Giáo án Sinh học Lớp 8 - Bài 29: Hấp thu chất dinh dưỡng và thải phân vệ sinh tiêu hoá

HẤP THU CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN VỆ SINH TIÊU HOÁ I.MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: -HS trình bày được những đặc điểm của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng. - Xác định con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng đã hấp thụ từ ruột non đến các cơ quan, tế bào. -Trình bày được vai trò của gan trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng. -Trình bày được các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá , bệnh lây qua đường tiêu hóa, đề ra được các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại. 2.Kĩ năng: -HS có khả năng thu thập kiến thức từ tranh hình. - Các KNS cơ bản được giáo dục: + Tự tin trình bày ý kiến. + Tìm kiếm và xử lí thông tin. + Hợp tác lắng nghe tích cực. + Đặt mục tiêu. + Tự nhận thức. 3.Thái độ: - HS có ý thức bảo vệ hệ tiêu hoá thông qua chế độ ăn và luyện tập hàng ngày. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: -GV: Tranh hình SGK phóng to III.PHƯƠNG PHÁP: - Động não, vấn đáp - tìm tòi, hoạt động nhóm. IV.TỔ CHỨC DẠY HỌC: 1. Khởi động (1 phút) - Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS khi tìm hiểu về quá tình hấp thu chất dinh dưỡng và biện pháp vệ sinh hệ tiêu hoá. - Cách tiến hành: “ Thức ăn sau khi bị biến đổi thành chất dinh dưỡng được hấp thụ như thế nào? Cần làm gì để bảo vệ hệ tiêu hoá của bản thân?”. 2. Các hoạt động dạy học (41 phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1 (10 phút) Tìm hiểu sự hấp thụ chất dinh dưỡng -Mục tiêu: +HS trình bày được những đặc điểm của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng. - Đồ dùng: Tranh hình SGK phóng to - CTH: - GV hỏi: -HS đọc thông tin I-Hấp thu chất dinh dưỡng +Căn cứ vào đâu ta có thể khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá đảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng? - GV nhận xét và phân tích trên đồ thị. -GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: +Diện tích bề mặt hấp thụ có liên SGK/ 93 và quan sát hình 29.2 ghi nhớ thông tin. - Thảo luận nhóm thống nhất ý kiến. Yêu cầu: +Dựa vào thực nghiệm. +Phản ánh qua đồ thị. - Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung. -HS tự nghiên cứu thông tin trả lời: quan tới hiệu quả hấp thụ như thế nào? +Ruột non có đặc điểm cấu tạo nào làm tăng diện tích bề mặt hấp thụ và khả năng hấp thụ? -GV nhận xét chốt kiến thức. +Diện tích tăng làm cho hiệu quả hấp thụ tăng. +Nếp gấp, lông ruột, hệ thống mao mạch. - Ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dưỡng. - Cấu tạo ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ: +Niêm mạc ruột non có nhiều nếp gấp. +Có nhiều lông ruột và lông ruột cực nhỏ. +Mạng lưới mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc. +Ruột dài, tổng diện tích bề mặt 500m2 . Hoạt động 2 (15 phút) Tìm hiểu con đường vận chuyển các chất sau khi hấp thụ và vai trò của gan. Thải phân -Mục tiêu: +Biết con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng từ ruột non đến các cơ quan, tế bào. +Trình bày được vai trò của gan trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng. - CTH: II- Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất và vai trò của gan. -GV yêu cầu: +Hoàn thành bảng 29 vào vở. +Gan đóng vai trò gì trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim? -GV nhận xét chốt kiến thức. -HS quan sát hình 29-3 SGK/94 tự hoàn thành bảng vào vở. -Một HS hoàn thành bảng lớp bổ sung. - Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường máu và bạch huyết. - Vai trò của gan: +Điều hoà nồng độ -GV hỏi: +Vai trò của ruột già trong quá trình tiêu hoá ở cơ thể người là gì? -GV nhận xét và giảng thêm: Ruột già không phải nơi chứa phân và trong ruột già có hệ sinh vật. -HS đọc thông tin trả lời. các chất dự trữ trong máu luôn ổn định, dự trữ. +Khử độc. III-Thải phân -Ruột già hấp thụ lại nước cần cho cơ thể. -Sự cơ bóp của các cơ hậu môn và cơ bụng giúp thải phân ra ngoài. Hoạt động 3 (17 phút) Vệ sinh tiêu hoá -Mục tiêu: +Trình bày được các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá , bệnh lây qua đường tiêu hóa, đề ra được các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại. - CTH: -GV nêu câu hỏi: +Các tác nhân nào gây hại cho hệ tiêu hoá? -HS đọc thông tin SGK trả lời. IV-Vệ sinh tiêu hoá 1. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hoá +Các cơ quan và hoạt động nào gây hại cho hệ tiêu hoá? - GV yêu cầu: +Hãy đề ra các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá? +Thế nào là vệ sinh - HS đọc thông tin kết hợp hiểu biết của bản thân trả lời. - Các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá như vi khuẩn, giun sán, ăn uống không đúng cách, khẩu phần ăn không hợp lí. 2. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hoá có hiệu quả răng miệng đúng cách? +Thế nào là ăn uống hợp vệ sinh? +Tại sao ăn uống đúng cách lại giúp cho sự tiêu hoá đạt hiệu quả? - GV nhận xét chốt kiến thức. - Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá: +Ăn uống hợp vệ sinh. +Khẩu phần ăn hợp lí. +Ăn uống đúng cách. +Vệ sinh răng miệng sau khi ăn. 3.Tổng kết và hướng dẫn về nhà (3 phút) *Tổng kết: -GV yêu cầu HS đọc phần kết luận SGK. *Hướng dẫn về nhà: - Học bài. - Đọc bài 26 và chuẩn bị bài thực hành.