Giáo án Tin - Ngôn ngữ lập trình

Giáo án tin học Bài số 5: NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH  Gv hướng dẫn: Thầy: Trần Doãn Vinh  Sinh viên: Trần Văn Thịnh  Lớp: K56a_CNTT MỤC ĐÍCH,YÊU CẦU Học sinh phải hiểu được tầm quan trọng của ngôn ngữ lập trình đối với việc giải quyết một bài toán trên máy tính.  Ngôn ngữ lập trình là phương tiện dùng để diễn đạt cho máy tính những việc con người muốn máy thực hiện.  Giúp học sinh nắm được khái niệm cơ bản của các thuật ngữ: ngôn ngữ máy, hợp ngữ, ngôn ngữ bậc cao và chương trình dịch.  Từ đó so sánh và rút ra ưu, nhược điểm cũng như vai trò của mỗi loại.  Giúp học sinh thấy rõ hơn muốn sử dụng máy tính, ngoài việc hiểu biết sơ lược về cấu trúc máy tính (phần cứng), còn cần hiểu biết về phần mềm ở mức độ có thể làm một số việc thiết thực. Kiểm tra bài cũ  Kiểm tra bài cũ : –Cho 2 số x và y, em hãy viết một thuật toán để tìm số lớn nhất trong hai số ấy.  Gợi ý: –Học sinh dựa vào kiến thức đã học ở bài số 4: Bài toán và Thuật toán, để xây dựng thuật toán. Đặt Vấn Đề  Muốn học tốt môn Tin, trước hết chúng ta phải nắm được các khái niệm cơ bản. Ở bài trước, các bạn đã tìm hiểu: Tin học là gì ? Thông tin và dữ liệu trong máy tính được biểu diễn ra sao ? Hay cấu trúc của một máy tính như thế nào ? Bài trước còn giới thiệu với các bạn về một số bài toán cũng như những thuật giải mà máy tính dùng để giải các bài toán đó. Nhưng máy tính làm thế nào để hiểu và thực hiện được hay nó có thể dịch được các loại ngôn ngữ ? Muốn biết được điều này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu bài học hôm nay, bài: Ngôn ngữ lập trình (Chương I).  - Với cách diễn tả thuật toán bằng cách liệt kê hoặc sơ đồ khối như ở bài trước, máy tính chưa có khả năng trực tiếp thực hiện thuật toán được.  - Ta cần diễn tả thuật toán bằng một ngôn ngữ mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được. Kết quả diễn tả thuật toán như vậy cho ta một chương trình, ngôn ngữ dung để viết chương trình được gọi là ngôn ngữ lập trình.  - Có nhiều loại ngôn ngữ lập trình. Sự khác nhau giữa các loại liên quan đến độ phụ thuộc của chúng vào kiến trúc và hoạt động của máy tính. Sau đây chúng ta sẽ nghiên cứu từng loại ngôn ngữ một. Ngôn ngữ máy  Là một ngôn ngữ duy nhất để viết chương trình mà máy tính có thể hiểu trực tiếp và thực hiện được.  Mỗi loại máy tính đều có một ngôn ngữ máy riêng.  Các lệnh viết bằng ngôn ngữ máy ở dạng mã nhị phân hoặc ở dạng mã hecxa. VÍ DỤ Máy tính đục lỗ…  Dùng một chuỗi các xâu 0 và 1 (hoặc hệ 16) để biểu diễn Ưu điểm và Nhược điểm Ưu điểm:  Khai thác triệt để và tối ưu khả năng của máy tính Nhược điểm:  Ngôn ngữ máy phức tạp, phụ thuộc nhiều vào phần cứng.  Chương trình viết mất nhiều công sức, cồng kềnh, khó hiệu chỉnh, khó cải tiến.  Tính phổ dụng không cao Hợp ngữ  Là ngôn ngữ kết hợp ngôn ngữ máy với ngôn ngữ tự nhiên của con người. Nó cho phép người lập trình sử dụng một số từ (thường là viết tắt các từ tiếng Anh) để thể hiện các lệnh cần thực hiện.  Ví dụ: Để cộng giá trị chứa trong hai thanh ghi có tên là AX và BX, có thể dùng một lệnh của hợp ngữ như sau : ADD AX, BX Trong đó ADD (cộng) là kí hiệu phép cộng và kết quả được quy ước đặt vào thanh ghi AX.  Hỏi: Các bạn hãy so sánh hai loại ngôn ngữ trên và tìm ra bước tiến của loại ngôn ngữ này. Ưu điểm và Nhược điểm  Ưu điểm:  Đơn giản hoá câu lệnh  Dễ viết, dễ hiểu.  - Nhược điểm:  Còn phức tạp nên tính phổ dụng không cao, chỉ phù hợp với các nhà lập trình chuyên nghiệp.  * Để chương trình viết bằng hợp ngữ thực hiện được trên máy tính, nó cần được dịch ra ngôn ngữ máy bằng chương trình hợp dịch Ngôn ngữ bậc cao  Là ngôn ngữ gần với ngôn ngữ tự nhiện hơn, thuận lợi cho các nhà lập trình chuyên nghiệp.  Bao gồm một tập hữu hạn các lệnh.  Cho phép làm việc với nhiều kiểu dữ liệu và cách tổ chức dữ liệu đa dạng.  Có tính độc lập cao, ít phụ thuộc vào các loại máy cụ thể (phần cứng )  Câu hỏi: Em hãy kể tên một số ngôn ngữ lập trình bậc cao mà em biết ?  Trả lời: Một số ngôn ngữ lập trình bậc cao : Pascal, C, C++, Java, C#... Ưu điểm  Ưu điểm: – Ngắn gọn, dễ hiểu, dễ hiệu chỉnh và dễ nâng cấp. – Việc mô tả thuật toán trở nên đơn giản và trong sáng.  Để thực hiện được trên máy tính, mỗi ngôn ngữ lập trình bậc cao cũng cần phải được dịch ra ngôn ngữ máy bằng chương trình dịch CỦNG CỐ BÀI HỌC  Hôm nay chúng ta đã được làm quen với một số loại ngôn ngữ lập trình , đó là: – Ngôn ngữ máy – Hợp ngữ – Ngôn ngữ bậc cao  Các bạn cần ghi nhớ đặc điểm, vai trò của từng loại ngôn ngữ lập trình. Từ đó so sánh để rút ra những ưu, nhược điểm của mỗi loại. Bài tập về nhà  Lập bảng so sánh ba loại ngôn ngữ lập trình theo các tiêu chí sau: Đặc điểm chung, ưu điểm, nhược điểm.  Đọc trước bài tiếp theo: “Phần mềm máy tính”.  Tìm hiểu thêm về một số ngôn ngữ lập trình bậc cao hiện nay.