Luận văn Chính sách đối ngoại trong điều kiện hội nhập quốc tế của Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào

ào. Nó mở ra một trang mới cho nền ngoại giao Lào hiện đại và đặt cơ sở vững chắc cho bước đột phá trong đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hoá, đa phương hoá các quan hệ quốc tế của Đảng và Nhà nước Lào từ Đại hội V đến nay. 1.3. Những nội dung cơ bản của chính sách đối ngoại đổi mới 1.3.1. Mục tiêu, nhiệm vụ, tư tưởng chỉ đạo, phương châm của đường lối, chính sách đối ngoại đổi mới của Đảng và Nhà nước Lào Với tư cách là một bộ phận rất quan trọng của đường lối chính trị và chính sách nói chung của mọi quốc gia, dân tộc, đường lối, chính sách đối ngoại là sự tiếp nối của đường lối, chính sách đối nội, phục vụ trực tiếp cho việc thực hiện đường lối, chính sách đối nội. Thực hiện đường lối, chính sách đối ngoại đúng đắn sẽ góp phần phục vụ đắc lực cho việc hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ trong nước của CHDCND Lào. Đặc biệt, trong thời đại toàn cầu hoá ngày nay, khi mà sự ổn định và phát triển của mỗi quốc gia ngày càng phụ thuộc chặt chẽ vào môi trường quốc tế thì đường lối, chính sách đối ngoại cũng ngày càng trở thành mối quan tâm lớn của chủ thể cầm quyền ở mỗi quốc gia dân tộc. ở nước Lào, đường lối, chính sách đối ngoại luôn là một bộ phận hữu cơ của đường lối chính trị của Đảng và Nhà nước Lào trong mọi thời kỳ cách mạng. Nó nhằm hướng tới phục vụ cho việc thực hiện các mục tiêu cách mạng của Đảng và dân tộc. Đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Lào là sự thể hiện những đặc trưng của đất nước và dân tộc, phù hợp với xu thế thời đại và quy luật vận động của tình hình quốc tế. Nó nhằm bảo vệ độc lập và chủ quyền quốc gia, phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước, nâng cao uy tín của Đảng và vị thế của đất nước trên trường quốc tế, đồng thời góp phần vào cuộc đấu tranh vì những mục tiêu chung của cả nhân loại tiến bộ. Như vậy, mục tiêu của đường lối, chính sách đối ngoại là kế tục và phục vụ mục tiêu đối nội, kết hợp biện chứng và hài hoà lợi ích dân tộc với nghĩa vụ quốc tế. Mục tiêu của đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Lào trong thời kỳ đổi mới là hướng vào thực hiện mục tiêu xuyên suốt của cách mạng Lào. Mục tiêu chiến lược chung của đường lối đối ngoại của Lào, dựa vào sự phân tích đặc điểm nổi bật và xu hướng phát triển của thế giới trong thế kỷ XXI, dựa vào sự thành công và kinh nghiệm của Lào trên lĩnh vực ngoại giao trong những năm vừa qua để phát triển đường lối chung cũng như đường lối đối ngoại do Đại hội VII Đảng NDCM Lào xác định: Một là, giữ vững đường lối đối ngoại hoà bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác nhất quán, kết hợp chặt chẽ giữa chủ nghĩa yêu nước, ý thứcựt chủ dựa vào sức mình là chính với việc ra sức giành lấy sức mạnh và thời cơ thuận lợi của thời đại, góp phần bảo vệ thành quả của sự nghiệp cách mạng. Củng cố, nâng cao vai trò của CHDCND Lào trên trường quốc tế, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp chung các dân tộc trên thế giới vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Hai là, tiếp tục thắt chặt và tăng cường hợp tác toàn diện với các nước bạn chiến lược XHCN, coi đó là cơ sở vững bền cho Lào trong quá trình thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tạo lập thế mạnh cho nước Lào trong quan hệ quốc tế, coi trọng việc vun đắp truyền thống quan hệ đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện với Việt Nam, phát triển quan hệ toàn diện với Trung Quốc. Ba là, coi trọng quan hệ hữu nghị và hợp tác có hiệu quả với các nước láng giềng, tin cậy lẫn nhau, tạo lập bầu không khí hoà bình, lâu dài, tạo điều kiện thuận lợi cho Lào trong sự nghiệp xây dựng đất nước, mở rộng quan hệ quốc tế và hội nhập với khu vực cũng như với thế giới. Ngoài việc tăng cường quan hệ bạn chiến lược với hai nước Việt Nam và Trung Quốc, Lào coi trọng quan hệ và hợp tác có hiệu quả với các nước láng giềng ở Đông Nam á tham gia vào tiến trình hợp tác liên kết khu vực trên cơ sở phát huy cao nhất. Bốn là, tăng cường tình đoàn kết và hợp tác với các nước không liên kết, các nước đang phát triển để cùng nhau bảo vệ những lợi ích chính đáng về mặt chính trị và kinh tế cho mình. Trong cương vị là thành viên phong trào không liên kết, CHDCND Lào tích cực tham gia cuộc đấu tranh của các nước đang phát triển vì hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, thiết lập trật tự quốc tế mới công bằng, dân chủ và cùng phát triển. Năm là, tiếp tục phát triển quan hệ bình thường với các nước tư bản chủ nghĩa, chủ động thu hút sự hợp tác và viện trợ trong nhiều hình thức từ các nước công nghiệp phát triển, đáp ứng kịp thời sự đòi hỏi của phương hướng phát triển kinh tế quốc gia của Lào. Do đó, đối với các nước TBCN, Lào phải giữ quan hệ bình thường với họ giữa nhà nước với nhà nước để Lào có điều kiện tranh thủ sự viện trợ, vốn đầu tư, khoa học - công nghệ và kinh nghiệm quản lý kinh tế, xã hội. Vấn đề đặt ra là Lào phải chủ động xây dựng kế hoạch hợp tác với họ và giải thích rõ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Lào, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, tranh thủ các cơ hội thúc đẩy hợp tác trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền, các bên cùng có lợi. Sáu là, đẩy mạnh hội nhập, tham gia tích cực trong hoạt động của Liên hợp quốc và tổ chức của khối các nước có sử dụng tiếng Pháp cũng như các thể chế tài chính, các tổ chức quốc tế và khu vực, vì sự nghiệp hoà bình và phát triển. Bảy là, chăm lo phát triển quan hệ với các đảng chính trị ở các nước trên cơ sở tôn trọng độc lập, tự chủ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, coi trọng việc thúc đẩy quan hệ với các đảng cầm quyền. Tám là, phát triển hoạt động ngoại giao nhân dân rộng mở để tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân Lào và nhân dân thế giới, vì hoà bình, tình hữu nghị và thúc đẩy hợp tác, phát triển. Theo kinh nghiệm của nhiều nước, hoạt động ngoại giao của nhân dân có tác dụng rất quan trọng. Ngoại giao nhân dân được thể hiện trong hoạt động của các hội hữu nghị, cơ quan tổ chức đoàn kết hay các tổ chức xã hội, nghề nghiệp khác. Vì vậy, Lào tất yếu phải củng cố các cơ quan, tổ chức quần chúng, các tổ chức xã hội cho vững mạnh để hoạt động theo mục tiêu củng cố tình đoàn kết, hữu nghị, hợp tác và phát triển giữa nhân dân các nước trên thế giới. Đấu tranh cho những mục tiêu cao cả ấy vừa là lương tâm, trách nhiệm, nghĩa vụ của các bộ tộc Lào đối với nhân loại tiến bộ, nhưng đó cũng là nhằm bảo vệ và thực hiện hoá những lý tưởng tốt đẹp của Đảng NDCM Lào và Nhà nước Lào. Tham gia tích cực cùng với nhân loại tiến bộ đấu tranh cho những giá trị tốt đẹp của con người, đồng thời loại trừ những hành động, những yếu tố tiêu cực, phản tiến bộ, phản nhân văn là một trong những nhiệm vụ của đối ngoại Lào thời kỳ đổi mới... Bản chất của nền ngoại giao Lào thời kỳ đổi mới là nền ngoại giao hoà bình và cách mạng. Đặc điểm về địa lý, chính trị, lịch sử, tự nhiên, văn hoá, bản chất của con người Lào cũng như vị thế của Lào trong khu vực và thế giới đã quy định rằng nếu muốn đất nước yên bình, dân cư an lạc thì Lào phải có đường lối đối ngoại khéo léo trên tinh thần hoà bình, hữu nghị và khoan dung. Hơn nữa, đất nước Lào luôn phải tiến hành những cuộc kháng chiến chống xâm lược rất lâu dài, gian khổ và chịu nhiều hy sinh mất mát to lớn. Vì vậy, dân tộc Lào hiểu rõ giá trị của hoà bình và chính nghĩa. Nền ngoại giao Lào thời kỳ đổi mới mang bản chất chính trị là nền đối ngoại hoà bình, hoà hiếu, nhân nghĩa, khoan dung, sẵn sàng hiệp tác với tất cả các dân tộc trên thế giới. Bản chất hoà bình của nền ngoại giao Lào thời kỳ đổi mới luôn quán triệt và thể hiện tính cách mạng và tiến bộ. Điều đó bắt nguồn từ bản chất, mục tiêu lý tưởng của Đảng NDCM Lào và chế độ xã hội của Lào. Kiên định với mục tiêu lý tưởng XHCN trước mọi biến động to lớn của thời cuộc, đường lối, chính sách đối ngoại đổi mới của Đảng và Nhà nước Lào khẳng định sự trung thành với chủ nghĩa quốc tế của giai cấp công nhân, đứng về phía nhân loại tiến bộ trong cuộc đấu tranh vì mục tiêu cao cả của loài người. Đại hội IV Đảng NDCM Lào khẳng định: “Tiếp tục giương cao ngọn cờ hoà bình, độc lập dân tộc và CNXH, kết hợp nhuần nhuyễn chủ nghĩa yêu nước chân chính với chủ nghĩa quốc tế vô sản, giữ vững độc lập tự chủ, tăng cường hiệp tác quốc tế, ra sức làm tròn nhiệm vụ dân tộc và làm tốt nghĩa vụ quốc tế với nhân dân thế giới” [36, tr.78]. Nền ngoại giao đổi mới của Lào còn thể hiện bản chất hữu nghị và mở rộng. Bản chất ấy thể hiện ở phương châm đối ngoại rộng mở, đa dạng hoá, đa phương hoá với tinh thần Lào sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước trong cộng đồng quốc tế, phấn đấu vì hoà bình, độc lập và phát triển. Hợp tác vì sự phát triển là mục tiêu trong các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước Lào thời kỳ đổi mới. Trên cơ sở bình đẳng, các bên cùng có lợi và thúc đẩy sự hợp tác giữa các dân tộc vì mục tiêu phát triển, ra sức phấn đấu để đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, Lào cùng với các nước, nhất là cá nước đang phát triển phối hợp và giúp đỡ lẫn nhau nhằm thúc đẩy sự phồn vinh chung của các dân tộc, vì hoà bình và thịnh vượng của khu vực và trên thế giới. Đường lối đối ngoại hoà bình là ngọn nguồn sức mạnh và uy tín của Lào trong bang giao quốc tế, nó tạo ra môi trường trong nước và quốc tế thuận lợi cho Lào đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới và phát triển. Đến lượt mình sự ổn định và phát triển của nước Lào lại là một đóng góp quan trọng cho hoà bình, hữu nghị và hợp tác giữa các dân tộc. Nguyên tắc đối ngoại: Để thực hiện mục tiêu chiến lược đối ngoại, Đảng và Nhà nước Lào trong thời kỳ đổi mới luôn kiên trì các nguyên tắc cơ bản sau: Một là, giữ vững nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của nhau không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, hợp tác bình đẳng và mỗi bên cùng có lợi. Nguyên tắc này cũng là nguyên tắc chung của Liên hiệp quốc mà Đảng và Nhà nước Lào kiên trì thực hiện trong quá trình mở rộng quan hệ theo hướng đa dạng hoá, đa phương hoá. Hai là, ủng hộ việc giải quyết các xung đột, mâu thuẫn, bất đồng và tranh chấp giữa các nước bằng hoà bình, không tán thành phương pháp giải quyết bằng vũ lực hoặc uy hiếp bằng vũ lực, phản đối sự can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác hoặc đi xâm lược nước khác với bất kỳ lý do nào. Ba là, ủng hộ xây dựng trật tự quốc tế mới về mặt chính trị và kinh tế công bằng, dân chủ và hợp lý trên cơ sở tôn trọng 5 nguyên tắc cùng chung sống hoà bình theo Hiến chương Liên hợp quốc và pháp luật quốc tế. Cùng với những nguyên tắc cơ bản nêu trên, để phục vụ cho ngoại giao Lào đạt được: các mục tiêu chiến lược chung, Đảng và Nhà nước Lào nêu và luôn quán triệt sâu sắc 6 phương châm đối ngoại chủ yếu sau: Một là, kiên trì các nguyên tắc hoạt động đối ngoại, đồng thời phải linh hoạt và sáng tạo, chuyển trọng tâm công tác ngoại giao sang phục vụ sự phát triển kinh tế, tranh thủ thu hút nguồn vốn, khoa học – công nghệ và kinh nghiệm tiên tiến của nước ngoài trong mọi lĩnh vực đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp phát triển đất nước. Hai là, kết hợp chặt chẽ quan hệ chính trị ngoại giao và quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế với an ninh, quốc phòng, giữ vững thế chủ động trong quan hệ quốc tế; nhạy bén với tình hình mới, không rơi vào âm mưu khiêu khích của thế lực thù địch. Ba là, quan hệ hợp tác quốc tế phải mở rộng từng bước phù hợp điều kiện và khả năng bản thân mình. Bốn là, thực hiện chính sách đối ngoại đa dạng hoá, đa phương hoá, mở rộng quan hệ quốc tế vì mục tiêu hợp tác để phát triển và tiến bộ xã hội. Năm là, tiến hành ngoại giao khéo léo, mềm dẻo trên cơ sở lập trường chiến lược và sách lược của bản thân mình. Sáu là, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trung ương với nhau, giữa trung ương với địa phương, giữa địa phương với nhau và giữa trong nước với nước ngoài, đặt các hoạt động đối ngoại dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý thống nhất của Nhà nước. 1.3.2. Quá trình bổ sung, phát triển đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước Lào từ 1996 – 2006 Vào đầu những năm 90 của thế kỷ XX, mặc dù sự nghiệp đổi mới của Lào đã tiến hành được 10 năm và đã giành được thành tựu bước đầu rất quan trọng. Tuy nhiên, đất nước và chế độ vẫn đứng trước những khó khăn to lớn. Tiếp đó, những đảo lộn chính trị lớn lao trên thế giới do sự sụp đổ của chế độ XHCN ở Đông Âu và Liên Xô càng đẩy đất nước Lào vào tình thế rất nghiêm trọng về nhiều mặt. Bình tĩnh và tỉnh táo trước thời cuộc, với những hành trang quý báu là di sản lý luận và thành tựu bước đầu của 10 năm đổi mới, Đại hội VI của Đảng NDCM Lào (tháng 3/1996) đã đưa ra những quyết sách táo bạo và đúng đắn. Theo đó, Đảng NDCM Lào đã thực hiện một bước ngoặt trong việc đổi mới đường lối, chính sách đối ngoại với tuyên bố thực hiện chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, rộng mở, đa dạng hoá, đa phương hoá các quan hệ quốc tế. Do sự hoạt động tích cực của Đảng, Nhà nước và tổ chức quần chúng theo đường lối, chính sách đối ngoại hoà bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác được làm cho "quan hệ quốc tế của nước Lào mở rộng ra nhiều mặt, nhiều mức độ khác nhau, cương vị vai trò của nước Lào trong khu vực và trên diễn đàn quốc tế được củng cố, nâng cao hơn" [42, tr.14]. Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc tăng cường quan hệ với các nước láng giềng và các đối tác truyền thống, CHDCND Lào xác định quan hệ hữu nghị, tinh thần đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa nước Lào với Việt Nam cần không ngừng được củng cố theo phương châm thực tế và có hiệu quả, phù hợp với sự đổi mới của mỗi nước và đặc điểm của tình hình quốc tế. Quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện của Lào với Trung Quốc, được thúc đẩy cả về chiều sâu và chiều rộng theo cơ chế mới. Quan hệ hữu nghị tốt đẹp với các nước láng giềng giữa Lào với Campuchia; tình đoàn kết hữu nghị anh em với Cu ba và CHDCND Triều Tiên tiếp tục tăng được tăng cường. Quan hệ hữu nghị với các nước ASAN ngày càng mở rộng, đi vào thực chất, hiệu quả. Quan hệ hợp tác giữa nước Lào với các nước công nghiệp phát triển có bước phát triển mới, Lào góp phần xứng đáng trong hoạt động của Liên hiệp quốc, của phong trào không liên kết và khối các nước có sử dụng tiếng Pháp. Phấn đấu vì sự nghiệp hoà bình, hữu nghị và hợp tác trên thế giới, Lào chủ động tăng cường phối hợp và hợp tác với các tổ chức quốc tế. Những nỗ lực đối ngoại của Đảng và Nhà nước Lào đã tạo lập môi trường hoà bình thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Lào. Việc bổ sung, hoàn thiện chính sách đối ngoại nhằm mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế, tranh thủ sức mạnh và viện trợ của quốc tế một cách có nguyên tắc là không thể thiếu được đối với sự nghiệp xây dựng phát triển đất nước [42, tr.51]. Trước bối cảnh mới của tình hình trong nước và quốc tế đầu thế kỷ XXI, Đại hội VII Đảng NDCM Lào (tháng 3/2001) đã kịp thời có bổ sung phát triển mới trong đường lối, chính sách đối ngoại với những nhận thức sâu sắc và toàn diện hơn, Đại hội đã đề ra chủ trương: "Thực hiện đường lối, chính sách đối ngoại hoà bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác trước sau như một và tích cực, vai trò uy tín của nước Lào trong khu vực và trên trường quốc tế đã phát triển lên từng bước" [45, tr.18]. Đảng và Nhà nước Lào nhấn mạnh quan điểm cần tăng cường tính chủ động trong hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế, giữ vững một cách nhất quán đường lối, chính sách đối ngoại hoà bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác, trên cơ sở các nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền của nhau, không can thiệp công việc nội bộ của nhau, bình đẳng mỗi bên cùng có lợi. Đồng thời, cần thực hiện chính sách đa phương hoá, đa dạng hoá, mở rộng quan hệ quốc tế từng bước thích hợp theo điều kiện và khả năng, lấy quan hệ mặt chính trị, ngoại giao gắn bó với quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế. Văn kiện Đại hội VII Đảng NDCM Lào khẳng định: "Tiếp tục thực hiện chính sách mở rộng và hợp tác kinh tế với nước ngoài và cơ quan tổ chức quốc tế để thu hút vốn, khoa học - công nghệ và kinh nghiệm... phục vụ sự phát triển đất nước, xoá đói giảm nghèo của nhân dân Lào" [45, tr.50]. Tiếp tục tăng cường quan hệ hợp tác toàn diện với các nước bạn chiến lược XHCN, trong đó vun đắp truyền đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện với CHXHCN Việt Nam, phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện với CHND Trung Hoa. Coi trọng xây dựng quan hệ tốt và hợp tác có hiệu quả với các nước láng giềng, tích cực tham gia vào hoạt động của ASEAN, tăng cường hợp tác với các nước công nghiệp phát triển, các nước không liên kết, các nước đang phát triển, Khối các nước có sử dụng tiếng Pháp, Liên hiệp quốc, cũng như các thể chế tài chính và cơ quan tổ chức quốc tế khác. Ngoài quan hệ ngoại giao Nhà nước Lào nhấn mạnh việc tăng cường quan hệ với các đảng cầm quyền, đảng chính trị và phong trào chính trị xã hội trên thế giới trên cơ sở tôn trọng độc lập và tự chủ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, góp phần vào tăng cường quan hệ hữu nghị và hiệp tác giữa nhà nước với nhà nước. Đảng và Nhà nước Lào chứng minh rằng: Phải quyết chí giữ vững đường lối ngoại giao, hoà bình, độc lập hữu nghị và hợp tác trên cơ sở tôn trọng độc lập, tự chủ và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không can thiệp công việc nội bộ của nhau, công bằng và hai bên cùng có lợi, không đe doạ và không dùng bạo lực với nhau và giải quyết vấn đề mâu thuẫn giữa các nước bằng hoà bình [46, tr. 68]. Tiếp tục thực hiện chính sách quan hệ song phương, đa phương, nhiều hình thức, lấy quan hệ chính trị, ngoại giao gắn với hợp tác kinh tế với quốc tế, tạo lập môi trường bên ngoài tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời góp phần chính đáng trong đấu tranh của cộng đồng quốc tế vì hoà bình, độc lập, dân chủ và sự tiến bộ của xã hội. Cổ vũ vai trò của Đảng và Nhà nước Lào trên trường quốc tế. Song song với quan hệ nhà nước, Lào tăng cường quan hệ với các đảng và phong trào tiến bộ thế giới trên cơ sở tôn trọng độc lập và tự chủ, không can thiệp công việc nội bộ của nhau. Góp phần tăng cường hữu nghị và hợp tác giữa nhà nước với nhà nước, tăng cường ngoại giao nhân dân và động viên bà con người Lào ở nước ngoài. Nhiệm vụ mở rộng quan hệ kinh tế với nước ngoài là rất nặng nề, công việc này có nhiều khó khăn phức tạp. Để thực hiện công việc đó được tốt vấn đề có tính chất quyết định là không dựa dẫm trông chờ từ bên ngoài mà phải chủ động củng cố, phát huy mạnh mẽ nguồn nội lực. Làm như vậy sẽ củng cố được lòng tin của các đối tác nước ngoài, đồng thời sử dụng tốt được sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Đảng và Nhà nước Lào nhận thức rõ phải quan tâm đặc biệt đến công tác nghiên cứu vấn đề quan hệ kinh tế với nước ngoài, vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế và xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác đối ngoại nói chung, hội nhập kinh tế quốc tế nói riêng. Tháng 3/2006, Đại hội VIII Đảng NDCM Lào đã đề ra chủ trương: "Tăng cường tình đoàn kết vững chắc của tất cả các bộ tộc Lào, phát huy sức mạnh tổng hợp, tích cực tiếp tục thúc đẩy sự nghiệp đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng bằng những bước mới vững chắc, xây dựng, bảo vệ và phát triển Tổ quốc Lào theo hướng XHCN" [45, tr.11]. Đại hội khẳng định kiên trì đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hoá các quan hệ quốc tế, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, nâng cao vị thế của nước Lào trên trường quốc tế. Suốt trong thời gian 20 năm qua, Đảng NDCM Lào đã luôn quán triệt quan điểm thực hiện nhất quán đường lối, chính sách đối ngoại hoà bình, độc lập, hữu nghị và hợp tác, thực hiện chính sách quan hệ đa phương hoá, đa dạng hoá, mở rộng từng bước thích ứng theo điều kiện cụ thể và thiết thực; kết hợp quan hệ chính trị, ngoại giao với quan hệ kinh tế, do đó vai trò, uy tín của Đảng và Nhà nước Lào được nâng cao trên trường khu vực và quốc tế. Tích cực thực hiện phương châm phát huy sức mạnh tổng hợp của dân tộc, kết hợp với sức mạnh của thời đại, CHDCND Lào đã thu hút sự ủng hộ, giúp đỡ của quốc tế đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Nước Lào là thành viên, của nhiều tổ chức quốc tế và khu vực, luôn quan tâm thực hiện các hiệp ước quốc tế và các thoả thuận quốc tế hữu quan. Thông qua đó, CHDCND Lào, góp phần cùng với cộng đồng quốc tế trong cuộc đấu tranh vì tiến bộ xã hội, vì hoà bình, ổn định ở khu vực và thế giới. Chẳng hạn, Lào đã có sự đóng góp trong đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố và tội hình sự xuyên quốc gia. Song song với quan hệ về mặt nhà nước, Lào còn tăng cường quan hệ với các đảng chính trị và phong trào tiến bộ trên thế giới. Nhận thức ngày càng sâu sắc tính chất phức tạp của những diễn biến trên thế giới trong bối cảnh xu thế toàn cầu hoá phát triển mạnh mẽ, Đảng và Nhà nước Lào một mặt luôn kiên trì các nguyên tắc chiến lược trong hoạt động đối ngoại; mặt khác cũng luôn tỏ rõ sự chủ động, linh hoạt bổ sung điều chỉnh chính sách đối ngoại một cách thích hợp trong thời kỳ đổi mới. Điều này giúp CHDCND Lào có thể tận dụng tốt thời cơ, khắc phục nguy cơ và thách thức để từng bước hội nhập quốc tế một cách có hiệu quả thiết thực. Như vậy, đường lối, chính sách đối ngoại đổi mới của Đảng và Nhà nước Lào được Đại hội IV Đảng NDCM Lào khởi xướng, các đại hội, hội nghị của Ban BCHTW Đảng sau đó bổ sung, phát triển và hoàn thiện đã hình thành đường lối, chính sách đối ngoại rộng mở chưa từng có trong lịch sử ngoại giao Lào hiện đại. Đường lối, chính sách đó là sự kế thừa và phát huy truyền thống đối ngoại của dân tộc, là sự vận dụng đúng đắn, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng chỉ đạo của đồng chí Cay Xỏn Phôm Vi Hẳn về đối ngoại. Đường lối, chính sách đó còn là hệ quả của sự đúc kết kinh nghiệm hoạt động thực tiễn đấu tranh cách mạng hơn nửa thế kỷ qua của dân tộc Lào, do Đảng NDCM Lào lãnh đạo. Nó thể hiện tư duy nhạy bén, sáng tạo của Đảng và Nhà nước Lào được thực tiễn chứng minh là đúng đắn và nó đã có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước của nhân dân Lào. Chương 2 Quá trình thực hiện chính sách đối ngoại của cộng hoà dân chủ nhân dân Lào trong điều kiện hội nhập quốc tế 2.1. Đánh giá về thành tựu thực hiện chính sách đối ngoại trong điều kiện hội nhập quốc tế Việc hoạch định và thực thi đường lối, chính sách đối ngoại đổi mới của Đảng và Nhà nước Lào là xuất phát từ những cơ sở lý luận và thực tiễn, từ những yếu tố khách quan và chủ quan, trong đó trước hết là kết quả của sự đổi mới tư duy lý luận chính trị đối ngoại của Đảng NDCM Lào. Đó là những nhận thức mới về thời đại và các mâu thuẫn của thời đại về những đặc điểm và xu thế vận động của thời đại, về quan hệ quốc tế sau chiến tranh lạnh, về chính sách đối ngoại, về tính chất của thời đại ngày nay. Trong quá trình thực hiện đường lối, chính sách đối ngoại mở cửa hội nhập với khu vực và thế giới, tư duy đối ngoại, nhận thức thế giới của Đảng, Nhà nước Lào có sự trưởng thành rất đáng ghi nhận. Đây có thể coi là một thành tựu rất quan trọng trên lĩnh vực đối ngoại của Đảng và Nhà nước Lào trong thời kỳ đổi mới. Trung thành với cách tiếp cận mác xít về thời đại, Đảng NDCM Lào thừa nhận quan điểm do Hội nghị của 81 Đảng cộng sản, công nhân quốc tế tại Mátxcơva năm 1960 đã nhất trí xác nhận, thời đại ngày nay là thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH mở đầu bằng cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917. Từ ngày đó đến ngày nay, thế giới có sự thay đổi do kết quả tác động của cuộc đấu tranh của các dân tộc và sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học - kỹ thuật, nhưng nội dung, tính chất cơ bản của thời đại quá độ vẫn giữ nguyên giá trị của nó. Thời đại chúng ta là thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH, loài người sẽ nhất định tiến lên CNXH. Mục tiêu của cuộc đấu tranh của thời đại chúng ta là hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Cuộc đấu tranh vì mục tiêu chung được tiến hành bằng nhiều hình thức, nhiều mức độ khác nhau như: cuộc đấu tranh của các nước XHCN để giữ vững hoà bình và xây dựng CNXH; cuộc đấu tranh của các nước vốn là thuộc địa, nửa thuộc địa, phụ thuộc chủ nghĩa thực dân và đế quốc nhằm giải phóng khỏi ách thuộc địa và giữ độc lập về mặt chính trị, giành độc lập về kinh tế và thiết lập trật tự kinh tế quốc tế mới; cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động ở các nước tư bản phát triển, đòi hoà bình, dân chủ, quyền sống và tiến bộ xã hội. Các cuộc đấu tranh đó gắn bó với nhau, tác động và thúc đẩy qua lại lẫn nhau trong thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH. Thời kỳ quá độ lên CNXH được Đảng NDCM Lào nhận thức đầy đủ hơn với nội dung phong phú, đa diện, nhiều chiều. Đó không phải là con đường chơn tru, thẳng tắp mà còn bao gồm nhiều giai đoạn và chứa đựng cả những bước quanh co, phức tạp, thậm chí có cả những bước thụt lùi lớn. Nội dung quá độ cũng diễn ra trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội... Tính chất của thời kỳ quá độ là sự tồn tại đan xen giữa CNXH và CNTB trên phạm vi mỗi nước cũng như trên phạm vi thế giới, mặc dù CNTB hiện đang chiếm ưu thế tuyệt đối về nhiều mặt và có nhiều tiềm năng lớn, còn khả năng tiếp tục điều chỉnh thích nghi và phát triển. Vì vậy, sự tồn tại đan xen, vừa hợp tác, vừa đấu tranh giữa CNXH và CNTB còn diễn ra lâu dài và là một quy luật tất yếu của lịch sử. Trên cơ sở những nhận thức chung về thời đại, Đảng NDCM Lào khẳng định rằng 4 mâu thuẫn cơ bản của thời đại vẫn tồn tại, thậm chí nó ngày càng chín muồi và có mặt gay gắt hơn, nội dung và hình thứ