Giáo án Sinh học 9 - Học kì II - Bài 59: Khôi phục môi trường và gìn giữ thiên nhiên hoang dã

Tuần: 32 Ngày soạn: . Tiết: 64 Ngày dạy: .. Bài 59 KHÔI PHỤC MÔI TRƯỜNG VÀ GÌN GIỮ THIÊN NHIÊN HOANG DÃ I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Nêu được ý nghĩa của việc cần thiết phải khôi phục môi trường và bảo vệ sự đa dạng sinh học. - Nêu được các biện pháp bảo vệ thiên nhiên. 2. Kĩ năng - Kĩ năng thu thập và xử lý thông tin để tìm hiểu ý nghĩa của việc khôi phục môi trường và giữ gìn thiên nhiên hoang dã. - Kĩ năng hợp tác nhóm - Kĩ năng xác định giá trị bản thân với trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên hoang dã. - Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. 3. Thái độ Có ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên. II. Phương pháp Thảo luận nhóm, giải quyết vấn đề, đóng vai, vấn đáp tìm tòi. III. Thiết bị dạy học - Tranh Các biện pháp chủ yếu bảo vệ thiên nhiên hoang dã. - Bảng phụ. IV. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp: 1’ 2. Kiểm tra bài cũ: 5’ - Phân biệt các dạng tài nguyên thiên nhiên. - Vì sao phải sử dụng tiết kiệm và hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên? 3. Bài mới: a. Mở bài: 2’ Nhiều vùng trên Trái đất đang ngày càng một suy thoái, rất cần cói biện pháp khôi phục và giữ gìn. Vậy việc khôi phục và gìn giữ thiên nhiên hoang có ý nghĩa như thế nào? Biện pháp nào dùng để bảo vệ thiên nhiên? b. Phát triển bài: Hoạt động 1: Ý nghĩa của việc khôi phục môi trường và gìn giữ thiên nhiên hoang dã Mục tiêu: HS chỉ ra được việc khôi phục và gìn giữ thiên nhiên hoang dã góp phần duy trì cân bằng sinh thái. TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 8’ - Vì sao cần phải khôi phục và giữ gìn thiên nhiên hoang dã? - GV giới thiệu thêm về nạn phá rừng: Đầu thế kỉ XX, S rừng thế giới là 6 tỉ ha, năm 1958 là 4,4 tỉ ha, năm 1973 là 3,8 tỉ ha, năm 1995 lag 2,3 tỉ ha. Việt Nam tốc độ mất rừng 200.000 ha/năm. - Vì sao gìn giữ thiên nhiên hoang dã là góp phần giữ cân bằng sinh thái? - HS nghiên cứu SGK, kết hợp với kiến thức bài trước và trả lời câu hỏi. - HS lắng nghe. - HS trả lời theo suy nghĩ. I. Ý nghĩa của việc khôi phục môi trường và gìn giữ thiên nhiên hoang dã - Khôi phục môi trường và gìn giữ thiên nhiên hoang dã góp phần khôi phục hệ sinh thái. - Bảo vệ các loài sinh vật và môi trường sống của chúng. - Tránh được các thảm họa: xói mòn, lũ lụt, hạn hán, ô nhiễm môi trường, Hoạt động 2: Các biện pháp bảo vệ thiên nhiên Mục tiêu: HS chỉ ra được các biện pháp chính để bảo vệ thiên nhiên, liên hệ thực tế về vấn đề bảo vệ thiên nhiên. 15’ - GV treo các tranh ảnh H 59 không có chú thích vào khổ giấy to. Yêu cầu HS chọn những mảnh bìa in sẵn chữ gắn vào tranh sao cho phù hợp. - Nêu các biện pháp chủ yếu bảo vệ thiên nhiên hoang dã? - GV phân biệt cho SH khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia. - Kể tên các vườn quốc gia ở Việt Nam? - Kể tên những sinh vật có tên trong sách đỏ cần được bảo vệ? - GV yêu cầu HS hoàn thành cột 2, bảng 59 SGK. - GV nhận xét và đưa ra đáp án đúng. - Các nhóm quan sát tranh tìm hiểu ý nghĩa, gắn các mảnh bìa thể hiện nội dung. - HS khái quát kiến thức trong H 59, trả lời câu hỏi và rút ra kết luận. - HS chú ý. + Vườn quốc gia Ba Bể, Ba Vì, Cát Bà, Bến én, Côn Đảo, Cúc Phương... + Sao la, sếu đầu đỏ.... - HS nghiên cứu nội dung các biện pháp, trao đổi nhóm điền các biện vào bảng 59, kẻ vào vở bài tập: - HS chú ý, ghi bài. II. Các biện pháp bảo vệ tài nguyên thiên nhiên 1. Bảo vệ tài nguyên sinh vật - Bảo vệ các khu rừng già, rừng đầu nguồn. - Xây dựng các khu bảo tồn, các vườn quốc gia. - Trồng cây, gây rừng tạo môi trường sống cho nhiều loài sinh vật. - Không săn bắn động vật và khai thác quá mức các loài sinh vật. - Ứng dụng công nghệ sinh học để bảo tồn nguồn gen quí hiếm. 2. Cải tạo các hệ sinh thái bị thoái hoá - Trồng cây phủ xanh đồi trọc, đất trống. - Tăng cường công tác làm thủy lợi và tưới tiêu hợp lý. - Bón phân hợp lý và vệ sinh. - Thay đổi các loại cây trồng hợp lý. - Chọn giống vật nuôi và cây trồng thích hợp và có năng suất cao. Bảng 59. Các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái đã bị thoái hóa Các biện pháp Hiệu quả Đối với những vùng đất trống, đồi núi trọc thì việc trồng cây gây rừng là biện pháp chủ yếu và cần thiết nhất Cải tạo khí hậu, hạn chế xói mòn đất, hạn chế hạn hán, lũ lụt... Tăng cường công tác làm thủy lợi và tưới tiêu hợp lý Điều hòa lượng nước, hạn chế lũ lụt, hạn hán, có nước mở rộng diện tích trồng trọt, tăng năng suất cây trồng Bón phân hợp lý và vệ sinh Tăng độ màu mỡ cho đất, phủ xanh vùng đất trống bỏ hoang, phân hữu cơ được xử lí đúng kĩ thuật, không mang mầm bệnh cho người và động vật. Thay đổi các loại cây trồng hợp lý Làm đất không bị cạn kiệt nguồn dinh dưỡng, tận dụng hiệu suất sử dụng đất, tăng năng suất cây trồng. Chọn giống vật nuôi và cây trồng thích hợp và có năng suất cao Đem lại lợi ích kinh tế, có đủ kinh phí đầu tư cho cải tạo đất Hoạt động 3: Vai trò của học sinh trong việc bảo vệ thiên nhiên hoang dã Mục tiêu: HS nâng cao ý thức bảo vệ thiên nhiên, tuyên truyền về bảo vệ thiên nhiên. 5’ - Cho HS thảo luận bài tập: + Trách nhiệm của HS trong việc bảo vệ thiên nhiên. + Tuyên truyền như thế nào cho mọi người cùng hành động để bảo vệ thiên nhiên. - Gọi nhóm khác nhận xét bổ sung. - GV nhận xét. - Lồng ghép THGDMT: Bảo vệ rừng hiện có, kết hợp với trồng cây gây rừng là biện pháp rất quan trọng nhằm bảo vệ và khôi phục môi trường đang suy thoái Mỗi chúng ta phải có trách nhiệm trong việc giữ gìn và cải tạo thiên nhiên - HS thảo luận và nêu được: + Không vứt rác bừa bãi, tích cực tham gia vệ sinh công cộng, vệ sinh công viên, trường học, đường phố... + Không chặt phá cây cối bừa bãi, tích cực trồng cây, chăm sóc và bảo vệ cây. + Tuyên truyền về giá trị của thiên nhiên và mục đích bảo vệ thiên nhiên cho bạn bè và cộng đồng. - Đại diện nhóm khác nhận xét, bổ sung. - HS ghi bài. - Ghi nhận. III. Vai trò của học sinh trong việc bảo vệ thiên nhiên hoang dã - Không vứt rác bừa bãi, tích cực tham gia vệ sinh công cộng, vệ sinh công viên, trường học, đường phố... - Không chặt phá cây cối bừa bãi, tích cực trồng cây, chăm sóc và bảo vệ cây. - Tuyên truyền về giá trị của thiên nhiên và mục đích bảo vệ thiên nhiên cho bạn bè và cộng đồng. 4. Củng cố: 3’ - HS đọc khung màu hồng. - Ý nghĩa của việc cần thiết phải khôi phục môi trường và bảo vệ sự đa dạng sinh học. - Các biện pháp bảo vệ thiên nhiên. 5. Kiểm tra đánh giá: 5’ Bài tập: Chọn câu đúng Các biện pháp bảo vệ thiên nhiên là a. Không cần tăng cường công tác làm thủy lợi và tưới tiêu hợp lý. b. Trồng cây, gây rừng tạo môi trường sống cho nhiều loài sinh vật. c. Săn bắn động vật và khai thác tối đa các loài sinh vật. d. Trồng cây theo ý thích. e. Thay đổi các loại cây trồng hợp lý. Đáp án: b, e 6. Hướng dẫn học ở nhà: 1’ - Học bài và trả lời câu hỏi SGK. - Tìm hiểu việc bảo vệ hệ sinh thái. 7. Nhận xét tiết học: 1‘ V. Rút kinh nghiệm và bổ sung kiến thức tiết dạy