Giáo án Tin học - Chuyên đề: “Giới thiệu về máy tính”

Ngày soạn: 18 /09/2018 Ngày dạy: 01 /10/2018 Tiết PPCT: 6 - 7 GIÁO ÁN MINH HỌA Chuyên đề: “Giới thiệu về máy tính” I. MỤC TIÊU Kiến thức: + Biết khái niệm hệ thống tin học + Biết cấu trúc chung của một máy tính . + Biết chức năng các bộ phận của một máy tính. Kĩ năng: + Đã nhận biết và hiểu được tính năng của một số thiết bị chính chính trong máy tính: CPU, bộ nhớ trong, bộ nhớ ngoài,.. Thái độ: + Có thái độ nghiêm túc, ham học hỏi + Có khả năng hợp tác khi làm việc nhóm và có tinh thần độc lập khi làm việc cá nhân + Mạnh dạn, tự tin sẵn sàng đưa ra chính kiến và hiểu biết của mình khi tham gia xây dựng bài học. 4. Về năng lực định hướng phát triển: + Năng lực giải quyết vấn đề thông qua trao đổi, thảo luận. + Năng lực hợp tác. + Năng lực tự học, tự nghiên cứu + Năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo, thẩm mĩ, giao tiếp, hợp tác. + Năng lực sử dụng công nghệ và truyền thông II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC Thiết bị dạy học + Máy chiếu, máy tính, bảng phụ, phiếu học tập, bảng nhóm. Tài liệu dạy học + Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham khảo + Học sinh: Sách giáo khoa, vở ghi Chuẩn bị ở nhà Chia lớp thành 5 nhóm: tìm hiểu cấu trúc của một máy tính Nhóm 1: Tìm hiểu về bộ xử lý trung tâm CPU Nhóm 2: Tìm hiểu về Bộ nhớ trong Nhóm 3: Tìm hiểu về Bộ nhớ ngoài Nhóm 4: Tìm hiểu Thiết bị ra Nhóm 5: Tìm hiểu Thiết bị vào III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP (4 BƯỚC: A,B,C,D) A. KHỞI ĐỘNG 1. Mục tiêu: Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ CH: Cấu trúc của một máy tính bao gồm các thanh phần nào? Vẽ sơ đồ cấu trúc của một máy tính Mục tiêu: Giúp học sinh nắm các thành phần của máy tính Phương thức: Hoạt động cá nhân - Chuyển giao nhiệm vụ GV: Cho HS tìm hiểu về các bộ phận của máy tính? Mô tả sơ đồ hoạt động của MTĐT qua tranh ảnh. - HS Tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ - Báo cáo kết quả GV gọi 2 học sinh trả lời - Đánh giá, nhận xét GV: Gọi 2 học sinh nhận xét và tổng hợp nhận xét Sản phẩm: 2. Sơ đồ cấu trúc của một máy tính. Cấu trúc chung của máy tính bao gồm: Bộ xử lý trung tâm Bộ nhớ trong, bộ nhớ ngoài Các thiết bị vào/ ra. Hoạt động của máy tính được mô tả qua sơ đồ sau: B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 1. Hoạt động 1: Tìm hiểu về các thành phần của một máy tính và chức năng cụ thể của chúng? Mục tiêu: Giúp học sinh biết được chức năng của từng bộ phậnì? Thành phần chính của các bộ phận Phương thức: Hoạt động nhóm - Chuyển giao nhiệm vụ GV: + CPU là gì? Gồm những bộ phận nào? Trình bày chức năng từng phần? + Hãy cho biết chức năng của RAM và ROM? Cho biết sự khác nhau và giống nhau giữa chúng. + Bộ nhớ ngoài dùng để làm gì? Hãy kể tên những bộ nhớ ngoài mà em biết? + Hãy cho biết chức năng của thiết bị vào? Cho VD? + Thiết bị ra dùng để làm gì? Hãy kể tên những thiết bị ra mà em biết? - Tiếp nhận và nhóm thực hiện nhiệm vụ - Báo cáo kết quả GV:Gọi đại diện từng nhóm học sinh trả lời - Đánh giá, nhận xét GV: Các nhóm nhận xét chéo cho nhau và có thể đặt them các câu hỏi Sản phẩm: N1. Bộ xử lý trung tâm ( CPU – Central Processing Unit). - CPU là thành phần quan trọng nhất của máy tính, đó là thiết bị chính thực hiện và điều khiển việc thực hiện chương trình. - CPU gồm 2 bộ phận chính: Bộ điều khiển CU (Control Unit): điều khiển các bộ phận khác làm việc. – Bộ số học/logic (ALU – Arithmetic/Logic Unit): thực hiện các phép toán số học và logic. – Ngoài ra CPU còn có các thanh ghi (Register) và bộ nhớ truy cập nhanh (Cache). * Minh hoạ thiết bị: CPU N2: Bộ nhớ trong - Là nơi chương trình được đưa vào để thực hiện và là nơi lưu trữ dữ liệu đang được xử lý - Bộ nhớ trong gồm 2 phần Bộ nhớ ROM ( Read Only Memory): + Chứa một số chương trình hệ thống được hãng sản xuất nạp sẵn. + Dữ liệu trong ROM không xoá được. + Khi tắt máy, dữ liệu trong ROM không bị mất đi. Bộ nhớ RAM( Random Acess Memory): + Khi tắt máy dữ liệu trong RAM sẽ bị mất đi. · Bộ nhớ trong gồm các ô nhớ được đánh số thứ tự từ 0. Số thứ tự của một ô nhớ được gọi là địa chỉ của ô nhớ đó. Máy tính truy cập dữ liệu ghi trong ô nhớ thông qua địa chỉ của nó. Phân biệt ROM RAM ROM RAM Là bộ nhớ trong Thông tin do nhà sản xuất đưa vào. Chỉ có thể đọc được thông tin trên Rom Không thể xóa, không mất đi kể cả tắt máy hoặc mất điện. Là bộ nhớ trong Đọc, ghi dữ liệu trong thời gian xử lý ( người sử dụng đưa vào). Thông tin, dữ liệu sẽ mất đi nếu mất điện hoặc tắt máy. N3: Bộ nhớ ngoài (Secondary Memory): Dùng để lưu trữ lâu dài và hỗ trợ cho bộ nhớ trong. Bộ nhớ ngoài của máy tính thường là đĩa cứng, đĩa mềm, đĩa CD, USB Đĩa cứng Đĩa CD Đĩa mềm Flash N4. Thiết bị vào (Input Device) – Thiết bị vào dùng để đưa thông tin vào máy tính. Webcam Máy quyét Có nhiều loại thiết bị vào như : + Bàn phím ( Keyboard) + Chuột (Mouse) + Máy quét (Scanner) +Webcam: là một camera kĩ thuật số. Với sự phát triển của công nghệ, các thiết bị vào ngày càng đa dạng: máy ảnh số, máy ghi hình, máy ghi âm số để đưa thông tin vào máy tính. N5. Thiết bị ra (Output device):Thiết bị ra dùng để đưa dữ liệu ra từ máy tính. Có nhiều thiết bị ra như màn hình, máy in... - Màn hình (Monitor): Có cấu tạo tương tự như tivi. Khi làm việc có thể xem màn hình là tập hợp các điểm ảnh, mỗi điểm có độ sáng, màu sắc khác nhau. Chất lượng cua màn hình được quyết định bởi các tham số sau như: Độ phân giải, chế độ màu. - Máy in (Printer): Máy in có nhiều loại như máy in kim, máy in phun, máy in laser... dùng để in thông tin ra giấy. Máy in có thể là đen trắng hoặc màu. - Máy chiếu (Projector): Dùng để hiển thị nội dung màn hình máy tính lên màn ảnh rộng. - Loa và tai nghe (Speaker and Headphon). - Môđem (Modem): Là thiết bị truyền thông giữa các máy tính thông qua đường truyền, chẳng hạn đường điện thoại. Có thể xem môđem là một thiết bị hỗ trợ cho cả việc đưa dữ liệu vào và lấy dữ liệu ra từ máy tính. 2. Hoạt động 2: Tìm hiểu hoạt động của máy tính Mục tiêu: Giúp học sinh nắm nguyên lý hoạt động của máy tính Phương thức: Hoạt động nhóm - Chuyển giao nhiệm vụ GV: Các thành phần máy tính mà các em vừa được học liệu đã hoạt động được chưa? Vậy nó cần thêm gì để hỗ trợ? - Tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ HS: Thảo luận nhóm và ghi phần trả lời bào bảng phụ - Báo cáo kết quả GV gọi 1 nhóm học sinh trả lời - Đánh giá, nhận xét GV: Gọi 1 học sinh nhận xét và tổng hợp nhận xét Sản phẩm: Hoạt động của máy tính: · Nguyên lý điều khiển bằng chương trình: Máy tính hoạt động theo chương trình. + Chương trình là một dãy tuần tự các lệnh chỉ dẫn cho máy biết điều cần làm. Mỗi lệnh thể hiện một thao tác xử lí dữ liệu. + Máy tính có thể thực hiện được một dãy lệnh cho trước một cách tự động mà không cần có sự tham gia của con người. Nguyên lí lưu trữ chương trình: Lệnh được đưa vào máy tính dưới dạng mã nhị phân để lưu trữ, xử lí như những dữ liệu khác. Nguyên lý truy cập theo địa chỉ:Việc truy cập dữ liệu trong máy tính được thực hiện thông qua địa chỉ nơi lưu trữ dữ liệu đó. Nguyên lý Von Neumann: Mã hoá nhị phân, điều khiển bằng chương trình, lưu trữ chương trình và truy cập theo địa chỉ tạo thành một nguyên lý chung gọi là nguyên lý Von Neu mann. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 1. Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức vừa học 2. Phương thức: Sử dụng câu hỏi trắc nghiệm Câu 1: Phát biểu nào sau đây là đúng? Ram có dung lượng nhỏ hơn Rom Thông tin trong Ram sẽ bị mất khi tắt máy Ram có dung lượng nhỏ hơn đĩa mềm Câu 2: Bộ nhớ trong gồm những bộ phận nào? RAM và CD c. RAM và CPU RAM và ROM d.CD và máy chiếu Câu 3: Hãy ghép mỗi thiết bị ở cột bên trái với chức năng tương ứng ở cột bên phải? Thiết bị Chức năng Thiết bị vào Thực hiện các phép toán số học/ lôgic Bộ nhớ ngoài Để đưa thông tin ra Bộ nhớ trong Điều khiển hoạt động đồng bộ của các bộ phận trong máy tính và các thiết bị ngoại vi liên quan Bộ điều khiển Lưu trữ thông tin cần thiết để máy tính hoạt động và dữ liệu trong quá trình xử lý Bộ số học/lôgic Dùng để nhập thông tin vào Thiết bị ra Lưu trữ thông tin lâu dài Dự kiến sản phẩm : 1e 2f 3d 4c 5a 6b D. VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG 1. Mục tiêu: Nhằm vận dụng kiến thức mới mà HS đã được học về bộ nhớ để làm bài tập 2. Phương thức: - GV giao nhiệm vụ cho HS về học bài cũ và đọc bài mới ` - Phân biệt bộ nhớ ngoài, bộ nhớ trong 3. Gợi ý sản phẩm Bộ nhớ ngoài (RAM) Bộ nhớ trong (ROM) Là thiết bị lưu trữ dữ liệu và chương trình Có tốc độ truy xuất nhanh Là nơi dữ liệu được xử lý Có dung lượng nhỏ Là thiết bị lưu trữ dữ liệu và chương trình Có tốc độ truy xuất chậm Lưu trữ lâu dài Có dung lượng lớn 4. Rút kinh nghiệm