Giáo án Vật lý 7 cả năm - Trường THCS Bảo Thanh

ph¸p kh¾c phôc. 4. Cñng cè - ThÕ nµo lµ tiÕng ån g©y « nhiÔm? Cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo ®Ó chèng « nhiÔm tiÕng ån? - GV giíi thiÖu néi dung phÇn: Cã thÓ em ch­a biÕt 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi l¹i c¸c c©u C1 ®Õn C6 (SGK) - Lµm bµi tËp 15.2 ®Õn 15.6 (SBT) - ¤n tËp c¸c kiÕn thøc ®· häc: Quang häc vµ ©m häc chuÈn bÞ thi häc kú Ngµy so¹n: ...............2018 Ngµy d¹y : TiÕt 17: Tæng kÕt ch­¬ng 2 - ¢m häc A . Môc tiªu 1. Kiến thức - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ ©m thanh: §Æc ®iÓm nguån ©m, ®é cao cña ©m, ®é to cña ©m, m«i tr­êng truyÒn ©m, ph¶n x¹ ©m, tiÕng vang, chèng « nhiÔm tiÕng ån. 2. Kỹ năng : - VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn t­îng trong thùc tÕ vµ biªt vËn dông kiÕn thøc vÒ ©m thanh vµo cuéc sèng. 3. Thái độ : - Cã th¸i ®é yªu thÝch m«n häc vµ vËn dông vµo thùc tÕ. 4. Năng lực hướng tới : - Năng lực sử dụng kiến thức : kết hợp nhiều môn học tạo nên sự sinh động. - Năng lực về phương pháp : sử dụng kết hợp nhiều phương pháp dạy học theo hướng nêu và giải quyết vấn đề - Năng lực trao đổi thông tin : Thu thập thông tin giải quyết vấn đề - Năng lực cá thể : Đảm bảo học sinh lĩnh hội được kiến thức B. Phương pháp - Phương pháp dạy học tích cực - Phương pháp nhóm C. ChuÈn bÞ - HS: tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phÇn tù kiÓm tra vµ chuÈn bÞ phÇn vËn dông - GV: KÎ s½n H16.1 vµo b¶ng phô (tß ch¬i « ch÷) D : Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1 . Tæ chøc líp Sĩ số :7A...... ............................................................................... 2. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh. Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng 1: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n - GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh - Yªu cÇu HS ph¸t biÓu lÇn l­ît c¸c c©u hái trong phÇn tù kiÓm tra. - H­íng dÉn HS c¶ líp th¶o luËn vµ thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. §èi víi c©u 2 vµ c©u 3, cã thÓ yªu cÇu HS m« t¶ l¹i c¸ch lµm (bè trÝ) thÝ nghiÖm hay c¸ch lËp luËn víi c©u 5 Ho¹t ®éng 2: Lµm bµi tËp vËn dông - Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n, tr¶ lêi c¸c c©u hái, bµi tËp trong phÇn vËn dông - Víi c©u 1, 2, 3, yªu cÇu thêi gian chuÈn bÞ 1 phót. - Víi c©u 4, yªu cÇu HS th¶o luËn theo gîi ý: + CÊu t¹o c¬ b¶n cña mò nhµ du hµnh vò trô. T¹i sao hai nhµ du hµnh vò tô kh«ng thÓ nãi chuyÖn víi nhau mét c¸ch trùc tiÕp ®­îc? + Khi ch¹m mò th× nãi chuyÖn ®­îc. VËy ©m truyÒn ®i qua nh÷ng m«i tr­êng nµo? Víi c©u 7( hoạt động nhóm) B1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập yªu cÇu HS x©y dùng ®­îc c¸c biÖn ph¸p chèng « nhiÔm tiÕng ån. Gi¶i thÝch ®­îc t¹i sao l¹i sö dông biÖn ph¸p ®ã, biÖn ph¸p ®ã cã thùc hiÖn ®­îc kh«ng? B2: Hs thực hiện nhiệm vụ học tập HS hoạt động theo nhóm trả lời C7 B3: HS báo cáo kết quả học tập và thảo luận Đại diện các nhóm trình bày, các nhóm còn lại theo dõi nhận xét bổ xung B4: Đánh giá kết quả học tập Gv nhận xét bổ xung, chốt C7 Ho¹t ®éng 3: Tæ chøc trß ch¬i « ch÷ - GV gi¶i thÝch trß ch¬i vµ h­íng dÉn HS ch¬i. - Yªu cÇu mét HS lªn dÉn ch­¬ng tr×nh (Cã thÓ chuÈn bÞ mét « ch÷ kh¸c víi SGK) I- Tù kiÓm tra - HS tr¶ lêi lÇn l­ît c¸c c©u hái trong phÇn tù kiÓm tra. Th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. 1) a- dao ®éng b- tÇn sè...Hz c- ®ªxiben d- 340m/s e- 70dB 3) a, b, c 5) D 6) a- ... cøng......nh½n b- ... mÒm......gå ghÒ 7) b, d 8) B«ng, v¶i, xèp, g¹ch, gç, bªt«ng,... II- VËn dông - HS tr¶ lêi phÇn chuÈn bÞ cña m×nh. Th¶o luËn vµ ghi vë c©u tr¶ lêi ®· thèng nhÊt. 1. VËt dao ®éng ph¸t ra trong®µn ghi ta lµ d©y ®µn, trong kÌn l¸ lµ phÇn l¸ bÞ thæi, trong s¸o lµ cét kh«ng khÝ trong s¸o, trèng lµ mÆt trèng. 2. C.¢m kh«ng thÓ truyÒn trong ch©n kh«ng. 3. a) Dao ®éng cña c¸c sîi d©y ®µn m¹nh, d©y lÖch nhiÒu khi ph¸t ra tiÕng to. Dao ®éng cña c¸c sîi d©y ®µn yÕu, d©y lÖch Ýt khi ph¸t ra tiÕng nhá. b) Dao ®éng cña c¸c sîi d©y ®µn nhanh khi ph¸t ra ©m cao. Dao ®éng cña c¸c sîi d©y ®µn chËm khi ph¸t ra ©m thÊp. 4. TiÕng nãi ®· truyÒn tõ miÖng ng­êi nµy qua kh«ng khÝ ®Õn hai c¸i mò vµ l¹i qua kh«ng khÝ ®Õn tai ng­êi kia. 5. Ban ®ªm yªn tÜnh, nghe râ tiÕng vang cña ch©n m×nh ph¸t ra khi ph¶n x¹ l¹i tõ hai bªn t­êng ngâ hÑp . 6. A.¢m ph¸t ra ®Õn tai cïng mét lóc víi ©m ph¶n x¹ 7. C¸c biÖn ph¸p chèng « nhiÔm tiÕng ån: Treo biÓn b¸o cÊm bãp cßi, x©y t­êng xung quanh, ®ãng cöa, trßng nhiÒu c©y xanh, treo rÌm,... III- Trß ch¬i « ch÷ - HS tham gia trß ch¬i « ch÷. Mçi nhãm HS cö mét b¹n tham gia, tr¶ lêi ®óng ®­îc 2 ®iÓm. T×m ®­îc tõ hµng däc ®­îc 5 ®iÓm 1. Ch©n kh«ng 2. Siªu ©m 3. TÇn sè 4. ¢m ph¶n x¹ 5. Dao ®éng 6. TiÕng vang 7. H¹ ©m Tõ hµng däc: ¢m thanh 3. Cñng cè HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc ch­¬ng I vµ ch­¬ng II 1. §Æc ®iÓm chung cña nguån ©m 2. §é cao cña ©m (©m bæng, ©m trÇm) phô thuéc vµo yÕu tè nµo? 3. §é to cña ©m phô thuéc vµo yÕu tè nµo? §¬n vÞ ®é to cña ©m? 4. ¢m truyÒn qua nh÷ng m«i tr­êng nµo? M«i tr­êng nµo truyÒn ©m tèt? 5. ThÕ nµo lµ ©m ph¶n x¹? Khi nµo ta nghe ®­îc tiÕng vang cña ©m? VËt nµo ph¶n x¹ ©m tèt? VËt nµo ph¶n x¹ ©m kÐm? 6. Nªu c¸c ph­¬ng ¸n chèng « nhiÔm tiÕng ån? 7. §iÒu kiÖn ®Ó nh×n thÊy ¸nh s¸ng, ®iÒu kiÖn ®Ó nh×n thÊy mét vËt? 8. §Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng, ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng? 9. §Æc ®iÓm cña ¶nh t¹o bëi g­¬ng ph¼ng, g­¬ng cÇu låi, g­¬ng cÇu lâm? 10. C¸ch vÏ ¶nh t¹o bëi g­¬ng ph¼ng? 4. H­íng dÉn vÒ nhµ - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ quang häc vµ ©m häc - chuÈn bÞ bµi tiÕt sau kiÓm tra häc kú 1 Duyệt bài của tổ CM Ngµy so¹n: ...............2018 Ngµy d¹y : TIẾT 18 : KIỂM TRA HỌC KÌ I A MỤC TIÊU Kiểm tra toàn bộ kiến thức của HS từ đầu năm học đến nay Sửa chữa những sai sót cho các em B. CHUẨN BỊ - đề kiểm tra , đáp án , thang điểm C. HÌNH THỨC KIỂM TRA - TN 40%, TL 60% D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức Sĩ số :7A...... ............................................................................... 2. Ma trận Cấp độ Tên chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cấp độ thấp Vận dụng cấp độ cao Cộng TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL Chủ đề 1 Quang học nhận biết tính chất ảnh một vật tạo bởi gương cầu lồi Nhận biết Định luật phản xạ anh sáng, và xác định được tia phản xạ Xác định được vùng nguyệt thực trên trái đất. Mắt nhìn thấy vật khi các tia sáng từ vật truyền đến mắt. Thực hành vẽ ảnh vật tạo bỡi gương phẳng Quan sát vật nhỏ dùng gương cầu lõm Số câu 1 C1 1 C9 2 C6,C7 1 C11 1 C8 5 Số điểm 0.5đ 1.5đ 1đ 1.5đ 0,5đ 5đ Chủ đề 2 Âm học Nhận biết : nguồn âm, âm cao, âm thấp, âm lớn âm bé, vật phản xạ âm tốt Giải thích được hiện tượng thực tế càng xa nguồn âm nghe được âm thanh càng nhỏ Tính được khoảng cách từ nguồn âm đến vật phản xạ Số câu Số 4 C2,C3,C4,C5 1 C10 1 C12 6 Số điểm 2đ 1.5đ 1,5đ 5đ Tổng Số câu 5 1 2 1 2 1 11 Số điểm 2,5đ 1,5đ 1đ 1,5đ 3đ 0,5 10đ E. ĐỀ BÀI: I. TRẮC NGHIỆM:(4đ) Chọn phương án trả lời đúng cho các câu sau: Câu 1. Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi là A. ảnh ảo, không hứng được trên màn, luôn nhỏ hơn vật. B. ảnh thật, hứng được trên màn, nhỏ hơn vât. C. ảnh ảo, không hứng được trên màn, bằng vật. D. ảnh thật, hứng được trên màn, bằng vật. Câu 2. Vật nào dưới đây không được gọi là nguồn âm A. Dây đàn dao động. B. Mặt trống dao động. C. Chiếc sáo đang để trên bàn. D. Âm thoa dao động. Câu 3. Âm thanh có thể truyền được trong các môi trường nào sau đây A.Chất rắn. C. Chất khí. B. Chất rắn. D. Chất lỏng, khí và rắn Câu 4. Khi ta nghe thấy tiếng trống, bộ phận dao động phát ra âm là A. Dùi trống. B. Mặt trống. C. Tang trống. D. Viền trống. Câu 5 .Trong những vật sau đây vật nào phản xạ âm tốt. A. miếng xốp. B. ghế đệm mút. C. ghạch mên. D. áo len. Câu 6: Hiện tượng nguyệt thực xảy ra khi A. mặt trời bị trái đất che khuất. B. trái đất bị mặt trăng che khuất. C. mặt trăng bị trái đất che khuất. D. không có ánh sáng Câu 7: Mắt nhìn thấy một vật khi A. Vật ấy phải được chiếu sáng. B. Có các tia sáng từ vật tới mắt C. Vật ấy phải là nguồn sáng. D. Vật vừa là vật sáng, vừa là nguồn sáng Câu 8: Nếu nhìn vào gương thấy ảnh nhỏ hơn vật thì kết luận nào đúng: Gương phẳng C. Gương cầu lõm Gương cầu lồi D. A và B II. TỰ LUẬN: (6điểm) Câu 9.(1,5đ) a, Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng b, Hãy xác định tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ và pháp tuyến trong sự phản xạ ánh sáng được biểu diễn bởi hình 1? Câu 10.(1,5đ) Tại sao càng đi xa nguồn âm thì tai lại nghe được âm càng nhỏ? Hình 2 A B B A O a. b. Câu 11. (1,5đ) Dựa vào tính chất ảnh của vật tạo bởi gương phẳng, hãy vẽ ảnh của vật sáng AB và BOA đặt trước gương phẳng (hình 2) Câu 12.(1,5đ) Tính khoảng cách từ loa đến tai người nghe biết sau 3 giây âm truyền đến tai người nghe . biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s F. ĐÁP ÁN,HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM I. TRẮC NGHIỆM: (4 điểm) Câu Câu 1 Câu 2 Câu 3 Câu 4 Câu 5 Câu 6 Câu 7 Câu 8 Đáp án A C D B C C B B II. TỰ LUẬN: 6 điểm Đáp án Điểm S R N I I N' i i' Câu 9ª Tia phản xạ nằm cùng mặt phẳng chứa tia tới và dường pháp tuyến của gương tại điểm tới. Góc phản xạ bằng góc tới. 9b Dựa vào hình vẽ ta thấy: - Tia tới SI, - Tia phản xạ IR, - Pháp tuyến IN; - Góc tới = i, - Góc phản xạ = i’. 1.5 đ 1.5 đ Câu 10. Vì âm bị môi trường hấp thụ một phần Hình 2 A B B A O a. b. A' B' Câu 11. Vẽ đúng mỗi trường hợp cho 0,75 điểm 1,5 điểm Câu 12: V=340m/s t = 1/30s ---------------- S = ? Ta có : S = v.t = 340.1/30 = 11,3 m Vậy khoảng cách tối thiểu từ nguồn âm đến vật phản xạ là 11,3m 1,5đ Ngµy so¹n: ....../........./2019 Ngµy d¹y:.............................. Ch­¬ng III : ®iÖn häc TiÕt 19: Sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t A . Môc tiªu 1. Kiến thức: Nêu được hai biểu hiện của của vật đã nhiễm điện Mo tả được một vai hiện tượng chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xat. 2. Kỹ năng: Vận dụng giải thích được một số hiện tượng thực tế lien quan tới sự nhiễm điện do cọ xat. - RÌn kü n¨ng thao t¸c thÝ nghiÖm nhiÔm ®iÖn cho vËt b»ng c¸ch cä s¸t, ph¸t hiÖn c¸c hiÖn t­îng. 3. Thái độ - Cã th¸i ®é yªu thÝch m«n häc, ham hiÓu biÕt, kh¸m ph¸ thÕ giíi xung quanh 4. Năng lực hướng tới : - Năng lực sử dụng kiến thức : kết hợp nhiều môn học tạo nên sự sinh động. - Năng lực về phương pháp : sử dụng kết hợp nhiều phương pháp dạy học theo hướng nêu và giải quyết vấn đề - Năng lực trao đổi thông tin : Thu thập thông tin giải quyết vấn đề - Năng lực cá thể : Đảm bảo học sinh lĩnh hội được kiến thức B. ChuÈn bÞ - Mçi nhãm: 1 th­íc nhùa, 1 thanh thuû tinh h÷u c¬, 1 m¶nh ni l«ng, 1 qu¶ cÇu nhùa, 1 gi¸ treo, 1 m¶nh len, 1 m¶nh d¹, 1 m¶nh lôa, 1 sè mÈu giÊy vôn, bót thö ®iÖn, 1 m¶nh t«n, 1 m¶nh phim nhùa. C. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc SÜ sè :7A................................................................................. 2. KiÓm tra KÕt hîp trong qu¸ tr×nh gi¶ng bµi 3. Bµi míi Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp - Yªu cÇu HS th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi c©u hái: Ngoµi c¸c hiÖn t­îng ®iÖn m« t¶ trong h×nh ¶nh ®Çu ch­¬ng, em cßn biÕt c¸c hiÖn t­îng ®iÖn nµo kh¸c? - GV giíi thiÖu môc tiªu chÝnh cña ch­¬ng - GV th«ng b¸o: mét trong c¸c c¸ch nhiÔm ®iÖn c¸c vËt lµ nhiÔm ®iÖn do cä s¸t. - C¸c em thÊy hiÖn t­îng g× x¶y ra khi cëi ¸o ngoµi b»ng len vµo ban ®ªm nh÷ng ngµy thêi tiÕt hanh kh« r¸o? Ho¹t ®éng 2: Lµm thÝ nghiÖm 1, ph¸t hiÖn nhiÒu vËt bÞ cä x¸t cã tÝnh chÊt míi - H­íng dÉn vµ yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm theo tõng b­íc trong thÝ nghiÖm 1(SGK) - GV cho c¸c nhãm th¶o luËn, lùa chä côm tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trãng trong kÕt luËn 1 (SGK) Ho¹t ®éng 3: ThÝ nghiÖm 2: Ph¸t hiÖn vËt bÞ cä x¸t bÞ nhiÔm ®iÖn hay vËt mang ®iÖn tÝch - NhiÒu vËt sau khi bÞ cä x¸t cã ®Æc ®iÓm g× mµ cã kh¶ n¨ng hót c¸c vËt kh¸c? - TÊt c¶ c¸c vËt nãng lªn cã thÓ hót c¸c vËt kh¸c? - ¸p c¸c vËt ®ã vµo ®Ìn cån,... th× cã hót ®­îc c¸c mÈu giÊy vôn kh«ng? - GV yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra (SGK): M¶nh t«n ¸p s¸t vµo m¶nh phim nhùa ®· ®­îc cä x¸t - Yªu cÇu HS hoµn thµnh kÕt luËn 2 (SGK) vµ l­u ý víi HS : vËt nhiÔm ®iÖn lµ vËt mang ®iÖn tÝch - Vào những lúc trời mưa giông, các đám mây bị cọ xát vào nhau nên nhiễm điện trái dấu. Sự phóng điện giữa các đám mây (sấm) và giữa đám mây với mặt đất (sét) vừa có lợi vừa có hại cho cuộc sống con người. + Lợi ích: Giúp điều hòa khí hậu, gây ra phản ứng hóa học nhằm tăng thêm lượng ozon bổ sung vào khí quyển + Tác hại: Phá hủy nhà cửa và các công trình xây dựng, ảnh hưởng đến tính mạng con người và sinh vật, tạo ra các khí độc hại (NO, NO2). - Để giảm tác hại của sét, bảo vệ tính mạng của người và các công trình xây dựng, cần thiết xây dựng các cột thu lôi Ho¹t ®éng 4: Lµm c¸c bµi tËp trong phÇn vËn dông Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ học tập - Yêu cầu HS đọc C1, C2 và trả lời Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập HS th¶o luËn nhãm tõng c©u hái C1, C2, Bước 3: Báo cáo kết quả học tập ChØ ®Þnh ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸. Bước 4: Đánh giá kết quả học tập GV nhận xét các nhóm và chốt câu trả lời - HS tr¶ lêi c©u hái GV ®­a ra theo hiÓu biÕt cña m×nh. ( §Ìn ®iÖn s¸ng, qu¹t ®iÖn quay, bµn lµ ®iÖn,... ®ang ho¹t ®éng) HS tr¶ lêi c©u hái GV ®­a ra vµ n¾m ®­îc hiÖn t­îng t­¬ng tù ngoµi tù nhiªn lµ hiÖn t­îng sÊm sÐt ®ã lµ hiÖn t­îng nhiÔm ®iÖn do cä x¸t. I- VËt nhiÔm ®iÖn 1- ThÝ nghiÖm 1 - HS lµm thÝ nghiÖm theo nhãm, quan s¸t vµ ghi kÕt qu¶ quan s¸t vµo b¶ng phô - Th¶o luËn c¶ líp ®Ó thãng nhÊt kÕt luËn 1: NhiÒu vËt sau khi bÞ cä x¸t cã kh¶ n¨ng hót c¸c vËt kh¸c. 2- ThÝ nghiÖm 2 - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái GV yªu cÇu. - HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn t­îng hiÖn t­îng khi ch¹m bót thö ®iÖn th«ng m¹ch vµo m¶nh t«n. - HS hoµn thµnh kÕt luËn 2: NhiÒu vËt sau khi bÞ cä x¸t cã kh¶ n¨ng lµm s¸ng bãng ®Ìn bót thö ®iÖn II- VËn dông - HS th¶o luËn theo nhãm c¸c c©u C1, C2, C3 vµ th¶o luËn c¶ líp ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. C1: Khi ch¶i tãc b»ng l­îc nhùa, l­îc nhùa vµ tãc cä x¸t vµo nhau. C¶ l­îc nhùa vµ tãc bÞ nhiÔm ®iÖn. Do ®ã tãc bÞ l­îc nhùa hót kÐo th¼ng ra. C2: C¸nh qu¹t ®iÖn khi quay cä x¸t víi m¹nh víi kh«ng khÝ vµ bÞ nhiÔm ®iÖn. MÐp c¸nh qu¹t cä x¸t nhiÒu nhÊt nªn nhiÔm ®iÖn nhiÒu nhÊt. Do ®ã mÐp c¸nh qu¹t hót bôi nhiÒu nhÊt. C3: Khi lau g­¬ng b»ng kh¨n b«ng kh«, chóng bÞ cä x¸t vµ bÞ nhiÔm ®iÖn, v× thÕ hót c¸c bôi v¶i. 4 Cñng cè - Qua bµi häc h«m nay c¸c em cÇn ghi nhí nh÷ng ®iÒu g×? - H­íng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em ch­a biÕt. Vµ yªu cÇu HS t¶ lêi c©u hái ®Æt ra ë phÇn më bµi. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi l¹i c¸c c©u C1 ®Õn C3(SGK) - Lµm bµi tËp 17.1 ®Õn 17.4 (SBT) Víi bµi 17.1 vµ 17.3: Khi lµm thÝ nghiÖm, c¸c vËt nhiÔm ®iÖn ph¶i s¹ch vµ kh«. - §äc tr­íc bµi 18: Hai lo¹i ®iÖn tÝch Duyệt bài của tổ CM Ngµy so¹n: ....../........./2019 Ngµy d¹y:.............................. TiÕt 20: Bài 18 : Hai lo¹i ®iÖn tÝch A. Môc tiªu 1. Kiến thức: Nêu được dấu hiệu về tác dụng lực chứng tỏ có hai loại điện tích và nêu được đó là hai loại điện tích gì. Nêu được sơ lược về cấu tạo nguyên tử: hạt nhân mang điện tích dương, các êlectron mang điện tích âm chuyển động xung quanh hạt nhân, nguyên tử trung hòa về điện. 2. Kỹ năng : - Làm thí nghiệm về nhiễm điện do cọ sát 3. Thái độ: - Cã th¸i ®é trung thùc, hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm. 4. Năng lực hướng tới : - Năng lực sử dụng kiến thức : kết hợp nhiều môn học tạo nên sự sinh động. - Năng lực về phương pháp : sử dụng kết hợp nhiều phương pháp dạy học theo hướng nêu và giải quyết vấn đề - Năng lực trao đổi thông tin : Thu thập thông tin giải quyết vấn đề - Năng lực cá thể : Đảm bảo học sinh lĩnh hội được kiến thức B. Phương pháp - Phương pháp dạy học tích cực, phương pháp nhóm C. ChuÈn bÞ - Mçi nhãm: 2 m¶nh ni l«ng, 1 bót ch×, 1 kÑp giÊy, 2 thanh nhùa sÉm mµu + trôc quay, 1 thanh thuû tinh, 1 m¶nh lôa, 1 m¶nh len - C¶ líp: H18.4 (SGK) D. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc SÜ sè :7A................................................................................. 2. KiÓm tra HS1: Cã thÓ lµm cho vËt bÞ nhiÔm ®iÖn b»ng c¸ch nµo? VËt nhiÔm ®iÖn cã tÝnh chÊt g×? NÕu hai vËt ®Òu bÞ nhiÔm ®iÖn th× chóng hót nhau hay ®Èy nhau? 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp - NÕu hai vËt ®Òu bÞ nhiÔm ®iÖn th× chóng hót nhau hay ®Èy nhau? Muèn kiÓm tra ®­îc ®iÒu nµy th× ph¶i tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ thÕ nµo? Ho¹t ®éng 2: Lµm thÝ nghiÖm 1: t¹o ra hai vËt nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i, t×m hiÓu lùc t¸c dông gi÷a chóng Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ học tập - H­íng dÉn vµ yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm 1(SGK) theo nhãm: B1: Yªu cÇu HS quan s¸t vµ kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o hai m¶nh ni l«ng ch­a nhiÔm ®iÖn. Sau ®ã h­íng dÉn HS lµm. B2: L­u ý khi cä s¸t theo mét chiÒu víi sè lÇn nh­ nhau. - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm víi hai thanh nhùa. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập HS th¶o luËn nhãm vµ th¶o luËn c¶ líp ®Ó thèng nhÊt phÇn nhËn xÐt Bước 3: Báo cáo kết quả học tập Các nhóm báo cáo kết quả để rút ra nhận xét Bước 4: Đánh giá kết quả học tập GV nhận xét các nhóm và chốt câu trả lời Ho¹t ®éng 3: ThÝ nghiÖm 2: Ph¸t hiÖn hai vËt nhiÔm ®iÖn hót nhau vµ mang ®iÖn tÝch kh¸c lo¹i - GV yªu cÇu vµ h­íng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm 2 (SGK - Tæ chøc cho HS th¶o luËn thèng nhÊt phÇn nhËn xÐt. - V× sao cho r»ng thanh nhùa thÉm mµu vµ thanh thuû tinh nhiÔm ®iÖn kh¸c lo¹i? Ho¹t ®éng 4: KÕt luËn vµ vËn dông hiÓu biÕt vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch vµ lùc t¸c dông gi÷a chóng - Yªu cÇu HS hoµn thiÖn kÕt luËn. - GV th«ng b¸o tªn hai lo¹i ®iÖn tÝch vµ quy ­íc vÒ ®iÖn tÝch ©m (-), ®iÖn tÝch d­¬ng (+) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1 + Trong các nhà máy thường xuất hiện bụi gây hại cho công nhân. Bố trí các tấm kim loại tích điện trong nhà máy khiến bụi bị nhiễm điện và bị hút vào tấm kim loại, giữ môi trường trong sạch, bảo vệ sức khỏe công nhân. Ho¹t ®éng 5: T×m hiÓu s¬ l­îc vÒ cÊu t¹o nguyªn tö - §V§:Nh÷ng ®iÖn tÝch nµy do ®©u mµ cã? - GV sö dông H18.4 vµ th«ng b¸o s¬ l­îc vÒ cÊu t¹o nguyªn tö - H­íng dÉn HS tr¶ lêi lÇn l­ît C2, C3, C4. - GV chèt l¹i: Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m nÕu nhËn thªm ªlectr«n, nhiÔm ®iÖn d­¬ng nÕu mÊt bít ªlectr«n. - HS nªu dù ®o¸n cña m×nh vµ nªu ph­¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm tra. I- VËt nhiÔm ®iÖn 1- ThÝ nghiÖm 1 - HS nhËn dông cô theo sù h­íng dÉn cña GV. - C¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo yªu cÇu cña tõng b­íc. Quan s¸t kü hiÖn t­îng x¶y ra. - HS lµm thÝ nghiÖm víi hai thanh nhùa, quan s¸t hiÖn t­îng x¶y ra. - HS hoµn thiÖn, th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt phÇn nhËn xÐt: Hai vËt gièng nhau, ®­îc cä s¸t nh­ nhau th× mang ®iÖn tÝch cïng lo¹i vµ ®­îc ®Æt gÇn nhau th× chóng ®Èy nhau 2- ThÝ nghiÖm 2 - HS nhËn dông vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm 2, quan s¸t hiÖn t­îng hiÖn t­îng theo h­íng dÉn cña GV. - HS th¶o lu¹n thèng nhÊt phÇn nhËn xÐt: Thanh nhùa sÉm mµu vµ thanh thuû tinh khi ®­îc cä x¸t th× chóng hót nhau do chóng nhiÔm ®iÖn kh¸c lo¹i. - HS tr¶ lêi: nÕu chóng nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i th× chóng ®Èy nhau, do chóng hót nhau nªn nhiÔm ®iÖn kh¸c lo¹i. 3- KÕt luËn - Cã hai lo¹i ®iÖn tÝch: ®iÖn tÝch d­¬ng (+) vµ ®iÖn tÝch ©m (-). C¸c vËt mang ®iÖn tÝch cïng lo¹i th× ®Èy nhau, mang ®iÖn tÝch kh¸c lo¹i th× hót nhau. - Quy ­íc: §iÖn tÝch cña thanh thuû tinh sau khi cä x¸t vµo lôa lµ ®iÖn tÝch d­¬ng. §iÖn tÝch cña thanh nhùa sÉm mµu sau khi cä x¸t vµo v¶i kh« lµ ®iÖn tÝch ©m. - HS tr¶ lêi C1: V× hai vËt bÞ nhiÔm ®iÖn hót nhau th× mang ®iÖn tÝch kh¸c lo¹i. Thanh nhùa khi ®­îc cä x¸t mang ®iÖn tÝch (-) nªn m¶nh v¶i mang ®iÖn tÝch (+) II- S¬ l­îc vÒ cÊu t¹o nguyªn tö - HS quan s¸t H18.4 vµ n¾m ®­îc s¬ l­îc vÒ cÊu t¹o nguyªn tö. - HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi C2, C3, C4. C2: Tr­íc khi cä x¸t, trong mçi vËt ®Òu cã ®iÖn tÝch ©m ë c¸c ªlectroon chuyÓn ®éng xung quanh h¹t nh©n vµ ®iÖn tÝch d­¬ng ë h¹t nh©n cña nguyªn tö. C3: Tr­íc khi cä x¸t, c¸c vËt kh«ng hót c¸c vôn giÊy nhá v× c¸c vËt ®ã ch­a bÞ nhiÔm ®iÖn, c¸c ®iÖn tÝch d­¬ng vµ ©m trung hoµ lÉn nhau. C4: M¶nh v¶i nhiÔm ®iÖn d­¬ng do mÊt bít ªlectr«n. Th­íc nhùa nhiÔm ®iÖn ©m do nhËn thªm ªlectr«n. 4. Cñng cè - Qua bµi häc h«m nay c¸c em cÇn ghi nhí nh÷ng ®iÒu g×? - H­íng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em ch­a biÕt. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ tr¶ lêi l¹i c¸c c©u C1 ®Õn C4(SGK) - Lµm bµi tËp 18.1 ®Õn 18.4 (SBT) - §äc tr­íc bµi: Dßng ®iÖn - Nguån ®iÖn Duyệt bài của tổ CM Ngµy so¹n: ....../........./2019 Ngµy d¹y:.............................. TiÕt 21: Bài 19 : Dßng ®iÖn - Nguån ®iÖn A. Môc tiªu 1. Kiến thức: - Mô tả được thí nghiệm dùng pin hay acquy tạo ra điện và nhận biết dòng điện thông qua các biểu hiện cụ thể như đèn bút thử điện sáng, đèn pin sáng, quạt quay,.. - Nêu được dòng điện là dòng các hạt điện tích dịch chuyển có hướng. - Nêu được tác dụng chung của nguồn điện là tạo ra dòng điện và kể tên các nguồn điện thông dụng là pin, acquy. - Nhận biết được cực dương và cực âm của các nguồn điện qua các kí hiệu (+), (-) có ghi trên nguồn điện 2. Kĩ năng: Mắc được một mạch điện kín gồm pin, bóng đèn, công tắc và dây nối. 3. Thái độ - Cã th¸i ®é trung thùc, kiªn tr×, hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm. 4. Năng lực hướng tới : - Năng lực sử dụng kiến thức : kết hợp nhiều môn học tạo nên sự sinh động. - Năng lực về phương pháp : sử dụng kết hợp nhiều phương pháp dạy học theo hướng nêu và giải quyết vấn đề - Năng lực trao đổi thông tin : Thu thập thông tin giải quyết vấn đề - Năng lực cá thể : Đảm bảo học sinh lĩnh hội được kiến thức B. Phương pháp - Phương pháp dạy học tích cực, phương pháp nhóm C. ChuÈn bÞ - Mçi nhãm: 1 bãng ®Ìn pin, 1 c«ng t¾c, 5 d©y nèi cã vá bäc c¸ch ®iÖn - C¶ líp: H20.1, H20.3 (SGK), c¸c lo¹i pin, ¸cquy, ®inam«. D. Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc SÜ sè :7A................................................................................. 2. KiÓm tra HS1: Cã mÊy lo¹i ®iÖn tÝch? Nªu sù t­¬ng t¸c gi÷a c¸c vËt mang ®iÖn tÝch? Ch÷a bµi tËp 18.2 (SBT) HS2: ThÕ nµo lµ vËt mang ®iÖn tÝch d­¬ng, ®iÖn tÝch ©m? Ch÷a bµi tËp 18.3(SBT) 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp - Nªu nh÷ng lîi Ých vµ thuËn tiÖn khi sö dông ®iÖn? - “Cã ®iÖn” vµ “mÊt ®iÖn” lµ g×? Cã ph¶i ®ã lµ “cã ®iÖn tÝch” vµ “mÊt ®iÖn tÝch” kh«ng? V× sao? - VËy dßng ®iÖn lµ g×? Do ®©u mµ cã dßng ®iÖn? Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu dßng ®iÖn lµ g×? Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ học tập - Cho HS quan s¸t H19.1 (SGK) vµ yªu cÇu HS nªu sù t­¬ng tù gi÷a dßng ®iÖn vµ dßng n­íc + M¶nh phim nhùa t­¬ng tù nh­ b×nh ®ùng n­íc. + M¶nh t«n, bãng ®Ìn bót thö ®iÖn t­¬ng tù nh­ èng tho¸t n­íc. + §iÖn tÝch trªn m¶nh phim nhùa gi¶m bít ®i nh­ n­íc trong b×nh v¬i ®i. + Cä s¸t t¨ng thªm sù nhiÔm ®iÖn cña m¶nh phim nhùa nh­ ®æ thªm n­íc vµo trong b×nh. - GV yªu cÇu HS th¶o luËn, viÕt ®Çy ®ñ phÇn nhËn xÐt. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập HS làm việc cá nhân tìm hiểu Vật nhiễm điện. Bước 3: Báo cáo kết quả học tập Đại diện Hs trình bày các câu hỏi thông qua hình vẽ, từ đó phần kết luận Bước 4: Đánh giá kết quả học tập GV nhận xét câu trả lời và th«ng b¸o dßng ®iÖn lµ g× vµ dÊu hiÖu nhËn biÕt dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu c¸c nguån ®iÖn th­êng dïng - GV th«ng b¸o t¸c dông cña nguån ®iÖn vµ hai cùc cña pin, ¸c quy. - Yªu cÇu HS kÓ tªn c¸c nguån ®iÖn vµ m« t¶ cùc (+), cùc (-) cña mçi nguån ®iÖn ®ã vµ tr¶ lêi C5 Ho¹t ®éng 4: M¾c m¹ch ®iÖn víi pin, bãng ®Ìn, c«ng t¾c, d©y nèi - GV h­íng dÉn HS m¾c m¹ch ®iÖn nh­ H19.3 (SGK) - GV theo dâi, gióp ®ì c¸c nhãm kiÓm tra, ph¸t hiÖn chç hë m¹ch (nÕu cã ). Ho¹t ®éng 5: Lµm bµi tËp vËn dông - GV yªu cÇu vµ h­íng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp vËn dông. Víi C4: yªu cÇu HS lªn b¶ng viÕt - HS tr¶ lêi c©u hái (Cã thÓ tham kh¶o SGK) - §iÖn tÝch cã trong nguyªn tö cã trong mäi vËt kh«ng thÓ mÊt ®iÖn tÝch. Cã ®iÖn hay mÊt ®iÖn cã nghÜa lµ cã dßng ®iÖn hay mÊt dßng ®iÖn. - HS ghi ®Çu bµi. I- VËt nhiÔm ®iÖn - HS quan s¸t H19.1 vµ nªu sù t­¬ng tù gi÷a c¸c hiÖn t­îng. C1:a)§iÖn tÝch cña m¶nh phim nhùa t­¬ng tù nh­ n­íc trong b×nh. b)§iÖn tÝch dÞch chuyÓn tõ m¶nh phim nhùa qua bãng ®Ìn ®Õn tay ta t­¬ng tù nh­ n­íc ch¶y tõ b×nh A sang b×nh B. C2: Muèn ®Ìn l¹i s¸ng th× cÇn cä s¸t ®Ó lµm nhiÔm ®iÖn m¶nh phim nhùa råi ch¹m bót thö ®iÖn vµo m¶nh t«n ¸p s¸t trªn m¶nh phim nhùa. - HS th¶o luËn rót ra nhËn xÐt NhËn xÐt: Bãng ®Ìn bót thö ®iÖn s¸ng khi c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn qua nã. - KÕt luËn:+ Dßng ®iÖn lµ dßng c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn cã h­íng. + C¸c thiÕt bÞ ®iÖn ho¹t ®éng khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua. II- Nguån ®iÖn 1- C¸c nguån ®iÖn th­êng dïng - Nguån ®iÖn cung cÊp dßng ®iÖn ®Ó c¸c dông cô dïng ®iÖn ho¹t ®éng. - Nguån ®iÖn cã hai cùc: cùc d­¬ng (+) vµ cùc ©m (-). - HS tr¶ lêi C3: pin tiÓu, pin trßn, pin vu«ng, pin cóc ¸o, ¸c quy, ®inam« xe ®¹p, pin mÆt trêi, m¸y ph¸t ®iÖn,... C5: §ång hå, ®iÒu khiÓn T.V, ®å ch¬i, m¸y tinh bá tói, ®Ìn pin,... 2- M¹ch ®iÖn cã nguån ®iÖn - HS m¾c m¹ch ®iÖn theo h­íng dÉn cña GV vµ H19.3 (SGK) - HS ph¸t hiÖn nh÷ng chç m¹ch hë, t×m nguyªn nh©n vµ c¸ch kh¾c phôc. III- VËn dông - HS lµm c¸c bµi tËp vËn dông, th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. C4: Dßng ®iÖn lµ dßng c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn cã h­íng. §Ìn ®iÖn s¸ng, qu¹t ®iÖn ho¹t ®én