Giáo án Ngữ văn 11 tiết 98: Người trong bao Sê-Khốp

Tuần : 27, tiết 98 NGƯỜI TRONG BAO Sê-khốp A. MỤC TIÊU -Hiểu được giá trị tư tưởng của truyện ngắn “Người trong bao” Hiểu được nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình - Đọc hiểu thơ theo đặc trưng thể loại. Phân tích tâm lí, tính cách nhân vật. -Có thái độ căm ghét và đấu tranh với lối sống ích kỷ, hèn nhát, bạc nhược II. KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Hiểu được giá trị tư tưởng của truyện ngắn “người trong bao”. - Hiểu được nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình. 2. Kĩ năng: - Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại - Phân tích tâm lí, tính cách nhân vật. III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC 1. Giáo viên: Sử dụng kết hợp các phương pháp: phương pháp đọc hiểu, phân tích - tổng hợp, giảng bình, 2. Học sinh: Chú ý nghe giảng, phát biểu ý kiến và kết hợp ghi bài IV. CHUẨN BỊ - Gv: + Sgk Ngữ văn 11 ( Cơ bản) + Chuẩn kiến thức kĩ năng môn Ngữ văn 11 + Giáo án - HS: + Sgk Ngữ văn 11 ( Cơ bản) + Bài soạn V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Trả bài cũ: ( Kiểm tra bài soạn) 3. Dạy bài mới:Ở bài trước chúng ta đã học tác phẩm “tôi yêu em” của nước Nga do Puskin sáng tác.Nếu ông được coi là người mở đường tinh anh và tài hoa, là của mọi khởi đầu, thì Sê-khốp lại là đại biểu ưu tú cuối cùng khép lại chặng đường vinh quang của chủ nghĩa hiện thực Nga. Người ta nhớ đến Sê-khốp bằngnhững truyện ngắn phản ánh hiện thực xã hội Nga cuối TK XIX, tiêu biểu là truyện ngắn “Người trong bao”. Vậy để hiểu phong cách nghệ thuật của Sê-khốp như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu tác phẩm. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt I.Tìm hiểu chung 1/Tác giả GV cho HS đọc tiểu dẫn và hệ thống lại những ý chính về tác giả,tác phẩm. -GV hỏi:Em hãy cho biết đôi nét về tác giả Sê-khốp? -HS trả lời. -GV giảng: -Ông sinh ra ở thị trấn Ta-gan-rốc miền nam nước Nga. - Năm 1884 ông tốt nghiệp ngành y, vừa làm bác sĩ vừa viết báo. Trong suốt cuộc đời sáng tác ông được xem là nhà cách tân thiên tài trong hai lĩnh vực truyện ngắn và kịch nói. Năm 1887 ông nhận giải thưởng Puskin của viện Hàn lâm khoa học Nga... -GV hỏi:Tác phẩm người trong bao được sáng tác năm nào? -HS trả lời. -GV giảng:Tác phẩm sáng tác năm 1898,trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh tại thành phố I-an-ta, trên bán đảo Crưm, biển đen. -GV hỏi:Emcó biết gì về tình hình chính trị của xã hội nước Nga thời bấy giờ không? -HS trả lời. -GV giảng:Trong khoảng thời gian này sau khi Nga hoàng lên ngôi đã thực hiện chế độ khắc nghiệt chưa từng có trong lịch sử nhân loại,trong suốt 10 năm đen tối ấy xã hội Nga trở nên u ám,... -GV hỏi:Em hãy cho biết tên các nhân vật chính trong tác phẩm? -HS trả lời. -GV giảng: -GV hỏi:Em nào hãy tóm tắt tác phẩm? -HS trả lời. -GV giảng: Giáo viên tóm tắt lại tác phẩm... -GV hỏi:Em có nhận xét gì về ngôi kể trong tác phẩm này? -HS trả lời. -GV giảng: Đây là kiểu truyện lồng trong truyện, câu chuyện được tác giả kể lại, nhưng trong truyện thì ông để cho Bu- rơ – kin kể cho bác sĩ I-va-nứt nghe -GV hỏi: Vậy tác phẩm “ người trong bao” được viết về đề tài gì? -HS trả lời. -GV giảng:Xã hội Nga cuối thế kỉ 19, đang trong bầu không khí nặng nề, môi trường ấy đẻ ra lắm kiểu người II. Đọc-hiểu văn bản 1.1Nhân vật Bê-li-cốp -GV hỏi:Chân dung của Bê-li-cốp được tác giả thể hiện qua những nét vẽ như thế nào? -HS trả lời. -GV giảng:Chân dung của Bê-li-cốpđược tác giả vẽ ra thật rõ nét, thật kì quái, rất khác người đó làlúc nào đều đi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô cốt bông,cả bộ mặt tái nhợt rầu rĩ của hắn dường như cũng ở trong bao vì hắn giấu mặt sau chiếc cổ áo bành tô bẻ đứng lên, hắn còn đeo kính râm, lỗ tai nhét bông GV hỏi:Qua những nét vẽ về ngoại hình em có nhận xét gì về nhân vật Bê-li-cốp? -HS trả lời. -GV giảng:Tất cả đồ vật và cả Bê-li-cốp đều được để trong bao,qua đó ta thấy chân dung ấy của hắn hiện lên kì quái vô cùng, rất lập dị. -GV hỏi: Nhận xét của em về cách sống của Bê-li-cốp? -HS trả lời. -GV giảng:Xã hội Nga thời Sê-khốp sống rất ngột ngạt, tù túng, nhạt nhẽo, cho thấy chính trị xã hội bê bối, nhân dân thì đòi quyền sống, đòi quyền tự do, đòi quyền dân chủ, có rất nhiều tư tưởng tiến bộ ở giai đoạn này, nhưng cũng có rất nhiều người trì trệ, tù đọng,bảo thủ, sống thoả hiệp và cái cách mà những người này sống... Còn buồng ngủ của hắn chật như cái hộp, cửa đóng kín mít,khi ngủ thì kéo chăn kín mít. Hắn duy trì mối quan hệ tốt với đồng nghiệp bằng cách đến nhà ngồi im như phổng độ một giờ thì cáo từ,... GV hỏi:Vậy qua lối sống kì lạ này em thấy Bê-li-cốp là người như thế nào? -HS trả lời. -GV giảng: Hắn luôn nhút nhát, ghê sợ hiện tại nhưng lại ngợi ca quá khứ, hắn chọn ghề dạy tiếng Hi Lạp cũng là cách để trốn tránh hiện thực... GV hỏi: Vậy chi tiết nào cho thấy hắn sợ cái mới? -HS trả lời. -GV giảng:Câu nói cửa miệng của hắn là “ sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì”, Bê-li-cốp cũng tính tới chuyện lấy vợ, nhưng hắn cứ lần nữa, đắn đo suy nghĩ vì thế cứ sợ thế này thế nọ, khi thấy hai chị em Va-ren-ca và Cô-va-len-cô phóng xe đạp vụt qua(sgk/67,68)Đối với hắn chỉ có những chỉ thị những thông tư(sgk/66)cho thấy đây là một người hèn nhát, cô độc, máy móc, giáo điều, thích thu mình vào bao và cảm thấy an tâm sung sướng mãn nguyện. I.Tìm hiểu chung 1/Tác giả - A.P. Sêkhốp (1860-1904)là nhà văn Nga kiệt xuất, đại diện cuối cùng chủ nghĩa hiện thực Nga. - Tác phẩm: cốt truyện giản dị, đặt ra nhiều vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn. 2. Sự nghiệp sáng tác a. Hoàn cảnh sáng tác - Năm 1898, trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh tại thành phố I-an-ta. - Xã hội Nga đang trong bầu không khí chuyên chế nặng nề. b.Tóm tắt tác phẩm c. Đề tài Phê phán lối sống trong bao của một bộ phận trí thức Nga. II. Đọc-hiểu văn bản 1.Nhân vật Bê-li-cốp a)Ngoại hình -Cách ăn mặc: +Lúc nào cũng đi giày cao su,cầm ô ,mặc áo bành tô, đeo kính râm, tai nhét bông. +Gương mặt: tái nhợt, rầu rĩ. "kì quái,lập dị. b)Lối sống, tư tưởng, tính cách -Lối sống kì lạ: thích chui vào bao (chiếc ô, dao nhỏ, đồng hồ,) -Ngại giao tiếp, va chạm,tôn sùng quá khứ, sợ cái mới. -Luôn lo lắng,sợ hãi. => Hèn nhát, cô độc, máy móc, giáo điều, thu mình vào bao và cảm thấy an tâm sung sướng, mãn nguyện. VI. CỦNG CỐ: Tóm tắt tác phẩm “người trong bao” của Sê-khốp. Phân tích hình tượng nhân vật Bê-li-cốp. VII. DẶN DÒ: - Chuẩn bị bài mới “ Người trong bao” – Sê-khốp (tt) + Soạn bài theo câu hỏi trong sách giáo khoa. .