Giáo án Ngữ văn lớp 6 tiết 13: Văn bản: Sự tích Hồ Gươm ( truyền thuyết ) Hướng dẫn đọc thêm

TUẦN 4 – TIẾT 13 Ngày soạn: Bài 4 Ngày dạy:. Văn bản: SỰ TÍCH HỒ GƯƠM ( Truyền thuyết ) HDĐT I. Mức độ cần đạt . Kiến thức. _Nhân vật ,sự kiện trong truyền thuyết sự tích Hồ Gươm . _Truyết địa danh . _Cốt lõi lịch sử trong một tác phẩm chuỗi truyền thuyết về người anh hùng Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. 2 .Kĩ năng: _Đọc hiểu vb truyền thuyết . _ Phân tích để thấy được ý nghĩa sâu sắc của một số chi tiết tưởng tượng trong truyện . _Kể lại được truyện . . II. Chuẩn bị: - Phương pháp : đàm thoại, thảo luận . - Phương tiện: giáo án, sgk, tranh. III. Lên lớp : 1. Ổn định : 2. Bài cũ : - Kể tóm tắt truyên ST – TT nêu ý nghĩa của truyện? - HS trả lời câu hỏi 2 ở bài ST –TT ? 3. Bài mới: Gv giới thiệu bài mới Hoạt động của thầy - trò Nội dung BS - GV hd hs đọc : chậm, chú ý lời của nhân vật. - GV đọc mẫu - 2 hs đọc tiếp theo - GV gọi từ 5 – 8 hs đọc lại - Em hãy kể tóm tắt văn bản ( Kể về ai? Về việc gì? ) - GV nhắc hs dựa vào 6 yếu tố ở phần TLV để kể -Chú ý các chú thích 1, 3, 4, 6, 12 ? Vb thuộc thể loại gì? ? Truyền thuyết thời nào? ? Vb có thể chia làm mấy đoạn? - Đ 1: Từ đầu " trên đất nước " Sự tích Lê Lợi được gươm - Đ 2: Phần còn lại " Sự tích Lê Lợi trả gươm - GV giới thiêu vài nét về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ? Bức tranh trong sgk minh họa cho nội dung nào? - GV chuyển ý ? Hoàn cảnh đất nước bấy giờ ntn? ? Vì sao ĐLQ cho nghĩa quân mượn gươm thần? ? Có ý nghĩa gì? ? LQ cho mượn gươm = cách nào? ? Thuận thiên có nghĩa là gì? ? Vừa như in có ý nghĩa gì? ? Từ khi có gươm nhuệ khí của nghĩa quân ra sao? ? Nghĩa quân thắng giặc nhờ vào đâu? GV liên hệ chi tiết bọc trăm trứng ở vb CRCT ? LQ đòi gươm trong hoàn cảnh nào? ? Tại sao lại đò gươm? ? Suy nghĩ của em về địa diểm trả gươm?Cảnh Lqđòi gươm giữa hồ tả vọng.Rùa vàng đòi gươm –lê lợi trả gươm –gươm chìm mà vẫn phát sáng . ? Việc trả gươm có ý nghĩa gì? ?Em hãy cho biết việc xây dựng các tình tiết trong truyện thể hiện điều gì? ?Ngoài ra câu truyện còn sử dụng một số hình ảnh ,chi tiết ntn? - GV: Nét đặc sắc trong nghệ thuật ở ân truyền thuyết này – các yếu tố kì ảo xen lẫn các yếu tố hiện thực. - HS đọc ghi nhớ ?Nêu ý nghĩa của truyện ? GV:gọi HSđọc ghi nhớ SGK? - HS đọc phần đọc thêm - HS đọc câu 2 sgk – thảo luận trả lời - HS đọc câu 3 sgk - GV hd hs trả lời - HS nhắc lại định nghĩa truyền thuyết 4. Củng cố: GV:Gọi hs đọc phần đọc thêm . BT1:GVgọi hs đọc to bt1 xác định yêu cầu của bài? _HS đứng tại chỗ trả lời –hs khác nhận xét gv bổ sung. ?Thảoluận nhóm trong vòng 3phút. ?Về nhà đọc kĩ vb kể lai bằng lời văn của mình ? ?Yêu cầu hs đọc kĩ truyện ,Kể lại được truyện ? ?phân tích một số chi tiết tiêu biểu ? I.Tìm hiểu chung . 1. Đọc – Kể. 2. Tìm hiểu chú thích 3. Thể loại – Bố cục. * Thể loại: Truyền thuyết sau thời Vua Hùng. * Bố cục: 2 đoạn II. Đọc – Hiểu văn bản. 1.Nội dung: a . Lê Lợi được gươm thần. - Hoàn cảnh: Giặc Minh xâm lược nước ta. chúng vô cùng bạo ngược, nghĩa quân Lam Sơn nhiều lần bị thua. " ĐLQ cho mượn gươm thần " sự ủng hộ, giúp đỡ của tổ tiên. - Cách cho mượn. + Lê Thận được lưỡi gươm dưới nước. + Lê Lợi được chuôi gươm nạm ngọc trên rừng. + Vào vừa như in " Cả dân tộc đoàn kết một lòng đánh giặc - Nhuệ khí tăng, uy thanh vang khắp nơi, mở đường đánh tràn ra mãi " không còn bóng giặc nào. " Sức mạnh đoàn kết toàn dân, sự lãnh đạo tài tình của Lê Lợi b. Nguồn gốc lịch sử của địa danh hồ hoàn kiếm. - Hoàn cảnh: Đất nước thái bình, Lê Lợi lên làm vua _Nhà vua ngự trên thuyền rồng ở hồ Hoàn Kiếm. _Rùa Vàng đòi lại gươm báu . " Gác gươm tập trung lao động xây dựng đất nước Yêu hòa bình , ghét chiến tranh. 2.Nghệ thuật . _Xây dựng các tình tiết thể hiện ý nguyện ,tinh thần của nhân dân ta đoàn kết một lòng dánh giặc xâm lược _Sử dụng một số hình ảnh ,chi tiết kì ảo giàu ý nghĩa như gươm thần ,Rùa Vàng(mang ý nghĩa tượng trưng cho khí thiêng ,hồn thiêng sông núi, tổ tiên,tư tưởng ,tình cảm và trí tuệ ,sức mạnh của chính nghĩa, của nhân dân) . 3 Ý nghĩa của truyện. -Truyện giải thích tên gọi hồ Hoàn Kiếm, ca ngợi cuộc kháng chiến chính nghĩa chống giặc Minh do Lê Lợi lãnh đạo đã chiến thắng vẻ vang và ý nguyện đoàn kết, khát vọng hòa bình của dân tộc ta. * Ghi nhớ: ( sgk/ 43 ) III. Luyện tập. Bài tập 1. - HS đoc phần đọc thêm. Bài tập 2. - Nếu Lê Lợi trực tiếp nhận cả chuôi lẫn gươm cùng một lúc thì truyên sẽ không thể hiện được tính toàn dân, trên dưới một lòng của nhân trong cuộc kháng chiến. Đó là thanh gươm thống nhất, hội tụ tư tưởng tính chất sức mạnh của toàn dân trên mọi miền đất nước. Bài tập 3. - Nếu Lê Lợi trả gươm ở Thanh Hóa thì ý nghĩa của truyện sẽ khác. - Lê Lợi khởi nghĩa ở Lam Sơn – Thanh Hóa, kết thúc ở Đông Đô Hà Nội " tượng trưng cho cả nước. Trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước mở ra thời kì mới: Thời kì hòa bình lao động xây dựng đất nước. Bài tập 4. Nhắc lại định nghĩa truyền thuyết. 5. Dặn dò: - Về đọc lại vb – xem lại các vb đã học - Soạn : Chủ đề và dàn của bài văn tự sự + Đọc kĩ vb “ Tuệ Tĩnh” , ghi nhớ, câu hỏi + trả lời các câu hỏi + Thực hành làm bài tập “ Phần thưởng” + Xem lại 2 vb ST – TT; STHG để làm bài tập 2/46 + Đọc phần đọc thêm - GV nhận xét tiết học . V. Rút kinh nghiệm: