Khóa luận Phân tích tác động của tỷ giá hối đoái đến hoạt động xuất nhập khẩu của công ty cổ phần chế biến thủy hải sản Hiệp Thanh

độ ± 0,5% tỷ giá chính thức do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam qui định. Vào đầu năm 1990, với việc hình thành 2 trung tâm giao dịch ngoại tệ tại TPHCM và Hà Nội, tỷ giá chính thức được xác định trên cơ sở các phiên giao dịch tại trung tâm, trong đó NHNN VN tham gia với vai trò chủ đạo. Năm 1994, Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng ra đời thay thế 2 trung tâm giao dịch ngoại tệ (Qđ 203/QĐ NH3 20/09/1994), tỷ giá chính thức được ổn định và do NHNN VN công bố dựa trên tỷ giá giao dịch trên thị trường liên ngân hàng, các ngân hàng thương mại được phép xác định tỷ giá giao dịch của mình trên cơ sở tỷ giá chính thức do NHNN VN công bố với biên độ ±0,5%. Tiếp theo đó, biên độ được nới rộng lên ±1%, ±5%, ±10%. Đồng thời, NHNN VN cũng đã 2 lần điều chỉnh tỷ giá chính thức từ 11.175 VND/USD lên 11.800VND/USD và tiếp tục lên 12.998 vào 7/8/1998. Ngày 25/02/1999 NHNN VN đã không xác định và công bố tỷ giá chính thức mà thông báo tỷ giá bình quân giao dịch ngày hôm trước trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng và biên độ giao dịch của các ngân hàng thương mại là ±0,1%. Từ ngày 24/12/2006, NHNN điều chỉnh biên độ giao dịch ngoại tệ của TCTD đối với khách hàng lên ± 0,75% so với tỷ giá do NHNN công bố. Từ ngày 10/3/2008, NHNN điều chỉnh biên độ giao dịch trong mua bán ngoại tệ của các TCTD đối với khách hàng từ mức ± 0,75% tăng lên ± 1,0%. Ngày 26/6/2008, Thống đốc NHNN có Quyết định số 1436/QĐ-NHNN nới rộng biên độ giao dịch tỷ giá từ mức ± 1% quy định từ ngày 10-3-2008, tăng lên ± 2% so với tỷ giá liên ngân hàng do NHNN công bố, thực hiện kể từ ngày 27/6/2008. Quyết định số 2635/QĐ-NHNN của Thống đốc NHNN điều chỉnh biên độ mua bán ngoại tệ giao ngay của các TCTD đối với khách hàng từ ± 2% lên ±3% thực hiện từ 7/11/2008. Kể từ ngày 25/12/2008, NHNN điều chỉnh tăng 3% đối với tỷ giá bình quân liên ngân hàng từ 16.494 VNđ/USD tăng lên 16.989 VNđ/USD. Đây là mức điều chỉnh tỷ giá liên ngân hàng tăng cao nhất trong một ngày từ nhiều năm qua. Với biên độ ± 3%, tỷ giá mua bán của các NHTM nhìn chung cũng điều chỉnh tăng lên trên cơ sở tỷ giá liên ngân hàng của NHNN. Theo đó mặt bằng tỷ giá mới sẽ góp phần kích thích XK, kiểm soát nhập siêu và đảm bảo bền vững cán cân thanh toán quốc tế. Như vậy, có thể thấy rằng trước năm 1997, tỷ giá được kiểm soát trực tiếp, cố định với đồng đô la Mỹ và cố gắng giữ mức ổn định. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xác định và công bố mức tỷ giá chính thức. Sau đó do tác động của cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á và thâm hụt cán cân tài khoản vãng lai của Việt Nam tăng cao, vì vậy NHNN VN đã hai lần điều chỉnh tỷ giá chính thức. Kể từ thời kì này, tỷ giá đã được điều chỉnh trên cơ sở bằng việc điều chỉnh biên độ giao dịch tỷ giá và thay vì công bố tỷ giá chính thức, NHNN VN thông báo tỷ giá bình quân giao dịch ngày hôm trước trên thị SVTH: Trần Đại Quốc 14 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh trường liên ngân hàng. Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đã phân loại Việt Nam có cơ chế tỷ giá thả nổi có quản lí. 13.000 14.000 15.000 16.000 17.000 18.000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Năm Đ ồ ng Tỷ giá USD/VND Hình 2.1: Tỷ giá USD/VND từ năm 2001 đến 2009 Qua biểu đồ ta thấy trong giai đoạn từ năm 2001 đến 2009, tỷ giá giữa USD và VND luôn biến động, đặc biệt là trong thời gian gần đây, từ đầu năm 2008 tỷ giá USD/VND gần 16.000 đồng đến giữa năm 2008 tỷ giá bắt đầu tăng lên và đến đầu năm 2009, tỷ giá đã tăng mạnh lên 17.397 đồng. Nguyên nhân là trong năm 2008, lạm phát tăng cao, VND mất giá làm cho tỷ giá tăng, kéo theo đó là do tâm lý của các nhà đầu tư lo sợ đồng VND mất giá cho nên đã chuyển từ VND sang thị trường vàng hay USD làm cho tỷ giá đã giảm nay càng giảm hơn. 2.7. Hoạt động XNK và ảnh hưởng của tỷ giá đến hiệu quả hoạt động XNK 2.7.1. Hoạt động XNK XK là một quá trình thu doanh lợi bằng cách bán các sản phẩm hoặc dịch vụ ra các thị trường nước ngoài, thị trường khác với thị trường trong nước. Ngược lại, NK là việc dùng ngoại tệ mua hàng hóa từ thị trường bên ngoài phục vụ yêu cầu trong nước. Như vậy, XNK là hoạt động trao đổi mua bán hàng hóa qua phạm vi của một quốc gia để thu về ngoại tệ hay dùng nội tệ đổi lấy ngoại tệ mua hàng hóa nước ngoài vào trong nước. XNK sẽ tác động lên cung và cầu ngoại tệ, tác động lên tỷ giá hối đoái. Hoạt động XNK là chiếc cầu nối, là ống dẫn, giữa nền kinh tế quốc gia và thế giới bên ngoài. Nhờ sử dụng những lợi thế so sánh của mình hòa nhập vào môi trường kinh tế thế giới đã mang lại lợi ích và sự phát triển ngày một đi lên. XNK là một hoạt động không thể thiếu đối với bất kì quốc gia nào muốn tối ưu hóa lợi nhuận và chuyên môn hóa sản xuất. SVTH: Trần Đại Quốc 15 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh 2.7.2. Ảnh hưởng của tỷ giá đến hoạt động XNK a. Khi tỷ giá tăng Giá hàng NK tính bằng nội tệ tăng lên, người tiêu dùng có xu hướng không mua hàng NK nữa, khiến cho hàng NK bị ế thừa, NK bị hạn chế. Hoặc đối với những khoản nợ, vay ngoại tệ giờ đây tăng giá lên, gây nên tình trạng không có có khả năng trả nợ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Ngược lại giảm giá nội tệ sẽ có lợi cho XK vì nhà XK sẽ hưởng lợi qua chênh lệch số lượng nội tệ đổi lấy một đồng ngoại tệ tăng lên. Những khoản tiền gửi hay đầu tư bằng ngoại tệ lúc bấy giờ có lời hơn nhờ vào chênh lệch tỷ giá. b. Khi tỷ giá giảm Số luợng nội tệ đổi lấy một đồng ngoại tệ giảm đi sẽ có tác động ngược lại. Khi đó giá cả hàng hóa đối với sản phẩm NK đối với người tiêu dùng trong nước sẽ giảm, hay họ sẽ cần ít nội tệ hơn để mua lấy sản phẩm như trước kia, do vậy nhu cầu đối với hàng NK tăng lên, NK sẽ có lợi. Đồng thời những khoản nợ vay ngoại tệ hay nợ nước ngoài sẽ mất đi một phần gánh nặng nhờ chênh lệch tỷ giá, người nhận nợ sẽ chi trả ít nội tệ hơn so với khi vay mượn. Và khi đó hàng hóa trong nước đối với người tiêu dùng nước ngoài sẽ tăng giá bởi họ sẽ phải chi tiền nhiều hơn trước kia để trả cho hàng hóa đó. Tuy nhiên, nhà kinh doanh XNK cần phải xem xét tỷ giá biến động ở mức nào thì có lợi, vì khi nhà XK đồng thời là người sản xuất hàng XK sẽ phải nhập nguyên phụ liệu từ nước ngoài để phục vụ cho sản xuất. Nếu tỷ giá tăng (đồng nội tệ mất giá) sẽ khiến cho giá nguyên vật liệu NK tăng theo, điều đó sẽ làm ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty. Vì vậy, trong kinh doanh XNK cần quan tâm đến cả tỷ giá XK và tỷ giá NK. Để có lợi cho XK thì phải chọn theo công thức : Tỷ giá XK ≤ Tỷ giá thị trường≤ Tỷ giá NK Một công ty XNK thì hàng ngày phải xem xét và tính toán với mức tỷ giá nào thì XK có lời và NK có lợi hơn. Đồng thời, những khoản thanh toán và đầu tư ngoại tệ của doanh nghiệp sẽ thay đổi như thế nào khi tỷ giá tăng lên hoặc giảm xuống. Đó là những ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Kế toán doanh nghiệp sẽ hạch toán và tính toán theo những qui tắc được sử dụng trong kế toán chênh lệch tỷ giá. 2.8. Khảo sát các nghiên cứu trước Tác giả khảo sát đề tài khóa luận tốt nghiệp của sinh viên có cùng chủ đề về tỷ giá hối đoái. Mục tiêu của đề tài này gồm có: + Tìm hiểu xu hướng biến động của tỷ giá trong thời gian năm 1998, năm 2000 và năm 2004. SVTH: Trần Đại Quốc 16 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh + Sự biến động của tỷ giá đã tác động đến tình hình tài chính của doanh nghiêp như: doanh thu XK, lợi nhuận của hoạt động XK nói riêng và lợi nhuận kinh doanh của doanh nghiệp nói chung trong các năm 1998,2000 và 2004. + Sự tăng giảm của tỷ giá ảnh hưởng đến kế hoạch kinh doanh XK của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Tên đề tài: “Phân tích tác động của tỷ giá hối đoái đến hoạt động xuất nhập tại Công ty XNK nông sản thực phẩm An giang”. Tên tác giả: Nguyễn Thị Thanh Thảo - Lớp: DH2TC –Khoa Kinh Tế - Quản Trị Kinh Doanh, Trường Đại Học An Giang. Ưu điểm của các đề tài: đề tài này tác giả cho thấy được xu hướng biến động của tỷ giá hối đoái qua các năm 1998, 2000 và 2004, các tác giả đã phân tích, đã cho thấy sự tác động của tỷ giá đến tình hình tài chính của doanh nghiệp như doanh thu, XK Hạn chế của các đề tài: mặc dù tác giả đã chỉ ra xu hướng biến động của tỷ giá qua các năm 1998, 2000 và 2004 nhưng tác giả không nêu được rõ ra các nguyên nhân làm cho tỷ giá biến động, mà chỉ nói rất chung chung. Thêm nữa, từ những phân tích trên, các tác giả đã đưa ra các giải pháp để giúp doanh nghiệp phòng ngừa rủi ro về tỷ giá nhưng tác giả cũng chỉ viết rất sơ sài, không chi tiết, làm cho người đọc khó hình dung. SVTH: Trần Đại Quốc 17 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh SVTH: Trần Đại Quốc 18 Chương 3. Giới thiệu chung về CTCP CB THS Hiệp Thanh 3.1. Quá trình thành lập và phát triển của CTCP CB THS Hiệp Thanh Tiếng tăm của vùng đất Cần Thơ được vang xa bởi đây là vùng “gạo trắng nước trong”, nằm trên vùng đất Châu thổ phì nhiêu thuận lợi cho phát triển cây ăn trái cũng như ngành Nông Nghiệp nói chung. Thêm một lợi thế nữa đó là Cần Thơ có hệ thống sông ngòi rộng lớn, cửa sông rộng khắp, có nhiều loài thủy hải sản phong phú làm tăng thêm khả năng phát triển cho vùng, tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty chế biến thủy hải sản thành lập và hoạt động. Huyện Thốt Nốt thuộc TP Cần Thơ, nằm trên con đường giao nhau giữa Cần Thơ và Long Xuyên (An Giang), đặc biệt hơn nữa đó là nơi vận chuyển nguồn thủy hải sản cho các tỉnh kể cả đường bộ lẫn đường thủy. Huyện Thốt Nốt với diện tích 17.1km2, dân số 191 ngàn người. Đơn vị hành chính gồm 01 thị trấn, 09 xã (thị trấn Thốt Nốt, xã Thới Thuận, Tân Lộc, Trung Nhứt, Trung Kiên, Trung An, Trung Thạch, Thuận Hưng, Tân Hưng). Chính vị thế đó các đầu mối giao thông, thuận lợi trong giao lưu kinh tế, văn hóa với các tỉnh, thành phố, khu vực và trong cả nước đã góp phần tạo sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm cho người dân nơi đây. Với thế mạnh về chế biến thủy hải sản và thức ăn gia súc, ngành Công Nghiệp đang dần khẳng định ưu thế trong cơ cấu huyện. Nắm được các yếu tố đó, cùng với mục đích cung cấp nguồn thủy hải sản cho người dân, đồng thời tạo công ăn việc làm cho các lao động tay nghề, nên các sáng lập viên đã tự nguyện góp vốn thành lập công ty lấy tên là Công Ty Chế Biến Thủy Hải Sản Hiệp Thanh. Công ty Chế Biến Thủy Hải Sản Hiệp Thanh được thành lập ngày 06/12/2004 ơ. ) Trụ sở chính đặt tại quốc lộ 91, ấp Thới An, xã Thới Thuận, huyện Thốt Nốt, TP Cần Th ) Tên đăng ký hợp pháp bằng tiếng Việt: CÔNG TY CỔ PHẦN CHẾ BIẾN THỦY HẢI SẢN HIỆP THANH. ) Tên đăng ký hợp pháp của công ty bằng tiếng Anh: HIEP THANH SEAFOOD STOCK COMPANY. ) Tên giao dịch của công ty viết tắt bằng tiếng Anh: HTC ) Tel: 0710.854888 ) Fax: 0710.854889 ) Web: http//www.hiepthanhgroup.com.vn Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh Vốn điều lệ của công ty là 178.195.000.000 đồng. Vốn điều lệ được chia thành 17.819.500 cổ phần. ™ Ngành nghề hoạt động: Theo quyết định thành lập và quyết định bổ sung ngành nghề kinh doanh, công ty có các chức năng kinh doanh chủ yếu sau: + Nuôi trồng + Sản xuất, chế biến và XK nông thủy sản + Chế biến và kinh doanh thức ăn gia súc Hoạt đông sản xuất kinh doanh của công ty đến thời điểm lập báo cáo này gồm hầu hết các hoạt động liệt kê trên. ™ Phạm vi hoạt động: trong nước và nước ngoài, tùy theo nhu cầu của thị trường và theo đúng pháp luật của Việt Nam. Từ năm 2006 Công ty đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn HACCP, được tổ chức quốc tế SGS công nhận hợp chuẩn quản lý hệ thống chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2000. Đến năm 2007 Công ty Cố phần Chế biến thủy hải sản Hiệp Thanh chính thức là thành viên của VASEP và VCCI. 3.2. Cơ cấu tổ chức quản lý và chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận ™ Hội đồng quản trị: là cơ quan lãnh đạo cao nhất của công ty có thẩm quyền quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích và quyền lợi của công ty. ™ Tổng Giám Đốc: là người quản lý và điều hành công việc hàng ngày của công ty, đại diện cho quyền và nghĩa vụ của công ty trước Hội đồng Quản trị và pháp luật ™ Phó Tổng Giám Đốc: là người cùng với tổng Giám Đốc điều hành công ty, chịu trách nhiệm trước Hội đồng Quản trị và Tổng Giám Đốc về phần việc được phân công và phụ trách. Là người đại diện công ty trong trường hợp Tổng Giám Đốc ủy quyền khi vắng mặt. ™ Phòng kế toán: Tổ chức quản lý và sử dụng tiền vốn một cách hợp lý và tiết kiệm nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao. Điều hành các hoạt động tính toán kinh tế, kiểm tra và sử dụng tài sản vật tư, tiền vốn, tính giá thành, hàng tồn kho, thanh toán ngân hàng, hóa đơn, theo dõi hợp đồng. Nhằm đảm bảo quyền chủ động trong sản xuất kinh doanh và tự chủ tài chính của công ty. ™ Phòng TC HC nhân sự: Quản lý điều hành các nghiệp vụ chuyên môn được giao. Đề xuất chuyển khai và trực tiếp hướng dẫn thực hiện, những nội dung những quy định về quản lý các văn bản hành chính: quản lý nhân sư, tiền lương, BHXH, dịch vụ, chăm sóc sức khỏe. SVTH: Trần Đại Quốc 19 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh ™ Phòng kế hoạch: Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh, xây dựng các chiến lược và các biện pháp khả thi nhằm đạt hiệu quả tối ưu trong kinh doanh, tổ chức nghiên cứu thị trường phát triển các sản phẩm mới các kinh phân phối: Hợp đồng mua bán, lập kế hoạch sản xuất, quản lý kho, mua nguyên vật liệu sản xuất. ™ Phòng thí nghiệm: Xây dựng và đề xuất các kế hoạch kiểm tra thử nghiệm phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của công ty. Kiểm tra và thực hiện đúng các quy định trong quá trình công nhân sản xuất nhằm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và đảm bảo chất lượng XK: Quản lý chất lượng kiểm vệ sinh, ™ Phòng sản xuất: Điều hành sản xuất, định hình, vô bao thành phẩm, vận hành máy móc, vệ sinh phân xưởng, xử lý rác thải. ™ Phòng kinh doanh XNK: xây dựng các kế hoạch trên tất cả các lĩnh vực hoạt động kinh doanh, giới thiệu các loại sản phẩm do công ty sản xuất. Điều động phân công nhiệm vụ cho nhân viên, chủ động giải quyết các giải pháp trong phạm vi thuộc thẩm quyền, tính toán đề xuất kịp thời cho Giám đốc: tiếp thị bán hàng, lập hợp đồng nội và ngoại, giao nhận, thuê kho, thanh toán quốc tế, kế toán tổng hợp. ™ Phòng kỹ thuật nuôi: là phòng gồm có các hoạt động về tư vấn kỷ thuật nuôi, giám sát chương trình nuôi theo phương pháp GAP, kiểm tra kháng sinh, vi sinh, bệnh của cá để từ đó đưa ra những biện pháp phòng ngừa hợp lý. Bên cạnh đó còn lưu trữ hồ sơ kế toán cho, đồng thời cung cấp nguyên liệu chính là cá tra cho công ty. 3.3. Chức năng và nhiệm vụ của công ty 3.3.1. Chức năng Công ty xây dựng và tổ chức có hiệu quả các kế hoạch về thu mua sản xuất, chế biến XK, đáp ứng nhu cầu thị hiếu của khách hàng, giữ vững uy tín mặt hàng thủy hải sản XK của mình là: cá tra fillet thành phẩm có thuốc, cá tra fillet thành phẩm không thuốc, cá nguyên con chặt đầu. Nghiên cứu áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào các dây chuyền trong sản xuất, luôn nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm giá thành và chi phí để nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh. Thực hiên tốt công tác bảo hộ lao động, bảo vệ môi trường, bảo vệ tài sản chung và đồng thời hướng tới lợi ích chung của toàn xã hội. SVTH: Trần Đại Quốc 20 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh 3.3.2. Nhiệm vụ Công ty có nhiệm vụ đăng ký kinh doanh theo đúng ngành nghề đã đăng ký, chịu trách nhiệm trước nhà nước, pháp luật về kết quả sản xuất kinh doanh, sản phẩm của công ty làm ra. Công ty xây dựng chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp với khả năng nhu cầu thị trường và nhiệm vụ được giao. Ngoài ra còn thực hiện chế độ báo cáo thống kê, kiểm toán định kỳ của nhà nước, thực hiện các nghĩa vụ nộp thuế và các khoản nộp ngân sách nhà nước khác. 3.4. Sơ đồ tổ chức của công ty TỔNG GIÁM ĐỐC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC PHÒNG KỸ THUẬT NUÔI PHÒNG KẾ TOÁN PHÒNG TC - HC NHÂN SỰ PHÒNG KẾ HOẠCH PHÒNG SẢN XUẤT PHÒNG THÍ NGHIỆM PHÒNG KINH DOANH HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ, CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức của Công ty CP CB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh SVTH: Trần Đại Quốc 21 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh 3.5. Tình hình tiêu thụ và cơ cấu thị trường XK của Công ty 3.5.1. Tình hình tiêu thụ Quá trình hoạt động kinh doanh trong năm 2008 vừa qua, công ty đã đạt được một số chỉ tiêu như sau: Sản lượng XK đạt 16.412.241 tấn, kim ngạch XK đạt khoảng 41 triệu USD tăng 110% so với năm 2007. Tổng doanh thu năm 2008 đạt gần 1.500 tỷ đồng tăng 161% so với năm 2007. Trong cơ cấu doanh thu thì doanh thu NK cao hơn doanh thu XK là vì trong năm 2008, tình hình thế giới biến động, công ty cũng tập trung vào thị trường trong nước bên cạnh thị trường XK để đảm bảo tăng trưởng. Chính vì vậy mà doanh thu nội địa tăng cao làm cho tổng doanh thu tăng. 3.5.2. Cơ cấu thị trường XK Thị trường XK chủ yếu của công ty là thị trường Châu Âu chiếm 89,29%, kế đến là thị trường Châu Mỹ chiếm 5,71% và thị trường Châu Á chiếm 5%. Cơ cấu thị trường xuất khẩu 89,29% 5,71% 5,00% Châu âu Châu Mỹ Châu Á Hình 3.2: Biểu đồ biểu hiện cơ cấu thị trường XK của công ty năm 2008 Thị trường Châu Âu: là thị trường tương đối khó tính, đòi hỏi cao về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, mà thị trường chính của công ty lại là thị trường Châu Âu. Do đó, Công ty cần quản lý nghiêm ngặt an toàn vệ sinh thực phẩm để giữ thị phần hiện có và mở rộng thêm thị trường mới. Thị trường Châu Mỹ: mà chủ yếu là thị trường Canada, cũng là một thị trường khó tính, đòi hỏi các yêu cầu rất cao nhất là về vệ sinh an toàn thực phẩm. Thị trường Châu Á: là thị trường tương đối dễ tính và chiếm tỷ trọng tương đối thấp SVTH: Trần Đại Quốc 22 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh 3.6. Thuận lợi và khó khăn 3.6.1. Thuận lợi Quy trình sản xuất khép kín từ khâu chăn nuôi → chế biến → tiêu thụ sản phẩm. Khu vực chăn nuôi: lớn bậc nhất đồng bằng sông Cửu Long: luôn đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định và chất lượng cho nhà máy chế biến. Nhà máy chế biến hiện đại: với công suất 20.000 MT/năm và hệ thống kho lạnh với sức chứa lên đến 2,400 MT. Vị trí địa lý thuận lợi, nằm trên quốc lộ 91, bên bờ sông Hậu, nhà máy chế biến Hiệp Thanh không chỉ nằm sát khu vực chăn nuôi của công ty mà còn năm trong vùng nuôi trồng cá tra lớn nhất đồng bằng sông Cửu Long, rất thuận lợi trong vận chuyển và thu mua và tiếp nhận nguyên liệu. 3.6.2. Khó khăn Bên cạnh những thuận lợi trên, trong năm 2008 công ty CPCBTHS Hiệp Thanh cũng gặp không ít những khó khăn như: Giá cả các loại vật tư, nguyên liệu, xăng dầu tăng cao, thị trường cạnh tranh gay gắt. Bên cạnh đó, năm 2008 là năm có nhiều biến động về giá cả trên thị trường quốc tế và nhất là cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đang ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế thế giới, lĩnh vực chế biến và XK ở nước ta cũng đã chịu nhiều tác động mạnh trong đó có công ty Hiệp Thanh. Rào cản về thương mại, vệ sinh an toàn thực phẩm ở các nước NK tương đối cao và ngày càng khắt khe hơn, đòi hỏi phải thực hiện "từ ao nuôi đến bàn ăn" và truy nguyên nguồn gốc sản phẩm sẽ là trở ngại rất lớn cho hoạt động của doanh nghiệp. Tốc độ phát triển của ngành nghề sản xuất cá tra, cá basa quá nhanh tạo áp lực cạnh tranh giữa các doanh nghiệp cùng sản xuất kinh doanh cùng loại sản phẩm này trên mọi phương diện: giá cả, thị trường, nguyên liệu, lao động. SVTH: Trần Đại Quốc 23 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh Chương 4. Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCP CB THS Hiệp Thanh 4.1. Những nguyên nhân gây biến động tỷ giá USD/VND từ năm 2006 đến 2008 Trong mấy năm trước, tỷ giá giữa USD và VND khá ổn định, biến động thầp, nhưng trong năm 2008 tỷ giá tăng liên tục, biến động mạnh. Dưới đây là số liệu thống kê tỷ giá qua các tháng từ năm 2006 đến 2008. 15.000 15.500 16.000 16.500 17.000 Quí 1/06 Quí 2/06 Quí 3/06 Quí 4/06 Quí 1/07 Quí 2/07 Quí 3/07 Quí 4/07 Quí 1/08 Quí 2/08 Quí 3/08 Quí 4/08 Quí V N D Tỷ giá USD/VND qua các quí Hình 4.1: Biểu đổ thể hiện tỷ giá USD/VND từ 2006 đến 2008 Nhìn vào biểu đồ ta thấy được sự biến động của tỷ giá giữa USD và VND qua các quí từ năm 2006 đến 2008. Nhìn chung, từ năm 2006 đến 2007, tỷ giá tương đối ổn định, chỉ tăng nhẹ từ 15.928 VND ở quí 1/2006 lên 16.174 VND vào quí 3/2007 và giảm xuống còn 16.060 VND vào quí 4/2007 và tiếp tục giảm đến 15.950 VND vào quí 1/2008, nhưng sau đó tỷ giá giữa USD và VND lại đổi chiều, tăng mạnh cho đến cuối năm 2008 và đạt 16.870 VND vào quí 4/2008. Từ 2006 đến 2007, tỷ giá giữa USD và VND tương đối ổn định, chỉ từ năm 2008 tỷ giá mới bắt đầu tăng liên lục trong thời gian dài là do một số những nguyên nhân sau: 4.1.1. Cán cân thanh toán quốc tế Tính chung cả năm 2008, nhập siêu của Việt nam là 17.5 tỷ USD. Con số này thấp hơn mức được dự báo ban đầu. Tuy nhiên, việc nhập siêu phần nào được kềm chế chủ yếu là do NK của những tháng cuối năm không tăng cao, đặc biệt là NK nguyên liệu sản xuất. Trong khi đó, xuất khẩu mặc dù nhìn chung vẫn tăng và đạt 63 tỷ USD. Trong năm 2008 kim ngạch XK chỉ tăng 13.5%. Nếu xét chung về cán cân thanh toán, thì với việc dòng đầu tư trực tiếp nước ngoài cả năm là 11.5 tỷ và tình hình kiều hối khoảng từ 6-8 tỷ USD thì nhìn chung cán cân thanh toán vẫn chưa rơi vào tình trạng thâm hụt. SVTH: Trần Đại Quốc 24 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh Mặc dù cán cân thanh toán không thâm hụt, theo lý thuyết thì khi cán cân thanh toán thặng dư sẽ làm cho tỷ giá giảm do cung ngoại tệ trên thị trường tăng cao. Nhưng trên thực tế, năm 2008, tỷ giá lại tăng. Điều này là do có nhiều yếu tố tác động đến tỷ giá hối đoái chứ không chỉ riêng cán cân thanh toán. Các yếu tố này sẽ tác động vào tỷ giá hối đoái với nhiều mức độ khác nhau làm cho tỷ giá biến động, tùy vào mức độ của các yếu tố. 4.1.2. Lạm phát 0 5 10 15 20 25 2006 2007 2008 Năm T ỉ l ệ (% ) Lạm phát Hình 4.2: Biểu đồ biểu hiện tỉ lệ lạm phát qua các năm Năm 2008 được coi như là một năm tồi tệ nhất của nền kinh tế thế giới trong nhiều thập niên qua. Khởi đầu từ một sự suy giảm nhẹ của nền kinh tế Mỹ rồi tiếp theo đó là cuộc khủng hoảng tín dụng và tài chính lan rộng trên toàn thế giới. Thị trường chứng khoán mất điểm liên tục, lạm phát tăng cao. Việt Nam là một nước có quan hệ kinh tế với nhiều nước trên thế giới cho nên cũng không tránh khỏi bị ảnh hưởng. Điển hình là tỉ lệ lạm phát của Việt Nam trong năm 2008 tăng cao 23%, tăng 10,4% so với năm 2007. Lạm phát tăng cao đồng nghĩa với đồng VND bị mất giá so với đồng USD và dẫn đến tỷ giá giữa USD và VND tăng lên. Năm 2008, chính phủ cũng thực hiện một số chính sách nhằm kiềm chế lạm phát như thắt chặt tiền tệ, mở rộng biên độ giao dịch tỷ giá USD/VND. Các động thái này cũng làm ảnh hưởng đến sự biến động của TGHĐ. SVTH: Trần Đại Quốc 25 Phân tích tác động của TGHĐ đến hoạt động XNK của CTCPCB Thủy Hải Sản Hiệp Thanh 4.1.3. Lãi suất 0,00% 2,00% 4,00% 6,00% 8,00% 10,00% 12,00% 14,00% 16,00% 1/08 2/08 3/08 4/08 5/08 6/08 7/08 8/08 9/08 10/08 11/08 12/08 Tháng Lã i s uấ t VND USD Hình 4.3: Biểu đồ thể hiện lãi suất của USD và VND trong năm 2008 Từ đầu năm 2008 lãi suất trên thị trường quốc tế liên tục giảm thấp, riêng Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) thực hiện 2 lần cắt giảm mạnh lãi suất chủ đạo đồng USD. Ngày 22/1/2008 FED tiếp tục giảm tới 0,75% mức lãi suất chủ đạo của mình, từ 4,25%/năm, xuống còn 3,5%/năm, mức cắt giảm lớn nhất trong nhiều năm và từ ngày 30/1/2008 tiếp tục cắt giảm thêm 0,5%/năm xuống còn 3,0%/năm và xuống 2,0%/năm trong tháng 3/2008, từ đầu tháng 10/2008 xuống 1,5%/năm. Ngày 30/10/2008, FED tiếp tục cắt giảm lãi suất cơ bản USD xuống còn 1,0%/năm, lần thứ 8 kể từ tháng 9/2007 và mức thấp nhất kể từ năm 2004. Từ ngày 16/12/2008, FED điều chỉnh lãi suất chủ đạo đồng USD xuống còn 0 – 0,25%/năm. Trái ngược với diễn biến nói trên, từ đầu năm đến tháng 7/2008 các NHTM thường xuyên thực hiện tới 2 – 3 lần điều chỉnh tăng lãi suất huy động vốn USD, từ tháng 9/2008 mới điều chỉnh giảm nhẹ, đến tháng 10- 2008 lãi suất huy động vốn USD cao nhất còn 6,5%/năm và lãi suất cho vay USD bình quân còn 9%/năm. Đến cuối tháng 10/2008, lãi suất USD tiếp tục được các NHTM điều chỉnh giảm nhẹ hơn nữa, lãi suất huy động USD cao nhất xoay quanh mức 6%/năm và lãi suất cho vay