Luận văn Hiệu quả sử dụng vốn tại Công Ty Cơ Điện Công Trình - Thực trạng và giải pháp phát triển

ý tËp trung c¸c nguån vèn, tæ chøc vµ hç trî c¸c ®¬n vÞ trong c«ng t¸c thanh quyÕt to¸n vµ thu håi vèn, tæ chøc vÒ nghiÖp vô hÖ thèng kÕ to¸n thèng kª, ®iÒu lÖ tæ chøc kÕ to¸n nhµ n­íc vµ c¸c quy ®Þnh cña ngµnh. - Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: cã chøc n¨ng tæ chøc qu¶n lý vµ thùc hiÖn c«ng t¸c hµnh chÝnh qu¶n trÞ trong c«ng ty- phôc vô vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c phßng ban, ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc ®oµn thÓ vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn thùc hiÖn tèt nhiÖm vô ®­îc giao. - Phßng kü thuËt qu¶n lý c«ng t¸c kü thuËt c«ng tr×nh s¶n phÈm vËt liÖu x©y dùng, qu¶n lü xe m¸y thiÕt bÞ thi c«ng an toµn lao ®éng cña c«ng ty. - Ban qu¶n lý dù ¸n thùc hiÖn c¸c dù ¸n x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c thµnh ph©n vi sinh, x©y dùng c«ng viªn Yªn Së vµ c¸c dù ¸n kh¸c do c«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh ®­îc c¸c cÊp cã thÈm quyÒn giao qu¶n lý, b»ng c¸c nguån vèn ng©n s¸ch cÊp vµ c¸c nguån vèn kh¸c. - Ban vui ch¬i Sao chæi, xÝ nghiÖp g¹ch Block vµ xÝ nghiÖp x©y l¾p chÞu sù ®iÒu hµnh trùc tiÕp cña c¸c phßng ban trªn. 2.1.3 Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh cã nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu sau ®©y: - S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ, thiÕt bÞ chuyªn ngµnh phôc vô ngµnh giao th«ng c«ng tr×nh vµ xuÊt nhËp khÈu theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. - NhËn thÇu x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh h¹ tÇng quy m« võa vµ nhá thuéc ngµnh Giao th«ng C«ng ChÝnh thµnh phè Hµ Néi. - X©y l¾p c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp võa vµ nhá. - DÞch vô cho thuª nhµ - S¶n xuÊt vµ kinh doanh vËt t­, thiÕt bÞ chuyªn ngµnh giao th«ng ®« thÞ vµ x©y dùng. - X©y l¾p c«ng tr×nh ®iÖn nguån vµ tr¹m, ®­êng d©y 220Kv - S¶n xuÊt vµ kinh doanh vËt liÖu x©y dùng. - §ãng míi xe chuyªn dïng giao th«ng vËn t¶i theo hå s¬ thiÕt kÕ. Tæ chøc l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ vui ch¬i vµ tæ chøc dÞch vô vui ch¬i. H¬n 40 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh, cho ®Õn nay ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ngµy cµng ®­îc më réng vµ ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt trùc thuéc ngµnh. 2.2 Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông vèn t¹i C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Trong thêi bao cÊp tr­íc ®©y, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc ng©n s¸ch cÊp toµn bé cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu doanh nghiÖp kinh doanh thua lç th× l¹i ®­îc nhµ n­íc bï lç. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nhµ n­íc chØ giao mét phÇn vèn, cßn l¹i doanh nghiÖp ph¶i tù t¹o thªm nguån cho m×nh. ChÝnh ®iÒu nµy ®· lµm cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc nãi chung vµ C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh nãi riªng ph¶i ®Æt vÊn ®Ò qu¶n lý vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ lªn hµng ®Çu. 2.2.1 Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh vèn vµ sö dông vèn t¹i C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh trong mét sè n¨m gÇn ®©y Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh ®· kh«ng ngõng lín m¹nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. XÐt trªn gãc ®é vèn kinh doanh, c«ng ty chó träng tíi viÖc xem xÐt vµ ®¸ng gi¸ c¸c biÕn ®éng ®Ó trªn c¬ së ®ã sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. §Ó ph©n tÝch ®­îc t×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n cña c«ng ty, c¨n cø vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh ta cã b¶ng sau: B¶ng 1: T×nh h×nh biÕn ®éng tµi s¶n t¹i C«ng ty C¬ ®iÖn C«ng tr×nh ( ®¬n vÞ tÝnh: ®ång ) N¨m ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % A. TSL§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n Vèn b»ng tiÒn §Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n C¸c kho¶n ph¶i thu Hµng tån kho TSL§ kh¸c B.TSC§ vµ ®Çu t­ dµi h¹n 1 .TSC§ h÷u h×nh Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ 2. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n. 3. Chi phÝ ®Çu t­ XDCB 16.171.351.282 9.035.450.846 100.000.000 2.967.070.115 3.569.735.104 449.095.199 37.274.792.365 16.680.083.054 19.613.286.772 2.933.203.718 20.521.610.000 73.099.313 30,26 16,91 0,19 5,55 6,68 0,93 69,74 31,21 36,7 5,49 38,4 0,01 12.365.148.956 1.401.019.092 365.705.000 3.959.479.388 5.298.432.007 1.340.512.399 39.794.320.279 18.960.476.197 23.686.308.100 4.725.219.903 20.521.610.000 312.243.082 23,71 2,69 0,7 7,59 10,16 2,57 76,29 36,35 45,41 9,06 39,43 0,6 16.516.558.335 2.813.223.967 365.705.000 7.171.938.008 4.308.396.647 1.856.294.733 31.601.929.438 10.019.264.438 13.095.053.827 3.075.789.389 20.521.610.000 1.061.055.000 34,33 5,85 0,76 14,91 8,95 3,86 65,67 20,82 27,21 6,39 42,65 2,21 Tæng céng tµi s¶n 53.446.143.647 100 52.159.469.235 100 48.17.487.793 100 Nguån: B¶ngb¸o c¸o kinh doanh c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 cña C«ng ty C¬ diÖn C«ng tr×nh Tõ c¸c sè liÖu ë b¶ng 1 ta cã thÓ nhËn thÊy r»ng tæng sè tµi s¶n cña C«ng ty cã xu h­íng gi¶m. N¨m 2000gi¶m so víi n¨m 1999 lµ -4.041.981.442 ®ång (48.117.487.793 - 52.159.469.235), n¨m 1999 gi¶m so víi n¨m 1998 lµ -1.286.674.412 ®ång (52.159.469.235 - 53.446.143.647) Vµ sè t­¬ng ®èi gi¶m ®i lÇn l­ît lµ: -1.286.674.412 -2,4% 5100% 53.446.143.647 -4.041.981.442 -7,75% 5100% ; 52.159.469.235 §iÒu ®ã chøng tá r»ng quy m« vÒ tµi s¶n cña C«ng ty ®· gi¶m ®i liªn tôc trong ba n¨m trë l¹i ®©y, vµ gi¶m m¹nh gi÷a n¨m 2000 so víi n¨m 1999 Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n n¨m 1999 cña C«ng ty gi¶m ®i so víi n¨m 1998 lµ -3.806.202.326 (12.365.148.956 - 16.171.351.282) t­¬ng øng víi -3.806.202.326 -23,54% 5100% 16.171.351.282 sè gi¶m ®i lµ . Tuy nhiªn sang n¨m 2000, tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty l¹i lµ 16.516.558.335 ®ång, t¨ng lªn so víi n¨m 1999 lµ 4.151.409.375 ®ång (16.516.558.335 - 12.365.148.956), t­¬ng 4.151.409.375 33,57% 5100% 12.365.148.956 øng víi tû lÖ t¨ng .Nh­ vËy trong n¨m 1999, tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty cã gi¶m ®i nh­ng ®Õn n¨m 2000 ®· l¹i æn ®Þnh vµ cßn cao h¬n c¶ n¨m 1998. - Vèn b»ng tiÕn cña c«ng ty gi¶m m¹nh tõ 9.035.450.864 n¨m 1998 xuèng cßn 1.401.019.192 n¨m 1999. Sù gi¶m m¹nh nµy lµ do c«ng ty ®· rót tiÒn ®Ó t¨ng vèn vµo c¸c kho¶n ®Çu t­, më réng quy m«. N¨m 2000, vèn b»ng tiÒn ®· t¨ng so víi n¨m 1999 víi mét l­îng lµ 1.412.204.875 ®ång víi tû lÖ t¨ng lµ 1.412.204.875 100,8% 5100% 1.401.019.092 . Tuy nhiªn vèn b»ng tiÒn n¨m 2000 vÉn lµ nhá h¬n so víi n¨m 1998. §iÒu nµy ®· lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi cña c«ng ty. Nh­ng tiÒn mÆt b¶n th©n nã lµ lo¹i tµi s¶n kh«ng sinh lîi, do vËy trong qu¶n lý tiÒn mÆt th× viÖc tèi thiÓu ho¸ l­îng tiÒn mÆt ph¶i gi÷ lµ môc tiªu quan träng nhÊt - §Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n n¨m 1999 t¨ng lªn mét l­îng lµ 265.705.000 ®ång (365.705.000 - 100.000.000) so víi n¨m 1998 vµ con sè nµy vÉn gi÷ nguyªn trong n¨m 2000. Nh­ thÕ quy m« ®Çu t­ ng¾n h¹n cña c«ng ty ®· më dÇn më réng - C¸c kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty n¨m 2000 lµ 7.171.938.008 ®ång, chiÕm tû lÖ 14,91%, tæng tµi s¶n n¨m 2000 ®· t¨ng lªn 3.212.485.620 ®ång (7.171.938.000 - 3.959.479.388) so víi n¨m 1999 vµ t¨ng 4.204.867.893 ®ång (7.171.938.008-3.959.471.338) so víi n¨m 1998. N¨m 1998, c¸c kho¶n ph¶i thu chØ chiÕm 5,55% tæng tµi s¶n. §iÒu nµy thÓ hiÖn r»ng C«ng ty ngµy cµng gÆp khã kh¨n trong viÖc thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu vµ ®Ó ®¬n vÞ kh¸c chiÕm dông vèn lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n, b»ng chi phÝ vèn v× lµ ®ång vèn “chÕt” kh«ng sinh lêi. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc chiÕm dông vèn lÉn nhau gi÷a c¸c nhµ kinh doanh lµ chuyÖnphæ biÕn. Nã t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng doanh thu, t¹o c¬ héi gia t¨ng lîi nhuËn theo c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u (t¨ng chiÒu réng tøc lµ t¨ng lîi nhuËn tû lÖ thuËn víi t¨ng doanh thu, cßn t¨ng chiÒu s©u tøc lµ gi¶m t­¬ng ®èi chi phÝ cè ®Þnh chi cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm). Nh­ng kh«ng nªn ®Ó t×nh tr¹ng nµy kÐo dµi víi mét khèi l­îng lín v× nã sÏ lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. Hµng tån kho t¨ng m¹nh n¨m 1999 so víi n¨m 1998 lµ 1.119.696.973 ®ång (5.298.432.007-3.569.735.104) víi tû lÖ t¨ng lµ 1.719.696.973 48,17% 5100% 3.569.735.104 , viÖc t¨ng lªn nh­ vËy cã thÓ lµm ø ®äng vèn. Tuy nhiªn sang ®Õn n¨m 2000 hµng tån kho ®· gi¶m so víi n¨m 1999 lµ -981.062.360 ®ång (4.308.369.647-5.298.432.007) víi tû lÖ gi¶m lµ -18,5%. Hµng tån kho lín sÏ dÉn ®Õn viÖc t¨ng c¸c chi phÝ l­u b·i, l­u kho. Nh­ng nÕu dù tr÷ hµng tån kho qu¸ Ýt sÏ lµm cho ho¹t ®éng cña c«ng ty bÞ ngõng trÖ, kh«ng cung øng kÞp hµng ho¸ lµm gi¸n ®o¹n ho¹t ®éng kinh doanh, mÊt uy tÝn víi kh¸ch hµng. Do vËy C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh møc tån kho an toµn ®Ó tr¸nh rñi ro vµ chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt mµ vÉn b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng kinh doanh diÔn ra mét c¸ch nhÞp nhµng, liªn tôc. Møc tån kho = an toµn Nhu cÇu dù tr÷ hµng tån kho trong ngµy 5 Sè ngµy tån kho an toµn dù kiÕn - Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c cña c«ng ty chiÕn tû träng nhá: 0,93% trong tæng tµi s¶n n¨m 1998 vµ t¨ng lªn 2,57% víi 1.340.512.399 ®ång. §Õn n¨m 2000, tµi s¶n l­u ®éng kh¸c chiÕm 3,86% tæng tµi s¶n víi 1.856.294.733 ®ång, cao nhÊt trong 3 n¨m gÇn ®©y. Nh­ vËy, qua sù ph©n tÝch trªn ta cã thÓ t×m ®­îc nguyªn nh©n lµm t¨ng vèn l­u ®éng, ®ång thêi biÕt ®­îc kÕt cÊu vèn l­u ®éng, x¸c ®Þnh ®­îc t×nh h×nh ph©n bæ vµ tû träng cña mçi lo¹i vèn chiÕm dông trong c¸c gian ®o¹n lu©n chuyÓn. MÆt kh¸c, th«ng qua sù thay ®æi kÕt cÊu vèn l­u ®éng trong c¸c thêi kú kh¸c nhau ta cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng biÕn ®æi vÒ chÊt l­îng trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng mµ môc tiªu cuèi cïng ®Æt ra lµ + Gi÷ tiÒn ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu s½n sµng chi tr¶ c¸c kho¶n n¶y sinh trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®Ó ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh th­êng + Dù phßng khi cã c¬ héi ®ét xuÊt. + Cã tÝnh chÊt ®Çu c¬ tøc lµ t×m kiÕm c¬ héi ®Çu t­ ng¾n ®Ó sinh lêi. + Më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh. - Tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty n¨m 1999 so víi n¨m 1998 t¨ng lªn lµ 2.519.527.914 (39.794.820.279- 37.274.792.365), víi sè t­¬ng t¨ng lªn lµ . §iÒu ®ã t­¬ng øng víi viÖc c¬ së vËt chÊt, kü thuËt cña C«ng ty ®· ®­îc t¨ng c­êng, quy m« vÒ n¨ng lùc kinh doanh ®· ®­îc më réng, thÓ hiÖn xu h­íng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®ang cã chiÓu h­íng tèt. MÆc dï vËy sang n¨m 2000, tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh l¹i gi¶m so víi n¨m 1999 lµ -8.192.391.841 ®ång (31.601.929.438- 39.794.320.279), víi sè t­¬ng ®èi lµ viÖc gi¶m tû träng vèn cè ®Þnh còng cã nghÜa lµ viÖc ®Çu t­ vµo c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c«ng ty gi¶m. B¶ng 1 cho ta thÊy r»ng tµi s¶n cè ®Þnh lu«n chiÕm tû träng lín h¬n tµi s¶n l­u ®éng. Ta cã thÓ xem b¶ng d­íi ®©y ®Ó thÊy râ h¬n. B¶ng 2: C¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty C¬ ®iÖn C«ng tr×nh Lo¹i tµi s¶n N¨m Vèn l­u ®éng Vèn cè ®Þnh Tæng tµi s¶n Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1998 16.171.351.282 30,26 37.274.792.365 69,74 53.446.143.647 1999 12.365.148.956 23,71 39.794.320.279 76,29 52.159.469.235 2000 16.516.558.335 34,33 31.601.929.438 65,67 48.117.487.793 Nguån: B¶ngb¸o c¸o kinh doanh c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 cña C«ng ty - N¨m 1998, tæng tµi s¶n lµ 53.446.143.647 ®ång trong ®ã vèn l­u ®éng lµ 16.171.351.242 ®ång chiÕm 30,26% vèn cè ®Þnh chiÕm 69,74% víi 37.274.792.365 ®ång. - N¨m 1999, tæng tµi s¶n lµ 52.159.469.235, trong ®ã vèn l­u ®éng chØ cã 23,71% cßn l¹i vèn cè ®Þnh lµ 39.794.320.279 ®ång chiÕm 76,29% - N¨m 2000, tæng tµi s¶n lµ 48.117.487.793 ®ång, trong ®ã vèn cè ®Þnh lµ 31.601.929.438 ®ång víi 65,67% vµ vèn l­u ®éng ®· t¨ng lªn so víi n¨m tr­íc, chiÕm 34,33% Qua ®ã cã thÓ thÊy ®­îc vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng lín h¬n trong tæng tµi s¶n. Trong ba n¨m qua th× vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng cao nhÊt vµo n¨m 1999 vµ l¹i cã xu h­íng gi¶m xuèng trong n¨m 2000. Cßn vèn l­u ®éng chiÕm tû träng nhá trong tæng tµi s¶n, thÊp nhÊt vµo n¨m 1999 víi 23,71% vµ cã xu h­íng t¨ng lªn vµo n¨m 2000 lµ 34,33%. T¹i sao vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng cao trong tæng sè vèn nh­ vËy? §Ó lý gi¶i ®iÒu nµy ta ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña C«ng ty c¬ ®iÖn c«ng tr×nh lµ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ vµ x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh h¹ tÇng quy m« võa vµ nhá. Thùc tÕ cho thÊy, nÕu kh«ng cã m¸y mãc, kü thuËt hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o chÊt l­îng th× c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty khã cã ®­îc kÕt qu¶ cao. §Ó t¹o cho C«ng ty mét uy tÝn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cao th× ®ái hái ph¶i cã mét l­îng vèn lín ®Ó cñng cè trang thiÕt bÞ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña c«ng ty diÔn ra ®Òu ®Æn vµ cã chÊt l­îng cao. Ho¹t ®éng chÝnh cña c«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh lµ s¶n xuÊt x©y dùng c¬ b¶n nªn tû träng vèn cè ®Þnh cao h¬n tû träng vèn l­u ®éng trong tæng sè vèn kinh doanh cña c«ng ty lµ hoµn toµn hîp lý. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ vèn cè ®Þnh ta cÇn ®i s©u ph©n tÝch, tr­íc hÕt vÒ tµi s¶n cè ®Þnh vµ th«ng qua ®ã cã thÓ nhËn biÕt ®­îc n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã, tr×nh ®é tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña c«ng ty. B¶ng 3. T×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh (§¬n vÞ tÝnh: ®ång) 1998 1999 2000 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Nhµ cña vËt kiÕn tróc 6.652.558.150 34,88 7.225.949.562 38,11 2.632.505.903 26,27 M¸y mãc thiÕt bÞ 8.785.714.987 52,67 10.201.778.053 53,81 6.475.671.104 64,63 Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn 776.859.641 4,66 903.054.718 4,76 550.256.864 5,49 ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý 464.950.276 2,79 629.393.864 3,32 360.830.567 3,6 Tæng céng 16.680.083.054 100 18.960.476.197 100 10.019.264.438 100 Nguån : B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Qua sè liÖu b¶ng 3 ta thÊy ®­îc sù biÕn ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh mét c¸ch chi tiÕt h¬n. - N¨m 1998, gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh lµ 16.680.083.054 ®ång. Trong ®ã nhµ cöa vËt kiÕn tróc lµ 6.625.558.150 ®ång chiÕm 39,88%. M¸y mãc thiÕt bÞ lµ 8.785.714.987 ®ång chiÕm 52.67%, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn lµ 776.859.641 chiÕm tû träng 4,66% vµ thiÕt bÞ dông cô qu¶n lý chØ chiÕm 2,79% trong tæng t¸i s¶n cè ®Þnh. Ta thÊy r»ng trong n¨m 1998, m¸y mãc thiÕt bÞ chiÕm tû träng lín h¬n trong tæng tµi s¶n cè ®Þnh. §iÒu nµy lµ hîp lý v× xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm c«ng ty lµ x©y dùng c¬ b¶n nªn cÇn ®Çu t­ mét khèi l­îng vèn lín vµo viÖc trang bÞ dông cô s¶n xuÊt. C«ng ty rÊt cÇn cã nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ tèt, hiÖn ®aÞ nªn nã chiÕm tû träng cao. - N¨m 1999 tæng tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng so víi n¨m 1999 vµ lªn tíi 18.960.476.197®ång. trong ®ã nhµ cöa vËt kiÕn tróc lµ 7.225.949.562®ång chiÕm38,11%. M¸y mãc thiÕt bÞ chiÕm tû träng cao nhÊt víi 53,81%. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn lµ 903.054.718 chiÕm 6,35%. ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý còng t¨ng lªn lµ 629.393.884 víi 3,32% tû lÖ nµy t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 0,35%(3,32-2,79) trong tæng tµi s¶n. - N¨m 2000, tæng gi¸ trÞ tµi s¶n lµ 10.019.264.438 ®ång trong ®ã nhµ cöa vËt kiÕn tróc lµ 2.632.505.903 ®ång chiÕm 26,27% tæng tµi s¶n cè ®Þnh. M¸y mãc thiÕt bÞ lµ 6.475.671.104 dång chiÕm 64,63% vµ chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng tµi s¶n cè ®Þnh. M¸y mãc thiÕt bÞ lµ 6.475.671.104®ång chiÕm 64,63% vµ chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng tµi s¶n cè ®Þnh. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn chiÕm 5,49% víi 550.256.864 ®ång. ThiÕt bÞ dông cô qu¶n lý chiÕm tû träng thÊp nhÊt lµ 3,6% víi 360.830.567 ®ång. Nh­ vËy ta thÊy r»ng m¸y mãc thiÕt bÞ lu«n chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng tµi s¶n cè ®Þnh. §©y lµ mét dÊu hiÖu tèt chøng tá c«ng ty ®· chó träng tíi viÖc ®Çu t­ trùc tiÕp vµo c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh mÆc dï tµi s¶n cè ®Þnh cã xu h­íng gi¶m xuèng trong n¨m 2000. Trong qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, hao mßn lµ mét qu¸ tr×nh tÊt yÕu vµ ®Õn mét lóc nµo ®ã tµi s¶n sÏ ®­îc khÇu hao hÕt gi¸ trÞ. Do vËy viÖc xem xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt. Sè tiÒn khÊu hao c¬ b¶n ®· trÝch HÖ sè hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh = Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh Qu¸ tr×nh hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc diÔn ra ®ång thêi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tèc ®é s¶n xuÊt cµng cao bao nhiªu th× ®é hao mßn còng lín bÊy nhiªu. HÖ sè hao mßn cµng gÇn 1 th× tµi s¶n cè ®Þnh cµng cò, cÇn ®æi míi vµ cµng gÇn 0 th× tµi s¶n cè ®Þnh ®· ®­îc ®æi míi cµng nhiÒu. HÖ sè hao mßn ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: B¶ng 4: Hao mßn vµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh (§¬n vÞ : ®ång) 1998 1999 2000 Nguyªn gi¸ TSC§ 19.613.286.772 23.686.380.100 13.095.053.827 Hao mßn lòy kÕ TSC§ 2.933.203.718 4.725.912.903 3.075.789.589 HÖ sè hao mßn TSC§ 0,1496 0,1995 0,2349 Nguån : B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Ta thÊy r»ng hÖ sè hao mßn cña c«ng ty cã xu h­íng t¨ng lªn, thÊp nhÊt lµ 0.1496 vµo n¨m 1998 vµ t¨ng tíi 0,2349 n¨m 2000, cô thÓ: - N¨m 1998, hÖ sè hao mßn cña c«ng ty lµ 0,1496. N¨m 1999 hÖ sè hao mßn lµ 0,1995 t¨ng lªn so víi n¨m 1998 lµ 9,049(0,1995-0,1496). - N¨m 2000, hÖ sè hao mßn lµ 0,2349, t¨ng lªn so víi n¨m 1999 lµ 0,0354(0,2349-0,1995) vµ t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 0,0853(0,2449-0,1496) Nh­ vËy, tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh cã xu h­íng ngµy cµng trë lªn cò h¬n vµ nhu cÇu ®æi míi t¨ng. Tuy nhiªn xÐt vÒ møc ®é hao mßn th× tû lÖ hao mßn cña c«ng ty lµ kh«ng cao vµ cã thÓ chÊp nhËn ®­îc do tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty cßn tèt vµ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng tèt nhu cÇu trong s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. 2.2.2 Nguån vèn vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Bªn c¹nh viÖc xem xÐt t×nh h×nh ph©n bæ vèn, doanh nghiÖp cÇn ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng nguån vèn, ph©n tÝch tû träng tõng lo¹i chiÕm trong tæng sè còng nh­ xu h­íng biÕn ®éng cña chóng. NÕu nguån vèn chñ së h÷u chiÕm tû träng cao trong tæng nguån vèn th× doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tù ®¶m b¶o ®èi víi chñ nî lµ cao. Ng­îc l¹i, nÕu c«ng nî ph¶i tr¶ chiÕm chñ yÕu trong tæng nguån vèn th× kh¶ n¨ng b¶o ®¶m vÒ mÆt tµi chÝnh cña doanh nghiÖp sÏ thÊp. 2.2.2.1 C¬ cÊu nguån vèn cña C«ng ty Dùa vµo b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, nguån vèn ë c«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh ®­îc tãm t¾t trong b¶ng sau: B¶ng 5: T×nh h×nh biÕn ®éng nguån vèn cña c«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh (®¬n vÞ: ®ång). N¨m ChØ tiªu 1998 1999 2000 A.Nî ph¶i tr¶ 22.877.902.971 23.106.590.954 23.389.184.268 I.Nî ng¾n h¹n 2.679.984.233 2.061.591.954 5.085.376.078 1.Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n 2.760.142.560 1.850.610.691 4.406.236.542 2. ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc 0 124.740.020 475.116.000 3.ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép 304.065.623 60.553.876 137.083.054 4. C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 223.907.292 0 66.931.482 II. Nî dµi h¹n 20.178.716.838 21.045.000.000 18.303.817.190 1.Vay dµi h¹n 20.178.716.838 21.045.000.000 18.303.817.190 2.Nî dµi h¹n kh¸c 0 0 0 III. Nî kh¸c 19.201.900 0 0 B.Nguån vèn chñ së h÷u 30.568.240.676 29.052.878.281 24.728.303.525 I. Nguån vèn quü 30.568.240.676 28.802.878.281 23.585.920.525 1.Nguån vèn kinh doanh 26.567.919.379 26.447.919.379 22.384.762.367 2.Chªnh lÖch tû gi¸ 321.050.725 240.778.064 264.540.622 3.Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn 776.773.921 776.773.921 0 4.Quü dù phßng tµi chÝnh 13.181.136 13.181.136 19.771.696 5.Quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc lµm 6.590560 6.590560 0 6.L·i ch­a ph©n phèi 1.038.032 1.038.032 222.046.360 7. Quü KT phóc lîi 1.490.884.181 141.592.259 15.342.259 8.Nguån vèn ®Çu t­ XDCB 1.390.757.715 1.751.012.929 679.457.221 II. Nguån kinh phÝ 0 250.000.000 1.142.383.000 1.Quü qu¶n lý cña cÊp trªn 0 0 0 2.Nguån kinh phÝ sù nghiÖp 0 250.000.000 1.142.383.000 - Nguån KPSN n¨m tr­íc 0 0 0 - Nguån KPSN n¨m nay 0 250.000.000 0 3.Nguån kp ®· h×nh thµnh tµi s¶n cè ®Þnh 0 0 0 Tæng céng nguån vèn 53.446.143.647 52.159.469.235 48.117.487.793 Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 1998, 1999, 2000 cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Sè liÖu trªn cho thÊy nguån vèn chñ së h÷u cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh lµ nguån vèn c¬ b¶n vµ th­êng xuyªn cã tû träng lín h¬n trong tæng sè nguån vèn cña C«ng ty. Tuy nhiªn nguån vèn chñ cã xu h­íng gi¶m xuèng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. §Ó thÊy râ h¬n vÊn ®Ò nµy ta xem xÐt b¶ng sau: B¶ng 6: C¬ cÊu nguån vèn cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh (®¬n vÞ: ®ång) N¨m ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 Sè TiÒn % Sè TiÒn % Sè TiÒn % Nî ph¶i tr¶ 22.887.902.971 42,81 23.106.590.954 44,3 23.389.184.268 48,61 Nguån vèn chñ së h÷u 30.568.240.676 57,19 29.052.878.281 55,7 24.728.303.521 53,39 Tæng céng nguån vèn 53.466.143.647 100 52.159.469.235 100 48.117.487.793 100 Nguån :B¶ng b¸o c¸c kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 1998, 1999, 2000 Nguån vèn chñ së h÷u ngµy cµng gi¶m ®ång nghÜa víi viÖc nguån vèn vay t¨ng lªn, cô thÓ: - N¨m 1999, nî ph¶i tr¶ t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 228.687.983 (23.106.590.954 228.687.983 1% 5100% 22.877.902.971 -22.877.902.971) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng lµ 551.281.279 2,23% 5100% 22.877.902.974 282.593.314 1,2% 5100% 23.106.590.954 - N¨m 2000 tû lÖ nµy t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 282.593.314 ®ång (23.389.184.268 - 23.106.590954) vµ t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 511.281.297 ®ång (23.389.184.268 - 22.877.902.974) víi tû lÖ t¨ng t­¬ng øng lÇn l­ît lµ Vµ N¨m 1998, nguån vèn chñ së h÷u chiÕm 57,19% trong tæng nguån vèn. §iÒu nµy cho thÊy kh¶ n¨ng tù tµi trî cña C«ng ty lµ rÊt tèt. Tuy nhiªn sang n¨m 1999, tû lÖ nµy gi¶m suèng mét chót, chØ cßn 55,7%, vµ ®Õn n¨m 2000, nguån vèn chñ së h÷u chØ chiÕm 51,39% trong tæng nguån vèn. MÆc dï tû träng cña nguån vèn chñ së h÷u gi¶m dÇn nh­ng nã vÉn ®ãng vai trß chñ ®¹o trong tæng nguån vèn. C«ng ty ®· sö dông c«ng cô ®ßn bÈy tµi chÝnh (lµ tû lÖ gi÷a vèn ®i vay so víi tæng sè vèn hiÖn cã) hay cßn gäi lµ hÖ sè nî nh»m t¹o c¬ héi khuyÕch ®¹i thu nhËp cña mét ®ång vèn chñ së h÷u. Së dÜ C«ng ty sö dông c«ng cô nµy lµ v×: HÖ sè nµy ph¶n ¸nh trong mét ®ßng vèn mµ doanh nghiÖp hiÖn cã ®ang sö dông cã mÊy ®ång vèn vay. Khi ®ã møc ®é gãp vèn cña chñ së h÷u ®­îc x¸c ®Þnh qua hÖ sè vèn gãp (Hc) lµ Hc = 1 - Hv (Hv: hÖ sè vay nî) V Hv = T Trong ®ã: C: tæng sè vèn chñ së h÷u V: tæng sè nî vay T: tæng vèn doanh nghiÖp ®ang sö dông P P/T P/T P’t P’c = = = = C (T-V)/T 1-Hv 1- Hv P’c: Møc doanh lîi trªn tæng vèn chñ së h÷u P’t: Doanh lîi tæng sè vèn §iÒu chØnh hÖ sè Hv ®Ó mang l¹i hiªu qu¶ kinh doanh kh«ng ph¶i nh»m môc ®Ých sinh lêi cho vèn vay mµ lµ cho vèn tù cã ngµy cµng t¨ng lªn, khi ®ã vèn vay chØ lµ ph­¬ng tiÖn phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Víi vèn vay, doanh nghiÖp ph¶i tr¶ gi¸ vèn (l·i suÊt) do vËy vèn vay cã hiÖu qu¶ nÕu chØ sè doanh lîi trªn toµn bé vèn cao h¬n gi¸ vèn vµ nguån vèn vay th× sÏ trë thµnh g¸nh nÆng cho hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã quyÕt ®Þnh tr¨ bít vèn vay hay chuyÓn ®æi c¸ch huy ®éng vèn lµ mét ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. §Ó xem xÐt C«ng ty sö dông ®ßn bÈy tµi chÝnh cã thµnh c«ng hay kh«ng ta cÇn ph©n tÝch thªm vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty. 2.2.2.2 T×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh trong nh÷ng n¨m qua Nh×n vµo b¶ng 5 (trang 47) ta thÊy nguån vèn chñ së h÷u ®ãng vai trß lín h¬n trong ho¹t ®éng cña C«ng ty. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y vèn vay cña C«ng ty cã xu h­íng t¨ng lªn vµ c¸c kho¶n nî chiÕm phÇn lín. §Ó ph©n tÝch râ h¬n ta h·y xem tû suÊt nî cña C«ng ty: Tæng c«ng nî Tû suÊt nî = 5 100% Tæng nguån vèn kinh doanh B¶ng 7 : Tû suÊt nî cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh N¨m ChØ tiªu 1998 1999 2000 Tû suÊt nî 42,81% 44,30% 48,61% Nguån: theo sè liÖu t¹i b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 1998,1999,2000 cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Tû suÊt nî cña C«ng ty t¨ng dÇn lªn nguyªn nh©n lµ do c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã xu h­íng t¨ng lªn trong khi tæng nguån vèn l¹i gi¶m. N¨m 1999, tû suÊt nî cña C«ng ty t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 1,49% (44,30% - 42,81%), n¨m 2000 t¨ng h¬n n¨m 1999 lµ 4,31% (48,61% - 44,3%) vµ nh­ vËy sau ba n¨m tû suÊt nî cña C«ng ty t¨ng lªn lµ 5,8% (48,61% - 42,81%). Nh­ vËy chøng tá C«ng ty kh«ng tranh tr¶i nî mÆc dï c¸c kho¶n nî chiÕm ch­a ®Çy mét nöa so víi nguån vèn. §Ó biÕt kh¶ n¨ng nî tr¶ cña C«ng ty, ta xÐt ®Õ tû suÊt tr¶ nî: Tæng tµi s¶n l­u ®éng vµ §TNH Tû suÊt tr¶ nî = 5 100% Tæng c«ng nî B¶ng 8: Tû suÊt tr¶ nî cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh N¨m ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 Tû suÊt tr¶ nî 76,69% 53,51% 70,62% Nguån: theo sè liÖu t¹i b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 1998,1999,2000 cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh C«ng ty ho¹t ®éng phÇn nhiÒu lµ b»ng nguån vèn chñ së h÷u do vËy kh¶ n¨ng tù tr¶ nî cña C«ng ty lµ 70,62%, t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 17.11% (70,62% -53,51%). N¨m 1999 gi¶m so víi n¨m 1998 lµ -6,07% (70,62% - 76,69%). Nh­ vËy mÆc dï n¨m 1999 kh¶ n¨ng tù tr¶ nî gi¶m m¹nh nh­ng sang n¨m 2000, tû lÖ nµy l¹i t¨ng lªn. §©y lµ mét dÊu hiÖu kh¶ quan trong vÊn ®Ò tµi chÝnh cña C«ng ty. 2.3 HiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh HiÖu qu¶ sö dông vèn lµ vÊn ®Ò then chèt, g¾n liÒn víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh nãi riªng. HiÖu qu¶ sö dông vèn ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý sö dông vèn còng nh­ chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh, ®ång thêi v¹ch ra kh¶ n¨ng tiÒm tµng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cho C«ng ty. 2.3.1 Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty Trong nh÷ng n¨m qua, víi sù nç lùc cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn C«ng ty, C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ sau: B¶ng 9: Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông kinh doanh cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh (®¬n vÞ : ®ång) N¨m ChØ tiªu N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 Doanh thu thuÇn 17.613.968.826 13.867.682.973 15.332.247.036 Vèn kinh doanh bq 53.214.457.092 52.802.806.441 50.116.478.514 L·i gép 1.046.673.257 1.610.912.356 1.901.456.279 Vßng quay toµn bé vèn (vßng) 0,330 0,263 0,306 Doanh lîi tæng vèn 0,020 0,031 0,038 Nguån: : theo sè liÖu t¹i b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 1998,1999,2000 cña C«ng ty C¬ §iÖn C«ng Tr×nh Doan