Giáo án Ngữ văn 6 - Học kỳ 2 (Tuần 19 và 20)

-2012 míi Liªn hÖ §T 0975215613 HỌC KÌ II Ngµy so¹n : Ngµy d¹y: Tuaàn 19 Tieát 73,74 Baøi 18: Vaên baûn BAØI HOÏC ÑÖÔØNG ÑÔØI ÑAÀU TIEÂN (Trích “Deá Meøn phieâu löu kyù – Toâ Hoaøi) I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của Bài học đường đời đầu tiên. - Thấy được tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một văn bản truyện viết cho thiếu nhi. - Dế Mèn : một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột kiêu ngạo. - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc trong đoạn trích. 2. Kỹ năng: - Văn bản truyện hiện đại có yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả. - Phân tích các nhân vật trong đoạn trích. - Vận dụng được các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa khi viết miêu tả. Nh÷ng ñaëc saéc trong ngheä thuaät mieâu taû, keå chuyeän vaø söû duïng töø ngöõ III/ Caùc böôùc leân lôùp: 1/ oån ñònh lôùp 2/ Kieåm tra baøi soaïn 3/ Daïy baøi môùi: Tuoåi treû thöôøng xoác noåi, boàng boät, töï phuï. Chính vì vaäy deã d6aõn ñeán sai laàm, vaáp ngaõ treân ñöôøng ñôøi. Nhöng neáu bieát döøng laïi ñuùng luùc thì coù theå khaéc phuïc haäu quaû ñaõ gaây ra. Baøi hoïc hoâm nay caùc em tìm hieåu laø moät minh chöùng cho ñieàu ñoù Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Néi dung cÇn ®¹t Tröôùc khi ñi vaøo phaân tích taùc phaåm, em haõy cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû Toâ Hoaøi? GV höôùng daãn HS ñoïc vaên baûn:gioïngtöï nhieân, thay ñoåi theo taâm traïng vaø haønh ñoäng cuûa nhaân vaät. GV cuøng HS tìm hieåu chuù thích nhöõng töø khoù trong vaên baûn GV toùm taét taùc phaåm laïi Baøi vaên coù theå ñöôïc chia thaønh maáy ñoaïn? Noäi dung cuûa töøng ñoaïn? Baøi vaên mieâu taû vaø keå chuyeän veà nhaân vaät chính naøo? Ñoïc laïi 2 ñoaïn vaên ñaàu vaø cho bieát 2 ñoaïn vaên aáy ñöôïc nieåu ñaït theo phöôg thöùc bieåu ñaït naøo? Vì sao? Taùc giaû ñaõ mieâu taû nhöõng chi tieát naøo veà ngoaïi hình cuûa DM? Tìm nhöõng töø theo em laø ñaëc saéc nhaát maø taùc giaû ñaõ duøng ñeå mieâu taû DM? Haõy thöû thay theá moät soá töù aáy baèng nhöõng töø ngöõ ñoàng nghóa hoaëc gaàn nghóa vaø ruùt ra nhaän xeùt veà caùch duøngtöø mieâu taû cuûa taùc giaû? (HSTL) Thoâng qua lôøi mieâu taû ñaày töï tin, haõnh dieän cuûa nhaân vaät DM veà mình, keát hôïp vieäc duøng nhöõngtöø ngöõ mieâu taû, ñaëc bieät laø nhöõng tính töø raát chính aùc vaø giaøu tính gôïi hình, TH ñaõ ve õneân moät böùc tranh raát cuï theå, soáng ñoäng vaø haáp daãn cuûa moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. Taùc giaû taû ngoaïi hình tæ mæ töøng boä phaän ñeán hình daùng chung laøm noåi baät leân nhöõng neùt ñaëc saéc ñaùng chuù yù trong moãi boä phaän vaø ñeàu toaùt leân söï cöôøng traùng, sung söùc. Khoâng chæ ôû nhaân vaät DM maø coøn nhieàu nhaân vaät khaùc trong truyeän, ngoøi buùt mieâu taû ñaëc saéc vaø ñieâu luyeän cuûa TH ñaõ khieán ngöôøi ñoïc hieåu raát saâu saéc veà theá giôùi loaøi vaät ñoàng thôøi coù theå baøy toû thaùi ñoä yeâu, gheùt ñoái vôùi nhaân vaät ñöôïc taû Vôùi daùng veû beân ngoaøi oai veä, chuùng ta cuøng tìm hieåu xem laø DM coù tính neát ra sao? HS ñoïc ñoaïn 2 Nhöõng chi tieát naøo mieâu taû veà thaùi ñoä, tính neát cuûa DM? Ta keát luaän DM laø moät chuù deá nhö theá naøo? Em haõy nhaän xeùt veà caùch xöng hoâ, lôøi leõ, gioïng ñieäu cuûa DM ñoái vôùi DC? Em haõy nhaän xeùt veà thaùi ñoä cuûa DM ñoái vôùi ngöôøi baïn haøng xoùm? Tieáp sau DM ñaõ choïc gheïo ai, keát quaû ra sao? DM ñaõ choïc gheïo chi Coác ra sao? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch goïi cuûa DM ñoái vôùi chò Coác ? Sau khi caát tieáng treâu gheïo chò Coác, chuyeän gì ñaõ xaûy ra? Luùc aáy thaùi ñoä cuûa DM ra sao? Chuyeän gì ñaõ xaûy ra vôùi DC? Khi DC bò chò Coác moå, DM ñang laøm gì? Ñieàu ñoù theå hieän thaùi ñoä, baûn chaát gì ôû DM? Khi leân khoûi hang DM ñaõ thaáy gì? DM coù taâm traïng gì khi chöùng kieán caùi cheát thaûm thöông cuûa DC do thoùi hung haêng, xoác noåi cuûa mình? Em haõy ruùt ra noäi dung, yù nghóa vaø ñaëc ñieåm NT noåi baät cuûa baøi vaên? GV höôùng daãn HS laøm luyeän taäp HS ñoïc SGK/ 8, 9 töø ñaàu -> “saép ñöùng ñaàu thieân haï roài”: hình daùng vaø tính caùch cuûa Deá Meøn tieáp theo -> heát: baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân DM Mieâu taû, vì noù taùi hieän hìnhaûnh DM HS töï tìm vaø lieät keâ trong SGK Nhöõng töø töôïng hình, töôïng thanh: maãm boùng, nhoïn hoaét, ñaïp (phaønh phaïch), (ngaén) huûn hoaún, (nhai) ngoaøm ngoaïp, rung rinh Ngaén huûn hoaún-> ngaén cuûn Nhai ngoaøm ngoaïp -> nhai raøo raïo Rung rinh -> laéc lö Ta seõ khoâng thaáy heát veû ñeïp cöôøng traùng öa nhìn vaø söï phoâ tröông kieâu ngaïo cuûa DM HS tìm vaø keå ra Kieâu caêng, hoáng haùch, xem thöôøng moïi ngöôøi Lôøi leõ daïy ñôøi duø baèng tuoåi, xöng hoâ tròch thöôïng (chuù maøy), gioïng ñieäu gieãu côït, cheâ bai Khi Deá Choaét thænh caàu thì “heách raêng leân xì moät hôi roõ daøi”, ñieäu boä khi nh khænh maéng DC Choïc gheïo chò Coác, keát quaû laø laøm cho DC maát maïng HS keå laïi Xaác xöôïc, hoãn laùo Chò Coác ñi tìm keû treâu mình. DM chui toït vaøo hang, naèm baét chaân chöõ nguõ Bò chò Coác giaùng cho hai moû, naèm thoi thoùp roài taét thôû Nuùp taän ñaùy ñaát, naèm im thin thít, mon men boø ra khoûi hang Heøn nhaùt, daùm laøm maø khoâng daùm chòu DC naèm thoi thoùp vaø taét thôû Hoái haän, aên naên veà toäi loãi cuûa mình HS töï trình baøy vaø ñoïc ghi nhôù/ 11 I/Ñoïc- tìm hieåu chuù thích: 1/ Taùc giaû – taùc phaåm: chuù thích */ 8 2/ Theå loaïi: Truyeän daøi. 3/ Phöông thöùc bieåu ñaït: Töï söï + mieâu taû. 4/ Chuù thích: 1, 2, 5, 6, 13, 15, 17, 31. 5/ Boá cuïc: 6/ Toùm taét: II/ Ñoïc- tìm hieåu vaên baûn 1/ Hình daùng cuûa Deá Meøn: ñoâi caøng maãm boùng vuoát cöùng nhoïn hoaét ñaàu to, noåi töøng taûng raêng ñen nhaùnh raâu daøi vaø cong töø laùy töôïng thanh töôïng hình mieâu taû sinh ñoäng hình aûnh chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng - ñi ñöùng oai veä. caø khòa vôùi haøng xoùm quaùt maáy chò Caøo Caøo, gheïo anh Goïng Voù töôûng mình gheâ gôùm, saép ñöùng ñaàu thieân haï kieâu caêng, hoánghaùch, xem thöôøng ngöôøi khaùc 2/ Baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân: caùch ñaët teân Deá Choaét xöng hoâ “chuù maøy” leân gioïng daïy ñôøi, cheâ bai khinh thöôøng, khoâng quan taâm giuùp ñôõ treâu gheïo chò Coác gaây ra caùi cheát cho Deá Choaét hoái haän aên naên veà toäi loãi cuûa mình ruùt ra baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân cho mình III/ Ghi nhôù: SGK/ 11 IV/ Luyeän taäp: 4/ Cuûng coá: truyeän ñöôïc keå theo ngoâi thöù maáy? Taùc duïng? Keå theo ngoâi thöù nhaát, taïo neân söï gaàn guõi thaân maät giöõa ngöôøi keå vôùi baïn ñoïc, deã bieåu hieän taâm traïng, yù nghóa, thaùi ñoä cuûa nhaân vaät ñoái vôùi nhöõng gì xaûy ra xung quanh vaø ñoái vôùi chính mình 5/ Daën doø: hoïc thuoäc baøi, laøm luyeän taäp, soaïn baøi môùi -------------------------------------------------------------------------------------------- Tuaàn 19 Tieát 75 PHOÙ TÖØ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được các đặc điểm của phó từ - Nắm được các loại phó từ. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Khái niệm phó từ : + Ý nghĩa khái quát của phó từ. + Đặc điểm ngữ pháp của phó từ (khả năng kết hợp của phó từ,chức vụ ngữ pháp của phó từ). - Các loại phó từ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết phó từ trong văn bản - Phân biệt các loại phó từ. III/ Caùc böôù c leân lôùp: 1/ ¤n ñònh lôùp 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Trình baøy noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa ñoaïn trích “Baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân” Vaên baûn ñöôïc keå theo ngoâi naøo? Taùc duïng cuûa ngoâi keå aáy 3/ Daïy baøi môùi: Ñoäng töø, tính töø coù theå keát hôïp vôùi nhöõng töø naøo ñeå taïo thaønh cuïm ñoäng töø, cuïm tính töø? Hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu veà loaïi töø ñoù coù teân goïi laø “phoù töø” Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Néi dung cÇn ®¹t GV goïi HS ñoïc caâu hoûi 1/ I trong SGK Xaùc ñònh töø loaïi cho nhöõng töø vöøa tìm ñöôïc? Caùc töø in ñaäm aáy ñöùng ôû vò trí naøo trong cuïm töø? Noù boå nghóa cho ñoäng töø, tính töø veà yù nghóa gì? Vaäy em haõy cho bieát theá naøo laø phoù töø? GV goïi HS ñoïc baøi taäp 1/ 13, laøm baøi taäp 2, 3/ 13 (HSTL) Nhìn vaøo baûng phaân loaïi phoù töø, em haõy phaùt bieåu coù maáy loaïi phoù töø? Phoù töø ñöùng tröôùc ñoäng töø, tính töø boå sung yù nghóa gì? ñöùng sau boå sung yù nghóa gì? Coù maáy loaïi phoù töø?phoù töø naøo ñöùng tröôùc, ñöùng sau ñoäng töø, tính töø? GV höôùng daãn HS laøm luyeän taäp HS traû lôøi caâu hoûi ñoäng töø: ñi, ra, thaáy, soi tính töø: loãi laïc, öa nhìn, to, böôùng ñöùng tröôùc vaø ñöùng sau ñoäng töø, tính töø quan heä thôøi gian: ñaõ, ñang, seõ söï tieáp dieãn töông töï: vaãn, coøn söï phuû ñònh: khoâng, chöa söï caàu khieán: haõy, ñöøng, chôù chæ möùc ñoä: raát, quaù, laém chæ khaû naêng: ñöôïc chæ keát quaû vaø höôùng: ñöôïc HS ñoïc ghi nhôù/ 12 HS ñieàn vaøo baûng trong SGK, GV söûa chöõa Coù 7 loaïi phoù töø Ñöùng tröôùc: quan heä thôøi gian söï tieáp dieãn töông töï söï phuû ñònh söï caàu khieán ñöùng sau: chæ möùc ñoä chæ khaû naêng chæ keát quaû vaø höôùng HS ñoïc ghi nhôù/ 14 I/ Phoù töø laø gì? ñaõ ñi cuõng ra vaãn chöa thaáy soi göông ñöôïc thaät loãi laïc raát öa nhìn to ra raát böôùng laø nhöõng töø ñi keøm ñeå boå sung yù nghóa cho ñoäng töø, tính töø ghi nhôù/ 12 II/ Caùc loaïi phoù töø: Coù 7 loaïi phoù töø: chæ quan heä thôøi gian, söï tieáp dieãn töông töï, möùc ñoä, khaû naêng, keát quaû vaø höôùng, söï phuû ñònh, caàu khieán ñöùng tröôùc ñoäng töø, tính töø: chæ möùc ñoä, quan eä thôøi gian, söï tieáp dieãn töông töï, söï phuû ñònh, söï caàu khieán ví duï: raát ñeïp b) ñöùng sau ñoäng töø, tính töø: chæ möùc ñoä, khaû naêng, keát quaû vaø höôùng ghi nhôù/ 14 III/ Luyeän taäp: 4/ Cuûng coá: phoù töø laø gì? Coù maáy loaïi phoù töø 5/ Daën doø: hoïc thuoäc ghi nhôù, laøm luyeän taäp, soaïn baøi môùi ----------------------------------------------------------------------------------------- Tuaàn 19 Tieát 76 TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN MIEÂU TAÛ I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết được hoàn cảnh cần sử dụng văn miêu tả. - Những yêu cầu cần đạt đối với một bài văn miêu tả. - Nhận diện và vận dụng văn miêu tả khi nói và viết. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mục đích của miêu tả - Cách thức miêu tả. 2. Kỹ năng: - Nhận diện được đoạn văn , bài văn miêu tả. - Bước đầu xác định được nội dung của một đoạn văn hay bài văn miêu tả, xác định đặc điểm nổi bật của đối tượng được miêu tả trong đoạn văn hay bài văn miêu tả. Nhaän dieän ñöôïc baøi vaên, ñoaïn vaên mieâu taû Hieåu ñöôïc trong nhöõng tình huoáng naøo ngöôøi ta thöôøng duøng vaên mieâu taû III/ Caùc böôùc leân lôùp: 1/ OÅn ñònh lôùp 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Phoù töø laø gì? Phoù töø boå sung cho danh töø, ñoäng töø veà yù nghóa gì? Coù maáy loaïi phoù töø? Vò trí 3/ Daïy baøi môùi Nhöõng vaên baûn caùc em ñaõ hoïc ôû HKI thuoäc kieåu vaên baûn gì? Hoâm nay chuùng ta seõ ñi vaøo tìm hieåu 1 kieåu vaên baûn khaùc. ñoù laø nhöõng vaên baûn laøm theo phöông thöùc bieåu ñaït mieâu taû Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Néi dung cÇn ®¹t GV goïi HS ñoïc tình huoáng 1, 2, 3 trong SGK/ 15 Trong cuoäc soáng haøng ngaøy, ôû nhöõng tình huoáng naøo chuùng ta duøng vaên mieâu taû? EM haõy neâu leân moät soá tình huoáng khaùc töông töï? GV goïi HS ñoïc baøi taäp 2/ 15 Trong vaên baûn trích chöông I cuoán “DMPLK” coù hai ñoaïn aên mieâu taû DM, D raát sinh ñoäng. Em haõy chæ ra hai ñoaïn vaên aáy? Hai ñoaïn vaên treân coù giuùp em hình dung ñöôïc ñaëc ñieåm noåi baät cuûa hai chuù deá? Nhöõng chi tieát naøo vaø hình aûnh naøo ñaõ giuùp em hình dung ñöôïc ñieàu ñoù? Vaäy qua nhöõng tình huoáng 1, 2, 3 vaø hình aûnh ñaëc ñieåm cuûa DM, DC em haõy nhaän xeùt theá naøo laø vaên mieâu taû? Ñeå coù theå mieâu taû ñöôïc chính xaùc nhö theá, ngöôøi vieát caàn phaûi laøm gì? GV höôùng daãn HS laøm luyeän taäp HS thaûo luaän 3 tình huoáng treân Tình huoáng 1: baùc ñi theâm moät ngaõ töu nöõa vaø queïo phaûi, caên thöù hai nhaø chaùu, coù coång raøo sôn maøu vaøng, trong saân coù hai chaäu hoa mai Tìn huoáng 2: chieác aùo maøu hoàng nhaït, ôû haøng cuoái phìa beân tay traùi ngoaøi cuøng, coå troøn, xung quanh coå coù vieàn nhöõng boâng hoa hoàng nhoû maøu traéng, tay ngaén Tình huoáng 3: ngöôøi baïn em voùc daùng cao hôi gaày, toùc teùm, maët to Vaäy caû 3 tình huoáng treân ta ñeàu phaûi duøng vaên mieâu taû HS töï tìm Bôûi toâi aên uoáng ñieàu ñoä… vuoát raâu Caùi chaøng DC, ngöôøi gaày goø…nhö hang toâi Hai ñoaïn vaên ñaõ giuùp em hình dung ñöôïc ñaëc ñieåm noåi baät cuûa hai chuù deá hoaøn toaøn ñoái laäp nhau DM: khoûe maïnh, thaân hình cöôùng traùng DC: söùc kheûo oám yeáu, thaân hình xaáu xí DM: ñoâi caøng maãm boùng…nhöõng caùi vuoát ôû chaân, ôû khoeo cöù cöùng daàn vaø nhoïn hoaét…sôïi raâu daøi vaø uoán cong DC: ngöôøi gaày goø, daøi leâu ngheâu, caùnh chæ ngaén cuûn ñeán giöõa löng … ngaån ngaån ngô ngô HS töï phaùt bieåu Quan saùt, choïn loïc chi tieát ñeå mieâu taû HS ñoïc ghi nhôù/ 16 I/ Theá naøo laø vaên mieâu taû: Ñoïc 3 tình huoáng trong SGK/ 15 caû 3 tình huoáng ñeàu phaûi duøng vaên mieâu taû Ñoïc ví duï 2/ 15 bôûi toâi aên uoáng ñieàu ñoä… caùi chaøng DC, ngöôøi gaày goø… ñaëc ñieåm noåi baät cuûa hai chuù deá II/ Ghi nhôù: SGK/ 16 III/ Luyeän taäp: 4/ Cuûng coá: theá naøo laø vaên mieâu taû? 5/ Daën doø: hoïc ghi nhôù, laøm luyeän taäp, ---------------------------------------------------------------------------------------- Tuaàn 20 Tieát 77 Baøi 19: Vaên baûn SOÂNG NÖÔÙC CAØ MAU Ñoaøn Gioûi I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bổ sung kiến thức về tác giả và tác phẩm văn học hiện đại. - Hiểu và cản nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên sông nước Cà Mau, qua đó thấy được tình cảm gắn bó của tác giả đối với vùng đất này. - Thấy được hình thức nghệ thuật độc đáo được sử dụng trong đoạn trích. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về tác giả và tác phẩm Đất rừng phương Nam. - Vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống con người một vùng đất phương Nam. - Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích. 2. Kỹ năng: - Nắm bắt nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh. - Đọc diễn cảm phù hợp với nội dung văn bản. - Nhận biết các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản và vận dụng chúng khi làm văn miêu tả cảnh thiên nhiên. Caûm nhaän ñöôïc söï phong phuù vaø ñoäc ñaùo cuûa thieân nhieân soâng nöôùc vuøng Caø Mau Naém ñöôïc NT mieâu taû caûnh soâng nöôùc cuûa taùc giaû II/ Caùc böôùc leân lôùp: 1/ OÅn ñònh lôùp 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Theá naøo laø vaên mieâu taû Yeâu caàu ñoùi vôùi ngöôøi vieát vaên mieâu taû laø gì? 3/ Daïy baøi môùi: Caùc em ñaõ ñöôïc xem boä phim “Ñaát phöông nam” chöa? Boä phim ñaõ ñöôïc xaây döïng laïi döïa vaøo caâu chuyeän daøi “Ñaát röøng phöông Nam” cuûa nhaø vaên Ñoaøn Gioûi keå laïi caâu chuyeän löu laïc cuûa caäu beù An vaøo röøng U Minh trong thôøi kyø khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp. Hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu ñoaïn trích ôû chöông XVIII vieát veà thieân nhieân soâng nöôùc vuøng Caø Mau Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Néi dung cÇn ®¹t Em haõy giôùi thieäu vaøi neùt veà taùc giaû Ñoaøn Gioûi, veà ñoaïn trích? Baøi vaên coù theå ñöôïc chia thaønh maáy phaàn? Noäi dung cuûa töøng phaàn? GV höôùng daãn HS ñoïc vaên baûn: gioïng töï nhieân, nheï nhaøng. GV ñoïc maãu, goïi HS ñoïc tieáp theo, GV cuøng HS tìm hieåu chuù thích moät soá töø khoù trong vaên baûn Baøi vaên mieâu taû caûnh gì? Mieâu taû theo trình töï naøo? Chuùng ta seõ ñi vaøo nhöõng caûm nhaän chung ban ñaàu veà thieân nhieân vuøng Caø Mau Aán töôïng ban ñaàu cuûa taùc giaû veà vuøng Caø Mau naøy laø gì? Aán töôïng ñoù ñöôïc taùc giaû caûm nhaän qua giaùc quan naøo ? Nhöïng ci tieát mieâu taû naøo theå hieän aán töôïng cuûa taùc giaû? Phaùt hieän nhöõng bieän phaùp NT ñaõ ñöôïc söû duïng ? Vaäy em coù caûm nhaän gì veà caûnh quan ôû ñaây qua lôøi mieâu taû cuûa taùc giaû? Noäi dung chính cuûa phaàn 2 laø gì? Em coù nhaän xeùt gì veø keânh raïch ôû ñaây qua söï mieâu taû cuûa taùc giaû? Taùc giaû goïi teân caùc vuøng ñaát vaø con soâng ôû ñaây laø gì? Döïa vaøo ñaâu maø taùc giaû laïi goïi nhö theá? Döïa vaøo caùch goïi teân ñoù, em nhaän xeùt gì veà thieân nhieân vaø con ngöôøi ôû ñaây? Caùc ñòa danh khoâng duøng nhöõng danh töø myõ leä maø cöù theo ñaëc ñieåm rieâng cuûa töøng vuøng thaønh teân goïi khieán cho noù trôû neân cuï theå, gaàn guõi thaân thöông, toâ ñaäm aán töôïng veà moät thieân nhieân nguyeân sô ñaày söùc soáng cuûa vuøng soâng nöôùc Caø Mau. Qua ñoaïn vaên, taùc giaû ñaõ huy ñoäng nhöõng hieåu bieát ñòa lí, ngoân ngöõ veà ñôøi soáng ñeå laøm giaøu theâm hieåu bieát cuûa ngöôøi ñoïc. Thuû phaùp lieät keâ cuõng ñöôïc söû duïng coù hieäu quaû ñeå theå hieän söï phong phuù vaø ña daïng cuûa thieân nhieân vaø cuoäc soáng ôû vuøng ñaát naøy Noäi dung chính cuûa ñoaïn tieáp theo sau khi ñaõ mieâu taû veà keânh raïch ôû CaøMau? Soâng Naêm Caên ñöôïc mieâu taû qua nhöõng chi tieát naøo? Töø nhöõng chi tieát aáy, em coù nhaän xeùt gì veà con soâng naøy? Tìm nhöõng töø ngöõ mieâu taû hoaït ñoäng cuûa con thuyeàn vaø chæ ra söï khaùc nhau giöõa nhöõng töø ñoù? (HSTL) Neáu nhö thay ñoåi trình töï cuûa nhöõng töø aáy trong caâu thì coù aûnh höôûng gì ñeán noäi dung dieãn ñaït khoâng? Vì sao? Tìm trong ñoaïn vaên nhöõng töø mieâu taû maøu saéc cuûa röøng ñöôùc vaø nhaän xeùt veà caùch mieâu taû maøu saéc cuûa taùc giaû? Caûnh vaät khoâng chæ ñeïp qua hình aûnh, maøu saéc maø noù caàn coù söï soáng ñoäng. Hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi chính laø nhöõng neùt toâ ñieåm cho caûnh vaät Noäi dung cuûa ñoaïn cuoái laø gì? Ñieàu ñoù theå hieän quan nhöõng chi tieát naøo? Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät mieâu taû trong ñoaïn vaên naøy? Qua baøi vaên, em hình dung nhö theá naøo vaø coù caûm töôûng gì veà vuøng soâng nöôùc Caø Mau cuûa Toå quoác? GV höôùng daãn HS laøm luyeän taäp HS ñoïc chuù thích */ 20 töø ñaàu -> “moät maøu xanh ñôn ñieäu”: aán ntöôïng chung, ban ñaàu veà thieân nhieân vuøng Caø Mau tieáp theo -> “khoùi soùng ban mai”: keânh raïch vaø con soâng Naêm Caên huøng vó coøn laïi: caûnh chôï Naêm Caêm caûnh soâng nöôùc Caø Mau ñi töø aán töôïng chung ban ñaàu ñeán vieäc taäp trung vaøo mieâu taû töøng chi tieát khoâng gian roäng lôùn, soâng ngoøi chaèng chòt, keânh raïch buûa vaây 1 saéc xanh cuûa trôøi, nöôùc, maây thò giaùc vaø thính giaùc HS töï tìm vaø keå ra Tính töø chæ maøu saéc, caûm giaùc, taû xen keû lieät keâ, ñieäp töø. Moät khoâng gian roäng lôùn, bao la, ñöôïc bao truøm bôûi moät maøu xanh cuûa trôøi, nöôùc, maây, moät khoâng gian töôi ñeïp Noùi veà keânh raïch Caø Mau vaø con soâng Naêm Caên roäng lôùn Chaèng chòt, chi chít nhö maïng nheän HS töï tìm HS töï tìm daãn chöùng trong baøi thieân nhieân: coøn töï nhieân, hoang daõ vaø raát phong phuù con ngöôøi: soáng gaàn guõi vôùi thieân nhieân neân giaûn dò, chaát phaùc ñaëc taû soâng Naêm Caên roäng lôùn, huøng vó HS töï tìm Laø con soâng roäng lôùn, huøng vó thoaùt qua: vöôït qua nôi khoù khaên, nguy hieåm ñoå ra: töø keânh nhoû ra doøng soâng lôùn xuoâi veà: nheï nhaøng troâi eâm aû coù. Keânh Boï Maét vôùi khoâng bieát cô man naøo laø Boï Maét, bay theo thuyeànn töøng baày neân vieäc ra khoûi noù nhö thoaùt qua moät tai hoïa bò ñoát ngöùa ngaùy neân goïi laø “thoaùt”, coøn soâng cöûa Lôùn nhu teân goïi, noù meânh moâng roäng lôùn neân phaûi laø “ñoå” töø ñoù eâm xuoâi veà Naêm Caên. Do ñoù khoâng coù töø naøo coù theå thay theá chuùng ñöôïc xanh laù maï, xanh reâu, xanh chai loï… nhöõng saéc xanh töôi saùng, ñeïp ñeõ ñaày söùc soáng cuûa thieân nhieân taïo neân caûm giaùc deã chòu xen laãn nieàm yeâu thích mieâu taû caûnh hoïp chôï treân soâng truø phuù, ñoâng vui, ñoäc ñaùo HS töï tìm Taùc giaû quan saùt kyõ löôõng, vöøa bao quaùt vöøa cuï theå, chuù yù caû hình khoái, maøu saéc,aâm thanh. Nt mieâu taû vöøa cho thaáy ñöôïc khung caûnh chung, vöøa khaéc hoïa ñöôïc nhöõng hình aûnh cuï theå, laøm noåi roõ ñöôïc maøu saéc ñoäc ñaùo cuøng vôùi söï taáp naäp, truø phuù cuûa chôï Naêm Caên HS töï phaùt bieåu vaø ñoïc ghi nhôù/ 23 I/ Ñoïc- tìm hieåu chuù thích 1/ Taùc giaû – taùc phaåm : chuù tích */ 20 2/Theå loaïi : Truyeän daøi. 3/ Phöông thöùc bieåu ñaït: Mieâu taû. 4/ Chuù thích: 5, 7, 10, 14, 15, 16, 17, 18 5/ Boá cuïc: II/ Ñoïc- tìm hieåu vaên baûn: 1/ Aán töôïng chung ban ñaàu veà caûnh quan thieân nhieân vuøng Caø Mau: soâng ngoøi, keânh raïch chi chít trôøi xanh, nöôùc xanh, saéc xanh cuûa caây laù tieáng rì raøo baát taän ->lieät keâ, ñeäp töø, tính töø chæ maøu saéc vaø aâm thanh khoâng ian roäng lôùn, bao truøm bôûi saéc xanh 2/ Keânh raïch vaø soâng ngoøi ôû Caø Mau: Keânh raïch: raïch Maùi Giaàm, keânh Boï maét, keânh Ba Khía ->goïi teân soâng, teân ñaát theo ñaëc ñieåm cuûa töøng vuøng thieân nhieân phong phuù hoang daõ, con ngöôøi giaûn dò, chaát phaùc Soâng ngoøi: Roäng hôn ngaøn thöôùc Nöôùc aàm aàm ñoå ra bieån ngaøy ñeâm nhö thaùc Caù nöôùc bôi haøng ñaøn ñen truõi Röøng ñöôùc cao ngaát maøu xanh laù maï, xanh reâu, xanh chai loï veû roäng lôùn, huøng vó cuûa con soâng 3/ Caûnh chôï Naêm Caên: saùt bôø soâng oàn aøo, taáp naäp ñoáng goã cao nhö nuùi beán Vaän Haø nhoän nhòp nhöõng ngoâi nhaø beø nhö nhöõngkhu phoá noåi nhieàu daân toäc: Hoa, Chaêm, Chaø Chaâu Giang truø phuù, ñoäng vui, ñoäc ñaùo III/ Ghi nhôù: SGK/ 23 IV/ Luyeän taäp: 4/ Cuûng coá: Em haõy ñoïc laïi baøi vaên vaø cho bieát caûm töôûng cuûa mình? 5/ Daën doø: hoïc ghi nhôù, taùc giaû, laøm luyeän taäp, soaïn baøi tieáp theo ---------------------------------------------------------------------------------- Tuaàn 20 Tieát 78 SO SAÙNH I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được khái niệm so sánh và vận dụng nó để nhận diện trong một số câu văn có sử dụng phép tu từ so sánh. Lưu ý : Học sinh đã học về so sánh ở Tiểu học. II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cấu tạo của phép tu từ so sánh - Các kiểu so sánh thường gặp. 2. Kỹ năng: - Nhận diện được phép so sánh. - Nhận biết và phân tích được các kiểu so sánh đã dùng trong văn bản, chỉ ra được tác dụng của các kiểu so sánh đó. Bieát caùch quan saùt söï gioáng nhau giöõa caùc söï vaät taïo ra nhöõng caùch so saùnh ñuùng tieán ñeán taïo ra nhöõng so saùnh III/ Caùc böôùc leân lôùp: 1/ OÅn ñònh lôùp 2/ Kieåm tra baøi cuõ: Trình baøy giaù trò noäi dung, ngheä thuaät cuûa vaên baûn “Soâng nöôùc Caø Mau” Trình baøy hieåu bieát veà taùc giaû Ñoaøn Gioûi 3/ Daïy baøi môùi: Töø baäc tieåu hoïc, ôû lôùp 3, caùc em ñaõ ñöôïc hoïc nhöõng noäi dung veà pheùp so saùnh, baøi hoïc ngaøy hoâm nay seõ giuùp cho caùc em oân laïi vaø hieåu roõ hôn veà noù. Hoaït ñoäng cuûa thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Néi dung cÇn ®¹t GV goïi HS ñoïc baøi taäp 1/ 24 Tìm taäp hôïp caùc töø chöùa hình aûnh so saùnh? GV goïi HS ñoïc baøi taäp 2/ 24 Söï vaät naøo ñöôïc so saùnh vôùi nhau? Vì sao coù theå so saùnh nhö vaäy?(HSTL) So saùnh caùc söï vaät vôùi nhau nhö vaäy nhaèm muïc ñích gì? So saùnh laø gì? GV goïi HS ñoïc baì taäp 3/ 24 Hai söï vaät ñöôïc so saùnh laø gì? Chæ ra söï gioáng nhau, khaùc nhau giöõa chuùng? GV goïi HS keû baûng, laøm baøi taäp 1/ 24 (GV höôùng daãn HS ñieàn vaøo moâ hình cho chính xaùc) Tìm theâm caùc töø so saùnh? GV goïi HS ñoïc baøi taäp 3/ 25 Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh trong hai caâu a), b) coù gì ñaëc bieät? Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh? GV höôùng daãn HS laøm luyeän taäp HS töï tìm vaø noùi ra + treû em – buùp treân caønh + röøng ñöôùc – hai daõy tröôøng thaønh voâ taän Vì chuùng coù nhöõng ñieåm gioáng nhau: treû em gioángnhö buùp treân caønh vöøa töôi non, vöøa traøn ñaày söùc soáng röøng ñöôùc moïc cao ngaát gioáng nhö hai daõy tröôøng thaønh cao söøng söõng laøm noåi baät caûm nhaän cuûa ngöôøi vieát, ngöôøi noùi veà nhöõng vaät ñöôïc noùi ñeán, caâu vaên (caâu thô) coù hình aûnh, gôïi caûm HS ñoïc ghi nhôù/ 24 2 con vaät gioáng nhau veà hình thöùc nhöng baûn chaát, tính chaát khaùc nhau -> chæ ra söï töông phaûn giöõa hình thöùc vaø tính chaát HS leân baûng ñieàn vaøo moâ hình, caùc em khaùc ñieàn vaøo SGK Nhö, nhö laø, gioáng nhö, töïa, bao nhieâu…baáy nhieâu… Caâu a): thieáu töø so saùnh, phöông dieän so saùnh Caâu b): ñaûo veá B leân tröôùc veá A HS ñoïc ghi nhôù/ 25 I/ So saùnh laø gì? Ñoïc baøi taäp 1/ 24 + treû em – buùp treân caønh + röøng ñöôùc – hai daõy tröôøng thaønh voâ taän ->gioáng nhau so saùnh nhaèm laøm noåi baät caûm nhaän cuûa ngöôøi vieát, caâu vaên coù hình aûnh ghi nhôù/ 24 II/ Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: Goàm: veá A, phöông dieän so saùnh, töø so saùnh, veá B Töø so saùnh: nhö, töïa nhö, nhö laø, bao nhieâu…baáy nhieâu, … Ñoïc baøi taäp 3/ 25 Caâu a): thieáu phöông dieän so saùnh vaø töø so saùnh Caâu b): ñaûo veá B laân treân veá A ghi nhôù/ 25 III/ Luyeän taäp 4/ Cuûng coá: em haõy tìm moät soá hình aûnh so saùnh roài ñieàn vaøo moâ hình so saùnh 5/ Daën doø: h