Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 18 đến 26

năng - HS bước đầu biết cách dùng lời văn, triển khai ý, vận dụng vào đọc- hiểu văn bản. - Biết viết đoạn văn, bài văn tự sự. 3. Thái độ - Có thái độ tiếp thu và xây dựng bài tốt. 4. Năng lực - Năng lực hợp tác, năng lực giao tiếp, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sử dụng ngôn ngữ. B. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ 1. Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, kế hoạch dạy học + B¶ng phô viÕt VD 2. Học sinh: Làm bài tập, đọc và soạn bài ở nhà C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra phần chuẩn bị của học sinh 3. Bài mới * Hoạt động 1: Trải nghiệm - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp - Kĩ năng: Vấn đáp, tái hiện trả lời. - Thời gian: 4 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Chiếu một bài văn tự sự mẫu cho học sinh quan sát, nhận xét GV:Gợi dẫn HS vào bài *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Mục tiêu: Học sinh hiểu được thế nào là lời văn và đoạn văn trong văn bản tự sự. - Phương pháp - Kĩ năng: Tri gi¸c, ph©n tÝch, kh¸i qu¸t - Thời gian: 18 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT - GV treo b¶ng phô - Yªu cÇu HS ®oc - Hai ®o¹n v¨n giíi thiÖu nh÷ng nh©n vËt nµo? Giíi thiÖu sù viÖc g×? - Môc ®Ých giãi thiÖu ®Ó lµm g×? - Em thÊy thø tù c¸c c©u v¨n trong ®o¹n nh­ thÕ nµo? Cã thÓ ®¶o lén ®­îc kh«ng? - Hai ®o¹n v¨n giíi thiÖu nh÷ng g× vÒ c¸c nh©n vËt? - Quan s¸t hai ®o¹n v¨n, em thÊy kiÓu c©u giíi thiÖu nh©n vËt th­êng cã cÊu tróc nh­ thÕ nµo? - GV treo b¶ng phô - Gäi HS ®äc ®o¹n 3 - Em h·y g¹ch ch©n nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng cña TT? - NhËn xÐt vÒ tõ lo¹i? - C¸c hµnh ®éng ®­îc kÓ theo thø tù nµo? - Hµnh ®éng Êy ®em l¹i kÕt qu¶ g×? - Lêi kÓ trïng ®iÖp: n­íc ngËp...n­íc d©ng...g©y Ên t­îng g× cho ng­êi ®äc? - Khi kÓ viÖc ph¶i kÓ nh­ thÕ nµo? - Qua hai VD h·y rót ra kÕt luËn vÒ lêi v¨n giíi thiÖu nh©n vËt vµ kÓ viÖc? Gäi HS ®äc ghi nhí. - §äc l¹i c¸c ®o¹n v¨n 1,2,3 - H·y cho biÕt mâi ®o¹n v¨n biÓu ®¹t ý chÝnh nµo? C©u nµo biÓu thÞ ý chÝnh ? - T¹i sao gäi ®ã lµ c©u chñ ®Ò? - §Ó lµm râ ý chÝnh, c¸c c©u trong ®o¹n cã quan hÖ víi nhau ra sao? * GV: C¸c ý phô ®Òu ®­îc kÕt hîp víi nhau ®Ó lµm râ ý chÝnh. - Tõ phÇn ph©n tÝch trªn, em rót ra kÕt luËn g× vÒ ®o¹n v¨n? * GV: Nh­ vËy mçi ®o¹n ®Òu cã 1 ý chÝnh. Muèn diÔn ®¹t ý Êy ng­êi viÕt ph¶i biÕt c¸i g× nãi tr­íc, c¸i g× nãi sau, ph¶i biÕt dÉn d¾t th× míi thµnh ®o¹n v¨n ®­îc - Lµm thÕ nµo ®Ó em nh×n vµo mµ biÕt ®ã lµ ®äan v¨n? - Quan s¸t, ®äc vd - §o¹n 1: Hïng V­¬ng §o¹n 2: S¬n Tinh, Thuû Tinh - Lai lÞch, tªn gäi, quan hÖ, tµi n¨ng... - Th¶o luËn, tr¶ lêi. Gióp cho ng­êi ®äc c¶m nhËn ®­îc râ rµng sinh ®éng cô thÓ vÒ nh©n vËt trong truyÖn. - X¸c ®Þnh cÊu tróc c©u.( KiÓu c©u víi tõ lµ KiÓu c©u víi tõ cã) - Quan s¸t, ®äc - Tr¶ lêi. - Nªu nhËn xÐt. - Tr­íc -> Sau Nguyªn nh©n -> kÕt qu¶(Gióp ng­êi ®äc theo dâi diÔn biÕn sù viÖc 1 c¸ch m¹ch l¹c.) - ThÊy ®­îc søc m¹nh tµn ph¸ ghª gím cña Thñy Tinh trong cuéc chiÕn - Rót ra kÕt luËn - §äc ghi nhí 1. - §äc - HS tr¶ lêi Nghe Rót ra kÕt luËn H§ c¸ nh©n I. Lêi v¨n, ®o¹n v¨n t­ sù Lêi v¨n giíi thiÖu nh©n vËt * VD: Hai ®o¹n v¨n SGk - Tr 58 * NhËn xÐt: - §o¹n 1: Giíi thiÖu nh©n vËt vua Hïng, MÞ N­¬ng Sù viÖc: kÐn rÓ - §o¹n 2: Giíi thiÖu ST- TT Sù viÖc: kÐn rÓ - Môc ®Ých giíi thiÖu: + Gióp hiÓu râ vÒ nh©n vËt + §Ó më truyÖn, chuÈn bÞ cho diÔn biÕn chñ yÕu cña c©u chuyÖn - Giíi thiÖu tªn gäi, lai lÞch, quan hÖ, tÝnh t×nh, tµi n¨ng, t×nh c¶m... - Dïng kiÓu c©u: + C cã V + cã V + Ng­êi ta gäi lµ... 2. Lêi v¨n kÓ sù viÖc: * VD: §o¹n v¨n 3 - SGK - tr59 - §o¹n v¨n kÓ vÒ viÖc TT ®¸nh ST - Hµnh ®éng cña TT: ®uæi c­íp, h«, gäi, lµm, d©ng, ®¸nh Þ ®éng tõ g©y Ên t­îng m¹nh - C¸c hµnh ®éng ®­îc kÓ theo thø tù tr­íc, sau nèi tiÕp nhau, t¨ng tiÕn. - KÕt qu¶: Thµnh Phong Ch©u næi lÒnh bÒnh - Lêi kÓ trïng ®iÖp g©y Ên t­îng m¹nh, mau lÑ vÒ hËu qu¶ khñng khiÕp cña c¬n giËn. - Khi kÓ viÖc: th× kÓ c¸c hµnh ®éng, viÖc lµm, kÕt qu¶ vµ sù thay ®æi do hanh ®éng ®ã ®em l¹ * Ghi nhí 1- SGK - Tr59 3. §o¹n v¨n: a. VÒ néi dung: - §o¹n 1: Vua Hïng kÐn rÓ (C©u 2) - §o¹n 2: Cã hai chµng trai ®Õn cÇu h«n (C©u 1) - §o¹n 3: TT d©ng n­íc lªn ®¸nh ST (c©u 1) - C©u nãi ý chÝnh Þ c©u chñ ®Ò - C¸c c©u kh¸c quan hÖ chÆt chÏ lµm râ ý chÝnh ®ã. * Ghi nhí 2: SGK - tr59 b. VÒ h×nh thøc: - Mçi ®o¹n nãi chung gåm nhiÒu c©u. - Më ®Çu viÕt hoa vµ lïi vµo - KÕt ®o¹n chÊm xuèng dßng. *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 3: Luyện tập - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để giải quyết các bài tập - Phương pháp - Kĩ năng: Vấn đáp, đàm thoại. - Thời gian: 10 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT Yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm ®Ó lµm BT - GV giao viÖc theo ®¬n vÞ tæ nhãm C¶ bèn tæ ®Òu gi¶i quyÕt mét bµi tËp sè 1 Mçi nhãm cö mét b¹n ghi chep ý kiÕn th¶o luËn cña tæ Gäi ®¹i diÖn mçi tæ tr×nh bµy tr­íc líp . - NhËn xÐt, söa sai ? GV chèt - §äc bµi tËp 1 - Th¶o luËn cña tæ - Cö ng­êi tr×nh bµy tr­íc líp ®øng t¹i chç tr¶ lêi - HS kh¸c lµm VBT HS lµm bµi tËp 2 Dïng VBT II. LuyÖn tËp Bµi 1: a. ý chÝnh CËu ch¨n bß rÊt giái. ý giái ®­îc thÓ hiÖn ë nhiÒu ý phô: + Ch¨n suèt ngµy tõ s¸ng tíi tèi + Ngµy n¾ng, n­a, con nµo con nÊy bông no c¨ng. - C©u 1: ®Én d¾t, giíi thiÖu hµnh ®éng b­íc ®Çu - C©u 2: nhËn xÐt chung - C©u 3,4: Cô thÓ ho¸ hµnh ®éng b. Th¸i ®é cña c¸c c« con g¸i Phó ¤ng ®èi víi SD (c©u 2) - C©u 1: dÉn d¾t, gi¶i thÝch c. TÝnh nÕt c« hµng n­íc - C©u chñ chèt: c©u 2 - C¸c c©u sau nãi râ tÝnh trÎ con Êy ®­îc biÓu hiÖn nh­ thÕ nµo? - C¸ch kÓ cã thø tù l« gÝch, dÉn d¾t, gi¶i thÝch c¸c sù viÖc Bµi tËp 2: c©u b ®óng v× nã ®¶m b¶o thø tù l« gÝch *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 4: Vận dụng - Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức vào thực tiễn, qua bài học biết tạo lập một đoạn văn tự sự theo chủ đề cho trước - Phương pháp – kĩ năng: Tự bộc lộ, tự nhận thức, viết sáng tạo, trình bày 1 phút. - Thời gian: 4 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Hãy viết một đoạn văn theo chủ đề : “Bạn em học rất giỏi” HS thảo luận nhóm cặp, trình bày *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức vào thực tiễn, qua bài học biết nhận xét lời văn trong các văn bản tự sự đã học - Phương pháp - Kĩ năng: Tìm tòi, phát hiện, hoạt động nhóm cặp -Thời gian: 3 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Đọc lại các câu văn giới thiệu nhân vật Lạc Long Quân và Âu Cơ. ? Cho biết lời văn giới thiệu thường dùng kiểu câu nào? HS thảo luận nhóm cặp, trình bày *Điều chỉnh, bổ sung: 4. Củng cố ? Lời văn tự sự dùng để làm gì? Hình thức lời văn dùng kể người, kể việc như thế nào? ? Thế nào là đoạn văn tự sự? 5. Hướng dẫn tự học - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp, chuẩn bị bài : (Thạch Sanh) Ngày soạn: 15/09/2016 Ngày giảng: 6D 22/09/2016 6A 01/10/2016 Tiết 22 THẠCH SANH (Truyện cổ tích) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - Giúp học sinh đọc nắm chắc về truyện cổ tích, cốt truyện và nhân vật trong truyện 2. Kỹ năng - Rèn kĩ năng đọc, tóm tắt - Kể lại một câu chuyện cổ tích. 3. Thái độ - Giáo dôc cho häc sinh lßng l­¬ng thiÖn ®Êu tranh chèng l¹i c¸i ¸c. 4. Năng lực - Năng lực hợp tác, năng lực giao tiếp, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sử dụng ngôn ngữ. B. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ 1. Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, kế hoạch dạy học, video clip bài hát “Tiếng đàn Thạch Sanh” và clip kể chuyện Thạch Sanh 2. Học sinh: Làm bài tập, đọc và soạn bài ở nhà theo câu hỏi đọc hiểu Tập kể tóm tắt truyện C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ ? Em hãy kể tóm tắt truyện “ Sự tích Hồ Gươm” và cho biết ý nghĩa của truyện. * Ý nghĩa của truyện - Ca ngợi tính nhân dân, chính nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn - Đề cao, suy tôn Lê Lợi - Giải thích tên gọi Hồ Hoàn Kiếm - Thể hiện khát vọng hoà bình của dân tộc - Rùa Vàng tượng trưng cho tổ tiên, khí thiên sông núi, tình cảm nhân dân 3. Bài mới * Hoạt động 1: Trải nghiệm - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp - Kĩ năng: Trực quan - Thời gian: 5 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Cho học sinh xem video bài hát “Tiếng đàn Thạch Sanh” của Đức Long GV:Gợi dẫn HS vào bài HS: Quan sát, lắng nghe *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Mục tiêu: Học sinh nắm được nội dung của câu truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ, đọc diễn cảm câu chuyện - Phương pháp - Kĩ năng: Đọc diễn cảm, vấn đáp, gợi tìm. - Thời gian: 20 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT -§äc diÔn c¶m v¨n b¶n? -Theo em,cã thÓ xem VB “Th¹ch Sanh” lµ mét VB tù sù kh«ng?V× sao? -H·y l­îc thuËt c¸c SV chÝnh trong c©u chuyÖn? - §äc phÇn chó thÝch? - Chia ®o¹n cho truyÖn? Néi dung chÝnh cña tõng ®o¹n? -Bøc tranh trong SGK minh ho¹ cho c¸c SV nµo ?Thö ®Æt tªn cho mçi bøc tranh? -Trong truyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo?Nh©n vËt nµo lµ chÝnh? V× sao? -Dùa vµo ®Þnh nghÜa truyÖn cæ tÝch thö x¸c ®Þnh xem Th¹ch Sanh thuéc kiÓu nv nµo? -Nv Th¹ch Sanh ®­îc x©y dùng b»ng nghÖ thuËt g×? Thö t×m mét vµi chi tiÕt tiªu biÓu vµ cho biÕt vai trß cña c¸c chi tiÕt ®ã? -Quan s¸t phÇn ®Çu truyÖn, t×m chi tiÕt kÓ vÒ sù ra ®êi cña Th¹ch Sanh? So s¸nh víi sù ra ®êi cña c¸c truyÖn d©n gian em ®· häc? -KÓ vÒ sù ra ®êi võa kh¸c th­êng võa b×nh th­êng cña TS ,nh©n d©n ta muèn thÓ hiÖn quan niÖm g× vÒ ng­êi anh hïng,dòng sÜ? * C¸c chi tiÕt vÒ sù ra ®êi cña TS cã ý nghÜa t« ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹,®Ñp ®Ï cña nv lÝ t­ëng,thÓ hiÖn quan niÖm cña ng­êi x­a vÒ ng­êi dòng sÜ ®ång thêi kh¼ng ®Þnh ng­êi dòng sÜ còng cã sè phËn vµ cuéc ®êi gÇn gòi víi nh©n d©n,lµ con em cña nội dung. HS ®äc . ->Lµ VB tù sù-toµn bé VB lµ chuçi c¸c SV xoay quanh c¸c nh©n vËt mµ nh©n vËt chÝnh lµ TS - C¸c SV nµy ®­îc s¾p xÕp theo 1 tr×nh tù hîp lÝ gãp phÇn thÓ hiÖn ý nghÜa cña truyÖn. ->C¸c SV chÝnh: -TS må c«i cha mÑ,sèng mét m×nh ë gèc ®a,lµm nghÒ ®èn cñi. -TS gÆp vµ vÒ sèng víi mÑ con LÝ Th«ng. -TS bÞ mÑ con LÝ Th«ng lõa ®i thÕ m¹ng -TS chÐm ch»n tinh -TS ®¸nh ®¹i bµng cøu c«ng chóa -TS g¶y ®µn ch÷a khái bÖnh cho c«ng chóa -TS dïng tiÕng ®µn vµ niªu c¬m thÇn k× ®¸nh lïi 18 n­íc ch­ hÇu -TS lÊy c«ng chóa ,lªn ng«i. ->HS ®äc chó thÝch. ->Chia 2 ®o¹n: §1:Tõ ®Çu ->thÇn th«ng: Sù ra ®êi cña Th¹ch Sanh. §2:Cßn l¹i:Nh÷ng chiÕn c«ng cña Th¹ch Sanh. ->Hai bøc tranh minh ho¹ cho SV Th¹ch Sanh ®¸nh ®¹i bµng cøu c«ng chóa vµ TS dïng niªu c¬m thÇn k× ®¸nh lui qu©n 18 n­íc ch­ hÇu. ->Nv chÝnh:LÝ Th«ng, Th¹ch Sanh.Hai nv gãp phÇn thÓ hiÖn t­ t­ëng chñ ®Ò truyÖn trong ®ã TS lµ nv trung t©m. ->Nv dòng sÜ,diÖt trõ c¸i xÊu,v¹ch mÆt kÎ ®éc ¸c,thÓ hiÖn ­íc m¬,niÒm tin c«ng lÝ,t­ t­ëng yªu hoµ b×nh. ->Chi tiÕt hoang ®­êng->gãp phÇn t« ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹ , lín lao cña nh©n vËt t¹o sù hÊp dÉn ®èi víi ng­êi ®äc. -> +Gièng: §ã lµ sù ra ®êi k× l¹. +Kh¸c: C¸c nv kh¸c ra ®êi hoµn toµn kh¸c th­êng cßn TS l¹i cã nÐt b×nh th­êng (må c«I,sèng lñi thñi,lµm nghÒ kiÕm cñi) ->-Ng­êi dòng sÜ lµ ng­êi cã tµi n¨ng phi th­êng cã thÓ lËp chiÕn c«ng,diÖt trõ c¸c ¸c. -Ng­êi dòng sÜ rÊt gÇn gòi víi nh©n d©n,cã céi nguån tõ nh©n d©n lao ®éng. I. Đọc, tìm hiểu chung 1. §äc, kể tãm t¾t 2. Chó thÝch - Kh¸i niÖm vÒ truyÖn cæ tÝch (SGK - 53) - Tõ khã: 3. Bố cục §1: Tõ ®Çu ->thÇn th«ng: Sù ra ®êi cña Th¹ch Sanh. §2: Nh÷ng chiÕn c«ng cña Th¹ch Sanh. II. Đọc hiÓu v¨n b¶n. 1.Nh©n vËt Th¹ch Sanh. a. Sù ra ®êi -Lµ sù ra ®êi kh¸c th­êng: +Ngäc Hoµng sai Th¸i tö xuèng ®Çu thai. +§­îc thiªn thÇn d¹y vâ nghÖ. -Lµ con cña mét gia ®×nh n«ng d©n;må c«i;nghÌo khæ. -Ng­êi dòng sÜ lµ ng­êi cã tµi n¨ng phi th­êng nh­ng còng rÊt gÇn gòi víi nh©n d©n. *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 3: Luyện tập - Mục tiêu: Rèn kĩ năng đọc, kể tóm tắt một câu chuyện thuộc thể loại cổ tích - Phương pháp - Kĩ năng: Đọc diễn cảm - Thời gian: 4 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Em hãy kể tóm tắt lại câu chuyện HS: Tập kể tóm tắt *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 4: Vận dụng - Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức vào thực tiễn, qua bài học chỉ ra các chi tiết nghệ thuật cơ bản của truyện truyền thuyết - Phương pháp: Thảo luận nhóm bàn - Thời gian: 4 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Truyện Thạch Sanh có nhiều chi tiết thần kì, em hãy chỉ ra các chi tiết thần kì trong chuyện? HS: Thảo luận theo nhóm bàn *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để phân biệt các thể loại truyện dân gian - Phương pháp - Kĩ năng: Cặp đôi chia sẻ -Thời gian: 4 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: -Vì sao em biết văn bản thuộc thể loại truyện Cổ tích? Nó khác Thần thoại, Truyền thuyết như thế nào? - Cổ tích (SGK-53) -“Truyền thuyết” là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ; nó thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật. -“Thần thoại” là truyện kể về các vị thần, phản ánh quan niệm của người xưa về nguồn gốc của thế giới và của đời sống con người. HS thảo luận theo nhóm cặp *Điều chỉnh, bổ sung: 4. Củng cố 1. Truyện “Thạnh Sanh” thuộc loại truyện gì? 2. Nhân vật Thạch Sanh do ai đầu thai? 3. Em có nhận xét gì về sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh? 5. Hướng dẫn tự học - Kể diễn cảm câu chuyện - Chuẩn bị cho tiết 2 của văn bản Ngày soạn: 15/09/2016 Ngày giảng: 6D 24/09/2016 6A 01/10/2016 Tiết 23 THẠCH SANH (Truyện cổ tích) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - Hiểu nhóm truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ. - Niềm tin thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tà của tác giả dân gian và nghệ thuật tự sự dân gian của truyện cổ tích Thạch Sanh. 2. Kỹ năng - Bước đầu biết cách đọc- hiểu văn bản truyện cổ tích theo đặc trưng thể loại. - Bước đầu biết trình bày những cảm nhận, suy nghĩ của mình về các nhân vật và các chi tiết đặc sắc của truyện. - Kể lại một câu chuyện cổ tích. 3. Thái độ - Giáo dôc cho häc sinh lßng l­¬ng thiÖn ®Êu tranh chèng l¹i c¸i ¸c. 4. Năng lực - Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sử dụng ngôn ngữ. B. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ 1. Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, kế hoạch dạy học, tranh ảnh, video kể chuyện Thạch Sanh 2. Học sinh: Làm bài tập, đọc và soạn bài ở nhà theo câu hỏi đọc hiểu Tập kể diễn cảm câu truyện C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ ? Em hãy kể diễn cảm truyện “Thạch Sanh” 3. Bài mới * Hoạt động 1: Trải nghiệm - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp - Kĩ năng: Trực quan - Thời gian: 4 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Cho học sinh xem video kể diễn cảm câu chuyện “Thạch Sanh” GV:Gợi dẫn HS vào bài HS: Quan sát, lắng nghe Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Mục tiêu: Học sinh nắm được nội dung của câu truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ, đọc diễn cảm câu chuyện - Phương pháp - Kĩ năng: Đọc diễn cảm, vấn đáp, gợi tìm. - Thời gian: 20 phút -Theo dâi truyÖn,em h·y cho biÕt SV nµo t¹o ra nh÷ng biÕn cè trong cuéc ®êi TS? -Tõ khi gÆp LÝ Th«ng,cuéc ®êi TS gÆp ,tr¶i qua nhiÒu thö th¸ch sãng giã. §ã lµ nh÷ng thö th¸ch nµo? -Thö th¸ch ®Çu tiªn ®èi víi TS lµ g×? -V× sao TS nhËn lêi ®i canh miÕu? Gi¶ sö biÕt tr­íc hiÓm nguy,theo em chµng cã ®i kh«ng? -Qua chiÕn c«ng nµy,em hiÓu g× vÒ phÈm chÊt cña chµng? -Thö th¸ch tiÕp theo ®Õn víi TS lµ g×? V× sao chµng nhËn lêi xuèng hang cøu c«ng chóa? -Theo em, nÕu biÕt ®­îc t©m ®Þa cña LÝ Th«ng TS cã xuèng hang giÕt ®¹i bµng cøu c«ng chóa kh«ng? -L­îc thuËt l¹i chiÕn c«ng giÕt ®¹i bµng cøu c«ng chóa cña TS vµ ph¸t biÓu mét vµi c¶m nghÜ cña em? -ChiÕn c«ng nµy tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt tèt ®Ñp cña TS.§ã lµ phÈm chÊt nµo? -Thö th¸ch thø 3 ®Õn víi TS lµ g×?Chµng ®· tù gi¶i tho¸t cho m×nh b»ng c¸ch nµo? -Trong mäi thö th¸ch,TS lu«n lµ ng­êi thËt thµ tèt bông,dòng c¶m.Chµng lu«n chiÕn ®Êu cho c¸i ThiÖn chø kh«ng v× quyÒn lîi cña b¶n th©n.Theo em,nh©n d©n ta muèn ®Æt niÒm tin vµo ®¹o ®øc hay tµi n¨ng cña chµng? *Ng­êi dòng sÜ nh­ TS cÇn cã tµi n¨ng míi diÖt ®­îc c¸i ¸c.Nh­ng tµi n¨ng cña chµng xuÊt ph¸t tõ t©m ®øc,tõ b¶n tÝnh l­¬ng thiÖn.Tµi n¨ng vµ t©m ®øc cña chµng lµ biÓu hiÖn cho niÒm tin m·nh liÖt cña nh©n d©n vÒ c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc tèt ®Ñp, bÒn v÷ng cña con ng­êi. - Theo em,truyÖn ®Õn ®©y kÕt thóc ®­îc ch­a?V× sao? -Thö th¸ch vµ chiÕn c«ng cuèi cïng ®Õn víi TS cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? -PhÇn cuèi truyÖn liªn quan ®Õn nh÷ng chi tiÕt thÇn k× nµo? Hai chi tiÕt nµy cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo trong c©u chuyÖn? * TiÕng ®µn TS lµ tiÕng ®µn c«ng lÝ.(Gióp TS gi¶i oan,v¹ch mÆt kÎ cã téi),tiÕng ®µn ®¹i diÖn cho c¸i ThiÖn,cïng víi niªu c¬m thÇn kh¼ng ®Þnh tinh thÇn nh©n ®¹o vµ yªu chuéng hoµ b×nh cña nh©n d©n. -§Ó t«n vinh ng­êi dòng sÜ TS, nh©n d©n ta ®· t¹o thªm mét nh©n vËt ®èi lËp,®ã lµ LÝ Th«ng.Trong truyÖn LÝ Th«ng ®· mÊy lÇn h·m h¹i TS?§ã lµ nh÷ng lÇn nµo? -Nh÷ng hµnh ®éng ,viÖc lµm cña LÝ Th«ng gióp em hiÓu g× vÒ con ng­êi nµy? -Trong truyÖn ,LÝ Th«ng ®¹i diÖn cho ®iÒu g×? -TruyÖn kÓ,sau khi ®­îc tha m¹ng,mÑ con LÝ Th«ng ®i ®Õn nöa ®­êng th× bÞ sÐt ®¸nh chÕt,ho¸ kiÕp thµnh bä hung.Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g× nh­ thÕ nµo? ->TS kÕt nghÜa anh em víi LÝ Th«ng. ->HS th¶o luËn tr¶ lêi. - BÞ mÑ con LÝ Th«ng lõa ®i canh miÓu thê cã ch»n tinh ¨n thÞt ng­êi ®Ó thÕ m¹ng cho LÝ Th«ng. ->TS tin lêi LÝ Th«ng,v©ng lêi mÑ nu«i. -thËt thµ,t×nh nghÜa. ->(VÉn ®i,TS lµ dòng sÜ,lµ ng­êi trêi kh«ng biÕt sî hiÓm nguy). ->HS thuËt l¹i ®o¹n truyÖn. +TS lµ ng­êi thËt thµ,t×nh nghÜa. +Dòng c¶m,cã søc m¹nh phi th­êng. ->BÞ LÝ Th«ng lõa xuèng hang s©u cøu c«ng chóa råi lÊp cöa hang. -V× TS tin vµ kh«ng l­êng tr­íc ®­îc ©m m­u hiÓm ®éc cña LÝ Th«ng,biÕt n¬i ®¹i bµng ë. ->VÉn xuèng,v× b¶n chÊt chµng tèt bông,kh«ng sî nguy nan ®Ó cøu ng­êi. ->HS thuËt. -Cuéc giao tranh quyÕt liÖt -> TS tá râ ®­îc søc m¹nh,tµi n¨ng ,sù m­u trÝ,can ®¶m cña ng­êi dòng sÜ. ->Can ®¶m ,dòng sÜ. ->BÞ LÝ Th«ng lÊp cöa hang,bÞ hån ch»n tinh vµ ®¹i bµng tr¶ thï. -TS cøu con vua Thuû TÒ, ®­îc tÆng c©y ®µn thÇn , chµng dïng c©y ®µn cøu c«ng chóa khái bÖnh,v¹ch mÆt kÎ vong ©n béi nghÜa. ->C¶ ®¹o ®øc vµ tµi n¨ng nh­ng niÒm tin vµo gi¸ trÞ ®¹o ®øc ë TS lín h¬n. -Víi phÈm chÊt vµ tµi n¨ng cña m×nh TS ®· nhËn ®­îc phÇn th­ëng xøng ®¸ng. (Nh÷ng c¸i mµ ng­êi lao ®éng trong x· héi cò kh«ng bao giê cã ®­îc trao cho nh©n vËt).-Kh¼ng ®Þnh phÈm chÊt ,tµi n¨ng cña ng­êi lao ®éng ->¦íc m¬ ®æi ®êi. - §­îc.+TS ®­îc h­ëng cuéc sèng h¹nh phóc. LÝ Th«ng bÞ trõng trÞ. ->Kh¼ng ®Þnh tuyÖt ®èi tµi n¨ng vµ t©m ®øc cña ng­êi dòng sÜ,thÓ hiÖn nguyÖn väng hoµ b×nh cña nh©n d©n. ->HS t×m. +TiÕng ®µn:Nãi lªn søc m¹nh, t×nh c¶m nh©n ®¹o vµ ®é l­îng cña TS->TiÕng ®µn lµ vò khÝ ®Æc biÖt ®Ó c¶m ho¸ kÎ thï. +Niªu c¬m thÇn:Minh chøng cho tµi n¨ng (tiÒm lùc søc m¹nh cña nh©n d©n).Kh¼ng ®Þnh t­ t­ëng yªu hoµ b×nh cña nh©n d©n ta,lµm nªn kÕt thóc cã hËu,nªu bËt tÝnh nh©n v¨n cña d©n téc ViÖt Nam trong qu¸ khø. ->HS tr¶ lêi. ->¢m m­u th©m hiÓm, hµnh ®éng ®éc ¸c d· man->X¶o tr¸,lõa läc,®éc ¸c,vong ©n béi nghÜa. ->§iÒu ¸c,c¸i ¸c,c¸i xÊu. C¸i ¸c nhÊt ®Þnh bÞ trõng trÞ, chiÕn th¾ng cuèi cïng thuéc vÒ c¸i ThiÖn,®ã lµ ­íc m¬,niÒm tin cña nh©n d©n vµo lÏ c«ng b»ng. - HS th¶o luËn ,tr×nh bµy. (§©y lµ kÕt thóc hay nhÊt). I. Đọc, tìm hiểu chung II. Đọc hiÓu v¨n b¶n 1. Nh©n vËt Th¹ch Sanh a. Sù ra ®êi b.Nh÷ng thö th¸ch vµ chiÕn c«ng cña Th¹ch Sanh. -BÞ mÑ con LÝ Th«ng lõa ®i canh miÕu thÕ m¹ng ->LËp chiÕn c«ng Dïng vâ thuËt giÕt ch»n tinh. ->ThËt thµ ,t×nh nghÜa ,thuû chung -BÞ LÝ Th«ng lõa xuèng hang s©u cøu c«ng chóa. ->Dïng søc m¹nh giÕt ®¹i bµng,cøu c«ng chóa,cøu con vua Thuû TÒ. ->Can ®¶m, dòng m·nh, tèt bông, nghÜa hiÖp. -BÞ hån ch»n tinh,®¹i bµng h·m h¹i. -Dïng c©y ®µn cøu c«ng chóa khái bÖnh,v¹ch mÆt kÎ vong ©n béi nghÜa. ->Kh¼ng ®Þnh niÒm tin cña nh©n d©n vµo c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc cña con ng­êi,­íc m¬ ®æi ®êi. -Th¹ch Sanh ®¸nh tan qu©n 18 n­íc ch­ hÇu. -Dïng ®µn thÇn c¶m ho¸ qu©n sÜ 18 n­íc ch­ hÇu. -Dïng niªu c¬m thÇn thiÕt ®·i qu©n lÝnh b¹i trËn. ->NiÒm tin vµo søc m¹nh cña nh©n d©n. -¦íc m¬ c«ng lÝ ,t­ t­ëng yªu chuéng hoµ b×nh. 2. Nh©n vËt LÝ Th«ng -NhiÒu lÇn lõa, h·m h¹i, c­íp c«ng Th¹ch sanh. -¢m m­u th©m ®éc, hµnh ®éng ®éc ¸c,d· man ->Ph¶n béi, lõa läc vong ©n béi nghÜa-> BÞ trõng trÞ. *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 3: Luyện tập - Mục tiêu: Rèn kĩ năng kể diễn cảm một câu chuyện thuộc thể loại cổ tích - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân - Thời gian: 4 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Em hãy kể diễn cảm lại câu chuyện HS: Tập kể diễn cảm *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 4: Vận dụng - Mục tiêu: HS vận dụng được kiến thức vào thực tiễn, qua bài học rút ra được điểm chung trong cách kết thúc của các câu chuyện cổ tích - Phương pháp: Thảo luận nhóm bàn - Thời gian: 5 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Nhận xét cách kết thúc của truyện Thạch Sanh. HS thảo luận theo nhóm bàn *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để phát triển tính sáng tạo nghệ thuật của học sinh - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân -Thời gian: 5 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Em hãy vẽ một bức tranh minh họa cho truyện “Thạch Sanh” và đặt tên cho bức tranh này? HS tưởng tượng, trình bày *Điều chỉnh, bổ sung: 4. Củng cố - Tập kể diễn cảm: dùng ngôn ngữ của mình để kể. 5. Hướng dẫn tự học - Kể diễn cảm câu chuyện - Tập trình bày những cảm nhận, suy nghĩ về các chiến công của TS - Chuẩn bị bài: “Chữa lỗi dùng từ” Ngày soạn: 15/09/2016 Ngày giảng: 6D 29/09/2016 6A 03/10/2016 Bài 6 - Tiết 24 CHỮA LỖI DÙNG TỪ A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - Lỗi do dùng từ không đúng nghĩa. - Biết cách chữa lỗi do dùng từ không đúng nghĩa. 2. Kỹ năng - Nhận biết từ dùng không đúng nghĩa. - Dùng từ chính xác, tránh lỗi về nghĩa của từ. 3. Thái độ - Có ý thức nhận biết và vận dụng tốt kiến thức đã học để tránh mắc lỗi trong quá trình dùng từ. 4. Năng lực - Năng lực chung: giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, sáng tạo - Năng lực riêng: tái tạo kiến thức, phân tích, so sánh, nhận xét, đánh giá... B. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ 1. Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, kế hoạch dạy học 2. Học sinh: Làm bài tập, đọc và soạn bài ở nhà C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ Thế nào là nghĩa gốc , nghĩa chuyển của từ ? Cho ví dụ ? Trong các trường hợp sau, từ “ bụng “ có ý nghĩa gì ? - Ăn cho ấm bụng , Anh ấy tốt bụng Vậy trong câu, từ được dùng với mấy nghĩa ? 3. Bài mới * Hoạt động 1: Trải nghiệm - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp - Kĩ năng: Vấn đáp, tái hiện trả lời. - Thời gian: 4 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT GV: Yêu cầu HS nhắc lại khái niệm “Từ”? GV: Trong khi nói và viết, chúng ta thường hay mắc lỗi dùng từ nào? HS: Tái hiện trả lời *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 2: Hoạt động cơ bản - Mục tiêu: Học sinh hiểu thế nào là hiện tượng lặp từ và cách sửa lại, nắm được hiện tượng lẫn lộn từ gần âm. - Phương pháp - Kĩ năng: Phân tích, vấn đáp đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề - Thời gian: 15 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT - GV gọi Hs đọc ví dụ a ? Trong đoạn văn em vừa đọc, có những từ ngữ nào được lặp lại ? - Tre lặp lại 7 lần; giữ 4 lần; anh hùng: 2 lần. ? Việc lặp lại các từ ngữ trên em thấy có hợp lý ko ? Có tạo nhịp điệu hài hoà cho đoạn văn xuôi nhằm mục đích nhấn mạnh. Gv: Đưa ra đoạn văn b – gọi hs đọc: Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng kỳ ảo nên em rất thích đọc truyện dân gian. ? Có mấy từ ngữ được lặp lại ? ? Hãy so sánh hiện tượng lặp lại ở Vd a và b. Vd (a): là phép lặp có mục đích, là phép tu từ. Vd (b): Lặp gây cảm giác nhàm chán nặng nề ® lỗi lặp từ. ? Nguyên nhân mắc lỗi? - Người viết diễn đạt kém. ? Em hãy sửa lại câu văn cho lời văn trong sáng? - Bỏ ngữ truyện dân gian - Đảo cấu trúc câu. -> Em rất thích đọc truyện dân gian vì truyện có nhiều chi tiết tưởng tượng kỳ ảo. ? Qua VD vừa phân tích em hiểu thế nào là hiện tượng lặp t?. ? Muốn sửa lại thì ta cần làm như thế nào? + Sửa lại: Sử dụng nhiều kiểu câu. Thay từ đó bằng từ đồng nghĩa. Hướng dẫn HS làm bài tập 1. Hs: Đọc vd (a) SGK Hs suy nghĩ và trả lời. Đọc Hs: So sánh hiện tượng lặp lại ở vd (a) & (b). HS sửa lại câu văn. HS nêu cách sửa. Đọc bài tập 1. Chữa lại I. Lặp từ *Ví dụ: Bài tập a. Tre à bảy lần. Giữ à bốn lần. Anh hùng à 2 lần. => Điệp từ b. Truyện dân gian à 2 lần => lỗi lặp từ. * Nhận xét: => Là hiện tượng lặp đi lặp lại 1 từ (ngữ) gây cảm giác nhàm chán, khiến cho câu văn rườm rà. GV đưa ví dụ trên Bảng phụ: a/ Ngày mai, chúng em sẽ đi thăm quan bảo tàng của tỉnh. b/ Ông hoạ sỹ già nhấp nháy bộ rai mép quen thuộc. ? Trong vd (a), có tữ ngữ nào người viết đã dùng không đúng ? tại sao ? - “Thăm quan” – không đúng -> Từ này ko có trong tiếng việt chỉ có thăm hỏi, thăm viếng, thăm dò ? Có từ nào có cách phát âm gần giống từ này? - Tham quan ? Tại sao có thể thay thế được ? Giải nghĩa từ ? - Xem thấy tận