Khóa luận Xây dựng chiến lược xuất khẩu thủy sản cho công ty Thuận An giai đoạn 2010-2015

An Giang Điện thoại: 076.932486 - Fax: 076.832054 - Email: namvietagg@hcm.vnn.vn Website: www.navicorp.com.vn Tổng giám đốc / Giám đốc: Ông Doãn Tới Ngành nghề, Nhóm mặt hàng sản xuất, Kinh doanh chủ yếu: Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Nhãn mác sản phẩm: NAVICO Tiêu chuẩn quản lý chất lượng: HACCP, ISO 9001: 2000 Kim ngạch xuất khẩu năm 2008: 187.744.968 USD Thị trường xuất khẩu chủ yếu: EU, Châu Á, Úc Danh sách các năm đạt doanh nghiệp uy tín: 2008 NAVICO với thị phần xuất khẩu cao nhất nước chiếm 25%, công ty đặt mục tiêu tăng kim ngạch xuất khẩu hơn 187 triệu USD (năm 2008), tiếp tục giữ vững vị thế là công ty hàng đầu chiếm thị phần và kim ngạch xuất khẩu cao nhất. Công ty hiện áp dụng quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm theo HACCP, GMP, SQF, có đủ điều kiện xuất khẩu sang hơn 60 nước trên thế giới. Công ty có lợi thế về nguồn cung cấp nguyên liệu do nằm trong vùng nguyên liệu của Đồng Bằng Sông Cửu Long, đảm bảo duy trì và thiết lập mối quan hệ một cách chặt chẽ cùng các nhà cung cấp lớn, thường xuyên với chính sách hợp tác, liên kết hỗ trợ tốt. Bên cạnh đó, Nam Việt có thị trường tiêu thụ rộng lớn, nhiều khách hàng tiêu thụ chính, đại lý phân phối độc quyền tại khu vực Châu Âu đảm bảo thị trường đầu ra ổn định và ngày càng phát triển. Thị trường tiêu thụ sản phẩm của công ty có sự chuyển dịch mạnh mẽ kể từ khi có vụ kiện bán phá giá cá tra, cá basa đến nay. Navico đã chủ động tìm thị trường xuất khẩu sang Nga, EU, Trung Quốc, Úc và hơn 40 nước trên thế giới. Thị phần xuất khẩu lớn nhất của Công ty là thị trường EU và Nga (năm 2005 chiếm 40,46%, 6 tháng đầu năm 2006 chiếm 57,68% tổng doanh thu của Công ty). Sản phẩm của Navico cũng được tiêu thụ tại các nước thuộc Châu Á (Singapore, Malaysia, Hongkong, Trung Quốc, Hàn Quốc...), Châu Úc, Châu Mỹ và Trung Đông, Châu Phi. Công ty Navico có xu hướng tập trung xâm nhập vào các thị trường dễ tính, mở rộng quy mô sản xuất, gia tăng công suất chế biến của mình. Hiện nay, mỗi ngày công ty chế biến 600 tấn cá tra, ba sa các loại với 2 nhà máy chế biến: nhà máy Nam Việt với công suất 200 tấn/ngày và nhà máy Thái Bình Dương góp phần nâng công suất chế biến của công ty này thêm 500 tấn/ngày. Trong năm 2006, doanh thu của Nam Việt có sự tăng trưởng mạnh là do nhà máy Thái Bình Dương bắt đầu hoạt động với 100% công suất thiết kế, làm gia tăng sản lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, do có sự điều chỉnh tăng giá bán sản phẩm nên doanh thu bán sản phẩm tăng. GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 33 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 Tốc độ tăng trưởng cao của ngành thuỷ sản đặc biệt là xuất khẩu thuỷ sản 10- 15% mỗi năm sẽ là một điều kiện thuận lợi để công ty mở rộng hoạt động SXKD của mình. Các kế hoạch đầu tư phát triển như: tăng vốn điều lệ công ty, nâng cao năng lực sản xuất các nhà máy hiện tại, xây dựng nhà máy mới, hiện đại, mở rộng hệ thống phân phối,.v.v... khi hoàn tất đi vào hoạt động sẽ góp phần đáng kể làm tăng doanh số và lợi nhuận cho công ty. Thế mạnh của công ty Nam Việt là có nguồn tài chính mạnh (nguồn vốn lớn hơn nhiều so với nguồn vốn của công ty Thuận An), quy mô sản sản xuất lớn, khả năng ứng biến linh hoạt trước sự thay đổi của môi trường kinh doanh, có thị trường truyền thống dễ tính nên sản lượng xuất khẩu rất cao và kênh phân phối lại mạnh. Nguồn nguyên liệu của công ty Navico khá ổn định do đã thành lập được CLB thủy sản NamViệt với gần 200 hội viên, cung cấp được 30.000 tấn cá nguyên liệu cho Công ty năm 2002, trên 60.000 tấn năm 2004, đạt được chỉ tiêu ký kết và hoạt động tốt hơn nhiều so với Thuận An. Công ty CP Xuất nhập khẩu Thuỷ sản An Giang Angiang Fisheries Import and Export Joint-Stock Company (AGIFISH.CO) Địa chỉ: Số 1234, Đường Trần Hưng Ðạo, Phường Bình Ðức, TP. Long Xuyên, Tỉnh An Giang Điện thoại: 076.852368 - Fax: 076.852202 - Email: agifishagg@hcm.vnn.vn Website: www.agifish.com.vn Tổng giám đốc / Giám đốc: Ông Ngô Phước Hậu Ngành nghề, Nhóm mặt hàng sản xuất, Kinh doanh chủ yếu: Sản xuất kinh doanh, chế biến và xuất nhập khẩu thuỷ, hải sản đông lạnh, nông sản thực phẩm, vật tư nông nghiệp Nhãn mác sản phẩm: AGIFISH Tiêu chuẩn quản lý chất lượng: HACCP, ISO9001:2000, SQF1000, Halal, BRC Kim ngạch xuất khẩu năm 2008: 89.864.592 USD Thị trường xuất khẩu chủ yếu: Mỹ, Hồng Kông, Tây Ban Nha, Bỉ, Ðức, Singapore, Úc, Canada, Anh, Ba Lan, Ðài Loan Danh sách các năm đạt doanh nghiệp uy tín: 2004, 2005, 2006, 2008 AGIFISH: Thị trường xuất khẩu cá tra, cá basa tăng trưởng mạnh nhờ các doanh nghiệp thực hiện tốt các chương trình quản lý chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm. Mặc dù gặp nhiều khó khăn do cơ sở vật chất không đáp ứng được yêu cầu sản xuất nhưng nhờ công ty đẩy mạnh sản xuất kể cả gia công tại các đơn vị khác nên sản lượng, kim ngạch xuất khẩu lợi nhuận đạt cao nhất từ trước đến nay. Tạo việc làm và thu nhập ổn định cho gần 3.700 người. Agifish là công ty xuất khẩu thủy sản đứng thứ 4 trong top 100 doanh nghiệp xuất khẩu hàng đầu Việt Nam năm 2008 (hơn 89 triệu USD). khả năng tài chính của Công ty khá mạnh, khả năng huy động vốn của công ty cao và khả năng sinh lợi tốt. Hàng giá trị gia tăng xuất khẩu phát triển khá, một số sản phẩm bao gồm cá xiên que tẩm gia vị các loại, cá tẩm bột chiên, cá cắt portion được khách hàng ở Bỉ, Đức ưa chuộng và mua hàng thường xuyên. Trong năm 2006, Công ty đã báo cáo thẩm định đề tài nghiên cứu sản xuất Biodiesel từ mỡ cá tra, cá basa trước Hội đồng khoa học Tỉnh An Giang do Chủ tịch Ủy GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 34 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 ban nhân dân Tỉnh An Giang làm Chủ tịch Hội đồng. Đề tài đã được nghiệm thu và xếp loại xuất sắc với mục đích vừa nâng giá trị phụ phẩm sau khi chế biến phi-lê cá tra, cá basa xuất khẩu và tạo thêm sản phẩm mới cho xã hội tiêu dùng trước những biến động tăng giá xăng dầu hiện nay cũng vừa góp phần giảm thiểu tối đa vấn nạn ô nhiễm môi trường. Công ty cũng đã tổ chức sản xuất thử dầu biodiesel tại XN Basabiodiesel có chất lượng tốt. Công ty Agifish luôn nỗ lực trong nghiên cứu phát triển công nghệ và đã đạt được một số thành quả nghiên cứu nhất định. Bộ phận nghiên cứu trực thuộc Xí nghiệp nuôi thủy sản của công ty đã hợp tác với Trung tâm hợp tác quốc tế về nghiên cứu nông nghiệp phục vụ phát triển - CIRAD (Pháp) để nghiên cứu sinh lý và sinh sản cá Basa và cá tra. Phòng bán hàng thuộc chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh có cả chuyên viên người nước ngoài làm tốt công tác tiếp thị, chăm sóc khách hàng. Công ty phân chia làm 8 thị trường theo thứ tự quan tâm: Tây Âu, Đông Âu và Nga, Australia, Mỹ và Canada, Châu Á, Nam Mỹ, các nước vùng Trung Đông, Châu Phi. Công tác xúc tiến thương mại được công ty Agifish thực hiện thường xuyên, có được một số khách hàng mới ở Đông Âu và Nga. Tham gia nhiều hội chợ quốc tế lớn trong và ngoài nước: Hội chợ Boston (Mỹ), Hội chợ Châu Âu (Brussel), hội chợ Dubai, hội chợ Balan, hội chợ Vietfish 2006, hội chợ hàng Việt Nam chất lượng cao. Công ty Agifish có hệ thống phân phối nội địa rộng khắp, với kho lạnh 500 tấn, đồng thời kí hợp đồng với Công ty vận tải lạnh An Giang để đảm bảo nhu cầu vận chuyển hàng hóa của mình. Công ty Agifish đã mở được 3 tổng đại lý ở 3 vùng trong cả nước với mức tiêu thụ bình quân 60 tấn/tháng. Công ty còn thành lập thành lập câu lạc bộ Agifish nhằm mục tiêu: chủ động kết hợp cung cấp nguyên liệu với chế biến xuất khẩu; đáp ứng những yêu cầu kiểm tra chất lượng sản phẩm và góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Câu lạc bộ này sẽ cung cấp nguồn nguyên liệu sạch và có chất lượng tốt cho quy trình sản xuất chế biến của công ty. Nhưng trong thực tế, năng lực cung cấp nguyên liệu của câu lạc bộ Agifish khoảng trên 20.000 tấn/năm., nhưng vẫn chưa đủ khả năng đáp ứng cho nhu cầu phát triển sản xuất và tiêu thụ của công ty. Công ty Agifish đã áp dụng chương trình quản lý chất lượng HACCP, ISO9001:2000, SQF1000, Halal, BRC vào sản xuất nhằm cung cấp những sản phẩm chất lượng cao phù hợp với yêu cầu khách hàng khó tính và những quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm theo quy chế quản lý chất lượng đề ra. Thế mạnh của công ty Agifish là có hệ thống phân phối nội địa rất tốt, ngoài ra công ty còn có câu lạc bộ Agifish, năng lực cung cấp nguyên liệu của câu lạc bộ Agifish khoảng trên 20.000 tấn/năm. Thị trường xuất khẩu của công ty Agifish rộng hơn so với công ty Thuận An, công ty Agifish không tập trung vào 1 số thị trường như công ty Thuận An, vì thế công ty Agifish không phụ thuộc nhiều vào khách hàng. Là công ty đi đầu trong lĩnh vực thủy sản nên Agifish có bề dày kinh nghiệm hơn rất nhiều so với Thuận An. GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 35 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 Công ty Cổ phần Hùng Vương Hung Vuong Corporation (HV Corp) Địa chỉ: Lô 44, khu Công nghiệp Mỹ Tho, Tiền Giang Điện thoại: 073 854 245 - Fax: 073 854 248 - Email: export@hvseafood.com Website: www.hvseafood.com Tổng giám đốc / Giám đốc: Bà Lê Kim Phụng Ngành nghề, Nhóm mặt hàng sản xuất, Kinh doanh chủ yếu: Sản xuất, chế biến kinh doanh thuỷ hải sản xuất khẩu Tiêu chuẩn quản lý chất lượng: HACCP, ISO9001:2000, SQF1000 Kim ngạch xuất khẩu năm 2008: 169.351.769USD Thị trường xuất khẩu chủ yếu: EU, Úc, Trung Đông, Nga... Danh sách các năm đạt doanh nghiệp uy tín: 2008 Hiện nay, Công ty Cổ phần Hùng Vương (Khu công nghiệp Mỹ Tho, Tiền Giang) mở rộng quy mô sản xuất lên 04 nhà máy chuyên chế biến cá tra, cá basa đông lạnh xuất khẩu năng lực 500 tấn/ngày, 01 kho trữ đông 10.000 tấn thành phẩm thu hút 4.500 lao động, trở thành doanh nghiệp đầu tư có hiệu quả nhất tại Khu công nghiệp Mỹ Tho (Tiền Giang). Nếu so với khi mới chính thức đi vào hoạt động (tháng 10/2003) năng lực kinh doanh của công ty đã nâng lên gấp 10 lần. Công ty Cổ phần Hùng Vương có lợi thế chủ động được nguồn nguyên liệu gắn kết với thị trường tiêu thụ ổn định, có lực lượng công nhân lành nghề, trang thiết bị máy móc hiện đại, có hệ thống khách hàng tin cậy và Ban Giám đốc giàu kinh nghiệm thương trường. Tương lai công ty Hùng Vương nỗ lực xây dựng thành một tập đoàn kinh doanh vững mạnh hướng tới đa dạng hóa ngành nghề kinh doanh mà chủ lực là nuôi trồng chế biến xuất khẩu cá tra; cá basa dạng fillet, kinh doanh kho lạnh và địa ốc. Thực hiện mục tiêu trên, công ty Cổ phần Hùng Vương đưa ra nhiều giải pháp trong đó có việc đầu tư vùng nguyên liệu nuôi cá tra; cá basa nuôi theo quy trình công nghiệp diện tích 80 ha, sản lượng thu hoạch 30.000 đến 40.000 tấn/năm. Đến năm 2010 diện tích vùng nguyên liệu sẽ tăng lên 120 ha với sản lượng nuôi đến 80.000 tấn/năm. Việc xây dựng vùng nguyên liệu không chỉ giúp công ty quản lý tốt chất lượng sản phẩm ngay từ đầu vào nguyên liệu mà còn giúp tăng thêm hiệu quả sản xuất kinh doanh. Hiện nay, công ty đã thực hiện nhiều biện pháp, trong đó liên kết với các hộ nông dân có nguồn vốn ít nhưng có ao nước, có nguồn lao động, Hùng Vương sẽ đầu tư từ nguồn giống, thức ăn cho cá, thuốc, đến kỹ thuật nuôi trồng và thỏa thuận hỗ trợ bao tiêu hết sản phẩm cho hộ nuôi. Ngoài ra, Hùng Vương còn liên kết với các hộ nuôi theo dạng công ty đầu tư 60% nguồn vốn, còn lại 40% sẽ do hộ nuôi trồng đóng góp và cuối vụ sẽ chia tỷ lệ lãi suất theo phương thức Hùng Vương 40%, hộ nông dân 60%. Đây là một chiến lược táo bạo của Hùng Vương trong việc phát triển nguồn nguyên liệu, giúp nông dân yên tâm gắn bó và có trách nhiệm với công ty trong việc cung ứng nguyên liệu theo hợp đồng. Để phục vụ sản xuất đáp ứng nhu cầu lưu trữ hàng hóa của công ty, nhất là trong lúc nguồn nguyên liệu không ổn định hoặc thị trường tiêu thụ có biến động và nhu cầu thuê kho của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu thủy sản, nông sản… GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 36 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 37 công ty đã đầu tư xây dựng thêm một kho lạnh có công xuất 30.000 tấn tại Khu công nghiệp Tân Tạo và tiếp tục xây dựng nhà máy sản xuất với công suất 100 tấn/ngày tại Vĩnh Long, đi vào hoạt động vào tháng 8-2007 Ước tính, chỉ riêng lĩnh vực nuôi trồng thủy sản phục vụ chế biến xuất khẩu, công ty Cổ phần Hùng Vương sẽ đạt doanh thu 1.120 tỷ đồng, trong đó lợi nhuận ròng 160 tỷ đồng vào năm 2010. Hiện nay, các sản phẩm cá trá; cá basa đông lạnh của Hùng Vương được tiêu thụ mạnh tại các thị trường Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Á, Trung Đông và Đông Âu... Thế mạnh của công ty Hùng Vương là có nguồn tài chính mạnh, quy mô sản sản xuất lớn. Công ty chủ động được nguồn nguyên liệu, công ty đã mạnh dạn đầu tư vào để phát triển vùng nguyên liệu, kế hoạch đến 2010 diện tích vùng nguyên liệu sẽ tăng lên 120 ha với sản lượng nuôi đến 80.000 tấn/năm. Về vấn đề nghiên cứu phát triển được công đặc biệt chú trọng. Tóm lại: Thuận An là công ty ra đời sau so với các đối thủ cạnh tranh, và Thuận An chỉ mới bắt đầu hoạt động xuất khẩu vào năm 2008. Vì vậy, xét về qui mô sản xuất và kinh nghiệm trên thị trường xuất khẩu thì công ty Thuận An còn kém so với các đối thủ của mình. Tuy nhiên công ty Thuận An vẫn có thế mạnh là sở hữu đội ngũ nhân viên trẻ, năng động nhiệt tình và sáng tạo. Công ty rất chú trọng đến việc đầu tư phát triển các trang thiết bị và tạo vùng nguyên liệu để phục vụ chiến lược lâu dài của công ty. Ngoài ra khả năng huy động vốn của công ty cũng rất cao nhờ tạo được uy tín với các nhà tài trợ. 4.5.2. Ma trận hình ảnh cạnh tranh của công ty TNHH Thuận An Qua phân tích các điểm mạnh và điểm yếu của các đối thủ cạnh tranh và đánh giá mức độ quan trọng, phân loại của trưởng phòng kinh doanh, phó giám đốc công ty Thuận An và chuyên gia, ta có ma trận hình ảnh cạnh tranh của công ty Thuận An như sau: Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 38 Bảng 4.8: Ma trận hình ảnh cạnh tranh của công ty TNHH Thuận An Mức độ quan trọng Công ty Thuận An Công ty Navico Công ty Agifish Công ty Hùng Vương Các yếu tố Phânloại Điểm số quan trọng Phân loại Điểm số quan trọng Phân loại Điểm số quan trọng Phân loại Điểm số quan trọng Chất lượng sản phẩm cao, tiêu chuẩn quốc tế 0.11 4 0.44 4 0.44 4 0.44 4 0.44 Thị trường xuất khẩu lớn, nhiều khách hàng 0.07 2 0.14 3 0.21 4 0.28 4 0.28 Thương hiệu xuất khẩu mạnh 0.06 1 0.06 2 0.12 2 0.12 2 0.12 Kinh nghiệm trong hoạt động xuất khẩu 0.06 2 0.12 3 0.18 3 0.18 3 0.18 Khả năng phát triển thị trường xuất khẩu 0.10 3 0.30 3 0.30 3 0.30 3 0.30 Khả năng phát triển sản phẩm 0.07 3 0.21 2 0.14 2 0.14 2 0.14 Hoạt động marketing xuất khẩu 0.08 1 0.08 2 0.16 2 0.16 2 0.16 Quy mô sản xuất lớn 0.10 1 0.10 4 0.40 3 0.30 3 0.30 Tài chính mạnh, khả năng huy động vốn cao 0.09 2 0.18 4 0.36 3 0.27 3 0.27 Quản trị nhân sự tốt 0.07 3 0.21 3 0.21 2 0.14 3 0.21 Nguồn nguyên liệu ổn định 0.11 2 0.22 4 0.44 3 0.33 3 0.33 Đầu tư phát triển sản xuất tốt, hiện đại hóa các trang thiết bị 0.08 4 0.32 3 0.24 3 0.24 2 0.16 Tổng cộng 1.00 2.38 3.20 2.90 2.89 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 Kết luận: Tổng số điểm quan trọng cho thấy khả năng cạnh tranh tương ứng của mỗi công ty. Dựa vào ma trận hình ảnh cạnh tranh trên, ta có thể thấy khả năng cạnh tranh giữa các công ty đều trên mức trung bình, chỉ có Thuận An là dưới trung bình 2,38. Khả năng phản ứng của từng công ty đối với mỗi yếu tố không đồng đều. Khả năng phản ứng của Thuận An ở các yếu tố phần lớn yếu hơn các đối thủ cạnh tranh. Thuận An là công ty ra đời sau và chỉ mới xuất khẩu năm 2008, nên khả năng phản ứng của công ty như vậy cũng là khá tốt. Thuận An là một công ty năng động, trong tương lai Thuận An sẽ là một đối thủ mạnh. 4.5.3. Đối thủ tiềm ẩn Thủy sản là ngành tạo ra lợi nhuận tương đối cao so với các ngành nông nghiệp khác. Các thị trường lớn như EU, Nhật Bản và Mỹ là những thị trường rất ưa chuộng thủy sản. Vì vậy có thể kết luận ngành thủy sản là ngành đang hấp dẫn với các nhà đầu tư trong nước. Qua các vụ kiện, mặt hàng thủy sản Việt Nam trở nên nổi tiếng trên cả thị trường quốc tế cùng nội địa, thị trường tiêu thụ của mặt hàng thủy sản đang ngày càng mở rộng, nhu cầu thị trường dần tăng lên trong khi khả năng cung ứng của các doanh nghiệp trong nước đến nay vẫn chưa đủ để thỏa mãn nhu cầu hiện tại. Mặt khác, ngành nuôi trồng và chế biến thủy sản đang được nhà nước quan tâm phát triển và nguồn nguyên liệu thủy sản đầu vào đang được tăng lên cả về số lượng lẫn chất lượng. Theo đó, có thể thấy, ngành công nghiệp chế biến thủy sản là một ngành có nhiều tiềm năng phát triển và tiềm năng lợi nhuận, trong khi hàng rào hợp pháp ngăn cản sự xâm nhập của các doanh nghiệp hiện tại trong ngành lại thấp, nên khả năng xâm nhập thị trường của các doanh nghiệp mới hay chuyển hướng kinh doanh vào lĩnh vực công nghiệp chế biến thủy sản là khá dễ dàng. Vì vậy, các doanh nghiệp, công ty mong muốn tham gia vào lĩnh vực này ngày càng nhiều và các doanh nghiệp, công ty đó chính là đối thủ tiềm ẩn của công ty Thuận An. Cũng như đối thủ cạnh tranh, các đối thủ mới tham gia kinh doanh trong ngành cũng có thể là yếu tố làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp. Bởi vì các tổ chức này do được thành lập sau nên có thể kế thừa và học hỏi kinh nghiệm của các doanh nghiệp đi trước; mặt khác do họ có thể đưa vào khai thác các năng lực sản xuất mới, hay dùng nhiều biện pháp cạnh tranh với mong muốn giành được thị phần cùng các nguồn lực cần thiết và có thể trở thành đối thủ cạnh tranh quan trọng của công ty trong tương lai. Các đối thủ tiềm ẩn của công ty Thuận An hiện nay là các nhà cung cấp nguyên liệu, các khách hàng trong nước. Họ có thể xây dựng nhà máy, đầu tư trang thiết bị mới là hoàn toàn có thể xuất khẩu thủy sản ra nước ngoài. Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi nói trên thì các đối thủ tiềm ẩn vẫn gặp phải những rào cản của ngành như: Kỹ thuật, vốn, các yếu tố thương mại : Hệ thống phân phối, thương hiệu, hệ thống khách hàng, ...các nguồn lực đặc thù: Nguyên vật liệu đầu vào ( Bị kiểm soát ), bằng cấp, phát minh sáng chế, nguồn nhân lực,.... Để bảo vệ vị thế cạnh tranh của mình, công ty Thuận An cần phải tạo một rào cản hợp pháp nhất định ngăn cản sự thâm nhập của các đối thủ tiền ẩn này. Sức đe dọa của các đối thủ tiềm ẩn mạnh hay yếu là tùy thuộc vào tiềm lực của công ty trong hiện tại và tương lai. Là công ty đi trước so với đối thủ tiềm ẩn, Thuận An có lợi thế về qui mô sản xuất lớn, sản phẩm đa dạng, đội ngũ công nhân lành nghề, nguồn tài chính ổn định và nhiều kinh nghiệm cần thiết tích lũy được trong quá trình hoạt động... Các nhân GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 39 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 40 tố này có thể xem là một số rào cản ngăn cản sự xâm nhập của các đối thủ tiềm ẩn dù hiệu lực không cao. Mặt khác, nếu công ty không có biện pháp giữ vững các ưu thế của mình thì chúng có thể trở thành mối đe dọa khi các đối thủ tiềm ẩn có biện pháp khai thác hữu hiệu 4.5.4. Khách hàng Khách hàng chủ yếu của công ty Thuận An là: FROXA S.A, HURDUPESCA, S.L. (Tây Ban Nha), ALL-FISH, NORD CAPITAL SPALKE Z O, O (Đức), CGT (Malaysia). Do mạng lưới phân phối của công ty Thuận An, đặc biệt là mạng lưới nước ngoài còn hạn chế, trong khi đó, khách hàng của công ty vốn là những nhà kinh doanh có thế lực mạnh, giàu kinh nghiệm trên thương trường. Các nhà nhân phối thủy sản lớn này chưa phải là đối tượng tiêu thụ sản phẩm cuối cùng của công ty, mà thông qua họ, sản phẩm mới được cung cấp đến tay người tiêu dùng. Vì thế, các nhà phân phối lớn này mới có khả năng nắm rõ nhu cầu, thị hiếu và tạo được sức ép đến người tiêu dùng, không phải công ty. Mặt khác, công ty Thuận An hiện nay chỉ ký kết các hợp đồng ngắn hạn với các nhà phân phối, và vì thế họ có thể tự do lựa chọn lựa đối tác kinh doanh với mình. Qua đó, có thể thấy mức độ trung thành của họ đối với công ty không cao, nếu công ty không duy trì và nâng cao sản phẩm của mình so với đối thủ cạnh tranh thì sẽ đánh mất khách hàng và thị trường xuất khẩu hiện tại. Khách hàng của công ty Thuận An ở thị trường xuất khẩu tương đối ít, chỉ tập trung ở một số thị trường. Vì vậy, việc lệ thuộc vào khách hàng của công ty là khó tránh khỏi. Công ty cần tìm kiếm nhiều thị trường hơn nữa để giảm áp lực từ phía khách hàng. Biểu đồ 4.2: Cơ cấu thị trường xuất khẩu năm 2008 của Thuận An11 11 Nguồn: tổng hợp thông tin từ quản lý khách hàng của công ty Thuận An năm 2008 Khác, 15.2% Malaysia, 3.4% Đức, 46.0% Tây Ban Nha, 35.4% Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 EU là thị trường tiêu thụ thủy sản lớn của thế giới, đây là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam và cũng là thị trường nhập khẩu lớn nhất của công ty Thuận An (chiếm hơn 85%). Trong 25 nước EU thì 2 nước nhập khẩu cá tra, cá ba sa lớn nhất của Thuận An là Đức và Tây Ban Nha chiếm tỷ trọng hơn 80% kim ngạch xuất khẩu cá tra, cá ba sa của Thuận An sang EU. Đây là hai nước có thương cảng thuận tiện cho hoạt động nhập khẩu, cho nên hai nước nhập khẩu thủy sản sau đó thực hiện chế biến và phân phối lại ở các nước thành viên EU khác. Thị trường EU vốn là một thị trường lớn và khó tính với nhiều rào cản kỹ thuật, yêu cầu cao về tiêu chuẩn chất lượng và độ an toàn của sản phẩm. Trong năm qua, các nước này kiểm tra gắt gao dư lượng malachite green và dẫn xuất của chúng, họ đòi hỏi dư lượng phải ở mức thấp mà máy móc thiết bị trong nước hiện nay chưa đủ khả năng phát hiện, gây trở ngại lớn cho công ty. Mặc khác, thị trường EU rộng lớn với nhiều quốc gia riêng biệt khiến nhu cầu tiêu dùng trở nên đa dạng và phức tạp, và quá trình cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước đối với thị trường này cũng gay gắt. Tuy nhiên, nhờ tác động của vụ kiện mà sản phẩm basa, tra của nước ta đã trở nên nổi tiếng và quá trình tiếp cận các sản phẩm này đối với các thị trường mới được thuận lợi hơn. 4.5.5. Nhà cung cấp Các nhà cung cấp nguyên liệu chủ yếu của công ty Thuận An là các ngư dân nuôi các tra, cá ba sa ở các tỉnh như An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ. Công ty Thuận An chưa thành lập được các câu lạc bộ nguyên liệu như Agifish hay Nam Việt. Vì vậy công ty chưa chủ động được nguồn nguyên liệu. Cá tra, cá ba sa là nguyên liệu không thể thay thế bằng nguyên liệu khác được. Vì công ty đã đầu tư các trang thiết bị đắt tiền để phục vụ cho việc sản xuất cá tra, cá ba sa. Khi nguồn nguyên liệu không ổn định sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty rất nhiều, ảnh hưởng đến các hoạt động xuất khẩu, uy tín của công ty đối với khách hàng. Trong Năm 2009, tình hình thả nuôi cá tra tỉnh An Giang vẫn trầm lắng, diện tích thả nuôi giảm 29% (giảm 2.300 tấn cá nguyên liệu). Trong khi đó tình hình xuất khẩu lại có dấu hiệu khả quan nhất là sự quay lại của thị trường Nga, thị trường lớn nhất của tỉnh trong thời gian qua. Nguyên nhân do cung không đáp ứng cầu, từ đầu năm 2009 giá cá tra nguyên liệu thu mua cho chế biến xuất khẩu ngày càng tăng. Điều khó khăn lớn nhất hiện nay do ngư dân thiếu vốn đầu tư, lại chưa ký được hợp đồng tiêu thụ với các doanh nghiệp nên rất dè dặt trước khi thả nuôi. Trong khi nhiều nhà máy giảm công suất, hoạt động cầm chừng để giữ công nhân. Theo nhận định của ngành Công thương An Giang, cá tra nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu thời gian tới còn có xu hướng giảm mạnh. Dự báo thời gian tới tỉnh An Giang thiếu trầm trọng cá nguyên liệu. Do giá cá tra sụt giảm từ cuối năm 2008, nhiều hộ nuôi cá treo ao, không thả nuôi liên tục, gây ra thiếu nguồn nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy chế biến trong tỉnh. Tình trạng trên rất dễ dẫn đến việc cạnh tranh giữa các doanh nghiệp để có nguồn nguyên liệu, và do đó giá cá có khả năng sẽ tăng trong thời gian tới. Đây là khó khăn lớn đối với công ty Thuận An khi công ty không có câu lạc bộ nguyên liệu. GVHD: Ths. Nguyễn Thanh Xuân SVTH: Lê Văn Phưởng Trang 41 Xây dựng chiến lược XK thủy sản cho Cty TNHH Thuận An giai đoạn 2010 – 2015 4.5.6. Sản phẩm thay thế Thực phẩm là một mặt hàng phổ biến và có nhiều sản phẩm thay thế. Sức ép của sản phẩm thay thế đối với công ty là thường xuyên và liên tục và mang tính hai chiều. Nếu công ty không duy trì được vị thế của mình thì sản phẩm của công ty hoàn hoàn có thể bị thay thế bởi các thực phẩm khác có độ thỏa mãn khách hàng cao hơn và ngược lại