Giáo án Ngữ văn 9 tiết 1: Phong cách Hồ Chí Minh (Lê Anh Trà)

Ngày soạn: Tiết 1: PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH (Lê Anh Trà) Ngày giảng: Lớp – sỹ số: 9A: 9B: A. MỤC TIÊU: - Học xong văn bản HS nắm được 1. KiÕn thøc: Mét sè biÓu hiÖn cña phong c¸ch HCM trong ®êi sèng vµ trong sinh ho¹t. ý nghÜa cña phong c¸ch HCM trong viÖc gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. §Æc ®iÓm cña kiÓu bµi nghÞ luËn XH qua mét ®o¹n v¨n cô thÓ. 2. KÜ n¨ng: n¾m b¾t néi dung VB nhËt dông thuéc chñ ®Ò héi nhËp víi thÕ giíi vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc. VËn dông c¸c biÖn ph¸p NT trong viÖc viÕt VB vÒ mét vÊn ®Ò thuéc lÜnh vøc v¨n ho¸, lèi sèng. 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc cho HS vÎ ®Ñp trong phong c¸ch HCM: sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, d©n téc vµ nh©n lo¹i, vÜ ®¹i vµ b×nh dÞ, thanh cao vµ khiªm tèn. 4. Định hướng phát triển năng lực, phẩm chất: - Năng lực tự học và sáng tạo, giải quyết vấn đề, hợp tác - Năng lực cảm thụ văn học, đọc hiểu tác phẩm thông qua đặc trưng thể loại 5. Các nội dung tích hợp trong bài: * Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: - Xác định giá trị bản thân: Từ việc tìm hiểu phong cách Hồ Chí Minh xác định được mục tiêu phấn đấu theo phong cách Hồ Chí Minh trong bối cảnh hội nhập quốc tế. - Giao tiếp: Trình bày, trao đổi phong cách Hồ Chí Minh trong văn bản * Nội dung lồng ghép Giáo dục quốc phòng, an ninh: Giới thiệu một số hình ảnh về Chủ tịch Hồ Chí Minh * Tích hợp TT đạo đức Hồ Chí Minh: Vẻ đẹp trong phong cách lãnh tụ Hồ Chí Minh. B. CHUẨN BỊ: - GV: - Sưu tầm chân dung CT Hồ Chí Minh, ảnh nhà sàn của Bác. - Tư liệu Ngữ văn 9, một số câu chuyện về Bác. - HS: Soạn bài và sưu tầm tư liệu về HCM. C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Tổ chức: 2. Kiểm tra: - Sự chuẩn bị của HS. 3. Giảng bài mới: *HĐ1(5 phút): Khởi động(Có thể sử dụng một số hình ảnh về Bác nếu dạy có sử dụng máy chiếu) Chủ tịch HCM – vị cha già muôn vàn kính yêu , người anh hùng dân tộc – một danh nhân văn hóa thế giới. Và vẻ đẹp văn hóa chính là nét đẹp nổi bật trong phong cách HCM. *HĐ2(35 phút):: Hình thành kiến thức mới Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức cần đạt - GV hướng dẫn đọc ( khúc triết, mạch lạc thể hiện niềm tôn kính với Bác ) - GV đọc mẫu một đoạn Gọi HS đọc tiếp, nhận xét sửa chữa cách đọc. - Yêu cầu Hs xác định các ý chính được nêu ra trong văn bản * Chuyển giao nhiệm vụ: - Nêu vài nét về tác giả? - Cho biết xuất xứ của đoạn trích ? - Đọc phần chú thích bài “ Đức tính giản dị của Bác Hồ” ở lớp 7 . * GV bổ sung thêm kiến thức cho Hs - Văn bản được viết theo thể loại nào? - Văn bản chia làm mấy phần ? Nội dung chính từng phần ? * Giao nhiệm vụ: Hoạt động nhóm 4 phút. - Những tinh hoa văn hóa nhân loại đến với HCM trong hoàn cảnh nào?(Nhóm 1) - HCM đã làm cách nào để có thể có được vốn tri thức văn hoá nhân loại ?(Nhóm 2) - Người đã tiếp thu nền văn hóa nước ngoài ntn? (Nhóm 3) - Nhận xét gì về vốn văn hóa của Chủ tịch HCM? - Em có nhận xét gì về việc tiếp thu nền văn hóa của Chủ tịch HCM? (Nhóm 4) * Đánh giá, chuẩn lại kiến thức. - Qua những vấn đề trên, em có nhận xét gì về HCM ? - Qua đó khái quát lại vẻ đẹp của phong cách HCM? - Hs nghe hướng dẫn của GV - Hs theo dõi văn bản - Hs đọc tiếp văn bản. Nghe nhận xét của Gv để sửa cách đọc. - Hs tư duy cá nhân, xác định các ý chính trong văn bản * Thực hiện nhiệm vụ, báo cáo kết quả: - Đọc chú thích sgk - Tóm tắt về tác giả, xuất xứ đoạn trích - Hs tư duy, trả lời - Hs dựa vào nội dung chuẩn bị bài ở nhà để trả lời. * Hs thực hiện nhiệm vụ hoạt động theo từng nhóm * Báo cáo kết quả I. Tiếp xúc văn bản: (12 phút): 1. Đọc. - Việc tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại của Hồ Chí Minh. - Những nét đẹp trong lối sống của Hồ chí Minh(nơi ở, làm việc, trang phục...) - Ý kiến khẳng định giá trị trong phong cách sống Hồ Chí Minh 2. Tìm hiểu chú thích. - Tác giả: Lê Anh Trà/sgk - Văn bản: Trích trong bài viết “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với cái giản dị” in trong tập Hồ Chí Minh và văn hoá Việt Nam, Viện văn hoá xuất bản, Hà Nội 1990) - Từ ngữ khó: .+ Đạm bạc: sơ sài, giản dị, không cầu kì, bày vẽ. - Thể loại: Văn bản nhật dung thuộc chủ đề sự hội nhập với thế giới và giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc 3. Bố cục: + P1: Từ đầu -> rất hiện đại (HCM vơi sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại) +P2: Còn lại (Những nét đẹp trong lối sống của HCM) II. Phân tích văn bản: (23 phút): 1. HCM với sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại: - Hoàn cảnh: Trong cuộc đời đầy chuân chuyên, trên những con tàu vượt trùng dương + Chủ tịch HCM đã tiếp xúc với VH nhiều vùng, nhiều nước. + Ghé lại nhiều hải cảng, thăm các nước.. + Sống dài ngày ở Pháp, Anh - Cách tiếp thu: nói và viết thạo nhiều thứ tiếng ngoại quốc -> nắm vững phương tiện giao tiếp + Làm nhiều nghề -> qua lđ để học tập + Học và tìm hiểu văn hóa, nghệ thuật ... uyên thâm. - Tiếp thu mọi cái hay, cái đẹp đồng thời với việc phê phán những tiêu cực của CNTB. - Tiếp thu văn hóa nhân loại dựa trên nền tảng văn hóa dân tộc. ® Vốn văn hóa rộng( từ phương Đông đến phương Tây), sâu (đều ở mức uyên thâm) ® Tiếp thu một cách có chọn lọc những tinh hoa văn hóa nước ngoài, không chịu ảnh hưởng một cách thụ động để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. ® Bác là một người thông minh, cần cù yêu lao động, có vốn kiến thức sâu rộng. * Vẻ đẹp phong cách HCM là sự am hiểu sâu sắc về vốn tri thức văn hóa nhân loại, sự tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại kết hợp với nền văn hóa dân tộc, vĩ đại và bình dị thanh cao và khiêm tốn... *HĐ3(3 phút): Luyện tập Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức cần đạt * Lồng ghép QPAN: - Sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại của HCM có tác dụng to lớn ntn với con đường cứu nước mà Bác đã dẫn dắt dân tộc ta đi đến thắng lợi? - Hs thảo luận cặp đôi, trả lời * Luyện tập: - Học tập, tiếp thu sự tiến bộ cách mạng của các nước - Vận dụng phù hợp đặc điểm, truyền thống, thế mạnh của dân tộc. *HĐ4(1phút): Vận dụng 4. Củng cố, hệ thống bài học: - Cách tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại của Bác? *HĐ5(1 phút) Mở rộng, nâng cao 5. HDVN: - Học bài. - Từ việc tìm hiểu phong cách Hồ Chí Minh em xác định mục tiêu phấn đấu theo phong cách Hồ Chí Minh trong bối cảnh hội nhập quốc tế ntn.( Tích hợp kĩ năng sống) - Soạn bài t2 và sưu tầm tài liệu cho tiết học sau.