Khóa luận Mô hình Đặc khu kinh tế của Trung Quốc và bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam

MỤC LỤC

Trang

Lời nói đầu 1

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ MÔ HÌNH ĐẶC KHU KINH TẾ TRÊN THẾ GIỚI.

4

I. Khái quát về Đặc khu kinh tế. 4

1. Lịch sử hình thành Đặc khu kinh tế trên thế giới. 4

2. Khái niệm về Đặc khu kinh tế. 7

3. Đặc điểm của Đặc khu kinh tế. 9

II. Vai trò của Đặc khu kinh tế. 11

1. Vai trò của Đặc khu kinh tế đối với nền kinh tế

quốc dân.

11

1.1. Đặc khu kinh tế đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình tích luỹ vốn và công nghệ, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá nền kinh tế đất nước.

11

1.2. Đặc khu kinh tế góp phần tăng cường hoạt động kinh tế đối ngoại của quốc gia.

11

1.3. Đặc khu kinh tế đóng vai trò làm đầu tàu kéo theo sự phát triển kinh tế của các vùng khác và cả nước.

12

1.4. Đặc khu kinh tế tăng cường khả năng giao lưu với thế giới bên ngoài.

12

1.5. Đặc khu kinh tế có vai trò tích cực trong việc giải quyết các vấn đề xã hội.

12

2. Vai trò của Đặc khu kinh tế đối với hoạt động xuất nhập khẩu nói riêng.

13

2.1. Đặc khu kinh tế góp phần tạo vốn cho việc nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu.

13

2.2. Đặc khu kinh tế có vai trò tích cực trong việc nâng cao kinh nghiệm sản xuất hàng xuất khẩu.

14

2.3. Đặc khu kinh tế tăng khả năng cạnh tranh cho hàng xuất khẩu bằng cách góp phần làm giảm chi phí xuất khẩu.

14

2.4. Đặc khu kinh tế giúp sản phẩm xuất khẩu nâng cao khả năng xâm nhập vào thị trường thế giới.

15

III. Phân loại Đặc khu kinh tế. 15

1. Cảng tự do và khu mậu dịch tự do. 15

2. Khu miễn thuế. 17

3. Khu gia công xuất khẩu. 17

4. Khu công nghiệp khoa học. 18

5. Khu biên giới tự do và khu quá cảnh. 19

6. Đặc khu kinh tế tổng hợp. 20

CHƯƠNG 2: MÔ HÌNH ĐẶC KHU KINH TẾ CỦA

TRUNG QUỐC.

21

I. Giới thiệu chung về Đặc khu kinh tế của Trung Quốc. 21

1. Hoàn cảnh ra đời Đặc khu kinh tế. 21

1.1. Bối cảnh trong nước. 21

1.2. Bối cảnh quốc tế. 23

1.3. Cải cách mở cửa và thành lập Đặc khu kinh tế – quyết định đúng đắn của các nhà lãnh đạo Trung Quốc.

25

2. Quá trình hình thành và phát triển Đặc khu kinh tế

ở Trung Quốc.

29

2.1. Các giai đoạn xây dựng Đặc khu kinh tế. 29

2.2. Quy mô của các Đặc khu kinh tế. 33

3. Quản lý Nhà nước trong Đặc khu kinh tế. 36

3.1. Quản lý hành chính trong Đặc khu kinh tế. 36

3.2. Hệ thống pháp lý điều chỉnh hoạt động trong

Đặc khu kinh tế.

38

3.3. Quản lý hải quan và kiểm tra biên giới trong

Đặc khu kinh tế.

40

4. Các chính sách ưu đãi trong Đặc khu kinh tế. 41

4.1. Chính sách ưu đãi về thuế. 41

4.2. Chính sách hàng hoá và thị trường tiêu thụ sản phẩm. 49

4.3. Chính sách lao động và tiền lương. 49

4.4. Chính sách ưu đãi về thủ tục xuất nhập cảnh. 51

4.5. Chính sách ngoại hối. 52

4.6. Chính sách phân chia thu nhập tài chính. 53

4.7. Chính sách đất đai. 53

II. Thực trạng hoạt động của các Đặc khu kinh tế ở

Trung Quốc.

56

1. Hoạt động đầu tư trong các Đặc khu kinh tế. 56

2. Hoạt động xuất nhập khẩu trong các Đặc khu kinh tế. 59

3. Hoạt động công nghiệp trong các Đặc khu kinh tế. 63

4. Hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ tại các Đặc khu

kinh tế.

65

4.1. Tài chính. 65

4.2. Bảo hiểm. 69

4.3. Du lịch. 70

III. Đánh giá kết quả của các Đặc khu kinh tế ở

Trung Quốc.

71

1. Thành công của các Đặc khu kinh tế. 71

2. Những vấn đề còn tồn tại. 74

CHƯƠNG 3: KINH NGHIỆM XÂY DỰNG ĐẶC KHU KINH TẾ CỦA TRUNG QUỐC VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH ĐẶC KHU KINH TẾ Ở VIỆT NAM.

79

I. Kinh nghiệm xây dựng mô hình Đặc khu kinh tế của Trung Quốc.

79

1. Nắm vững tình hình trong nước và xu hướng phát triển của thế giới, xác định chiến lược phát triển tối ưu, ra quyết định đúng đắn.

79

2. Bước đi thận trọng trước vận hội mới: dò đá qua sông. 80

3. Lựa chọn vị trí địa lý thuận lợi. 81

4. Một mũi tên trúng hai đích: mượn gà đẻ trứng. 82

5. Xây dựng cơ sở hạ tầng. 83

6. Hoàn thiện hệ thống chính sách ưu đãi. 83

7. Mạnh dạn thực hiện việc phân cấp quản lý. 84

8. Chú trọng công tác đào tạo và sử dụng nhân lực. 84

9. Một đốm lửa nhỏ có thể đốt cháy cả cánh đồng. 85

II. Một số kiến nghị nhằm phát triển mô hình Đặc khu kinh tế ở Việt Nam.

86

1. Đối với Nhà nước. 88

1.1 Cần thiết phải có một cơ quan chuyên môn làm đầu mối để phối hợp với các Bộ, ngành trong việc nghiên cứu, đề xuất những vấn đề liên quan.

88

1.2. Lựa chọn địa điểm xây dựng phù hợp trên cơ sở xác định rõ thực trạng kinh tế và điều kiện tự nhiên từng vùng lãnh thổ.

88

1.3. Xây dựng hành lang pháp lý thống nhất và ban hành hệ thống những chính sách ưu đãi để tạo một môi trường đầu tư hấp dẫn và hiệu quả.

90

2. Đối với các địa phương. 92

2.1. Chuẩn bị lực lượng lao động địa phương có tay nghề cao. 92

2.2. Trong quá trình xúc tiến quy hoạch những khu vực được chọn để xây dựng Đặc khu kinh tế, các địa phương cần làm tốt vấn đề giải phóng mặt bằng.

93

2.3. Xây dựng hệ thống chính sách ưu đãi thu hút đầu tư cho địa phương mình.

94

2.4. Quan tâm nghiên cứu vấn đề môi trường cho những vùng được quy hoạch xây dựng Đặc khu kinh tế.

95

3. Đối với các doanh nghiệp. 96

3.1. Các doanh nghiệp cần chú trọng công tác giáo dục đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ quản lý, nâng cao kỹ thuật tay nghề cho đội ngũ công nhân.

96

3.2. Năng động, sáng tạo trong việc tìm kiếm phương thức kinh doanh mới, nâng cao uy tín, quảng bá thương hiệu của mình.

97

Kết luận 99

Tài liệu tham khảo