thực nghiệm, quan sát, hoạt động nhóm
IV- TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A - ổn định tổ chức: 9A: 9B:
B - Kiểm tra bài cũ:
- Nêu các cách dùng nam châm để tạo ra dòng điện trong cuộn dây dẫn kín.
- GV hỏi: Có trường hợp nào mà nam châm chuyển động so với cuộn dây mà
trong cuộn dây không xuất hiện dòng điện cảm ứng.
- GV hướng dẫn và cùng HS kiểm tra lại những trường hợp HS nêu hoặc GV
có thể gợi ý kiểm tra trường hợp nam châm chuyển động quanh quanh trục của
nam châm trùng với trục của ống dây để không xuất hiện dòng điện cảm
ứng .
C – Bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Ghi bảng
Hoạt động 1 : ĐVĐ: Ta biết có thể dùng nam châm
để tạo ra dòng điện cảm ứng ở cuộn dây dẫn kín
trong những điều kiện khác nhau. Sự xuất hiện
dòng điện cảm ứng không phụ thuộc vào loại nam
châm hoặc trạng thái chuyển động của nó. Vậy
điều kiện nào là điều kiện xuất hiện dòng điện
cảm ứng? Bài mới
Hoạt động 2: Khảo sát sự biến đổi của đường sức
từ xuyên qua tiết diện S của cuộn day dẫn khi một
cực nam châm lại gần hay ra xa cuộn dây dẫn
trong thí nghiệm tạo ra dòng điện cảm ứng bằng
nam châm vĩnh cửu hình 32.1 (SGK).
GV: hướng dẫn HS sử dụng mô hình và đếm số
đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây
dẫn khi nam châm ở xa và khi lại gần cuộn dây để
trả lời câu hỏi C1.
HS: HS sử dụng mô hình theo nhóm hoặc quan
sát hình vẽ 32.1 (SGK) trả lời câu hỏi C1
* Chuyển ý: Khi đưa một cực của nam châm lại
gần hay xa đầu một cuộn dây dẫn kín thì trong
cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng. Vậy sự
xuất hiện của dòng điện cảm ứng có liên quan gì
đến sự biến thiên số đường sức từ xuyên qua tiết
diện S của cuộn dây hay không?
HS: HS ghi nhận xét vào vở.
Hoạt động 3: Tìm mối quan hệ giữa sự tăng hay
I- Sự biến đổi số đường sức từ
xuyên qua tiết diện của cuộn dây.
C1:
nhận xét:
Khi đưa một cực của nam châm lại
gần hay ra xa đầu một cuộn dây dẫn
thì số đường sức từ xuyên qua tiết
diện S của cuộn dây tăng hoặc giảm
(biến thiên).
giảm của số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn
dây với sự xuất hiện dòng điện cảm ứng điều
kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng.
GV: yêu cầu cá nhân HS trả lời câu C2 bằng việc
hoàn thành bảng 1 trong phiếu học tập.
HS: suy nghĩ hoàn thành bảng 1.
GV: hướng dẫn HS đối chiếu, tìm điều kiện xuất
hiện dòng điện cảm ứng Nhận xét 1.
HS: thảo luận để tìm điều kiện xuất hiện dòng
điện cảm ứng
GV: trả lời câu C4.
HS: suy nghĩ trả lời câu C4
- GV hướng dẫn HS thảo luận câu C4 Nhận
xét 2
II- Điều kiện xuất hiện dòng điện
cảm ứng
C2:
nhận xét 1: Dòng điện cảm ứng xuất
hiện trong cuộn dây dẫn kín đặt trong
từ trường của một nam châm khi số
đường sức từ xuyên qua tiết diện S
của cuộn dây biến thiên.
Từ nhận xét 1 và 2, ta có thể đưa ra kết luận
chung về điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng
là gì?
HS: HS tự nêu được kết luận về điều kiện xuất
hiện dòng điện cảm ứng. Ghi vở kết luận này
C4:
Nhận xét 2:
+ Khi ngắt mạch điện, cường độ
dòng điện trong nam châm điện giảm
về 0, từ trường của nam châm yếu đi,
số đường sức từ biểu diễn từ trường
giảm, số đường sức từ qua tiết diện S
của cuộn dây giảm, do đó xuất hiện
dòng điện cảm ứng.
+ Khi đóng mạch điện, cường độ
dòng điện trong nam châm điện tăng,
từ trường của nam châm mạnh lên,
số đường sức từ qua tiết diện S của
cuộn dây tăng, do đó xuất hiện dòng
điện cảm ứng.
Kết luận: Trong mọi trường hợp, khi
số đường sức từ xuyên qua tiết diện
S của cuộn dây dẫn kín biến thiên thì
trong cuộn dây xuất hiện dòng điện
Hoạt động 4: Vận dụng
GV: Yêu cầu cá nhân HS hoàn thành câu C5, C6.
HS: vận dụng được điều kiện xuất hiện dòng điện
cảm ứng để giải thích câu C5, C6.
cảm ứng.
III. Vận dụng:
C5: Khi quay núm của đinamô xe
đạp, nam châm quay theo. Khi một
cực của nam châm lại gần cuộn dây,
số đường sức từ xuyên qua tiết diện
S của cuộn dây tăng, lúc đó xuất hiện
dòng điện cảm ứng. Khi cực đó của
nam châm ra xa cuộn dây thì số
đường sức từ xuyên qua tiết diện S
của cuộn dây giảm, lúc đó cũng xuất
hiện dòng điện cảm ứng.
C6: Tương tự câu C5.
D. Củng cố
GV: Yêu cầu HS giải thích tại sao khi cho nam châm quay quanh trục trùng với
trục của nam châm và cuộn dây trong thí nghiệm phần mở bài thì trong cuộn
dây không xuất hiện dòng điện cảm ứng.
HS: giải thích hiện tượng của thí nghiệm ở phần mở bài: Khi cho nam châm
quay theo trục quay trùng với trục của nam châm và cuộn dây thì số đường sức
từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây không biến thiên do đó trong cuộn dây
không xuất hiện dòng điện cảm ứng
GV: Như vậy không phải cứ nam châm hay cuộn dây chuyển động thì trong
cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng mà điều kiện để trong cuộn dây xuất
hiện dòng điện cảm ứng là cuộn dây dẫn phải kín và số đường sức từ xuyên qua
tiết diện S của cuộn dây phải biến thiên.
E. Hướng dẫn về nhà:
- Đọc phần "Có thể em chưa biết".
- Học và làm bài tập 32 (SBT).
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- giao_an_mon_vat_ly_lop_9_bai_32_dieu_kien_xuat_hien_dong_die.pdf