Luận văn Giải pháp hỗ trợ Thanh niên phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh Sơn La

g chính sách xã hội tỉnh hướng dẫn các cơ sở đoàn hoàn thiện các tổ vay vốn do đoàn viên thanh niên làm chủ, đăng ký cho đoàn viên thanh niên vay vốn, từ đó, phong trào thanh niên làm chủ 34 mô hình kinh tế ngày càng phát triển sôi nổi. Năm 2017, tỉnh Đoàn Hà Giang đã tư vấn hỗ trợ khởi nghiệp cho 3.584 đoàn viên thanh niên, toàn tỉnh đã có gần 400 mô hình, câu lạc bộ phát triển kinh tế do đoàn viên thanh niên làm chủ với thu nhập bình quân trên 70 triệu đồng/mô hình/năm, có trên 30 HTX do thanh niên làm chủ... Đồng chí Vũ Mạnh Hà, Bí thư tỉnh Đoàn Hà Giang cho biết: Thời gian tới, tỉnh Đoàn Hà Giang sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình thanh niên Hà Giang khởi nghiệp, tiến tới đa dạng hóa các hình thức truyền thông về khởi nghiệp, hình thành trong mỗi đoàn viên, thanh niên ý thức và cách thức khởi nghiệp sáng tạo trước những cơ hội và thách thức của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Tỉnh đoàn sẽ tăng cường kết nối các cơ sở đoàn với các nguồn vốn, các quỹ đầu tư, các doanh nghiệp hỗ trợ khởi nghiệp cho đoàn viên thanh niên, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần dám nghĩ, dám làm và khẳng định vị trí tiên phong của tỉnh đoàn Hà Giang trong hỗ trợ đoàn viên, thanh niên khởi nghiệp. 1.6.3 Huyện Tân Uyên - Lai Châu Với kinh nghiệm triển khai ở cấp Huyện, trong những năm qua Huyện đoàn Tân Uyên (tỉnh Lai Châu) đã triển khai nhiều chương trình, hoạt động thiết thực, ý nghĩa để hỗ trợ đoàn viên, thanh niên phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu. Theo báo cáo của lãnh đạo Huyện đoàn Tân Uyên (Lai Châu), địa phương có 4.156 đoàn viên, thanh niên. Hầu hết các thanh niên đều là lao động chính trong gia đình, nhân tố quan trọng trong việc tiếp thu, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, góp phần giải quyết việc làm và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Do đó, nhu cầu làm kinh tế, khởi nghiệp, lập nghiệp trong thanh niên là rất lớn. Tuy nhiên, việc tự vươn lên phát triển kinh tế, khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên trên địa bàn huyện còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong việc tìm hướng khởi nghiệp, thiếu kiến thức, nguồn đầu tư. Với mục tiêu cổ vũ tinh thần khởi nghiệp trong mọi thanh niên, các cơ sở của Đoàn huyện Tân Uyên tích cực tổ chức các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho thanh niên về nghề nghiệp, việc làm; đặc biệt là cho thanh niên nông thôn, bộ đội xuất ngũ, sinh viên ra trường chưa có việc làm. Hằng năm, Huyện đoàn phối hợp với Trung 35 tâm dạy nghề, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện tổ chức dạy nghề, tư vấn xuất khẩu lao động cho đoàn viên, thanh niên. Trong năm 2018, các cơ sở Đoàn tư vấn hướng nghiệp cho hơn 240 đoàn viên, thanh niên, trong đó có 20 đoàn viên đi xuất khẩu lao động. Đồng thời, các cơ sở Đoàn cũng vận động đoàn viên, thanh niên vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội để phát triển kinh tế, học tập và tạo việc làm. Năm 2018 đã có 968 đoàn viên, thanh niên được vay vốn, tổng dư nợ ủy thác qua Đoàn Thanh niên đạt trên 65,1 tỷ đồng. Huyện đoàn phối hợp với Ban Phong trào Tỉnh đoàn xét hỗ trợ cho hai đoàn viên vay vốn phát triển kinh tế với số tiền 4 triệu đồng/hộ từ nguồn vốn của Trung ương Đoàn. Phó Bí thư Huyện đoàn Tân Uyên Hoàng Tuấn Long cho biết, các hoạt động đồng hành cùng thanh niên khởi nghiệp đã giúp các bạn trẻ phát huy được khả năng, mạnh dạn đầu tư phát triển các mô hình sản xuất, kinh doanh phù hợp với điều kiện kinh tế của địa phương. Trong thời gian tới, Huyện đoàn Tân Uyên tiếp tục triển khai nhiều giải pháp giúp đỡ các đoàn viên, thanh niên như: hỗ trợ về vốn, khoa học - kỹ thuật, xây dựng các mô hình kinh tế Từ đó, Huyện đoàn truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ nỗ lực phát triển kinh tế gia đình, làm giàu trên quê hương. 1.6.4 Bài học kinh nghiệm cho tỉnh Sơn La Thứ nhất, thực hiện tốt công tác tuyên truyền để thanh niên hiểu rõ vai trò vị trí của mình trong phát triển kinh tế, tập hợp đoàn kết thanh niên gắn hoạt động đoàn với hoạt động phát triển kinh tế, khởi nghiệp, làm giàu cho quê hương đất nước dựa trên những nguồn lực cốt lõi sẵn có tại địa phương. Thứ hai, phát động các phong trào và hình thành các mô hình hợp tác liên kết cùng phát triển kinh tế để phát huy thế mạnh của từng cá nhân trên cơ sở hợp tác với các cơ quan, đơn vị chuyển giao khoa học công nghệ, tập huấn nâng cao kỹ thuật sản xuất, kinh doanh và quản lý cho các đoàn viên thanh niên. Thứ ba, tổ chức các diễn đàn giao lưu chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế giữa các thanh niên nhằm học hỏi lẫn nhau. Đồng thời thực hiện tốt công tác tôn vinh, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích tốt trong phát triển kinh tế để động viên kịp thời và nhân rộng những mô hình tốt trong toàn tỉnh. 36 1.7 Những công trình nghiên cứu có liên quan Do tính chất quan trọng và mức độ ảnh hưởng đến các vấn đề kinh tế - xã hội của chủ trương, chính sách này, trong những năm qua việc nghiên cứu về vấn đề hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế được khá nhiều các nhà khoa học trong nước quan tâm, nghiên cứu. Tại Việt Nam, những công trình đã công bố chủ yếu tập trung nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định khởi nghiệp của giới trẻ/ sinh viên tại các Trường đại học, như: Đỗ Liên Hoa (2016), Các yếu tố tác ảnh hưởng đến ý định khởi nghiệp kinh doanh của sinh viên quản trị kinh doanh tại Trường Đại học ao động - Xã hội; Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định khởi sự doanh nghiệp của sinh viên khối ngành quản trị kinh doanh tại các trường đại học, cao đẳng ở thành phố Cần Thơ, Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ; Nghiên cứu về vấn đề việc làm nổi bật có các công trình sau: Tác giả Nguyễn Hữu Dũng (2005) với công trình nghiên cứu: “Thị trường lao động và định hướng nghề nghiệp cho thanh niên”, Nxb Lao động - Xã hội, đã phân tích sâu sắc các nội dung có liên quan đến lý luận về thị trường lao động, định hướng nghề nghiệp cho thanh niên và mối quan hệ với thị trường lao động; thực trạng thị trường lao động ở nước ta cũng như thực trạng định hướng nghề nghiệp cao thanh niên thời gian qua; dự báo cung cầu của thị trường lao động, định hướng nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho thanh niên. Đây là công trình nghiên cứu khá toàn diện về thị trường lao động và định hướng nghề nghiệp cho thanh niên nước ta. Tác giả Ngô Quỳnh An với đề tài: “Tăng cường khả năng tự tạo việc làm cho thanh niên Việt Nam” (2012) tạo trường Đại học Kinh tế quốc dân, đã phân tích và đánh giá thực trạng tự tạo việc làm của thanh niên Việt Nam trong bối cảnh nền kinh tế thị trường đang hội nhập quốc tế, đưa ra kết luận là khả năng này ở thanh niên Việt Nam chưa cao, từ đó đề xuất các phương hướng và giải pháp nhằm tăng cường khả năng tự tạo việc làm cho thanh niên. Những kết quả nghiên cứu của các công trình có liên quan có ý nghĩa quan trọng để luận văn kế thừa và phát triển nội dung trong các chương. 37 Kết luận chương 1 Chương 1 đã hệ thống hóa cơ cở lý luận và thực tiễn về hoạt động hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế. Nêu rõ khái niệm và vai trò của thanh niên trong thời đại mới, trình bày 4 phong trào hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế. Phân tích 6 nội dung chính của hoạt động hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế ở cấp tỉnh. Đề cập đến các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế. Qua tìm hiểu kinh nghiệm hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế của Tỉnh Đoàn Phú Thọ, Hà Giang, Lai Châu đã rút ra 03 bài học kinh nghiệm cho tỉnh Sơn La. Đây là những cơ sở nền tảng quan trọng để luận văn nghiên cứu và đánh giá thực trạng hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế ở địa bàn tỉnh Sơn La trong chương 2. 38 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG HỖ TRỢ THANH NIÊN PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 2013 - 2018 2.1 Thông tin về lực lượng Thanh niên tỉnh Sơn La Sơn La là một tỉnh miền núi phía tây bắc Tổ quốc với 12 dân tộc anh em chủ yếu sinh sống, trong đó dân tộc Thái chiếm 54% còn lại là các dân tộc khác. Sơn La có đội ngũ lao động trẻ khá đông đảo, dồi dào về số lượng. Dân số tỉnh Sơn La tính đến 31/12/2016 là 1.208.200 người, lực lượng lao động (từ 15 tuổi trở lên) khoảng 750.790 người (chiếm 62,14%). Đây là một vùng đất có địa thế chính trị quan trọng trong bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia và có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp, thuỷ sản. Trong những năm qua, Sơn La đã có những bước chuyển biến phát triển quan trọng về kinh tế - xã hội, đảm bảo sự ổn định về chính trị, giữ gìn khối đoàn kết dân tộc. Để đạt được những thành tựu đó, một trong các cơ sở được Tỉnh hết sức quan tâm là vấn đề phát triển nguồn nhân lực, mà trước hết là vấn đề giải quyết việc làm của lao động, trong đó có nguồn lao động trẻ thanh niên. Thanh niên Sơn La (từ 16 đến 30 tuổi) khoảng 352.537 người, chiếm khoảng 28,93% dân số, 46,96% lực lượng lao động toàn tỉnh; tỷ lệ thanh niên sống ở nông thôn chiếm đa số (trên 91,27%). Xét về tương quan xã hội, thanh niên vẫn là lực lượng đông đảo, đã và đang giữ vai trò quan trọng trong quá trình thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Đa số thanh niên có lập trường tư tưởng vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam và sự nghiệp đổi mới đất nước; giữ vững và phát huy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của các thế hệ thanh niên đi trước; sẵn sàng xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; chủ động lập thân, lập nghiệp vươn lên trong cuộc sống; có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội, kỹ năng xã hội từng bước được nâng lên. Tuy nhiên, còn một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên thiếu lý tưởng, hoài bão và không có ý chí vươn lên, có thái độ tiêu cực, thụ động trong học tập, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật và mắc vào các tệ nạn xã hội vẫn đang diễn biến phức tạp. Trình độ học vấn, chuyên môn, nghề nghiệp của thanh niên tuy được nâng lên, nhưng nhìn chung chất 39 lượng chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Vấn đề việc làm và phát triển kinh tế của thanh niên Sơn La hiện nay vẫn còn thiếu ổn định, thất nghiệp có chiều hướng gia tăng, một bộ phận thanh niên có ý tưởng để khởi nghiệp nhưng vẫn chưa có kiến thức, kỹ năng cần thiết để khởi nghiệp, một bộ phận khác còn chưa thực sự thay đổi suy nghĩ, tập quán để thích ứng với yêu cầu của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế, vẫn giữ thói quen cũ ngại khó, ngại khổ, chưa thực sự nghĩ đến việc lập thân, lập nghiệp, thiếu ý chí vươn lên thoát nghèo. Đồng thời, những năm qua đất nông nghiệp có xu hướng thu hẹp, nhiều diện tích đất bị thu hồi phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước nói chung, địa phương nói riêng, như: xây dựng nhà máy thuỷ điện Sơn la, xây dựng các nhà máy, xí nghiệp mới, các khu đô thị mặc dù đã có chính sách di dân tái định cư ổn định cuộc sống song người dân vẫn chưa quen với môi trường sống mới, đặc biệt thanh niên chưa biết định hướng công việc sẽ làm gì, có ý tưởng khởi nghiệp nhưng không biết bắt đầu từ đâu? hoặc có việc làm nhưng thu nhập không ổn định, đời sống bấp bênh. Họ thực sự không có khả năng tìm kiếm công việc phù hợp nếu không được hỗ trợ tư vấn, định hướng. Thiếu việc làm tất yếu một bộ phận thanh niên nông thôn sa vào các tệ nạn xã hội như: cờ bạc, rượu chè, nghiện hút... Bên cạnh đó, không ít các trường hợp bị lừa đảo xin việc, xuất khẩu lao động dẫn đến tiền mất tật mang hoặc phải làm những việc trái với pháp luật, đạo đức của xã hội: buôn bán ma tuý, mại dâm Thực trạng trên gây lãng phí nguồn nhân lực thanh niên khá dồi dào của tỉnh, gây cản trở quá trình phát triển kinh tế - xã hội tỉnh, dẫn đến mất ổn định chính trị, xã hội nếu không được quan tâm và có các giải pháp cụ thể đẩy mạnh hơn nữa. 2.2 Giới thiệu về mô hình hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh Sơn La 2.2.1 Mô hình thanh niên tự giúp nhau lập nghiệp Từ khi phong trào “Thanh niên, lập nghiệp” ra đời thì loại hình hoạt động “Thanh niên tự giúp nhau lập nghiệp” đã được xuất hiện và phát triển. Các hình thức tự giúp nhau thanh niên rất phong phú: giúp nhau về lao động, giúp nhau về vốn và vật tư để phát triển và xây dựng nhà ở, giúp nhau về cách thức làm ăn và kinh nghiệm sản xuất... loại hình này phát triển mạnh mẽ trong TNNT. 40 Giúp nhau về lao động: Hình thức này đang phát triển trong TNNT, mang tính tự nguyện cao, qua việc giúp nhau về ngày công lao động. Nhiều TNNT đã mở rộng quy mô sản xuất mang tính tập trung và hiệu quả cao. Trong điều kiện ở nước ta phụ thuộc vào thời vụ và điều kiện khí hậu thời tiết, vì vậy tổ chức Đoàn – Hội ở cơ sở đã thành lập được công tác đổi công trong TNNT để giúp nhau gieo trồng và thu hoạch thời vụ, vận chuyển và bảo quản sản phẩm nông nghiệp... mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo điều kiện giúp nhau mở rộng sản xuất. Giúp nhau về kiến thức – kinh nghiệm làm ăn: Để sản xuất có hiệu quả, việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và kinh nghiệm vào sản xuất là vấn đề có tính quyết định. Trong thời gian qua, Đoàn thanh niên các cấp đã tổ chức thực hiện được nhiều lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, các điểm trình diễn kỹ thuật, đồng thời tổ chức các hoạt động: trao đổi kinh nghiệm, nghe giới thiếu các chuyên đề, tham quan các mô hình và các điểm trình diễn kỹ thuật, đã giúp thanh niên chọn ra mô hình thích hợp. Qua các hoạt động trên, thanh niên tự đến với nhau để được học hỏi kinh nghiệm, cách tổ chức quản lý sản xuất. Từ đó nhiều mô hình sản xuất hiệu quả đã được hình thành và nhân rộng. Giúp nhau về vốn và vật tư để phát triển sản xuất: Tự giúp nhau về vốn (góp vốn, tự hùn vốn bằng tiền), vật tư sản xuất (thông qua hình thức cho vay xoay vòng, ưu tiên những thanh niên khó khăn vay trước) được các cấp bộ Đoàn chú ý chỉ đạo. Ngoài các nguồn vốn vay thông qua tín chấp của tổ chức Đoàn như: Vốn 120, vốn từ ngân hàng chính sách xã hội, vốn từ các chương trình, dự án... nhằm phát huy nguồn lực và tính năng động của đoàn viên, thanh niên, Đoàn thanh niên đã tổ chức vận động được đông đảo đoàn viên thanh niên thông qua các nhóm (tổ) tự giúp nhau về vốn và vật tư để phát triển sản xuất. Mô hình giúp nhau lập nghiệp trong TNNT thực sự phù hợp và có hiệu quả, được nhiều thanh niên mạnh dạn đầu tư vào phát triển sản xuất, tự tạo việc làm cho bản thân và gia đình xã hội. Nhiều TNNT nghèo khó và thiếu việc làm, đã trở thanh những triệu phú ở nông thôn. Trình tự thành lập mô hình Bước 1: Xác định nhu cầu thành lập mô hình 41 - Cần xác định rõ: Việc thành lập mô hình phải xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng và đem lại lợi ích chính đáng cho các cá nhân tham gia. - Người khởi xướng thành lập mô hình cần đề xuất ý tưởng với chi đoàn hoặc đoàn cơ sở để có sự đồng thuận. - Chi đoàn hoặc đoàn cơ sở tiến hành khảo sát, nắm bắt nhu cầu tham gia của thanh niên. Nên tập trung khảo sát ở những chỗ thanh niên có cùng nghành nghề sản xuất, kinh doanh. - Dự kiến quy mô hợp lý của mô hình, tốt nhất nên xây dựng mô hình có từ 7 đến 10 thành viên. Bước 2: Công tác chuẩn bị Sau khi đã có số lượng thành viên đăng ký tham gia mô hình, chi đoàn hoặc đoàn cơ sở triệu tập các thành viên để thống nhất một số nội dung sau: - Cử ra tổ trưởng của mô hình để điều phối hoạt động chung. - Thống nhất cách thức, hình thức giúp đỡ nhau, trên cơ sở phát huy thế mạnh của từng thành viên. - Quy định quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi thành viên (nên có quy định bằng văn bản). - Quy định điều kiện tham gia và rút khỏi mô hình. Bước 3: Tiến hành thành lập mô hình Tùy theo điều kiện và sự thống nhất của mỗi thành viên mà tổ chức ra mắt mô hình ở quy mô nào. Tuy nhiên, nên tổ chức gọn, đơn giản, tiết kiệm, nhưng nhất thiết phải có sự tham gia của tổ chức Đoàn địa phương để chứng kiến những cam kết của những thành viên tham gia mô hình. Nội dung hoạt động của mô hình: Khi đã tiến hành thành lập mô hình “Thanh niên tự giúp nhau lập nghiệp” được tổ chức hoạt động trên cơ sở những nội dung sau: 42 Tổ trưởng mô hình phải là những người sâu sát, nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh chung của các thành viên. Mọi thông tin trong quá trình sản xuất, kinh doanh của mỗi thành viên (thuận lợi, khó khăn) phải được thông tin kịp thời tới tổ trưởng mô hình, cụ thể: - Vấn đề kỹ thuật, kinh nghiệm trong sản xuất kinh doanh. - Nhu cầu về vốn. - Nhu cầu về thị trường tiêu thụ sản phẩm. - Cần sự giúp đỡ về ngày công, phương tiện... Khi có đủ thông tin và thấy cần thiết, tổ trưởng mô hình triệu tập các thành viên để thống nhất cách giải quyết và giúp đỡ lẫn nhau. 2.2.2 Mô hình kinh tế trang trại trẻ Theo Nghị quyết số 03/2000/NQ-CP ngày 02/02/2000 về kinh tế trang trại của Chính phủ, kinh tế trang trại là hình thức tổ chức sản xuất hàng hóa nông nghiệp, nông thôn, chủ yếu dựa vào hộ gia đình nhằm mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả sản xuất trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi; nuôi trồng thủy sản, trồng rừng, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ nông lâm thủy sản. Các bước tiến hành xây dựng trang trại: Bước 1: Khảo sát, xác định đối tượng sản xuất kinh doanh Tìm hiểu, cân nhắc sự cần thiết của việc lập trang trại Tiến hành tiếp xúc, thăm dò thị trường để xác định sản phẩm cung ứng, nhu cầu tiêu thụ, khả năng cạnh tranh của sản phẩm, tìm nguồn cung ứng thiết bị, vật tư cho sản xuất; xem xét khả năng về nguồn vốn đầu tư và lựa chọn hình thức đầu tư. Tiến hành điều tra, khảo sát và chọn địa điểm xây dựng. Bước 2: Tính toán cụ thể, xác định khả thi - Nghiên cứu sự cần thiết phải đầu tư, các điều kiện thuận lợi và khó khăn. 43 - Dự kiến quy mô đầu tư, hình thức đầu tư. - Chọn khu vực địa điểm xây dựng và dự kiến nhu cầu sử dụng đất trên cơ sở giảm tới mức tối đa việc sử dụng đất và những ảnh hưởng về môi trường, xã hội (có phân tích, nhận định cụ thể) - Phân tích, lựa chọn sơ bộ về công nghệ, kỹ thuật (bao gồm cả cây trồng, vật nuôi nếu có) và các điều kiện cung cấp vật tư, thức ăn, giống, thiết bị, nguyên liệu, năng lượng, dịch vụ, hạ tầng. - Phân tích, lựa chọn sơ các phương án xây dựng. - Xác định sơ bộ tổng mức đầu tư, phương án huy động các nguồn vốn, khả năng hoàn vốn và trả nợ, thu lãi. - Tính toán sơ bộ hiệu quả đầu tư về mặt kinh tế - xã hội. Bước 3: Tiến hành thành lập trang trại - Nhiệm vụ 1: Từ tính toán của bước 2, tiến hành lập dự án khả thi, báo cáo và đề nghị cơ quan có thẩm quyền đồng ý cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất (nếu đã có sẵn đất của hộ gia đình/nhóm hộ gia đình), hoặc cho thuê và đồng ý cho chuyển đổi mục đích sử dụng diện tích đất hiện có của địa phương. - Nhiệm vụ 2: Tiến hành đầu tư: Sau khi tính toán, phân tích và xác định tính khả thi của việc lập trang trại, chủ trang trại tiến hành xây dựng cơ sở hạ tầng, chuẩn bị giống, thức ăn, các trang thiết bị cần thiết khác phục vụ sản xuất kinh doanh. Thời gian để hoàn thành trang trại theo tính toán về quy mô có thể chia thành nhiều giai đoạn, theo cách thức khác nhau: Phương án 1: Xây dựng trang trại ở các giai đoạn: - Giai đoạn quy mô nhỏ. - Giai đoạn quy mô vừa. - Giai đoạn quy mô lớn. 44 Ưu điểm: của phương án này là tránh rủi ro lớn, phù hợp với những trang trại mới thành lập, khả năng huy động vốn ít, trình độ kỹ thuật và quản lý còn hạn chế. Nhược điểm: là thời gian xây dựng lâu, lợi nhuận không cao. Phương án 2: Xây dựng trang trại theo hạng mục công trình, đầu tư trước, thu lợi sau. Ưu điểm: Phù hợp với những trang trại vừa và nhỏ, không có dự tính mở rộng quy mô sản xuất. Đối với những trang trại lớn sẽ có thể cho thu lợi nhuận cao, tiết kiệm trong quá trình đầu tư. Nhược điểm: Do đầu tư lớn nên tính rủi ro cao, khó huy động vốn đẩy đủ, cần trình độ quản lý và kỹ thuật ở mức độ cao hơn. - Nhiệm vụ 3: Đăng ký kinh doanh: Đối với trang trại có hình thức kinh doanh kiểu doanh nghiệp cá nhân, công ty TNHH, công ty cổ phần... cần phải kinh doanh để có tư cách pháp nhân. Các thủ tục đăng ký kinh doanh được hướng dẫn tại Thông tư 03/2006/TT-BKH ngày 19/10/2006 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Hồ sơ đăng ký kinh doanh cơ bản phải có các giấy tờ sau: - Giấy đề nghị kinh doanh (theo mẫu). - Giấy tờ chứng thực cá nhân còn hiệu lực của chủ doanh nghiệp theo quy định sau: Bản sao hợp lệ chứng minh nhân dân (hoặc hộ chiếu) còn hiệu lực của chủ doanh nghiệp tư nhân và giám đốc quản lý doanh nghiệp (nếu có). Nếu doanh nghiệp có nhiều thành viên góp vốn thì thêm các giấy tờ sau: - Dự thảo điều lệ công ty được tất cả các thành viên sáng lập (hoặc người đại diện ủy quyền của thành viên sáng lập là tổ chức) và người đại diện theo pháp luật ký từng trang. - Danh sách thành viên và bản sao hợp lệ chứng minh nhân dân (hộ chiếu). 2.2.3 Mô hình kinh tế “Tổ hợp tác” Tổ hợp tác là một mô hình được hình thành trên cơ sở hợp đồng, hợp tác có chứng thực của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn của từ ba cá nhân trở lên, cùng đóng 45 góp tài sản, công sức để thực hiện những công việc nhất định, cùng hưởng lợi và cùng chịu trách nhiệm. Tổ hợp tác được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc sau: - Tự nguyện, bình đẳng, dân chủ và cùng có lợi; - Biểu quyết theo đa số; - Tự chủ tài chính, tự trang trải các chi phí hoạt động và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của tổ và các tổ viên. Trình tự thành lập tổ hợp tác: Bước 1: Xác định nhu cầu thành lập tổ hợp tác - Việc thành lập tổ hợp tác phải xuất phát từ nhu cầu, đem lại lợi ích chính đáng cho các thành viên; - Xác định sản phẩm, dịch vụ cần hợp tác và đối tượng tham gia; - Dự kiến quy mô hợp lý để làm cơ sở mời các cá nhân (hoặc hộ gia đình) tham gia; - Cân nhắc những thuận lợi, khó khăn, tính khả thi, hiệu quả hoạt động của tổ hợp tác. Bước 2: Công tác chuẩn bị Trên cơ sở nhu cầu về lợi ích, tổ hợp tác do các cá nhân đứng ra tự tổ chức. Trước khi thành lập, các thành viên thảo luận và thống nhất các nội dung chủ yếu sau: a. Mục đích và kế hoạch hoạt động: Xác định sản phẩm, dịch vụ kinh doanh, quy mô, công nghệ, nguồn vốn... b. Nội dung hợp đồng hợp tác: Hợp đồng hợp tác là thỏa thuận bằng văn bản giữa các tổ viên, có tên gọi là Hợp đồng hợp tác hoặc tên gọi khác, nội dung chủ yếu gồm: - Mục đích, thời hạn hợp đồng hợp tác; - Họ, tên, nơi cư trú, chữ ký của tổ trưởng và các tổ viên; 46 - Tài sản đóng góp (nếu có); phương thức phân chia hoa lợi, lợi tức giữa các tổ viên; - Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của các tổ viên, của tổ trưởng, ban điều hành (nếu có), thư ký tổ để thực hiện công việc ghi chép (thường chọn người am hiểu về kế toán, sổ sách,...) họp và bàn phương thức hoạt động; - Điều kiện kết nạp tổ viên mới và tổ viên ra khỏi tổ hợp tác; - Điều kiện chấm dứt tổ hợp tác; - Các thỏa thuận khác. Nội dung hợp đồng hợp tác có thể được sửa đổi, bổ sung khi được sự đồng ý của đa số tổ viên. c. Tên, biểu tượng (nếu có) của tổ hợp tác: Tổ hợp tác có quyền chọn tên và biểu tượng của mình phù hợp với quy định của pháp luật và không trùng lặp với tên, biểu tượng của tổ hợp tác khác trong phạm vi xã, phường, thị trấn. d. Xác lập danh sách tổ viên; đ. Bầu tổ trưởng, ban điều hành (nếu thấy cần thiết); e. Các vấn đề liên quan khác. Bước 3: Tiến hành thành lập tổ hợp tác Đại diện của tổ hợp tác làm thủ tục chứng thực tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (ký xác nhận, đóng dấu) vào hợp đồng hợp tác hoặc hợp đồng hợp tác sửa đổi, bổ sung và ghi vào sổ theo dõi trong thời hạn 05 ngày ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hợp đồng hợp tác của tổ. - Trường hợp Ủy ban nhân dân cấp xã không chứng thực hợp đồng thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do từ chối. - Trường hợp tổ hợp tác tổ chức và hoạt động với quy mô liên xã thì tổ có quyền lựa chọn nơi chứng thực hợp đồng hợp tác thuận lợi cho tổ chức và hoạt động của tổ hợp tác. 47 - Sau khi nhận được chứng thực hợp đồng hợp tác, tổ hợp tác có thể tổ chức lễ khai trương, ra mắt tổ hợp tác, công bố các chức danh đã được các tổ viên bầu ra. 2.2.4 Mô hình Câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế giỏi Mục đích: Câu lạc bộ Thanh niên làm kinh tế giỏi là tổ chức lập ra cho nhiều người tham gia sinh hoạt, trao đổi, hỗ trợ, chia sẻ giúp đỡ nhau về kinh nghiệm, thông tin, kiến thức, vốn, giống, thị trường tiêu thụ... dựa trên nhu cầu và khả năng của các cá nhân trong Câu lạc bộ. Câu lạc bộ có nhiều nội dung, hình thức hoạt động khác nhau dựa trên yếu tố lợi ích của tập thể và của từng thành viên. - Tạo sự liên kết, phát huy sáng kiến, thế mạnh, tinh thần xung kích của các thành viên trong giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, góp phần đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, nông thôn ở địa phương. - Thông qua Câu lạc bộ, tạo điều kiện cho đoàn viên, thanh niên có cơ hội học tập, trao đổi kinh nghiệm; hỗ trợ, giúp đỡ nhau nâng cao thu nhập, nâng cao trình độ về mọi mặt, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Các bước thành lập Câu lạc bộ Bước 1: Ban Thường vụ Đoàn xã báo cáo, xin chủ trươ