Khóa luận Phân tích mối quan hệ Chi phí - Sản lượng - Lợi nhuận tại công ty cổ phần cao su Đà Nẵng

g ty và với bên ngoài theo yêu cầu mua bán vật tư sản xuất - Thủ quỹ: Có nhiệm vụ quản lý,thu chi tiền mặt của Công ty.Hàng tháng,thủ quỹ thu,nộp,rút tiền ngân hàng và báo cáo tồn quỹ. - Thống kê tổng hợp: lập báo cáo thống kê hàng ngày ra Tổng Công ty,tổng hợp sản lượng hàng tháng và lên báo cáo sản lượng quy định của Tổng Cục thống kê. Ngoài các phần hành kế toán,các nhân viên thống kê bố trí ở các xí nghiệp chịu sự quản lý trực tiếp của Giám đốc xí nghiệp,theo dõi quản lý vật tư,sản lượng sản xuất làm cơ sở cho việc tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất cho từng đối tượng sản phẩm,làm cơ sở cho việc hạch toán nội bộ. 2.Tổ chức kế toán tại công ty 2.1 Hình thức kế toán Hiện tại công ty đang áp dụng hình thức kế toán trên máy theo trình tự ghi sổ là Nhật ký chứng từ. Công ty sử dụng phần mềm FAST 2002 vào công tác tổ chức hạch toán kế toán, giữa các máy vi tính được nối mạng. Chương trình tiến hành cập nhập chứng từ vào máy, máy tự động lên các bảng kê hoá đơn bán hàng, bảng tổng hợp xuất sản phẩm, sổ tổng hợp chi tiết tài khoản, sổ cái, báo cáo tài chính. Với sự trợ giúp của máy tính nên việc nhập chứng từ, trình tự luân chuyển chứng từ khoa học, hợp lý, kịp thời, chính xác 2.2 Trình tự luân chuyển chứng từ: Hàng ngày, kế toán cập nhập chứng từ gốc vào máy thì máy sẽ tự động vào sổ chi tiết tài khoản ( sổ nhật ký chứng từ) theo thứ tự thời gian, bảng kê, tờ kê chi tiết có liên quan. Đối với các trường hợp ghi vào bảng kê, tờ kê chi tiết, cuối tháng tổng hợp số liệu ở các tờ kê chi tiết ghi vào nhật ký- chứng từ hoặc bảng kê có liên quan và tổng hợp số liệu ở bảng kê ghi vào nhật ký- chứng từ có liên quan. Cuối tháng từ sổ chi tiết tài khoản( sổ nhật ký - chứng từ) ghi vào sổ tổng hợp tài khoản rồi lên sổ cái; Từ các sổ chi tiết tổng hợp số liệu lập bảng tổng hợp số liệu với các tài khoản tương ứng trên sổ cái. Cuối cùng từ số liệu của sổ cái, bảng tổng hợp chi tiết, nhật ký- chứng từ ta lập các báo cáo kế toán B.Thực tế về mối quan hệ chi phí- sản lượng- lợi nhuận (C-V-P) tại Công ty Cổ phần Cao Su Đà Nẵng và những điều kiện cần và đủ để phân tích C-V- P. Để tiến hành phân tích mối quan hệ C-V-P tại công ty cao su Đà Nẵng thì trước hết ta phải xem xét công ty phân loại chi phí ra sao rồi sau đó phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí. Bởi chỉ có cách phân loại này là chìa khoá để ra quyết định kinh doanh. I. Nội dung chi phí và mối quan hệ C-V-P tại Công ty cổ phần cao su Đà Nẵng . 1. Nội dung chi phí tại công ty. Công ty cổ phần cao su Đà Nẵng (DRC) là một công ty sản xuất với quy mô lớn, nhiều loại sản phẩm, do đó chi phí phát sinh cũng khá đa dạng. Ở công ty chi phí được phân loại theo công dụng kinh tế. Theo đó chi phí được phân thành chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp(Direct material cost): Ở công ty chi phí này chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng chi phí. Trong đó chi phí nguyên vật liệu chính như cao su, hoá chất… và nhiên liệu như: xăng công nghệ, dầu ma dút… - Chi phí nhân công trực tiếp (Directs labour costs): Gồm chi phí tiền lươngcủa công nhân trực tiếp thực hiện quy trình sản xuất và các khoản trích theo lương tính vào chi phí sản xuất của công nhân thực hiện quy trình sản xuất như: BHXH, BHYT, KPCĐ. Hiện nay, công ty vừa áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm và trả lương theo thời gian. Tiền lương theo sản phẩm được trả cho công nhân trực tiếp sản xuất, tiền lương theo thời gian được trả cho bộ phận lao động gián tiếp. + Tổng lương trả cho công nhân trực tiếp sản xuất SPi= Đơn giá SPi x số lượng SPi hoàn thành. + Trả lương theo thời gian: Căn cứ vào hệ số chức danh của công việc và hiệu quả của công việc được giao của người lao động, tiền lương của từng người được tính theo công thức: Ti = Thqi (75%) + Thqi(25%) +Tcđi (1) Trong đó: +Ti : Là tổng tiền lương của người thứ i nhận được + Thqi (75%): Là tiền lương hiệu quả của người thứ i nhận được không phụ thuộc vào phân loại lao động, được tính theo công thức sau: Vhq x 75% i x hi x ni x hi (2) Thqi (75%)= + Thqi (25%): Là tiền lương hiệu quả của người thứ i nhận được phụ thuộc vào phân loại lao động, được tính theo công thức sau: Thqi (25%)= Vhq x 25% i x hi x ki x ni x hi x ki (3) + Tcđi: Là tiền lương theo chế độ quy định của người thứ i gồm lương chức danh, trách nhiệm, lương ca 3, lương lễ, tết… . Lương phụ cấp chức danh, trách nhiệm =Hệ số x Mức lương tối thiểu hiện hành x k . Lương ca 3= Công ca 3 x Đơn giá lương hiệu quả x 30% . Lương lễ tết =Công nghỉ tết x Đơn giá lương cấp bậc thực tế + Vhq: Quỹ tiền lương theo chất lượng, hiệu quả Vhq =Tổng ngày công được tính lương x Đơn giá x k Với: + k: Là hệ số chênh lệch sản phẩm + ni: Số ngày công làm việc thực tế trong tháng của người thứ i + hi: Là hệ số công việc của người thứ i đảm nhiệm + ki: Là hệ số theo kết quả phân loại hàng tháng của người thứ i + m: Số lượng thành viên trong tập thể. + Các khoản trích theo lương gồm BHXH, BHYT, KPCĐ: BHXH= 15% x Lương cơ bản BHYT=2% x Lương cơ bản KPCĐ= 2% x Lương thực tế - Chi phí sản xuất chung (Factory overhead costs): Gồm tất cả các chi phí sản xuất không thuộc hai khoản mục trên. Ở công ty chi phí sản xuất chung gồm: + Chi phí sản xuất chung- nhân công +Chi phí sản xuất chung- nguyên vật liệu +Chi phí sản xuất chung- công cụ dụng cụ +Chi phí sản xuất chung- khấu hao TSCĐ +Chi phí sản xuất chung- dịch vụ mua ngoài +Chi phí sản xuất chung- bằng tiền: . Bồi dưỡng độc hại. . Cơm ca 3 phục vụ sản xuất . Nước sinh hoạt và phục vụ sản xuất .Tiền điện .Sữa chữa, bảo trì máy móc thiết bị .Văn phòng phẩm xí nghiệp. .Vật tư phục vụ sản xuất . Dầu nhờn mỡ máy... - Chi phí bán hàng (Selling expenses): + Chi phí bán hàng- nhân viên + Chi phí bán hàng- vật liệu bao bì + Chi phí bán hàng- dụng cụ đồ dùng + Chi phí bán hàng- khấu hao TSCĐ + Thuế phí và lệ phí + Chi phí bán hàng- dịch vụ mua ngoài + Chi phí bán hàng- chi phí bằng tiền khác: .BHXH, BHYT, KPCĐ .Chi phí hội nghị khách hàng .Chi phí phục vụ cho công tác quảng cáo .Văn phòng phẩm .Lệ phí chuyển tiền . Phí mở thanh toán LC .... - Chi phí quản lý doanh nghiệp (General and administration expenses): Là chi phí liên quan đến công việc hành chính, quản trị ở phạm vi toàn doanh nghiệp gồm: + Chi phí nhân viên quản lý + Chi phí vật liệu quản lý + Chi phí khấu hao TSCĐ + Thuế, phí lệ phí + Chi phí quản lý dự phòng + Chi phí quản lý- dịch vụ mua ngoài + Chi phí khác bằng tiền: .BHXH, BHYT, KPCĐ .Văn phòng phẩm. .Cơm ca quản lý. .Chi phí tiếp khách. .Chi cho công tác bảo vệ công ty. .Lãi vay dài hạn, lãi vay ngắn hạn. .... Bảng tập hợp chi phí phát sinh năm 2006 STT Mã TK Tên TK Số tiền 1 621 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 661.648.016.281 2 622 Chi phí nhân công trực tiếp 27.208.927.464 3 627 Chi phí sản xuất chung 141.138.928.888 4 641 Chi phí bán hàng 21.403.284.949 5 642 Chi phí quản lý doanh nghiệp 13.355.529.730 2. Mối quan hệ chi phí- sản lượng- lợi nhuận (C-V-P) tại công ty cổ phần cao su Đà Nẵng . 2.1. Tập hợp chi phí sản xuất: Tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Để tập hợp và phân bổ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, kế toán sử dụng tài khoản 621 “ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp”. *Tập hợp và phân bổ chi phí nguyên vật liệu chính: Khi xuất nguyên liệu, vật liệu chính thì căn cứ vào phiếu xuất kho kế toán tập hợp vào bảng kê ghi có TK 1521 “nguyên liệu, vật liệu chính” và ghi nợ TK 6211 “chi phí nguyên liệu, vật liệu chính”. BẢNG KÊ GHI CÓ TK1521 Tháng 12 năm 2006 Biểu số 01 Stt Chứng từ Diễn giải Số tiền Ghi nợ TK Số hiệu Ngày TK 6211 1 01 12/12/2006  Xuất cao su sống 21.378.128.625 21.378.128.625 2 02 17/12/2006 Xuất thép tanh  15.363.259.756  15.363.259.756 3 03 21/12/2006 Xuất chất làm mềm  6.236.741.012  6.236.741.012 Tổng cộng 42.978.129.393 42.978.129.393 Người lập biểu Kế toán trưởng (ký, ghi rõ họ tên) (ký, Ghi rõ họ tên) * Nhiên liệu: Căn cứ vào lượng hơi nhiệt đã dùng vào sản xuất sản phẩm, phòng công nghệ trực tiếp phân bổ về lượng cho từng sản phẩm theo định mức đã được ban hành. Từ bảng kê ghi có TK1521 và định mức của công nghệ đưa lên kế toán phân bổ nguyên vật liệu chính cho từng loại sản phẩm sản xuất ( Biểu số 02) Bảng phân bổ chi phí nguyên liệu,vật liệu chính Tháng 12 năm 2006 Biểu số 02 Khoản mục chi phí Tổng số Trong đó Lốp xe đạp Lốp xe máy Lốp ô tô Sản phẩm khác NVL chính 42.978.129.393  3.196.943.592 1.508.777.231  37.608.685.849  7.964.672.658 Người lập biểu Kế toán trưởng (ký, ghi rõ họ tên) (ký, ghi rõ họ tên) Kế toán căn cứ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và các số liệu đã được tập hợp trong bảng kê ghi vào nhật ký chứng từ. (tương tự cho nhiên liệu, với tổng chi phí nhiên liệu phát sinh tháng 12 là:2.443.979.683 đồng và phân bổ cho các sản phẩm lần lượt là:lốp xe đạp:692.123.356 đồng, lốp xe máy:554.628.010 đồng, lốp ô tô:875.701.497 đồng, sản phẩm khác là 321.526.820 đồng). NHẬT KÝ - CHỨNG TỪ Ghi có TK 152 Tháng 12 năm 2006 Stt Chứng từ Diễn giải Ghi có TK 152 Ghi nợ các TK Ngày Số TK 6211 Cộng có TK 152 01 31/12 01 Xuất NL, VL chính 42.978.129.393 42.978.129.393 02 31/12 02 Xuất nhiên liệu 2.443.979.683 2.443.979.683 03 31/12 03 Tổng cộng 45.422.109.076 45.422.109.076 Người lập biểu Ngày 31/12/2006 Kế toán trưởng Tương tự kế toán tiến hành mở nhật ký chứng từ cho các tháng còn lại của năm 2006. Dưới sự giúp đỡ của máy tính, số liệu từ nhật ký chứng từ sẽ vào sổ cái. Ở đây sổ cái được mở cho cả năm. SỔ CÁI Năm 2006 Mã TK: 621 Tên TK: “Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp” Dư Nợ đầu kỳ: Dư Có đầu kỳ: TK Ghi có  Tháng … Tháng 12 Cả năm TK 1521 42.978.129.393 612.044.230.019 TK 1523 2.443.979.683 37.234.535.465 Cộng PS Nợ 45.422.109.076 649.278.765.484 Cộng PS có 45.422.109.076 649.278.765.484 Người lập biểu Ngày 31/12/2006 Kế toán trưởng (ký, ghi rõ họ tên) b. Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp Công ty sử dụng TK 622” chi phí nhân công trực tiếp” để tập hợp và phân bổ chi phí tiền lương và các koản trích theo lương. * Tập hợp và phân bổ chi phí tiền lương của nhân công trực tiếp sản xuất: Hàng tháng căn cứ vào số lượng sản phẩm hoàn thành và đơn giá của từng loại sản phẩm do công ty quy định, kế toán tính chi phí tiền lương của từng loại sản phẩm và tính lương cho từng công nhân. Tổng hợp chi phí nhân công trực tiếp vào bên nợ của TK 622 và bên có của TK 334. Cuối tháng, Căn cứ vào số liệu trên bảng tổng hợp tiền lương của công nhân trực tiếp sản xuất, ghi vào nhật ký chứng từ. Bảng tổng hợp tiền lương Tháng 12 năm 2006 STT TK Đơn vị Lương chi BHXH,BHYT,KPCĐ 1 622 XN Xe đạp-Xe máy 982.750.000 66.838.000 2 622 XN Ô tô 1.515.543.000 103.074.000 3 622 XN Đắp lốp 169.471.000 11.526.000 4 622 XN SP CSKT 33.589.000 2.284.000 5 6271 XN Cán luyện 587.691.000 39.969.000 6 6271 XN CKNL+KCS+KTNB 348.853.000 23.726.000 7 6271 Bốc xếp NVL+TP 97.327.000 6.619.000 8 6271 Lương HT 627 1.934.160.611 131.546.224 Tổng cộng 5.669.384.611 385.582.224 NHẬT KÝ - CHỨNG TỪ Ghi có TK 334 Tháng 12 năm 2006 Stt Chứng từ Diễn giải Ghi có TK 152 Ghi nợ các TK Ngày Số TK 6211 Cộng có TK 152 01 31/12 01 Trả lương cho CNTTSX 2.701.353.000 2.701.353.000 02 31/12 02 Tổng cộng 2.701.353.000 2.701.353.000 Người lập biểu Ngày 31/12/2006 Kế toán trưởng * Hạch toán chi phí BHXH, BHYT,KPCĐ: Hàng tháng, kế toán trích lập BHXH, BHYT theo tỷ lệ 17%lương cơ bản,KPCĐ 2% lương thực tế như đã nêu ở trên. Kế toán tập hợp lên bảng phân bổ BHXH, BHYT,KPCĐ vào giá thành sản phẩm từng mặt hàng. Bảng phân bổ các khoản trích Cuối tháng, kế toán căn cứ vào số liệu của bảng tính lương của công nhân trực tiếp sản xuất ghi vào nhật ký- chứng từ: Ghi nợ TK 622, ghi có TK 338, sau đó lên sổ cái TK622. NHẬT KÝ - CHỨNG TỪ Ghi có TK 338 Tháng 12 năm 2006 Stt Chứng từ Diễn giải Ghi có TK 152 Ghi nợ các TK Ngày Số TK 6211 Cộng có TK 152 01 31/12 01 Trích BHXH,BHYT,KPCĐ 183.722.000 183.722.000 02 31/12 02 Tổng cộng 183.722.000 183.722.000 Người lập biểu Ngày 31/12/2006 Kế toán trưởng SỔ CÁI Năm 2006 Mã TK:622 Tên TK:”Chi phí nhân công trực tiếp” Dư Nợ đầu kỳ: Dư Có đầu kỳ: TK Ghi có Tháng… Tháng 12 Cả năm TK 334 2.701.353.000 30.533.736.991 TK 338 183.722.000 2.372.229.033 Cộng PS Nợ 2.885.075.000 32.905.966.024 Cộng PS Có 2.885.075.000 32.905.966.024 Người lập biểu Ngày 31/12/2006 Kế toán trưởng (Ký,họ và tên) c. Tập hợp chi phí sản xuất chung * Tập hợp chi phí chung – nhân công: Gồm chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương của nhân viên phân xưởng. Việc tính lương và các khoản trích theo lương của bộ phận gián tiếp được tiến hành vào cuối mỗi tháng theo cách tích lương và các khoản trích theo lương đã trình bày ở trên. Sau đó kế toán phân bổ cho từng sản phẩm theo chi phí nguyên vật liệu chính. * Tập hợp và phân bổ chi phí nguyên vật liệu * Tập hợp và phân bổ chi phí khấu hao. Kế toán phân bổ chi phí khấu hao TSCĐ cho từng sản phẩm theo chi phí nguyên vật liệu chính * Tập hợp và phân bổ chi phí dịch vụ mua ngoài và chi phí khác bằng tiền * Tập hợp chi phí sản xuất chung và phân bổ chi phí sản xuất chung vào giá thành sản phẩm Để tập hợp chi phí sản xuất chung kế toán căn cứ bảng tập hợp các khoản chi phí chung theo từng khoản mục chi phí,sau đó lên sổ cái,như sau: BẢNG KÊ SỐ 4 BẢNG TỔNG HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG THÁNG 12 NĂM 2006 Ghi Nợ TK627 Mã TK Số tiền Ghi Có TK TK334 TK338 TK152 TK214 TK111 Lương của bộ phận quản lý 6271 2.968.031.611 2.968.031.611 BHXH, BHYT, KPCĐ 6271 201.860.224 201.860.224 Chi phí NVL 6272 1.528.407.586 1.528.407.586 Chi phí KH TSCĐ 6274 3.724.213.783 3.724.213.783 Chi phí dịch vụ mua ngoài 6277 3.882.937 3.882.937 Chi phí bằng tiền khác 6278 2.134.046.981 2.134.046.981 Tổng cộng 10.560.443.122 2.968.031.611 201.860.224 1.528.407.586 3.724.213.783 2.137.929.918 SỔ CÁI Năm 2006 Mã TK: 627 Tên TK: “Chi phí sản xuất chung” Dư Nợ đầu kỳ: Dư Có đầu kỳ: TK Ghi có Tháng… Tháng 12 Cả năm TK 111 2.137.929.918 23.637.811.295 TK 152 1.528.407.586 15.866.847.698 TK 214 3.724.213.783 74.247.539.600 TK 334 2.968.031.611 25.583.483.267 TK 338 201.860.224 1.803.247.028 CộngPS Nợ 10.560.443.122 141.138.928.888 Cộng PS Có 10.560.443.122 141.138.928.888 Người lập biểu Ngày 31/12/2006 Kế toán trưởng (Ký,họ và tên) *Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất trong kỳ: Từ các khoản mục chi phí sản xuất có liên quan chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung, tiến hành tập hợp chi phí sản xuất trong kỳ và kết chuyển vào TK154 để tính giá thành. Ta có bảng tổng hợp giá thành thực tế năm 2006: Tên TP SL SX Đơn giá Tổng chi phí Chi phí NVLTT Chi phí NCTT Chi phí SXC Ngliệu Nhliệu Lương BHXH Điện TK 627 Lốp ô tô 1200-20 5.033 712.931 3.588.184.972 2.734.067.223 210.510.404 214.931.621 17.636.314 80.366.893 330.945.515 Lốp ô tô 900-20 9.059 535.709 4.852.988.894 3.703.262.983 299.939.175 258.661.854 20.550.759 99.671.672 470.902.450 … Lốp xe đạp đen 604.617 15.726 9.508.402.023 7.080.369.200 466.268.878 708.785.378 52.081.346 274.002.821 926.894.399 Lốp xe đạp đỏ 757.498 18.021 13.651.005.681 10.240.870.741 562.228.696 1.035.518.449 91.308.013 374.807.126 1.346.272.654 … Săm XĐ có van 575.438 6.208 3.572.702.366 2.453.178.411 146.608.687 475.593.705 37.752.608 146.455.869 313.113.083 Săm XĐ kvan 837.290 5.072 4.246.947.461 2.830.671.190 215.467.185 655.220.327 54.881.375 134.759.023 355.948.360 … Tổng cộng 10.071.868 823.323.660.415 37.234.535.465 612.044.230.019 30.533.736.991 2.372.229.003 16.007.996.264 125.130.932.624 2.2.Tập hợp chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. Công ty tập hợp chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp theo từng khoản mục tương tự như chi phí sản xuất chung sau đó phân bổ cho từng sản phẩm; với chứng từ được sử dung như đã trình bày trong tập hợp chi phí sản xuất chung. Năm 2006 các chi phí này phát sinh là: chi phí bán hàng: 21.403.284.949 đồng;chi phí quản lý doanh nghiệp : 13.355.529.730 đồng. 2.3 Cách tập hợp doanh thu, giá vốn và lợi nhuận tại công ty Cổ Phần Cao Su Đà Nẵng. a.Tập hợp doanh thu : -Doanh thu bán hàng: Chứng từ và tài khoản sử dụng là tài khoản 511 được mở chi tiết cho từng loại sản phẩm, sử dụng hoá đơn GTGT để hạch toán các nghiệp vụ bán hàng. Dựa vào đơn giá bán chuẩn do công ty quy định và số lượng sản phẩm tiêu thụ, tính được doanh thu. Hàng ngày, khi phát sinh các nghiệp vụ bán hàng, phòng kinh doanh tập hợp các hoá đơn và chuyển cho bộ phận kế toán tiêu thụ. Kế toán tiêu thụ nhập hoá đơn vào máy. Máy sẽ tự động vào sổ chi tiết tài khoản 511. Căn cứ vào chứng từ, ngày trên hoá đơn, tên sản phẩm, số lượng, doanh thu chưa thuế GTGT do kế toán tiêu thụ nhập vào, máy tự động đưa vào phần tương ứng trên bảng liệt kê xuất sản phẩm rồi lên bảng tổng hợp sản xuất tiêu thụ. Như thế tổng doanh thu các sản phẩm năm 2006 là: 930.892.069.377 đồng. - Các khoản giảm trừ: Để cạnh tranh với các doanh nghiệp khác cũng như để giữ vững uy tín của mình trên thị trường, sản phẩm của công ty trước khi đưa ra thị trường luôn được phòng KCS kiểm tra rất kỹ lưỡng, những sản phẩm không đúng quy cách, không đảm bảo chất lượng sẽ không được xuất kho. Mặc dù công ty vẫn sử dụng TK532, TK521, nhưng nghiệp vụ này thường không phát sinh nên chỉ có khoản giảm doanh thu là hàng bán bị trả lại. Hàng bán bị trả lại: Để tồn tại đứng vững và cạnh tranh được trên thị trường, bên cạnh các chiến lược sản phẩm, công ty cũng phải quan tâm đến chiến lược Marketing, luôn tìm hiểu nắm bắt nhu cầu thị hiếu của người tiêu dùng. Chính sách bảo hành sản phẩm cũng là một trong những chính sách mà công ty đưa ra nhằm thu hút khách hàng. Theo quy định của công ty, nếu sản phẩm nào bị hư hỏng trong thời gian bảo hành như: nổ lốp…thì phòng KCS sẽ tiến hành kiểm tra để xác định rõ ràng. Nếu thuộc trách nhiệm của công ty, thì chấp nhận nhập lại kho, đề nghị thanh toán tiền hoặc giảm các khoản phải thu đối với hàng trả về. Kế toán căn cứ vào phiếu nhập kho hàng háo bị trả lại để lên bảng kê hàng bán bị trả lại. Kế toán xác định doanh thu hàng bán bị trả lại và phản ánh vào TK531. Cuối tháng, kế toán thực hiện việc kết chuyển toàn bộ doanh thu hàng bán bị trả lại sang TK511. Lúc này :Doanh thu thuần = Doanh thu – hàng bán bị trả lại Các khoản giảm trừ năm 2006 của các sản phẩm là:4.730.829.004 đồng. b.Tập hợp giá vốn: Dựa trên số lượng sản phẩm tiêu thụ và giá thành đơn vị từng sản phẩm, tính được giá vốn cho từng loại sản phẩm. Năm 2006 giá vốn được tập hợp là: 657.183.495.843 đồng. c.Xác định lợi nhuận: Để xác định kết quả sản xuất kinh doanh công ty sử dụng TK911. Cuối tháng tiến hành kết chuyển các khoản chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, giá vốn hàng bán, doanh thu thuần, sang TK911 để xác định lợi nhuận thuần từ hoạt động sản xuất kinh doanh Với: Doanh thu thuần = Doanh thu – Các khoản giảm trừ Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Giá vốn hàng bán Lợi nhuận thuần từ hoạt động sản xuất kinh doanh = Lợi nhuận gộp + (Doanh thu hoạt động tài chính- Chi phí tài chính) - (Chi phí bán hàng + CPQLDN) Công ty tập hợp doanh thu, các khoản giảm trừ, giá vốn cho từng loại sản phẩm, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho sản phẩm . Từ đó tính được lợi nhuận cho từng sản phẩm. d. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm 2006: Chỉ tiêu Mã số Năm 2006 1.Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 01 930.892.069.377 2.Các khoản giảm trừ doanh thu 02 4.730.829.004 3.Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 10 926.161.240.373 4.Giá vốn hàng bán 11 810.261.492.587 5.Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ 20 115.899.747.786 6.Doanh thu hoạt động tài chính 21 317.453.612 7.Chi phí hoạt động tài chính 22 26.567.884.977 Trong đó: Chi phí lãi vay 23 23.506.752.260 8.Chi phí bán hàng 24 21.403.284.949 9.Chi phí quản lý doanh nghiệp 25 13.355.529.730 10.Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 30 54.890.501.742 11.Thu nhập khác 31 3.682.973.616 12.Chi phí khác 32 3.194.853.993 13.Lợi nhuận khác 40 488.119.623 14.Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế 50 55.378.621.365 15.Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 16.Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 17.Lợi nhuận sau thuế TNDN 60 55.378.621.365 18.Lãi cơ bản trên cổ phiếu(*) 70 7.858 II. Điều kiện để phân tích C-V- P. Với cách tập hợp chi phí của công ty thì chỉ phục vụ cho kế toán tài chính là chủ yếu mà chưa cung cấp thông tin cho hoạt động quản trị. Đây quả là một hạn chế rất lớn đối với công ty. Bởi vậy điều cần thiết là chi phí phải được phân thành biến phí, định phí. Dưới đây là cách nhận diện chi phí theo cách ứng xử tại công ty. Sự nhận diện về cách ứng xử của chi phí là những kỹ năng cần thiết nếu nhà quản trị muốn có thông tin tối ưu nhất để ra các quyết định sáng suốt. 1. Biến phí: - Chi phí biến đổi là những chi phí thay đổi tỷ lệ với khối lượng hoạt động của doanh nghiệp. - Chi phí khả biến sẽ không đổi trên một đơn vị của mức hoạt động nhưng tổng biến phí thì thay đổi. - Dùng phương pháp kỹ thuật để xác định: Nghĩa là ta dựa trên các thông số kỹ thuật của sản phẩm để định mức giá và lượng các yếu tố đầu vào chế tạo nên sản phẩm. Bằng các phương pháp định mức ta có thể xác định được lượng và giá của các yếu tố chi phí có liên quan đến việc chế tạo sản phẩm. Theo đó, những chi phí biến thiên theo số lượng sản phẩm sản xuất thì là biến phí, ngược lại là định phí. - Dùng phương pháp tài khoản để xác định: Chúng ta lướt qua tài khoản chi phí trong một vài kỳ kinh doanh. Nếu số tiền thuộc các tài khoản biến động ít, không đáng kể hoặc có biến động thì qua đó ta có thể nhận diện là biến phí, định phí hoặc chi phí hỗn hợp. Nhưng phương pháp này không biết chi phí phát sinh từ hoạt động nào và phụ thuộc rất lớn vào kiến thức dự đoán của nhà quản trị. Đây cũng là điểm hạn chế của phương pháp. - Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn trực tiếp những người có trách nhiệm điều hành các hoạt động phát sinh ra chi phí đặc thù ở từng bộ phận quản lý. - Thông thường : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí giá vốn hàng bán, chi phí hoa hồng, chi phí giao hàng là biến phí. 2.Định phí: - Chi phí bất biến là chi phí mà tổng số của nó không đổi khi mức hoạt động thay đổi. - Khi mức hoạt động tăng thì chi phí bất biến tính trên một đơn vị sẽ giảm. - Những chi phí không biến thiên theo số lượng sản phẩm sản xuất hoặc sản lượng tiêu thụ là định phí. ¨Định phí có 2 loại: - Định phí bắt buộc: Là những chi phí có liên quan đến máy móc thiết bị nhà xưởng, cơ sở hạ tầng, chi phí ban quản lý. Nó có bản chất lâu dài và không thể cắt giảm xuống được cho dù mức độ hoạt động giảm xuống hoặc khi sản xuất bị gián đoạn. - Định phí không bắt buộc: Là chi phí có thể thay đổi trong từng kỳ kế hoạch của nhà quản trị doanh nghiệp. Nhà quản trị có thể quyết định số lượng định phí này trong từng kỳ kinh doanh như chi phí quảng cáo, chi phí đào tạo bồi dưỡng... Nó có bản chất ngắn hạn và có thể cắt giảm được. 3. Chi phí hỗn hợp: Là chi phí mà thành phần của nó bao gồm cả yếu tố bất biến và yếu tố khả biến. Ở mức độ hoạt động căn bản, chi phí hỗn hợp thường thể hiện đặc điểm của chi phí bất biến, ở mức độ hoạt động quá mức căn bản nó thể hiện đặc điểm của biến phí. 4. Phân loại chi phí tại công ty theo cách ứng xử của chi phí. 4.1.Biến phí a. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Như đã nói ở trên, chi phí này phát sinh nhiều và ở công ty nó được xây dựng định mức cho từng loại nguyên vật liệu là cố định. Như vậy, số lượng sản phẩm sản xuất nhiều thì chi phí này sẽ gia tăng. Ta có thể biểu diễn chi phí nguyên vật liệu qua công thức sau: CTi =QSX .Mij . Pj = QSX . Mij . Pj Với CTi: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp để sản xuất SPi Mij: Mức tiêu hao nguyên vật liệu j để sản xuất SPi Pj: Đơn giá mua vào của vật liệu j Như vậy, ta thấy chi phí nguyên vật liệu trực tiếp biến đổi tỷ lệ với QSX nên chi phí này là biến phí. b. Chi phí tiền lương: Qua các công thức ở phần I thì ta thấy việc trả lương cho công nhân trực tiếp sản xuất là biến phí vì phụ thuộc vào sản lượng sản phẩm hoàn thành.Tiền lương trả cho công nhân quản lý phân xưởng, bộ phận bán hàng, bộ phận quản lý doanh nghiệp đều là biến phí vì quỹ lương theo chất lượng sản phẩm phụ thuộc vào chênh lệch sản phẩm. c. Kinh phí công đoàn (KPCĐ) KPCĐ = 2% lương thực tế . Do vậy, KPCĐ là biến phí d. Chi phí điện: Chi phí này được theo dõi chung cho cả sản xuất và quản lý. Ở công ty đã xây dựng được định mức cho từng loại sản phẩm sản xuất nên chi phí này là biến phí. e. Chi phí dầu nhờn, mỡ máy: Để nâng cao hiệu quả sử dụng máy móc thiết bị thì cần