Luận văn Mở rộng cho vay tiêu dùng tại sở giao dịch 1 Ngân hàng Công thương Việt Nam

n lược kinh doanh phù hợp với nhu cầu của khách hàng nói chung và khách hàng vay tiêu dùng nói riêng. CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI SỞ GIAO DỊCH 1 NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG 2.1. Khái quát về sở GD1 ngân hàng Công Thương 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Sở giao dịch 1 ngân hàng công thương Việt Nam là một đơn vị thành viên của NHCT VN nằm trên địa bàn Hà Nội. Tiền thân ban đầu là chi nhánh ngân hàng Công Thương thành phố Hà Nội.Chi nhánh NHCT thành phố Hà Nội được thành lập theo quyết định số 198/NH – TCCB ngày 29/6/1988 của tổng giám đốc ngân hàng Nhà Nước Việt Nam . Đến ngày 24/3/1993 tổng giám đốc NHCT ra quyết định số 93/NHCT_TCCB chuyển các hoạt động tại hội sở chi nhánh NHCT thành phố Hà Nội thành hội sở chính NHCT Việt Nam. Trụ sở chính đóng tại số 10 Lê Lai, quận Hoàn Kiếm,thành phố Hà Nội. Tên tiếng anh của ngân hàng là Incombank (viết tắt là ICB). Kể từ ngày 1/4/1993 SGD NHCT Việt Nam đi vào hoạt động, thực hiện chức năng kinh doanh tiền tệ phục vụ cho sự phát triển kinh tế xã hội. Ngày 30/12/1998, chủ tịch hội đồng quản trị NHCT Việt Nam ký quyết định số 134/ QĐ-HĐQT-NHCT về việc sắp xếp tổ chức hoạt động SGD 1 NHCT Việt Nam theo điều lệ tổ chức hoạt động của NHCT Việt Nam. SGD1 được mang tên từ ngày 1/1/1999. Quá trình hình thành và phát triển của SGD1 gắn liền với sự đổi mới của hệ thống ngân hàng Việt Nam và những thành công của công cuộc phát triển kinh tế thủ đô và đất nước. Ngày 20/10/2003 chủ tịch hội đồng quản trị NHCT Việt Nam đã ban hành quyết định số 153/ QĐ-HĐQT-NHCT về mô hình tổ chức mới của SGD1 theo dự án hiện đại hóa ngân hàng và công nghệ thanh toán do ngân hàng thế giới (WB) tài trợ. 2.1.2. Khái quát tình hình kinh doanh của SGD 1 NHCT VN Trong suốt quá trình xây dựng và phát triển, SGD1- NHCT VN đã không ngừng lớn mạnh về mọi mặt, liên tục là đơn vị thi đua dẫn đầu hệ thống NHCT VN. Với sự nỗ lực không ngừng đổi mới toàn diện các mặt hoạt động, kinh doanh đa dạng và hiệu quả, lợi nhuận hàng năm luôn vượt kế hoạch được giao và cao nhất trong toàn hệ thống. Với kết quả đó, SGD1 không chỉ góp phần vào sự tăng trưởng của NHCT VN mà còn góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế của Thủ đô Hà nội. Với lợi thế lớn nhất: là sở giao dịch 1 của NHCT VN - một trong bốn ngân hàng thương mại nhà nước lớn nhất Việt Nam, với gần 20 năm hoạt động và thế mạnh truyền thống là huy động vốn thì quy mô, chất lượng và uy tín của ngân hàng ngày càng được mở rộng, khách hàng và doanh nghiệp đến gửi tiền nhiều hơn, nguồn vốn huy động được của SGD 1 NHCT VN luôn duy trì ở mức cao. Năm 2003, SDG1 là một trong bốn đơn vị của NHCT VN đi đầu trong hệ thống triển khai thành công dự án hiện đại hóa ngân hàng (INCAS), đây là một bước đi đúng đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc quản trị và phục vụ ngân hàng. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ giỏi năng động cũng là một thuận lợi lớn đối với Sở. Hiện nay sở có 1/3 đội ngũ cán bộ là lực lượng trẻ, trên 80% cán bộ có trình độ đại học, 16 thạc sĩ kinh tế, 70% cán bộ có trình độ ngoại ngữ, 90% cán bộ sử dụng thành thạo máy vi tính, 100% cán bộ lãnh đạo từ cấp phòng trở lên được đào tạo kiến thức kinh tế thị trường, quản trị kinh doanh. Có được điều này là do SGD đã có hướng đi phù hợp trong đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Nguồn lực này là nhân tố thúc đẩy sự phát triển của SGD hiện nay và trong thời gian sắp tới. Ngoài ra, trụ sở của SGD1 đặt ở trung tâm của Hà Nội, rất thuân lợi cho hoạt động kinh doanh của Sở. Cùng với những thuận lợi nêu trên và phát huy tối đa năng lực đầu năm 2008, Sở đã đón nhận huân chương lao động hạng 2 do Chủ tịch nước trao tặng, góp phần tăng thêm uy tín và lòng tin của người dân đối với Sở. Sau đây là những kết quả mà SGD 1 NHCT VN đã đạt được trong thời gian qua: Bảng 2.1.1: Kết quả hoạt động kinh doanh SGD I-NHCT VN Đơn vị: tỷ đồng Chỉ tiêu 2005 2006 2007 Lợi nhuận hạch toán nội bộ 347,5 343 331,5 (Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của SGD I - NHCT VN- Phòng tổng hợp tiếp thị) Trong những năm qua, lợi nhuận mà Sở đạt được luôn vượt chi tiêu đề ra và cao nhất trên toàn hệ thống. Năm 2007, lợi nhuận đạt được là 331,5 tỷ vượt kết hoạch đề ra 18,4%. Tổng nguồn vốn SGD1 chiếm 5% thị phần huy động vốn của các ngân hàng trên địa bàn Hà Nội, và chiếm 11% trên tổng nguồn vốn toàn hệ thống. Cụ thể: Năm 2006 đánh dấu sự tăng trưởng, tổng nguồn vốn đạt 17448 tăng 8,6 % so với năm 2005 (1.377 tỷ đồng), năm 2007 tổng nguồn vốn huy động đạt 16.718 tỷ đồng, giảm 4,2% (giảm 730 tỷ đồng) so với năm 2006, sở dĩ có sự sụt giảm này là do trong thời gian này có nhiều ngân hàng được thành lập, sự cạnh tranh dành giật nguồn vốn từ khách hàng diễn ra khốc liệt. Tuy nhiên đây vẫn là một mức lớn so với các ngân hàng khác cùng quy mô. Từ đó thông qua các mối quan hệ mà phát triển hoạt động tín dụng an toàn và chất lượng. Tính đến 31/12/2007, dư nợ cho vay và đầu tư đạt 4.360 tỷ đồng. Với thế mạnh và bề dày kinh nghiệm hoạt động, SDG1 đã cho vay nhiều dự án lớn của các tập đoàn kinh tế như: Dự án Vinasat của tập đoàn BCVT Việt Nam, Các dự án về lưới điện của tập đoàn Điện lực Việt Nam, Các dự án về đổi mới đầu tầu của Tổng công ty đường sắt VN, Các dự án khí điện đạm Cà Mau của Tập đoàn dầu khí Việt Nam. Đặc biệt, SGD1 đã hướng mạnh vào cho vay phát triển đối với DNV&N, DN tư nhân, cá thể, hộ gia đình…, Khai thác được thị trường đa dạng và đầy đủ tiềm năng, phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần của Đảng, Nhà nước và của Ngành. Đến nay đã có hàng ngìn khách hàng kinh doanh từ vốn vay ngân hàng. Dư nợ cho vay DNV&N; DN tư nhân; hộ gia đình; cá thể,…chiếm đến 25%. Có thể khẳng định rằng, chiến lược phát triển hoạt động tín dụng tại SGD1 là đúng hướng, chất lượng và an toàn, chất lượng tín dụng được nâng lên rõ rệt, các khoản cho vay đều được thẩm định chặt chẽ ,nợ quá hạn giảm cả về tỷ trọng và số tuyệt đối, đến ngày 31/12/2007 SGD1 không có dư nợ quá hạn. Ngoài ra, ngoài những sản phẩm dịch vụ truyền thống, SGD1 đã triển khai đa dạng các sản phẩm như: dịch vụ cho thuê két sắt, kiều hối, Eden, dịch vụ du học trọn gói, dịch vụ điện tử qua mạng(Internet Banking), dịch vụ thẻ ATM, thẻ tín dụng quốc tế, giải ngân các dự án ODA…Trên cơ sở tận dụng mọi khả năng lợi thế, đặc biệt với nền tảng công nghệ hiện đại, tiện ích của các sản phẩm không ngừng được gia tăng đã mang lại hiệu quả ứng dụng cao. Cụ thể năm 2007 phí dịch vụ đạt 16.478 tỷ đồng trong đó: Doanh số hoạt động thanh toán năm 2007 đạt 716 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 2.5 lần so với năm 2002, bình quân hàng năm tăng 19%. Doanh số thanh toán xuất nhập khẩu năm 2007 đạt 297 triệu USD, tăng 3.2 lần so với năm 2002, bình quân hàng năm tăng 26%. Sự ra đời của thẻ E-Partner với nhiều tiện ích khác nhau như : nhận kiều hối qua thẻ, Dịch vụ VNTopup (dịch vụ nạp tiền cho thuê bao di động trả trước Vinaphone bằng tin nhắn SMS và thanh toán tự động qua tài khoản thẻ E-partner của chủ thuê bao), chuyển tiền gửi từ thẻ E-partner sang tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn… không những làm tăng thêm doanh thu mà còn làm tăng tiền gửi cho sở giao dịch. Tuy nhiên trong quá trình hoạt động SGD cũng không tránh khỏi những khó khăn còn tồn tại. Trước hết, sau khi nước ta gia nhập WTO, sự xuất hiện của nhiều ngân hàng mới, các tổ chức tín dụng tạo nên một sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, nhất là các ngân hàng nước ngoài, các ngân hàng thương mại cổ phần năng động làm cho thị phần của SGD giảm đi đáng kể. Mặc dù nguồn vốn huy động vẫn giữ được mức tăng trưởng, đáp ứng được đầy đủ nhu cầu cho vay, nhưng lãi suất bình quân huy động vốn ngày càng cao, nguồn tiền gửi thanh toán có lãi suất thấp lại giảm mạnh. Các Tổng công ty, tập đoàn kinh tế gửi tiền vào ngân hàng với nhiều kỳ hạn theo phương thức đấu thầu lãi suất cạnh tranh, chênh lệch lãi suất giữa đầu vào và đầu ra thấp, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả tài chính của Sở giao dịch I nói riêng và của cả hệ thống NHCT Việt Nam. Thứ 2, dư nợ cho vay đối với DNNN còn chiếm tỷ trọng lớn, trong đó có nhiều doanh nghiệp đang trong quá trình chuyển đổi nên gây khó khăn cho ngân hàng. Trong đó việc thu hồi nợ tồn đọng còn gặp nhiều khó khăn do các đơn vị có nợ tồn đọng chỉ hoạt động không hiệu quả, cầm chừng, không có lãi, không có nguồn thu để trả nợ. Có đơn vị đã cam kết trả nợ nhưng chây ỳ hoặc đổ trách nhiệm cho người tiền nhiệm, không chịu trả nợ. Bên cạnh đó, thực hiện theo cơ chế tín dụng mới của NHNN, NHCT Việt Nam, nhiều doanh nghiệp không đủ điều kiện để cho vay. Các doanh nghiệp Nhà nước chuyển đổi sang Công ty Cổ phần, Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối, tài sản thế chấp chưa đủ điều kiện pháp lý nên rất khó khăn trong việc nhận tài sản đảm bảo tiền vay. Thứ 3, mức phán quyết một món tín dụng, bảo lãnh theo tinh thần công văn số 1388/CV-NHCT5 ngày 7/5/2003 đối với sở giao dịch I là 1,5 triệu USD. Các khách hàng lớn là Tổng công ty với mức trên là quá thấp, NHCT Việt Nam vẫn chưa nới rộng hạn mức này nên khách hàng chuyển sang vay ngân hàng khác khi món vay vượt mức phán quyết của Sở giao dịch I. Thứ 4, hoạt động dịch vụ tuy đã có tăng trưởng nhưng các nguồn thu chính vẫn trông chờ vào dịch vụ truyền thống, chất lượng, tiện ích của dịch vụ mới không có sự khác biệt và tính cạnh tranh không cao so với các NHTM trên cùng địa bàn, đặc biệt là đối với các NHTM Cổ phần. Thứ 5, công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ đã được chú trọng, trình độ đã được nâng lên, tuy nhiên vẫn thiếu cán bộ giỏi ở những mảng nghiệp vụ chính, lĩnh vực mới và khả năng tư duy, làm việc độc lập, trình độ ngoại ngữ, vi tính... chưa đáp ứng yêu cầu của công việc. 2.2. Thực trạng cho vay tiêu dùng tại chi nhánh 2.2.1. Đối tượng và quy trình Đối tượng: Cho vay tiêu dùng là cho vay để thanh toán các chi phí hợp pháp cho các mục đích tiêu dùng cá nhân, bao gồm cho vay mua nhà, chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở, sửa chữa nhà, cho vay du học, cho vay mua xe gắn máy, ôtô, đồ nội thất đắt tiền… Quy trình: Quy trình cho vay và quản lý tín dụng tiêu dùng nằm trong quy trình cho vay và quản lý tín dụng cá nhân được soạn thảo với mục đích giúp cho quá trình cho vay được diễn ra thống nhất, khoa học, nhằm hạn chế, phòng ngừa rủi ro và nâng cao chất lượng tín dụng, góp phần đáp ứng ngày một tốt hơn nhu cầu vay vốn của khách hàng cá nhân. Quy trình này cũng xác định người được thực hiện công việc và trách nhiệm của các cán bộ liên quan trong quá trình cho vay. Quy trình được soạn thảo dựa trên các văn bản pháp lý cập nhập đến ngày 30-6-2004 liên quan tới quá trình cho vay và quản lý tín dụng cho ngân hàng nhà nước Việt Nam, NHCT Việt Nam và các cấp có thẩm quyền khác ban hành. Trong quá trình thực hiện, các cán bộ cho vay phải tham chiếu các văn bản pháp lý hiện hành. Sau khi nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ và thông tin cần thiết của khách hàng, cán bộ tín dụng phải tiến hành thẩm định,trình duyệt và thông báo việc phê duyệt / không phê duyệt với khách hàng trong thời gian sớm nhất có thể nhưng không quá 10 ngày làm việc. Trường hợp phức tạp có thể kéo dài theo sự thỏa thuận với khách hàng. Thời gian tối đa phê duyệt tín dụng phải được ngân hàng niêm yết công khai cho khách hàng biết. Nếu quyết định không cho vay, ngân hàng phải thông báo với khách hàng bằng văn bản trong đó nêu rõ lí do từ chối cho vay. Quy trình cụ thể như sau: Bước 1: Tiếp nhận và hướng dẫn khách hàng về lập hồ sơ vay vốn: Hướng dẫn khách hàng lập hồ sơ: - Đối với khách hàng có quan hệ tín dụng lần đầu: Cán bộ tín dụng hướng dẫn khách hàng cung cấp những thông tin về khách hàng ; các quy định của ngân hàng công thương mà khách hàng phải đáp ứng đủ về điều kiện vay vốn và tư vấn việc thiết lập hồ sơ cần thiết để được ngân hàng cho vay. - Đối với khách hàng đã có quan hệ tín dụng: cán bộ tín dụng hướng dẫn khách hàng hoàn thiện hồ sơ cho vay. Đối chiếu và tiếp nhận hồ sơ: - Cán bộ tín dụng làm đầu mối tiếp nhận hồ sơ; kiểm tra tính đầy đủ của những giấy tờ cần thiết ( được gi cụ thể trong sổ tay tín dung) Sau khi kiểm tra nếu hồ sơ của khách hàng đầy đủ, cán bộ tín dụng báo cáo trưởng phòng tín dụng ( hoặc người được ủy quyền) và tiếp tục tiến hành các bước trong quy trình. Nếu hồ sơ của khách hàng chưa đầy đủ, cán bộ tín dụng yêu cầu khách hàng hoàn thiện tiếp hồ sơ. Bước 2: Thẩm định các điều kiện vay vốn: Kiểm tra hồ sơ và mục đích vay vốn: Cán bộ tín dụng kiểm tra tính đầy đủ, xác thực, hợp pháp và hợp lệ của hồ sơ vay vốn qua cơ quan phát hành ra chúng và / hoặc qua các kênh thông tin. - Kiểm tra hồ sơ khách hàng: - Kiểm tra hồ sơ vay vốn và hồ sơ bảo đảm tiền vay - Kiểm tra mục đích vay vốn: Kiểm tra xem mục đích vay vốn của khách hàng có phù hợp mục đích sử dụng không. Kiểm tra tính hợp pháp của mục đích vay vốn ( đối chiếu nhu cầu xin vay với những danh mục những hàng hóa cấm lưu thông, dịch vụ thương mại cấm thực hiện theo quy định của Chính phủ tại từng thời kì). Đối với những khoản vốn bằng ngoại tệ, kiểm tra mục đích vay vốn đảm bảo phù hợp với quy định quản lý ngoại hối hiện hành về đối tượng ưu tiên vay vốn bằng ngoại tệ. Điều tra, thu thập, tổng hợp thông tin về khách hàng và phương án vay vốn: Cán bộ tín dụng phải đi thực tế tại gia đình và nơi sản xuất kinh doanh của khách hàng để tìm hiểu thêm thông tin về:Gia đình của khách hàng vay vốn; Mục đích vay vốn của khách hàng; Những nguồn thu nhập thường xuyên / thu nhập khác của khách hàng/những thành viên trong gia đình; Tình hình hoạt động, công việc của khách hàng; Đánh giá tài sản đảm bảo nợ vay (nếu có) và của người bảo lãnh ( nếu có); Quan hệ làm ăn với bạn hàng, giữa khách hàng và người bảo lãnh( nếu có); Tình hình thực hiện nghĩa vụ với nhà nước và địa phương. Kiểm tra, xác minh thông tin Quá trình kiểm tra và xác minh thông tin về khách hàng có thể được thực hiện qua các nguồn khác nhau như: hồ sơ vay vốn trước đây và hiện tại của khách hàng tại Ngân hàng công thương, thông qua Trung tâm thông tin tín dụng và Phòng thông tin Kinh tế- Tài chính –Ngân hàng – Ngân hàng công thương Việt Nam, thông qua các bạn hàng / đối tác làm ăn, bao gồm các nhà cung cấp nguyên vật liệu, thiết bị, dịch vụ và những khách hàng tiêu thụ sản phẩm, các cơ quan quản lý trực tiếp khách hàng xin vay ( cơ quan nơi khách hàng làm việc, các cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương như UBND phường, cơ quan thuế,…), Các ngân hàng mà khách hàng hiện vay vốn/ trước đó đã vay vốn. Phân tích, thẩm định khách hàng vay vốn: - Tìm hiểu và phân tích về tư cách và năng lực hành vi dân sự, năng lực điều hành quản lý, năng lực quản lý sản xuất kinh doanh,, bố trí lao động. - Phân tích tình hình hoạt động và khả năng tài chính - Phân tích đánh giá tình hình quan hệ với các tổ chức tín dụng Cán bộ phân tích, đánh giá tình hình quan hệ với các tổ chức tín dụng bao gồm quan hệ tín dụng ( đối với ngân hàng cho vay và các chi nhánh trong cùng hệ thống; đối với các tổ chức tính dụng khác) và quan hệ tiền gửi ( tại ngân hàng công thương và các tổ chức tín dụng khác) ở hiện tại và cả trong quá khứ. Dự kiến lợi ích của ngân hàng nếu khoản vay được phê duyệt. Cán bộ tín dụng tiến hành tính toán lãi và / hoặc phí( các lợi ích) có thể thu được nếu như khoản vay được phê duyệt. Cơ sở tính toán dựa trên đơn xin vay của khách hàng (số tiền giải ngân, thời hạn và lãi suất dự tính). Cán bộ tín dụng phải xem xét tổng thể các lợi ích khác nhau khi thiết lập quan hệ với khách hàng ( ví dụ lợi nhuận từ khoản vay có thể sẽ không cao như mong muốn nhưng bù lại, khách hàng luôn duy trì quan hệ tiền gửi ở mức cao, khách hàng thường xuyên/ có thể có nguồn ngoại tệ để bán cho ngân hàng công thương… Phân tích, thẩm định phương án sản xuất kinh doanh,dự án đầu tư Mục đích là để đưa ra kết luận về tính khả thi, hiệu quả của phương án sản xuất kinh doanh, dự án đầu tư, khả năng trả nợ và những rủi ro có thể xảy ra để phục vụ cho việc quyết định cho vay hoặc từ chối cho vay, làm cơ sở tham gia góp ý, tư vấn cho khách hàng vay, tạo tiền đề để đảm bảo hiệu quả cho vay, thu được nợ gốc đúng hạn, hạn chế, phòng ngừa rủi ro, làm cơ sở để xác định số tiền cho vay, thời gian cho vay, dự kiến tiến độ giải ngân, mức thu nợ hợp lý, các điều kiện cho vay… tạo điều kiện để khách hàng hoạt động có hiệu quả và đảm bảo mục tiêu đầu tư của ngân hàng. Bước 3: Xác định phương thức cho vay Việc lựa chọn phương thức cho vay phải phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh, luân chuyển vốn của khách hàng và yêu cầu kiểm tra, kiểm soát sử dụng vốn của ngân hàng cho vay Cán bộ tín dụng xác định phương thức cho vay theo quy chế hiện hành của ngân hàng công thương Việt Nam. Bước 4: Xem xét khả năng nguồn vốn, điều kiện thanh toán và xác định lãi suất cho vay: - Xem xét khả năng nguồn vốn Cán bộ tín dụng cùng trưởng phòng tín dụng ( hoặc người được ủy quyền) phối hợp với Phòng/ bộ phận phụ trách nguồn vốn để:Cân đối nguồn vốn( nội tệ, ngoại tệ) đối với những khoản vay lớn và dự tính khả năng chuyển đổi ngoại tệ đối với những khoản vay để thanh toán nước ngoài. - Xác định lãi suất cho vay Cán bộ tín dụng tổng hợp số liệu để tính toán và xác định lãi suất có thể áp dụng cho khoản vay theo các bước sau Cán bộ tín dụng tổng hợp số liệu để tính toán lãi suất cho vay. Các số liệu cụ thể bao gồm: chi phí vốn chủ sở hữu, chi phí huy động vốn; chi phí thanh khoản; chi phí hoạt động và chi phí dự phòng rủi ro tín dụng và tỷ lệ lợi nhuận kỳ vọng Dựa trên số liệu đã tổng hợp được, cán bộ tín dụng tính toán lãi suất cho vay như sau Lãi suất cho vay= chi phí vốn + chi phí rủi ro tín dụng + tỷ lệ lợi nhuận kỳ vọng Chi phí vốn = Chi phí vốn chủ sở hữu( nếu Trụ sở chính có phân bổ)x(tỷ lệ an toàn vốn)+ chi phí huy động vốn x (1-tỷ lệ an toàn vốn + chi phí thanh khoản + chi phí hoạt động Cán bộ tín dụng đối chiếu mức lãi suất tính được với lãi suất sàn cho vay và lãi suất thị trường tương ứng tại cùng thời điểm. Các quy định cụ thể được quy định trong sổ tay tín dụng. Cán bộ tín dụng đề mức lãi suất cho vay trong nội dung Tờ thẩm định cho vay để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Xem xét điều kiện thanh toán Cán bộ tín dụng cùng trưởng phòng tín dụng( hoặc người được ủy quyền) phối hợp với văn phòng thanh tra xuất nhập khẩu thanh xác định điều kiện thanh toán và hình thức thanh toán… đối cới những khoản vay thanh toán với nước ngoài. Bước 5: Lập tờ trình thẩm định cho vay Trên cơ sở kết quả thẩm định theo các nội dung trên, Cán bộ tín dụng phải lập tờ trình thẩm định(TTTĐ). TTTĐ phải nêu cụ thể những kết quả của quá trình, đánh giá phương án đầu tư xin vay vốn của khách hàng cũng như các ý kiến đề xuất đối với các đề nghị của khách hàng. Tùy theo từng trường hợp, cán bộ tín dụng chọn lựa linh hoạt những nội dung chính, cần thiết, có liên quan trực tiếp tới hiệu quả tài chính và khả năng trả nợ của khách hàng để đưa vào TTTĐ. Đối với những hồ sơ cho vay SGD trình lên trụ sở chính: Tờ trình thẩm định tại ngân hàng cho vay phải đảm bảo chi tiết, đầy đủ tất cả nội dung có liên quan, làm cơ sở để các cấp lãnh đạo của ngân của SGD và trụ sở chính xem xét . Bước 6: Tái thẩm định các khoản cho vay - Ngân hàng công thương Việt Nam quy định giá trị tiền vay bắt buộc phải được tái thẩm định theo từng thời kỳ. Tuy nhiên, đối với những khoản xin vay dưới mức quy định của Tổng giám đốc những có tính chất phức tạp, giám đốc SGD ( hoặc người đựơc ủy quyền ) có thể quyết định tiến hành tái thẩm định khoản xin vay. - Ít nhất 02 cán bộ tham gia tổ tái thẩm định trong đó có ít nhất một trưởng hoặc phó phòng tín dụng là thành viên. Giám đốc SGD chịu trách nhiệm chỉ định thành phần của tổ tái thẩm định đối với từng khoản vay. - Tổ tái thẩm định có trách nhiệm thẩm định lại toàn bộ hồ sơ vay vốn, tờ trình thẩm định về việc cho vay/ không cho vay để trình giám đốc SGD hoặc người được ủy quyền xem xét quyết định và chịu trách nhiệm về nội dung các công việc nêu trên. - Mọi sự khác biệt giữa kết quả thẩm định và tái thẩm định có thể dẫn đến các kết luận khác nhau về khách hàng và các khoản vay đều phải trình lên Giám đốc SGD. - Thời hạn tái thẩm định không nằm trong thời hạn quy định cho thẩm định gốc và không quá 03 ngày đối với món vay ngắn hạn và không quá 05 ngày đối với món vay trung và dài hạn. Bước 7: Trình duyệt khoản vay Việc trình duyệt các khoản vay được thực hiện theo các trường hợp sau phù hợp với quy định tại Quy chế hội đồng tín dụng và các quy định khác của ngân hàng công thương Việt Nam. Quá trình này có thể phải qua hội đồng tín dụng cơ sở hoặc không. Bước 8: Soạn thảo nội dung hợp đồng/ sổ vay vốn Khi khoản vay đã được giám đốc ngân hàng cho vay duyệt đồng ý cho vay và hình thức bảo đảm tiền vay đã được xác định, trên cơ sở nội dung, điều kiện đã được duyệt và hợp đồng mẫu, cán bộ tín dụng soạn thảo hợp đồng tín dụng/sổ tay vay vốn và hợp đồng bảo đảm tiền vay cho phù hợp để trình trưởng phòng tín dụng kiểm soát.Trường hợp cần thiết cán bộ tín dụng phải tham khảo ý kiến của phòng/ Tổ pháp chế của sở giao dịch hoặc thuê luật sư bên ngoài - Ký kết hợp đồng tín dụng/ sổ vay vốn, hợp đồng đảm bảo tiền vay - Làm thủ tục giao, nhận giấy tờ và tài sản đảm bảo tiền vay. - Làm thủ tục giao, nhận giấy tờ và tài sản đảm bảo tiền vay. - Kiểm tra giấy tờ sau khi ký hợp đồng tín dụng, hợp đồng bảo đảm tiền vay. - Công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm. Bước 9: Giải ngân Cán bộ tín dụng phải kiểm tra, giám sát chặt chẽ các điều kiện giải ngân; mục đích, đối tượng, căn cứ để giải ngân; số tiền hoặc hạn mức được giải ngân, tiến độ giải ngân đã được thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng và phải phù hợp với tình hình sử dụng vốn của phương án/ dự án đầu tư vay vốn; có lưu ý đến các biến động bất thường, xấu đi của hoạt động sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính,… của khách hàng. Bước 10: Kiểm tra, kiểm soát các khoản vay: Kiểm tra và giám sát khoản vay là quá trình thực hiện các bước công việc sau khi cho vay nhằm đảm bỏa người vay sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả số tiền vay, đôn đốc hoàn trả nợ gốc, lãi vay đúng hạn, đồng thời thực hiện các biện pháp thích hợp nếu người vay không thực hiện đầy đủ, đúng hạn các cam kết. Bước 11: Thu nợ lãi và gốc và xử lý những phát sinh. Bước 12: Thanh lý hợp đồng tín dụng và hợp đồng bảo đảm tiền vay - Tất toán khoản vay - Thanh lý hợp đồng tín dụng/ Sổ vay vốn/ Hợp đồng đảm bảo tiền vay. Bước 13: Giải chấp tài sản đảm bảo: - Xuất kho giấy tờ và Tài sản đảm bảo. - Xóa đăng ký giao dịch bảo đảm. Bước 14: Lưu giữ hồ sơ tín dụng và hồ sơ bảo đảm tiền vay. 2.2.2. Thực trạng cho vay tiêu dùng Trước bối cảnh sôi sục của thị trường cho vay tiêu dùng và sự cạnh tranh tìm kiếm khách hàng của các ngân hàng khác trong việc tìm kiếm khách hàng trong lĩnh vực này, sở giao dịch 1 NHCT VN cũng đã có những bước chuyển tích tích cực về cả số lượng và chất lượng các món vay tiêu dùng. Cụ thể: Về dư nợ cho vay: Bảng 2.2.1 : Dư nợ cho vay tiêu dùng của SGD 1 NHCT VN Đơn vị:Tỷ đồng Chỉ tiêu Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007 số tiền tỉ trọng số tiền tỉ trọng số tiền tỉ trọng Cho vay ngắn hạn 23.7 62.4% 32.3 64.6% 47.53 67.9% Cho vay trung dài hạn 14.3 37.6% 17.7 35.4% 22.47 32.1% Cho vay có tài sản đảm bảo 21.61  59.5%  28.85  57.7%  38.5  55%  Cho vay không có tài sản đảm bảo 15.39  40.5  21.15  42.3%  31.5  45%  Tổng 38 100% 50 100% 70 100% Nguồn: Phòng khách hàng cá nhân Biểu đồ 1: Dư nợ CVTD của SGD 1 NHCT VN Tỷ đồng Dư nợ CVTD 0 10 20 30 40 50 60 70 80 2005 2006 2007 Năm Dư nợ cho vay Qua biểu đồ ta thấy được dư nợ cho vay tiêu dùng liên tục tăng trong 3 năm qua. Cuối năm 2005 chỉ tiêu này là 38 tỷ, đến cuối năm 2006 lên tới 50 tỷ, tương ứng với tốc độ tăng trưởng là 31.58% so với năm 2005. Đến 31/12/2007 dư nợ cho vay tiêu dùng đạt 70 tỷ tăng 40% so với năm 2006, cao hơn tốc độ tăng trưởng của năm 2006 so với năm 2005. Sự tăng lên này cho thấy ngân hàng hoạt động cho vay tiêu dùng của Sở Giao Dịch 1 đang ngày càng được mở rộng. Trong khoảng thời gian này, sự mở cửa thêm nhiều ngân hàng mới,cả ngân hàng trong nước và ngân hàng nước ngoài, tuy nhiên thị phần của ngân hàng vẫn không giảm sút mà còn tăng lên cho thấy được uy tín của ngân hàng đối với khách hàng vẫn được duy trì. Biểu đồ 1: Cơ cấu CVTD theo thời hạn của SGD 1 NHCT VN 0 10 20 30 40 50 60 70 2005 2006 2007 Năm Cơ cấu CVTD theo thời hạn Dài hạn Ngắn hạn Về cơ cấu theo thời hạn, nhìn vào biểu đồ ta thấy hoạt động cho vay tiêu dùng của chi nhánh chủ yếu là các món vay với thời hạn ngắn. Tỷ trọng dư nợ ngắn hạn luôn chiếm trên 60% tổng dư nợ cho vay tiêu dùng. Cụ thể : năm 2005, cho vay ngắn hạn đạt 23.7 tỷ, chiếm 62.4% tổng dư nợ cho vay tiêu dùng; năm 2006 đạt 32.3 tỷ chiếm 64.6% tổng dư nợ cho vay tiêu dùng, tăng 36.29% so với năm 2005; đến năm 2007 chỉ tiêu này là 47.53tỷ, chiếm 67.9% tổng dư nợ cho vay tiêu dùng, tăng 42.9% so với năm 2006. Như vậy cơ cấu cho vay tiêu dùng có xu hướng tăng tỷ trọng cho vay ngắn hạn, giảm bớt tỷ trọng cho vay trung và dài hạn, các khoản vay chủ yếu là qua thẻ tín dụng phục vụ cho mục đích tiêu dùng đời sống hàng ngày như: sửa chữa nhà ở, mua trang thiết bị trong gia đình. Các khoản cho vay trung và dài hạn chiếm tỷ trọng nhỏ do các khoản vay để