Giáo án Sinh học 6 tiết 39 đến 53

giác tự lực tự cường trong kiểm tra. 3. Giáo dục : Ý thức độc lập tự giác khi làm bài II. CHUẨN BỊ: 1.GV: Nd ôn 3 chương từ bài 30-39. 2.HS : KT chương VI, VII, VIII. 3.PP: Đàm thoại, trực quan. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: Sự chuẩn bị của học sinh 3. Bài mới: Hoạt động Nội dung GV HS HĐ : BH 30-39 MT: HS nắm KT của BH Trả lời37 : Không coi nón như một hoa được vì chưa có cấu tạo nhị và nhụy điển hình, được biết chưa có bầu nhuy chứa noãn ở bên trong . Trả lời 38: Tên thực vật Cơ quan sinh dưỡng Cơ quan sinh sản và sự sinh sản Nhận xét Dương xỉ ( quyết ) - Thân, rễ, lá thật. - có mạch dẫn . - Sinh sản bằng bào tư. - Bào tư nảy mầm thành nguyên tản chứa tinh trùng và trứng - Thân , lá đa dạng - Bào tử hình thành trước lúc thụ tinh Thông ( Hạt trần ) - Thân, rễ, lá thật. - có mạch dẫn . - Sinh sản bằng hạt nằm lộ trên các lá noãn hở. - Cơ quan sinh sản là nón : nón đực mang túi phấn chứa các hạt phấn và nón cái mang lá noãn chứa các noãn ( noãn cầu ) - Thân gỗ , có mạch dẫn - Sau thụ tinh noãn phát triển thành hạt ( hạt hở ) -Y/c HS TLCH: Câu 30 : Tại sao không thể coi rong mơ như cây xanh thực sự ? Câu 31 : cấu tạo của cây rêu đơn giản như thế nào? Câu 32 : So sánh đặc điểm cấu tạo của rêu với tảo ? Trả lời : - Rêu : cơ thể đã phân hóa dạng thân, lá với một số mô khác nhau . - Tảo : Chưa có thân, rễ, lá thật sự. Câu 33 : So sánh với cây có hoa, rêu có gì khác ? Câu 34 : Tại sao rêu ở trên cạn nhưng chỉ sống được ở nơi ẩm ướt? Trả lời : - Các thực vật sống ở trên cạn ( như cây rêu) cần phải có bộ phận để hút nước và thức ăn ( rễ ) và vận chuyển các chất đó lên cây ( bó mạch dẫn bên trong ) - Rêu chưa có rễ chính thức, chưa có bó mạch dẫn ở thân, lá và rễ. Như vậy chức năng hút và dẫn truyền chưa hoàn chỉnh. - Việc lấy nước và muối khoáng hòa tan trong nước vào cơ thể còn phải thực hiện bằng cách thấm qua bề mặt. điều đó giải thích vì sao rêu phải sống ở nơi ẩm ướt. Câu 35 : So sánh cơ quan sinh dưỡng của cây rêu và cây dương xỉ, cây nào có cấu tạo phức tạp hơn? Câu 36 : Cơ quan sinh sản của thông là gì ? Cấu tạo ra sao ? Câu 37: Có thể coi nón như một hoa được không ? Vì sao ? Câu 38 :So sánh đặc điểm cấu tạo và sinh sản của cây thông và cây dương xỉ ? Trả Lời : Vì rong mơ có cấu tạo đơn giản , chưa có rễ, thân, lá thực sự. Trả lời : - Rễ giả, thân nhỏ, không phân nhánh. - Lá có một lớp từ bào, chưa có đường gân giữa. - Chưa có mạch dẫn. - Sinh sản bằng bào tư ( Bào tư hình thành sau thụ tinh ) - Túi bào tử nằm trên ngọn cây rêu cái. Bào tư phát triển thành cây mới Trả lời : - Rêu khác với cây có hoa là : rêu chưa có rễ thật , chưa có mạch dẫn, sinh sản bằng bào tử ( Cây có hoa sinh sản bằng hạt ) - Cây có hoa : Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng , có mạch dẫn phát triển, sinh sản bằng hạt . Trả lời : - Cơ quan sinh dưỡng cđa rêu : + Rễ giả, thân nhỏ không phân nhánh + Lá có một lớp tế bào, chưa có đường gân giữa. + Chưa có mạch dẫn - Cơ quan sinh dưỡng cđa cây dương xứ : + Rễ, thân, lá thật sự. + Lá non thường cuộn tròn ở đầu + Có mạch dẫn • So với rêu dương xỉ có cấu tạo phức tạp hơn Trả lời 36: - Cơ quan sinh sản của thông là nón - Cấu tạo : + Nón đực gồm : trục nón, vảy ( nhị ) mang túi phấn chứa nhiều hạt phấn ( có tinh trùng ) + Nón cái gồm : Trục nón, vảy ( lá noãn ) , trên đó có noãn ( trong có noãn cầu ) 4. Củng cố: -Nhận xét làm bài KT của học sinh. 5. Dặn dò: -Ôn tập lại những kiến thức đã học. *Rút kinh nghiệm: Tuần 26 Ngày soạn: Tiết 52 Ngày dạy: KIỂM TRA GIỮA KỲ II I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Căn cứ vào kết quả bài kiểm tra đánh giá được quá trình năm bắt kiến thức của hs, từ đó có hướng điều chỉnh hoạt động dạy và hoạt động học. 2. Kĩ năng : Rèn luyện tính thông minh, trí nhớ lâu, tính tự giác tự lực tự cường trong giờ kiểm tra. 3. Giáo dục : Ý thức độc lập tự giác khi làm bài II. CHUẨN BỊ: GV: đề kiểm tra. HS : giấy bút. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1. Ổn định: 2. Kiểm tra: Sự chuẩn bị của học sinh 3. Bài mới A. MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cấp độ thấp Cấp độ cao 1. Hoa và ss hữu tính 05 tiết Đặc điểm hoa thụ phấn nhờ gió 20% = 2đ 20% = 2đ 2. Quả và hạt 06 tiết Nhận biết cácloại quả. Biết được CT phù hợp với chức năng của cây xanh có hoa Phân biệt các loại quả 40% = 4đ 30% = 3đ 20% = 2 đ 3.Các nhóm TV 03 tiết Nhận biết cơ quan sinh sản của rêu, dương xỉ, mt sống Cách mọc của rêu, dương xỉ trong môi trường 10% =1đ 20% =2đ 10% = 1đ 4 câu 10đ =100% 12,5câu 5đ =50% 2 câu 4 đ = 40% 0,5câu 1 đ = 10% B. ĐỀ BÀI PHẦN. TỰ LUẬN. (10.0 ĐIỂM). Câu 1(2đ): Trình bày những đặc điểm thích nghi của hoa thụ phấn nhờ gió. Câu 2(3đ): Sự giống, khác nhau giữa cơ quan sinh sản và sự phát triển của Rêu so với Quyết? Tại sao Rêu ở cạn nhưng chỉ sống được ở những nơi ẩm ướt? Câu 3(2đ): Có những loại quả nào? Nêu đặc điểm chính của mỗi loại ? Mỗi loại cho 2 ví dụ. Câu 4(3đ): Điền các từ hay cụm từ thích hợp vào chổ trống để ở nội dung sau: Sinh sản có hiện tượng thụ tinh gọi là sinh sản ........................ Sau khi thụ tinh, hợp tử phát triển thành .............. Noãn phát triển thành ..............chứa phôi. Bầu phát triển thành............ chứa hạt C. ĐÁP ÁN Câu 1(2đ): Trình bày những đặc điểm thích nghi của hoa thụ phấn nhờ gió: +Bao hoa thường tiêu giảm. +Chỉ nhị dài +hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ +Đầu nhuỵ thường có chất dính. Câu 2(3đ): Sự giống, khác nhau giữa cơ quan sinh sản và sự phát triển của Rêu so với Quyết? Tại sao Rêu ở cạn nhưng chỉ sống được ở những nơi ẩm ướt? *Sự giống, khác nhau giữa cơ quan sinh sản và sự phát triển của Rêu so với Quyết là: - Giống nhau: +Cơ quan sinh sản là túi bào tử +Sinh sản bằng bào tử. -Khác nhau: Rêu Quyết -Khi túi bào tử chín, nắp túi bào tử mở để bào tử rơi ra -Bào tử rơi xuống đất nảy mầm thành cây rêu con - Khi túi bào tử chín vòng cơ sẽ mở và đẩy bào tử rơi ra - Bào tử rơi xuống đất nảy mầm thành nguyên tản, nguyên tản mọc thành cây dương xỉ con. *Rêu ở cạn nhưng chỉ sống được ở những nơi ẩm ướt vì: những đặc điểm cấu tạo dẫn truyền chưa hoàn chỉnh. Việc lấy nước và muối khoánghoaf tan trong nước vào cơ thể còn phải thực hiện bằng cách thấm qua bề mặt. Vì thế rêu thường chỉ sống được ở những nơi ẩm ướt và sống thành từng đám, kích thước thường nhỏ bé. Câu 3(2đ): Có những loại quả nào? Nêu đặc điểm chính của mỗi loại ? Mỗi loại cho 2 ví dụ. Có 2 loại quả chính: -Quả khô: khi chín thì vỏ khô, cứng, mỏng. VD: quả đậu Hà Lan, quả cải. -Quả thịt: khi chín thì mềm, vỏ dày, chứa đầy thịt quả. VD:quả cà chua, đu đủ Câu 4(3đ): Điền các từ hay cụm từ thích hợp vào chổ trống để ở nội dung sau: Sinh sản có hiện tượng thụ tinh gọi là sinh sản .......(1)................. Sau khi thụ tinh, hợp tử phát triển thành .......(2)....... Noãn phát triển thành ........(3)......chứa phôi. Bầu phát triển thành.......(4)..... chứa hạt : hữu tính : phôi : hạt : quả 4. Củng cố. Thu bài kiểm tra Nhận xét ý thức làm bài của học sinh. 5. Dặn dò: CB BH tiếp theo KIỂM TRA 1 TIẾT Câu 1(2đ): Trình bày những đặc điểm thích nghi của hoa thụ phấn nhờ gió. Câu 2(3đ): Sự giống, khác nhau giữa cơ quan sinh sản và sự phát triển của Rêu so với Quyết? Tại sao Rêu ở cạn nhưng chỉ sống được ở những nơi ẩm ướt? Câu 3(2đ): Có những loại quả nào? Nêu đặc điểm chính của mỗi loại ? Mỗi loại cho 2 ví dụ. Câu 4(3đ): Điền các từ hay cụm từ thích hợp vào chổ trống để ở nội dung sau: Sinh sản có hiện tượng thụ tinh gọi là sinh sản ........................ Sau khi thụ tinh, hợp tử phát triển thành .......(2)....... Noãn phát triển thành ........(3)......chứa phôi. Bầu phát triển thành.......(4)..... chứa hạt Tuần 27 Ngày soạn: Tiết 53 Ngày dạy: Bài 40: HẠT TRẦN – CÂY THÔNG MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này, HS có khả năng: 1. Kiến thức: Nêu được đặc điểm cấu tạo cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của thông. - Phân biệt sự khác nhau giữa nón và hoa. - Nêu được sự khác nhau cơ bản giữa cây hạt Trần và cây có hoa. 2. Kĩ năng: - Phát triển kỹ năng quan sát. - Kỹ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. THIẾT BỊ DẠY HỌC: 1.Chuẩn bị của giáo viên: - Tranh ảnh liên quan tới bài học. - Mẫu vật: cành thông, nón thông (nếu có) 2.Chuẩn bị của học sinh: - Đọc bài trước ở nhà. - Mẫu vật: cành thông 3.Phương pháp dạy học : Phương pháp trực quan, dùng lời Phương pháp dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ: Hãy đánh dấu vào câu trả lời đúng nhất : Cây dương xỉ tiến hóa hơn cây rêu ở đặc điểm : Lá có diệp lục Có mạch dẫn Thân nằm ngang Cây dương xỉ khác cây có hoa ở đặc điểm : Có rễ, thân, lá thật. Sinh sản bằng bào tử. Có mạch dẫn. Nhận biết một số cây thuộc nhóm quyết : Rễ chùm Thân nhỏ, mềm Lá non cuộn có lông trắng. 2.2. So sánh cơ quan sinh dưỡng của cây rêu và cây dương xỉ, cây nào có cấu tạo phức tạp hơn ? Yêu cầu : Cây rêu có rễ giả; thân, lá chưa có mạch dẫn. Cây dương xỉ có rễ thật; thân, lá có mạch dẫn. So với cây rêu cây dương xỉ có cấu tạo phức tạp hơn 3. Bài mới : HẠT TRẦN - CÂY THÔNG - Mở bài : cơ quan sinh dưỡng của cây thông Hoạt động Nội dung GV HS Hoạt động 1: Quan sát cơ quan sinh dưỡng của cây thông. Mục tiêu: - Nêu được những đặc điểm bên ngoài của thân, cành, lá. - GV giới thiệu qua về cây thông. - GV hướng dẫn HS quan sát cành lá thông như sau: 1. Đặc điểm thân, cành, màu sắc? 2. Lá:hình dạng, màu sắc. - GV cho biết rễ to khỏe, rễ cọc, mọc sâu. - GV cho HS hoàn thiện kết luận. - HS lắng nghe. - HS làm việc theo nhóm -> ghi đặc điểm ra nháp, đại diện nhóm trả lời đạt: 1. Thân cành màu nâu, xù xì do vết sẹo khi lá rụng để lại 2. Lá nhỏ hình kim, mọc từ 2-3 chiếc trên cành con rất ngắn. - HS ghi bài vào vở. 1: Quan sát cơ quan sinh dưỡng của cây thông - Thân cành màu nâu, xù xì (cành có vết sẹo do lá khi rụng để lại). - Lá nhỏ hình kim, mọc từ 2-3 chiếc trên cành con rất ngắn. Hoạt động 2: Quan sát cơ quan sinh sản (nón) Mục tiêu : Nắm được đặc điểm cấu tạo của nón. 2: Quan sát cơ quan sinh sản (nón) a. Cấu tạo nón đực, nón cái Nón đực: - Nhỏ, mọc thành cụm. - Vảy (nhị) mang hai túi phấn chứa hạt phấn. Nón cái: + Lớn, mọc riêng lẻ + Vảy (lá noãn) mang hai noãn. c. Quan sát một nón cái đã phát triển: Hạt nằm trên lá noãn hở (hạt trần), nó chưa có quả thật sự. a. Cấu tạo nón đực, nón cái - GV thông báo có 2 loại nón: nón đực và nón cái. - GV hướng dẫn HS quan sát hình 40.2, yêu cầu HS : 1. Xác định vị trí nón đực và nón cái trên cành ? 2. Đặc điểm của 2 loại nón (số lượng, kích thước của 2 loại). - GV hướng dẫn HS quan sát hình 40.3, trả lời câu hỏi: 1. Nón đực có cấu tạo như thế nào ? 2. Nón cái có cấu tạo như thế nào ? - GV cần lưu ý cho HS : Thực tế ở nón đực, dưới mỗi vảy mang 2 túi phấn, nhưng đây là hình cắt dọc nên chỉ nhìn thấy 1, ở nón cái cũng thế: mỗi vảy mang 2 lá noãn ở gốc nhưng trên hình vẽ chỉ nhìn thấy 1. - GV nhận xét. b.Quan sát một nón cái đã phát triển - GV yêu cầu HS quan sát một nón thông và tìm hạt : 1. Hạt có đặc điểm gì? Nằm ở đâu ? 2. Tại sao gọi cây thông là hạt trần ? - GV bổ sung-> giúp HS hoàn chỉnh kết luận. - HS lắng nghe - HS quan sát hình 40.2 SGK, trả lời câu hỏi đạt yêu cầu: 1. Nón đực: đầu cành Nón cái: nách cành 2. Nón cái: Lớn, mọc riêng lẻ Nón đực: Nhỏ, mọc thành cụm - HS quan sát hình 40.3, trả lời câu hỏi đạt: 1. Nón đực: vảy (nhị) mang hai túi phấn chứa hạt phấn. 2. Nón cái: vảy (lá noãn) mang hai noãn. - HS lắng nghe - HS thảo luận -> ghi câu trả lời nháp, đại diện nhóm trả lời: 1. Hạt nằm trên lá noãn hở 2. Hạt vẫn còn nằm lộ bên ngoài nên gọi là hạt trần. - HS ghi bài vào vở Hoạt động 3: Giá trị của cây hạt Trần. Mục tiêu : Nêu được giá trị cây hạt Trần. 3: Giá trị của cây hạt Trần. - Cho gỗ tốt - Làm cảnh - GV yêu cầu HS căn cứ vào thông tin và hiểu biết từ thực tiễn nêu giá trị thực tiễn của các cây thuộc ngành hạt Trần. - GV đưa một số thông tin về giá trị của một số cây hạt Trần khác. - HS nêu được các giá trị thực tiễn của các cây thuộc ngành hạt Trần. - HS lắng nghe và ghi nhận. 4.Củng cố: Sử dụng câu hỏi 1,2 SGK 5.Dặn dò: Học bài và trả lời câu hỏi cuối sách. Đọc phần Em có biết ? HS quan sát, tìm các loài TV ngoài thiên nhiên, ghi vào bảng cuối SGK tr. 135 *RÚT KINH NGHIỆM Tuần 27 Ngày soạn: Tiết 54 Ngày dạy: Bài 41: HẠT KÍN ĐẶC ĐIỂM CỦA THỰC VẬT HẠT KÍN MỤC TIÊU:Sau khi học xong bài này, HS có khả năng: 1. Kiến thức: Nêu được tính chất đặc trưng của cây Hạt kín là có hoa và quả với hạt giấu kín trong quả. Từ đó phân biệt được sự khác nhau cơ bản giữa cây Hạt kín và cây Hạt trần. Nêu được sự đa dạng của cơ quan sinh dưỡng, cơ quan sinh sản của cây Hạt kín. Biết cách quan sát cây Hạt kín. 2. Kĩ năng: Phát triển kĩ năng quan sát, khái quát hóa - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ cây xanh. THIẾT BỊ DẠY HỌC: 1.Chuẩn bị của giáo viên: - Mẫu vật: các cây Hạt kín nếu nhỏ nhổ cả cây, nếu là cây to thì cắt một cành (cần có cơ quan sinh sản ). Một số quả. - Kính lúp cầm tay, kim nhọn, dao nhọn. - Bảng phụ bảng SGK tr.135 2.Chuẩn bị của học sinh: HS kẻ bảng trống theo mẫu tr.135 SGK vào vở bài tập (đã làm một sốcây trước) - Đọc bài trước ở nhà. HS chuẩn bị mẫu theo sự dặn dò của GV 3.Phương pháp dạy học : Phương pháp trực quan. Phương pháp dùng lời Phương pháp dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ : Hãy đánh dấu vào câu trả lời đúng nhất : Dựa vào đâu mà xếp thông vào nhóm hạt trần ? Thông là nhóm thực vật có cấu tạo phức tạp. Thông là nhóm cây thân gỗ, phân nhánh, có mạch dẫn. Thông sinh sản bằng hạt, hạt nằm lộ trên là noãn hở. Thông có cơ quan sinh dưỡng cấu tạo phức tạp, chưa có hoa và quả. Tại sao không coi nón thông là một hoa ? Nón lớn, mọc riêng thành từng chiếc. Nón chưa có bầu nhụy chứa noãn. Nón nhỏ, mọc thành từng cụm. Nón đều có trục nón, vảy, noãn. Đặc điểm chung của cây Hạt trần là: Hạt trần gồm những cây thân gỗ, có phân cành. Thân có cấu tạo phức tạp, có mạch dẫn. Chưa có hoa, quả, sinh sản bằng hạt, hạt nằm trên lá noãn hở. Cả a, b, c đều đúng. 2.2. Cơ quan sinh sản của thông là gì ? Cấu tạo ra sao ? Yêu cầu : Nón đực và nón cái là cơ quan sinh sản của thông. Nón đực: - Nhỏ, mọc thành cụm. - Vảy (nhị) mang hai túi phấn chứa hạt phấn. Nón cái: - Lớn, mọc riêng lẻ - Vảy (lá noãn) mang hai noãn. 3. Bài mới : HẠT KÍN – ĐẶC ĐIỂM CỦA THỰC VẬT HẠT KÍN -Mở bài : Quan sát cây có hoa Hoạt động Nội dung GV HS Hoạt động 1: Quan sát cây có hoa Mục tiêu: Biết cách quan sát cây hạt kín. - GV tổ chức nhóm quan sát mẫu như trong SGK hướng dẫn. - GV treo bảng phụ có nội dung như bảng tr. 135 nhưng để trống tên cây và đặc điểm. - GV cho HS kẻ bảng vào vở. - HS quan sát mẫu nhóm đã chuẩn bị -> ghi các đặc điểm quan sát được vào bảng đã kẻ sẵn. - Đại diện nhóm lên điền bảng. - HS ghi bài vào vở. 1: Quan sát cây có hoa Như kết quả quan sát mẫu vật của HS. PHIẾU HỌC TẬP CÂY DẠNG THÂN DẠNG RỄ KIỂU LÁ GÂN LÁ CÁNH HOA QUẢ ( nếu có) MÔI TRƯỜNG SỐNG Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm cây Hạt kín Mục tiêu : - Nêu được sự đa dạng của thực vật Hạt kín. - Nắm được đặc điểm chung của cây Hạt kín. 2: Tìm hiểu đặc điểm cây Hạt kín Hạt kín là nhóm thực vật có hoa, có một số đặc điểm sau: - Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng (rễ cọc, rễ chùm, thân gỗ, thân cỏ, lá đơn, lá kép), trong thân có mạch dẫn phát triển. - Cơ quan sinh sản có hoa, quả. Hạt nằm trong quả là một ưu thế của các cây Hạt kín. Hoa và quả có nhiều dạng khác nhau. - Môi trường sống đa dạng. -> Đây là nhóm thực vật tiến hóa hơn cả. - GV cho HS đọc kết quả quan sát được. - GV treo bảng phụ, bổ sung thêm một vài cây điển hình. - Căn cứ vào kết quả quan sát, GV hướng dẫn HS tìm kiến thức : 1. Nhận xét sự khác nhau của rễ, thân, lá, hoa, quả, hạt. - GV cung cấp : cây Hạt kín có mạch dẫn phát triển. 2. Cây Hạt kín tiến hóa hơn cây Hạt trần ở điểm nào ? 3. Nêu đặc điểm chung của cây Hạt kín. - HS đọc kết quả quan sát được - HS bổ sung vào bảng - HS ngiên cứu lại kết quả quan sát và trả lời đạt yêu cầu : 1. HS thấy được sự đa dạng của rễ, thân, lá, hoa, quả, hạt. - HS lắng nghe 2. Rễ, thân, lá đa dạng. Có hoa và quả chứa hạt bên trong. 3. Cơ quan sinh dưỡng đa dạng, có mạch dẫn. Sinh sản bằng hạt. Hạt nằm trong quả. CÂY DẠNG THÂN DẠNG RỄ KIỂU LÁ GÂN LÁ CÁNH HOA QUẢ ( nếu có) MÔI TRƯỜNG SỐNG Cây cải cỏ cọc đơn hình mạng rời khô, mở ở cạn Tre gai gỗ cọc đơn song song ở cạn Lục bình cỏ chùm đơn hình cung dính ở nước Lim xẹt gỗ cọc kép hình mạng rời khô ở cạn Dây huỳnh gỗ cọc đơn hình mạng dính ở cạn Huệ cỏ chùm đơn song song rời hạch ở cạn Mẫu đơn gỗ cọc đơn hình mạng dính ở cạn 4.Củng cố: Sử dụng câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK tr.136 5.Dặn dò: Học bài và trả lời câu hỏi cuối sách. Đọc phần Em có biết? Chuẩn bị mẫu vật: cây lúa, cây hành, cây huệ, cây bưởi con, cây râm bụt, Kẻ bảng tr. 137 vào vở *RÚT KINH NGHIỆM Tuần 28 Ngày soạn: Tiết 55 Ngày dạy: Bài 42: LỚP HAI LÁ MẦM VÀ LỚP MỘT LÁ MẦM MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này, HS có khả năng: 1. Kiến thức: - Phân biệt một số hình thái của cây thuộc lớp 2 lá mầm và một lá mầm (về kiểu: rễ, gân lá, số lượng cành hoa). - Căn cứ vào đặc điểm để có thể nhận dạng nhanh một số cây thuộc lớp Hai lá mầm hay Một lá mầm. 2. Kĩ năng: - Phát triển kĩ năng quan sát, thực hành. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ cây xanh. THIẾT BỊ DẠY HỌC: 1.Chuẩn bị của giáo viên: - Mẫu : Cây lúa, hành, huệ, cỏ,bưởi, lá dâm bụt - Tranh rễ cọc rễ chùm,các kiểu gân lá - Bảng phụ bảng SGK tr.137 2.Chuẩn bị của học sinh: - Đọc bài trước ở nhà. HS kẻ bảng tr. 137 vào vở Chuẩn bị mẫu vật: cây lúa, cây hành, cây huệ, cây bưởi con, cây râm bụt, 3.Phương pháp dạy học : Phương pháp trực quan, thực hành Phương pháp dùng lời Phương pháp dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ 2.1. Đặc điểm chung của thực vật Hạt kín? Yêu cầu: Hạt kín là nhóm thực vật có hoa, có một số đặc điểm sau: - Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng (rễ cọc, rễ chùm, thân gỗ, thân cỏ, lá đơn, lá kép), trong thân có mạch dẫn phát triển. - Cơ quan sinh sản có hoa, quả. Hạt nằm trong quả là một ưu thế của các cây Hạt kín. Hoa và quả có nhiều dạng khác nhau. - Môi trường sống đa dạng. -> Đây là nhóm thực vật tiến hóa hơn cả. 2.2. Giữa cây Hạt trần và cây Hạt kín có những điểm gì phân biệt, trong đó điểm nào là quan trọng nhất? Yêu cầu: Đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt giữa cây Hạt trần và cây Hạt kín là Hạt kín có hoa và quả chứa hạt bên trong. 3. Bài mới : HẠT KÍN – ĐẶC ĐIỂM CỦA THỰC VẬT HẠT KÍN -Mở bài : các đặc điểm phân biệt cây hai lá mầm và cây một lá mầm Hoạt động Nội dung GV HS Hoạt động 1: Cây hai lá mầm và cây một lá mầm Mục tiêu: Nắm được các đặc điểm phân biệt cây hai lá mầm và cây một lá mầm - GV cho HS nhắc lại về kiểu rễ, thân, lá kết hợp với quan sát tranh. - GV yêu cầu HS quan sát tranh + hình 42.1 SGK -> hoàn thành bảng SGK tr.137 - GV gọi HS lên bảng hoàn thành bảng phụ - GV nhận xét. - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin mục rSGK tr.137, trả lời câu hỏi: Còn những dấu hiệu nào để phân biệt lớp hai lá mầm và một lá mầm? - GV nhận xét. - HS nhắc lại về kiểu rễ, thân, lá - HS quan sát tranh + hình 42.1 SGK -> hoàn thành bảng SGK - HS lên bảng hoàn thành bảng phụ -> HS khác bổ sung - HS kẻ bảng vào tập - HS trả lời đạt: Căn cứ vào số lá mầm của phôi và đặc điểm thân. - HS ghi nhận. 1: Cây hai lá mầm và cây một lá mầm Kết luận: Nội dung bảng BẢNG HỌC TẬP Đặc điểm Lớp Một lá mầm Lớp Hai lá mầm Rễ Rễ chùm Rễ cọc Thân Thân cỏ, cột Thân gỗ, cỏ, leo Kiểu gân lá Gân lá song song hoặc hình cung Gân lá hình mạng Số cánh hoa Hoa có 6 hoặc 3 cánh Hoa có 5 hoặc 4 cánh Hạt Phôi có một lá mầm Phôi có hai lá mầm Hoạt động 2: Đặc điểm phân biệt giữa lớp Hai lá mầm và lớp Một lá mầm Mục tiêu : Nêu được đặc điểm lớp Một lá mầm và lớp Hai lá mầm 2: Đặc điểm phân biệt giữa lớp Hai lá mầm và lớp Một lá mầm Các cây Hạt kín được chia thành hai lớp: lớp Hai lá mầm và lớp Một lá mầm. Hai lớp này phân biệt với nhau chủ yếu ở số lá mầm của phôi; ngoài ra còn một vài dấu hiệu phân biệt khác như kiểu rễ, kiểu gân lá, số cánh hoa, dạng thân, - GV yêu cầu HS từ bảng suy ra đặc điểm phân biệt giữa lớp Một lá mầm và lớp Hai lá mầm. - GV yêu cầu HS sắp xếp mẫu vật thật và tranh vẽ theo lớp Một lá mầm và lớp Hai lá mầm. - HS từ bảng suy ra đặc điểm phân biệt giữa lớp Một lá mầm và lớp Hai lá mầm. - HS sắp xếp mẫu vật thật và tranh vẽ theo lớp Một lá mầm và lớp Hai lá mầm. 4.Củng cố: Sử dụng câu hỏi 1, 2 SGK tr.139 5.Dặn dò: Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài. Đọc phần Em có biết? Làm bài tập 3 SGK tr.139 *RÚT KINH NGHIỆM Tuần 28 Ngày soạn: Tiết 56 Ngày dạy: Bài 43: KHÁI NIỆM SƠ LƯỢC VỀ PHÂN LOẠI THỰC VẬT MỤC TIÊU: Sau khi học xong bài này, HS có khả năng: 1. Kiến thức: Biết được phân loại thực vật là gì? Nêu được các bậc phân loại ở thực vật và những đặc điểm chủ yếu của các ngành . 2. Kĩ năng:- Vận dụng phân loại 2 lớp của ngành Hạt kín. 3. Thái độ:yêu thích bộ môn. THIẾT BỊ DẠY HỌC: 1.Chuẩn bị của giáo viên:- Bảng phụ. 2.Chuẩn bị của học sinh:- Đọc bài trước ở nhà. 3.Phương pháp dạy học : - Phương pháp dùng lời - Phương pháp dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định lớp : 2.Kiểm tra bài cũ : 2.1. Đặc điểm để phân biệt lớp Một lá mầm và lớp Hai lá mầm? Kể tên một số cây Một lá mầm và cây Hai lá Mầm. Yêu cầu : Hai lớp này phân biệt chủ yếu với nhau là ở số lá mầm ở phôi, ngoài ra còn phân biệt bằng những dấu hiệu khác như : kiểu rễ, kiểu gân lá, số cánh hoa, dạng thân, 3. Bài mới : KHÁI NIỆM SƠ LƯỢC VỀ PHÂN LOẠI THỰC VẬT - Mở bài : Phân loại học thực vật là gì Hoạt động Nội dung GV HS Hoạt động 1: Phân loại học thực vật là gì? Mục tiêu: Nắm được khái niệm phân loại học thực vật. - GV cho HS nhắc lại các nhóm thực vật đã học. - GV hỏi : 1. Tại sao người ta xếp cây thông và cây tuế vào một nhóm ? 2. Tại sao tảo và rêu lại được xếp thành hai nhóm? - GV cho HS chọn từ thích hợp hoàn thành đoạn văn SGK tr. 140 -> đọc to cho cả lớp cùng nghe. Khác nhau Giống nhau - GV cho HS đọc thông tin trong bài -> phân loại thực vật là gì ? - GV nhận xét, hoàn thiện kiến thức. - HS nhắc lại các nhóm TV đã học: Tảo, Rêu, Quyết, Hạt trần, Hạt kín - HS trả lời đạt: 1. Vì 2 cây này có chung đặc điểm cấu tạo : chưa có hoa và quả, sinh sản bằng hạt nằm lộ trên các lá noãn hở. 2. Vì chúng có đặc điểm cấu tạo khác nhau. - 1-2 HS điền từ và đọc to trước lớp. - HS đọc thông tin -> Phân loại thực vật là việc tìm các đặc điểm khác nhau của thực vật rồi xếp chúng vào các nhóm theo trật tự nhất định. 1: Phân loại học thực vật là gì? Phân loại thực vật là việc tìm hiểu sự giống nhau và khác nhau giữa các dạng thực vật để phân chia chúng thành các bậc phân loại. Hoạt động 2: Các bậc phân loại Mục tiêu : Nêu được tên các bậc phân loại ở thực vật 2: Các bậc phân loại Bậc phân loại thực vật từ cao đến thấp: Ngành – Lớp – Bộ - Họ - Chi – Loài. - Ngành là bậc phân loại cao nhất. - Loài là bậc phân loại cơ sở. Các cây cùng loài có nhiều điểm giống nhau về hình dạng, cấu tạo. Bậc càng thấp thì sự khác nhau giữa các thực vật cùng bậc càng ít. - GV gọi HS đọc thông tin SGK tr. 140. - GV giới thiệu các bậc phân loại thực vật từ cao đến thấp : Ngành – Lớp - Bộ - Họ - Chi – Loài - GV giải thích thêm cho HS hiểu : “nhóm” không phải là một khái niệm chính thức trong phân loại và không thuộc về một bậc phân loại nào, nó có thể chỉ 1 hoặc một vài bậc phân loại lớn như ngành, lớp, Ví dụ : nhóm Tảo, nhóm Quyết, nhóm thực vật bậc thấp, nhóm thực vật bậc cao, hoặc chỉ những thực vật có chung tính chất như nhóm cây có hoa cánh dính, nhóm cây có hoa cánh rời, nhóm cây lương thực, thực phẩm, nhóm cây ăn quả, Vì vậy sau khi đã học khái niệm về phân loại học thực vật, chúng ta không nên dùng từ “nhóm” để thay thế cho các bậc phân loại chính thức, ví dụ không nên nói nhóm cây Hạt trần, nhóm cây Hạt kín mà nói ngành Hạt trần, ngành hạt kín. - GV cho HS nhắc lại các ngành đã học. - GV giải thích : + Ngành là bậc phân loại cao nhất. + Loài là bậc phân loại cơ sở. Các cây cùng loài có nhiều điểm giống nhau về hình dạng, cấu tạo. Ví dụ : Họ cam có nhiều loài: bưởi, chanh, cam, quất, + Bậc càng thấp thì sự khác nhau giữa các thực vật cùng bậc càng ít. - GV chốt lại kiến thức - HS đọc to thông tin - HS lắng nghe - HS nhắc lại các ngành đã học: ngành Tảo, ngành Rêu, ngành Quyết, ngành Hạt trần, ngành Hạt kín - HS lắng nghe và nhớ kiến thức - HS ghi bài Hoạt động 3: Các ngành thực vật Mục tiêu : Nêu được những đặc điểm chủ yếu của các ngành. 3: Các ngành thực vật Như sơ đồ SGK - GV cho HS nhắc lại các ngành đã học và đặc điểm nổi bậc của các ngành thực vật