Luận án Rèn luyện cho sinh viên Đại học Sư phạm kĩ năng đánh giá quá trình trong dạy học sinh học ở trường phổ thông

c Có kĩ năng: các KNB, KNC, KND đạt mức 2; KNA có thể ở mức 2 hoặc mức 3. - Mức Thành thạo: các KNA, KNB, KNC đạt mức 3; KND có thể đạt mức 2 hoặc mức 3. Sự đóng góp của các KN thành phần được thể hiện theo bảng 2.5. Từ đó, đường phát triển KN ĐGQT được mô tả như hình 2.2. Bảng 2.5. Mức độ đóng góp của các KN thành phần trong KN ĐGQT Mức độ của KN ĐGQT Mức độ của các KN ĐGQT thành phần KNA KNB KNC KND Thành thạo 3 3 3 2-3 Có kĩ năng 2-3 2 2 2 Sơ khởi 1-2 1 1 1 Không biểu hiện 0-1 0 0 0 63 2.4. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG ĐÁNH GIÁ QUÁ TRÌNH CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM SINH HỌC 2.4.1. Nguyên tắc rèn luyện kĩ năng đánh giá quá trình Trên cơ sở phân tích cơ sở lí luận về ĐGQT, KN ĐGQT và mô hình rèn luyện KN của Geoff Petty [105], việc rèn luyện KN ĐGQT cho SV cần đảm bảo những nguyên tắc sau: - Rèn luyện KN ĐGQT gắn liền với nâng cao nhận thức về ĐG nói chung và ĐGQT nói riêng: Những kiến thức về ĐGQT như đặc điểm, chiến lược thực hiện, vai trò của ĐGQT sẽ giúp SV hiểu được ý nghĩa của từng chỉ báo trong KN ĐGQT thành phần, từ đó thúc đẩy quá trình rèn luyện hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, ĐGQT trong thực tiễn dạy học được xem là chiến lược thực hiện chứ không chỉ đơn thuần là phương pháp ĐG. Vì thế, việc rèn luyện KN ĐGQT chỉ hiệu quả khi SV đã có nền tảng kiến thức cơ bản về ĐG trong dạy học Sinh học như: khái niệm, các loại hình ĐG, vai trò ĐG, qui trình chung thực hiện hoạt động ĐG, các phương pháp và công cụ ĐG. - Rèn luyện các KN ĐGQT thành phần trước khi rèn luyện phối hợp: KN ĐGQT bao gồm các KN thành phần có mối quan hệ mật thiết với nhau. Việc rèn luyện được tiến hành từ KN thành phần sẽ giúp SV và GgV tập trung hơn vào việc phân tích, đánh giá, luyện tập các chỉ báo cụ thể. Sau khi rèn luyện KN đơn lẻ, SV thực A0-1,B0,C0,D0 A1-2,B1,C1,D1 A2-3,B2,C2,D2 A3,B3,C3,D2-3 Không biểu hiện Hình 2.2. Đường phát triển kĩ năng đánh giá quá trình của sinh viên Sơ khởi Có kĩ năng Thành thạo 64 nhiệm vụ phối hợp để thấy rõ mối liên hệ giữa các KN thành phần và vị trí của chúng trong KN ĐGQT. - Quá trình rèn luyện gắn với trải nghiệm ĐGQT: Trải nghiệm ĐGQT giúp SV lĩnh hội một cách tự nhiên ý nghĩa và cách thức thực hiện ĐGQT trong dạy học, từ đó thúc đẩy hiệu quả quá trình rèn luyện KN này. Mặt khác, các hoạt động ĐGQT trong quá trình rèn luyện có mục đích giúp SV và GgV xác định được các vấn đề quan trọng: Mục tiêu của quá trình rèn luyện là gì? SV đang ở đâu so với mục tiêu? Làm cách nào để đạt mục tiêu? Do đó, những hoạt động như chia sẻ mục tiêu, tiêu chí đánh giá, đánh giá đồng đẳng, phản hồi tích cực sẽ được tích hợp vào các giai đoạn của quá trình rèn luyện. - Tăng cường tự luyện tập và phản hồi tích cực: KN được hình thành và phát triển trên cơ sở luyện tập. Trong quá trình rèn luyện KN ĐGQT, hoạt động luyện tập được thực hiện qua các nhiệm vụ, bài tập tình huống giúp SV củng cố kiến thức về KN cũng như thành thạo hơn trong thực hiện KN ĐGQT. Quá trình rèn luyện cần tăng cường phản hồi tích cực bằng cách chỉ ra những điểm cần cải thiện giúp SV đạt mức độ KN cao hơn. - Đảm bảo tính chính xác, khách quan trong ĐG kết quả rèn luyện: ĐG ngoài vai trò xác định mức độ đạt được KN ĐGQT còn giúp SV xác định định được những điểm cần điều chỉnh để cải thiện KN, cũng sử đồng thời GgV dụng để cải tiến quá trình tổ chức rèn luyện KN ĐGQT. Hoạt động ĐG trong quá trình rèn luyện phải được thực hiện đa chiều: SV tự đánh giá, SV đánh giá lẫn nhau và GgV đánh giá SV. Các công cụ, tiêu chí đánh giá cần đảm bảo độ tin cậy và giá trị để kết quả ĐG được chính xác và khách quan. 2.4.2. Qui trình rèn luyện kĩ năng đánh giá quá trình cho sinh viên sư phạm Sinh học Từ những nguyên tắc đã xác định, chúng tôi đề xuất qui trình rèn luyện gồm 03 giai đoạn như hình 2.3. 2.4.2.1. Giai đoạn 1: Trang bị kiến thức cơ bản về ĐGQT Rèn luyện KN ĐGQT cho SV chỉ có hiệu quả khi SV có hiểu biết về ĐGQT. Vì thế, mục đích của giai đoạn 1 trong qui trình rèn luyện KN ĐGQT là trang bị cho SV những kiến thức cơ bản về ĐGQT như khái niệm ĐGQT, thông tin phản hồi trong ĐGQT, chiến lược thực hiện và ý nghĩa của ĐGQT trong dạy học. 65 Ngoài ra, SV cũng được giới thiệu hệ thống KN ĐGQT và ý nghĩa của việc rèn luyện những KN này trong dạy học Sinh học. Từ đó, SV có thể hình thành được nhu cầu và sẵn sàng tâm thế cho việc rèn luyện KN về sau. Kế hoạch thực hiện giai đoạn 1 được trình bày chi tiết trong bài học số 1 (mục 2.4.4.1). 2.4.2.2. Giai đoạn 2: Rèn luyện kĩ năng ĐGQT thành phần Bước 1. Rèn luyện KN theo nhóm Quá trình rèn luyện KN ĐGQT thành phần được tiến hành xuyên suốt theo nhóm. Mỗi nhóm gồm từ 03-05 SV có vai trò thực hiện nhiệm vụ, giám sát các thành viên trong nhóm trong quá trình rèn luyện. Bước rèn luyện KN theo nhóm được tổ chức gồm những hoạt động nhỏ sau: Hình 2.3. Quy trình rèn luyện kĩ năng ĐGQT cho sinh viên sư phạm Sinh học Đạt Chưa đạt Giai đoạn 1 Trang bị kiến thức cơ bản về ĐGQT Giai đoạn 2 Rèn luyện kĩ năng ĐGQT thành phần Giai đoạn 3 Thực hiện phối hợp kĩ năng ĐGQT Bước 1 Rèn luyện theo nhóm Bước 2 Tự rèn luyện Tiếp nhận nhiệm vụ Thực hiện nhiệm vụ Thảo luận Kết luận về kĩ năng Bước 3 Đánh giá 66 - Tiếp nhận nhiệm vụ: GgV giao nhiệm vụ và giúp SV tiếp nhận nhiệm vụ bằng cách trao đổi, giải đáp thắc mắc để giúp SV hiểu rõ mục tiêu đạt được, tiêu chí đánh giá, cách thức thực hiện nhiệm vụ và ghi chép kết quả đạt được theo phiếu hoạt động. - Thực hiện nhiệm vụ: Sau khi tiếp nhận nhiệm vụ, SV thực hiện nhiệm vụ trong phiếu hoạt động. Tất cả các nhiệm vụ đều được thực hiện theo hình thức làm việc nhóm 03 - 05 người để tận dụng các ý kiến trao đổi của SV, từ đó kết quả thực hiện nhiệm vụ có chất lượng hơn. - Thảo luận kết quả - đánh giá: GgV tổ chức cho các nhóm SV tiến hành đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ lẫn nhau, trong đó yêu cầu chỉ rõ các tiêu chí đã đạt được, các tiêu chí chưa đạt, cần cải thiện điều gì và xác định mức độ đạt được của KN thành phần. GgV định hướng cho các nhóm thực hiện trao đổi nhận xét với nhau theo cấu trúc Sau thời gian các nhóm đánh giá đồng đẳng, cả lớp sẽ tiến hành thảo luận chung dựa trên báo cáo trình bày của một vài nhóm đại diện. Mục tiêu thảo luận của làm rõ các vấn đề đã đạt được, vấn đề chưa đạt cần cải thiện và mức độ đạt được KN theo rubric đánh giá. Trong quá trình thảo luận, GgV đưa ra một số câu hỏi gợi ý giúp SV gợi mở và làm rõ các vấn đề quan trọng của KN: Các bước thực hiện KN ĐGQT thành phần là gì? Làm thế nào để thực hiện các bước đó? Làm sao để thực hiện có hiệu quả? - Kết luận về kĩ năng: GgV dựa trên kết quả thảo luận của SV để đưa ra các nhận xét, bổ sung, hợp lý hóa và chính xác hóa kiến thức về KN cần rèn luyện. SV tự ghi chép những kiến thức, những lưu ý khi thực hiện cũng như những kinh nghiệm rút ra được về KN thành phần được rèn luyện. Bước 2. Tự rèn luyện SV tự rèn luyện bằng cách hoàn thành các hệ thống bài tập rèn luyện các KN ĐGQT thành phần (mục 2.4.3.2). Thông qua bài tập, SV vận dụng những kiến thức, KN đã được rèn luyện ở bước 1 vào việc giải quyết các nhiệm vụ mà bài tập đặt ra, từ đó củng cố thêm các KN ĐGQT thành phần. Bài tập được thiết kế với nội dung có trong chương trình Sinh học ở phổ thông giúp SV hình dung rõ hơn nhiệm vụ trong các bối cảnh dạy học giả định hoặc thực tế. 67 Để khắc phục những hạn chế về mặt thời gian, giai đoạn tự rèn luyện được SV tiến hành ở nhà. Kết quả thực hiện bài tập được gửi lại cho GgV và nhóm rèn luyện để tiến hành hoạt động đánh giá. Bước 3. Đánh giá Hoạt động đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ tự rèn luyện được kết hợp giữa đánh giá đồng đẳng giữa các SV trong nhóm rèn luyện và GgV đánh giá. Nhóm rèn luyện tổ chức thảo luận để đánh giá kết quả thực hiện nhiệm của các thành viên trong nhóm. Các nhóm dựa trên rubric đo lường KN ĐGQT thành phần để thảo luận và đánh giá các nội dung sau: xác định mức độ đạt được kĩ năng thành phần, chỉ rõ các tiêu chí đã làm tốt, các tiêu chí cần cải thiện và cách để cải thiện. Những nhận xét, góp ý được thể hiện dưới dạng biên bản thảo luận của nhóm và được gửi lại cho GgV. GgV đánh giá mức độ đạt được các tiêu chí, các tiêu chí cần phải thiện, đưa ra các chỉ dẫn giúp SV định hướng cải thiện. Cuối cùng, GgV xác định mức độ đạt được của KN ĐGQT của SV. Nếu kết quả nhiệm vụ luyện tập của SV ở mức 2 (Có kĩ năng) trở lên là đạt. Đối với những SV chưa đạt, SV sẽ xem lại kết quả tự rèn luyện, các góp ý của GgV cũng như tự xem lại những kết luận về KN đó để tìm cách điều chỉnh những chỉ báo chưa đạt. Trong quá trình này, GgV khuyến khích SV chủ động trao đổi với các thành viên trong nhóm rèn luyện và với GgV để làm rõ những vấn đề bản thân còn chưa hiểu về các chỉ báo cần cải thiện. SV tiếp tục làm rèn luyện khác theo yêu cầu. 2.4.2.3. Giai đoạn 3: Thực hiện nhiệm vụ phối hợp Trong thực tiễn dạy học, các KN ĐGQT không tồn tại riêng rẻ mà luôn là một tổ hợp song hành cùng nhau. Chính vì thế, sau khi đã rèn luyện các KN ĐGQT thành phần, SV được tạo điều kiện để thể hiện sự tổng hòa đó thông qua các nhiệm vụ phối hợp. Thông qua việc giải quyết các nhiệm vụ phối hợp, SV củng cố được kiến thức và cách thức thực hiện KN. Đồng thời, SV cũng nhận thức được vị trí và ý nghĩa của từng KN thành phần trong KN ĐGQT. Đối với nhóm KN lập kế hoạch ĐGQT (KNA và KNB), GgV yêu cầu SV thực hiện nhiệm vụ ngay sau khi kết thúc giai đoạn rèn luyện các KN ĐGQT thành phần trong học phần Kiểm tra, đánh giá trong dạy học. Hoặc nhiệm vụ có thể được tích hợp trong học phần Phương pháp dạy học Sinh học ở nội dung soạn kế hoạch bài dạy nếu 68 học phần này được dạy trong kì học tiếp theo. SV sau khi hoàn thành yêu cầu của bài tập thì nộp sản phẩm cho GgV để đánh giá mức độ đạt được của các KN thể hiện qua nhiệm vụ. Đối với nhóm KN thực hiện ĐGQT (KNC và KND), nhiệm vụ tổng hợp được SV thực hiện trong học phần Thực hành dạy học Sinh học tại trường sư phạm. SV thể hiện các yêu cầu của bài tập tích hợp trong bài dạy, GgV và nhóm SV quan sát và đánh giá mức độ đạt được của KN thành phần qua quan sát và rubric đo lường. 2.4.3. Biện pháp hỗ trợ rèn luyện kĩ năng đánh giá quá trình cho sinh viên sư phạm Sinh học Trong quá trình rèn luyện KN ĐGQT, chúng tôi sử dụng phiếu hoạt động cũng như hệ thống bài tập rèn luyện nhằm định hướng hoạt động rèn luyện của SV trong giai đoạn 2 – rèn luyện các KN ĐGQT thành phần. 2.4.3.1. Định hướng rèn luyện thông qua phiếu hoạt động nhóm Phiếu hoạt động được thiết kế với mục đích hướng dẫn cho các nhóm SV thực hiện quá trình rèn luyện KN ĐGQT thành phần. Do đó, phiếu gồm các nội dung gồm: mục tiêu, tiêu chí đo lường, nhiệm vụ để các nhóm rèn luyện, hướng dẫn thực hiện hoạt động, kết luận. Hình thức và nội dung của mẫu phiếu chung được thể hiện trong hình 2.4. PHIẾU HOẠT ĐỘNG Rèn luyện kĩ năng 1. Mục tiêu (Mục tiêu mà SV đạt được sau hoạt động rèn luyện kĩ năng) 2. Tiêu chí đánh giá (Tiêu chí đánh giá mức độ đạt được các mục tiêu của hoạt động rèn luyện) 3. Nhiệm vụ rèn luyện (Nhiệm vụ rèn luyện kĩ năng cho SV) 4. Thực hiện hoạt động 4.1. Thảo luận nhóm để thực hiện nhiệm vụ (kết quả thực hiện nhiệm vụ đính kèm) 4.2. Thực hiện đánh giá đồng đẳng (kết quả đánh giá đính kèm) 5. Kết luận 69 (Kết luận của SV về KN, kinh nghiệm bản thân rút ra sau khi thực hiện nhiệm vụ và thảo luận với GV và bạn học) Hình 2.4. Mẫu phiếu hoạt động rèn luyện kĩ năng ĐGQT thành phần Mục tiêu và rubric đo lường và chỉ dẫn các bước thực hiện nhiệm vụ KN ĐGQT thành phần được ghi rõ trong phiếu nhằm giúp SV hiểu được đích đến của quá trình rèn luyện và định hướng hoạt động rèn luyện của các nhóm hiệu quả hơn. Nội dung cốt lõi trong phiếu là các nhiệm vụ rèn luyện được xây dựng dưới dạng tình huống giả định hoặc có thật trong thực tiễn dạy học môn Sinh học. Các tình huống được xây dựng dựa trên 02 cơ sở: (1) Chỉ báo của các KN ĐGQT thành phần; (2) Nội dung dạy học Sinh học. Thông qua việc thực hiện các yêu cầu của nhiệm vụ rèn luyện, SV sẽ hình thành và phát triển KN ĐGQT thành phần cũng như hiểu được ý nghĩa của việc thực hiện các KN đó trong bối cảnh dạy học Sinh học trong thực tiễn. Đề tài đã thiết kế được 04 nhiệm vụ rèn luyện tích hợp trong 04 phiếu hoạt động được minh họa trong các hình 2.5, 2.6, 2.7 và 2.8. PHIẾU HOẠT ĐỘNG SỐ 1 Rèn luyện kĩ năng xác định mục tiêu ĐGQT 1. Mục tiêu - Xác định được mục tiêu ĐGQT 2. Tiêu chí đánh giá KN thành phần Mức độ đạt được của kĩ năng Mức 3 (Thành thạo) Mức 2 (Có kĩ năng) Mức 1 (Sơ khởi) Mức 0 (Không biểu hiện) A. Xác định mục tiêu ĐGQT A1.3 Xác định được thông tin cần thu thập, làm rõ thông tin đó được dùng để cải thiện vấn A1.2 Xác định thông tin cần thu thập, chỉ ra được thông tin đó dùng để cải thiện vấn A1.1 Xác định được thông tin cần thu thập nhưng chưa đầy đủ, chưa chỉ ra được thông tin đó A1.0 Không xác định được thông tin cần thu thập và không chỉ ra ra thông tin đó được sử dụng 70 đề dạy của QTDH A2.3 Mục tiêu ĐG rõ ràng và đo lường được đề gì nhưng chưa đầy đủ A2.2 Phần lớn mục tiêu ĐG rõ ràng và đo lường được. dùng để cải thiện vấn đề gì A2.1 Phần lớn mục tiêu ĐG chưa rõ ràng, khó đo lường. để cải thsiện vấn đề gì. A2.0. Diễn đạt mục tiêu không rõ ràng, không đo lường được 3. Nhiệm vụ rèn luyện Một GV khi dạy chủ đề Vi sinh vật trong chương trình Sinh học 10 đã tổ chức cho HS thực hiện một poster về với đề tài “ứng dụng công nghệ vi sinh vật trong thực tiễn” để báo cáo trước lớp. Mục tiêu dạy học của hoạt động này được GV xây dựng như sau: - Kể tên được một số thành tựu hiện đại của công nghệ vi sinh vật. - Trình bày được ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn - Thiết kế được poster trình bày về công nghệ vi sinh vật vào sản xuất và bảo quản thực phẩm, sản xuất thuốc và xử lí môi trường. - Phối hợp với các thành viên trong nhóm để thiết kế poster. GV mong muốn thực hiện hoạt động ĐGQT nhằm giúp HS cải thiện các vấn đề cách thiết kế và trình bày ý tưởng trên sản phẩm poster cũng như khả năng hợp tác làm việc nhóm của HS. Với mục đích như vậy, để giúp GV trên xác định mục tiêu cụ thể cho hoạt động đánh giá của mình, em hãy thực hiện các nhiệm vụ sau: 1) Xác định mục tiêu học tập cần được thu thập thông tin 2) Xác định cụ thể nội dung cần thu thập và thể hiện dưới dạng các mục tiêu ĐGQT rõ ràng và đo lường được. 4. Thực hiện hoạt động 4.1. Thảo luận nhóm để thực hiện nhiệm vụ (kết quả thực hiện nhiệm vụ đính kèm) 4.2. Thực hiện đánh giá đồng đẳng (kết quả đánh giá đính kèm) 5. Kết luận (Kết luận của sinh viên về kĩ năng, kinh nghiệm bản thân rút ra sau khi thực hiện nhiệm vụ và thảo luận với GgV và học bạn) Hình 2.5. Phiếu rèn luyện kĩ năng xác định mục tiêu ĐGQT 71 PHIẾU HOẠT ĐỘNG SỐ 2 Rèn luyện kĩ năng xác định phương pháp và thiết kế công cụ đánh giá 1. Mục tiêu - Xác định được phương pháp ĐGQT phù hợp để thu thập thông tin ĐG. - Xây dựng được công cụ ĐGQT phù hợp. - Thiết kế phương án sử dụng công cụ ĐGQT để thu thập thông tin 2. Tiêu chí đánh giá KN thành phần Mức độ đạt được của kĩ năng Mức 3 (Thành thạo) Mức 2 (Có kĩ năng) Mức 1 (Sơ khởi) Mức 0 (Không biểu hiện) KNB. Xác định phương pháp ĐG và thiết kế công cụ ĐG B1.3 Xác định được phương pháp phù hợp thu thập đầy đủ thông tin cần thiết, tối ưu, phù hợp với bối cảnh. B2.3 Thiết kế được công cụ ĐG phù hợp, sáng tạo có thể thu thập được toàn bộ thông tin cần thiết, đáp ứng được yêu cầu sư phạm. B1.2 Xác định được phương pháp ĐG phù hợp để thu thập thông tin ĐG, nhưng chưa phù hợp với bối cảnh ĐG. B2.2 Thiết kế được công cụ ĐG có thể thu thập thông tin cần thiết, công cụ đáp ứng được yêu cầu sư phạm cơ bản. . B1.1 Chỉ ra được phương pháp ĐG có thể thu thập được thông tin nhưng chưa tối ưu và không phù hợp với bối cảnh ĐG. B.1 Nội dung công cụ ĐG còn sơ sài, không thu thập đầy đủ thông tin ĐG cần thiết. Công cụ ĐG chưa đáp ứng yêu cầu sư phạm khi thiết kế. B1.0 Không xác định được phương pháp ĐG hoặc các phương pháp đưa ra đều không phù hợp để thu thập thông tin ĐG. B2.0 Không thiết kế được công cụ ĐG hoặc công cụ ĐG không thể thu thập thông tin ĐG. 72 B3.3. Xác định được thời điểm thực hiện đánh hợp lý; trình bày một cách cụ thể các bước sử dụng công đánh giá để thu phập thông tin và phù hợp với phương pháp đánh giá đã lựa chọn B3.2 Xác định được thời điểm hợp lý để sử dụng công cụ ĐGQT, xác định được cách chia sẻ mục tiêu/tiêu chí; trình bày được các bước để sử dụng công nhưng chưa cụ thể B3.1 Xác định được thời điểm nhưng chưa hợp lý; trình bày được cách thức sử dụng công cụ ĐGQT nhưng chưa phù hợp với phương pháp đã xác định; chưa làm rõ cách chia sẻ mục tiêu/tiêu chí đánh giá B3.0 Không xác định được thời điểm và cách thức sử dụng công cụ ĐGQT 3. Nhiệm vụ Khi dạy về nội dung: “Bệnh truyền nhiễm do virus gây ra” ở chương trình Sinh học lớp 10, một GV yêu cầu HS thực hiện dự án nhỏ Xây dựng poster tuyên truyền về bệnh sốt xuất huyết ở địa phương (phường/xã nơi em sinh sống). GV đã lập kế hoạch đánh giá như sau: Mục đích: Đánh giá nhằm thu thập thông tin về: mức độ vận dụng kiến thức đã học vào giải thích, tuyền tuyền dịch bệnh sốt xuất huyết địa phương, mức độ đạt được năng lực tìm hiểu thế giới sống (tìm hiểu tình hình dịch bệnh ở địa phương); khả năng hợp tác giữa HS trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ. Các thông tin này được sử dụng để cải thiện các năng lực trên của HS. Mục tiêu: - Lập được kế hoạch tìm hiểu tình hình dịch bệnh do virus sốt xuất huyết gây ra tại địa phương - Thu thập và xử lý được dữ liệu về tình hình dịch sốt xuất ở địa phương - Phối hợp và hỗ trợ các thành viên trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ học tập 73 - Thiết kế poster tuyên truyền về tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết ở địa phương Cách thức tổ chức: - Chia nhóm 7 HS theo từng khu vực sinh sống - Giao nhiệm vụ: Tìm hiểu dịch bệnh sốt xuất huyết ở địa phương. Nội dung tìm hiểu cụ thể: tác nhân, đặc điểm bệnh, cách phòng tránh, tác hại dịch bệnh gây ra cho địa phương, ý thức người dân địa phương đối với dịch bệnh. Định hướng cách thức để thu thập thông tin từ các nguồn: tài liệu từ phương tiện truyền thông, internet, số liệu trên web sở y tế tỉnh/thành phổ, trạm y tế phường - Hướng dẫn lập kế hoạch, phân công nhiệm vụ thành viên - Hướng dẫn thiết kế poster, tiêu chí đánh giá poster 1. Từ kế hoạch trên, em hãy xác định các phương pháp và công cụ mà GV cần để thực hiện hoạt động ĐG có hiệu quả. 2. Hãy thiết kế nội dung công cụ đánh giá mà em đã xác định ở bước 1 3. Đề xuất chi tiết cách thức sử dụng công cụ đó. 4. Thực hiện hoạt động 4.1. Thảo luận nhóm để thực hiện nhiệm vụ (kết quả thực hiện nhiệm vụ đính kèm) 4.2. Thực hiện đánh giá đồng đẳng (kết quả đánh giá đính kèm) 5. Kết luận (Kết luận của sinh viên về kĩ năng, kinh nghiệm bản thân rút ra sau khi thực hiện nhiệm vụ và thảo luận với GgV và bạn học) Hình 2.6. Phiếu hoạt động rèn luyện kĩ năng xác định phương pháp và thiết kế công cụ đánh giá quá trình PHIẾU HOẠT ĐỘNG SỐ 3 Rèn luyện kĩ năng thu nhận và xử lý thông tin phản hồi 1. Mục tiêu - Nhận biết, ghi chép và tóm tắt các TTPH xuất hiện trong quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của HS hoặc được thể hiện qua sản phẩm học tập - Phân loại, diễn giải được ý nghĩa TTPH dựa trên mục đích, mục tiêu đánh giá 2. Rubric đo lường 74 KN thành phần Mức độ đạt được của kĩ năng Mức 3 (Thành thạo) Mức 2 (Có kĩ năng) Mức 1 (Sơ khởi) Mức 0 (Không biểu hiện) C. Thu nhận và xử lý TTPH C1.3 Nhận biết và ghi chép đầy đủ TTPH cần thu thập C2.3 Diễn giải được ý nghĩa của TTPH một cách toàn diện, chỉ ra đầy đủ các điểm tốt và điểm cần cải thiện, có sự liên hệ đến bối cảnh đánh giá. C1.2 Nhận biết và ghi chép tương đối đầy đủ TTPH so với mục tiêu, có thể thiếu một vài thông tin kém quan trọng. C2.2 Diễn giải được ý nghĩa của TTPH phù hợp với mục tiêu ĐG nhưng chưa toàn diện, có thể thiếu một vài vấn đề liên quan đến điểm tốt, điểm cần cải thiện của HS C1.1 Nhận biết và ghi chép được một số TTPH, tuy nhiên vẫn thiếu nhiều TTPH cần thiết C2.1 Diễn giải mức độ đạt được mục tiêu/ tiêu chí ĐG dựa trên TTPH nhưng chưa rõ ràng, chưa chỉ rõ các điểm tốt hoặc điểm cần cải thiện. C1.0 Không thể nhận biết và ghi chép TTPH hoặc các TTPH đều không phù hợp với mục tiêu ĐGQT. C2.0 Không diễn giải được ý nghĩa của TTPH thu được so với mục tiêu ĐGQT 3. Nhiệm vụ rèn luyện Một GV trường THPT Chuyên Chu Văn An (Lạng Sơn) đã tổ chức dạy học chủ đề STEM: “Sản xuất sản phẩm lên men từ vi sinh vật – Làm sữa chua” trong chương trình Sinh học lớp 10. Các nhóm HS có nhiệm vụ đề xuất và thực hiện qui trình làm sữa chua để tạo ra thương hiệu sản phẩm sữa chua của nhóm mình. Video dưới đây thể hiện tiết học cuối của chủ đề khi các nhóm trình bày và đánh giá sản phẩm sữa chua làm ra 75 (Link: https://www.youtube.com/watch?v=hg1EZGFrUkU&t=211s) Mục tiêu của hoạt động này là: - Làm được sản phẩm sữa chua theo qui trình đề xuất và đạt yêu cầu chất lượng - Thuyết trình giới thiệu sản phẩm có hiệu quả đến người nghe. - Có khả năng nhận xét và phản hồi ý kiến của bạn học Với những thông tin trên, em hãy hoàn thành các nhiệm vụ sau: 1) Hãy giúp GV đó xác định các thông tin cần thu thập để biết rằng HS đạt được mục tiêu dạy học đề ra ban đầu hay không. Từ đó, thiết kế công cụ để thu thập đầy đủ các thông tin đó. 2) Sử dụng công cụ đã thiết kế để ghi chép những thông tin xuất hiện trong clip. 3) Từ những thông tin ghi chép được, hãy giải thích thông tin để làm rõ ý nghĩa của thông tin đối với các mục tiêu dạy học đã đề ra (xác định mức độ đạt được mục tiêu, các tiêu chí đã đạt, tiêu chí cần cải thiện) 4. Thực hiện hoạt động 4.1. Thảo luận nhóm để thực hiện nhiệm vụ (kết quả thực hiện nhiệm vụ đính kèm) 4.2. Thực hiện đánh giá đồng đẳng (kết quả đánh giá đính kèm) 5. Kết luận (Kết luận của sinh viên về kĩ năng, kinh nghiệm bản thân rút ra sau khi thực hiện nhiệm vụ và thảo luận với GgV và bạn học) Hình 2.7. Phiếu hoạt động rèn luyện kĩ năng thu nhận và xử lý thông tin phản hồi PHIẾU HOẠT ĐỘNG SỐ 4 Rèn luyện kĩ năng sử dụng thông tin phản hồi 1. Mục tiêu - Xác định được hình thức trao đổi TTPH tới người học phù hợp - Biết cách trao đổi TTPH một cách có hiệu quả tới HS - Biết cách hướng dẫn HS điều chỉnh cách học từ kết quả TTPH - Biết cách xác định những điều chỉnh quá trình dạy học từ TTPH 2. Tiêu chí đánh giá (rubric) KN thành phần Mức độ đạt được của kĩ năng Mức 3 (Thành thạo) Mức 2 (Có kĩ năng) Mức 1 (Sơ khởi) Mức 0 76 (Không biểu hiện) D. Sử dụng TTPH D3.3 Xác định được hình thức trao đổi kết quả ĐG đến đối tượng sử dụng phù hợp với mục đích, sáng tạo và linh hoạt trong nhiều bối cảnh ĐG. D2.3 Hướng dẫn và tổ chức cho HS xây dựng chiến lược học tập phù hợp với bối cảnh dạy học và có tính sáng tạo D3.3 Lập được kế hoạch và thực hiện những điều chỉnh hoạt động giảng dạy của bản thân GV dựa D3.2 Xác định được hình thức trao đổi kết quả phù hợp với mục đích ĐG và phù hợp với bối cảnh ĐG D2.2 Biết cách hướng dẫn và tổ chức cho HS xây dựng chiến lược học tập tuy nhiên chưa hoàn toàn hiệu quả hoặc không phù hợp bối cảnh D3.2 Lập được kế hoạch sơ lược để điều chỉnh hoạt động giảng dạy của bản thân GV dựa trên TTPH thu được, tuy nhiên có thể ít D3.1 Xác định được hình thức trao đổi kết quả ĐG đến đối tượng phù hợp với mục đích ĐG nhưng chưa phù hợp với bối cảnh ĐG D2.1 Biết cách hướng dẫn và tổ chức cho HS xây dựng chiến lược học tập nhưng chưa hiệu quả D3.1 Ý thức được việc điều chỉnh hoạt động giảng dạy là quan trọng, tuy nhiên thiếu ý tưởng D3.0 Không xác định được hình thức trao đổi TTPH hoặc hình thức hoàn toàn không phù hợp bối cảnh ĐG D2.0 Không thực hiện được việc hướng dẫn và tổ chức cho HS xây dựng chiến lược học tập để cải thiện việc học của mình D3.0 Không có ý tưởng hoặc không thực hiện bất kì điều chỉnh nào về cách dạy của bản thân 77 trên thông tin phản hồi thu được một cách hợp lý và toàn diện thực hiện điều chỉnh trên thực tế. và thực hiện rất ít sự điều chỉnh trong dạy học. 3. Nhiệm vụ Một GV trường THPT Chuyên Chu Văn An (L