Giáo án Ngữ văn 10 tiết 38: Tiếng việt Tóm tắt văn bản tự sự

Tiết 38 : Tiếng Việt Ngày soạn: 28/11/2017 TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính. - Cách thức tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính 2. Kĩ năng: - Tóm tắt các văn bản tự sự đã học ở lớp 10 (truyện dân gian, truyện trung đại) theo nhân vật chính. - Trình bày văn bản tóm tắt trước tập thể. 3. Thái độ: - Nghiêm túc trong học tập 4. Các năng lực hướng tới - Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực hợp tác, năng lực tự quản, năng lực giao tiếp, năng lực thưởng thức văn học II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS : 1. Giáo viên: SGK, Tài liệu hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức – kĩ năng, Thiết kế bài dạy. 2. Học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn - trả lời các câu hỏi ở sgk III. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC: 1. Phương pháp: nêu vấn đề, đàm thoại gợi mở, bình giảng, thảo luận nhóm. 2. Kĩ thuật: động não, khăn phủ bàn, trình bày một phút. IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : 1.Hoạt động khởi động: - Hãy nêu cách viết đoạn văn trong bài văn tự sự? - Đọc đoạn văn em viết ở nhà minh hoạ? Gv dẫn dắt: Ở THCS, các em đã từng tìm hiểu cách tóm tắt văn bản tự sự theo cốt truyện. Bài học hôm nay, các em sẽ được làm quen với cách tóm tắt văn bản tự sự theo nhân vật chính. Cụ thể chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. 2. Hoạt động hình thành kiến thức HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT *HD HS tìm hiểu mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản tự sự - Nhân vật là gì? Nhân vật chính là nhân vật như thế nào? Hs trả lời nhanh Gv hoàn thiện *HS đọc kỹ phần I SGK , trả lời câu hỏi: -Vì sao có thể nói rằng tóm tắt văn bản tự sự là một công việc rất cần thiết trong học tập và đời sống ? -Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính? Hs suy nghĩ trả lời Gv hoàn thiện *HS HS tìm hiểu Tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính HS đọc thảo luận phần II-SGK trang 120,121 - Xác định các nhân vật chính - Nhóm 1,2: tóm tắt truyện dựa theo nhân vật An Dương Vương - Nhóm 3,4: tóm tắt truyện dựa theo nhân vật Mị Châu Đại diện nhóm trình bày Các nhóm nhận xét Gv hoàn thiện - Qua thực hành, hãy nêu cách tóm tắt văn bản tự sự? Hs trả lời Gv hoàn thiện *HS đọc phần ghi nhớ. Gv yêu cầu HS đọc yêu cầu bài tập 1 và 2 văn bản? ? Mục đích tóm tắt ở vb 1 và 2 có gì khác nhau? - Cách tóm tắt văn bản 1 và 2 khác nhau như thế nào? GV hướng dẫn cụ thể, học sinh tóm tắt. HS trình bày Đại diện nhóm trình bày Các nhóm nhận xét Gv hoàn thiện I-Mục đích, yêu cầu tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính: -Tóm tắt văn bản tự sự là một công việc rất cần thiết trong học tập và đời sống. -Dựa vào văn bản mà kể lại một cách ngắn gọn những sự việc cơ bản xảy ra đối với nhân vật chính. II-Cách tóm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính 1. Tìm hiểu ví dụ Đọc truyện An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thủy - Nhờ thần Kim Quy giúp đỡ, An Dương Vương xây được thành Cổ Loa. -Rùa vàng tháo vuốt đưa cho nhà vua làm lẫy nỏ để chống kẻ thù. -Triệu Đà xâm lược, nhờ có nỏ thần nên ADV đã chiến thắng. Triệu Đà cầu hòa. -Triệu Đà cầu hôn Mị Châu cho con trai mình. Trọng Thủy lén đánh tráo lẫy nỏ thần. -Triệu Đà mang quân xâm lược, ADV cậy có nỏ thần không phòng bị. Thất bại, cùng con gái bỏ trốn. - Chém Mị Châu rồi theo Rùa vàng xuống nước. 2. Kết luận -Đọc kỹ văn bản tự sự cần tóm tắt để rút ra những điểm chính , điểm cốt yếu về sự việc ,cốt truyện và nhân vật . -Xác định nhân vật chính -Chọn các sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến của sự việc đó. -Tóm tắt các hành động,lời nói, tâm trạng của nhân vật theo diễn biến của các sự việc . III-Luyện tập: -Bài tập 1: - Tóm tắt phần 1 của cốt truyện: từ lúc chàng Trương đi đánh giặc trở về và một vài lời khái quát. - Văn bản 2 ghi chép tài liệu nhằm để minh họa một ý kiến. Mục đích văn bản 1 là làm rõ cốt truyện. Vb1: Dựa theo sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến sự việc đó. - Vb2: Tóm tắt dưa theo diễn biến cốt truyện dẫn nguyên văn của câu nói đứa trẻ. Bài tập 2: Tóm tắt truyện dựa theo nhân vật Trọng Thủy 3. Hoạt động luyện tập HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT Gv yêu cầu HS đọc yêu cầu bài tập 1 và 2 văn bản? ? Mục đích tóm tắt ở vb 1 và 2 có gì khác nhau? - Cách tóm tắt văn bản 1 và 2 khác nhau như thế nào? GV hướng dẫn cụ thể, học sinh tóm tắt. Hs thảo luận nhóm Đại diện nhóm trình bày Các nhóm nhận xét Gv hoàn thiện 1. Bài tập 1: - Tóm tắt phần 1 của cốt truyện: từ lúc chàng Trương đi đánh giặc trở về và một vài lời khái quát. - Văn bản 2 ghi chép tài liệu nhằm để minh họa một ý kiến. Mục đích văn bản 1 là làm rõ cốt truyện. Vb1: Dựa theo sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến sự việc đó. - Vb2: Tóm tắt dưa theo diễn biến cốt truyện dẫn nguyên văn của câu nói đứa trẻ. 2. Bài tập 2: Tóm tắt truyện dựa theo nhân vật Trọng Thủy 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng( thực hiện ở nhà) - Tóm tắt truyện Tấm Cám theo nhân vật Tấm? V. Hướng dẫn HS tự học. 1. Hướng dẫn học bài cũ: - Nắm vững kiến thức đã học - Làm bài tập vận dụng 2. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: - Chuẩn bị bài: Nhàn ( Nguyễn Bỉnh Khiêm) + Tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời, nhan đề bài thơ( dự án nhóm 2) + Tìm hiểu bài thơ theo câu hỏi hướng dẫn sgk