Giáo án Ngữ văn lớp 6 tiết 9: Văn bản: Sơn Tinh – Thủy Tinh (truyền thuyết)

TUẦN 3-TIẾT 9 BÀI 3 Ngày soạn: Văn bản: SƠN TINH – THỦY TINH Ngày dạy:. (Truyền thuyết) ««« I. Mức độ cần đạt : 1.Kiến thức: _Nhân vật ,sự kiện trong truyền thuyết Sơn Tinh ,Thủy Tinh . _Cách giải thích hiện tượng lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ và khát vọng của người Việt cổ trong việc chế ngự thiên tai lũ lụt , bảo vệ cuộc sống của mình trong một truyền thuyết . _Những nét chính về nghệ thuật của truyện :sử dụng nhiều chi tiết kì lạ ,hoang đường 2.Kĩ năng : _Đọc –hiểu vbtruyền thuyết theo đặc trưng thể loại . _Nắm bắt các sự kiện chính trong truyện . _Xác định ý nghĩa của truyện . _Kể lại được truyện . II. Chuẩn bị: GV : Sgk, tranh ,bảng phụ HS : Sgk, tập ghi, tập soạn,... III. Lên lớp : 1. Ổn định : 2. Bài cũ : - Phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật Gióng? - Nêu ý nghĩa của truyện? - Kể tóm tắt truyện? 3. Bài mới:Giíi thiÖu bµi:Trong cuéc sèng cña ng­êi d©n n­íc V¨n Lang ngµy tr­íc, con ng­êi kh«ng chØ ®Êu tranh chèng ngo¹i x©m ®Ó b¶o vÖ ®Þa bµn sinh sèng mµ cßn ph¶i chèng chäi víi søc m¹nh hung d÷ cña thiªn nhiªn ®Ó tån t¹i vµ gi÷ g×n thµnh qu¶ lao ®éng cña m×nh. Cuéc chiÕn ®Êu víi thiªn tai ®ã lu«n diÔn ra gay go, khèc liÖt vµ ®Çy th¸ch thøc, song còng tõ ®ã mµ nh©n d©n ta thÓ hiÖn søc m¹nh, kh¶ n¨ng cña m×nh tr­ng c«ng cuéc chinh phôc thiªn nhiªn. Nh÷ng trang sö hµo hïng ®ã kh«ng chØ ®­îc ghi chÐp trong sö s¸ch mµ cßn ®­îc nh©n d©n ®­a vµo c¸c s¸ng t¸c d©n gian. TruyÖn S¬n Tinh Thñy Tinh lµ mét trong sè ®ã. Qua c©u chuyÖn, chóng ta sÏ hiÓu h¬n vÒ lÞch sö mét thêi kú dùng n­íc, h¬n thÕ, cßn thÊy ®­îc vÎ ®Ñp t©m hån vµ trÝ t­ëng t­îng bay bæng hån nhiªn cña ng­êi x­a. Hoạt động của thầy – trò Nội dung BS - GV hd hs đọc: đoạn đầu chậm rãi, đoạn giao chiến đọc nhanh gấp, đoạn cuối chậm bình tĩnh. - GV đọc từ đầu " một đôi - 2 hs đọc đoạn còn lại. ? Kể tóm tắt vb? (kể về ai? Về việc gì?) - GV nhận xét ? Vb thuộc thể loại nào? ? Vb chia làm mấy phần? Nội dung từng đoạn? - P1: từ đầu " một đôi " Vua Hùng thứ 18 kén rể. - P 2: tiếp theo " đành rút quân. " Cuộc giao tranh giữa ST và TT. - P3: còn lại " Sự trả thù hàng năm của TT và chiến thắng của ST ? Theo em phần nào là nội dunh chính của truyện? (đ 2) ? Bức tranh trong sgk minh họa cho nội dung nào? ? Truyện có bao nhiêu nhân vật ?Ai là nhân vật chính? Vì sao em biết? - GV chuyển ý ? Hình tượng ST được xây dựng bằng những chi tiết nào? - HS khác nx ? Hình tượng TT được xây dựng bằng những chi tiết nào? ? Em có nx gì về ST-TT ? (rất phi thường ) B. Giới thiệu vừa hấp dẫn vừa cho thấy cuộc tranh tài ngang sức sẽ xảy ra. ?Vua Hùng ra Đk kén rể ntn? ? Vì sao vua Hùng lại ra sính lễ như vậy? GV bình ?Vì sao TT chủ động dâng nước đánh ST? ?Cuộc chiến giữa hai thần gợi cho em hình dung ra cảnh gì mà nhân dân ta thường gặp hàng năm? ? ST tượng trưng cho lực lượng nào? ? TT tựng trượng cho lực lượng nào? - GV nx bổ sung. ? Theo em người xưa mượn truyện này nhằm để giải thích hiện tượng thiên nhiên nào ở nước ta? +Cốt lõi lịch sử nằm sâu trong các sử việc được kể phản ánh hiện thực : +Cuộc sống lao động vật lộn với thiên tai, lũ lụt , xây dựng ,bảo vệ cuộc sống của mình . GV:cho biết nghệ thuật của truyện ? +Nhận xét sự việc cách dẫn dắt ,cách kể trong câu truyện ? ? Văn bản có ý nhĩa gì? - 2 hs đọc ghi nhớ - GV chuyển ý 4. Củng cố: ? Kể diễn cảm lại truyên ST- TT? - HS đọc câu hỏi 2 sgk và trả lời ? Em làm gì để bảo vệ môi trường trong trường? - Các tổ lên bảng thi viết nhanh. - HS đọc phần đọc thêm. I. Tìm hiểu chung . 1. Đọc – Tìm hiểu chú thích. 2. Kể. 3. Thể loại – bố cục. * Thể loại: Truyền thuyết về thời vua Hùng đấu tranh chinh phục thiên tai – lũ lụt. * Bố cục: 3phần II. Đọc – hiểu văn bản 1.Hoàn cảnh truyện và các nhân vật Truyện có hai nhân vật chính -ST-Thần núi Tản Viên -TT-thần nước Sông Hồng Cả hai người đều có tài cao, phép lạ. 2. Vua Hùng kén rể Kén rể bàng cách thi tài 3.Cuộc chiến đấu giữa hai thần - TT “Hô mưa,ST” -ST “Không hề nao núngbấy nhiêu” -ST thắng. -Hằng năm, TT đều dâng nước đánh ST. Giải thích cuộc sống lao động vật lộn với thiên tai và khát vọng chế ngự nó. 3. Ý nghĩa của truyện. Sơn Tinh ,Thủy Tinh giải thích hiện tượng mưa bảo,lũ lụt xảy ra ở đồng bằng Bắc bộ thuở các vua Hùng dựng nước ;đồng thời thể hiện sức mạnh ước mơ chế ngự thiên tai ,bảo vệ cuộc sống của người Việt cổ. * Ghi nhớ: ( sgk/34) III. Luyện tập: Bài tập 1: - HS kể diễn cảm lại truyện. Bài tập 2: - Chủ trương đúng đắn, nhằm mục đích ngăn chặn lũ lụt, bảo vệ môi trường sống. Bài tập 3: - Con Rồng, cháu Tiên. - Bánh chưng, Bánh giầy. - Thánh Gióng - Chử Đồng Tử 5. Dặn dò: - Học nội dung bài, ghi nhớ, tập kể lại truyện. - Soạn bài: “ Nghĩa của từ” + Đọc vd trả lời câu hỏi ở từng phần. + tìm thêm vd. + Đọc phần luyện tập và làm. - Trả bài: Từ mượn - GV nhận xét tiết học. V. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................