Giáo án Vật lý Lớp 8 - Bài 4: Biểu diễn lực

Biểu diễn lực I - Mục tiêu Bài học. 1, Kiến thức: Nêu được ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc. 2, Kỹ năng: -Nhận biết được lực là 1 đại lượng véc tơ. -Biểu diễn được véctơ lực. 3, Thái độ: Cẩn thận, trung thực, hợp tác nhóm II – Chuẩn bị: - HS mỗi nhóm : 1 bộ thí nghiệm gồm: giá đỡ, xe lăn, nam châm thẳng, 1 thỏi sắt. - Giáo viên: Hình 4.1 , 4.2 SGK phóng to để học sinh quan sát. III – Phương pháp: Thực nghiệm, hoạt động nhóm, vấn đáp IV – Các bước lên lớp: A. ổn định tổ chức: 8A: 8B: B. Kiểm tra 15 phút: (Dùng C5 bài 3) Tóm tắt: Đường dốc: S1 = 120m; t1 = 30 s Đường ngang: S2 = 60m; t2 = 24 s v1 = ? ; v2 = ? ; v = ? Giải: Vận tốc của xe trên đoạn đường dốc là: v1 = S1 / t1 = 120/3 = 4 (m/s). Vận tốc của xe trên đoạn đường ngang. v2= S2 / t2 = 60/24 = 2,5 (m/s). Vận tốc trung bình trên cả hai đoạn đuờng: vtb = S/t = ( s1+ s2 )/(t1+t2 ) = =(120+60)/(30+24)=3,3 m/s. C. Bài mới: Tạo tình huống học tập - Phương án 1 : Có thể đặt tình huống như SGK. - Phương án 2 : Một vật có thể chịu tác động của 1 hoặc đồng thời nhiều lực. Vậy làm thế nào để biểu diễn lực ? Để biểu diễn lực cần tìm hiểu quan hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc của vật, em hãy nêu tác dụng của lực. Lấy ví dụ. Hoạt động của giỏo viên và học sinh Nội dung kiến thức Tìm hiểu quan hệ giữa lực và sự thay đổi của vận tốc Cho làm TN hình 4.1 và trả lời C1. HS: Làm thí nghiệm như hình 4.1. I. Ôn khái niệm lực - Lực tác dụng : + vật biến dạng hoặc + thay đổi V (nhanh hoặc chậm đi, còn đổi Mô tả hình 4.2. Vậy tác dụng lực làm cho vật biến đổi chuyển động hoặc bị biến dạng - Tác dụng của lực ngoài phụ thuộc vào độ lớn còn phụ thuộc vào yếu tố nào không ? - Trọng lực có phương và chiều như thế nào ? - Hãy nêu ví dụ tác dụng của lực phụ thuộc vào độ lớn, phương và chiều ? - Nếu HS chưa trả lời đầy đủ thì GV có thể yêu cầu HS nêu tác dụng của lực trong các trường hợp sau. - Kết quả tác dụng lực có giống nhau không ? Nêu nhận xét. hướng Giáo án vật lý 8 chuyển động II. Biểu diễn lực 1. Lực là đại lượng véctơ - Tác dụng của lực phụ thuộc : cường độ ; phương và chiều tác dụng (hướng). - Ví dụ : F F F HS: Kết quả cùng độ lớn nhưng phương chiều khác nhau thì tác dụng lkực cũng khác nhau - GV thông báo cho HS biểu diễn lực bằng : - HS đọc thông báo. - HS nghiên cứu các đặc điểm của mũi tên biểu diễn yếu tố nào của lực. - GV thông báo : Véc tơ lực ký hiệu F  kéo lên kéo sang phải kéo sang trái - đại lượng véc tơ : vừa có độ lớn ; vừa có phương và chiều (hướng) - Véctơ lực F kí hiệu : F  2. Cách biểu diễn véctơ lực F  a) Biểu diễn : SGK (độ dài) cường độ (gốc) điểm đặt phương, chiều b) Ví dụ : Hình 4.3 SGK. độ dài góc phương, chiều 10 N - GV có thể mô tả lại cho HS lực được biểu diễn trong hình 4.3 hoặc - Yêu cầu tất cả HS làm và mô tả vào vở bài tập C2. HS: Trao đổi kết quả của HS, thống nhất, ghi vở. - Yêu cầu tất cả HS làm và mô tả vào vở bài tập C3. HS: Trao đổi kết quả của HS, thống nhất, ghi vở. III. Vận dụng C2 : Biểu diễn a) Trọng lực vật m = 5 kg  P = 50N b) Lực kéo F = 15000N Phương : ngang Chiều : Trái sang phải F  F  C3 : Diễn tả D. Củng cố - Lực là đại lượng vô hướng hay có hướng ? Vì sao ? A 5000 N - Lực được biểu diễn như thế nào ? E. Hướng dẫn về nhà : - Học phần ghi nhớ. - Làm bài tập từ 4.1 đến 4.5 SBT.