Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 70, 71

Ngày soạn: 10/12/2016 Ngày giảng: 6D 15/12/2016 6A 17/12/2016 TIẾT 70 CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG SỰ TÍCH ĐỀN THƯỢNG NÚI ĐUỔM A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - HS hiểu được nhân vật Dương Tự Minh là một anh hùng dân tộc đã được truyền thuyết hoá. - Hiểu rõ hơn về di tích đền Thượng, núi Đuổm với những lễ hội đặc sắc. - Tìm hiểu thêm kho tàng VH địa phương. 2. Kỹ năng - Rèn kỹ năng đọc và tóm tắt tác phẩm VH địa phương. 3. Thái độ - Gi¸o dôc HS lòng yêu quý, tự hào về quê hương. 4. Năng lực - Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, so sánh B. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ 1. Giáo viên: - Nghiên cứu tài liệu Ngữ văn địa phương, kế hoạch dạy học, máy chiếu 2. Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn của GV, tìm hiểu nhân vật lịch sử Dương Tự Minh. C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức lớp: 6A 6D 2. Kiểm tra bài cũ ? Kể tóm tắt truyện “Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng”. Nêu ý nghĩa của truyện? 3. Bài mới * Hoạt động 1: Trải nghiệm - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp - Kĩ năng: Trực quan - Thời gian: 10 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT ? Cho HS xem video giới thiệu đền Đuổm và vị anh hùng dân tộc Dương Tự Minh - HS quan sát lắng nghe *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Mục tiêu: Hiểu nội dung của phần lễ và phần hội của lễ hội Đền Đuổm, ý nghĩa của lễ hội Đền Đuổm với người Thái Nguyên hôm nay. - Phương pháp - Kĩ năng: Vấn đáp, đàm thoại, thảo luận nhóm - Thời gian: 20 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT - GV hướng dẫn HS đọc – gọi HS đọc. ? Một em tóm tắt truyện? - GV mô tả địa danh: Động Đạt- Phú Lương và Hà Châu- Phú Bình (nơi có đền Thượng và đền Hạ) Thảo luận nhóm 1. Em hiểu gì về phần lễ và phần hội của lễ hội đền Đuổm? 2. Nội dung ý nghĩa của lễ hội Đền Đuổm với người Thái Nguyên hôm nay? - HS thảo luận nhóm theo phương pháp đắp tuyết, các nhóm trình bày kết quả thảo luận nhóm được ghi lên giấy. HS nªu thêi ®iÓm chÝnh héi HS nªu c¸c trß ch¬i trong lÔ héi LÔ héi ®Òn §uæm chÝnh héi vµo mïng 6 th¸ng Giªng ©m lÞch. Vµo phÇn LÔ, mäi ngưêi kh¾p n¬i n« nøc ®Õn d©ng hư¬ng, nh÷ng m©m ngò qu¶, m©m lîn quay vµng ãng thµnh kÝnh d©ng lªn "ngµi",mong "ngµi" phï hé ®é tr× cho gia ®×nh m¹nh kháe, lµm ¨n ph¸t ®¹t. Vµo phÇn Héi: cã rÊt nhiÒu trß ch¬i cæ truyÒn như: chäi gµ, tung cßn, cê ngưêi, kÐo co... 3 Th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña phß m· Dư¬ng Tù Minh Ngưêi d©n téc Tµy, ngưêi lµng Quan TriÒu, tØnh Th¸i Nguyªn. ¤ng lµm thñ lÜnh phñ Phó Lư¬ng xa, gåm c¸c ch©u: TH¦îNG NGUY£N, VÜNH TH¤NG, QU¶NG NGUY£N, C¶M HO¸, V¹N NHAI, T¦ N¤NG, TUY£N HO¸ (thuéc B¾c K¹n, Th¸i Nguyªn, Cao B»ng, Tuyªn Quang vµ mét phÇn VÜnh Phóc, Phó Thä, L¹ng S¬n ngµy nay). Trong suèt ba ®êi vua Lý : Lý Nh©n T«ng (1072-1128), Lý ThÇn T«ng (1128-1138) vµ Lý Anh T«ng (1138-1175), Dư¬ng Tù Minh lµ ngưêi cã c«ng lín trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lưîc nhµ Tèng, gi÷ v÷ng vïng biªn cư¬ng réng lín phÝa B¾c cña nưíc §¹i ViÖt håi ®Çu thÕ kû XII vµ x©y dùng phñ Phó L¬ng trë thµnh vïng ®Êt phån thÞnh. Tin cËy vµ ghi nhËn c«ng lao cña Dư¬ng Tù Minh. N¨m 1127 vua Lý Nh©n T«ng ®· g¶ c«ng chóa Diªn B×nh, ®Õn n¨m 1144 vua Lý Anh T«ng l¹i g¶ c«ng chóa ThiÒu Dung cho «ng. Như vËy, Dư¬ng Tù Minh hai lÇn ®ưîc phong lµm Phß m·. Cuèi ®êi, «ng trë vÒ §iÓm S¬n (nay lµ nói §uæm) vµ mÊt ë ®©y. ¤ng ®ưîc nhµ Lý phong s¾c "UY VIÔN §¤N TÝNH CAO S¥N QU¶NG §é CHI THÇN" c¸c ®êi sau ®Òu phong cho «ng s¾c: "CAO S¥N QUý MINH" - Gv cho HS quan sát một số tranh ảnh về di tích đền Thượng núi Đuổm ? Qua các bức tranh em có nhận xét gì về quang cảnh và con người nơi đây? HS đọc, kể - Thảo luận nhóm HS l¾ng nghe I. Tìm hiểu chung * Đọc và kể * Đền thượng, Núi Đuổm - LÔ héi ®Òn §uæm * Th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña Dư¬ng Tù Minh *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 3: Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để kể lại nội dung văn bản đã học. - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân - Thời gian: 7 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT ?Em hãy kể tóm tắt lại nội dung câu chuyện - HS kể LuyÖn tËp *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 4: Hoạt động vận dụng - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để đánh giá về nhân vật lịch sử - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân - Thời gian: 5 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT ?Nhận xét của em về nhân vật lịch sử “Dư¬ng Tù Minh”. - Nhận xét *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng. -Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học viết đoạn văn -Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân. -Thời gian: 5 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT Em hãy trình bày cảm nghĩ của em về nhân vật lịch sử Dư¬ng Tù Minh và di tích đền Thượng, núi Đuổm Vận dụng viết đoạn văn. *Điều chỉnh, bổ sung: 4. Củng cố ? Hiểu biết của em về nhân vật lịch sử “Dư¬ng Tù Minh”. 5. Hướng dẫn tự học - Đọc thêm truyền thuyết “Sự tích Lưu Trung và Lưu Nhân Chú”. - Tìm hiểu văn bản theo câu hỏi phần hướng dẫn học bài - Đọc lại truyện và tìm đọc thêm một số tác phẩm văn học địa phương khác Ngày soạn: 10/12/2016 Ngày giảng: 6A, 6D 17/12/2016 TIẾT 71 CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG SỰ TÍCH ĐỀN THƯỢNG NÚI ĐUỔM A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - HS hiểu được nhân vật Dương Tự Minh là một anh hùng dân tộc đã được truyền thuyết hoá. Thấy được yếu tố thần kì trong truyền thuyết này - Hiểu rõ hơn về di tích đền Thượng, núi Đuổm với những lễ hội đặc sắc. - Tìm hiểu thêm kho tàng VH địa phương. 2. Kỹ năng - Rèn kỹ năng đọc hiểu văn bản ngữ văn địa phương và tóm tắt tác phẩm 3. Thái độ - Gi¸o dôc HS lòng yêu quý, tự hào về quê hương, đất nước. 4. Năng lực - Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, so sánh B. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ 1. Giáo viên: - Nghiên cứu tài liệu Ngữ văn địa phương, kế hoạch dạy học, máy chiếu 2. Học sinh: Soạn bài theo hướng dẫn của GV C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức lớp: 6A 6D 2. Kiểm tra bài cũ ? Kể tóm tắt truyện “ SỰ TÍCH ĐỀN THƯỢNG NÚI ĐUỔM ”. 3. Bài mới * Hoạt động 1: Trải nghiệm - Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh. - Phương pháp - Kĩ năng: Trực quan - Thời gian: 10 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT ? Cho HS xem video giới thiệu vị anh hùng dân tộc Dương Tự Minh - HS quan sát lắng nghe *Điều chỉnh, bổ sung: * Hoạt động 2: Hình thành kiến thức - Mục tiêu: HS hiểu được nội dung của văn bản. - Phương pháp - Kĩ năng: Vấn đáp, đàm thoại, phân tích - Thời gian: 20 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT ? Trong truyện có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? ? Truyện kể về chàng trai có hoàn cảnh như thế nào? ? Truyện còn kể về chàng trai gặp được ai? ? Yêú tố thần kì trong truyện thể hiện qua chi tiết nào? - Gặp tiên nữ trên núi Đuổm và chiếc áo tàng hình ? Khi có được chiếc áo rồi chàng trai đã làm gì? ? Việc làm của chàng trai có bị phát hiện không? ?Vì sao chàng bị bắt? Vì sao con bướm bay ra bay vào đó lại là chàng trai? ? Lúc đó tình hình đất nước như thế nào? ? Chàng trai đã có hành động gì? ? Kết quả của việc làm đó ra sao? ? Việc chàng trai trở về quê làm ăn chứng tỏ điều gì? ? Để nhớ ơn chàng trai đó nhân dân ở đây đã làm gì? ? Nêu ý nghĩa của truyện? ? Truyện ca ngợi công lao của ai? Em trình bày những hiểu biết của mình về nhân vật Dương Tự Minh? ? Truyện có giá trị nhân đạo, thể hiện qua các chi tiết nào? ?Yếu tố thần kì trong truyện có ý nghĩa gì? Phát hiện chi tiết Giải thích Nêu nhận định Nêu suy nghĩ Nêu ý nghĩa của truyện. Nêu giá trị nhân đạo. Ý nghĩa của yếu tố thần kì I. Tìm hiểu chung II. Đọc - hiểu văn bản 1. Nhân vật chàng trai đốn củi - Gia đình nghèo khổ, mồ côi cha, chịu khó, giỏi võ nghệ, thơ phú. - Có tấm lòng nhân hậu Không màng danh lợi 2. Ý nghĩa - Ca ngợi chiến công , đạo đức của người anh hùng dân tộc Dương Tự Minh - Truyện có tư tưởng nhân đạo sâu sắc: Vì nhân dân, vì con người lao động nghèo khổ, không cần chức tước, danh lợi - Yếu tố thần kì trong truyện tạo sự hấp dẫn đặc biệt cho tác phẩm. *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 3: Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để hiểu biết thêm về di tích đền Thượng, núi Đuổm. - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân - Thời gian: 7 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT - Gv cho HS quan sát một số tranh ảnh về di tích đền Thượng núi Đuổm ? Qua các bức tranh em có nhận xét gì về quang cảnh và con người nơi đây? - Gv cho HS kể truyện - HS khác nhận xét - GV đánh giá GV đọc thêm một số truyền thuyết ở địa phương. - Nhận xét III. Luyện tập *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 4: Hoạt động vận dụng - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học để đưa ra những biện pháp bảo tồn các di tích lịch sử. - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân - Thời gian: 5 phút. HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ ND CẦN ĐẠT ?Em sẽ làm gì để bảo tồn những di tích lịch sử tại địa phương nói riêng cũng như các di tích lịch sử trong nước nói chung? - Nhận xét *Điều chỉnh, bổ sung: Hoạt động 5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng. - Mục tiêu: Thấy được vai trò của yếu tố kì ảo trong truyền thuyết. - Phương pháp - Kĩ năng: Cá nhân. - Thời gian: 5 phút HĐ CỦA THẦY HĐ CỦA TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT Vai trò của các yếu tố kỳ ảo trong truyền thuyết Sự tích Đền Thượng Núi Đuổm? - Trả lời *Điều chỉnh, bổ sung: 4. Hướng dẫn tự học - Đọc lại truyện và tìm đọc thêm một số tác phẩm văn học địa phương khác * Rút kinh nghiệm: Ký duyệt, ngày 12 tháng 12 năm 2016 Tổ trưởng Hoàng Thúy Vinh