Giáo án Vật lý 9 tiết 4 bài 4 - Đoạn mạch nối tiếp

TIẾT 4: BÀI 4-ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP A.MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Suy luận để xây dựng được công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp: Rtđ=R1+ R2 và hệ thức = từ các kiến thức đã học. - Mô tả được cách bố trí thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy từ lí thuyết. Vận dụng được những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và bài tập về đoạn mạch nối tiếp. 2. Kĩ năng: - Sử dụng được các dụng cụ đo điện: Ampe kế, vôn kế. Bố trí, tiến hành lắp ráp thí nghiệm. Suy luận, lập luận lôgíc. 3.Thái độ: Hứng thú học tập môn Vật lí; Tác phong làm việc khoa học, cẩn thận, tỉ mỉ; Tính trung thực trong khoa học; Tinh thần nổ lực cá nhân, hợp tác trong học tập. 4.Năng lực hướng tới: Sử dụng kiến thức; Phương pháp; Trao đổi thông tin; Cá thể. B. TÀI LIỆU-PHƯƠNG TIỆN: 1. Phương pháp dạy học: 2. Phương tiện-Hình thức tổ chức dạy học : + Phương tiện: Sgk, SBT, Bảng, Bảng phụ, Phiếu học tập + Hình thức tổ chức dạy học: Học tập trên lớp ; Học sinh làm việc theo nhóm, cá nhân 3. Chuẩn bị của GV- HS: + GV: Nghiên cứu Sgk, SBT ; Cho mỗi nhóm HS : 3 Điện trở mẫu lần lượt có gt 6, 10, 16; 1Ampe kế;1Vôn kế; 1 nguồn 6V; 1khóa; 7 đoạn dây nối + HS: Nghiên cứu Sgk, SBT C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: * TỔ CHỨC(1’): Kiểm tra sĩ số ; Ổn định lớp ; Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh THỨ NGÀY TIẾT LỚP SĨ SỐ TÊN HỌC SINH VẮNG .. ./../2017 . 9A ...../..... .. ./../2017 . 9B ...../..... .. ./../2017 . 9C ...../..... * KIỂM TRA (5’) : HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN NỘI DUNG KIẾN THỨC + Trả lời câu hỏi của GV: -Đ1nt Đ2 => I1= I2 = I (1) U1+U2 =U (2) + Yêu cầu Học sinh Trả lời câu hỏi: Trong đoạn mạch gồm hai đèn mắc nối tiếp: - Cường độ dòng điện chạy qua mỗi đèn có mối liên hệ như thế nào với CĐDĐ điện mạch chính? - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch có mối liên hệ như thế nào với HĐT giữa hai đầu mỗi đèn? -Đ1nt Đ2 => I1= I2 = I (1) U1+U2 =U (2) * BÀI MỚI (39’) I. GIỚI THIỆU BÀI HỌC (2’): Trong đoạn mạch gồm hai đèn mắc nối tiếp cường độ dòng điện chạy qua mỗi đèn bằng nhau và bằng CĐDĐ điện mạch chính; Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng HĐT giữa hai đầu mỗi đèn. Vậy trong đoạn mạch có các điện trở mắc nối tiếp thì CĐDĐ và H ĐT có các đặc điểm gì ? II. DẠY HỌC BÀI MỚI (27’) : 1.HĐ1: Nhận biết đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp (7’): GV CHUYỂN GIAO NHIỆM VỤ HS THỰC HIỆN NHIỆM VỤ +Yêu cầu HS Trả lời câu hỏi C1 và cho biết hai Điện trở có mấy điểm chung? Thông báo hai hệ thức (1), (2) vẫn đúng với đoạn mạch gồm hai Điện trở mắc nối tiếp. Yêu cầu HS nêu mối quan hệ giữa U, I trong đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp R1nt R2. HDHS vận dụng các kiến thức vừa ôn tập và hệ thức của định luật Ôm để trả lời C2 : => + Trả lời câu hỏi C1: R1, R2 và Ampe kế mắc nối tiếp với nhau. Mạch điện gồm các điện trở mắc liên tiếp, không phân nhánh. * CĐDĐ có giá trị như nhau tại mọi điểm. * HĐT giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở. + Trả lời C2: => HS BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ I.CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP: 1. Ôn tập kiến thức Lớp 7: - Đ1nt Đ2 => I1=I2=I(1); U1+U2=U(2) 2. Đoạn mạch gồm 2 Điện trở mắc nối tiếp: R1nt R2=> I1= I2 = I(1); U1+U2 =U(2) => (3) + Đánh giá bằng quan sát, nhận xét: + Đánh giá bằng sản phẩm học tập của học sinh: 2.HĐ 2: Xây dựng công thức tính Điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp (10’) GV CHUYỂN GIAO NHIỆM VỤ HS THỰC HIỆN NHIỆM VỤ + Thông báo KN Điện trở tương đương: => Điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai Điện trở mắc nối tiếp được tính như thế nào ? +Yêu cầu HS trả lời C3-HDHS: - Viết BT liên hệ giữa UAB; U1và U2. - Viết BT tính UAB; U1và U2 theo I và R tương ứng. + Qua công thức đã XD bằng lí thuyết. Để khẳng định công thức này cần tiến hành TNKT + Nêu KN Điện trở tương đương. + Trả lời câu hỏi C3: Vì R1 nt R2 nên: UAB= U1+ U2 => IAB.Rtđ = I1.R1 + I2.R2. Mà I1 = I2 = IAB. =>I.Rtđ = I.R1 + I.R2. => Rtđ = R1 + .R2 HS BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ II.ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP: 1. Điện trở tương đương: - Điện trở tương đương Rtđ của một đoạn mạch là Điện trở có thể thay thế cho đoạn mạch này sao cho với cùng Hiệu điện thế thì Cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch vẫn có giá trị như trước. 2. Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp: Vì R1nt R2: UAB = U1+ U2=>IAB.Rtđ = I1.R1 + I2.R2. Mà I1 = I2 = IAB.=> I.Rtđ = I.R1 + I.R2. => Rtđ = R1 + R2 + Đánh giá bằng quan sát, nhận xét: + Đánh giá bằng sản phẩm học tập của học sinh: 3.HĐ 3: THTN Kiểm tra (10’) GV CHUYỂN GIAO NHIỆM VỤ HS THỰC HIỆN NHIỆM VỤ +HD HS tiến hành TN: -Theo giõi và KT các nhóm HS mắc mạch điện theo sơ đồ. -Theo giõi cách tiến hành đo đạc ghi chép kết quả. + Yêu cầu HS nhận xét nêu Kết luận. + Yêu cầu HS so sánh Rtđ của đoạn mạch có các Điện trở mắc nối tiếp với các ĐT R1; R2. +Nêu cách Kiểm tra: - Mắc mạch điện theo sơ đồ H4.1 với R1, R2 đã biết; Đo UAB ; IAB - Thay R1,R2 bằng Rtđ, giữ cho UAB không đổi, đo I'AB. So sánh IAB và I'AB rút ra kết luận. + Tiến hành TN. Lặp lại các bước TN trên. Thảo luận nhóm đưa ra KL: => Rtđ = R1 + R2 HS BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ 3.Thí nghiệm kiểm tra: + Dụng cụ: +Tiến hành: +Nhận xét: 4.Kết luận: - Đoạn mạch gồm hai Điện trở mắc nối tiếp có điện trở tương đương bằng tổng các Điện trở thành phần Rtđ = R1 + R2 + Đánh giá bằng quan sát, nhận xét: + Đánh giá bằng sản phẩm học tập của học sinh: 3. LUYỆN TẬP-CỦNG CỐ (8’) : GV CHUYỂN GIAO NHIỆM VỤ HS THỰC HIỆN NHIỆM VỤ + Yêu cầu HS làm C 4: -Khi K mở, hai đèn không hoạt động không? Vì sao? -Khi K đóng, cầu chì bị đứt hai đèn hoạt động không? Vì sao? -Khi Kđóng, dây tóc đèn Đ1 bị đứt đèn Đ2 có hoạt động không?vì sao? + Yêu cầu HS làm C 5: R1 mắc ntn với R2 ?=> R12 RAB mắc ntn với R3 =>RAC -Vận dụng: Trả lời câu hỏi C4: Trả lời câu hỏi C5: R12 = 20 +20 = 40 RAC =R12 +R3= RAB+R3=2.20+20=3.20 = 60 -Củng cố: -Nêu cách tính Điện trở đoạn mạch n.t: Rtđ = R1 + R2 IV. HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI (2’): - HDVN: Giải các BT 4.1; 4.2;4.3; 4.4; 4.5- SBT - Tìm hiểu phần có thể em chưa biết. V. DỰ KIẾN KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ: Câu 1: Điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp R1=5, R2=10? A: 2 B : 5 C: 15 D: 50 Câu 2: Điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở R1 và R2 mắc nối tiếp: A: Rtđ = R1 - R2. B: Rtđ = R1+ R2 . C: Rtđ = R1. R2. Câu 3: Hiệu điện thế của đoạn mach gồm hai điện trở R1 và R2 mắc nối tiếp: A: U = U1 - U2 B: U = U1= U2 C: U = U1+ U2 Câu 4: Đại lượng nào có giá trị như nhau tại mọi điểm trong đoạn mạch nối tiếp ? A: Cường độ dòng điện . B: Hiệu điện thế. C: Điện trở. Câu 5: Câu phát biểu nào đúng nhất Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp ? A: Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở B: Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó. C: Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở; Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện trở tỉ lệ thuận với điện trở đó. Câu 6: Câu phát biểu nào đúng nhất Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp? A: Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng các điện trở thành phần. B: Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm. C: Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng các điện trở thành phần, Cường độ dòng điện có giá trị như nhau tại mọi điểm. Câu 7: Đối với đoạn mạch gồm các điện trở mắc nối tiếp. Điện trở tương đương của đoạn mạch . mỗi điện trở thành phần. A: Nhỏ hơn . B: Lớn hơn C: Bằng. Câu 8: Ba điện trở R1 = 5, R2 = 10, R3 =15 mắc nối tiếp. Điện trở tương đương A: 10 B: 15 C: 20 D: 30 Câu 9: Đoạn mạch AB gồm hai điện trở R1, R2 nối tiếp . Biết R1=7, R2 = 5, UAB = 6V. Cường độ dòng điện qua mạch ? A: 0,2A B: 0,3A C: 0,4 A D: 0,5A Câu 10: Đoạn mạch MN gồm hai điện trở R1, R2 và Ampekế mắc nối tiếp với nhau. Biết R1 =10; R2 = 20; Ampekế chỉ 0,1A. UMN=? A: 2V B: 3V C: 4V D: 6V