Khóa luận Một số biện pháp nhằm đổi mới công tác quản trị nhân sự tại Công ty Điện lực Hà nội

Çn c«ng suÊt kh«ng sö dông sÏ tù mÊt ®i chuyÓn thµnh n¨ng l­îng v« Ých. Nh­ vËy, ®iÒu nµy sÏ lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm? ChÝnh v× vËy, muèn ph©n phèi vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao khi mµ ®èi t­îng dïng ®iÖn ngµy cµng nhiÒu, hÖ thèng ®iÖn ngµy cµng tr¶i réng vµ ®iÖn trë thµnh mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ho¹t ®éng cña con ng­êi th× c¸c nhµ kinh doanh ®iÖn ph¶i n¾m b¾t ®­îc tõng kh©u, tõng thêi ®iÓm ®Ó ®iÒu chØnh ph©n phèi phô t¶i cho phï hîp víi tõng khu vùc, nh»m tËn dông hÕt nguån n¨ng l­îng quý gi¸ nµy. §Æc ®iÓm vÒ dÞch vô Kinh doanh ®iÖn n¨ng kh«ng gièng nh­ kinh doanh c¸c mÆt hµng kh¸c. Muèn b¸n ®iÖn cho kh¸ch hµng, C«ng ty §iÖn lùc TP Hµ néi ph¶i ®­a ®iÖn ®Õn tËn n¬i tiªu dïng th«ng qua hÖ thèng l­íi ®iÖn ph©n phèi. ChÝnh v× lÏ ®ã, hÖ thèng ph©n phèi ®iÖn ph¶i tr¶i ra kh¾p thµnh phè, len lái ®Õn tõng ngâ xãm. Do ®ã, viÖc qu¶n lý kh¸ch hµng còng nh­ viÖc qu¶n lý l­íi ®iÖn h¹ thÕ trë nªn v« cïng phøc t¹p, tuú theo ®Þa h×nh, ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng khu vùc d©n c­. §Ó ®¶m b¶o cÊp ®iÖn an toµn cho kh¸ch hµng mua ®iÖn, kÞp thêi gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh cung øng vµ sö dông ®iÖn, ®ång thêi cã thÓ qu¶n lý chÆt chÏ viÖc kinh doanh b¸n ®iÖn, C«ng ty §iÖn lùc TP Hµ néi ph©n chia kh¸ch hµng thµnh nhiÒu khu vùc t­¬ng øng víi ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp quËn (®èi víi khu vùc néi thµnh) vµ huyÖn (®èi víi khu vùc ngo¹i thµnh), øng víi mçi khu vùc cã mét ®¬n vÞ cña C«ng ty qu¶n lý gäi lµ §iÖn lùc. Toµn C«ng ty cã 11 §iÖn lùc: 6 §iÖn lùc néi thµnh lµ: §iÖn lùc Hoµn KiÕm, §iÖn lùc Hai Bµ Tr­ng, §iÖn lùc Ba §×nh, §iÖn lùc §èng §a, §iÖn lùc T©y Hå, §iÖn lùc Thanh Xu©n. 5 §iÖn lùc ngo¹i thµnh lµ: §iÖn lùc Tõ Liªm, §iÖn lùc Thanh Tr×, §iÖn lùc Gia L©m, §iÖn lùc §«ng Anh, §iÖn lùc Sãc S¬n. Mçi §iÖn lùc lµ mét doanh nghiÖp h¹ch to¸n phô thuéc, trùc thuéc C«ng ty §iÖn lùc TP Hµ néi. §iÖn lùc lµ n¬i ®Çu tiªn tiÕp nhËn ®¬n mua ®iÖn sinh ho¹t cña kh¸ch hµng theo sù ph©n cÊp cña C«ng ty, tæ chøc kh¶o s¸t, thiÕt kÕ thi c«ng hÖ thèng cÊp ®iÖn vµ ®¨ng ký hîp ®ång mua b¸n ®iÖn víi c¸c kh¸ch hµng t­ gia cã ®ñ ®iÒu kiÖn cÊp ®iÖn. §iÖn lùc cßn lµ c¬ quan qu¶n lý trùc tiÕp c¸c kh¸ch hµng mua ®iÖn, lµ n¬i thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý kinh doanh: Ghi chØ sè ®ång hå, tÝnh to¸n tiÒn ®iÖn, in ho¸ ®¬n, thu tiÒn ®iÖn ph¸t sinh, söa ch÷a c¸c sù cè, thay ®Þnh kú ®ång hå ®Õm ®iÖn, vËn hµnh l­íi ®iÖn tõ cÊp ®iÖn ¸p 10 Kv trë xuèng kÓ c¶ c¸p ngÇm vµ l­íi ®iÖn trªn kh«ng. Ngoµi c¸c nghiÖp vô trªn, §iÖn lùc cßn th­êng xuyªn kiÓm tra, chñ ®éng lËp c¸c ph­¬ng ¸n ®¹i tu c¶i t¹o l­íi ®iÖn, ®¶m b¶o cÊp ®iÖn an toµn, liªn tôc, phôc vô tèt cho nhu cÇu cña kh¸ch hµng; chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch vµ c¶i t¹o c¸c khu cã tû lÖ tæn thÊt cao. Nh­ vËy, c¸c §iÖn lùc quËn, huyÖn chÝnh lµ nh÷ng ®¬n vÞ thùc hiªn, cô thÓ ho¸ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh mµ C«ng ty ®Æt ra. 2.1.3.2. §Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ YÕu tè kü thuËt c«ng nghÖ chÝnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè chñ yÕu cho phÐp doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, nhê ®ã mµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng vßng quay cña vèn l­u ®éng, t¨ng lîi nhuËn vµ b¶o ®¶m thùc hiÖn yªu cÇu cña quy luËt t¸i s¶n xuÊt më réng. X· héi cµng v¨n minh tiÕn bé th× tèc ®é ph¸t triÓn cña kü thuËt vµ c«ng nghÖ cµng cao. ChËm chÔ trong ¸p dông c¸c thµnh tùu kü thuËt c«ng nghÖ còng tøc lµ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, ®iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. Khi x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh ®iÖn n¨ng cña mét doanh nghiÖp lµm chøc n¨ng cung øng vµ kinh doanh ®iÖn n¨ng nh­ C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi, tr­íc tiªn ph¶i ®Æt ra lµ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®Ó thùc hiÖn viÖc kinh doanh b¸n ®iÖn, lµ hÖ thèng d©y dÉn vµ c¸c tr¹m biÕn ¸p – lµ ph­¬ng tiÖn c«ng cô quan träng cña ng­êi b¸n ®iÖn. §ã lµ hÖ thèng c¸c ®­êng d©y cao ¸p truyÒn t¶i ®Õn l­íi ®iÖn ph©n phèi, cïng nh÷ng tr¹m biÕn ¸p t­¬ng øng, phï hîp víi yªu cÇu cña phô t¶i ( hé sö dông ®iÖn) theo ®óng quy tr×nh, quy ph¹m trong qu¶n lý vËn hµnh ®iÖn ®Æt ra. ViÖc x©y dùng mét hÖ thèng l­íi ®iÖn ®ång bé hoµn chØnh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc cung øng ®iÖn ®­îc an toµn liªn tôc víi chÊt l­îng cao. Qua ®ã míi n©ng cao s¶n l­îng ®iÖn th­¬ng phÈm lµ chØ tiªu hµng ®Çu trong kinh doanh. Nh­ vËy c¶i t¹o, thay thÕ c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i lµ môc tiªu hµng ®Çu gióp cho doanh nghiÖp ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao trong c«ng t¸c kinh doanh ®iÖn n¨ng. Nã kh«ng nh÷ng lµm cho doanh nghiÖp qu¶n lý dÔ dµng mµ cßn lµm cho kh¸ch hµng thÊy tin t­ëng, sö dông ngµy cµng nhiÒu. Thêi gian qua Nhµ n­íc ®· quan t©m, ngµnh ®iÖn ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc c¶i t¹o l­íi ®iÖn, x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh ®iÖn míi vµ ®­a c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i lµm cho viÖc cung cÊp ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña Thñ ®« cã nhiÒu tiÕn bé râ rÖt. Qua ®ã, ®iÖn th­¬ng phÈm cña C«ng ty còng ®· t¨ng lªn râ rÖt so víi c¸c n¨m tr­íc lµm cho doanh thu cña C«ng ty còng ®­îc t¨ng cao gãp phÇn n©ng cao kÕt qu¶ kinh doanh ®iÖn n¨ng. 2.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n trÞ nh©n sù cña C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi 2.2.1. TiÕn hµnh ph©n tÝch c«ng viÖc Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp, C«ng ty ®· ®i vµo thùc hiÖn c«ng t¸c nµy. §èi víi c¸n bé qu¶n lý, mçi ng­êi ®¶m nhiÖm mét c«ng viÖc rÊt cô thÓ tuú thuéc vµo ®Æc tr­ng cña mçi phßng, ban trong C«ng ty. Tr­íc khi giao viÖc, hä ph¶i ®­îc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc, kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã. VÝ dô trong phßng tæ chøc s¶n xuÊt cña C«ng ty, tÊt c¶ c¸c thµnh viªn ®Òu ®· tèt nghiÖp ®¹i häc; c¸c thµnh viªn trong phßng phô tr¸ch c¸c m¶ng vÒ: Lao ®éng tiÒn l­¬ng, vÒ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ vÒ hîp ®ång kinh doanh, tr­ëng phßng phô tr¸ch viÖc gi¸m s¸t vµ lËp b¸o c¸o tæng hîp. Cßn ®èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt mçi ng­êi ®¶m nhiÖm mét c«ng ®o¹n trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt, tuy nhiªn mçi ng­êi ®Òu ph¶i biÕt qua tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n ®ã ®Ó ®¶m b¶o cã thÓ thay thÕ khi cÇn thiÕt. Ph©n tÝch c«ng viÖc nh­ vËy lµm cho ng­êi lao ®éng cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc. Khi mét ng­êi biÕt râ c«ng viÖc m×nh ph¶i lµm vµ ¶nh h­ëng tíi c«ng viÖc cña ng­êi kh¸c nh­ thÕ nµo th× tù b¶n th©n hä sÏ ý thøc hoµn thiÖn m×nh h¬n n÷a, ®iÒu ®ã kh«ng nh÷ng lµm cho tay nghÒ cña hä ngµy mét t¨ng mµ tõ ®ã, nã cßn lµm t¨ng thu nhËp cña hä do hiÖu qu¶ c«ng viÖc ®em l¹i. MÆt kh¸c, C«ng ty tiÕn hµnh tiÕn hµnh tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n cho tõng ng­êi. ViÖc tr¶ l­¬ng nµy cã t¸c dông lµm cho ng­êi lao ®éng ph¸t huy s¸ng kiÕn vµ tÝch cùc c¶i tiÕn lao ®éng ®Ó tèi ­u ho¸ qu¸ tr×nh lµm viÖc, hoµn thµnh nhanh c«ng viÖc ®­îc giao. Do ®ã, ph©n tÝch c«ng viÖc cô thÓ râ rµng sÏ lµm cho viÖc tÝnh l­¬ng ®­îc c«ng b»ng. Tõ ®ã t¹o ra bÇu kh«ng khÝ lµm viÖc tèt kh«ng cã sù bÊt b×nh tõ phÝa c«ng nh©n. 2.2.2. C«ng t¸c tuyÓn dông 2.2.2.1. Nhu cÇu nh©n sù TuyÓn dông nh©n sù lµ mét qu¸ tr×nh phøc t¹p vµ tèn kÐm. TiÕn tr×nh tuyÓn dông th­êng ®­îc b¾t ®Çu khi c¸n bé qu¶n lý ë c¸c phßng ban cã nhu cÇu vÒ nh©n viªn. Khi ®ã hä xin ý kiÕn tr­íc hÕt lµ Ban Gi¸m ®èc, ®ång thêi b¸o c¸o cho phßng tæ chøc c¸n bé lao ®éng. Sau ®ã khi xem xÐt, Gi¸m ®èc vµ Tr­ëng phßng tæ chøc sÏ x¸c ®Þnh nh©n viªn, c«ng nh©n s¾p ®­îc tuyÓn dông cã ®ñ c¸c tiªu chuÈn, tr×nh ®é vµ cã ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña ®¬n vÞ hay kh«ng. HiÖn nay, C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi th­êng cã hai nguån bæ xung: Thø nhÊt: Nguån néi bé cña C«ng ty, con em c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Nh÷ng nh©n viªn ®ang lµm viÖc, hä giíi thiÖu cho C«ng ty nh÷ng ng­êi mµ hä thÊy cã kh¶ n¨ng vµ ®­îc hä tin yªu. C¸ch tuyÓn dông nh­ vËy sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ v× kh«ng ph¶i ®¨ng qu¶ng c¸o ®Ó th«ng b¸o. C«ng ty chØ cÇn th«ng b¸o néi bé ®Ó toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn biÕt ®­îc nhu cÇu vµ yªu cÇu cÇn tuyÓn dông. ChØ sau mét thêi gian ng¾n C«ng ty sÏ tuyÓn chän ®­îc nh©n viªn. H¬n n÷a sÏ t¹o cho nh©n viªn c¶m thÊy c¸c quyÒn lîi mµ C«ng ty giµnh cho hä lín h¬n vµ con em hä sÏ cã c¬ héi ®­îc nhËn vµo lµm viÖc t¹i C«ng ty. Thø hai: Nguån tõ bªn ngoµi lµ nh÷ng ng­êi tù ý ®Õn xin viÖc, b¹n bÌ, hä hµng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. + §èi víi nh÷ng tr­êng hîp tù nép ®¬n xin viÖc th× chØ cã khi nµo C«ng ty cã th«ng b¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, th× lóc ®ã C«ng ty míi nhËn hå s¬ vµ nh÷ng ng­êi tham gia dù tuyÓn ph¶i tèt nghiÖp c¸c tr­êng ®¹i häc chÝnh quy nh­ §¹i häc B¸ch Khoa, §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n,… Sau ®ã C«ng ty míi lËp mét héi ®ång tuyÓn dông vµ Gi¸m ®èc lµ chñ tÞch héi ®ång tuyÓn dông. + B¹n bÌ: Hä hµng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Nh÷ng ng­êi nµy hä biÕt râ vÒ b¹n bÌ vµ hä hµng cña hä ®ang cã nhu cÇu t×m viÖc lµm nªn hä nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng phï hîp víi yªu cÇu. Tuy nhiªn, viÖc tuyÓn dông nµy cã mét sè nh­îc ®iÓm lµ t¹o nªn sù cøng nh¾c trong nguån tuyÓn dông, khi tuyÓn dông sÏ dÉn tíi thiªn vÞ, chñ quan lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. MÆt kh¸c, do ­u tiªn quen biÕt cho nªn nhiÒu khi øng cö viªn kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu nh­ng vÉn ®­îc tuyÓn dông vµo mµ bá qua nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc nh­ng kh«ng quen biÕt. ViÖc nµy nÕu kh«ng gi¶i quyÕt tÕ nhÞ th× sÏ dÉn ®Õn nh÷ng ®iÒu kh«ng tèt cho c«ng t¸c qu¶n trÞ trong C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi. 2.2.2.2. Ph­¬ng ph¸p tuyÓn chän: Cã rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p tuyÓn chän nh­ng C«ng ty ¸p dông mét sè ph­¬ng ph¸p cã hiÖu qu¶ sau: Ph­¬ng ph¸p 1: Ph­¬ng ph¸p pháng vÊn §©y lµ ph­¬ng ph¸p th«ng dông nhÊt trong c«ng t¸c tuyÓn dông ë bÊt cø tæ chøc hay mét doanh nghiÖp nµo ®ã. Cã kiÓu pháng vÊn s¬ bé vµ pháng vÊn chÝnh thøc ®Ó b­íc ®Çu cã thÓ lùa chän ®­îc nh÷ng nh©n viªn thÝch hîp. Cã 2 lo¹i pháng vÊn: - Pháng vÊn s¬ bé: H­íng dÉn ng­êi xin viÖc lµm hoµn tÊt mét c¸ch chÝnh x¸c, hoµn chØnh c¸c d÷ liÖu trong hå s¬ xin viÖc cña hä. Ngoµi ra,trong cuéc tiÕp xóc s¬ bé nµy ng­êi pháng vÊn còng cã thÓ n¾m b¾t ®­îc phÇn nµo kh¶ n¨ng nhËn thøc, tr×nh ®é chuyªn m«n, c¸ tÝnh, n¨ng khiÕu cña ng­êi xin viÖc. §ång thêi ng­êi pháng vÊn còng cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho ng­êi ®Õn xin viÖc nh­ ®iÒu kiÖn lµm viÖc, nguyªn t¾c l­¬ng, h­u trÝ, thai s¶n. - Pháng vÊn chÝnh thøc: Lµ h×nh thøc ®¸nh gi¸ mét c¸ch trùc tiÕp s¾c th¸i bªn ngoµi: C¸ch ¨n mÆc, h×nh d¸ng, kh¶ n¨ng giao tiÕp vµ tr×nh ®é chuyªn m«n. Qua cuéc pháng vÊn chÝnh thøc nµy héi ®ång pháng vÊn cã thÓ kÕt luËn vÒ møc ®é thÝch nghi víi c«ng viÖc cña c¸c øng cö viªn mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n. Cã rÊt nhiÒu h×nh thøc pháng vÊn - Pháng vÊn c¸ nh©n: C¶ héi ®ång tuyÓn chän sÏ lÇn l­ît pháng vÊn tõng c¸ nh©n, ®©y lµ ph­¬ng ph¸p phæ biÕn nhÊt. - Pháng vÊn theo nhãm: C¶ héi ®ång tuyÓn chän sÏ tiÕp xóc trùc tiÕp víi mét nhãm øng cö viªn, xung quanh mét bµn lµm viÖc vµ lÇn l­ît ®Æt nh÷ng c©u hái cho tõng øng cö viªn tr¶ lêi. - Pháng vÊn c¨ng th¼ng: C¶ héi ®ång sÏ ®Æt c©u hái dån dËp ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph¶n øng cña c¸c øng cö viªn. - Pháng vÊn t×nh huèng: Héi ®ång ®­a ra c¸c t×nh huèng vµ yªu cÇu c¸c øng cö viªn gi¶i quyÕt t×nh huèng khã kh¨n ®ã. Ph­¬ng ph¸p 2: Ph­¬ng ph¸p thi tuyÓn §©y lµ ph­¬ng ph¸p ®Æt ng­êi xin viÖc vµo nh÷ng t×nh huèng nh­ c«ng viÖc thùc sù mµ hä sÏ ph¶i lµm. Vµ øng cö viªn nµo mµ hoµn thµnh c«ng viÖc ®­îc giao mét c¸ch tèt nhÊt sÏ ®­îc tuyÓn dông. Ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ ®¸nh gi¸ t­¬ng ®èi chÝnh x¸c n¨ng lùc cã thÓ ®¶m nhiÖm ®­îc c«ng viÖc. Vµ kÕt qu¶ nµy sÏ lµ c«ng b»ng nÕu cuéc thi tuyÓn diÔn ra c«ng b»ng, chÝnh x¸c cã sù gi¸m s¸t cña toµn héi ®ång. * Mét sè cÇn tr¸nh khi tuyÓn chän: - Ng­êi pháng vÊn kh«ng ®­îc chØ trÝch, ph¸n xÐt mét c¸ch chñ quan lóc diÔn ra cuéc pháng vÊn. - Kh«ng nªn che ®Ëy thùc tr¹ng cña C«ng ty vµ ­u ®·i hä ®­îc h­ëng trong t­¬ng lai. - §­a ra bµi thi tuyÓn kh«ng qu¸ khã vµ t­¬ng ®­¬ng víi c«ng viÖc mµ hä ®­îc tuyÓn. 2.2.2.3. Quy tr×nh tuyÓn chän nh©n sù Tõ c¬ chÕ nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, C«ng ty nhËn ®Þnh: “ §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× chiÕn l­îc vÒ s¶n xuÊt kinh doanh vµ chiÕn l­îc vÒ lao ®éng bao giê còng ph¶i ®i ®«i víi nhau”. Ph¶i x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña c«ng viÖc c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Mét ®éi ngò lao ®éng cã ®ñ phÈm chÊt vµ kü n¨ng cÇn thiÕt ®¸p øng c¸c môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi. ChÝnh v× vËy mµ C«ng ty rÊt coi träng c«ng t¸c tuyÓn chän lao ®éng. Khi C«ng ty thùc sù ph¸t sinh nhu cÇu vÒ lao ®éng th× míi tuyÓn dông lao ®éng, phßng tæ chøc lao ®éng vµ Ban l·nh ®¹o cña C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm: C¨n cø nhu cÇu lao ®éng mµ lËp kÕ ho¹ch ë n¨m tr­íc vµ dùa b¶n kÕ ho¹ch ®ã ra quyÕt ®Þnh tuyÓn dông. C¨n cø vµo nhu cÇu thùc tÕ ph¸t sinh mµ ra quyÕt ®Þnh tuyÓn dông. Tr¸nh t×nh tr¹ng ®­a ra nhu cÇu gi¶ t¹o, tuyÓn dông nh©n viªn thªm lµm kång kÒnh bé m¸y vµ lµm viÖc kh«ng cã hiÖu qu¶. Do ®ã, Ban l·nh ®¹o vµ phßng Tæ chøc lao ®éng phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c bé phËn kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh nhu c©ï lao ®éng mét c¸ch chÝnh x¸c ®Ó c«ng t¸c tuyÓn dông thùc sù cã hiÖu qu¶. Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c, n¾m ®­îc chÝnh x¸c nhu cÇu vÒ lao ®éng. Thay mÆt C«ng ty th«ng b¸o ®Çy ®ñ nhu cÇu tuyÓn dông. Yªu cÇu tuyÓn dông gåm cã: + Tiªu chuÈn vÒ nghÒ nghiÖp. + Tr×nh ®é häc vÊn, søc khoÎ, tuæi ®êi. + Hå s¬ xin viÖc lµm. NhËn vµ kiÓm tra hå s¬ xin viÖc, tr×nh lªn Gi¸m ®èc kiÓm tra. Khi nhËn hå s¬ ­u tiªn con c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, con th­¬ng binh, liÖt sü. Khi tuyÓn lao ®éng nÕu thÊy cÇn thiÕt, Gi¸m ®èc C«ng ty cã quyÒn quy ®Þnh viÖc thö hoÆc tuyÓn vµo lµm viÖc th× lao ®éng sÏ lµm thö viÖc ®ã theo thêi gian quy ®Þnh. Thêi gian thö viÖc th­êng lµ 60 ngµy ®èi víi c«ng viÖc cã chøc danh, cÇn cã chuyªn m«n, kü thuËt cao bËc ®¹i häc hoÆc trªn ®¹i häc. Thêi gian thö viÖc lµ 30 ngµy ®èi víi c«ng viÖc cã chuyªn m«n nh­ trung cÊp, c«ng nh©n kü thuËt, nh©n viªn nghiÖp vô. Nh©n viªn sau khi thö viÖc, nh÷ng tr­êng hîp tuyÓn dông vµo lµm viÖc t¹i c¸c v¨n phßng b¾t buéc ph¶i qua thi tuyÓn, héi ®ång xÐt tuyÓn lao ®éng gåm cã: + §¹i diÖn Ban gi¸m ®èc C«ng ty. + Phßng tæ chøc lao ®éng. + Thñ tr­ëng ®¬n vÞ cã nhu cÇu tuyÓn dông. + C¸c chuyªn viªn ®­îc héi ®ång mêi tham gia xÐt tuyÓn. - Ng­êi xin tuyÓn dông nÕu ®¹t yªu cÇu sÏ ®­îc Gi¸m ®èc ký hîp ®ång lao ®éng theo quy ®Þnh. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y viÖc tuyÓn dông lao ®éng ë C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi vÉn ®­îc thùc hiÖn mÆc dï C«ng ty ®ang thùc hiÖn theo h­íng gi¶m biªn chÕ theo quyÕt ®Þnh 176/H§BT. Nguyªn nh©n cña viÖc tuyÓn nµy : + Do hÇu hÕt c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty ®­îc ®µo t¹o trong c¬ chÕ cò, hiÖn t¹i nhiÒu khi kh«ng theo kÞp víi c«ng nghÖ míi, cÇn cã sù tuyÓn dông thªm nh÷ng lao ®éng trÎ cã n¨ng lùc, cã t©m huyÕt víi nghÒ, b¶o ®¶m ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ lao ®éng cña toµn ®¬n vÞ. + TuyÓn dông nh»m thay thÕ vÞ thÕ khuyÕt thiÕu do thùc tÕ theo c¬ chÕ míi ph¸t sinh, do yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña khoa häc kü thuËt vµ thay thÕ ng­êi vÒ h­u, thuyªn chuyÓn c«ng t¸c hoÆc cho th«i viÖc. ë C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi hiÖn nay th× Gi¸m ®èc, phã Gi¸m ®èc ®­îc C«ng ty §iÖn lùc ViÖt nam bæ nhiÖm, cßn c¸c tr­ëng phßng ban nghiÖp vô, c¸c chi nh¸nh vµ c¸c ph©n x­ëng, ®éi ®Òu do Gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh tuyÓn dông vµ thuyªn chuyÓn cã sù gãp ý cña c¸c phã Gi¸m ®èc vµ tr­ëng phßng tæ chøc lao ®éng, tuú theo yªu cÇu cña c«ng viÖc nh»m ®¶m b¶o sö dông lao ®éng hiÖu qu¶ vµ hîp lý. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty ®· tuyÓn nhËn vµo lµm viÖc theo hîp ®ång 13 ng­êi vµ ®· c¾t gi¶m biªn chÕ 38 ng­êi. B¶ng 1: T×nh h×nh biÕn ®éng theo h×nh thøc tuyÓn dông §¬n vÞ tÝnh: ng­êi ChØ tiªu N¨m Chªnh lÖch 01/02 Chªnh lÖch 03/02 2001 2002 2003 ST§ % ST§ % Tæng sè lao ®éng 3346 3337 3321 - 9 - 0,269 - 16 - 0,479 Trong biªn chÕ 3258 3246 3220 - 12 - 0,369 - 26 - 0,801 Theo hîp ®ång 88 91 101 + 3 + 3,297 + 10 +10,989 Qua sè liÖu ë b¶ng ph©n tÝch trªn, ta thÊy: Nh×n chung tæng sè lao ®éng cña C«ng ty cã xu h­íng gi¶m dÇn, cô thÓ: N¨m 2002, tæng sè lao ®éng lµm viÖc t¹i C«ng ty lµ 3337 ng­êi, gi¶m 9 ng­êi so víi n¨m 2001 víi møc ®é gi¶m lµ 0,269% th× ®Õn n¨m 2003 tæng sè lao ®éng cña C«ng ty ®· gi¶m 16 ng­êi víi møc ®é gi¶m lµ 0,479% so víi n¨m 2002. MÆt kh¸c, sè l­îng ng­êi trong biªn chÕ liªn tôc gi¶m 12 ng­êi (0,369%) n¨m 2002 vµ 26 ng­êi (0,801%) n¨m 2003 th× sè lao ®éng hîp ®ång trong C«ng ty l¹i kh«ng ngõng t¨ng lªn 3 ng­êi (3,297%) n¨m 2002 vµ t¨ng thªm 10 ng­êi (10,989%) n¨m 2003. Së dÜ cã t×nh tr¹ng nµy lµ do C«ng ty ®· chuÈn bÞ t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ c¸c c«ng cô, ph­¬ng tiÖn kü thuËt cho viÖc tiÕp tôc c¾t gi¶m biªn chÕ ®Ó tiÕn tíi mét bé m¸y gän nhÑ vµ linh ho¹t h¬n. Do ®ã, C«ng ty dù kiÕn tiÕn hµnh c¾t gi¶m m¹nh nh÷ng ng­êi trong biªn chÕ kh«ng cã ®ñ n¨ng lùc còng nh­ søc khoÎ ®Ó ®¸p øng víi nh÷ng yªu cÇu míi cña c«ng viÖc. Bªn c¹nh viÖc c¾t gi¶m biªn chÕ C«ng ty cßn ®Èy m¹nh viÖc tuyÓn dông hîp ®ång nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc lÊp nh÷ng vÞ trÝ bá trèng do cã nh÷ng ng­êi bÞ ®uæi viÖc, nghØ h­u hay thuyªn chuyÓn c«ng t¸c; nh»m gãp phÇn trÎ ho¸ ®éi ngò lao ®éng víi tr×nh ®é lao ®éng tiªn tiÕn ®Ó b¾t kÞp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña x· héi. 2.2.3. C«ng t¸c bè trÝ vµ sö dông lao ®éng 2.2.3.1. C¬ cÊu lao ®éng XÐt vÒ c¬ cÊu lao ®éng theo ®Þnh møc lµm viÖc B¶ng 2: C¬ cÊu lao ®éng theo ®Þnh møc lµm viÖc §¬n vÞ tÝnh: ng­êi ChØ tiªu N¨m Chªnh lÖch 01/02 Chªnh lÖch 03/02 2001 2002 2003 ST§ % ST§ % Tæng sè lao ®éng 3346 3337 3321 - 9 - 0,269 - 16 - 0,479 Lao ®éng trùc tiÕp 2489 2497 2516 + 8 +0,320 + 19 +0,761 Lao ®éng gi¸n tiÕp 857 840 805 - 17 - 2,024 - 35 - 4,167 Qua b¶ng sè liÖu trªn, ta thÊy c¬ cÊu lao ®éng theo ®Þnh møc lµm viÖc t­¬ng ®èi hîp lý v× sè lao ®éng trùc tiÕp cña C«ng ty ®· vµ ®ang chiÕm tû träng lín trong tæng sè lao ®éng cña C«ng ty, cßn sè lao ®éng gi¸n tiÕp th× chiÕm tû träng nhá h¬n so víi lao ®éng trùc tiÕp. MÆt kh¸c, ta thÊy sè lao ®éng trùc tiÕp liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m trong khi ®ã sè lao ®éng gi¸n tiÕp l¹i kh«ng ngõng gi¶m, cô thÓ lµ: VÒ lao ®éng trùc tiÕp: N¨m 2001 sè lao ®éng lµ 2489 ng­êi, chiÕm 74,39% trong tæng sè lao ®éng cña C«ng ty, ®Õn n¨m 2002 sè lao ®éng trùc tiÕp t¨ng lªn 8 ng­êi so víi n¨m 2001 vµ chiÕm tû träng 74,83% trong tæng sè lao ®éng cña toµn C«ng ty. N¨m 2003, sè lao ®éng nµy lµ 2516 ng­êi vµ chiÕm tû träng 75,76% trong tæng sè lao ®éng cña toµn C«ng ty, t¨ng 19 ng­êi so víi n¨m 2002, víi tû lÖ t¨ng 0,76%. VÒ lao ®éng gi¸n tiÕp: N¨m 2001, sè lao ®éng gi¸n tiÕp cña C«ng ty lµ 857 ng­êi, chiÕm tû träng 25,61%. §Õn n¨m 2002, sè lao ®éng nµy lµ 840, chiÕm tû träng 25,17%, so víi n¨m 2001 th× gi¶m 17 ng­êi, víi tû lÖ gi¶m 2,02%. N¨m 2003, sè lao ®éng gi¸n tiÕp cña C«ng ty lµ 805 ng­êi, chiÕm tû träng 24,24%, gi¶m 35 ng­êi so víi n¨m 2002, víi tû lÖ gi¶m 4.17%. Nguyªn nh©n cña viÖc t¨ng sè lao ®éng trùc tiÕp vµ gi¶m sè lao ®éng gi¸n tiÕp lµ C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi ®ang tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p nh»m tinh gi¶m bé m¸y ho¹t ®éng. ViÖc tinh gi¶m bé m¸y sÏ lµm cho guång m¸y ho¹t ®éng cña C«ng ty kh«ng trë nªn cång kÒnh vµ khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý. Thªm vµo ®ã, mÆc dï sè l­îng lao ®éng trùc tiÕp cña C«ng ty liªn tôc t¨ng vµ chiÕm tû träng lín so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c nh­ng C«ng ty vÉn s¾p xÕp, bè trÝ ®ñ c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. §©y lµ mét sù cè g¾ng lín cña C«ng ty trong viÖc bè trÝ nguån nh©n lùc. Sè lao ®éng gi¸n tiÕp gi¶m lµ do C«ng ty ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh­ cho nghØ theo chÕ ®é, thuyªn chuyÓn c«ng t¸c hoÆc cho th«i viÖc ®èi víi nh÷ng ng­êi vi pham kû luËt. XÐt vÒ c¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é B¶ng 3: C¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é §¬n vÞ tÝnh: ng­êi ChØ tiªu N¨m Chªnh lÖch 01/02 Chªnh lÖch 03/02 2001 2002 2003 ST§ % ST§ % §¹i häc , sau §H 375 377 378 + 2 + 0,529 + 1 + 0,265 Cao ®¼ng, trung cÊp 2732 2723 2703 - 9 - 0,331 - 20 - 0,734 §µo t¹o d¹y nghÒ 239 237 240 - 2 - 0,844 + 3 + 1,266 Tæng 3346 3337 3321 - 9 - 0,269 - 16 - 0,479 Tr×nh ®é lao ®éng cña bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo lu«n lµ mét yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng rÊt lín tíi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Æc biÖt lµ C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi, mét C«ng ty lín ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c lo¹i trang thiÕt bÞ chuyªn dïng b»ng nh÷ng c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i th× nã trë nªn rÊt quan träng. Do ®ã, C«ng ty muèn ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao th× ph¶i thu hót, sµng läc vµ ph©n bæ hîp lý nguån nh©n lùc cã n¨ng lùc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n ®Ó khi cã nh÷ng t×nh huèn bÊt ngê x¶y ra th× C«ng ty cã thÓ ®iÒu hµnh vµ xö lý kÞp thêi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty ®ang ¸p dông c¸c biÖn ph¸p lµm cho bé m¸y ho¹t ®éng trë nªn gän nhÑ nªn viÖc cho nghØ chÕ ®é hay sa th¶i nh÷ng ng­êi cã thÓ tr¹ng søc khoÎ kh«ng tèt, kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng lµm viÖc, v« kû luËt lµ tÊt yÕu. Song song víi viÖc tiÕn hµnh sa th¶i, cho nghØ h­u theo chÕ ®é th× C«ng ty vÉn ®ang tiÕn hµnh bæ sung, tuyÓn dông thªm ®Ó ®¸p øng mét c¸ch triÖt ®Ó nh÷ng ®ßi hái cña c«ng viÖc còng nh­ thÞ tr­êng. ë ®©y nh÷ng ng­êi bÞ ®uæi chñ yÕu lµ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é cao ®¼ng, trung cÊp. Cô thÓ: VÒ lao ®éng ®¹i häc: N¨m 2001 lµ 375 ng­êi, chiÕm tû träng 11,207% trong tæng sè lao ®éng cña toµn C«ng ty, ®Õn n¨m 2002, con sè nµy lµ 377 ng­êi, chiÕm tû träng lµ 11,298%, t¨ng 2 ng­êi so víi n¨m 2001, víi tû lÖ t¨ng 0,529%. N¨m 2003, sè lao ®éng nµy lµ378 ng­êi, chiÕm tû träng 11,382% so víi n¨m 2002 th× t¨ng 1 ng­êi, víi tû lÖ t¨ng 0,265%. VÒ lao ®éng cao ®¼ng vµ trung cÊp: N¨m 2001 lµ 2732 ng­êi chiÕm tû träng rÊt lín 81,65%, ®Õn n¨m 2002 con sè nµy lµ 2723 ng­êi, chiÕm tû träng 81,6% vµ gi¶m 9 ng­êi so víi n¨m 2001 víi tû lÖ gi¶m lµ 0,331%. N¨m 2003, sè lao ®éng nµy lµ 2703 ng­êi, chiÕm 81,39% trong tæng sè lao ®éng vµ gi¶m 20 ng­êi so víi n¨m 2002, t­¬ng øng víi tû lÖ gi¶m 0,734%. VÒ ®µo t¹o d¹y nghÒ: N¨m 2001 lµ 239 ng­êi, chiÕm 7,143%. §Õn n¨m 2002 lµ 237 ng­êi, chiÕm 7,102%, gi¶m 2 ng­êi so víi n¨m 2001, víi tû lÖ gi¶m 0,844%. N¨m 2003, con sè nµy lµ 240 ng­êi chiÕm tû träng 7,227%, t¨ng 3 ng­êi so víi n¨m 2002, víi tû lÖ t¨ng 1,266%. Víi sù ph©n bæ nh­ trªn th× chøng tá c«ng t¸c tuyÓn dông vµ sö dông sè l­îng lao ®éng cña C«ng ty lµ hîp lý bëi v× sù ph©n bæ ®ã ®ang ®i vµo æn ®Þnh. XÐt vÒ c¬ cÊu lao ®éng theo giíi tÝnh B¶ng 4: C¬ cÊu lao ®éng theo giíi tÝnh §¬n vÞ tÝnh: ng­êi ChØ tiªu N¨m Chªnh lÖch 01/02 Chªnh lÖch 03/02 2001 2002 2003 ST§ % ST§ % Tæng sè lao ®éng 3346 3337 3321 - 9 - 0,269 - 16 - 0,479 Lao ®éng nam 2331 2318 2296 - 13 - 0,561 - 22 - 0,949 Lao ®éng n÷ 1015 1019 1025 + 4 + 0,393 + 6 + 0,589 Do tÝnh chÊt c«ng viÖc nªn sè lao ®éng nam trong C«ng ty lµ chñ yÕu. Bªn c¹nh ®ã ta thÊy lùc l­îng lao ®éng trong C«ng ty cã sù chuyÓn dÞch nhÑ gi÷a hai nhãm lao ®éng, cô thÓ ta thÊy: N¨m 2001, sè lao ®éng nam lµ 2331 ng­êi chiÕm 69,67% trong tæng sè lao ®éng, trong khi ®ã sè lao ®éng n÷ chØ cã 1015 ng­êi chiÕm 30,33%. §Õn n¨m 2002 sè lao ®éng nam lµ 2318 ng­êi, chiÕm tû träng 69,46% vµ gi¶m 13 ng­êi víi tû lÖ gi¶m 0,561%, sè lao ®éng n÷ lµ1019 ng­êi, chiÕm 30,54% vµ t¨ng 4 ng­êi víi tû lÖ t¨ng 0,393% so víi n¨m 2001. N¨m 2003, sè lao ®éng nam lµ 2296 ng­êi chiÕm tû träng 69,14% vµ gi¶m 22 ng­êi, víi tû lÖ gi¶m 0,949% so víi n¨m 2002, sè lao ®éng n÷ lµ 1025 ng­êi, chiÕm 30,86% vµ t¨ng 6 ng­êi, víi tû lÖ t¨ng 0,589% so víi n¨m 2002. Qua ®©y ta thÊy c¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty t­¬ng ®èi hîp lý vµ phï hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Sù t¨ng lªn cña sè lao ®éng n÷ trong c¸c n¨m g©n ®©y lµ t¨ng lao ®éng n÷ lµm viÖc ë bé phËn qu¶n lý ®Ó bï ®¾p cho sè lao ®éng gi¸n tiÕp vÒ nghØ chÕ ®é hoÆc ®­îc chuyÓn xuèng lao ®éng trùc tiÕp. Sè lao ®éng nam qua c¸c n¨m (2001 – 2003) liªn tôc gi¶m, chñ yÕu lµ do C«ng ty ®ang ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tinh gi¶m nh»m lµm cho bé m¸y gän nhÑ vµ linh ho¹t h¬n trong t×nh h×nh biÕn ®éng phøc t¹p cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. Hä ®a phÇn lµ ®­îc nghØ h­u theo chÕ ®é hoÆc kh«ng cßn kh¶ n¨ng ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu míi cña c«ng viÖc. XÐt c¬ cÊu lao ®éng theo tuæi B¶ng 5: C¬ cÊu lao ®éng theo tuæi §¬n vÞ tÝnh: ng­êi ChØ tiªu N¨m Chªnh lÖch 01/02 Chªnh lÖch 03/02 2001 2002 2003 ST§ % ST§ % Tæng sè lao ®éng 3346 3337 3321 - 9 - 0,269 - 16 0,479 Trªn 50 tuæi 949 945 935 - 4 - 0,423 -10 - 1,058 Tõ 40 ®Õn 50 tuæi 817 817 808 0 0 - 9 - 1,102 Tõ 30 ®Õn 40 tuæi 938 932 933 - 6 - 0,644 + 1 + 0,107 D­íi 30 642 643 645 + 1 + 0,156 + 2 + 0,319 KÓ tõ khi nhËn nhiÖm vô tù h¹ch to¸n kinh doanh tõ Tæng C«ng ty, C«ng ty §iÖn lùc Hµ néi ®· lu«n phÊn ®Êu tinh gi¶m bé m¸y ho¹t ®éng, víi ®éi ngò lao ®éng ®­îc ph©n bæ hîp lý, khai th¸c tèt kh¶ n¨ng c«ng t¸c tõ sè lao ®éng cã tr×nh ®é kü thuËt, kinh nghiÖm cao cho ®Õn lùc l­îng lao ®éng trÎ n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o. TrÎ ho¸ ®éi ngò lao ®éng trong C«ng ty, tæ chøc ®µo t¹o båi d­ìng nguån nh©n lùc n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, kinh nghiÖm cho ng­êi lao ®éng ®Ó cã kh¶ n¨ng vËn hµnh, ®iÒu chØnh c¸c thiÕt bÞ, c«ng nghÖ chuyªn dïng cña C«ng ty. Cho ®Õn nay ta thÊy c¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty ®ang dÇn ®­îc trÎ ho¸, biÓu hiÖn ë chç nh÷ng ng­êi ë ®é tuæi tõ 30 ®Õn 40 xÊp xØ b»ng nh÷ng ng­êi ë ®é tuæi trªn 50. Do C«ng ty ®ang ¸p dông c¸c biÖn ph¸p lµm tinh gi¶m bé m¸y nªn nh÷ng lao ®éng ë ®é tuæi trªn 50 vµ ®é tuæi tõ 40 ®Õn 50 ®ang gi¶m dÇn. Nh÷ng lao ®éng ë ®é tuæi nµy ®a phÇn lµ hä ®­îc C«ng ty cho nghØ chÕ ®é hoÆc kh«ng cßn kh¶ n¨ng lao ®éng. Thªm vµo ®ã, ta thÊy sè lao ®éng ë ®é tuæi d­íi 30 t¨ng lªn lµ do C«ng ty tuyÓn thªm ®Ó kÞp ®¸p øng nh