Khóa luận Áp dụng mô hình đấu giá qua mạng cho bài toán ghép cặp có trọng

sức cạnh tranh cao (về phía nhà cung cấp). 2.4.2.3 Ưu điểm của đấu giá ngược - Về phía người bán Hầu như đấu giá nghịch không có lợi gì cho người bán ngoài việc tạo ra động lực giúp họ tăng cường cải tiến sản xuất, quản lý để giảm giá thành, tăng chất lượng sản phẩm. Nó tạo ra cho họ một môi trường cạnh tranh công bằng, chỉ có thể chiến thắng bằng nội lực chính mình. - Về phía người mua Đây là hình thức chủ yếu mang lại lợi nhuận tối đa cho người mua. Giúp họ tiết kiệm chi phí mua hàng. Tại Pháp, các tập đoàn lớn như Danone, L'Oréal, la Redoute, Carrefour, les Mousquetaires hay Casino cùng với các hãng sản xuất xe hơi đều áp dụng đấu giá ngược. Ước tính, hình thức này giúp các tập đoàn tiết kiệm khoảng 20% giá mua hàng... Công ty phần mềm và dịch vụ đấu giá hàng đầu thế giới FreeMarkets thì cho biết, kể từ năm 1995 đến năm 2001, công ty đã giúp khách hàng tiết kiệm được 20% trên tổng số tiền 30 tỉ đô-la Mỹ dùng để mua hàng. Ngoài ra thông qua đấu giá ngược ngừơi mua còn có thể nắm bắt được các thông số về khả năng của các nhà cung cấp khác nhau, chi phí vận chuyển, chất lượng sản phẩm… Nhờ vậy, người mua luôn có thể tìm được mức giá thấp nhất. Trong một số trường hợp, người mua còn nhờ đấu giá ngược để kiểm tra thị trường, tìm kiếm cơ hội đàm phán trong tương lai. 2.4.2.4 Khuyết điểm của đấu giá ngược - Về phía người bán Đây là hình thức đấu giá rất bất lợi cho người bán, họ buộc phải bán hàng của mình với giá thấp hơn các chủ hàng khác. Trong một số trường hợp họ còn phải bán với giá bằng với giá thành sản phẩm nhằm tránh mất thị phần và giữ khách 21 hàng. Gần đây, một đại siêu thị của Pháp còn "tra tấn" các nhà cung cấp thịt trong một cuộc đấu giá ngược kéo dài 24 tiếng đồng hồ. Với cơ chế đấu giá xếp hạng (ranking), các nhà cung cấp không được biết giá chào của đối thủ cũng như bất cứ thông tin nào khác ngoài vị trí xếp hạng giá chào của mình. - Về phía người mua Việc quá khắt khe trong trong giá cả của hình thức này có thể dẫn đến chất lượng của các mặt hàng hay dịch vụ được cung cấp cho người mua không ở mức tối đa mặc dù vẫn đáp ứng được nhu cầu. 2.5 Sự phát triển của đấu giá - đấu giá nghịch điện tử tại Việt Nam Đấu giá chưa phải là hình thức phát triển ở Việt Nam đặc biệt là mô hình đấu giá nguợc hiện nay chưa có ai thực hiện. Với đấu giá điện tử thì tình hình phát triển ở nước ta lại càng ảm đạm hơn. Lý do dẫn tới hiện trạng này là vì tình hình chung thương mại điện tử nước ta còn nhiều bất cập như cơ sở hạ tầng Internet còn yếu , những yếu tố hạ tầng khác như thanh toán qua mạng bằng thẻ, các quy định pháp lý, mức độ phát triển thương mại điện tử của các công ty trung gian, nhận thức của công dân còn khá yếu khiến cho đấu giá cũng như các hình thức thương mại khác bị trì trệ trong tiến trình điện tử hóa. Tuy vậy với tốc độ đầu tư nhanh đồng thời với chính sách đặt mũi nhọn trong việc phát triển công nghệ thông tin và viễn thông và sự tiếp cận công nghệ nhạy bén của thế hệ trẻ Việt Nam là một thị trường tiềm năng cho thương mại điện tử nói chung và đấu giá điện tử nói riêng. Thêm vào đó hình thức đấu giá gần đây đã được kiểm chứng qua công tác cổ phần hóa các công ty nhà nước như Vinamilk, Vifon đã mang lại lợi nhuận gấp nhiều lần so với dự tính hứa hẹn sẽ có sự phát triển bùng nổ trong tương lai gần. Mở đầu cho dòng phát triển này có lẽ là Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI). Trang web đấu giá có quy mô đầu tiên của Việt Nam đã được VCCI cho ra mắt đầu nǎm 2003. Tuy nhiên, hình thức thương mại này vẫn sẽ mang nhiều tính truyền thống khi việc đấu giá hoàn tất, khách hàng và chủ hàng sẽ lại phải gặp gỡ trực tiếp để đàm phán và tiến hành các thủ tục thanh toán truyền thống. 22 Chương 3. Khảo sát một số sàn đấu giá điện tử hiện hành 3.1 Priceline.com Được thành lập vào năm 1998, Priceline.com là một trang web đấu giá ngược được nhiều người biết đến. Đến với Priceline người mua có thể chọn món hàng muốn mua và ra giá mình có thể trả. Hàng hóa và dịch vụ được bán hay cho thuê ở đây bao gồm vé máy bay, phòng khách sạn, xe hơi, các chuyến nghỉ mát. Priceline.com chỉ cung cấp một dạng đấu giá đó là đấu giá kín và giá cao nhất. Xét với dịch vụ đặt phòng, đầu tiên khách hàng sẽ cung cấp các thông tin về phòng mình cần như vị trí, loại phòng, tiêu chuẩn khách sạn …và đưa ra giá tối đa mình có thể trả. Sau đó họ sẽ phải cung cấp các thông tin về thẻ tín dụng theo mẫu. Priceline.com sẽ tiến hành tìm kiếm trong cơ sở dữ liệu sẵn có của mình những phòng thích hợp có giá thấp hơn giá khách hàng đưa ra. Khi đã tìm được phòng phù hợp với yêu cầu thẻ tín dụng của khách hàng sẽ bị tính tiền với các khoản như giá phòng, thuế… Priceline.com đôi khi chấp nhận giá thấp hơn giá thấp nhất có sẵn nhằm tăng cường và thu hút khách hàng. Với mô hình này người bán không có cơ hội để đặt giá nhiều lần cho món hàng mình muốn. Hơn nữa, người mua không đối thoại trực tiếp với người bán do vậy không có giao dịch giữa người mua và người bán. Hình 3.1 – Hoạt động của Priceline.com. 23 3.2 UBid.Com UBid.com được thành lập năm 1997 và nhanh chóng nổi lên như một tên tuổi lớn của nền thương mại điện tử thế giới. Ngày nay uBid.com là một thị trường giao dịch cung cấp hàng hóa của các nhà sản xuất hàng đầu như các thiết bị điện tử gia dụng, máy tính, thiết bị văn phòng, âm nhạc, du lịch … với giá sỉ. UBid.com chủ yếu thực hiện mô hình đấu giá thuận với giá đưa ra tăng dần, hàng hóa có thể là một loại đơn lẻ hay một nhóm các mặt hàng. Bên cạnh đó, uBid.com cũng cung cấp dịch vụ “uBuy It” cho phép người mua có thể mua trực tiếp hàng hóa mà không qua đấu giá. UBid.com căn cứ vào việc có đưa ra giá khởi điểm cho món hàng hay không mà chia làm hai loại đấu giá: đấu giá với giá khởi điểm và không có giá khởi điểm. Xét quy trình thuê phòng trên Ubid được thực hiện như sau: từ danh sách các khách sạn và khu nghỉ mát, người mua có thể duyệt và tìm để thực hiện đấu giá trong khoảng thời gian 30 ngày hay trong khoảng từ 30 đến 60 ngày thậm chí hơn 60 ngày. Ngoài ra, người mua cũng có thể tìm phòng khách sạn bằng cách sử dụng chức năng tìm nhanh, thu hẹp dần kết quả tìm kiếm, ví dụ người mua muốn thuê một phòng ở London (Hình 3.2). Sau khi chọn khách sạn, người mua có thể bắt đầu đặt giá. Để chứng thực giá đưa ra, người mua phải đăng kí với uBid, họ phải cung cấp thông tin cá nhân, thông tin thẻ tín dụng và thông tin về địa chỉ gởi hóa đơn khi lần đầu tiên vào uBid.com. Nếu giá người mua đưa ra là thành giá chiến thắng, họ phải đảm bảo rằng bất kì phương thức thanh toán nào được chọn bởi họ khi đặt giá sẽ đươc tiến hành đầy đủ và ngay lập tức chi trả cho các phòng khách sạn mà họ đặt (Hình 3.3). 24 Hình 3.2 – Đấu giá ở uBid.com. Hình 3.3 – Đặt giá với uBid.com. Một trong những tùy chọn bổ sung mà uBid dành cho người mua là “Bid Butler”. Những người mua sẽ thông báo cho Bid Butler của họ giá lớn nhất mà họ có thể trả và số lượng họ muốn. Bid Butler sau khi đã quyết định người thắng trong đấu giá sẽ sử dụng thứ tự xếp hạng giá để quyết định phân phối hàng hóa tiếp. Trong trường hợp số lượng cung ứng không đủ khách hàng sẽ đuợc thông báo. Chỉ bản thân người mua và Bid Butler biết giá cả lớn nhất họ đưa ra. 25 3.3 Ebay.com Thành lập vào tháng 9 năm 1995, eBay là sàn giao dịch trực tuyến lớn nhất trên thế giới phục vụ cho việc mua bán các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ trong một cộng đồng hỗn hợp giữa các cá nhân cũng như doanh nghiệp. Nó cũng là nơi mà những người bán và người mua tiềm năng gặp nhau để quyết định giá trị thương mại của một sản phẩm nào đó. Mọi người đến với eBay để thực hiện việc mua bán hàng hóa trong nhiều lĩnh vực khác nhau như đồ cổ, xe hơi, quần áo, máy tính, trang sức, du lịch, và nhiều loại khác. Theo công ty, hơn 1.4 triệu giao dịch được thực hiện mỗi này. Trên 200,000 mặt hàng mới tham gia buôn bán cứ mỗi 24 giờ. Và trong năm 2002, tổng số tiền giao dịch của các thành viên eBay là 14.87 tỉ đô la thông qua mua bán hàng hóa. EBay thực hiện hai dạng đấu giá chính đó là đấu giá kiểu Anh (English Auction) và đấu giá nhiều mặt hàng. Ngoài ra eBay cũng cung cấp dịch vụ “Buy it now” như một mở rộng cho phép người mua mua hàng ngay tức thì không thông qua đấu giá. Với việc đặt phòng khách sạn đầu tiên người mua phải duyệt qua các danh mục và chọn mục thích hợp. Người mua có thể tìm phòng bằng cách nhập các thông tin mô tả như địa điểm, ngày tháng, giá cao nhất, giá thấp nhất. Kế tiếp, người mua chọn những khách sạn mà họ muốn đáp ứng nhu cầu của họ (Hình 3.4). Sau khi đặt một giá, người mua cần đăng kí một tài khoản với mật khẩu để có thể chứng thật thông tin của mình. Nếu một người tham gia đấu giá khác đặt một giá cao hơn với giá hiện tại, eBay sẽ gởi đến những người mua một email để đề nghị họ đặt giá cao hơn. Cuối cùng, nếu người mua nào thắng trong việc thuê phòng, họ sẽ gởi thông tin về việc thanh toán cho ngừơi bán để người bán biết cách thức thanh toán (Hình 3.5). Sau khi người mua gởi thông tin cho người bán, một email cùng với tất cả các chi tiết thanh toán sẽ được gởi đến người bán và chính bản thân người mua. 26 Hình 3.4 – Đấu giá ở eBay.com. Hình 3.5 – Ra giá với ebay.com. 3.4 Heya.com.vn Đây là trang web đấu giá đầu tiên của Việt Nam được thành lập vào tháng 9 năm 2004 bởi công ty VNAO Co. Ltd có trụ sở đặt tại Hà Nội . Trang web là một siêu thị hàng hóa, dùng phương thức đấu giá để bán hàng. Trang này là người trung gian cung cấp các phương tiện kỹ thuật cho những người có hàng hóa muốn đưa lên đấu giá và những người có nhu cầu tham gia đấu giá để mua hàng. Trang web không hỗ trợ các dịch vụ thanh toán trực tuyến, sau khi đấu giá các hoạt động còn lại được thực hiện một cách vật lý giữa người mua và người bán. Trang web tồn tại nhờ phí dịch vụ thu từ các giao dịch đấu giá thành công. Muốn tham gia vào Heya bạn phải cung cấp thông tin như địa chỉ, điện thoại, email … để đăng ký cho mình một tài khoản trên Heya (Hình 3.6), tài khoản này sẽ được kiểm chứng bằng tay 27 bởi Heya. Khi muốn bán hàng bạn đăng nhập vào tài khoản và gởi thông tin về hàng đưa lên bán như giá, hình ảnh, thời hạn đấu giá… Khi muốn đấu giá bạn đăng nhập vào tài khoản và chọn mặt hàng trên danh sách sau đó ra giá. Đây là hình thức đấu giá theo dạng đấu giá kiểu Anh với việc giấu tên những người tham gia ra giá và có giá khởi điểm cho hàng hóa. Với các loại mặt hàng có số nhiều mà người mua không mua hết thì sẽ được bán cho những người đặt giá từ cao tới thấp. Bạn cũng có thể chọn tùy chọn mua ngay để mua hàng khỏi qua đấu giá đương nhiên là phải có sự chấp thuận của người bán. Heya đưa ra một số dịch vụ giá trị gia tăng như Heya profit nhằm chia hoa hồng cho khách hàng giới thiệu thành viên uy tín cho Heya. Ngoài ra còn cho phép người sử dụng đưa ra đánh giá về bạn hàng của mình qua mỗi phiên giao dịch nhằm giúp Heya kiểm tra độ tin cậy của đối tác. Hình 3.6 Đăng kí Heya. Hình 3.7 Trang đấu giá Heya. 3.5 Skyauction.com Skyauction.com là một sàn đấu giá các sản phẩm du lịch nơi mà mọi người có thể mua vé máy bay, đặt phòng, thuê du thuyền và những chuyến nghỉ mát trọn gói. Skyauction.com bắt đầu hoạt động từ tháng 2 năm 1999 và tiến hành việc kinh doanh với ý tưởng như sau: skyauction.com tiến hành thương lượng với các công ty hàng đầu nổi tiếng, đáng tin cậy trong việc cung cấp máy bay, khách sạn, khu nghỉ mát nhằm mang đến cho người mua giá cả thật phải chăng. Tất cả các cuộc đấu giá trên trang web của Skyauction đều là đấu giá thuận với các loại hàng hóa có số lượng nhiều và giá đặt ban đầu là 1 đô la mà không có giá khởi điểm nhỏ nhất. 28 Từ trang chính, người mua có thể tham gia cuộc đấu giá bằng cách chọn món hàng trong danh mục hàng, ví dụ họ muốn ở một khách sạn ở thành phố LonDon (Hình 3.8). Sau khi xem thông tin về phòng khách sạn và cuộc đấu giá liên quan, người mua sẽ chọn một cuộc đấu giá mà họ muốn đặt giá (Hình 3.9). Để xác nhận giá mình đưa ra, người mua cần đăng ký một tài khoản với Skyauction. Một email sẽ luôn được gởi đến địa chỉ email của người mua để xác nhận giá họ đưa ra. Khi có người nào đó ra giá cao hơn, những người mua cũng sẽ được thông báo qua email. Họ có thể tăng giá của mình và tiếp tục cuộc tranh đua. Nếu người mua chiến thắng, họ phải đưa ra yêu cầu về phòng của mình trong vòng 72 giờ kề từ khi cuộc đấu giá kết thúc. SkyAuction sẽ tính tiền vào thẻ tín dụng của người mua khi đó Skyauction sẽ đảm bảo việc đặt phòng với nhà cung cấp khách sạn là đối tác của Skyauction vào ngày mà người mua đã chọn. Skyauction.com cũng cung cấp cho người mua tùy chọn “AutoBid” cho phép người mua thiết lập giá cao nhất sau đó họ có thể không cần quan tâm tới cuộc đấu giá nữa. hệ thống sẽ tự động thực hiện cuộc đấu giá cho họ và báo thông tin cuối cùng. Hình 3.8 – Đấu giá ở Skyauction.com. 29 Hình 3.9 – Đặt giá với Skyauction.com. 3.6 Luxurylink.com Được thành lập năm 1997, Luxurylink.com là nguồn tài nguyên du lịch cao cấp nhất, cung cấp khả năng tìm kiếm trong một cơ sở dữ liệu du lịch với các sản phẩm như các gói du lịch, phòng trọ, nhà nghỉ, cho thuê du thuyền, biệt thự, suối nước khoáng. Luxurylink.com cung cấp dạng đấu giá được gọi là Multiple Auction. Đó là một hình thức có liên quan đến đấu giá thuận mà có nhiều hơn một món hàng giống nhau được đưa ra bán. Ví dụ: một người mua muốn đi đến thành phố London, anh ta có thể chọn liên kết đến ‘U.K & Ireland’ từ danh mục hay có thể sử dụng các chức năng tìm kiếm, như tìm theo kiểu phòng hay tìm theo ngày du lịch để tìm hiểu các phòng khách sạn ở LonDon (Hình 3.10). Luxurylink.com liệt kê rất nhiều các phòng khách sạn cho thuê trong danh sách của mình. 30 Kế đến bạn sẽ chọn khách sạn nơi mà bạn muốn ở và bắt đầu đặt giá. Người mua phải đọc tất cả các thông tin về phòng khách sạn và đấu giá. Và sau đó họ có thể sử dụng tài khoản của mình ở Luxurylink để đặt giá (Hình 3.11). Nếu giá đưa ra được chấp nhận, một email thông báo sẽ được gởi tự động để xác nhận đã nhận được giá của khách hàng đặt. Kết thúc cuộc đấu giá, nếu chiến thắng, một email thông báo sẽ được gởi đến cho người mua. Việc thanh toán phải được tiến hành trong vòng 24 giờ kể từ khi cuộc đấu giá kết thúc. Người mua sẽ liên hệ với Luxurylink trước khi đóng cuộc đấu giá với các thông tin như số thẻ tín dụng, thời hạn sử dụng, và địa chỉ gởi hóa đơn. Nếu Luxurylink đã có số thẻ tín dụng của khách hàng trong cơ sở dữ liệu, các quy trình xử lí thanh toán với món hàng sẽ được thực hiện tự động dựa trên thông tin sẵn có này. Hình 3.10 – Đấu giá ở Luxurylink.com. Hình 3.11 – Đặt giá ở Luxurylink.com. Bên cạnh Multiple Auction, Luxurylink.com cũng cung cấp phương thức Best Shot Auction, đây cũng là phương thức đấu giá giống như Multiple Auction, nhưng khác ở chổ những người mua có thể chỉ phải đặt giá một lần. Trong Best 31 Shot Auction, những người mua đưa ra giá họ sẵn sàng trả cho phòng của mình. Giá có thể đưa ra trong khoảng giá trị bán lẽ và giá bán thấp nhất. Tất cả những người mua chiến thắng sẽ phải trả một giá thấp nhất trong tất cả các giá của những người thắng đưa ra.Với việc đặt giá trên Luxurylink.com, người mua không biết thông tin về cuộc đấu giá. Luxurylink.com không hiển thị tiến trình của cuộc đấu giá, người mua chỉ biết giá thấp nhất và giá cao nhất hiện tại. 3.7 Lastminute.com Lastminute.com được sáng lập bởi Brent Hoberman và Martha Lane Fox vào năm 1998. Đây là nhà bán lẽ các sản phẩm du lịch trực tuyến hàng đầu của châu Âu cung cấp các sản phẩm đúng chuẩn mực trong cuộc sống. Nó cung cấp cho người tiêu thụ các cơ hội phút cuối để giành được vé máy bay, phòng khách sạn, các gói du lịch nghỉ hè, vé giải trí, đặt chổ nhà hàng, chuyển nhà và dịch vụ chuyển quà. Với lastminute.com, người mua có thể đặt giá cho hàng hóa hay dịch vụ của một người bán nào đó được đăng trên lastminute.com hay của chính lastminute.com thông qua ba dạng thức đấu giá: đấu giá kiểu anh, đấu giá với giá khởi điểm và đấu giá kiểu Hà Lan. Ví dụ, người mua muốn ở trong một khách sạn nào đó ở thành phố LonDon. Đầu tiên, họ phải chọn kiểu khách sạn từ danh mục (Hình 3.12). Lastminute.com hiển thị các thông tin và hình ảnh về phòng khách sạn và các thông tin về đặt giá số lượng giá đưa ra, thời gian kết thúc, giá hiện tại, và kiểu đấu giá. Sau đó, những người mua sẽ chọn phòng khách sạn mà họ thích rồi bắt đầu ra giá. Trước khi xác nhận giá đưa ra, người mua phải thực hiện đăng kí làm thành viên của Lastminute(Hình 3.13). Nếu việc đăng kí hợp lệ, người mua phải nhập vào trị giá lớn nhất nếu họ muốn thắng đấu giá. Lasminute.com sẽ thông báo cho người mua nếu họ chiến thắng hoặc giá họ đưa ra không phải là giá cao nhất. 32 Hình 3.12 – Đấu giá với Lastminute.com. Hình 3.13 – Đặt giá với Lastminute.com. 3.8 Viet-bid.com Trang web được thiết lập 8-11-2003, sản phẩm đấu giá của website này rất phong phú, gồm rất nhiều loại từ băng, đĩa, điện thoại, ô tô, xe máy đến website và tên miền. Trang web cung cấp dịch vụ đấu giá thuận giữa những người bán và người mua lẽ với vai trò trung gian cung cấp phương tiện kỹ thuật mà thôi. Muốn tham gia đấu giá hoặc đưa hàng lên bán bạn phải đăng ký một tài khoản và cung cấp thông tin cá nhân cho Viet-bid. Việc kiểm định thông tin của Viet-bid hiện nay không được tiến hành. Khi đưa hàng lên bán bạn phải khai báo thông tin hàng hóa kèm theo hình ảnh và giá khởi điểm. Bạn có thể theo dõi thông tin về quá trình đấu giá của một sản phẩm như giá cao nhất hiện tại, giá khởi điểm, giá của bạn… Sau 33 khi kết thúc đấu giá, người bán sẽ liên hệ với người mua và hai bên sẽ trao đổi phương thức giao nhận hàng, thanh toán đồng thời họ phải đưa ra các đánh giá về đối phương cho Viet-bid quản lý độ tin cậy của các user. Trang này hiện nay đang cung cấp dịch vụ miễn phí. Hình 3.14 - Viet-bid. Hình 3.15 - Đăng kí thành viên. 3.9 Chodaugia.bancanbiet.com Ra đời vào cuối năm 2004, đây là một dịch vụ của trang web bancanbiet.com thuộc công ty TNHH phát triển công nghệ Sài Gòn Liên Phương (Lpsoft), doanh nghiệp chuyên gia công phần mềm và thực hiện các giải pháp thương mại điện tử. Trang web này tận dụng một lực lượng đông đảo các khách hàng tiềm năng của diễn đàn bancanbiet.com sẵn có. Do vậy dù mới ra nhưng lượng hàng hóa rất phong phú, số người tham gia giao dịch đông. Sàn này cho phép thực hiện đưa hàng lên bán đấu giá và tham gia mua hàng miễn phí. Sau khi xác định kết quả, các bên giao dịch phải thực hiện việc gặp gỡ trực tiếp để trao đổi tiền hàng. Muốn tham gia giao dịch bạn phải có một tài khoản bằng cách đăng ký với các thông tin cá nhân thông thường. Cách thức hoạt động của sàn này tương đối giống với các sàn đấu giá khác của Việt Nam. 34 3.10 Bảng đánh giá chung Sau khi khảo sát các sàn đấu giá trên thế giới cũng như ở Việt Nam chúng tôi rút ra bảng đánh giá dưới đây. Bảng 3.1 – Bảng tóm tắt khảo sát các website STT WebSite Năm thành lập Dạng Hình thức thanh toán Giá khởi điểm Tùy chọn Hàng hóa Vai trò Bên đấu giá 1 Priceline.com 1998 Ngược Thẻ tín dụng Có Không Sản phẩm du lịch, phòng, xe hơi… Người bán Người bán 2 Ubid.com 1997 Thuận Thẻ tín dụng Có, Không Bid Butler Điện tử, máy tính, băng đĩa… Trung gian Người mua 3 eBay.com 9-1995 Thuận Thẻ tín dụng Có Buy it now Đủ loại và dịch vụ Trung gian Người mua 4 Heya.com.vn 9-2004 Thuận Trao tay Có Mua trực tiếp Hàng tiêu dùng Trung gian Người mua 5 Skyauction.com 2-1999 Thuận Thẻ tín dụng Có (1$) AutoBid Du lịch Trung gian Người mua 6 Luxurylink.com 1997 Thuận Thẻ tín dụng Có Best Shot Du lịch cao cấp Trung gian Người mua 7 Lastminute.com 1998 Thuận Thẻ tín dụng Có English & Duch Dịch vụ du lịch, khách sạn và giãi trí Trung gian, người bán Người mua 8 Viet-bid.com 11-2003 Thuận Trao tay Có Không Băng đĩa, ôtô, tên miền… Trung gian Người mua 9 Chodaugia. bancanbiet.com 12-2004 Thuận Trao tay Có Mua hàng trực tiếp Hàng điện tử Trung gian Người mua 35 Chương 4. Phương pháp thực hiện đề tài 4.1 Mô tả bài toán Với những lợi ích đấu giá ngược như trên, chúng tôi quyết định xây dựng một hệ thống website đặt phòng khách sạn theo mô hình này. Hệ thống sẽ là nơi khách hàng đăng yêu cầu tìm phòng thuê và những khách sạn là người đáp ứng. Những khách sạn muốn đáp ứng yêu cầu của khách hàng sẽ phải đấu giá. Các khách sạn sẽ không được biết thông tin của khách hàng mà chỉ biết số phòng và giá tiền của yêu cầu. Khách sạn ra giá thấp nhất chưa chắc đã thắng cuộc nhưng cơ hội chiến thắng sẽ cao hơn. Phần chênh lệch giữa giá khách hàng đưa ra và giá khách sạn đáp ứng sẽ là lợi nhuận của hệ thống. Giả sử mỗi ngày đều có khách hàng truy cập trang web để đưa các yêu cầu về những phòng khách sạn mà họ cần. Khách hàng phải đưa ra tiêu chuẩn loại khách sạn cũng như loại phòng kèm theo giá tiền và số ngày mà họ muốn thuê. Nếu yêu cầu của khách hàng hợp lệ thì sẽ được tiến hành đấu giá. Các khách sạn tương ứng sẽ được mời tham gia vào các phiên đấu giá. Các khách sạn này phải đảm bảo được các tiêu chuẩn về địa điểm và phòng mà khách hàng đã đưa ra. Như đã đề cặp ở trên, các khách sạn sẽ không được biết thông tin về các yêu cầu của khách hàng. Do đó khi đấu giá thì các khách sạn đấu giá phải cung cấp thông tin gồm số phòng và giá tiền mỗi phòng trong một ngày có thể đáp ứng được. Hệ thống sẽ xử lý và phân phối để các khách sạn có thể đáp ứng tốt các yêu cầu của khách hàng mà vẫn phải đảm bảo lợi nhuận tối đa. 4.2 Hướng giải quyết cho bài toán 4.2.1 Định nghĩa bài toán Với bài toán định nghĩa như trên, mỗi yêu cầu có thể được một khách sạn nào đó đáp ứng. Nói cách khác mỗi yêu cầu sẽ được ghép cặp với một khách sạn. Do đó hệ thống sẽ giải quyết vấn đề dưới dạng một bài toán ghép cặp [4] [5]. Từ những yêu cầu của 36 khách hàng chúng ta sẽ có một tập các yêu cầu. Từ những khách sạn có sẵn chúng ta sẽ có một tập các khách sạn. Khi một khách sạn ra giá cho từng yêu cầu thì xem như yêu cầu đó được ghép với khách sạn này. Tuy nhiên, sẽ có rất nhiều khách sạn ra giá cho một yêu cầu. Do đó, hệ thống phải xử lý để chọn ra một khách sạn hợp lý nhất đáp ứng yêu cầu đó để cho lợi nhuận của toàn bộ hệ thống là tối ưu nhất. Đây là một dạng của bài toán ghép cặp có trọng và tìm chi phí tối ưu. Vấn đề của bài toán có thể được giải quyết bằng các phương pháp khác nhau. Thuật toán vét cạn Với phương pháp vét cạn chắc chắn chúng ta sẽ tìm được một lời giải tối ưu nhất Nhưng thời gian để cho ra được lời giải với thuật toán vét cạn là cả một vấn đề. Vì thuật toán phải xét hết tất cả các trường hợp có thể nên phải mất một khoảng thời gian tương đối lớn. Giả sử chúng ta có m yêu cầu và n khách sạn ghép cặp với nhau thì tổng số trường hợp mà thuật toán vét cạn phải xét đến là mn. Thuật toán vét cạn chỉ có thể giải quyết tốt vấn đề bài toán với trường hợp số lượng yêu cầu và khách sạn nhỏ. Thuật toán Hungary và Branch-and-Bound search: Với thuật toán Hungary giải quyết vấn đề ghép cặp có trọng kết hợp với thuật toán Branch-and-Bound search để tìm lợi nhuận tối đa vẫn có thể giải quyết được vấn đề bài toán. Với phương pháp này chúng ta phải giải quyết vấn đề của bài toán bằng cách áp dụng cả 2 thuật toán trên. Phương pháp này sẽ ít tốn thời gian so với sử dụng phương pháp vét cạn do nó xét ít trường hợp hơn. Nhưng việc kết hợp thuật giải Hungary và Branch-and-Bound search chỉ mang lại kết quả gần như tối ưu nhất. Một khuyết điểm của phương pháp này là nếu có quá nhiều cặp ghép cùng giá, Branch-and-Bound search sẽ làm việc khá chậm. Thêm vào đó việc sử dụng phương pháp heuristic trong tìm kiếm không phải lúc nào cũng cho kết quả như ý. Thuật giải di truyền: [3] 37 Thuật giải di truyền, cũng như các thuật toán tiến hóa nói chung, hình thành dựa trên quan niệm cho rằng: quá trình tiến hoá tự nhiên là quá trình hoàn hảo nhất, hợp lý nhất, và tự nó đã mang tính tối ưu. Quan niệm này có thể được xem như một tiền đề đúng, không chứng minh được, nhưng phù hợp với thực tế khách quan. Thuật giải di truyền là phương pháp tìm kiếm (độc lập miền) tạo được sự cân đối đáng kể giữa việc khai thác và khảo sát không gian tìm kiếm. Thuật giải di truyền cho kết quả gần như tối ưu nhất. Thuật giải di truyền thuộc lớp các thuật giải xác suất, nhưng lại rất khác những thuật giải ngẫu nhiên vì chúng kết hợp các phần tử tìm kiếm trực tiếp và ngẫu nhiên. Khác biệt quan trọng giữa tìm kiếm của thuật giải di truyền và các phương pháp tìm kiếm khác là thuật giải di truyền duy trì và xử lý một tập các lời giải (ta gọi là một quần thể) – tất cả những phương pháp khác chỉ xử lý một điểm trong không gian tìm kiếm. Chính vì thế, thuật giải di truyền mạnh hơn các phương pháp tìm kiế