Giáo án trải nghiệm sáng tao Ngữ văn 6 chủ đề: Tôi là nhà văn

Ngày soạn: 20/2/2018 GIÁO ÁN TRẢI NGHIỆM SÁNG TAO NGỮ VĂN 6 CHỦ ĐỀ : TÔI LÀ NHÀ VĂN Giáo viên hướng dẫn: 1. Phan Thị Nghia 2. Nguyễn Thị Phương Lan 3. Lê Thi Loan MỤC TIÊU. Kiến thức: Học sinh hiểu được vai trò và biết được cách quan sát, tưởng tượng ,so sánh, nhận xét trong văn miêu tả. Kĩ năng: Vận dụng những kĩ năng nói trên những kinh nghiệm viết văn miêu tả của một số nhà văn nổi tiếng để viết được một bài văn miêu tả ngắn rõ nét cá nhân. Thái độ: Tích cực ,tự giacs làm việc nhóm; yêu thiên nhiên ; yêu cuộc sống;biết trân trọng quá trình lao động nghệ thuật của nhà văn. CHUẨN BỊ: Sau khi học xong bài 18 Giáo viên giao nhiệm vụ cho HS: TRẢI NGHIỆM LÀM NHÀ VĂN. 1 . GV vận dụng thời gian linh hoạt trên lớp hướng dẫn HS - Tìm kiếm thông tin: Sách giáo khoa ngữ văn 6 và các tài liệu khác như: Qua In tơnet, Văn bản văn học địa phương - Xử lí thông tin: Sắp xếp xử lí thông tin sưu tầm được. – Xây dựng ý tưởng sản phẩm: Lập đề cương Thứ tự quan sát . Đặc điểm tiêu biểu của đối tượng . Viết thành văn bản. 2 . HS vận dụng linh hoạt thời gian học tập ở nhà hoàn thanh công việc của cá nhân của nhón đã giao để thực hiện chủ đề. Thời gian thưc hiên báo cáo chủ đề thực hiên vào hoạt đông ngoại khóa. 3 . Thiết bị vật tư -Máy tính có kết nối Internet, giấy A4, sổ tay, bút . Hình thức hoạt động: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm. CÁC BƯỚC THỰC HIỆN: 1 Tìm kiếm thông tin: - Cá nhân sử dụng SGK ngữ văn 6 tập 2 để tìm hiểu,khái niêm , đặc điểm văn miêu tả và những đoạn văn miêu tả hay. * Học sinh ghi ra sổ tay thông tin sau: - Khái niệm văn miêu tả. - Một số tình huông cần dung văn miêu tả - Một số trình tực[ bản khi làm văn miêu tả. - Những kĩ năng cần có khi làm văn miêu tả. - Mộtj số câu văn đoạn văn miêu tả đặc sắc. * Thông tin từ các nguồn khác: - Thông tin từ Intơnet: Gõ từ tìm kiếm: Vẻ đẹp của dòng sông Ngàn Phố, Đặc điểm nổi bật của song Ngàn Phố, Lễ hội gắn với dòng sông Ngàn Phố. - Từ thực tiễn cuộc sống: Quan sát vẻ đẹp và đặc điểm nổi bật của dòng sông Ngàn Phố ghi chép lai bằng thông tin hoặc bằng hình ảnh chụp vẽ. - Từ các văn bản văn học địa phương Hà Tĩnh. 2. Xử lí thông tin. HS: Từng thành viên trong nhóm báo cáo kết quả tìm kiếm thông tin. GV: ? Trong quá trình thu thập thông tin em gặp những khó khăn gì. Em đã giải quyết khó khăn đó bằng cách naò ? ? Trong số những thông tin đã tìm được em tâm đắc, thích thú ấn tượngnhất với thông tin nào? Vì sao? Nhóm thống nhất ,tổng hợp khái quát kết quả thông tin đã tìm kiếm được xây dựng sơ đồ tư duy t tổng hợp kiến thức cần lưu ý về văn miêu tả. VĂN MIÊU TẢ /CẢM XÚC,THÁI ĐỘKHI LÀM VĂN MIÊU TẢ. ĐẶC ĐIỂM TIÊU BIỂU THỨ TỰ MIÊU TẢ NGÔN NGỮ TRONG VĂN MIÊU TẢ Giao nhiệm vụ cho nhóm hoàn thành SƠ ĐỒ TƯ DUY ( Sau 1 tuần nộp ) Xây dựng ý tưởng cho bài văn miêu tả về một đối tượng cụ thể. MIÊU TẢ DÒNG SÔNG NGÀN PHỐ QUÊ EM. ? Đối tượng quan sát miêu tả của em là gì? Cảnh vât, con người? ? Vì sao em chọn đối tượng ấy để miêu tả?? Em có tình cảm như thế nào với đối tượng đó? ? Em dự định chọn điểm nhìn nào để miêu tả đối tượng? ? Em định quan sát đối tượng vào khoảng thời gian nào? ? Em sẽ quan sát đối tượng bằng những giác quan nào? ? Đặc điểm nổi bật của đối tượng kihiến em chú ý và tập trung miêu tả ? SẮP XẾP GỢI Ý TRÊN THÀNH DÀN BÀI. 1. Mở bài: Giới thiệu bao quát: - Dòng sông Ngàn Phố niềm tự hào của người dân quê tôi. . - Nghỉ hè, em được chèo xuồng dạo chơi trên sông, hòa mình vào làn nước mát trong. - Con sông quê có nhiều kỉ niệm gắn bó với em. 2. Thân bài: Tả dòng sông. - Con sông bắt nguồn từ các nhánh sông nhỏ của dãy Trường Sơn . Nó ôn chặt lấy làng mạc và đăc biệt chạy song song cùng con đường Quốc lộ 8A - Mặt sông tuy không rộng. Đứng bên đây bờ có thể nhìn sang bên kia bờ.trên sông thỉnh thoảng có những con đò ngang nối liền khoảng cách đôi bờ a) Buổi sớm: - Khi mặt trời lên, mặt sông lấp lánh như sao sa. - Dòng sông trong xanh như ngọc bích long lanh. - Những con đò, thuyền câu xuôi ngược, dọc ngang rộn ràng. - Hai bên bờ, lũy tre xanh nghiêng mình soi bóng xuống mặt sông. - Gió thổi nhè nhẹ làm những bụi tre lao xao. - Chim chóc đua nhau chuyền cành, ca hát để đón chào ngày mới. b) Buổi trưa: - Một nhóm trẻ ra sông vùng vẫy, tắm rửa, té nước vào nhau, cười vui vẻ. - Vài đứa con trai bơi lội khéo léo như những chú cá heo. - Dòng sông như dang rộng vòng tay ôm tất cả vào lòng. - Bây giờ, dòng sông khoác lên mình chiếc áo xanh duyên dáng, óng ánh dưới ánh nắng mặt trời. c) Buổi chiều: - Mặt trời đỏ ối chiếu ánh nắng xuống mặt sông. dòng sông trở nên dịu dàng kì lạ. - Gió thổi mang theo hơi nước mát lạnh. - Nhiều người ra bờ sông hóng mát, ngắm dòng sông quê hương. - Tiếng gà chiều xôn xao đã xóa đi sự yên tĩnh của dòng sông. Ngoài ra song còn mang lại các giá trị như: Cung cấp nguồn nước ngọt như dòng sữa tắm mát người dân quê tôi. Lưu giữ nét đẹp văn hóa dân tộc: hội đèn hoa đăng, hội đua thuyền đầu xuân. Dòng sông Phố góp phần điều hòa khí hậu,. 3. Kết bài: Nêu cảm nghĩ của em: - Em rất yêu dòng sông Ngàn Phố. - Dòng sông đã ghi lại bao kỉ niệm đẹp của cuộc đời mỗi người dân que tôi. Nhận xét dàn bài của học sinh. 2 Lựa chọn thiết kế sản phẩm. Yêu cầu HS hoàn thành bản viết nháp Sửa nội dung bản nháp Dựa vào đó viết thành bài văn miêu tả hoàn chỉnh trên giấy A4 có kết hợp trang trí hình ảnh minh họa. 3 . Tự đánh giá nghiệm thu sản phẩm. Yêu cầu học sinh đọc lại baiff văn của mìnhđối chiếu với bài văn khác đr sửa lỗi. Hoàn hiện văn bản. 4 . Báo cáo sản phẩm trước lớp. Lựa chọn 15- 20 bài tiêu biểu để trình bày. Bài làm tốt cả vê nội dung lẫn hình thức, nội dung bài có ý tưởng độc đáo ,mứi lạ tính thuyết phục cao. Yêu cầu bài viết: - Làm rõ đối tượng quan sát ,miêu tả. - Làm rõ quá trình quan sát: Vị trí quan sát,các biện pháo nghệ thuật tiêu biểu. - Đọc diễn cảm bài viết của mình trước lớp. Bài làm của học sinh: Bài 1 Tuổi thơ của em gắn liền với những cảnh đẹp của quê hương. Đó là những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay hay con đường quen thuộc in dấu chân quen.... nhưng gần gũi và thân thiết nhất vẫn là dòng sông nhỏ đầy ắp tiếng cười của bọn trẻ chúng em mỗi buổi chiều hè. Con sông bắt nguồn từ dãy Trường Sơn. Nó chảy qua bao nhiêu xóm làng, qua những cánh đồng xanh mướt lúa khoai rồi chảy qua làng em. Con sông như lặng đi trước vẻ đẹp của xóm làng. Nó trầm ngâm phản chiếu những hàng tre đỏ bóng mát rượi xuống đôi bờ. Buổi sáng dòng sông như một dải lụa đào thướt tha. Trưa về, nắng đổ xuống làm mặt sông lấp loáng một màu nắng chói chang. Trên những cành tre bên bờ, một gã bói cá lông xanh biếc hay một một chú cò lông trắng như vôi đang lim dim ngắm bóng mình dưới nước. Chiều chiều, bọn trẻ chúng em rủ nhau ra sông tắm. Chúng em đùa nghịch vẫy vùng làm nước bắn tung toé. Phía cuối sông vọng lên tiếng gõ lanh canh của bác thuyền chài đánh cá làm rộn rã cả khúc sông. Buổi tối, ông trăng tròn vành vạnh nhô lên khỏi rặng tre in bóng xuống mặt sông thì dòng sông trở thành một đường trăng lung linh dát vàng. Mỗi khi học bài xong, em và các bạn rủ nhau ra bờ sông hóng mát. Ngồi trên bờ sông ngắm cảnh và hưởng những làn gió mát rượi từ sông đưa lên, lòng em thảnh thơi, sảng khoái đến vô cùng. Em yêu dòng sông như yêu người mẹ hiền. Sau này dù thời gian có làm phai mờ những kỉ niệm thời thơ ấu nhưng hình ảnh dòng sông quê hương mãi mãi in sâu trong tâm trí em. Bai 2: Ơi con sông Ngàn Phố của tôi ơi. Em sinh khi mô mà tôi đây nỏ biết .Lời bài hát làm thổn thức, lay động trái tim của những người con sinh ra từ mảnh đất Hương Sơn bởi vẻ đẹp dịu dàng và nên thơ. Sông đẹp nhất là khoảng thời gian vào những ngày hè, hay dịp mùa xuân về. Buổi sáng, mỗi khi ông Mặt Trời thức giấc, từng vầng hồng rạng rỡ mọc lên ở phía đằng đông, dòng sông sáng bừng lên dưới những ánh ban mai. Mặt Trời mỗi lúc một lên cao hơn, từng ánh nắng vàng óng ả chiếu xuống mặt sông sáng lấp loáng. Con sông như khoác lên mình một chiếc áo lụa đào của những cô thiếu nữ. Mặt sông in bóng của những tòa nhà nguy nga, diễm lệ, vang vọng từng âm thanh hơi thở nơi thành phố quê em. Hai bên bờ sông từng hàng dừa xanh nghiêng mình soi bóng, từng đàn chim chóc thì đua nhau ca hát như đón chào ngày mới. Trưa đến, dòng sông như trầm tư với cái nắng trời oi ả, thế nhưng nó cũng thật đẹp khi khoác lên mình chiếc áo the xanh duyên dáng. Mặt nước mênh mông vẫn lặng lẽ dõi theo từng dòng chảy. Thi thoảng, từng chú cá bông lại quẫy nhẹ dưới dòng nước mát lành. Mỗi khi chiều đến, con sông lại thêm rạng rỡ khi khoác lên mình chiếc áo vàng lung linh của trời khi về xế chiều. Mặt nước long lanh phản chiếu từng ánh hoàng hôn. Những đám mây hối hả, vội vã ghé ngang soi bóng rồi nhanh chóng trôi dạt về một phương, lộ ra từng mảng trời xanh đang soi mình xuống mặt nước mênh mông. Ở đâu đó trên những bãi cát dài chạy dọc ven sông, từng tốp trẻ em đang vui đùa chạy nhảy tung tăng, ngồi hóng mát và kể cho nhau những câu chuyện thật vui. Tối đến, khi ông mặt trời nhường chỗ cho mặt trăng lưng linh tỏa sáng. Từng đợt gió đưa mảy đến mặt nước sông một màu tím biếc trông như tấm thảm nhung mềm mại phủ lên bề mặt dòng sông. Trên nền tấm thảm nhung tím ấy, lấp lánh ánh trăng và muôn ngàn những ánh sao đêm. Dòng sông buổi đêm thật tĩnh mịch, bờ sông như thể dài thêm ra dưới những bãi ngô một màu xanh thẫm. Những con nước cứ xuôi dòng êm ả chảy. Đâu đó, từng đàn cá thài bai đang mải mê ngắm nhìn mặt trăng tròn dưới nước. Trời nước lênh đênh. Xa xa, những chiếc xuồng con đang kéo lưới vào bờ. Ôi, đẹp quá đi thôi! Con sông nơi quê hương em. Nhờ có dòng sông ấy mà đã làm cho phong cảnh thành phố ven sông trở nên thật tươi đẹp biết bao. Làng quê càng trở nên duyên dáng, nên thơ. Em ước mong rằng con sông quê hương em sẽ mãi mãi trong xanh, tươi đẹp, và trẻ trung như vậy. Bài 3: NÕu cã dÞp ®Æt ch©n lªn m¶nh ®Êt nµy b¹n sÏ ®îc tËn m¾t chøng kiÕn sù thay da ®æi thÞt tõng ngµy. §©y, c¸nh ®ång th¼ng c¸nh cß bay, nh÷ng ruéng lóa, n¬ng ng« dËp d×u trong n¾ng sím; ®©y con s«ng Ngµn Phè hiÒn hßa th¬ méng n»m c¹nh nh÷ng ®Ønh nói cao chãt vãt, c©y cèi xanh tèt um tïm vµ ®©y, nh÷ng tßa nhµ cao tÇng thay thÕ cho m¸i tranh, m¸i r¹... Ngưêi d©n quª em cÇn cï, chÞu khã, quanh n¨m lam lò víi ruéng ®ång. Giät må h«i cña hä ®æ xuèng lµm xanh tèt nh÷ng n-¬ng ng«, c¨ng trßn nh÷ng h¹t lóa vµ ngät lµnh nh÷ng tr¸i cam, tr¸i bëi. Tõ n¬i ®©y, ®Æc s¶n cam bï ®· ®i mu«n nÎo nh lµ mét biÓu tîng cña quª h¬ng. Quª em cßn næi tiÕng víi truyÒn thèng hiÕu häc vµ lµ c¸i n«i s¶n sinh ra nh©n tµi cho ®Êt níc. Danh y H¶i Thîng L·n ¤ng Lª H÷u Tr¸c- bËc danh y hiÒn tµi thêi xa lµm nøc lßng bao thÕ hÖ còng ®îc sinh ra tõ chÝnh m¶nh ®Êt nµy. Dï b©y giê em kh«ng cßn sèng ë ®©y nhng mçi dÞp nghØ hÌ em l¹i trë vÒ th¨m quª, l¹i ®îc cïng lò trÎ con trong xãm ch¨n tr©u, th¶ diÒu vµ t¾m m¸t trªn dßng s«ng Ngµn Phè trong xanh... Cã n¬i ®©u nghÜa t×nh vµ giµu ®Ñp h¬n chÝnh quª h¬ng em?! §o¹n v¨n viÕt vÒ quª h¬ng em H¬ng S¬n lµ quª h¬ng yªu dÊu cña em- mét m¶nh ®Êt thanh b×nh, yªn ¶! NÕu cã dÞp ®Æt ch©n lªn m¶nh ®Êt nµy b¹n sÏ ®îc tËn m¾t chøng kiÕn sù thay da ®æi thÞt tõng ngµy. §©y, c¸nh ®ång th¼ng c¸nh cß bay, nh÷ng ruéng lóa, n¬ng ng« dËp d×u trong n¾ng sím; ®©y con s«ng Ngµn Phè hiÒn hßa th¬ méng n»m c¹nh nh÷ng ®Ønh nói cao chãt vãt, c©y cèi xanh tèt um tïm vµ ®©y, nh÷ng tßa nhµ cao tÇng thay thÕ cho m¸i tranh, m¸i r¹... Ngêi d©n quª em cÇn cï, chÞu khã, quanh n¨m lam lò víi ruéng ®ång. Giät må h«i cña hä ®æ xuèng lµm xanh tèt nh÷ng n-¬ng ng«, c¨ng trßn nh÷ng h¹t lóa vµ ngät lµnh nh÷ng tr¸i cam, tr¸i bëi. Tõ n¬i ®©y, ®Æc s¶n cam bï ®· ®i mu«n nÎo nh lµ mét biÓu tîng cña quª h¬ng. Quª em cßn næi tiÕng víi truyÒn thèng hiÕu häc vµ lµ c¸i n«i s¶n sinh ra nh©n tµi cho ®Êt níc. Danh y H¶i Thîng L·n ¤ng Lª H÷u Tr¸c- bËc danh y hiÒn tµi thêi xa lµm nøc lßng bao thÕ hÖ còng ®îc sinh ra tõ chÝnh m¶nh ®Êt nµy. Dï b©y giê em kh«ng cßn sèng ë ®©y nhng mçi dÞp nghØ hÌ em l¹i trë vÒ th¨m quª, l¹i ®îc cïng lò trÎ con trong xãm ch¨n tr©u, th¶ diÒu vµ t¾m m¸t trªn dßng s«ng Ngµn Phè trong xanh... Cã n¬i ®©u nghÜa t×nh vµ giµu ®Ñp h¬n chÝnh quª h¬ng em?! Bài 4: "Quê hương ai cũng có một dòng sông bên nhà. Con sông quê gắn bó với tuổi thơ đời tôi ". Đó là lời một bài hát rất hay. Đúng vậy quê hương em cũng có một dòng sông hiền hoà và thơ mộng. Mỗi khi nhắc đến con sông quê hương, lòng em lại xốn xang một tình yêu quê hương tha thiết. Con sông như một dải lụa trắng mềm mại vắt qua cánh đồng xanh mướt lúa khoai rồi chảy qua làng em. Dòng sông như lặng đi trước vẻ đẹp của xóm làng. Nó trầm ngâm phản chiếu những hàng tre đổ bóng mát rượi xuống đôi bờ. Những buổi trưa hè nắng đổ xuống mặt sông lấp loá. Dòng sông lúc đó như một tấm gương dài phẳng lặng soi bóng mây trời. Trên mặt sông, một vài chiếc thuyền lá tre tí hon bồng bềnh trôi đi mãi theo dòng nước trong xanh. Thỉnh thoảng lại có một chú bói cá lông xanh biếc hay một chú cò trắng như vôi đậu trên cành tre, mắt lim dim ngắm bóng mình dưới nước. Có những trưa, lũ trẻ chúng tôi rủ nhau ra sông tắm. Chúng tôi bơi lội, quẫy tòm tõm làm nước bắn tung toé khiến lũ chim cũng phải thảng thốt giật mình, vỗ cánh bay đi. Sông như người mẹ hiền ôm ấp, vuốt ve những đứa trẻ chúng tôi. Sông còn như người bạn tâm tình của tôi. Mỗi buổi chiều khi hoàng hôn buông xuống mặt sông lại nhuốm màu hồng rực. Đây đó, dưới lòng sông lại vọng lên tiếng gõ lanh canh của bác thuyền chài đánh cá làm rộn rã cả một khúc sông. Buổi tối, khi ông trăng tròn vắt ngang qua ngọn tre,soi bóng xuống mặt sông lấp lánh. Mặt sông lại lung linh như được dát vàng, dát bạc. Thật là đẹp! Con sông quê hương từ bao đời nay gắn bó với mỗi người dân quê em. Sông mang dòng nước ngọt lành làm xanh mát những ruộng lúa, hàng cây và làm cho quê hương em thêm giàu đẹp. Em mong ước con sông quê em vẫn mãi giữ được vẻ đẹp như ngày nào. Để sau này, khi em lớn lên, hình ảnh con sông quê yêu dấu, đẹp đẽ còn in mãi trong tâm trí em. 5. Đánh giá sản phẩm và hoạt động. Cá nhân đanh giá: Phiếu đánh giá Tập thể đánh giá: Thẻ đánh giá theo mức độ: GIỎI / KHÁ / TRUNG BÌNH. Tiêu chí đánh giá: Về sản phẩm: Có bản báo cáo hoặc sơ đồ tư duyveef cách làm bài văn miêu tả. Có bài văn miêu tả minh họa trên giây A4 trang trí đẹp. Các chi tiết miêu tả chân thực thể hiện tài năng quan sát của tác giả. Sử dụng hiệu quả các biện pháp nghệ thuât như so sánh nhân hóa ,liên tưởng tượng. Về hoạt động: các thành viên trong nhóm tích cực chủ động sang tạo trong tìm kiếm tư liệu, xây dựng bài văn miêu tả. HỌC SINH ĐẶT CÂU HỎI GIAO LƯU VỚI TÁC GỦA BÀI VĂN. ?Đối tượng được quan sát và miêu tả có ý nghĩa gì với cá nhân em? ?Tại sao em lại chọn đặc điểm này mà không phải đặc điểm kia của đối tượng? ?Hình ảnh trong bài viết ý nghĩa gì? Những hình ảnh đó đã chuyển tải được hết ý trong nội dung bài văn của em chưa? Nếu cần em sẽ bổ sung thêm gì vào phần minh họa bài trình bày ? CÂU HỎI CHIA SẼ QUÁ TRÌNH LÀM NHÀ VĂN CỦA HỌC SINH ? Em đã có them những kiến thức kĩ năng gì khi thực hiện chủ đề này? ? Em gặp khó khăn , thuận lợi gì trong quá trình thực hiện chủ đề? V . ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG TÔI LÀ NHÀ VĂN: Học sinh tự đánh giá bản thân theo mẫu 1 Sự đóng góp của mỗi thành viên mẫu 2 Đánh giá hoạt động của nhóm mẫu 3 Giáo viên đánh giá chung toàn bộ hoạt động của học sinh trong quá trình trải nghiệm làm nhà văn.