Luận văn Các giải pháp nâng cao năng lực quản trị tài chính tại Công ty TANIMEX

i tập trung về văn phòng công ty. Doanh thu bao gồm: + Doanh thu từ hoạt động kinh doanh: doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ sau khi trừ đi các khoản chiết khấu bán hàng, giảm giá hàng bán. + Doanh thu hoạt động tài chính gồm: doanh thu từ lãi cho vay, lãi tiền gửi ngân hàng, chênh lệch tỷ giá ngoại tệ, lợi nhuận được chia từ hoạt động đầu tư, liên doanh liên kết. + Doanh thu hoạt động khác: doanh thu nhượng bán, thanh lý tài sản, thu tiền phạt khách hàng. Hàng năm, các bộ phận lập kế hoạch kinh doanh của đơn vị mình căn cứ vào khả năng và tình hình thực tế. Các đơn vị tự lập và tự chịu trách nhiệm về kế hoạch của mình nên các bộ phận có xu hướng đưa ra kế hoạch doanh thu thấp, dễ thực hiện. Ban lãnh đạo Công ty cũng chưa có các định mức doanh thu để yêu cầu các đơn vị thực hiện dẫn đến tình trạng, không chủ động mở rộng hoạt động kinh doanh nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động Về chi phí, công ty Tanimex vẫn chưa xây dựng được định mức tiêu hao chi phí cho từng loại hoạt động. Việc lập kế hoạch chi phí thường dựa trên số liệu lịch sử và sự tính toán chủ quan của Phòng Tài chính Kế toán nên chưa phù hợp với nhu cầu thực sự của các bộ phận, đôi khi gây lãng phí. Việc phân bổ chi phí cho từng loại hình hoạt động cũng dựa trên cơ sở phân bổ đều, không phản ánh được chi phí cho từng loại hoạt động. Từ đó không thấy được hiệu quả của từng loại hoạt động sản xuất kinh doanh. 45 - Cơ chế quản lý và sử dụng tài sản cố định  Công tác mua sắm Tài sản cố định Căn cứ vào giá trị tài sản cố định được mua để xác định thẩm quyền quyết định việc mua sắm tài sản cố định: + Đại hội đồng cổ đông quyết định việc mua sắm, nâng cấp Tài sản cố định và đầu tư xây dựng tài sản cố định có giá trị lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của Công ty. + Hội đồng quản trị quyết định việc mua sắm, nâng cấp tài sản cố định và đầu tư tài sản cố định có giá trị từ 30%-50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất. + Tổng giám đốc quyết định việc mua sắm Tài sản cố định có giá trị dưới 30% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất. Các phòng ban, đơn vị trực thuộc khi có nhu cầu mua sắm tài sản cố định phải phối hợp với phòng Quản trị nhân sự hành chánh lập kế hoạch trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Các phòng, ban chức năng thực hiện việc mua sắm, sau đó điều chuyển cho các đơn vị sử dụng. Hồ sơ mua sắm tài sản cố định chuyển về phòng Quản trị nhân sự hành chính lưu trữ, quản lý.  Công tác trích khấu hao: Tài sản cố định được khấu hao theo phương pháp đường thẳng. Phòng Tài chính kế toán xác định mức trích khấu hao phù hợp và trình Tổng Giám Đốc Công ty phê duyệt. Tổng giám đốc Công ty sẽ quyết định việc sử dụng nguồn vốn khấu hao trong toàn Công ty : để tái đầu tư, thay thế, đổi mới tài sản và sử dụng cho các nhu cầu kinh doanh khác.  Công tác kiểm kê, đánh giá, xử lý tài sản tổn thất: Công tác kiểm kê tài sản được thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước. Định kỳ cuối năm, Phòng Tài chính Kế toán phối hợp với phòng Quản trị nhân sự hành chính tiến hành công tác kiểm kê tài sản. Nếu xảy ra tổn thất, mất mát tài sản tại Công ty, sẽ thành lập hội đồng xử lý để xác định nguyên nhân, 46 mức độ thiệt hại, trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức quản lý tài sản, từ đó đưa ra các biện pháp xử lý. Tuy nhiên, công tác kiểm kê vẫn chỉ mang tính hình thức, chỉ quan tâm đến mặt số lượng mà chưa tiến hành đánh giá chất lượng của tài sản, thực tế nhiều tài sản chỉ còn trên sổ sách nhưng trên thực tế đã hư hỏng, thất lạc. Thời gian xử lý các loại tài sản này kéo dài, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản cố định. - Cơ chế quản trị công nợ Các khoản nợ phải thu của Công ty Tanimex gồm các khoản nợ ngắn hạn và nợ dài hạn, nợ ngắn hạn thuộc các hoạt động thương mại và dịch vụ, các khoản nợ dài hạn là các khoản đầu tư kinh doanh bất động sản, các khoản đầu tư vào các đơn vị trực thuộc. Số lượng khoản nợ dây dưa, khó đòi ít và chủ yếu là từ các hoạt động kinh doanh bất động sản. Các khoản phải thu chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng giá trị tài sản. Năm 2006, tỷ trọng khoản phải thu trong tổng tài sản là 23%, năm 2007 giảm còn 8%. Trong đó, nợ phải thu chủ yếu là do các công ty con nợ vay vốn kinh doanh (chiếm 46% trong tổng số nợ phải thu), khách hàng bên ngoài nợ không đáng kể. Năm 2007, công tác quản trị công nợ đã được quan tâm, thực hiện tốt hơn. Việc đối chiếu công nợ được thực hiện thường xuyên, tuy vậy thời hạn thanh toán thường xuyên bị kéo dài, không đúng hạn vẫn chưa được cải thiện và Công ty chưa thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng này. Việc thu nợ phụ thuộc nhiều vào ý chí chủ quan của khách hàng vì vậy không chủ động được nguồn tiền từ các khoản phải thu. - Quản trị việc phân phối lợi nhuận. Lợi nhuận là chỉ tiêu tổng hợp, phản ánh hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Việc tạo ra lợi nhuận là điều kiện tiên quyết đảm bảo sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. 47 Lợi nhuận của Công ty sau khi bù lỗ năm trước được phân phối như sau: + Bù đắp khoản lỗ của các năm trước đã hết thời hạn được trừ vào lợi nhuận trước thuế. + Trừ các khoản chi phí không được tính vào chí phí hợp lý khi xác định thu nhập chịu thuế. + Chi thù lao cho Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát theo mức ấn định của Đại hội đồng cổ đông thường niên. + Trích quỹ đầu tư phát triển, quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi do Hội đồng quản trị đề nghị mức trích cụ thể và được Đại hội đồng cổ đông thông qua hàng năm. + Trích 5% quỹ dự phòng tài chính, khi số dư bằng 10% vốn điều lệ của Công ty thì không trích nữa. + Phần lợi nhuận sau thuế còn lại sẽ dùng để chia cổ tức hoặc bổ sung vốn kinh doanh nếu được Đại hội đồng cổ đông chấp nhận. + Về cơ chế phân phối lợi nhuận giữa công ty mẹ và các công ty con: Các công ty con hạch toán độc lập với công ty mẹ, chỉ dựa trên quan hệ cấp vốn nên hàng năm, Công ty con chuyển lợi nhuận về Công ty mẹ trên cơ sở số vốn được cấp và tỷ lệ điều tiết lợi nhuận được Đại hội đồng cổ đông thông qua. Nhìn chung, sau khi cổ phần hóa doanh nghiệp, cơ chế phân phối lợi nhuận đã thay đổi, phù hợp với nền kinh tế thị trường. Cơ chế phân phối lợi nhuận giữa Công ty mẹ và các Công ty con bình đẳng hơn dựa trên tỷ lệ vốn góp. Điều đó tạo động lực cho các công ty con sử dụng hiệu quả nguồn vốn Công ty mẹ giao và tạo sự tin tưởng cho các cổ đông khi quyết định đầu tư vào Công ty. 2.2.2 Các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn Sau 2 năm thực hiện cổ phần hóa doanh nghiệp, Công ty Tanimex đã đạt được những hiệu quả nhất định. Việc phân tích các chỉ số tài chính sẽ cho thấy 48 rõ hơn bức tranh tài chính hiện tại của Công ty. Cho phép Ban Lãnh Đạo có những biện pháp hữu hiệu nhằm duy trì và cải thiện tình hình tài chính nhờ đó gia tăng sức mạnh của Công ty trong việc thương lượng với Ngân hàng và các nhà cung cấp vốn, hàng hóa, dịch vụ bên ngoài. Bảng 2.9 : Bảng so sánh chỉ số tài chính giữa công ty Tanimex và Công ty cổ phần KCN Tân Tạo TANIMEX ITA STT CHỈ TIÊU 2006 2007 2006 2007 1 Tỷ số khả năng thanh toán Tỷ số khả năng thanh toán hiện hành 2.74 6.84 0.6 2.1 Tỷ số khả năng thanh toán nhanh 2.47 6.23 0.6 2.1 2 Tỷ số hoạt động Kỳ thu tiền bình quân (ngày) 181.55 78.71 32.1 17.4 Số vòng quay khoản phải thu 1.98 4.57 11.4 21 Số vòng quay hàng tồn kho 2.89 6.41 1.9 0.6 Hiệu suất sử dụng tài sản cố định 0.2 0.42 7.88 1.44 Hiệu suất sử dụng toàn bộ tài sản 0.09 0.21 0,24 0.2 Hiệu suất sử dụng vốn cổ phần 2.72 1.85 0.26 0.11 3 Tỷ số đòn bẩy tài chính Tỷ số nợ/tài sản 0.95 0.80 0.61 0.29 Tỷ số nợ/vốn cổ phần 24.7 3.96 1.57 0.42 Khả năng thanh toán lãi vay 2.22 6.58 5.45 14.38 4 Tỷ số hiệu quả hoạt động Tỷ suất sinh lợi/doanh thu 0.07 0.15 0.42 0.40 Tỷ suất sinh lợi/tổng tài sản (ROA) 0.01 0.03 0.1 0.07 Tỷ suất sinh lợi/Vốn cổ phần (ROE) 0.17 0.29 0.26 0.11 Thu nhập/mỗi cổ phần (EPS) 4.544 3.672 3.306 4.930 49  Tỷ số khả năng thanh toán. Tỷ số khả năng thanh toán đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của công ty. Tỷ số khả năng thanh toán hiện hành và khả năng thanh toán nhanh đều lớn hơn 1 cho thấy doanh nghiệp luôn luôn có đủ tài sản để đảm bảo cho các khoản nợ vay, kể cả các khoản nợ đến hạn mà không cần phải bán hàng tồn kho để trả nợ. Năm 2006 và 2007, tỷ số khả năng thanh toán hiện hành và thanh toán nhanh đều lớn hơn 1 (tỷ số khả năng thanh toán hiện hành năm 2006 là 2.74, năm 2007 là 6.84) chứng tỏ công ty luôn sẵn sàng khả năng chi trả các khoản nợ ngắn hạn. Tuy nhiên, năm 2006, tỷ số khả năng thanh toán hiện hành tốt hơn năm 2007, số tiền nhàn rỗi không nhiều. Năm 2007, nợ ngắn hạn giảm đáng kể (nợ ngắn hạn năm 2007 giảm 64% so với năm 2006), trong khi tài sản ngắn hạn giảm không đáng kể (giảm 10%) làm cho tỷ số khả năng thanh toán tăng mạnh. Tuy nhiên, căn cứ bảng cân đối kế toán Công ty cho thấy phần lớn tài sản ngắn hạn là khoản đầu tư tài chính (70.75%). Trong điều kiện thị trường chứng khoán xuống dốc như hiện nay, giá trị thị trường của các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn rất thấp. Do đó, khả năng thanh toán thực sự của Công ty chỉ khoảng 4.4. Đây vẫn là con số tương đối lớn cho thấy tiền nhàn rỗi quá nhiều, việc sử dụng vốn của Công ty kém hiệu quả. Công ty cần phải thực hiện các biện pháp giảm số tiền nhàn rỗi và có dự phòng giảm giá các khoản đầu tư tài chính để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.  Tỷ số hoạt động. Nhóm tỷ số này đo lường hiệu quả quản lý tài sản của Công ty. Chúng được thiết kế để trả lời cho câu hỏi : các tài sản được báo cáo trên bảng cân đối kế toán có phù hợp với doanh thu hay không. Vòng quay khoản phải thu được sử dụng để đo lường hiệu quả và chất lượng quản lý các khoản phải thu. Vòng quay khoản phải thu của công ty năm 50 2006 chậm (181.55 ngày). Nguyên nhân là do năm 2006 các hoạt động kinh doanh bất động sản nhiều, thời gian khách hàng trả nợ dài, dẫn đến vòng quay khoản phải thu kéo dài. Năm 2007, vòng quay khoản phải thu giảm đáng kể (giảm còn 79 ngày), do năm 2007 tỷ trọng hoạt động kinh doanh bất động sản giảm, hơn nữa Công ty đã quan tâm nhiều hơn đến việc thu hồi công nợ, điều đó làm cho thời gian thu nợ giảm. Các khoản phải thu năm 2007 chủ yếu là các khoản vay của Công ty con. Do cơ chế thu nợ đối với Công ty con chưa được thực hiện nghiêm túc nên các Công ty con còn ỷ lại, dựa dẫm Công ty mẹ, thời gian trả nợ thường xuyên kéo dài hơn so với hợp đồng. Vì vậy, Công ty cần phải nghiêm khắc hơn nữa trong việc thu hồi công nợ nhằm làm giảm vòng quay khoản phải thu, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty. Vòng quay hàng tồn kho được sử dụng để đánh giá hiệu quả quản lý hàng tồn kho, trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản thường không có hàng tồn kho. Tuy nhiên, ngoài lĩnh vực bất động sản, công ty Tanimex cũng kinh doanh một số lĩnh vực thương mại, dịch vụ nên xuất hiện hàng tồn kho. Năm 2006, vòng quay hàng tồn kho là 125 ngày. Đây là khoảng thời gian quá dài so với mức trung bình của ngành thương mại dịch vụ. Năm 2007, tình hình quản trị hàng tồn kho được cải thiện hơn năm 2006, vòng quay hàng tồn kho giảm còn hơn 56 ngày. Một phần do năm 2007 công ty đã thu hẹp lĩnh vực thương mại dịch vụ và hoạt động mạnh hơn trong lĩnh vực đầu tư hạ tầng khu công nghiệp và xây dựng các dự án khu dân cư, nhà ở. Tuy nhiên, đây vẫn là một con số tương đối lớn vì hàng tồn kho chủ yếu là hàng gia dụng và thuốc lá. Điều này cho thấy thực tế chính sách quản lý hàng tồn kho của Công ty chưa được thực hiện một cách hợp lý. Trong tương lai nên quan tâm cải thiện hiệu quả ở mặt này.  Tỷ số đòn bẩy tài chính: Trong tài chính Công ty, mức độ sử dụng nợ để tài trợ cho hoạt động của Công ty gọi là đòn bẩy tài chính. Đòn bẩy tài chính có tính chất hai mặt, một mặt nó làm gia tăng lợi nhuận cho cổ đông, măt khác làm gia tăng rủi ro. 51 Tỷ số đòn bẩy tài chính trung bình của ngành xây dựng cơ sở hạ tầng là dưới 70%. Cơ cấu nợ năm 2006 cho thấy Công ty sử dụng quá nhiều nợ vay, rủi ro đòn bẩy tài chính là rất lớn (tỷ số nợ/tổng tài sản là 95%), đây là con số không an toàn. Khi tỷ suất sinh lợi mà thấp hơn lãi suất vay thì sẽ làm tăng rủi ro cho Công ty đồng thời khả năng mất khả năng chi trả rất có thể xảy ra vì đặc thù của ngành là nhạy cảm theo sự phát triển của nền kinh tế vĩ mô. Năm 2007, công ty đã điều chỉnh hệ số nợ về mức phù hợp hơn (tỷ số nợ/tổng tài sản là : 80%), làm giảm mức độ rủi ro. Tuy nhiên đây vẫn còn là mức không an toàn tài chính. Vì vậy, trong các năm tiếp theo, cần thiết phải giảm tỷ số đòn bẩy tài chính về mức trung bình của ngành.  Tỷ số hiệu quả hoạt động Tỷ số lợi nhuận trên doanh thu phản ánh mối quan hệ giữa lợi nhuận ròng và doanh thu nhằm cho biết một đồng doanh thu tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận dành cho cổ đông. Năm 2006, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu là 0.07 thấp hơn nhiều so với các công ty cùng ngành (tỷ suất sinh lợi/doanh thu của ITA là 0.4), năm 2007 tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu có được cải thiện (0.15). Tuy nhiên, Do đó, công ty cần phải quản lý chi phí tốt hơn và tập trung vào các hoạt động mang lại tỷ suất lợi nhuận cao để tăng tỷ suất lợi nhuận/doanh thu. Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản (ROA) đo lường khả năng sinh lời của mỗi đồng tài sản của công ty. Tỷ số ROA trung bình của ngành là 0.22, trong khi đó ROA năm 2006 của công ty là 0.01 (rất thấp so với mức trung bình của ngành), mặc dù năm 2007, ROA được cải thiện hơn (tăng lên 0.03) tuy nhiên đây vẫn còn là mức thấp. Nguyên nhân là do tỷ suất sinh lợi trên doanh thu thấp, cộng với chi phí lãi cao so sử dụng nhiều nợ vay. Tỷ suất sinh lợi trên vốn cổ phần (ROE) đo lường khả năng sinh lời của mỗi đồng vốn chủ sở hữu. Tỷ số ROE năm 2006 của công ty là 0.17, năm 2007 chỉ số này được cải thiện đáng kể (0.29). Mặc dù đòn cân nợ suy giảm mạnh, 52 hiệu suất sử dụng tài sản không đổi nhưng tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu tăng đã giúp cho hiệu quả sử dụng vốn cổ phần có tốt hơn. Trong đó, tỷ lệ lãi gộp/doanh thu tăng từ 13% (năm 2006) lên 17.7% (năm 2007), tuy nhiên chi phí hoạt động/doanh thu tăng từ 16% (năm 2006) lên 20.6% (năm 2007) đã làm hạn chế tốc độ tăng của ROE. Nguyên nhân của sự gia tăng chi phí hoạt động/doanh thu là do chi phí bán hàng gia tăng. Tuy nhiên, việc gia tăng chi phí bán hàng chưa thấy được hiệu quả. Do đó, trong các năm tiếp theo, cần nâng cao hiệu quả của chi phí quản lý để từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. ROE = DT thuần/Tổng TS x Tổng TS/Vốn CP x Lãi ròng/DT thuần = x x Tỷ số thu nhập trên mỗi cổ phần (EPS) đo lường sức thu nhập chứa trong mỗi cổ phần, nói cách khác, nó thể hiện thu nhập mà nhà đầu tư có được do mua cổ phần. Năm 2007 hiệu quả hoạt động tăng, tuy nhiên do số lượng cổ phần phát hành bổ sung lớn nên ảnh hưởng đến thu nhập trên mỗi cổ phần. do đó, EPS năm 2007 (3.672 đồng/cổ phần) thấp hơn năm 2006 (4.544). Vì vậy, trong các năm tiếp theo, Công ty phải nâng hiệu quả hoạt động để cải thiện chỉ số này. Tóm lại: Nhìn chung, các chỉ tiêu hiệu quả hoạt động của Công ty năm 2007 khả quan hơn năm 2006. Tuy nhiên vấn đề quản lý và sử dụng nguồn vốn tại Công ty còn nhiều vấn đề bất cập. Mặc dù đã tách các đơn vị trực thuộc thành các Công ty thành viên, hạch toán độc lập nhưng các các Công ty thành viên vẫn chưa phát huy tính tự chủ mà còn phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn của Công ty mẹ. Công ty mẹ hỗ trợ vốn cho Công ty con dưới 2 hình thức: cấp vốn và cho vay. Đối với số vốn Công ty mẹ cấp, hằng năm, các Công ty con phải điều tiết Hiệu suất sử dụng tổng tài sản Tỷ số tổng TS trên vốn cổ phần Tỷ suất sinh lợi trên doanh thu 53 lợi nhuận về Công ty theo tỷ lệ cổ tức Công ty trả cho cổ đông. Với nguồn vốn vay thì phải trả lãi theo mức lãi suất đã được Ban Giám đốc Công ty phê duyệt. Khi Công ty con làm ăn không hiệu quả, được Công ty mẹ cho nợ hoặc hỗ trợ với mức lãi suất thấp (bằng lãi suất công ty gửi kỳ hạn 3 tháng tại ngân hàng), thậm chí không tính lãi vì thế không tạo động lực để các Công ty con tự chủ về mặt tài chính, dựa vào sự nâng đỡ của Công ty mẹ. Thời gian trả nợ không đúng hạn và thường xuyên phải gia hạn nợ của các Công ty con cũng là vấn đề cần xem xét. Trường hợp phải huy động vốn bên ngoài, Công ty con không thể làm việc trực tiếp với các tổ chức tín dụng để vay vốn phục vụ cho hoạt động sản suất kinh doanh mà vay vốn thông qua Công ty mẹ hoặc đề nghị Công ty mẹ bảo lãnh vay vốn. Bên cạnh đó, việc thành lập Công ty con độc lập khi bộ phận hoặc xí nghiệp chưa đủ năng lực cũng khiến cho hoạt động kinh doanh không hiệu quả. Mục tiêu kinh doanh không có tính chiến lược, không có kế hoạch dài hạn, chưa xây dựng được đội ngũ nhân lực đủ mạnh để xâp nhập thị trường tìm kiếm hướng đi thích hợp. Hiệu quả kinh doanh giữa các loại hình hoạt động của Công ty không giống nhau, tỷ trọng doanh thu của hoạt động bán hàng hóa lớn (80%) nhưng lợi nhuận rất thấp (lợi nhuận gộp đối với hoạt động bán hàng hóa thương mại là 6.7%). Nguyên nhân là do trong giai đoạn đầu khi mới tách các công ty con, công ty con không đủ chức năng hoặc không đủ vốn để mua hàng hóa, dịch vụ, vì vậy phải mua thông qua công ty mẹ. Công ty mẹ mua và bán cho công ty con với tỷ lệ sinh lời thấp, thậm chí bằng giá vốn. Điều đó đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động chung toàn công ty. Các vấn đề nêu trên đã ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của công ty, mặt dù năm 2007 tình hình tài chính khả quan hơn so với năm 2006 tuy nhiên so với mức trung bình của ngành hoặc các công ty cùng ngành vẫn còn yếu kém. 54 2.2.3 Quản trị rủi ro tại công ty 2.2.3.1 Rủi ro kinh doanh Lĩnh vực đầu tư vào cơ sở hạ tầng đặc biệt là hoạt động xây dựng các cụm, khu công nghiệp chịu ảnh hưởng trực tiếp từ những biến động trong hoạt động đầu tư. Khi môi trường đầu tư có nhiều thuận lợi: nền kinh tế nhiều tiềm năng và tăng trưởng cao; chính sách pháp luật thông thoáng; xã hội ổn định v.v… nguồn vốn đầu tư trong nước và nước ngoài tăng mạnh kéo theo nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng tăng lên. Các khu công nghiệp có nhiều cơ hội phát triển, tác động tích cực đến hoạt động kinh doanh của Công ty. Tuy nhiên, khi nền kinh tế bước vào thời kỳ suy thoái, tốc độ tăng trưởng giảm, nguồn vốn đầu tư giảm xuống, các nhà đầu tư không có nhu cầu về cơ sở hạ tầng cho sản xuất kinh doanh. Khi các nhà máy trong khu công nghiệp thu hẹp diện tích hoặc nhà đầu tư rời bỏ khu công nghiệp, doanh thu và lợi nhuận của công ty sẽ bị giảm sút. Tương tự, khi nền kinh tế của Việt Nam bị giảm khả năng cạnh tranh so với các nước khác trong khu vực và trên thế giới, hoạt động đầu tư phát triển các khu công nghiệp, khu chế xuất sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Bên cạnh đó, các chính sách về bất động sản của nhà nước thay đổi thường xuyên, cũng ảnh hưởng đến quy mô và hiệu quả các dự án của Công ty. Ví dụ do công tác đền bù giải tỏa gặp nhiều khó khăn dẫn đến không thể quy hoạch theo đúng tiến độ, vì vậy, Nhà nước có thể tiến hành xóa các quy hoạch treo hoặc cắt giảm diện tích các khu công nghiệp hiện hữu. Trong đó, khu công nghiệp Tân Bình mà Công ty Tanimex làm chủ đầu tư bị điều chỉnh từ 223.76 ha xuống khoảng 134 ha. Điều này làm ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận của công ty Vị trí của các dự án ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh. Các dự án xây dựng chợ, khu trung tâm thương mại do ví trí xa thành phố nên giá cho thuê cũng phải thấp mới thu hút được khách hàng thuê. 55 Năm 2007 và 2008 giá cả nguyên vật liệu xây dựng tăng mạnh mẽ cũng làm ảnh hưởng đến chi phí và tiến độ của các công trình xây dựng. Rủi ro về cạnh tranh: hoạt động đầu tư khu công nghiệp là hoạt động không phải doanh nghiệp nào cũng có thể thực hiện được do đòi hỏi vốn lớn. Song, những ưu đãi cho hoạt động này khá hấp dẫn, do vậy việc đầu tư phát triển các khu công nghiệp ngày càng tăng trong cả nước. Các khu công nghiệp, khu chế xuất mới xuất hiện nhiều làm tăng sự cạnh tranh đối với công ty. Rủi ro về giá đền bù giải phóng mặt bằng: hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là khu công nghiệp, khu đô thị nên khả năng giải phóng mặt bằng nhanh hay chậm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của Công ty. Ngoài ra, do diện tích đất ngày càng thu hẹp cùng với sự biến động giá bất động sản, khung giá đền bù ngày càng trở nên không phù hợp. Những biến động giá đền bù giải phóng mặt bằng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí đầu tư của dự án của công ty do vậy sẽ ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận của công ty. Bên cạnh các hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại và dịch vụ của Công ty cũng gặp phải một số rủi ro có thể ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động. Mặc dù Tanimex là một công ty ra đời tương đối sớm so với các Công ty trong lĩnh vực thương mại xuất nhập khẩu nên Công ty có nhiều cơ hội để nắm bắt thị trường, đúc kết kinh nghiệm trong quản lý. Tuy vậy, thị trường quốc tế đang có nhiều biến động mạnh mẽ với xu hướng toàn cầu hóa và những biến đổi sâu sắc trong hợp tác quốc tế đã ảnh hưởng nhiều đến thị trường xuất khẩu của Công ty. Cụ thể là hệ số tiêu thụ bình quân giảm (tỷ trọng doanh thu hoạt động XNK giảm), một số ngành nghề phải thu hẹp sản xuất hoặc chuyển sang hoạt động trên lĩnh vực khác hoặc phải đi tìm thị trường mới. Trong đó, đáng kể là: - Các xí nghiệp sản xuất gia công đế giày phải chuyển chấm dứt hoạt động. 56 - Các mặt hàng xuất nhập khẩu (may mặc, gia dụng) chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ về chất lượng, giá cả. 2.2.3.2 Rủi ro tài chính  Rủi ro thị trường. - Rủi ro tỷ giá. Trong cuộc khủng hoảng kinh tế Đông Nam Á năm 1997 – 1998, tình hình thị trường ngoại hối của Việt Nam và tỷ giá VND so với các ngoại tệ mạnh rất ổn định. Giai đoạn này chẳng ai cần để ý hay quan tâm gì đến rủi ro tỷ giá, mặc dù nguy cơ đe doạ của nó vẫn tiềm ẩn đâu đó. Các nhà hoạch định chính sách chưa có động thái hay cảnh báo nào đến nguy cơ rủi ro tỷ giá, các doanh nghiệp cũng không quan tâm đến các hoạt động quản trị rủi ro tỷ giá. Tại thời điểm đó, nền kinh tế Việt Nam còn chưa hội nhập nên những tác động của sự biến đổi tỷ giá không ảnh hưởng nhiều. Từ năm 2007, Việt Nam gia nhập WTO, nền kinh tế mở cửa và những biến động của thị trường thế giới đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến kinh tế Việt Nam. Năm 2007 và năm 2008 nền kinh tế Mỹ suy thoái kéo theo đồng USD giảm giá nghiêm trọng, và ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp Việt Nam. Sự diễn biến phức tạp của tỷ giá VND và USD thể hiện cụ thể: Đầu năm 2008, Ngân hàng Nhà nước nới rộng biên độ giao động tỷ giá từ + 0.5% lên + 0.75% từ đầu năm, và tiếp theo tăng lên + 1% từ ngày 10/03/2008. Tỷ giá bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng của VND so với USD do ngân hàng nhà nước công bố ngày 02/01/08 là 16,112 đồng (giảm 2 đ và 0.1% so với mức 16,114 đồng ở thời điểm cuối năm 2007. Ngày 01/02/08 tỷ giá VND/USD là 16,089 đồng (giảm 23đ và 0.14%); ngày 10/03/08 là 16,025đ (giảm 64đ và 0.40%) và ngày 21/03/08 chỉ có 15,980đ (giảm 45đ và 0.28%). Tỷ giá mua bán của NHTM với doanh nghiệp cũng chỉ còn 15,840 VND/USD, giảm 1.5% so với đầu năm 2008. 57 Tuy nhiên, đến ngày 28/03/08 tỷ giá của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, NHTM hàng đầu về kinh doanh ngoại tệ cả mua vào và bán ra đều ở mức 16,120 đồng/USD. Tỷ giá bình quân trên thị trường liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố ngày 28/03/08 cũng đạt 15,960 đồng/USD. Tỷ giá mua bán ngoại tệ của ngân hàng thương mại đã tăng kịch trần +1% so với biên độ quy định của NHNN. Nếu như tỷ giá của NHNN không bị neo lại thì có tỷ giá thị trường có tổ chức còn tăng cao hơn. Sự biến động tỷ giá không ổn định như vậy ảnh hưởng nhiều đến hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và công ty Tanimex nói riêng. Đối với công ty Tanimex, tỷ trọng hoạt động xuất khẩu trong toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty là không đáng kể. Vì vậy, sự sụt giảm của tỷ giá ảnh hưởng không đáng kể đến tình hình hoạt động chung của Công ty. Tuy vậy, do Công ty đang triển khai nhiều dự án mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh nên vẫn phải nhập máy móc thiết bị mới phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Các hợp đồng được ký kết với nước ngoài bằng đồng USD hoặc EUR, thời gian từ khi ký kết hợp đồng cho đến khi thanh toán thường kéo dài (ít nhất là 3 tháng). Sự biến động tỷ giá như vậy ảnh hưởng đáng kể đến chi phí của Công ty. Song các rủi ro cũng như lợi thế từ sự biến động tỷ giá vẫn chưa trở thành mối quan tâm và chưa được xem xét, đánh giá đúng mức, vì hoạt động quản trị rủi ro chưa được tổ chức bài bản, chưa có bộ phận phụ trách việc quản lý rủi ro, dự báo rủi ro và