Kế hoạch bài học Hình học 9 - Trường THCS Phú Bài

vµo b¶ng phô - GV chèt l¹i kiÕn thøc - GV cñng cè l¹i d¹ng bµi tËp vµ c¸ch gi¶miDD H§2. Chøng minh - Yªu cÇu HS ®äc bµi to¸n - Gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi GT+KL ? Muèn x¸c ®Þnh vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn ta lµm thÕ nµo ? Nªu c¸ch c/m AC=BD - Yªu cÇu HS lªn b¶ng gi¶i - Yªu cÇu HS ®äc bµi to¸n - Gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi GT+KL ?C/m ntn ? C/m gãc OIO’ = 900 nh­ thÕ nµo ? Tø gi¸c AHGI lµ h×nh g×? V× sao - YC HS tr×nh bÇy ? TÝnh BC =? - GV cñng cè l¹i c¸c d¹ng bµi tËp vµ c¸ch gi¶i H§ 3. To¸n thùc tÕ - YC HS quan s¸t h×nh 99 ? NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc ngoµi th× hai b¸nh xe quay theo hai nh­ thÕ nµo ? NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc trong th× hai b¸nh xe quay theo chiÒu nh­ thÕ nµo - Häc sinh th¶o luËn nhãm råi cö ®¹i diÖn tr¶ lêi - HS tr¶ lêi - 1HS lªn b¶ng , c¶ líp lµm vµo vë - L¾ng nghe, ghi nhí - §äc bµi to¸n - 1 HS lªn b¶ng, c¶ líp lµm vµo vë - Dùa vµo hÖ thøc gi÷a d, R, r CD=CA CE//OD (gt) 1HS lªn b¶ng, d­íi líp lµm vµo vë - §äc bµi 39 1 Hs lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi gt, kl ABC vu«ng t¹i A BC = 2AI (gt) gãc OIO’ = 900 tø gi¸c AHGI lµ h×nh ch÷ nhËt AB ^ IO vµ CA ^ O’i ? - 1HS ®øng t¹i chç thùc hiÖn, c¶ líp lµm vµo vë TÝnh AI ®Ó suy ra BC - L¾ng nghe, ghi nhí - Quan s¸t H99 - NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc ngoµi th× hai b¸nh xe quay theo hai chiÒu kh¸c nhau - NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc trong th× hai b¸nh xe quay cïng chiÒu. D¹ng 1. Bµi tËp Tr¾c nghiÖm Bµi 38 (123) Gi¶i: T©m cña c¸c ®­êng trßn tiÕp xóc ngoµi víi ®­êng trßn (O;3cm) n»m trªn ®­êng trßn (O;4cm) v× OO2 = 4cm T©m cña c¸c ®­êng trßn tiÕp xóc trong víi ®­êng trßn (O;3cm) n»m trªn ®­êng trßn (O;2cm) v× OO1 = 2cm D¹ng 2. Chøng minh Bµi 36 (123) (O;OA), (E; , AD(E; = a) X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña hai ®­êng trßn b) AC = CD Gi¶i: Theo gi¶ thiÕt O, E, A th¼ng hµng vµ OE = OA – EA Þ ®­êng trßn (E) tiÕp xóc trong víi ®­êng trßn (O) Do c¸c D CEA vµ D DOA c©n t¹i E vµ O nªn gãc ECA = gãc EAC = gãc ODA Þ CE // OD Þ C lµ trung ®iÓm DA (theo tÝnh chÊt ®­êng trung b×nh cña D) Þ CD = CA Bµi 39 (123) , BC, AI lµ T2 chung cña (O) vµ (O’), , OA =9cm, O’A=4cm a) b) c) BC = ? Gi¶i: Theo tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau ta cã : BI = IA = IC Þ 2IA = BC Þ D ABC vu«ng t¹i A Þ gãc BAC = 900 . Còng theo tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau ta cã AB ^ IO vµ CA ^ O’I Þ tø gi¸c AHGI lµ h×nh ch÷ nhËt Þ gãc OIO’ = 900 . Theo hÖ thøc l­îng trong D vu«ng OIO’ ta cã : IA2 = OA.O’A Þ IA = 6 cm Þ BC = 2.IA = 2.6 = 12 cm D¹ng 3. Bµi to¸n thùc tÕ Bµi 40/ 123 - H×nh 99a, 99b: HÖ thèng b¸nh r¨ng chuyÓn ®éng ®­îc - H×nh 99c: HÖ thèng b¸nh r¨ng kh«ng chuyÓn ®éng ®­îc - Quan sát, nhận biết, dự đoán và suy đoán - Nắm vững khái niệm - Tư duy logic - Hoạt động giải toán. - Nắm vững định lí và tính chất - Hoạt động giải toán V/ H­íng dÉn häc bµi- Xem l¹i c¸c bµi tËp ë líp, lµm bµi tËp 37(SGK – 123) - HD bµi 37 : (O;OA),(O;OC), AB(O;OC)= AC=BD HA-HC=HB-HD H lµ T§ cña AB vµ CD AC = BD - ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc trong ch­¬ng II. Tr¶ lêi c¸c c©u hái tõ 1 ®Õn 6 (SGK – 126) VI/ Rút kinh nghiệm: Ngaøy soaïn: 03/12/2017 Ngày dạy: TiÕt 32 ¤n tËp ch­¬ng II I/ Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Cñng cè hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ ®­êng trßn vµ c¸c tÝnh chÊt liªn quan ®Õn ®­êng kÝnh, d©y cung, tiÕp tuyÕn, vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn . - HS vËn dông ®­îc kiÕn thøc ®Ó gi¶i mét sè bµi tËp tæng hîp 2. KÜ n¨ng: RÌn kü n¨ng vËn dông, tæng hîp kiÕn thøc , c/m, tr×nh bµy lêi gi¶i bµi to¸n 3. Th¸i ®é: TÝch cùc, cÈn thËn, chÝnh x¸c 4. Định hướng phát triển năng lực: - Hình thành và phát triển năng lực tư duy logic cho học sinh. - Ngoài ra cần hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, tự học. II/ BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ YÊU CẦU CẦN ĐẠT: Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao ÔN TẬP CHƯƠNG II - Ôn tập kiến thức về đường tròn ngoại tiếp, mối liên hệ giữa dây và đường kính, mối liên hệ giữa dây và khoảng cách từ tâm đến dây Câu 1.2.1: Điền vào dấu chấm để được khẳng định đúng: - Ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc.... - Ñöôøng troøn noäi tieáp tam giaùc ...... - Taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc..... - Trong caùc daây cuûa ñöôøng troøn, daây lôùn nhaát laø ...... - Trong moät ñöôøng troøn: * Ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi moät daây thì ...... * Ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm cuûa moät daây (khoâng phaûi laø ñöôøng kính) thì........ * Hai daây baèng nhau thì......... * Daây lôùn hôn thì ....... 2. Bài tập - Vận dụng được vị trí tương đối của hai đường tròn, dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến của đường tròn - Tìm được điều kiện của 1 điểm để độ dài của đoạn thẳng lớn nhất Câu 2.3.1: Cho (O) có đường kính BC, dây AD vuông góc với BC tại H. Gọi E, F theo thứ tự là chân đường vuông góc kẻ từ H đến AB, AC. Gọi (I), (K) theo thứ tự là đường tròn ngoại tiếp tam giác HBE, HCF. a. Hãy xác định vị trí tương đối của các đường tròn (I) và (O), (K) và (O), (I) và (K) b. Tứ giác AEHF là hình gì? Vì sao? c. Chứng minh AE.AB =AF.AC d. Chứng minh EF là tiếp tuyến chung của hai đường tròn (I) và (K) Câu 2.4.1: Tiếp tục của câu 2.3.1: e. Xác định vị trí của điểm H để EF có độ dài lớn nhất III/ ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: B¶ng phô tæng hîp kiÕn thøc 2. Häc sinh: Xem tr­íc c¸c c©u hái vµ bµi tËp IV/ TiÕn tr×nh d¹y häc 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò (Xen vµo phÇn «n tËp) 3. C¸c ho¹t ®éng Ho¹t ®éng thÇy Ho¹t ®éng trß Ghi b¶ng Kỹ năng cần đạt Ho¹t ®éng 1: ¤n tËp lý thuyÕt - GV ®­a hÖ thèng c©u hái tõ 1-5 lªn b¶ng phô Yªu cÇu HS tr¶ lêi - Gäi HS nhËn xÐt, GV chuÈn ho¸ kiÕn thøc - Cho HS ®äc néi dung c¸c ®Þng nghÜa, ®Þnh lÝ trong SGK-126+127 Ho¹t ®éng 2 : Bµi tËp - Cho HS lµm bµi 41 - Yªu cÇu HS ®äc bµi to¸n - Gäi HS ghi GT, KL ? X¸c ®Þnh vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña c¸c ®­êng trßn thÕ nµo - Gäi HS thùc hiÖn ? Dù ®o¸n AEHF lµ h×nh g× ? C/m AEHF lµ HCN thÕ nµo ? CÇn c/m nh­ thÕ nµo - §Ò nghÞ HS thùc hiÖn ? C/m AE.AB =AF.AC nh­ thÕ nµo ? Nªu c¸ch c/m EF lµ T2 cña (I) - Gäi HS c/m ?EF b»ng ®o¹n nµo ? VËy EF lín nhÊt khi AH lín nhÊt. AH lín nhÊt khi nµo - GV cñng cè l¹i kiÕn thøc qua c¸c phÇn cña bµi tËp - Häc sinh ®øng t¹i chç tr¶ lêi NhËn xÐt c¸c c©u tr¶ lêi, ghi nhí - §äc SGK - §äc bµi to¸n - 1 HS lªn b¶ng, c¶ líp lµm vµo vë - Dùa vµo hÖ thøc gi÷a d, R, r - HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi - H×nh ch÷ nhËt AEHF HE ^ AB vµ HF ^ AC BAC vu«ng - HS thùc hiÖn theo yªu cÇu cña GV - Dùa vµo hÖ thøc l­îng trong tam gi¸c vu«ng - EF lµ T2 cña (I) - HS ®øng t¹i chç tr×nh bµy lêi gi¶i EF = AH AD max - L¾ng nghe, ghi nhí A. Lý thuyÕt *) C¸c ®Þnh nghÜa ( SGK-126 ) *) C¸c ®Þnh lÝ ( SGK-127 ) B. Bµi tËp Bµi 41 (SKG - 128) a) X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña (I),(O), (K) b) AEHF lµ h×nh g× ? V× sao? c) AE.AB=AF.AC d) EF lµ T2 chung cña (I), (K) e) X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña H ®Ó EFmax Gi¶i a) DÔ thÊy I, K chÝnh lµ trung ®iÓm cña HB vµ HC (v× t©m ®­êng trßn ngo¹i tiÕp D vu«ng lµ trung ®iÓm cña c¹nh huyÒn ) Þ C, K, O, H, I, B th¼ng hµng. Tõ ®ã: OI = IH + HO Þ (I) vµ (K) tiÕp xóc ngoµi víi nhau t¹i H. T­¬ng tù : OI = OB – IB Þ (I) vµ (O) tiÕp xóc trong víi nhau t¹i B vµ OK = OC – KC Þ (K) vµ (O) tiÕp xóc trong víi nhau t¹i C b) Do A Î ®­êng trßn (O) ®­êng kÝnh BC nªn gãc BAC vu«ng, mÆt kh¸c theo gi¶ thiÕt HE ^ AB vµ HF ^ AC Þ tø gi¸c AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt c) Theo hÖ thøc l­îng trong tam gi¸c vu«ng AHC vµ AHB ta cã : AE.AB = AH2 = AF.ACÞ ®pcm d) Theo tÝnh chÊt h×nh ch÷ nhËt ta cã : gãc HAF = gãc EFA. MÆt kh¸c gãcEFA = gãc FHK (cïng phô víi gãc FHA vµ gãc FHK = gãc KFH Þ gãc KFH = gãc AFE Þ gãc KFE = gãc AFH = 900 Þ EF lµ tiÕp tuyÕn cña (K). T­¬ng tù EF còng lµ tiÕp tuyÕn cña (I) Þ ®pcm e) Theo trªn tø gi¸c AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt nªn EF = AH Þ EF max th× AH max hay AD max Þ AD lµ ®­êng kÝnh Þ H trïng víi O - Quan sát, nhận biết, dự đoán và suy đoán - Nắm vững khái niệm - Tư duy logic - Hoạt động giải toán. - Nắm vững định lí và tính chất - Hoạt động giải toán V/ H­íng dÉn häc bµi - Tr¶ lêi tiÕp c¸c c©u hái tõ 6-10 ( SGK-126 ) - Häc thuéc c¸c ®Þnh lÝ ( SGK-127 ) - BTVN : 42 (SGK-128) - HD : C/m AEMF cã 3 gãc vu«ng AEMF lµ h×nh ch÷ nhËt VI/ Rút kinh nghiệm: Ngaøy soaïn: 03/12/2017 Ngày dạy: TiÕt 33 «n tËp ch­¬ng II I/ Môc tiªu 1. KiÕn thøc: -HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn, tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn, tÝnh chÊt, dÊu hiÖu cña tiÕp tuyÕn, tÝnh chÊt hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau. - VÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn vµ hÖ thøc cña ®­êng nèi t©m vµ hai b¸n kÝnh 2. KÜ n¨ng: - NhËn biÕt vµ vËn dông c¸c tÝnh chÊt, dÊu hiÖu cña tiÕp tuyÕn, vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn ®Ó gi¶i bµi tËp. 3. Th¸i ®é: TÝch cùc «n tËp, lËp luËn cã logic, gi¶i ®­îc c¸c bµi to¸n c¬ b¶n 4. Định hướng phát triển năng lực: - Hình thành và phát triển năng lực tư duy logic cho học sinh. - Ngoài ra cần hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, tự học. II/ BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ YÊU CẦU CẦN ĐẠT: Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao ÔN TẬP CHƯƠNG II (TT) 1. Ôn tập lý thuyết - Nắm được các kiến thức về đường tròn: Tâm đường tròn, mối liên hệ giữa dây và đường kính, tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau 1.2.1. Cho , (O; R) tieáp xuùc vôùi Ax, Ay laàn löôït taïi B, C. Ñieàn vaøo (...) ñeå ñöôïc khaúng ñònh ñuùng. - laø tam giaùc......... - laø tam giaùc......... - Ñöôøng thaúng AO laø......cuûa ñoaïn thẳng BC - AO laø tia phaân giaùc cuûa............ 1.2.2: Caùc caâu sau ñaây ñuùng hay sai - Qua 3 ñieåm baát kì bao giôø cuõng veõ ñöôïc ñöôøng troøn vaø chæ moät ñöôøng troøn maø thoâi - Ñöôøng thaúng ñi qua trung ñieåm cuûa daây thì vuoâng goùc vôùi daây aáy - Taâm cuûa ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc vuoâng laø trung ñieåm cuûa caïnh huyeàn 2. Bài tập - Vận dụng được tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau, dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến, tính chất của tiếp tuyến - Vận dụng được tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau, dấu hiệu nhận biết tiếp tuyến, tính chất của tiếp tuyến Câu 2.3.1: Cho (O), (O’) tiếp xúc ngoài tại A, BC là tiếp tuyến chung ngoài, B (O), C(O’). Tiếp tuyến chung trong tại A cắt BC tại M. Gọi E là giao điểm của OM và AB, F là giao điểm của O’M và AC. Chứng minh rằng: a. Tứ giác AEMF là hình chữ nhật b. ME.MO= MF.MO’ Câu 2.4.1: Tiếp của câu 2.3.1: Chứng minh c. OO’ là tiếp tuyến của đường tròn đường kính BC d. BC là tiếp tuyến của đường tròn đường kính OO’ III/ ChuÈn bÞ 1. GV: B¶ng phô tãm t¾t ch­¬ngII, vµ b¶ng phô ®iÒn khuyÕt 2. HS: ¤n l¹i kiÕn thøc cña ch­¬ng II IV/ TiÕn tr×nh d¹y häc 1.æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò ( Trong giê) 3. C¸c ho¹t ®éng Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ghi b¶ng Kỹ năng cần đạt H§1: ¤n tËp vÒ lÝ thuyÕt ? Nªu c¸c vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña ®­êng th¼ng vµ (O;R) ? Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn ? Nªu tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau ? Cho biÕt vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn vµ hÖ thøc liªn hÖ ®­êng nèi t©m vµ hai b¸n kÝnh GV: chèt l¹i kiÕn thøc cña ch­¬ng II ? TiÕp ®iÓm cña hai ®­êng trßn tiÕp xóc nhau cã vÞ trÝ nh­ thÕ nµo ®èi víi ®­êng nèi t©m ? C¸c giao ®iÓm cña hai ®­êng trßn c¾t nhau cã vÞ trÝ nh­ thÕ ®èi víi ®­êng nèi t©m H§2: LuyÖn tËp -Y/c HS lµm bµi tËp 42/128 ? Bµi to¸n cho biÕt g× - Y/c HS lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi GT,KL ? Nªu c¸ch chøng minh ? Chøng minh mét tø gi¸c lµ h×nh ch÷ nhËt ta lµm thÕ nµo? ? Dùa vµo tÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau ta cã ®iÒu g× ? Theo tÝnh chÊt hai tia ph©n gi¸c cña hai gãc kÒ bï ta cã ®iÒu g× ? Chøng minh ®¼ng thøc ta lµm thÕ nµo ? Tõ hai tam gi¸c: vu«ng t¹i A, vu«ng t¹i A Ta cã ®iÒu g× - YC HS tr¶ lêi phÇn c ? T¹i sao OO’ lµ tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn t©m M ? §­êng trßn ®­êng kÝnh OO’ cã t©m ë ®©u ? Chøng minh BC lµ tiÕp tuyÕn ta ph¶i chøng minh ®iÒu g× ? Dùa vµo ®©u ®Ó chøng minh ? Tø gi¸c OBCO’ lµ h×nh g×? V× sao? ? Tam gi¸c OMO’ cã MI lµ ®­êng g×? Tõ ®ã suy ra ®iÒu g×. H§ c¸ nh©n §­êng th¼ng a c¾t(O)a<R §­êng th¼ng a tiÕp xóc (O) a=R §­êng th¼ng a kh«ng giao (O) a>R Lµ mét ®­êng th¼ng vu«ng gãc víi b¸n kÝnh t¹i tiÕp ®iÓm - §iÓm ®ã c¸ch ®Òu 2 tiÕp ®iÓm - Tia kÎ tõ ®iÓm ®ã ®i qua t©m lµ tia ph©n gi¸c t¹o bëi hai tiÕp tuyÕn -Tia kÎ tõ t©m ®i qua ®iÓm ®ã lµ tia ph©n gi¸c téa bëi hai b¸n kÝnh H§ c¸ nh©n - (O) c¾t (O’) R-r<OO’<R+r - (O) tiÕp xóc ngoµi (O’) OO’=R+r - (O) tiÕp xóc trong (O’) OO’ = R-r - (O) ë ngoµi (O’) OO’>R+r - (O) ®ùng (O’) OO’<R-r - (O) ®ång t©m (O’) OO’=0 - TiÕp ®iÓm ®ã n»m trªn ®­êng nèi t©m -§­êng th¼ng nèi hai giao chung th× vu«ng gãc víi ®­êng nèi t©m H§ c¸ nh©n HS ®äc bµi 42 - HS lªn b¶ng vÏ h×nh ghi GT,KL tø gi¸c AEMF lµ h×nh ch­c nhËt OM MO’; MEAB MFAC - MO, MO’ lµ tia ph©n gi¸c cña hai gãc kÒ bï - c©n t¹i M, ME lµ tia ph©n gi¸c cña gãc AMB. - c©n t¹i M, MF lµ tia ph©n gi¸c cña gãc AMC MA, MB, MC lµ tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn (O) ME.MO=MF.MO’ MF.MO’=MA2 ME.MO=MA2 vu«ng t¹i A, AEMO vu«ng t¹i A, AEMO’ - HS tr¶ lêi Cã OO’ vu«ng gãc víi b¸n kÝnh MA OO’ lµ tiÕp tuyÕn cña (M) H×nh thang OBCO’ cã MI lµ ®­êng trung b×nh (MB = MC vµ IO = IO’) Tam gi¸c vu«ng OMO’ cã MI lµ trung tuyÕn thuéc c¹nh huyÒn I. Lý thuyÕt 7, VÞ trÝ t­¬ng ®èi cña ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn §­êng th¼ng c¾t(O)a<R §­êng th¼ng a tiÕp xóc (O) a=R §­êng th¼ng a kh«ng giao (O) a>R 8, TiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn (SGK) 9, VÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn (SGK) II. LuyÖn tËp Bµi42/128 (O)(O’)= BC lµ tiÕp tuyÕn chungngoµi, B(O), C(O’),tiÕp tuyÕn chung trong t¹iA lµ (d) A BC=, OMAB=, O’MAC= a) AEMF lµ (HCN) b) ME.MO=MF.MO’ c) OO’ lµ tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn ®­êng kÝnh B d) BC lµ tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn ®­êng kÝnh OO’ Chøng minh a) MA, MB lµ tiÕp tuyÕn cña ®­êng trßn (O) Nªn: MA=MB, c©n t¹i M, ME lµ tia ph©n gi¸c cña gãc AMB Nªn MEAB T­¬ng tù: , MFAC Do ®ã: MO, MO’ lµ tia ph©n gi¸c cña hai gãc kÒ bï nªn: OM MO’ VËy: tø gi¸c AEMF lµ h×nh ch­c nhËt b) vu«ng t¹i A, AEMO Nªn: ME.MO=MA2 T­¬ng tù: MF.MO’=MA2 Suy ra: ME.MO=MF.MO’ c) Theo phÇn a ta cã MA=MB=MC nªn ®­êng trßn ®­êng kÝnh BC cã t©m lµ M d) §­êng trßn ®­êng kÝnh OO’ cã t©m lµ trung ®iÓm cña OO’. - Tam gi¸c vu«ng OMO’ cã MI lµ trung tuyÕn thuéc c¹nh huyÒn H×nh thang OBCO’ cã MI lµ ®­êng trung b×nh ( v× MB = MC vµ IO = IO’) - Quan sát, nhận biết, dự đoán và suy đoán - Nắm vững khái niệm - Tư duy logic - Hoạt động giải toán. - Nắm vững định lí và tính chất - Hoạt động giải toán V/ H­íng dÉn häc bµi Häc bµi theo ch­¬ng tr×nh ®· «n Bµi tËp43/128 a) KÎ OM Chøng minh AI lµ ®­êng trung b×nh cña h×nh thang OMNO’ VI/ Rút kinh nghiệm: Ngaøy soaïn: 10/12/2017 Ngày dạy: TiÕt 34 : «n tËp häc k× I I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ c«ng thøc ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña mét gãc nhän vµ mét sè tÝnh chÊt cña c¸c tØ sè l­îng gi¸c. - HÖ thèng l¹i c¸c hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng vµ kÜ n¨ng tÝnh ®o¹n th¼ng, gãc trong tam gi¸c. 2. KÜ n¨ng: VËn dông c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vµo gi¶i bµi tËp. 3. Th¸i ®é: TÝch cùc «n tËp, lËp luËn cã logic, gi¶i ®­îc c¸c bµi to¸n c¬ b¶n. 4. Định hướng phát triển năng lực: - Hình thành và phát triển năng lực tư duy logic cho học sinh. - Ngoài ra cần hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, tự học. II. BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ YÊU CẦU CẦN ĐẠT: Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao ÔN TẬP HỌC KÌ 1 1. Ôn tập lý thuyết - Phát biểu được các hệ thức lượng trong tam giác vuông - Phát biểu được định nghĩa tỉ số lượng giác của góc nhọn - Phát biểu được định lí hai tiếp tuyến cắt nhau Câu 1.1.1: Phát biểu các hệ thức lượng trong tam giác vuông Câu 1.1.2: Phát biểu định nghĩa tỉ số lượng giác của góc nhọn Câu 1.1.3: Phát biểu được định lí hai tiếp tuyến cắt nhau 2. Bài tập - Vận dụng được tỉ số lượng giác để giải bài toán thực tế - Áp dụng được tỉ số lượng giác của góc nhọn - Áp dụng được hệ thức lượng trong tam giác vuông - Áp dụng được tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau Câu 2.2.1: Một chiếc xuồng máy với vận tốc 8 km/h vượt qua một khúc sông nước chảy mạnh mất 6 phút. Biết chiếc xuồng bị dòng nước đẩy lệch đi một góc 180 (so hướng đi vuông góc với 2 bờ). Tính chiều rộng của khúc sông (kết quả làm tròn đến mét) Câu 2.3.1: Cho (O;R) đường kính AB và một điểm C thuộc đường tròn, kẻ CH vuông góc với AB tại H a. Chứng minh: Tam giác ABC vuông tại C và CH2 = AC.BC.sinA.cosA Câu 2.4.1: Tiếp tục câu 2.3.1: b. Tiếp tuyến tại A của đường tròn (O) cắt tia BC ở D. Gọi I là trung điểm của AD. Chứng minh: Đường thẳng IC là tiếp tuyến của (O) c. Tiếp tuyến tại B của (O) cắt tia IC ở K. Chứng minh: IA.BK =R2 d. Xác định vị trí điểm C trên đường tròn (O) để diện tích tứ giác ABKI nhỏ nhất III. ChuÈn bÞ 1. GV: B¶ng phô BT, vµ b¶ng phô ®iÒn khuyÕt 2. HS: ¤n l¹i kiÕn thøc cña ch­¬ng I, II. IV. TiÕn tr×nh d¹y häc 1.æn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò ( Trong giê) 3. C¸c ho¹t ®éng Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Kỹ năng cần đạt Ho¹t ®éng 1: «n tËp vÒ tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän ? H·y nªu c«ng thøc ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän a Bµi 1. (Khoanh trßn ch÷ c¸i ®øng tr­íc kÕt qu¶ ®óng) Cho tam gi¸c ABC cã gãc A = 900 gãc B = 300, kÎ ®­êng cao AH. a) Sin B b»ng: b) tg300 b»ng M. N. P. Q. 1 c) cos C b»ng M. N. P. Q. d) cotg BAH b»ng M. N. P. Q. Ho¹t ®éng 2: ¤n tËp c¸c hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng Cho tam gi¸c Abcv ®­êng cao AH ? H·y viÕt c¸c hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c. - Cho tam gi¸c vu«ng DEF ( = 900) ? Nªu c¸c c¸ch tÝnh c¹nh DF mµ em biÕt (theo c¸c c¹nh cßn l¹i vµ c¸c gãc nhän cña tam gi¸c). Bµi 3 (B¶ng phô) Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A, ®­êng cao AH chia c¹nh huyÒn BC thµnh hai ®o¹n BH, CH cã ®é dµi lÇn l­ît lµ 4cm, 9cm. Gäi D, E lÇn l­ît lµ h×nh chiÕu cña H trªn AB vµ AC. a) TÝnh ®é dµi AB, AC b) TÝnh ®é dµi DE, sè ®o B, C ? Muèn tÝnh AB, AC ta lµm thÕ nµo. ? Lµm thÕ nµo ®Ó tÝnh DE vµ gãc B, C. I. TØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän 1. §Þnh nghÜa (SGK) Bµi 1. a) sin B = (N) b) tg300 = (P) c) cos C = (M) d) cotg BAH = (Q) II. c¸c hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng 1) b2 = ab’, c2 = ac’ 2) h2 = b’.c’ 3) ah = bc 4) 5) a2 = b2 + c2 Bµi 2 , = 900 DF =? Gi¶i. DF = EF. sin E DF = EF. cos F DF = DE. tg E DF = DE. cotg F DF = Bµi 3. a) AB=? AC=? b) DE=?, Gi¶i. AB = (cm) AC = 3(cm) b. DE = 6cm B » 56019’ C » 33041’ - Quan sát, nhận biết, dự đoán và suy đoán - Nắm vững khái niệm - Tư duy logic - Hoạt động giải toán. - Nắm vững định lí và tính chất - Hoạt động giải toán V. H­íng dÉn vÒ nhµ: - ¤n tËp l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, xem l¹i bµi tËp ®· ch÷a. Giê sau kiÓm tra häc k×. VI/ Rút kinh nghiệm: Ngaøy soaïn: 03/12/2017 Ngày dạy: TiÕt 35 : «n tËp häc k× I I/ Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ c«ng thøc ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña mét gãc nhän vµ mét sè tÝnh chÊt cña c¸c tØ sè l­îng gi¸c. - HÖ thèng l¹i c¸c hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng vµ kÜ n¨ng tÝnh ®o¹n th¼ng, gãc trong tam gi¸c. 2. KÜ n¨ng: Lµm bµi thi thö 3. Th¸i ®é: TÝch cùc «n tËp, lËp luËn cã logic, gi¶i ®­îc c¸c bµi to¸n c¬ b¶n. 4. Định hướng phát triển năng lực: - Hình thành và phát triển năng lực tư duy logic cho học sinh. - Ngoài ra cần hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, tự học. II. Bảng mô tả các mức độ yêu cầu cần đạt: Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao 1. Bài tập - Vận dụng được tỉ số lượng giác để giải bài toán thực tế - Áp dụng được tỉ số lượng giác của góc nhọn - Áp dụng được hệ thức lượng trong tam giác vuông - Áp dụng được tính chất của hai tiếp tuyến cắt nhau Câu 1: Thực hiện phép tính: a/ b/ c/ d/ Câu 2 Rút gọn các biểu thức (không dùng máy tính cầm tay): a/ M = b/ N = . Câu 3 a/ Xác định hệ số a của hàm số y = ax +1 (1) biết rằng đồ thị của hàm số đi qua điểm có tọa độ (2; -3). b/ Vẽ đồ thị hàm số (1) ứng với giá trị của a tìm được ở câu a). III. ChuÈn bÞ 1. GV: B¶ng phô BT, vµ b¶ng phô ®iÒn khuyÕt 2. HS: ¤n l¹i kiÕn thøc cña ch­¬ng I, II. IV. TiÕn tr×nh d¹y häc Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Ghi baûng Kỹ năng cần đạt GV yeâu caàu HS nhaéc laïi ? Quan heä vuoâng goùc giöõa ñöôøng kính vaø daây? ? Vò trí töông ñoái giöõa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn? ? Ñònh nghóa vaø tính chaát tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn * Baøi taäp: Cho ñöôøng troøn (0), AB laø ñöôøng kính, ñieåm M thuoäc ñöôøng troøn. Veõ ñieåm N ñoái xöùng vôùi A qua M, BN caét ñöôøng troøn ôû C. Goïi E laø giao ñieåm cuûa AC vaø BM. Chöùng minh NE vuoâng goùc vôùi AB. F ñoái xöùng vôùi E qua M . chöùng minh FA laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn (0). HS laàn löôït nhaéc laïi nhanh * Caùch xaùc ñònh ñöôøng troøn * Quan heä vuoâng goùc giöõa ñöôøng kính vaø daây * Vò trí töông ñoái giöõa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn. * Ñònh nghóa vaø tính chaát tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn. - Quan sát, nhận biết, dự đoán và suy đoán - Nắm vững khái niệm - Tư duy logic - Hoạt động giải toán. - Nắm vững định lí và tính chất ? Baøi toaùn cho bieát gì ? yeâu caàu gì ? HS traû lôøi taïi choã ? Neâu caùch veõ hình ? HS neâu caùch veõ hình vaø veõ hình vaøo vôû. ? Haõy ghi gt – kl cuûa baøi taäp ? HS traû lôøi taïi choã HS ñoïc ñeà baøi - Hoạt động giải toán ? Chöùng minh NE vuoâng goùc ta c/m ntn ? GV gôïi yù : c/m NE ñi qua giao ñieåm cuûa 3 ñöôøng cao. ? C/m ACNB vaø BM NA trong tam giaùc ANB ? GV yeâu caàu HS trình baøy ? Ñeå c/m FA laø tieáp tuyeán cuûa (O) caàn c/m ñieàu gì ? ? Haõy c/m FA AO ? GV yeâu caàu HS trình baøy GV nhaän xeùt boå xung GV khaùi quaùt laïi toaøn baøi HS suy nghó traû lôøi HS neâu caùch c/m HS trình baøy mieäng HS FA AO HS neâu c/m HS trình baøy treân baûng HS khaùc cuøng laøm vaø nhaän xeùt Chöùng minh a, Xeùt AMB coù AB = 2R AMB vuoâng taïi M BM AN Töông töï ta coù : ACB vuoâng taïi C BN AC. Xeùt ANB coù BM NA vaø AC NB (cmt); Maët khaùc BM AC = {E} E laø tröïc taâm cuûa ANB. NE AB . b, Xeùt töù giaùc AFNE coù: MN = AM (gt); EM = FM (gt) vaø EF AN( chöùng minh treân) AFNE laø laø hình thoi. FA // NE maø NE AB ( chöùng minh caâu a) FA AB FA laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn (O) . - Hoạt động giải toán 4) Höôùng daãn veà nhaø: (2’) OÂn taäp kyõ caùc ñònh nghóa, ñònh lyù, heä thöùc cuûa chöông I + II + III Xem laïi caùc daïng baøi taäp ñaõ chöõa. Chuaån bò oân taäp toát cho kieåm tra hoïc kyø I Ngaøy soaïn: 04/01/2018 Ngày dạy: Tiết 36 TRẢ BÀI KIỂM TRA HỌC KÌ 1 I. MỤC TIÊU: - Chỉ ra những điểm học sinh mắc phải - Sửa bài kiểm tra II. THIẾT BỊ DẠY HỌC: MTBT, Thước, đề kiểm tra III. NỘI DUNG (như đề và đáp án) Ngaøy soaïn: 06/01/2018 Ngày dạy: Tiết 37: GOÙC ÔÛ TAÂM - SOÁ ÑO CUNG I. CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG: 1. Về kiến thức: - Học sinh nhaän bieát ñöôïc goùc ôû taâm, cung bò chaén, số đo của cung lớn, cung nhỏ - Ño goùc ôû taâm, so saùnh hai cung treân moät ñöôøng troøn - Học sinh naém ñöôïc ñònh lyù “sñ = sñ + sñ” (vôùi C naèm treân ) 2. Về kĩ năng - Vận dụng được kiến thức về góc ở tâm, cung bị chắn, số đo cung 3. Thái độ: - Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác trong khi làm bài. II. BẢNG MÔ TẢ VÀ HỆ THỐNG CÂU HỎI: Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao GOÙC ÔÛ TAÂM - SOÁ ÑO CUNG 1. Góc ở tâm - Phát biểu được định nghĩa góc ở tâm - Phát biểu được cung bị chắn và cách kí hiệu cung - Phân biệt được cung lớn, cung nhỏ - Biết được góc ở tâm - Biết được cung bị chắn - Biết được cung lớn, cung nhỏ Câu 1.1.1: Thế nào là góc ở tâm Câu 1.1.2: Thế nào là cung bị chắn. Câu 1.2.1: Hãy cho biết góc ở tâm, cung bị chắn, cung lớn, cung nhỏ trong hình vẽ sau: 2. Số đo cung - Phát biểu được số đo của góc ở tâm - Nêu được cách tính số đo của cung lớn - Biết được kí hiệu của số đo một cung - Áp dụng định nghĩa số đo của góc ở tâm, số đo cung bị chắn để tìm số đo - Vận dụng được cách tính số đo cung - Thành thạo kĩ năng đo đạt Câu 2.1.1: Hãy nêu cách tính số đo của góc ở tâm Câu 2.1.2: Hãy nêu cách tính số đo của cung lớn, cung nhỏ Câu 2.1.3: Hãy cho biết số đo của nữa đường tròn bằng bao nhiêu Câu 2.2.1: Cho hình vẽ sau: Hãy tính số đo góc AOB và số đo cung AnB Câu 2.4.1: Trên hình sau, hãy đo cung AmB. Từ đó tính số đo cung AnB 3. So sánh hai cung - Nêu được cách so sánh hai cung - Kí hiệu được hai cung bằng nhau, hai cung không bằng nhau Câu 3.1.1: Muốn so sánh hai cung, ta làm thế nào? Câu 3.2.1: Hãy viết kí hiệu trong các trường hợp sau: a. Hai cung AB và CD bằng nhau. b. Cung MN nhỏ hơn cung GH 4. Khi naøo thì sñ = sñ + sñ - Nắm được khi nào thì sñ = sñ + sñ ? - Biết cách chứng minh khi naøo thì sñ = sñ + sñ Câu 4.1.1: Khi naøo thì sñ = sñ + sñ Câu 4.3.1: Hãy chứng minh khi naøo thì sñ = sñ + sñ III. ĐỊNH HƯỚNG HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC - Hình thành và phát triển năng lực tư duy logic cho học sinh. - Ngoài ra cần hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, tự học. IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC - Phương pháp chủ yếu là dạy học tích cực, hoạt động nhóm, . - Phối hợp với phương pháp dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề, đàm thoại gợi mở, thuyết trình. V. TIẾN TRÌNH